Nymphaeum beatissimae virg: Mariae Fabariensis. Sive tractatus de celeberrimis Fabarianis thermis, vulgo Pfefers Bad in superiore Helvetia / [Augustinus Stoecklin]

121쪽

antiquarum vis medita.

sua liter reperta fuit prope ibidem in profundisii na valle docum Torrente ob circa solstitium aestiuale sol vix videtur, in meridie per maiorem Aimi ergo partem Aquae deficiunt, testiuali tena pore per duos vel tres menses comparent. Et tunc Aqua copiosissimam nimis per

cauernas terrae diffundituri monstruose humanis usibus applicatui . .

Haec prae caeteris Thermis Mun di, auro , indicatur approbata, cum iij qu a purissima lalidi suma, siue frigida siue calida sit, humano gustui delectabili sis aptissima de ad quamlibet superuenientis alia eantis complexionem compasssibilis Δ omni aetati post pueritiam, quam anno decimo vel quasi ponimus terna malamis, compasTibilis ac desectabilis . at licet de auri minera potissimum ipsam nobilitatam di-Xerim US, portet tamen ut habeat

de igne perpetuo ardente sustentali tionemq

122쪽

xuti cin , quana de aluminis Nitri inferioribus crice platani V per-

Nihilomituis lauaen Um Cnas tangat prout multa sunt filammai.

Et villatur in i lieni littoribus qui etiam ibidem si contiguus ubi per

Artifices arena certis colligitur temporibus,& de aqua subtili modificatione Aurum maliter purum conf-citur . Et licet haec Thcrmarum Aqua si in holrido loco pro indis simae solitudinis ac si e sic Acharon, vel lygla palus, no omnibUS praesertim vertiginem pat: cntibus sita cessibilis, est tam propter aquarum calidarum superabundatu iam clectabilis o moram faci cratibus in canon inducit torporem lassitudinis' Conuenit autem ibidem oranti continuo per se vel septem dierum reuolutiones balneari. Et in hoc me dio per unam noctem ab extra solet sacri plana quies a Solent tiam, si placeat,

123쪽

laedat, contra naturam aliorum balneo ruso in hac aqua fieri omnes resectioiar ς'. t tulis mansio fit ibi dena praesertim propter ascensus haltum,' descensus discrimina, viae pericula propter scalarum impendentis macta inamenta. Eis talis fons 'hermarum in terra plana manaret duobus hominum millibus simul balneantibus, abundantiam

quae dotiaret irtutcha Thermarum totius Ermaniae supelaret. Nunc autem de eius profectu die emus Nan podagratia, chiragramd omnem Artet campalliolaena, sal tem calidam,repellit. Capitis neruos obstricios fesoluit. Visum mirabi-l 1 terrescit. Et in mult1s hominibus,

praesertui frigidis, stimulos carnis restringit. Et licet ibidem sit vinum sapore fortissimum, nisi homo ni-

n tum bibendo propter malain sto

imachi complexionem violenter cxcedat, securus est, quod immoderali a tam

124쪽

tam L IX. Fabariensium Thersnarum

tim non incurrit, 3 quod fastidium comedendi penitus euadit. Item scabiem omnem carni pruritum cutisq, radicitus repellit .ltem cicatrices vulnerum tollit. Et e vulneribus contracta ruga S, membrorum curuaturas, sesas iuncturas reficit. Membra lassata, laboribusq; co- quassata, confracta, seu fatigata restaurare consueuit. Et summari e cunctos in se sperantes forta isi propter fidem populi qualescunq; COrporum angore patientes, sine refocillationis consolatione non relinquit. cce ille . Ultimam vero perioduni cum alis grano capi, pinavis sis pit enim me Iudice, superstitioneni, cuius hic auctor ab alijs alibi insitani latur . Caetera, quia antiqua, solida peculiaria. iucunda, singulari amore reuerentia amplectimur dilectae posteritati nostrae eadem transmitten

125쪽

antiquarum is medica.

Martiiuis Rulandiis Hydriatice Ruundus. Ra haec de Fabariensibus Thermis attulit Non longe, inquit, apu- sera Mon alterio Ord. S. lased in agro Curiensi calidae scaturi ut Aquae .

