Salubria de tuenda valetudine praecepta / Guilielmo Copo interprete. Item Encomium artis medicae, D. Eras[mi] Rot[erodamo] autore

31쪽

PAVLI AEGINE TAE. oportet qlium uero defloruerunt tu balonei curare adiiciendo myrti aut lentisci folia,aut rosas rosaceo quot aut lentiscino oleo utendum,mox aeratim cum cerusa adhibendum, atque leniter iitris abstergere oportet.Nam sortiora praesiis di non feret.Ratio uietus sic commodistur,neque multa inedia uexetur. Porro si pueri aluus astricta fuerit mel cibo adisiectum dabis,quod si ne sic quidem deii icit,resinam terebinthinam, quae ciceris quantitatem aeque adiicies Ad solutam uero aluum,milium quam maxime confert.

De tussi et destillatione pueri. a. VIISI uel tussi uel destillatione puer ueXatur mellitismos ita enim nominanteligmata ex melle sumere debet, abluisendum caput est multa calida aqua mox inulto melle linere deinde linguam digito leniter comprimere oportet, ita enim magnam pituitae copiam evomet,

De pruritin Cap. VIII PRuritu si puerum sestat fomenis

tis curabitur, atque multa unctione

32쪽

De dentium ortu CapIXSEprimo fere mense dentiunt,tu ginta

giuarum in illaria tendinum inflamationes eis accedunt,nonnunquineristiorum quoci distentiones,quo tempore nihil puero dandii quod mandere Oporisteat. ingiuas a balneo assidue digito coire star ei ex gallinaceo adipe o lepo iris cerebello molliores reddere contrectitit.Prodeuntibus uero iam dentibus,teaeneras,mundas c lanas,ceruici capiti, ocmaxillis adhibere atq; oleo calido diliciis fouer id quod auribus quoq; insi illa dum.Porro puellum tum uberius alere Oportet, ex aqua calida lavare . cymalui quom fluor molestauerit, tentanducam epithematis,quae maxime uentrem supprimunt,sistere, inspergentes lanae, aut cuminum,aut anetsi aut apium, qui rhus rosarum quom semen recte adiicitur oc in totum calfaceret exiccare experidit. Si uero nihil deiicit aluus melle ad glandis formam redacto leniter irritetur prodest etiam calamintha trita alc cum melle illita meritoris dis entione labu

33쪽

PAVLI AEGINETAE.rantem puerum magnifice iuvabis, si heliotropium ex aqua coquens apsum laueris,e magisti irino oleo,aut cyprino aut sycioni unxeris,ati in totum cale αfeceris. Exorti 1adentibus,si digitos mordet,uulneratim operaeprecuam fuerit radicem iridis elixam,ac modice arida tenere,Haec enim ulceribus quot auxi αliatur,quemadmodu5 butyrum cumelle illitum Gingiuarum pruritu ueteris salsamenti caro sedat.

De Aphtha Cap.X. VI cii quom puero accidit , id Aph

tha uocatur,modo subalbidum,modo subrubrum,nonnunqua ueluti crusta nigrum,ut uero omnium pestinati,ita maxime letale nigrum est. Huic ope affertiris uel cum melle,uel sicca etiam adhibitaAtem rosarum folia contusa,flos rosa α

cortex thuris , uel simul, uel singulatim melle excepta Praeterea mulsum et mali punici dulcis succUS.

Ad femorii intertrigines sap. XIA semorum intertriginei, myrtuaridam cypirum ,rosas insperge

34쪽

PRAEc EpTA Ad humectationes

almum Cap. XII

AVrm humectationes siccabimUs, si lanam ex alumine adhibuerimus

aut vinum mulsum,aut uinum vetus aut crocum ex uino tritum instillauerimus.

De Sitias . Cap. XIII Siti sis est partium circa cerebrum

eius membranas inflammatio.Hanc sequitur & syncipitis oculorum cautistas cum pallore o ariditate corporis.Eurus remedium est,otii rubrum cum rosa di Ceo,caluariae quidem pigmeti specie imis positum,sed celeberrime mutatum A,

liud ad Smasim,Heliotroph quod Scor

Piuron vocant soli a cucurbitae rasuram, cucumeris atq; peponum adiacente caris ni pelliculam solani hortensis cum ro, saceo succum,caluariae adlubere opor,

tet.

Ratio uictus infantium, im resia quaru deinceps aetatum ad uigoaeris,st inclinatione. a.XIIIIoeum abla stati fiterint infantes,sin desiderio oc hilaritati dimi tedi sui, ac modice eis concedaturi cxercitatio

35쪽

pIVLI AEGINETAE.nes' leuia alimenta. initu sextum septuariumue annum attigerint,tiim oc pueros S puellas iteratoribus tradere oportct,benignis quidem humanis Q,qui cu gratii animi securitate doceant, Uandoquide animi relaxatio ad vegetam corporis educatione plurimi cosert. Duodecio a exacto anno,ad gramaticos rhetores o mittedi,atcyad corporis exercitationes cogendi sunt. A decimo liarto ad primito vigesimu annii mathematim caris apientiae istudio incumbant, re ad

fortiores exercitationes pro corporis rohor ducantur vlic corpore S animo laborantes,a libidinis impetu cohibeantur Q iu ad aetatis suae vigorem peruenerarint,perfecta educatio,tu animi tu cor is Poris eis conuem i,qua de re nullii exeris citationis genus abhorreat praesertim qquis civi solitus est. Cibo q pleniore,ct qui boni praebeat alimcn is,utatur. Inclinate a uigore, educata moderatior, tu animi,tu corpori iuuat. EXCrcitatiOeu uero qualescit in fuerint, P inclinationiurat1Onc remittendae sunt. Neque plenior

