장음표시 사용
11쪽
M P. Cato Stoicus Philosophus Vticensis. Coarius Heserbachcensis. M. Teisero Orator insignus cornelius Tacitus Historicus insignis. S.Cyprianus Episcopus,ct Mar-
Idaeus Couarruvias. S. Dion us Areopagita Herodotus Alicarnasseus. S. Hiero mus Ecclesia Doctor Horatius Poeta.
Ga par a rus. Gentianus Heruetius Orator Gregorius Sayrus. Gregorius Tholofanus I. V. D. Guido Archidiaconias Bononien-
Innocentius II Pont. Max. Ioannes Antonius Summonius. Ioannes Azorius. Ioannes Fungerus.
Ioanhes Maria erratus. Ioannes de Salas. Ioannes Sareuertensis Ioannes vitthemius, Scriptor insignis. Iodocus Clierium se Lori-ehiusa
s. Iuninianus Imperator. Iuvenalis Poeta.
Artialis Poeta. Martinus Docto Nai
12쪽
uarrus Canonsa. B.Maximus. M. P. Cato. M. Terentius Varro.
sopus Florentinus. Ouidius Poeta.
Etrus AndreasCanonherius. Petrus Damianus S. R. E. Carrinalis. Petrus Gregorius sol anus I. V. D. Petrus Paludanus Theologus .
Plato Philosophus Atheniensis. Philo battis Sophista. Plinius Iunior. Pol orus Virgilius. s. mundus canonia 6 insignis Ronerius Pisanus Theologus. Renerus Budelius. Ricardus de Media illa Theo
Eneca Pbilosophus Academi- SiluanusRamius In Ll in Silaessse de Prieris. Suetonius rariquillus.
T Heodorus Bassiamo Patriarcha Antiochenus. Atus Liuitis Historicus insignis. S.Thomas Doctor Angelicus.1 3bmis caieta vias. Thomas Cantipratanus . Arro M. Terentius Var.
13쪽
Imprimatur, Si videbitur Reuerendissimo Patri Magistro Sacri Palati Apostolici. sar Fidelis Visesterens. EGO Frater Gregorius Nunnius Coronet Lusitanus ordinis Eremitarum Sancti Augustini professor, Sacrae Theologia Doctor, ex commissione Reuerendisi Patris Sacri Palatii Magistri, quam maxima potui diligentia legi, expendi hunc Commentarium de vetito Alearum ludo, compositum a Reuerendisi Domino Fratre Angelo Roccha Episcopo Tagastensi Apostolici Sacrarij Praefecto, in quo nihil reperi, quod vel Fidei Catholicae, vel bonis moribus, Sacrorum Conciliorum Decretis, aut
Sanctorum Patrum dictisi meo iudiciorrepugnet: qui potius conisnet aliqua, quae Authoris eruditionem, pietatem non obscure ostendunt; dictumque Commentarium impressione dignum reddunt. In lquorum fi sem,&α Die xlix Aprilis M. C. XUL Idem qui supra manu propria.
Imprimatur. Fr. Hyacinthus Petronius, ordinis Pnedicatorum, Sa
cri Apostolici Palatij Magister.
14쪽
SUB V CHARTAE LUSORIAE, ΤESSERAE,
Taxilli, vel Tali, orbiculi, necnon Tabulae, siue Alveoli ob Taxillos si Ludi
comprehendunt tir, in quibus sorintuna dominatur.
O S de vetitis Alearum ludis, ac detestandis verba facturi, prius Ludorum nomina in Titulo proposita explicare studebimus; Aleae inuentorem apponemus; Deinde in medium asseremus Sacrosancta Concilia, Ciuites,4 Canonicas Leges, quibus dicti ludi sub poenis vetiti sunt ob multa mala, quae ex illis nascuntur,horrendis Aleatorum euentibus ad ludum Alearum euitandum enarratis . Postremo in medium asseremus Doctores Sanctos, qui ostendunt,quomodo in huius generis ludo peccatum mortale, quidem, graue contrahaturi; necnon quonam modo,& quando lucrum in taIi ludo factum, iuxta Distinctiones ad hanc rem pertinentes, quas asserunt in medium S. Thomas Doctor AnM
15쪽
gelicus, lati Sancti Scriptores, Doctores Theologi , restituendum omnino sit Alearumque loco animi recreandi, vel otium sugiendi gratia, Latrunculis, vel Scacchis interdum ludendum esse concludemus . Nam hoc ludo cuicumque homini,honore, ac dignitate praestanti, uti licet, cum in eo humanum ingenium dominetur De Alearum nominibus.
