Regni Hungarici historia, per Nicolaum Isthuanffium Pannonium, ejusdem regni propalatinum, libris 34 exacte descripta

발행: 1685년

분량: 651페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

211쪽

se Nicolat Isthuanssii Pannoni

us m. natione industi tui maxime de fottunatus dux

appatuisset. 4m Idui Novembiis e ueterant, quum casta dui mania adeo diluta esse , ideret, ut viam militibus ad illum pendum patere existimatea; convocaris dilucul5 ducibus,ia ligati q umbispani3, communicatoque eum eis consilio, milites ut colpota curarent , 3c cum meridie tempus foret, de ab se signum tuba ae tympania accepissem, mutos aggredetentur, imper vit,pio posto piaemio iii qui primi maenia comstendissent , aut signa intuli lenti Monachus quoque suos eodem modo ia vit tutem de temgerendam primis promissis ectoriatus, Sit sit de saxonibus prout antea erat pollicitus, immuni atem pugnandi concessit, is que exceptis, qui cum aliis ad edendum nobile aliquod sae,nus ultro incitatentur. Eodem etiam monae

to Tliomae Vateocio. qui a Castaldo eutri tanne villoa. de Antonio Encinello, Hispanorum promptissimii, ae Rod eo illa radio, te Aloysio Battento plusectit , ad oploianda quaeque ui bis . alcisque loca miserat, revelso, idem consilium in .adendi pet tuinas oppidi impensius probabatur. l. tui Castaldui provido industrioque eonsilio. antequam urbs inva deletur, ne quia tumultus ineaticii otiti. aut ssorie hosteri nostris pratio oe patia de dimican ibus oti insecus adeuiterent, se nosti tum ordines turbate aut confundere possent, equit

tum ad incerta belli palatum esse. constentisque equis extra eastra excubare jubet : Iohannem Turcum cum patre Ungarorum . adiuncto ei atolo Siro inio, eum cataphractis Germanis, ad ripam Matus. ει satio infra eam stationem

tur.

νυ is Dum in hune modum boni diligentisque e

mstrorum cis munia obit, necdum signo adoriend. urbis prat ρος publicato, pel pavet Hispani, de vix septem aut no- octo milites mutuo colloquuti.cohottante per rum in dinando Botto , Petri Abulensa Manipulario, qui absente eohortis signisseto, eo forte die iis . num gestabat, ne Hispanieae gentia decus ab ex- telis pi aer petetur, qui expugnandatum urbium petitia semper ante alio, fuissent, magnum sed temetariumscinus auii, praeeunte magno cursu Botio, de signum pta fetente ad maenia plovolat uni ;de cum Turcis pro sui paucitate magnum te et uentum certamen in ipsi muris contraxerunt. Vettim a Tuicatum de lanietiorum promptissimis , ptiusquam sue iti potuisset, amisso verillo ad unum omnes eas inremEle. Nec mora caeteri Hispani, conspecta commilitonum fortuna. subitaneo impetu, soblatis vexillis in hoste, serti everunt , dueentibus villandia dio de cinello, pugnamque te lauta-iunt. Sed quum Tut multis partibus superio. rei ara ies estetit . eorum que ilia millia adversus προιο ηm paucos sese opposui lent, ancipiti pugna ιαν--ἰtitu iebaior. Q o aninradverso cohortes Germana cae, quaa seinde Baptista Comites ab Alco dupus to- ctabani,contineti nequiverunt, quin Hispania laborantibus opem set rem si aque procurrentes nullo i gno , nullo ducum expectato impello,

eruentum ceti amen denuo tenovant . de stupi otiabunt. Velum mittit udine hostium .icti, multis lucrum antistis terga veriete ceperunt

Ceeidit ira eo ad Veiis conatu Encinellia, de Al-

rant,

danae sgnisti . de villandiadius gravi aecepto

vulnere pugna excessiti eapta ab hostibus signa quatuor.de et Hispanii Germanisque desiderati compli Ies. staldu, e Monaehu, eaeterique duces dum eo tempore cibum sumebant. ptimos Omnium . Nadaldius suga noli totum animadversa equum arripuit, arq te accurient ad pugna locum cete

titer equo descendit;Vesillumque de manu unius Ungatis signinii abreptum in motum sust lit . ae nostros , ut ora in hostes obvei ieienta re, H,e, summa vitiuie atque audacia impulit. Eius in itari Taemplo Ungaria muros repetentibus . Hispani quoque resumptis animii pugnam redintegrant. Clamore pugnantium de to: mento tum f. agore maudito. Castaldui de Monachus telictis propere mensi. prosilientes ad arma conclamant de conscensaequileitato euisu eo ubi certabatur advolant. Eoi caeteri sequuti omnes in pugnaracetiarim ruunt.1sonaehus deposta cuculla, vi- ιμ aridique sumpto pti ludamento , plumeia et istis pileo surgentibus insignis .in aciem prodit pedites Ungaios magna sublata voce eoncitat. Huites pedibus pugnarejubet Nee Castaldus quie-

quam praeter test.quo suos in piaelium reducat, se ut Hispino, de Germanos magno clam Crecumpellatos, abolendum testaurato conatu a Optum dede s , devictoriae parandae incum bendum ingeminatet , eorum te victoriam. qui pertinacidi pugnando in acie petili: issent. Hispanos omnibus etiam transmatinia bellit contra Maumi de Tutos insignia viti ut is sortitudinisque trophaea erexisse ; non committe dum , ut nune in eo spectu tot fortissimarum

gentium degeneri animo pristinum destia sedemit iam;neque desistendum . donee hostes loeo

pellantur.

Per hune modum Nadaldio vexillum praese- ntente . de Castaldo de Georgio in prima agmia dis,ne

num stonte concursantibus . redit nostris an, tum, mus teli etiam qui in stataria acie erant telicti, ι . i. 4 eolle eo ettis ordinibus, descendunt. de ma in gna vi mutoi de hostes invadunt; Mais tetii bili hemitu tutudescit,elamor de vociferatio vit tum, sagor et epitantium topetotum aera se. tit, atra pulveris sulphurei nebula mutuum pugnantibus aspectum adimi t, tympanotum. tuba. tum quesbnitu cuncta implentur. S tela Palla-

vicinus eum liali Hussu Castaldi adeuttit, de imiet primos immistus eum hoste pugnat: villo: Vi φή&quasgnis ei laneiscus salsed 4s maenia sum s i tu .

tant signumque inserunt : eos Ungari sequuntur, plurimi utrinque cadunt: postiem Turca no - . stiorum impetum nequaquam sustinentes de ira istamduntur de in duas paries distipati,terga verrun , se ut una eo tum acies cum Ulainane praecipui tu in fuga se in alcem tecipetet: altera, in qua septin- ...a ne senti equites etant, pet aversam potiam quae ad 'Marusum piae ei fluentem duceba , intento cu su dilabeietur. verum ii quoque bipartito fugere incipientes. patii in in equestres Dannii a urcide si rotinii copias,quas a Castaldo optimi, locis dispositas tetulimus incidet unt,primoque ab illis sta de eonciti temenso Matu . mox ab equi tibus Bathotii excepti. c quadam veluti indagine elaus .quamquam sese dedentes, nequaquam tamen recepti, ad unum Omares in iei secti sunt. Alterum eorundem agmen fugiendo tutia ae pugnando fessum, vulneribusque debilitatum, Hispani nemini parcendum vocis elantes , ad

212쪽

Historiarum Liber XVII.

unum delevete. In mole pugna cellatum est vehementius, equo Joan. Tui ei septem vulneribus sauciaio. ipse rei hemi clum, cui pedem insertum habebat, adeo validum Tutcico acianace ictum sustinuit, ut dilecto hemi elo ferreo, re lupiis ealeomentis, pede etiam te.iter pristi icto, petieulum tamen evadciet, camque vetulo quod ab Ephippii capite pend dat conscelet. planci leum quoque s. anum.

