장음표시 사용
31쪽
CONIURATIO uigbue,aIPris, siupra quam cuiqκam credibili est. Animus audaxsubdolus, rius, cuiuslibet rei si εIamr,ac dis iamr,alienu appetens, fui prolusius, ardens in cupiditatibus stis loquentiae,sapientiae pavum. Vasti s animas i deradit,i credibilia,nimis alis resim percupiebat Hinc post dominatione L. Ullae
Iibido maxima inuaserat Reipu capiundae,neque id quibus modis adsequeretur,drum sibi regnum pararet,quicquam pensi habebat, A Irebatur mys, Iss in dies ferox animus,inopia rei familiaris,et eo
Mentia scelerum,quae utraque his artibus araxerat, quar supra memoraui. Incitabant praetcrea currupticiuiretis mores,quos pessima ac diuersa inter se mala, luxuria atq; auarina uexabat. Res ipsa hortiri uidetur,quoniam de moribus ciliitutis tempus admonuit, siupra repetere ac paucis insbtutu maiorum domi militiae s,quo modo Rep habuerint, quantums rem liquerint, ut paulatim imulum,ex pulcherrima pessimis ac flantiosissima amisit, diserere.
Rbem Romam, sicuti ego amepi, condidere,u atque habuere initio Troiam , qui Aenea Dce,pro ιI,incertis sedibus uatibantur. Cumq; his A borinnes,unus bovum m agre kr, sine
IeIbus ne imperio ,liberum atque Alutum Hi postquam in inna moenia conuenere , distari unere,df- simili lingua, alius alio more uiuentes, incredibilemmoratu est, quamctale coaluerint . Sed postquam res eorwm ciuibus,moribus,agris curiis, satis prostera, fatisq; pollens uidebatur, sicuti pleraque morrem lium babentur,inuidia ex opulentia orta est. Igtur
32쪽
CATILINAE srevs,popsIique finitim bello tenture, pauci ex a cis auxilio esse. N am caeteri metu perculisi i periculis aberant. At Romani domi, litiaeque intenti, sephis nare, parare,alius alim horreri, sollibus obuiam
ire,libertutem,patriam,parentris que armis tryre.
Post ubi pericula uirtute propulerit, ociis atq; a mos auxilia porrebant, Isq; dandis,quam acipiedis beneficiu ai citiis parabam. mperi u legirmu,nome imperii renum habebane Delem,quibus corpus annis infirmum,ingenii sapientia uia udu erat, Reip mnsule bant Hi uel aetate uel curae similitud , ne patres appellabantur, Post ubi imperium regi quod initio coseruiandae libertatis,atq; augedae Reip- fuerat,in superbiam, domi nonems se innuertit, mutato more,annua imperia , bi ς s imperatores sibi fecere, Eo modo minime posse purebant pertirentiam in Alsoere ani tm bum m. Sed ea tempesbite coepere si quisque maIς extollere, Is qdi im- genium in promptu habere N a reIbus, boni,quam
mali seste mores sene, semper ; bu aliena uirtus Iormidoloue est, Sed ciuitas scredibile est memorat adepta libertate, quantu breui creuerit, tundi cupido gloriae morserat. Iamprimu iuuentuς, simulac belli patiens erat, in cistris per labore usu mιlitis discebat ., Iss in decoris armis, et milimribus equis, quam in scortis,atque oonuiuiis libidinem habebant. I plurrulibus uiris non labor insolitus,no locus ullus, yer,
aut ardulis erat,no armatus ho*ς,'rmidolosus uirtus omnia domuerat,sedgloriae maximum certamen
inter ipsos erat. Sic si quisque bollam ferire, mumnis iii
33쪽
c CONIURATIO ascendere,constiti,dum relectrinus fiserat,properabat,eas diuitiis,eamq; bonam fms ,magnamh; --bilitatem putabant . Laudis auidι pecuniae liberales erant . Gloriam myntem , diuitia honestis uole- Lant. Memorare posem,quibus in Ioas maximus bos hi m copias populus R omanus parua manu Iuderit, quar drbes natura vim utres pugnando coeperit meaves lonIus nos ab icepto traberet Sed prostela FORT UNA in omni re dominatur Ea,res cunctis ex litabidine mons, ex uero celebrat, obscurat s. Atheniensi res gestie , sicuti evexissimo, setis amplae, magnificaeq; uero V ersm aliquanω uores,quam fma feruntur, Sed quia prouenere ibi scripmru magna ingenia,per terrarum orbem Atheniensiusem pro maxinus celebrantur. Ire eoru qui ea fecere uiristus tantae habetur,quantum uerbis ea potuere extollere praeclara ingenia, At populo Ro --η3 ea cupia