tum cibus exhibendus est, utpote habitu

36쪽

PRAECEPTA eortina stigescere iam incipiente

Defiictione praeparativa Cap. XVANte exercitationem corpus modi

ce calfaciemus linteo cantem,

deinde nudis manibus ex oleo perfrica ibimus,donec calescat satis ac transmuta 'tetur corpus,ati florido rubore suborto ad habitum decentem perduca . De exercitatione Cap. XVI. IV Xercitatio est motus uehemes Ver hementia terminus est anhelitus in spissitudine permutati Exercitationes, instrumentales partes praeparant ut ocaffectionibus potenter resistant,di ad auctiones reddantur fortiores .Praeterea ut alimenta ualidius attrahant, promptius conficiant,et uberius deinde reficiantur' propter induetum a forti motu pulmos nis calorem. Itac cum alimentis melius digeratur per corpus, si nec plenitudo,

nec cruditas,tum excrementoris, tu huimorum cotineatur uel in uentriculo uel

intestinis periculum enim est,ne prius ΦProbe concoquatur,ad uniuersas corpo, ris partes trahantur,constat ante alimen ruri susceptionem aggrediendas esse

37쪽

PAVLI AESINETAE.eYercitationes.Temporis autem oportunitas ex iri mariIm colore deprehenditur

siquidem quos a cruda est significat in

iam redditum ex uentriculo humore Mus id biliosse,iam dudum perscctam conis

coctionem notat. Qitae mediocriter palaetet,coctionis quae adhuc sit,principii si ruficat.Hoc igitur tempore aggredieno: sunt exercitationes ii prius uesicae, uentris in onera deiiciantur. De exercitationum generi

bus cap. XVII

OMnibus exercitationibus commuisne est,quod animantia ex seipsis calorem auctiorem mciunt. Proprium ne

xo est,quod per singula genera discernis

ti Ir. Vehemes enim,id si uiolenta exercitatio neruos acertos robustiores reddituamusmodi sunt fodere,magna oranera attollere, siue in codem loco quis maneat,sive paulum progrediatur, item si quis quantu maxime potest deambulalet. Huius quoq; generi sunt, apprehensum manibus fune scandere aloe alia coiPlura Veloces exercitati Oes sine robore,ci sine inolentia sunt,ut cursus, ut um

38쪽

rAVLI AEGINETAE.bratilis,ligna di acrochirismi, id est, qsummis manibus apprehensis stant ceris tamma, ct uel folle uel parua sphaera tu idere. Est ubi componitur exercitati ex robustaec veloci ut si quis robustis exercitationibus uehemeter innixus,veloces

quom motiones addiderit.Praeterea per exercitationes quasda,aliis lumbi potius qua manus,aut crura laborant,alijs spina vel thorax aut pulmo Tamdiu uero X sercitatio indulgendu est quoad in tumore corpus attollitur iubescit ec motus firmi,aequabiles et faciles sunt,atc sudor vapori uidetur commiscera Qiuescendii aute tum primum quue praedictis ali quod mutabitur,ueluti si detumescit corpus,si coloris pulchritudo mutatur,si motus remittitur,tu ilico quiescere Oportet. Sudoris quom si uel quantitas uel qualiistas mutata est,ut si minor hic si igidior est,ab exercitatione dcsister mox circustis,oleo fouere ac deinde ut ludimagiis ist solent,recreatoriam adhibere frictiaonem congruit.

FDe generibus frictiois. Ca.XVIII

Rictionum uehemes quidem,duru,

39쪽

PRAECEPTA Ient uero molle corpus reddit quapro. pter ea quae temperato corpore laxiora sunt,uehemeter,quae uero magis compactaaeniter fricanda sunt. At si quis mediocri sit corpore,nesy leniter nec uehera

menter Dicari debet sed quod fieri pote

rit,inrunc uitare excessum. Porro mulista eadem ii uehemens frictio, corporis tumorem demittit,contra lenis a non tamulta in tumorem attollitagitur tres frieti onum differentia a quantitate sumaeptae,iribus a qualitate acceptis completaxae,nouem coniugatione es scient ut in subscripta figura uidere est. Qiuppe una in quantitat ut multa,tribus secundum quali tatem connexa,uehementi dico leni, di mediocri in uehementia,tres producit disserentias .Rursus pauca ijsde tribus,tres alias. Quae uero in qualitate moderata est,illis iisdem tribus coniugata, tres alias constituit,uti subscriptum est. Qitantitas

Multa 1 Multa

Qualitas Vehemenso Lenis Mediocris

40쪽

Vehemens LemSMediocris Vehemens Lenis Mediocris

Cap.XIX. PRAEc EPTA IIII Pauca Pauca V Pasica VII Mediocris VIII Mediocris cIX Mediocris

De exclamatione

Ihil ad sanitatis tutelam conducit

in exclamatioibus Ocinna apta cymodulatio,grauiorum uero sonorii fra gOr,ut maxime utilis est,ita summo tuis dio usu acconaodadus,siquidem multus aer hoc modo in corpus per inspiratione attractus,ct thoracem, o uentriculum, uniuersi ipsorporis meatus dilatat, pates acii Q,quod inter legendum abundanditia humiditatu excernitur per sudorem quidemi uallidiores,per occultam uero ex uniuersa mole evaporatiOe, si fuerint mitiores faeta enim attenuatione multae superfluitates, ut mucci puta, pituita, screando excernuntur expenduntur T.

Igit id praestantius xemediii, ij qui obfrigiditatem calfacitione indigent, asse remus quam respirandi melionem: Ita Usaepenumero legere Oportet, at rea