Maitum Bathotii pr2fectum ab hostibus , Oe- cito equo , humi plostiatum , socii servave

sed in oppidi oppugnatione . cum plurimi

uirinque oecubuissent,& nostri Turcis in arcem fugientibus initirent, & terga caedetent, nova pugnae facies otia fati: quum enim potis,qui a cem petatulistianseundus elat, anguiliot esset, quam ut conscitia de eonglobatis, metuque perculss agminibus itet praebetet, hostes conversi pugna lenovata. nostros in Vas et unt. Ibi Simon igacius acet time pugnans. undecim vulneri. hua acceptis, S utrumquectus lancea traiectus,

ab H ungaria & Hispanis aegre protegitur : &plurimi patrim sauciant ut , patiis praecipites in fossim de ponte deiiciuntur. Vetἡm post

longam concellationem triecti, ae in arcem compulsi hcistes, oppidum nostiis teli lcἔte , a quibus mor illud somma celeritate direptum fuit e nec contemnenda in eo ptaeda reperta. Folgacius iniet cadavera nostrorum de hostium iemianimis tepet tus,& in eastra perductus,post

in modum fame inretirent; alii selibus aut equina came . aliisque lege vetitas eduliis , elementur, agieque vitam stille marent. Ad plutes a. liaioilentionum causas , quiboa Castas si animus a Monacho alienatus erat. ortaque ex iis dirae simultates . quas ille rei in indo seerei Epet scribebat . eumque ad tollendum e medio Nonachum eiacuebat ; haee dissentio isti idque clam initum cum Ula mane comm eicium, quCd Castaldui in malui sibinde attollebat. Monacho olitum pauid phsi pepetit c quandoquidem fato urgente . eius prudentia minoi deinceps filii: quamuis antea cautioi & eoos delator ab omnibus habitus suisset. Q amquam isti ut C staldus , ut suo arbiti io deditionis condit sones fetent, etito postulate videbatur, eique d. cesct ptasecti setὸ omnea assentieban ut amen eo invito, Monach ut ab Ulamane ingentibus proanussis oneratus,quibus se apud Mimanum ptistinum gratiae locum recuperaturum affimabat viginti dierum induciat cum eo pacile tui: qui Cerer dum es ab tui, commeatu aetebi s necessam is a ..is

eum clam juvisse dicitur, sevitida Castaldo de ramis

Palla vieino per idoneos homines , omnia eius dutias dicta desacta assidue explorantes cutis indiciis curu i Irieompertum esse serebatur. One pa- aequum Casi diis perdinando percese ι Diar. res nuntioi significasset, nee eum salvo Monacho , quiera Tianssilvaniae possi mone potu uarum denunciasset; venit in castra J litii sanaeta Lin Οι rius, stabuli regii promagisset . a rei mando r/tu Castaldus capto oppido, &ptaeda militibus cum mandam missius, ut si Castaldux. sublato concessa, ad arcem oppugnandam animum, vi. Monacho res in tranquillo solutas censetet . a cresque convertit, ae advectis torments. aggeres geret quod ξ republica fore videretur. Paulo , tribus in locis eonstituit, o quibus at cisii nia post per equos sinet ma celeritate disposito, ad verberarentur ; deditque munus mimeniarii scit etiam Scipio Comes ab Aco, eo pix extu, Snegotii piocurandum Ssorciae Palla vicino, qui q ωd cum Feliceta Baptista Comnibus . pro UM operae navandae cupidas, potiam arcis quassan- pn qui sui3, de privati , quas magni momenti insta dam si topst: atque alio in loco illa ete alterius haberet ,rebus colloqueretur rie autem vera cum , pome flamentaneae tinuosas set obes essici ius iisdem,quibus Sanata ius erat missis mandaris. sit ipleque ibi cum mille peditibus Germanis, Per eos eadem ce ei ita te temissos. Camidus non diae quingeniis equitibus custodiat eausa locum ahu quam tepetendo facinota Monachi, te in sibi delegit : tertia oppugnatio ab Occidente pejus interpretando, rem sibi curae sole ad FG- r dis

versu, Chanadium instituta est , de singulis aggeribui lena tormenta maiora, & totidem medioelia invecta sunt , quibus pet novem dies arraceirime concussa est , utque adeo, ut Ula-dinandum tesct ipsi. Fetunt eius consiliosum riata, Nadas lium quoque conseium fuisse , quod ut masti Massii mate se neque negate ausim: quum imul- de Non m audita potius simpliciter. quam probe commane, & Tuicae de ejus defensone desperare pelta restiti pletumque videam

nomvidetentui. Aecedebat annonae & telum Dece satiatum ingens penuria, qua vehementet lab tabant.

Quibui rerum dissicultatibus adductui uia. manei,de deditione eum quibusdam tibi noli, G δε- ducibus depi sectis agete e ii r de si cum suis copiis dimitteretur Chanadium de Lippam, seq. Aedilutum polliceri. Cui Monachui, qui sibi

omnium copia ium imperium vendicate videbatur. non talvum abeundi libet latere . sed etiam usque ad tutioia loca comitatum tribuendumeensebat. ne Soli manus nimia nostrorum in Ulamanem crudelitate Offenderetur. Coniati a Cataldu . ad quem ita volente Feldin,ndo totius qui expeditionis sim a respiciebat . am

ctoritatem suam, ea intempestivi nee salii fide lis consilii aliogantia sperni S. conculcati mi Dum haec fiunt. de indueiatum praetet Castaldi voluntatem cum Ula mane initatum tem pus emuit , Monachus duces ad suum lento. tium convocavit,libertatis Ulamant obtinendae musa ; quem de ea mi Gad eum antea GD spate Peluscio Mne suo bene sperat ei sciat. Venete Castaldui ipse, animo, quod versabat. dissimulani, Bathotius, Nadas dius, Peaenius, . Patocius,aliique. Et quum eos insuperabili, so, limani potentiae, ae vitium immensaium metu 3 ς 'inlecto tetime vellet e neque irritandum illui, ' caede aut captivitateU amanis dii erat.eui similia itisinae vilitatis mancipia non essent desuluia; Λ

obtinete tamen, ut ei assentitentur, non potuin .

sed vel dissuadentibui invitisque illis, fatali pet. Qtinacia in ptoposito pei miit. Nee quicquam 'cunctatus paulo Baneo. Gaspati Pettistio lust ieitii 4b, seo i amen dolole astute dis Lassiilao Udenso, praesectis luis iubet. cutitiis multio) ad a biitium .ictoris deditionem Ac plaustia iusto numero in castris perquili , aeei timendam iudicabat, quae haud dubie bievi adusamanem mitti, quibus sarcinas de impe sequututaeiar: quum obsellii cuncta alimeaia I di