fuit,quia prudentisimus quis', myciosius maxime
erat , IN G E NI V M nemo sine corpore exercebat optimus quisque sicere,quam dicere, et sua ab aliut bene
schi laudari,quam ipse alior m nrimare malebat. J Itur domi, limes boni mores culebantur. Cocvrdia maxima, minima auaritia erat. Ius bonuq; apud eos non legibus magis,quiam natura ualebat. Iuma, dis ordias, si mulctres cum bothbus exercebant, ciuercum ciuibus de uirtute cerrebant. In suppliciis deorumquisici,dom parci, i amicos fideles erant, D v A, B VI his artibus,audacia in bello,ubi pax evenerat, requirete se s,rems publicrem curabant. Quarureram ego maxima documere baee babeo,quod inbeb
34쪽
CATILINAE Tti saepius uinditatum est ira eos,qui cotra imperium in hostem pugnauerant quis tardius reuorati prae Iio exolerant quam quisigna relinquere, aut pulsi locu cedere ausi erans, In pace uero beneficiis mons, quam metu. perium agrebant, acceptae iniuraria quosoere,qui persequi malebant. sed ubi labore atque iushtia Respcreuit eus magni bello domiti, nationes strae,et populi inuntes ut iubam. Carthavremula imperii Romani aestirpe interiit. cuncta maria terrael; patebant,seuire ortuna coepit rasi iabores Jericula,dubiis, atque asyeras res facile toleraverant,its onu,diuitiae s,optandae ali.,oneri -- frites βιere, Intur cupido pecuniae primo, deinde imperii creuit,ea quasi materies omnium maloru fisere. NANQUE AVARITI A fidem, probiretem, ceterasq; bonas artris Abuertit, Probis superbiam, crudelitatem, os neglιvre,ora uenalia habere edo
t. AMBITIO multos mormies se os sieri sit bis St, ALIUD clausium in perilare, aliud in lingua
promptum habere, amicitias,inimiciti abs non ex re, sed ex commodo ae limare,n Is s u Itum 4 im Irin bonum babere. Haec primo paulatim crescere, inter
dum uindiciri .PsAbi contuno quasi peshletia in suasit,ciuitas est immutare, imperium ex iushssimo. atque optimo,crudele, inrelerandumq; sic itam est.
Sed primo mans ambitio, quam auriritia animos hominum exercebat quod rumin uitii propius uirtuti erat. N A M GLORI A M.,houore, mperi si, bonus et ignauus aeque sibi exortune, Sed ille uera uia nititur huic quia bonae artes desent, dolis ars filiariis
35쪽
S CONIURATIO oontendit. A V ARITI A pecuniae strudiu habet, quam sapiens concupiuit ea quasi uenenis mali; - αbure,cvrpus uirile,aminum q; effeminat Semper infinita,insatiabilis est neq; copia, neq; inopia innui tur, Sed postqui L. S=lla, armis recepta Rep. bonis initiis malos euentus habuit, rapere Ommes, trahere domum alius,alius agros cupere neque modsi, neq;-de hi uictores habere foeda, crudelias is ciueas facinora facere. Huc ausedebat quod L Ulla exercr-tum,quem ducllauerat in Asia, quo sibi Adu faceret, Nontra morem maiorum, luxuriose unusq; bber aliaeter habuerat. Lora amoena, uoluptaria, facile is otio feroces militum animos molliverant. Ibi primum im- fueuit exercitus populi Romani amare, poture , si gna,mbulas pistis, se coelam mirari, ea priuatim
ac publice rapere,delubra si oliare,sacra,pro ana somnia polluere, I Iturbi milites,postquam uictoriam fine adepti,nihil reliqui victisficere. QUIPPE SE-C V N D A E res sapientrum animos fatigπns,nedum illi corrupti; moribus ut lariae temperarent. Postquam divitiae bonori essi coepere t eas gloria, inperium potentia sequebantur 'hebes re uirtus paupertus,probro haberi,innocentia pro malevolentia duci coepit Igitur ex diuitili insentute,luxuria,atq; auaritia ca superbia tuasere, rapere,cἴ umere, μα parvipendere,aliena cupere pudorem,pudicitiam, diuina,atq; humana pronuscua,nil pensi, neq; -dcrati habere. O peraepretiu est,cu domos ais uillas cognoveru urbiu modu aedifici edis,uisiere templa deorsi,
quae nostri maiores religosissim morinter flere Ve
36쪽