Nisi fortunae consistit, sumi queatra in a iuxta sententiam , vel opinio-
ω -- nem aliquot Scriptorum, quorum e numero est Ioannes AZorius in Tertia parte Institutionum Moralium,dicens: e baludus comprehendit Ludum Chartarum Lusoriarum, Taxillorum, Tabularum, est Sortium; proprie tamen, ut ait Iacobus Spiegelius, accipi solet pro esseris,quae Tali etiam,vel Taxilli,& vulgo Dadi vocitantur aesserae autem, , Tali,vel Taxilli, Cubi, vel Dadi sunt idem, diuersi vero quantum ad numerum laterum & punctorum, quae in lateribus Taxillorur
16쪽
Plato de Legibus Arist. in Rheti
Polyd. viet. lib. a. dequinuent rerum pag. I cap.
Alia et inphorice sumpta ex pi gel in Lexiis
extantra Taxillorum q. vel efferarum, siue Cuborum ludi a Platone de Legibus,&ab Aristotele in RhetoriciS πεττεία petita,&κι α, cybi nuncupatur Talus enim Craece Hoc, petios, talis cybos,dicuntur: hinc Tali, Te serae, atque Alea, Cubi etiam appellantur, ut
Ioan es Fugerus in suo Etymologico trilingui affirmat Propterea non desunt alij,qui Aleae nomen pro Chartis lusorijs passim intelligendum esse velint Alea itaq. sumitur pro Talis,& Chartis Lusorijs, ut Polydorus Virgilius,& alii scribunt. Quoniam vero Alea semido.
let, eodem Polydoro teste, pro quovis etiam ludo, qui casu potius quam arte gubernatur ille quoque metaphorice dicitur,4Aleam iacere, qui se periculo exponit. Emere item Aleam dicitur ille,qui incertae rei futurispem emit. Subire item Aleam, est periclitari, obiectare sese fortunae dubiae , tractum ab Aleatoribus, qui in soro aleatorio varie agitantur,in repente Victores, repente victi, dubio eventu examinantur . Hinc Liuius ait: Dubiam imperi, eruitjque Aleam Abimus. Extra autem omnem aleam aliquid esse dicimus, de quo dubium non est, sed extra omne periculum omnem G. controuersiam Illuc e1le constat.
17쪽
de Inuent. rerum lib. acap. I 3. Par impar ludere a Sueton in
Fuerunt etiam apud antiquos, Polydoro Virgilio teste, alia ludorum genera, in quibus fortuna omnino dominatur, ut est illud, arimpar ludere , cum quis nummos manu occultat, petitque ab altero, arie, an Impar eorum sit numerus me hoc autem ludo,ut Suetonius Tranquillus refert, loquutus est Octauius Augustus, Aleae indulgens dum ad Filiam scripsit in haec verba : Misi tibi denarios ducentos quinquaginta, quos singulis conuiuis dederam,si vellent inter se post Coenam, me Talis; et Par impar ludere . Huic autem satis adsimile
illud est,quod fit per digitos, hoc est, cu duo,
clausis manibus, vocante certum numerum,
subinde digitos porrigunt. Exempli causa ego tres digitos, tu totidem . Ego autem quattuor nomino, tu vero sex Ita tu, qui numerum uocando, diuinasti, iam vicisti. Sed quia digiti ita explicati subito apparent , idcirco per Metaphoram, siue TranslationenL, Micare, capitur pro digitis sortiri, iuxta illud Iti Aili' Varroni dicentis inicandum erit cum Vraeco, trum ego i ius numerum,an ille meum sequatur. g - - Cieero item in libro secundo de Diuinatione ita inquit Quid enim sors est ξ idem propemodum, quod Micare, quod Talos iacere, quod esseras . Huius generis ludus Italis
18쪽
6ontra Ludum Alearum Iest notus, vulgbq. Mor, vel Morra vocitatur, quasi is, id est, stultitia, quod scilicet digitorum iactatio, signum sit leuitatis,in vulgo di. citur e locare alia morra Latine autem Micare digitis, siue ludere a impari, uti dictum est . Ideo virum grauem huiusmodi ludus non decet, quo tamen non nisi infimi status homines hodie uti solent. Nunc reliquunae. est, ut Alearum Inuentorem ostendamus