213쪽

is so dimenta Miletosque Tivos imponit et ac dein de ille arce eicedat. Dicium postea fuit, plaustiis cυmmeatum Ac arma. 1 ssa Monachi futus e clam iniecta , sed nullo. quod quidem sciti

potuerit certo auctore. Thracum quoque praefectis Nicolao Celes ovilio , S ephano Saboni. Petio Bostio, T , odo o Balentilio, S vae Rasciano , de Demetrio Musiciliis ad evocatis , coram mandat , ut cum trecentia plus minus equitibus Ulania item ad tutiora loca cos mitentui r Castaldo quamquam ita de dolore percito , diversaque consilia animo volvente, omnia tamen iacite di simulante aliasque exspectante occisones. An d velo quam Ula- . manet discederet , Monacho in tanta terum disiecitate munera m si Lampadem deaut ira iam . duoseereos auto elegantissime ornatos,r ae Petti eum Sadalium auto intellexto acu pictum, cum quatuor equis militatibus. depugione auto de gemmii erimit Opetis exornato. Eouie ad condia:m mediae noctis tempus, tu cente luna, mille de tiecenti Turcae qui ea quinque millibus saperetant quos Viamanes a Monacho admonitui, ut sibi in itinere cavetet,

quod d seo dibui dueum sententili fuisset dimissa,) singulari Oidine in aciem dispostos, ae

ad incet torquos uis casus palatos, ita duxit, ut tibintuentibus, de ab Thracibus, qui eum co- nutabantur, militatis disciplinae nomine impensius laudat et ar.

ch oi Balallius,ut Turcae victi, tot tapinis de es dibus omni circa regioni illatis, ae in Lippae op-lugnatione tanto commilitonum numero in iei tecto , praeter univetii exercitus consensum impiane abitent , 'communicato in iei se consilio, ut eos in itinere adcit irentur , constituere. Prio. Fiane iscus eos insequinus est ; de quum ni e fortuna in Michaelem Dombalum cum m. luibu, Temes, alio egi essum incidisse, , citatis equi, rei ite pet texat: nee multo post Bens dici u , -olatus, de Gregotius via vota cognomine e Naglaco iam coniunxetunt e nondum Balalla o uspiam appatente e qui incertum qua ob cautar moram nec ere etai coactos. Sed de iivosi aliquod in tetvallum temporis praesto fuit; orsa. cum Michaele Toto e Suedino, de quibusdam rusos, auia. Jam Thiaces a Monacto utantini comi

Iasiis tradat, i edierant . cum Fianciscus de Balassius Tauri cla:a dici luce Turcat aggiessi, laesinaii, hasti, aliquot petemeter Sed ia amanti suo, densatos sortiter ad telissendum cohortatus, quotum maior parare utun- expiatorianis Janicem. usque petitissimis scimtari petaim constabat ; iania animi praesentia eorum impetum excepit, lepressitque . ut ea nostris complures glandibus de sagitiis sauciaremur, cade vique ante alios sagitta ictus Ambrosi volniaeuie Nasacodum inae fortitudinis eques. Sed de saltinius ipse in dextio pede , glande atro vulaui accepit et de Plancisco setituri,.quo legebat . . abJanicetis plumbeo ei assorii scio. ii globo iraiectum est; illaeso tamen pectore, lac ut mul ii iii linque cadentibus, inter quos Ulamant, legatus suit.qυem ipse Quiliatam voca. i ba ,pugna dii empta fueti: nostisque Turcas ut

abici at, e Turcantistior, ut unde venerant,rediem, mutuum vale dicendo cohottarentur.

bicque Usamanet enectis sanae, ferroque militi-bo. suis, ac in itinei e plerisque in locis, per insidias nolitotum amissis, vix quadi ingentos in

manum Hadrianopoli hibernantem contendit.

Quae quum Monachus d Castaldus audivissent, dive iit animorum assectibus tule: e . ille enim suam sdem etiam hosti seivandam fuisse dicit. tans, quod iam facta rei revocati non teta ,

agia placatui est : luc vero omne hoc facinus inultum summo silentio tiansmisia Receptae pei hunc modum hippae, Castaldui Aldanam castrorum magistium pia fecit. ejus 'I que praesidio custodiendo Hispano, mili ea dea an

legit. simul de commeatu ad mulio, menses, re- r ρ τbusque necessariis, fle tormeniolum idoneo ap. paratu instiuiit, ae Gaspate Castelluvio ad Lo- solacium , ut Temesiatium aucto p xlidio ea. tW stodiret. dimisso, omnibusque recte provis', quod jani hiems saevire ac multa nive eoelo delapsa etincta ligatent, castia in Transsilvaniam Iedueete constituit. Nieno ut dissensioni, oe- No

easo iniet Monachum de Cistald im oboliti se ira invisa est: quum hie rapiat in hibet na per Tiani. urca silvaniae urbe d litibuere uellet, idque petes stir Ἀπια holi ea re e tubernia publieasset: ille vel δ non O Gosequidem repugnandi studio ; sed quia illa, assi . gi .

duis exactionibus, de Ostiens bui neeessitatibus obeundii ethiustat diceret, intercessisset ; ac ut potius in pias diis limitum finitimarumque at-eium collocarentur , consultius sole censuisset.

De inae int tuentu Bathotii, mitigatis animis eos ilia est discessum, ut eoptet in arces, quae hostibua in b, is

vleinio: et essent Aollocarentur; pata autem alis dis ia qua , quae potissimum majores in expugnanda ιLippa labor et s. st nuisset. in Ciuitatibus de ea- tum siburbanis hospitio reciperetur,ibique hie malet. Quod Castaldus p et muniendi sui ea si

contendebat, ne scilicet tibi magnum facinus

tollendi a medio Monachi ante luto praesidia

militum idoneis in loci, dispost a,ti quis iumullus e.enitet, ad defendendum deessent. Itaque copiis progiesi .3e ad alietam Marias ripam proeed ribui,Castaldoque cum pecu liati sua turma equitum stlophratiotum, Monachum,qui praecedebat. equente, ad Alvineiuna stellum perventum est : quod Lippa euntibus in fine campi illii occultit, qui de panibus nomen habet. Ibi Castaldo honorii causa hospitium in inajori de commodioli aedium parte, iussu Monachi assignatiit , is se sibi ci. bieulum

quoddam ad mei idiem,in quo eius diei reliquia, ae qOae imminebat,noctem quiesceret. delegit, nee mi l 5 5st, tuti nescius copia, setὰ omnes dimisuae piae otianorum peditum prasectis .ut se ad comma vatichelum, quod est in et Sic los oppidum.quo ea indixerat, paucis ad impedimentorum , carrorumque custodiam relictit pia cedant, tuis . Ibi Castaldui Opportunita em Geouis iei gerendae se nactum videns, si reiam palla iri di vicinum, eum quo antea consilium communi. Mutin nravetat, iique operam de studium suum pio laeetat pollierius,ad se vocatum, ut tem aggrediatur,simulque pei sciat,hortatur, Andreae Lopes Hispanorum peditum cohortis piae secto, quid facile in animo habeat, octo mandat. ut cum s lecti sex militum numelo prompsissimis quibusvi an in auroram, dum cutius Monachi onerantur,ac caetera ad iter parantur, ad se in castellum veniat. potiamque quo malo ii posti. s. lentio absque tumultu occupet. 5 forcia totam eam noctem insomne ducendo ac consultandotiansegit: teque constituta, Mareum Ausonium