CATILINAE sraemitti delubra,deoru pierete,domos suas IIoria demrabant,nes uictis qd3, praeter iniuria licentia eripiebant. At hi cotra navisin homnes, persem mu so lus omnia ea sociis adimere quae 'rtissimi uiri uictores reliquerant. Proinde quasi iniuriam βrere,id demum esset perio uti. Nam quid ea memorem,quae nisi iis,qui uidere,nemini credibilia fiunt a priuatis compluribus siubuersor monteps,maria costramese, quibus mihi uidentur ludibriossispe diis uitiae,quippe quas bones, Ilabat habere, abuti per turpitudinὰm properabant. Sed libido 'spri,ernere,
caeteris cultu non uor inreserat,viros pati mu- iliebria,mulieres pudicitiam in propatulo habere.V escendι mussa terra, ri s omnia exquirere,dormi re prius,quam somni cupido esset,non semem,aut lassitudinem,no sitim, mel, rigus,opperiri sed ea omnia luxu ante capere. Haec iuuentutem, ubi similiares opes delecerant,ad fauora icendebam. A nimς butur malis artibus,haud ficile libidinibus mirebat. eo profissius omnibus modis qκ bii, atque sumptui deditus erat In tanta itas, rems currupta ciuitα-te,Catilina,id quodβιλι saeimum erat,omnium stagnorubal secinor- circum si,mnquam Jparitorum tremas habebat. Nam quicunq; inpudicus, adulter,Pneo,alea, nu ,uentre pene bona patria dissipauerat,quis alienum aes grande cvn' uerat, quo 'agnum aut scinus redimeret.praeterea omnes dique paricidae, aeriim,conuicti iudiciis,aut pro fictis iudiciis timentes. ad hoc quos manus atq; lit gua,peristrio aut ciuili sanguine alebat postremo o-
37쪽
1I CONIVR. ATIOmnes,quos IIa Inwm,evstis, cdnscius animus exaptabat , hi Catilime proximi, fi liaress erant. Quod si quis etiam a culpa Masus in amicitia eiws inciderat quotidiano usiu atq; illecebris Ocile par senuius cineries esciebatur. Sed maxime iuuenu uel adolescentiu familiaritates appetebat,eoru ANIM TMO LLES et ae rete fluxi, dolis haud dissiculter cipiebatur. Na ut cuiusq; studiu ex aetate flagrabat,aliis fortae praebere aliis cxnes,at equos mercari, postremo nes sumptui,neq; modi Hesiuae parare,disi illor obnoxios Idos s sibi ficent Scio Dise nonnullos,
qui ire existimarent iuuentutem,quae domum Catili
me requentabat,parm bonor pudicitiam habui μst. Sed ex aliis rebus magiς, quam quod cuiquam id compertum 'ret haec β lebat. Iam pr-u adolorens Catilina mulis rasenda stupra fecerat cum uirIne nobili, cum sacerdote vellae, alia huiuscemodi contra ius sesq; Postremo captus amore Aureliae Oresbilae, cuius praeter 'rma nihil unquam bonus Livinuit,quod ea, nubere illi dubitabat, timens priuignu adultum ae tuae,pro certo creditur necato filio,
urimam domu n scelesbs nuptiis sic ste, Quae quideves mihi in prmis uidetur mussa fuisse fanoris maturandi. N ans animus impurus , diis, hominibus si 'uε,neq;.viIbis ,nes quietibus si dari poterat,im conscietia mente exagitata uiassebat agitur color
eius exsinPκ, foedi oculi,catus modo ,mό tardus icessus,prorsius i serie,vultus uecordia serat. Sed iuuetutem,quam ut βpra diximur illexerat,multis modis mala Acinora edocebat . ex illiue tellas Jignatores
38쪽
c ATILINAE Tost os commodare dem, ortunas, pericula uilia ba bere Ps,ubi eorum amam atque pudorem attriuerat, maiora aliat perabat si muga petrandιm prae- ens minus Appetebat,nihilo minus insontes, Amri fontes circuuenire Hularescilicet ne per Onsi torpescerent mamις aut arumas, gratuito potusue malus,at scrudelis erat. His amicis, odisa; confisius Catilina se si,quod aes alienum per omnes terrM imgens erat,
et quod pleris Ullam militer Iarnus suo usi, rapi
naris et uictoriae ueteris memores,dnile .bellu exoptabam, opprimenda Reip consilium cepit. In Im-lia nullus exercitus erat -Cn Pompeius in extremis terris bellu gerebat ipsi con*latum petendi magnastes Senatus nihil sine intems,tutae, tra qui Zebres oes Sed ea prorsiss opportuna Catilinae uidebatur. IItur circiter calendas Iunias L Caesare,et. G .