De Alearum inuentione, ac nomine
LEAE ludus, viri IsidorusHispalensis Episcopus ait, inuentus fuit a Graecis in otio Troiani bel- id quod a Milite nomine, Alea,
a quo Mars,& nomen accepit. Vel, ut inquit Philostratus in Heroicis, Palamedes Tesserarum , siue Talorum inuentor, in Castris Graecorum contra Troianos, dum otia Miles ageret, Aleam inuenit Ioannes autem SeroSbe
riensis in Policratico, siue in libro demugis Curialium,& Vestigijs Philosephorum, Alea
rum Inuentorem Athalum Asiaticum fuisset scribit . Vel fortasse,ut nonnulli aiunt, dictus Aleae ludus ita nuncupatus fuit, eo quod fuerit inuentus in quadam Arcadiae Ciuitate, quae Alea
Morra unde dicatur , quid sit. Isidor in Etymolog.lib. I 8.cap. 7. Miles Alea
19쪽
Alea Graece quid. Plato in Phae
Herod in Clio lib. I. pag. s. Lydi Alearii
Alea nuncupatur. Sicut etiam teste Herodoto Alea fuit cognomen Mineruae, quae cim ca eamdem Arcadiae Urbem, Aleam, colebatur . Alea enim pro ludo sumpta originea , aut significationem non trahit a Gremo fonte: nam Alea Mis Graece dicta, calorem, vel feruorem significat, siue locum apricum in soli expositum misi dicamus dictum ludum a Graecis vocitatum esse Aleam ob nimium lucrandi feruorem , quo Aleatores in ludendo agitan tur Ardor enim tantus inest lusoribus, ut nudati omnem verecundiam perdere videantur. Plato in Phaedro, vel in Dialogo de Pulchro referriquemdam Aegypti Daemone, hoc est, ut vox Graeca significat, Sapientem nominα Theuth primum omnium Numerum, Mumeri computationem, Geometriam, Astrono. miam, Talorum, alearum ludos, atque litteras inuenisse Herodotus autem in libro
Musarum primo, idest in Clio, Lydos primos
Al Te rarumque ludum,hoc est, Taurum,uel Taxizorum,qui vulgo Dari vocitantur,4 cetera ludorum genera, praeterquam Calculorum, siue Latrunculorum,qui vulgo Macchi dicuntur, excogitasse scribit latrunculorum enim lu
dum sibi non vendicant Lydi. Ut cumque vero sit, Alea pro quovis ludo, qui
20쪽
qui casu potius, quam arte gubernatur, sumi solet,praesertim vel pro Chartarum, vel TeLserarum, vel Taxillorum ludo, in quo fortuna dominatur, ut Scriptores affirmant omnes. Quamuis autem Alearum, id est, Chartarum, ac Taxillorum ludus secundum se,in ex propria ratione sua malus non sit, nec peccatum; ex adiunctis tamen malis circumstantijs red-- ό-:ditur malus,& mortale peccatum, atque sati domalusred
graue, hoc est, si ei ludo quasi ex ossicio in sese uiatur; necnon si dilectioni DEI, Proximi
praeponatur si tempore, ac loco,quo alia bona opera fieri debent, exerceatur ludus ipse, si etiam cum fraude,mendacio rixa, contentione, iuramento,periurio, aut blasphem ijs societur Vel si denique necessaria Familiae, ludo exponantur Aut cum similibus alijs, prauis videlicet circumstantij coniungatur. Et quia frequenter Taxillorum, Chartarum ludus cum hisce circumstantijs malis exerceri solet, hinc etiam frequentius redditur malus,& cum peccato mortali exercetur.
Qua ratione ludus ipse mirum in modum aDoctoribus sanctis improbatus, damnatus, ac denique a Sacrosanctis Concilijs, nec non a Civilibus, Manonicis Legibus non solum apud Christianos, sed etiam apud Ethnicos