214쪽

Historiarum Liber XVII.

m sertarium. Cataldi amni ensem,patria Alexa drinum, qui Monacho iam piidem cognitus, ac muneribui de pecunia ab eo donatus erat , ac Laurentium Campegiam.Joannem Movinum, scatamiaeciam quendam eum duobus sicariis Placentinis, ae Johannem Meleadum, de Petrum Abulensem cohotiis plasectam caedi patiandae assumpst. Dubia adhue matutinaediel luee,porta eastes-va peditibui Monachi, quotum pauci erant te licti,apetitur ae cuti transite incipiunt; Lopes ea occasione suos peditet Hispano i commodὰ

introducit.s rei a cum eonjutatii de sceletri cra ' seiu ingreditur. Mileui Antonius sica de mino. . re ideoq; occulto sesopeto instructus, Monacho preces matutinas exequenti pet cubiculat tu pue tum nuntiat, se habete arduum magniq; mome- ti negotium eum eo paueis communicandum. ης Adimissus in conclave liteias proseti ad Feldinandum legem in sui commedationem seripias,

' quibui ut nomen suum subseribat, diligent et o- α δε- iatSumpto calamo,quum prono in literas vultu se inclinasset,ille pugione ea a, jugulum lethali ictu transadigit.Stiepitu simul de clamore exottos icta di caeteri decem numero illum puni ,st. i-ctiiq; gladita eum Chiisti Dei divaeque vii ginismatiis Opem implorantem eueumsistunt,de ictus ingeminant. Maleui Antonius rabidae fctaem

star procidentit de palpitantia pectori selopeium latendit de glande traiieit .cee mota reliqui multis caesi in punctimq; illarii vulneribus confodi. uni; puerum quoque cui Francisco feti eo nomem , qui inermis attonitoq; simili, hortibile fa

cinas aspeciabit. septem assectam plagii seminecem relinquunt,ae secubiculo piorip Intiliate uecto pet hune modum Monaelio. dextram aut leuiam ejus , quae naturali adna o continuo pilosaeia , Meleadus praeeidii; &ut re Feldinando evidemius actaeonstaret, pei cel res disposito: que equoi Viennam, indeque Plagam pettulit. Cadavet multi, sede eonfossam

vulneribus, et uote.tabuq ae defot malum,incredibili rerum humanarum inconstantia exemplo septuaginta amplius dies neglectam. inta sanatumq ae in vest bulo ejus cubiculi,in quo erat Uccitus,sacuit; nee n si ad initium mensi Matici tumultuatio sonete a saeerdotibua collegii Albens, in majori aede Divo Michaeli sacratum uis latum quia ut idibus Decembris fuisset eludelitet ituti datus. Et sane non parva admiratione. dignum videt . neque tunc in ipsius cadis vestigio , neque postea quemquam ex elui amicis aut ducibui de copiis vel hiscere ausum,nee qui c.

quam sese commouister quibus non tam vites, quae adhuc supeletam,quam animum vindican .

do sceleti defuisse censendum est. Monachus quidem ii ve intoni de ea inde in. iri, i, dignas suetii. si ve eam promeratus,utrumque e , , nim vulgi sermonibus iactatum est ; auctores m cala. ccii E caedis eiu non multo post tem te, dive Maiiliti si a s narum genetibus divinitus, ut credi pat oisti. iriogatis, partim in summai calamitate, in et lese , satum miserabili vitae exitu intellete.

S tela enim non toto vel eme anno, a Turcis caeso exercitu captus. ae apud eos vi igit de fossibus exceptui, mulio auto se redemit. Marcum autem Amonium Fera Dandui Gona ga, Mediolani Caesaii, Caroli Q inti praefectus, alte

Dua noxae eapi alii in me convictis in piae

alia fui cadaitonum mole suspendendum cui

manus , qua intei sciendo Monacho usus erat. primis noctuina in lixa de tuncata esse nec mutilo post, dum Viennae in perdinandi tegi se mitatu fetas venale ut,ab apto tet tibili demis ictu laniatus de essulis viseeribui in ei sectis sitit .sca. tam cia autem in Gallia Naibonensi a militibus quibusdam in si usta dissectu, faeda molle; alii ,eth alii, infimis te hi eas bui stetet .m paena exo Le e. Castaldus occupatis ubique Monachi thesistit, quietant plane egit,ac arcibus in obsequium Feldinandi bievi tedactis. copias in hiberna. prout commodiui visum est. Ais buit, ipse Cibinium provinciae eaput eoncessi ibique de iis, quae erant necessalia, pet S iciam celetibus equii missum Ferdinandum iam

cuit.

Cum apud Pannonios eaedii huius fama percrebuisset, vatii di .esss animorum affectibua yarrata de ea sentite videbantur. Nonnulli ju e caesum dicete ; quod iterum ad Tuteas simul cum Tianssi,ania delectui ui suisset ; alii negaxe id

otio, de saeratum virum, eumque in collegi iam myrmordinalium adscitum, in dicta causa insonoem, nulli ua sceletis convictum petiisse assi. mate; ut eo sublato. regina de pupillui facili ut ei leuiu- veniri, de tegno exui pollent; Castaldum .eto Operam diligentem ideo navasse, ut exi incto aemulo, ad expilandam piovinciam de usurpan. dos thesauros solus imperio po iretur, Ulama

pam non tanti momen i esse deb iille , ut pro ea tam acerba morte trucidaret ut : aliisq ioque piine pibus viris Pannoniei nominis . eius interi:um exemplo doeumen o que, ni caveant,

Q ibuit umoribis ad perdinandum pellatis, Franeis eo vita uo , si ii ei ai loco Ee nomine

Pannoniti tu, uicebat, Episeopo nimirum Iau. rienti, ac senatus principi , atque iis omnibu, qui consiliatior uni nomineeensebantur, Id b is Januariis Praga li: et as, quibus factum ex e uia. rei,dandas existimavit ; in iii prolito scinione i recensebat, vivente etiam Johanne tege. ini vellam regnum ab illo discordiarum re sedi tionum tempestatibus jactatum fuisse, postie Vm4 illum Badam regni caput, ipsumque adco regnum . cum perditissimis suae factioni, ho ominibus Turcatum principi nefatiὸ prodidis

se: regina ipsa , cuius causam tueti videbatur, stili ae tanto sceleti non tantum advesante, quantum potetat; sed pland etiam advelsus il stumFerdinandi tegis opem imploranie omni

vet3 eundem de antea,de ab eo tempore cum

eodem Tuteatum principe, eiusque pia finis 'consilia .liteiis denuntiis, profusaq; largitione ite eoniuncta habuisserat facile apparet e piae tet nomen Chi istiani hominis . nihil illum jam splane sibi teliquum fecisi inae quum notiota

sint ubique, ae pluribus iaepe laetyum ab om nibu, Christianis deplorata, qua ut ulla egeam memorai lone, silentio se in praesentia pirie. titer de ad illa ventuis .qua tecentiora quide, sed ipsis non omni fortassis ex parte cognita sint . 3Itaque quum saepe numero ploximis annii se se vatiis altibus commem isque anteissii, idem