Esulphure,nitro, aere auro ac ferro valent potae, in balneo ad Capitis dolorem, memoriam perditam, visum obtusum, auditus grauitatem; articulorum resolutionem, tremo rem artuum, lassitudinem membrorum, Phlysila, febrCSin UCterata S, Paralysi R. pasiarima, podagram, chira gram artuum dolores, membra fracta, luxata contracta, conuulsa ac sugillata, I lcera maligna clamate curata, calculos renum M vesicae, uteria lectus variQSJ inueterat OS, renuntvuia diuturna, vesca mala I etera cancrum, stulam mam miliarum' ulcera sanguinem Olagelat Um, perfrigerata me in bra ObstrRctionem , cerebra neruorum rapi leps amis, clioticam, mensium intemperiem

126쪽

hos eo im si stu, prouocatin tem p .rdi, consul aptos a motbψ, obstructiones Iecoris 3 lienis, regium orbum, quartanan febre da, hydr en, affectus praetcrea tam calid GSq. amfrigido Allerunt scriptores fide digni, inquit Baccius, Vix que ὶ qua Fabaria abs que sperato successu di

ari flationes etiam hydropicis ex tenuant . meruis, uncturis, , Ccampit pra: cipue medentur, oculis sunt admodum utiles, itemque caeteris sens a ijs, quae corroborant, audi tun i euocant laena0riam firmant 'Dimal, im uncilion V torporem remouent, Vtilia cribus nae denturi, Schntiquis Vlceribus, subter cutem milia vitia sanant, fra citaras ostium instaurant, neruor una col*tractiones redue uno callos exterunt Utiles sunt tota aestate, Paracelliis Fabariensium balnearum Irt ut Cenae

127쪽

debilitudinent membrorum ex ira, vino, vel Colica passione ortam, tre

si dolores , coxendicturi, lassitudinem membrorunaicu natura seu larit, Ore natam, inculbrocum tabem, excina gelatione, ubicumque an leni corpora ha existi Febres quartarinas ira sertula quae stilum dura-xunt, Plini inaca respuerUC t, dc con

ad morbia in regium declinantes aut cx bile genitos, paralysin&Diabae

128쪽

ι Gip. II. Fabariensium Thera 'arum salatera sanguine purulcta, fistulam, Cancrunt, pec)Om Vlcera, exsiccata corporis soramina, tumescentia, vulnera inanaature obducia, male curata ossifragia perperam curata vel coniuncta, luxata, rupta, dimota&frigefacha membra,vela curatis Vul

neribu Stabcscentia . praeterea idem

Paracelsus tradidit, pucturas de ictus sagittis o glandibus factos, Fabariensi fonte curari,glandes sagittarii frustilla extrahi, aut ad extractio-3aemi r parari ex omnibus membris frigus educi, natiuum calorem reuocari, desperatos morbo sic febres discuti, arcanora incomprehensibili modo humorem foras pelli Parili prope descriptione vim huiuSa-ii 6. RAE' Medicam prodit uterus'. Vapore ipso quoque prosint Fabam enses Thermae, inquit Fabritius Hildanus MedicΟ-Chirurgus'. Et si enim

Hazi . aer spissus tumidus sit, est tamen

saluberrimus Vapor eici noste

129쪽

li antiquarum vis medica.

Thermartim, simul Visceratam interna, quam exterita humec u ocquae in ipsis sunt obse ructiones coppillationes petat, materiamque eis in fartam mollit, aluum ducit, .la ne in duritiem quis Incidat, Occurrit. Bonitas quin etiam aeris Therma rum quorundani iudicio, e si alij aliter malint inde cognoscitur, quod

Mulcas perpaucas, serpente Vero, a ranea S, Ure S, cimice S, scar ab Ceosnulios ranas autem nonnisi xmo

te rarisii medelapsas stillineat inuesilii nullae praeterquam par oti cillarum quot annis istic visitura Uespertiliones petrarum cauerna solummodo remotiores nidulantu . Jn Maio, Iunio , Iulio, August o, Septembri potissimum salubrescensentur, quamquam etiam ah Oleni-pore, earum Vires vix aliquid remittant, quamdiu profluunt, praecipue si aestas, Autumnus . Ne sicca fuerint . umida enim tempestate, a-

130쪽

qua illa pluuiola, quae eae rupibia afri fluit, calorem ac facultatem hermarum non nihil infri agi . Facimurum quoque betanarum Lepclae,ut isteriora Viscera ab eis Don alter entiis ut incalescanta mincit , ut in obstrucrionibus hepatis lienis e

morbis inde prouenientibus praestantissimas est aquas in multis ob se ruarint Medici, praecipue in Se vcni Tucio Principe Ianuti Ram Uilio mei tui quoque a Nobiliri mosvno Iacobo Wallier, cuius Historia dudum inclucem ab ljt . San- autem amrmat Fabritius eidem. Nobili Uallier, in diuturno suo imorbo, atque decub Itu licii cm itai durasth, ut instar lapidis alicuius in ipso abdomine persentiret hic, Gn- deque varia Symplomata , vehi iiii