Figulo conse libM primo singulos appellare, horreri
alios,alios tentare,opes su G pararem Remp gna praemia coniurationis docere, V bi satis explorare sium quae uoluit,m unum omnes cunuomst , bus maximis nec situdo π plurimum audaciae inerat, eo omnes couenere senaaerii ordinis P .Letulus Sura P. Antronius. L. Calpus Longinus C. Cethegus P. et seruius vllae Servii filii. L V arguteius, - A nnius- M. Porcius Lemet. L. Besha Curius Praeterivea ex Equestri ordine .M. Fulvius nobilior. L. Statilius P.Gabinius Capim. C Cornelius. Ad hoc multi ex colonis municipiis domi nobiles erant . Praeterea cumplures paulo occultius consilii huiusce participes nobiles, quos magis dominationis stes hora
39쪽
v nia uerba sunt, Ac dici utroque uess possunt,uereor te, O vereor abs te,idest tu me uereris,utor te,umr abs te i tu me uteris,horm te, 'hormr abs te,idebi tu me hortaris cunsolor re,et conserulor abs te,idest tu me in laris, testir quoque,et ιισ-nemrsignificutione reciproca dicuntur . Sum autem uerba haec omnia ex altera parte inusiluis,Et an H-
sine in eam quos partem quaeri selet. Afranius in coβbrinis Hem ipse parentum est uicibilis liberas,
ubi malane metui,quam uererist a suis . Hie uereri ex ea parte diritim est,qua est non usitatior. Nouius in uerraris,uerbu, quod est utitur, ex contraria parte dicit - Qesia Apellex multu,quae non utitur, em tur eumen,idest quae ussi non est, M Cam m3ntu ori Bire,exercitum,inqMit,μwmpransium paratum oves hortatus eduxit 'ras,atque istruxit in olor quos
in partem alteram,praeters dici βlitum est in epi hisia M.Metelli,quam cum in exilio 4pet ad Gn, ad. L. Dominos dedit. Accum animum,iquit,uestrii. erit me, citio uehementer ω olor,et fides,uirtusque uestra, hi ante oculos uersatur, Tellum itidem,et in tecretum eadem ratione dixit, M. Tullius in primo bro de diuinatione,ut te lar,interpremrs uerba comunia Miari debeam Sallu bus quos eodem modo dilaritus proscriplarum bonis dicit,runquam uerbulargor sit ex uerbis oummunibus, Veritum cute, si-
40쪽
puditum ,et piptum,non personaliter per infini
tum modum disti m ese,non a uetu horibus hundum videmur,sed a M quos, Tullio in secundo de fimbus, Primum squit Arisbppi, Ciremisor s omni m, quos non est ueritu in ea uoluptate,quae maxima dulcedine sensiim moueret summum bonum ponere, Diguorqwoq; et ueneror, confiteor, tellar,babiis sunt in uerbis commumbus sicutim verptio illa diis
*nt Coniugio anchise Veneris dignate siu per bo- et Cusrs dabit uenerare sicerdos Confiso autem aeris de quo sim concessio est,m xii tubulis scriptis est his uerbs, Aerum es, rebus f iudicans. xxx dies ius' sunt item ex iisdem tubulis id quoque est' Q. Mae si erit te'nor,libripens ne fuerit ι restimoniu
Ex EODEM LIBRO CAPITE XIII. Pud Metell- Numidicum in libro a accusitionis in V aleri m Messalam tertio noue dictum esse an reuimus , Verba ex
oratione eius haec si ni Cmm siste sciret in rentum crimen uenisse, atqκe socios ad Seratum quaestum 'en traueris, si si maximas pecunias exactos esse pecunias si maximus exactos id uobis uidebatior praera si
ριον bdest exigit a me argentum Id signi imit exegit me pecuniam quod si id dici pot,ene exa his esse a 'iqμου pecuniam dici potest Clealim qsol eadem sigura m Hypobolimaeo aesthino usiis uiritur. Ego illud minus nihilo exigor pomrim i nihilo i nus exi&rur de me portori