Monachus, multis talionibus Chiistianae reip. teligio que addictum elle iactate , occasio. snemque tibi dati vehementer piae se feri et,quo

suam o iam ipsi navate liceiet , holiatum

215쪽

issi. Messeiritet emeta sutibui argumentis,ut Tia Ttanssilvanos dederat cognitum Liget. Quo fit. 1niam de illai Ungiliae parte, in suam tegi- impetrato , quum duces de eopia i suas. vel in

rigetet potestatem, eiusque rei consequendae sa- manus hostium traditai velle . easdem legio- cilem se aditum pro tatutum pollicitum :po- nea iterum in ejus sdem re obsequium se petristea tamen constitissa nec lanceto, nec Chi istia- doctutum pollicitum esse . quemadmodum ea ε no animo ab eo factum esse , sed eo tantum, de te fidi eaploratotes ex Tuteis. de a melcat riquod sibi ab ira atque radio piincip s Tutca- ribui nonnullis venetii retulissent, ac a quo- ritum in quam pauid antὰ obii multa ei inter iP dam etiam amico Chiistiano piincipe.pio cet- risum ae leginam de peti ilium siborias inci- tofutile assii malum. Insuper eum Be et be derat,madii me caumdum nrtimescendumque go clam per nuntios egisse, ut eum omnibus ,, ntelligebat. Tameis autem ipse subdolis ejus copiis Danubiumai biseumque ii ajiceret Om- Oblationibus.vanaeque sp 4,quae ab homine v nia in ejus potestate futura, imprimisque illum fio pioponi videbatur, parum ei edendum at- adversus eas arcea de loca incitate conatum. I ratetur; neque temere suo, homines,quos iu quae sibi pet pertovitium ex iransactione eum le eo mitti postulabat, peti lii conmittendo rcgina facta paulo ante traditae erant, palamq; existiniat et: quia iatmii iden dem urgeret de petro vitium proditorem appellasse . quod ea siam cidissent inter eum de reginam cetiae contio- loca regita manibus trad disset, se velo sdelem c versae re contentiones tantae ae tales, ut pat . iactitasse, Aut Transsiluaniam etiamnum trirest lae Ungariae celebriotes, ei isdem cujus de xarum principi retinet et. , .lluda dolo atque insidiis paulo post, nisi ob- Quae quidem Omnia ad septi lata, eis mi riviam iretur.ad certum inieti um ruitutae vide- ni iam illius fidei voluntatisque suspieionem ribantur; se pro suo riga Pannonios, de tempub. ad serre viderentur ἔ in meliorem iamen radi

, , iist lanam studio de pietate, gravissimis suis tem. uti ille sibilite is suis persi, dete id ti4.

,,impensii, mul otumque bonorum virotum dem conabatur) licet gravi et,ut in ian is te periculo experiundum duxisse , si qua ratione bas interpretatum esse,suosque in illia partibu Transsil amam, de ea, in se otii Ungariae Maa ministros sese aίhotiatum,ni rent ea patieri. π,.ab imminenti periculo libetare posset: itaque ter quantum possent, darentque operam, vi seu coacto i ,sso exeteiu ducibusq ea doneis eas legionesque eas a periculo luerentur. As itot ,,in regiones aestate pioxuma dimus. ,qui recon Beglet gi de traiiciendi, suminibui cti, o cissilio Narie militati pollerent. nee facile decipi consilio,cum sui duces aeritet sese ejus conati pol sciu . in eas ladeiis de pacis condit ones bus,in traiecta piaesertim Tibisci oppone te eo. cuin tu na cumque Monacho uigiessum esse, narentur:constat eundem Monachum per ii m riquibus itae regni parte, in potestate letineri, Hos omnibus iam Rascianti iam ungi, i, di c.ac i eginae de et .s filio pro dignitate eontuli; M ligentei persuas is , ne ad cui .spiaminandata. ciapotii emo ipsui Monachi status in Eliseopam nati ejus arma eaperent, legiosque pia ficto 'ς, vatadiens non modo conservari, ted etiam qui isti, eius ibos collocati ei an . im timi, augeti posse videre ut. que Stephanum Iolantium, iuvenet atqueia, s

,. A q te hie tam ei ii initio fauete sbi, suaque beste , cierum militarium impellio appellas regiae aucto itati in speciem visu, esset, quod se.adeo ut metu desperationeque adducti Ra , sive consiliit suorum dueum deministioluptis sciant,primo hostis impetu sibi, salutique si s,,ventus esset,seu almatas instructasq; eo. consulendum existimassent.

pias sua, petiimia si i ; haud multo pbst tameri Tametsi autem nihilo seelui hine B, illo. ι alio animo eci palam evisse de ptae tet itum rius , illine vel a Castaldus summo stodio dili

mandatumq; suum consilia eum Turcis di eu gentiaque vigerent,ut idem Monachu, pro sua is Aeglet bego qui eum eaereitu haud procul Da- in regionibus illis vereri auctori ale. 8e ea, qua ianubio consedisse ,miscuisse; stetasque de nun- identidem jactaret. s de in legem de observan ,,tios,quib s l6 alitet res secum in faedere traia tia delectus militum illico liabet ei. subditoso iactatas erposuisset,quam sese haberent. expedia di populares ad arma concitato. amilia undi t,ixisse: leq; principi Turcatum fidelem esse.&Ω- que eontraheret,eunctatione tamen fictisq; & η turum semper, ae in ejus fide ει obedientia m simulatis causa ita tem protroisse, ut non ob MMmnes legiones conseiv tum promisisse, scure appareret,illius instinctu hostem ad inici. ,,deq; tegina de eius filio ficta falsaq; permulta, vipiendata Oppiimendamque eam legionem es. Mquae longum esset explicate, identidem signi f. se provocatam:etinita quem nullum plane ai cilii genus ipse, jua maxime id in ei esset,com ε,,Tandemque consectis rebus omnibui de te. pata te videretur. Ertitisse aurem illius animi η gina aquis conditionibus eo perdum, ut ted- certius illud argumentum,quod si v Andreai s dita cotona de omnibus. quae in potestate ha- Bathorius pio sit offeti talione nonnulla pat- ribuisses,Transsiluania eum filio exiret, eundem tem Nobilitat is viciniorem ad arma de mole Mouachum non silum cogitasse sed eum non, excitaret,nequaquam ad id eo, cogere potuisse: rintillii tegili ministria suis de te inendo inTians, negantea id sibi per Monachum licere, ei tui ε,,silvania puero palam egisse; q r illo abducto imperata ficere eos oportete quod ipιu ab illo ,,omnes bi prorsus imperium in teliq aum tem- eis prohibitum suae. intercepti nonnulli Mo. α pui ademptum iri intelligebat. Ubi velo id mi. nachi intei nuntii faeilὰ postea essent test seail.

ni me piocedete competistet,ad alias attes eo. Hac itaque non sollim voluntatia euncta x

riversum eum fuisse, de ad Tut catum plinei m tione. sed manifesta consaliaque proditione es ς,, iterum eonfugiendam duxisse,cui censum pe- secium esse illud ptimo,quod Rasciam despe

cuniatium mittere . de legionem omnem et rato regiarum partium aurilio, ultro se ad ueti

, subdere. usque praesecturam de administiatio- tanti hosti dediderim: deinde quod Beglei t

nem ab eo impetrate prorsus non dabitaverit. gua neminet stente trajecto utroque sumi. s. id quod ei lii a Tuieitum princiis, quo ad ne, tura multas oppressetit;cdmque Ballio tui

216쪽

Historiarum Liber XVII. χοῖ

, eodem tempore sese ad Lippam tecepisset,

, constet eadem Monachi proditione, eundem ,, ab iis , quas ex vicinis aliquot locis coegerat, copiis unico momento suile defetium: cum que se ad Tama,hidam inde propere contuli Lse ,urgeretque ex eo loco ut suppetiae sibi de pat- tibus illis ferrentiat : quod item Cassaidui ex Transsilvania idem urgebat, ta metit ille viii. que vel ba daret ampla de magnifica . seseque effert et admodum elate;constat tamen nullum plane pilus signum commovendi ab eo datum ess , quam omnes eas arces, quae circa Temess. vatium sunt . cum Lippa smul in potestatem ,,hostis tedae et ellent, Temes variumque ipsum

ut ipse quidem aibitrabatui γ in sum o di., crimine laborate intellexisset. Quo quidem tempore constat praesectum eiusdem Mona- hi,qui etat in arce, oppidoque Chanadienti. ad venienti hosti ad duo triave milliatia , ut di- citur,sponte occulti si claves arcis illi, arcem que de seipsum dedidisse: eanumque a suis mi rinistria se heri sui mandato paruit se palam esse . , oratissim, nec poenam ut am sibi it rogatum,iii,s ad eum perducatur.Postquam autem nul- la amplius ratione, aut sublet iugio, nullo piae , textu profectionem suam cum caeretis duci oui de eretes iu tuo adversus Beglerbesum de- ,, iri posse intellexit: sic illum quidem demum solvisse eum popularibus militibusque suis, ut palam nihilominus diceret,secum Begleibego nullo pacto conflictutum. inamquam autem non his inod1 multi a rimarimis acie argumentis Castaldus, caeretique, si duce, fidem Monachi suspectam merito haia ere posse videbantui : vetiam tamen quod ,,multo est maximum, intimum quendam eius dem Monachi similiarem consiliotunaqi a ,.bitrum,clam ad Casia dum venille,& hue ac

Mepia,testem Deum Upt.Maacinvocas de se , motis albitiis cum multis lach: γ mi, assumasse constitutum omnino adi onacho elle,ut ipsum ducem suum cum omni erercitu deletet, ac ,,mnem plovinciam in hostium potestatem tta rideret: eademque de te cum Beglethego , duo vibusque Moldariae & Transalpinae piincipibus communicatum,decretumque consilium esse: ac pioinde familiatem illum Castaldo, ut sibi caveret. auctorem fuisse; de tamen Caiialdum etiam cum peliculo capitis sui perrexisse. deho iasti communi libere pet omnem legione pas tinti obviam eunduin censu ille.signo tandem profectionis a Monacho dato , quum terum periculo i umque magnitudo summam celeii ritatem eaposceret, constate tamen illum in vilis de teiactantibus caetetis ducibus ita illu paula , dim, pedetenim que eo toto itinete coneessu

se;ut quisque etiam stupidus facile posset in es.

ligete,consulto tempus ab illo pi otia hi,in pet-- ciem tegi otum, de excidium regionii illius. At vero ut ad Lippam pelventum est liquet omnibus palam eo momento,quo vii tute mi litum suctum capto oppido Tuicae duce Ulaismane se in alce tecepissent,hostea obtelloi sup- pliciter petiisse.ui sibi etiam inermibus exite si- cetet .seat cena illico cum omnibus rebui tradi.

, lucos. Sed quum paulo post Gaspat Pelusi tu, ejus Monachi propinquus, in arcem ad hoste ,,colloquii gratia militia esset . ab eo tempoie,,datiotes ab illis conditiones de deditione fuis ., propolitas, quodque muli 4 gravius eii dem tolerabilius.auditum fuisse quendam ei sona i s s ι .ehi familiatibus,qui ea castri, ad obsessos Tui H cica lingua proloqui, e consolati is ni q; eos hortati ausu sit, ut sile intrepide defenderent, neque quicquam a nostiis, qui pio: ediem telicta obsidione tecelluri , atque alio essent dilapsuit, ibi petiimescend Lm existimarent. Cia. iiii flagitii editi ille eotam Munacho ab eo. quis ista loquentem ad arcis maenia audivisi et,accusaretur,ab Monacho dicente familiai is illius sui piobitatem fideirq : e sibi jam pridem perspectam esse, nec iniimulam ne et i si iam indv. bium vocari oportere, excusatum d sensumque elle,re illum tanti sceleris piaculique auctorem impunitum maiisse. Postquam xxe iniqui, ut audite potuerim P eonditionibus Ulamanes cum milio ibus rebus. M a te omni b ti d missi , esset fili ine eeitiolibus sagni, tum ibidem, iam in i editu ad Tianis l.aniam,srona Monachi periinax a e ad eiciis u exercitus sui, propensa ue in Turcas voluntat clatior in diei manifestiorque appa tu ille equi p- pe inter caetera ipsum elam ad maenia obsessae aleii sub nocti, crepusculum accessis , de cLm . V amane colloquutum ess et deinde veto eunde Ula manem jam dimissim postii die ad se clam vocasse dein multam noctem in tentorio secia sermonem habuisse andemque honore maxi semo assectum,amplisque muneribus donarum, in eiq; era curtu clopetis onusto a se dimisisse:itetumque duo, Chausos aTuicat ii principe missos reciprile, quos ille ad conventum Tranislvan eum se inscio indictum adductior is ibique cum i s ea quae volebat pei sectulus fuisset. Duos pia terea valaelios Moldavum de Transalpinum principes cum nonnullisTusca- . rumpi ae sectis,ut simul omnes initum antea de delendo exeicii u ducibusque suis atrocis con. filii facinus exequerentur. in armis fuisse. Jam in reditu a Lippa piaefectum aleis Devae. sbitatamento Obiti ictum, loco. csscioque a Monacho motum elle . de eum aliis quoque in locis idem facete in proposio habuitie. Sed de his mea quoque admonii iam Castaldo silvis. casse,ut sibi diliget ei suus; copiis caverei, libap.

pe qui in tanto discrimine vel saremur: videre tuique tot tam iiq e arg men. ii,cat et isque in diciti sati jam tes ad intellium omnium tende. te: neque periculi magnitudo mo a patet elui

ullam, haud diutiusCastaldum csitiati totuis. se ; sed communicato eum caeteris ducibus ae piaesectit, quibus Opus e ai consilio, sinae veste dos nefarii proditotis perditos conatus potius, quam diuturnioli pat Elia de impunitate in ma sntfest si excidium paulo post .re seipsum, de omasnes eas copias, adeoque univei sim teg onem cum summo totiui rei p. Christiana petieuiore, interitu ultro prope objiciendas esse ei stimas osci atque ita Monachum vim, quam isse tot ia oque multis christianotum millibus inferte pa olabat,in se unum. se Deo annuente, expe; tum esse postqu2m alitet imminentis per cido magnitudo ut fieri posset minime pateret ut .voluistiti se profecto aliam ment em,atque alium fuisse animum illi inditum, quam quem semper ges ς si,uique pio suis in eum maximis de ampliis Mitii, beneficiis, quibuι vel ad Cardinalitiam uis que dignitatem .sua eum fuisse auctoi itate eue ctum omnibusque illas hono tibia, de dignita tibus a se auctum constat,quae maximus ac fide. s

217쪽

'issimus quisque sibi vii sperate potui St: t certa nota serto candenti sunῖbus musta sinu-

, lem se erga illum veluti legem suum praestitis- ti ad castrenses usus Ae tormenia proψehenda in is et,qualem de aetas, de Christiana pietas, ordo- promptu habeti possent. Curando vel 5 eomisque ille sacer quem gerebat,quemque malin E meatui vitos idoneos ex Germanis de Ungatis, proseri de colete ruidebatur,ab eo iure erige, delegit.eisque pecuniam ex aratio dati iussit, qua

iabant; ut de sui duces ab insetenda vi metito po- tuissent abstinete: Sed iamen non esse dubium, ripto multorum adeoque innumerabili iamchiu, litanotum hominum salute.lixe de his maiora, sepe fieri licuisse.

Has literat praeterite nonsuit consitum , ut quai facti talionei Ietdinandus adferret . quae cum ad improvisam amplus mi viii motiε impulissent, in aperio solent. Sed nee excusationibus nec largitione neque blandimentis obline-eti potuit quin vulgo stetis iudieatet, vi iniqua c.iusvis genetis alimenta,iam hominibus quam equis necessaria coemerentur; ac ad holi ea penes ripas Danubii idoneis in locis distribueremur. Castaldus quoque lebui jam inTianssilvania utcunque paea iis vigilando agendoque nihil eorum, quae ad tuendos provinciae fines pertinereat bitraretur, praetermitteba/: re conveniabus habitis Siculos de Saxones, cateiamque Nobilita. tem in offeto de in atmii sui tutandi causa eo tinebat. Interea Georgim Vetne iur,qiue silesa quι caedes credet eiur: ipseque perdinandus Rex ni- demotiundus.sed inniam ei una Uugitorum ad rasae credulualis accusa olibus facilὰ prastitae tu famiam sustineret. Qua etiam apud J istam Pon tiscem , de Cardinalium collegitim non multd ii maximὰ laborauit, qui ei dii ejuscemodi nomine Romam ei ato diem dixetunt' quos tamen multo labole, nee sne summa diis ealtate tandem placavit. Regina adsue Casso viae age-etra n- bat .cum Monachum tam acet ba morte sublam Cas intellexi . cuiui interitum ambiguo affectu tuli Lsρνυ a- se setiui :quum amici tamen familiateique illum ploditionis perfidiaque, qua in eaput defori na, herili, pupilli perdendas usus elle .lullas p

nas expendisse dice ent, laetatent utque. sar, cum in cuius occidere.

sesius Epetiessi domicilium ac sede,sbi compara etat, quique in superiori Pannonia administiandis aetatu proven ibui praeerat,vir doctus de elegans ac Georgia, Raconseiu Tutoetensa

jurisperitus,jussu Feldinandi Casso tam verre. e, ac nomine ei as pecuniam, iure dolis de pacto Dor a se rum liabellae reginae promissam attulere. Quam ρι quum illa recipei e cunctare ut.etiit, se ἡ ea uti sciurimoris iniectis quod quidem Ungati ae Leona dus imprimis Ceeelui ablegato eo consilio, in Pannonia permanendum , nee pactis insistendum staderent; inque ea tuenda te operam oti forent; postremo annuentibus Matthaeo Lo-Iam Castald us eopiat de milite diei saxonl- boccio Polono de Georgio Blandi alta sis ex I- eas ui bcs,eatumque liabulbana, interque Siculo, hibernate i iis t. opori ne d stlibuerat. de Flaneisco Quetidio magnae in et eos auctorii alia vito, tibi Feldinandoque reconciliato,& ad Partes tradacto quietem provinciet parasse videbatur,cum certis n.uuiis a latum est,solymanu violatas a Feldinando, occupat: Transylvania, di pulsa illine tegina, quidquennales inducias a Getat lo Felduiccio pactat praetendentem,arma bellumque parare. primoque vel E in Pannoniueo Ttatissiluaniam innumerabiles eopias addu-crutum; aut si pei sico bello, ae Palaee ii filii ad

illos traia,fugientis motibus venile ipse non posset, Achomatem primatium, de eum eo aliquot Pulpate os duce. eum validissimo exeieitu mi

tutum. iamobrem Si oiciam Pallauiei num s- ne mola ad Feldinand am Viennam mittit,ae ut copias equestres de pedestret in supplementum exercitus Tianssilvam ei primo quoque tempora mittendat cutei, selio admonet. Qui quum ab aliis quoque exploratotibus eadem adferentibus nandi ad- de bellieti sobmani contra se apparatibus cer- Uiu itot esset tedditu .negotium supplendi exelestus Turcas sibi magnae euiae sole respondit; s telaque da- appara' ia in stipendium pecunia, in mandaris dedit, ut tus Maiia omnibu, iebus posthabi:is in Italiam prosel-

- stem duat legiones veletatiorum militum consei beie, de in Pannoniam matule ducere velit. Praefecti, etiam militum de regionum , in quas Pannoniam antiquitus divisam esse diximus, as. si uoti omne, occasiones palati intentque i. gilaten , de cum aliud mandatum accepissent, incas l. a prodeundum,atque hostibuit stendum existimaten. . Curam piae mea solei e adhibuit, ut tormenta majoia per eandem hiemem eon. f Dentur,ae non solii ira quae ad ea spectarent o. mnia quam diligem iiii me euiatentur; sed etiam auiisae ac robustiola iumentorum de equorum

juga e Botiemia de Mora via conquitete usiqui

Atiani dogmatis vi ius. quo ab infelia levocato. etat insectas.in exilium pulsat, Dimo ad Polo. nos, postea vel B in Transsilvaniam profugerat; ac variis artibus ac Medicinae, quam eaticebat, professione, reginet familiati tetem erat conle-quutus)recepta pecunia, non diu post Casso iapetdinando relicta eMessicae in silesam deop in si I poliam iter intendit,comitantibus eam Petto vi. siam iristio de Michaele Cha quio quem illa paulo an :eὰ inuniceollegio saeet dotum Albae Jalie exemptum isseretii suia adhibuerit. Epistolatumque. Magi-estum creaverat

Quae dum in hune modum geruntur, Castal-do in hibernii moram tiabenii novae palan laudii de gloriae occaso , nisi sata jam pridem nomini Ungat leo insensa obstitissent, se obtulit cujus aggrediendae pet ficiendaque rationes camsuopte ingenio. tum incitantibus plet i sque Un - p.ri

garotum. nequaquam omittundas existimavit: se dis Mictaei siquidem cognomine Totus eum con- iventi,cumque se habete quadam at tua cum eo, semotis albittis,eommunicanda retulisset; dic

re iussus . sbi esse modum Segedini eapiendi se diapi opos it ita ut s paucii tantummodo copiis numn iuvetur, de tradenda urbe viam facilem pollie . 'ioccucri queat. De arce iamen certi quippiam promit- re extere non posse, quod ea a muliti a reii disti in iis diatur, de Til eo Malusoque fluminibui cis coram Et haud parvum laborem in capiendo sequii auspem tamen haud vanam esse esua quoque miliatum vitiuie de sortitudine in potestatem tedisenda ,s manus impigre admoveantur. Sibi in. i et Cives clam amico, esse,qui potias urbii apetiant. e aliquot millia Haidonumqui eategiam

operam navaturistat.cum pistatoribus veto cit-

ei rei septingeri is se occulta habete consilia, qui admoniti ab se totidem navigiis ad traiiciendos quo opus sit milites , de ad famam ululemque

218쪽

Historiarum Liber XVII.

ssi, eorum, ae ad Omlita qua iubeatitur,puncto tem

potis praesto sint suisti. Erat enta annis retroavii priusquama linea ut be iussa desumptibus solymam laietilio opere e disearetur, prae otui bis eluibu, dein li, gratissimus sed postea cum Tuteatum auaiὰ de eludeliter imperitantium insolentiai seire non pollet, immottali in

eos Odio concepto in voluntatium exilium concellerat, ac in oppido Debitaenio domicilium habebat. Castallo Visa est res haud negligenda, veluti quae ad Temes otii de Lippae, totiusque illius inter Danubium de Tibi eum legionis defenso.

nem admodum opotiuna sole videretur. Itaque negotium dat Atlanae, ae Totum Lippam ad eum amandat: illique pet hietas impetat,ut con vocaria ducibus de eoti liliis communicatis, honestissimos Toti conatui de studia ope mature allata iuvate non omitiat. Aldana operae nauandae avidus ad dueei de pt sector lueras nuntiola risu, que miliit, eosque Orodium convoca ,quod sata. ςς dotum collegium ab Giula re segedino in se ivn ma di amoena planicie pati fete intervallo postum est. Convenere eo cum Aldana 3c To-

to.Pertus Ba ii tui, Pauli elatillimi dueli sta-ie stephaimi Dei,ssui. Nicolaui Docius ES sua ro, ac nanciscus Clitovatui cognomento Naiot . ae ρ Temes uato Alphoniua Peterius natione H spanus Ad fortia de insignis equitum Ungarotum praesectui; e Germanu vero Adamus Oppe stori sui silesiui eum CCC. equitibus cataphiae ii. Cum hisAldana militare con- illium habe . ae collatii in unum sententiis deliberatur tentandam esse fotiunam, ae tali tani que oblata occasione haud negligenter utendum.

igitur die constituta, vi Michael Totus eum

suo peculiati peditatu praecedat,ae caeterae copia mox subsequantur, decernitur. Nee mota Mi is chael eum quinque millibus Haidonum an- tum enim numerum sua ae collegae Ambrosi cognomen o Magni opera de industria, aggre- diendo huie faei noti eollectum iam pridem in promptu habebato propὰ ripas Tibises,quo magis consilia sua tegerentur, inter catecta de arundines limosaque loca,tapiato exercitu itet nee te iustituit ita ut versus arceria risquetecam, cui tuendae Catanus erat praesectusopposita dei pente scalii capiendam tendete a Tuteis existi inaretur,deque eo Casionum edocetent. Verum illi sequemi nocte. quae diem Divo Matthiae Aiapostolo dicitum praecedebat, relicta ea. qua ite' ineepe ant via, Se dinum vel sis it et Erietani: α de suo adventu cives conscios ae pilcatores, 4doneis usi nuntii Aestiores reddiderunt i qui prompti paratique impetium ejus de occasonem c 'egabant.

siaque Michael de Ambtosui qua lilia genios pedites seligunt, ae lembis piscat otii, numi-

ne ii jecto umidio silentio in Turcas quiesem. ter, nee quicquam metuentes, de in oppidum. evina haud modicam patiem Turcae vallo Ecbggetibus munivetant,irruere, ac potiam dec o, manam apexite iobent, qua oportune ae celeti

ihi patefacta, ipsi. qui tacite subsequebantur, tria, is 'O rumpunt,ac occupatis, qui ad arcem ducebant, Ah . ' aditibus.magno sublato clamore, hoste i semiso si os, ae impio visa tepet tui batos adoriuntur; fit c dei pio misco a obviolum quorumcunque, Haidones in domo, praeiruotum Turcatum,hthsan . ri

ae praedivitum merea citum, monitiant ut ii egeni Atudeles me ili astantur, nec quem uita

ex eis vivum capiendum prosam ant. Hedeibe-pui praefectus,facto ex suis trepidantibus tumultuario agmine,iniet sect is aliquot sociis, de capio silio adolescente leui decora juventae r is saluti fuit) nudui in arcem aegre profugiens evasta Caereti Tui eae, ut in noctuino re inopinato casu accidete soler, palantes de discincti, pars in at cena evadere tentantes, paltim veto ad flumen quaerendis in fugam naviculi, praecipiti uia tu delati,nec repeti et, lucidati suete: pars ut pe sequentem hostem evitaret, in flumen sese pra-cipitantes. hausti aquis inteire te. Caeterum Totus quingentos ex suis ad arcem lavdigendam mittit , ut Tuteal in oppidanorum subiicitum sotiὸ egie ibi prohiberent: aut si oeciso daretur,eam in tanta telum re hostium pei tui batione ae confusene capiendam aggrederentur. Qui tanta audacia, antoque impetu eani adorti sunt,ut disiecto bipennibal de dolabi is exietioli vallo,quod e materia constabat,pottam de viae-hia arcii subituri esse videt ivt. vetum laedet.begus recollectu animo,per patefactam potiam

eum magna armatorum manu erumpens .ejectiari vallo Haidonibus, de Donnullis ini ei sectis, arcem servavit . atque illi eo modo rejecti, nec repetendum impetum tali, ad diripiendam ut-bem redierunt. Ex qua tantum rapinarum congestum est pia ter captivos, inret quos muliebiis quoque sexus magnus numerus erat, ut Naidonea omnium rerum de spoliorum copia abunde expleri de locupletati viderentur. Nam supra ingeniem vim peduniae, ex mereatorum Ae publicanotum Tut tum ae Judrorum, qui publica porrotia de vectigalia redimete cotis aevetant. tabernis.ὰomibusque eapoliatam, ingens etiam militatium equorum de aurea argenteaeque supellectilia , ae vellium pretiolatum numerus, clim panni seriei de pin purae , simul de e lana confecti magna copia in rata esse Plurimi loco tum notitia fieri ad subulbanas et ut catum deci vium villai egressi,ingentia boum vique ovium, de equorum at menta abegerunt.interea Aldana cum M spanis.ae caeteri duces, quos supra nominaui cum Germanis de Ungatis suptione: e. de in urbem jam captam, de majori ex patie dite. piam eopias induaere.

Sed quum ab Haidonibus omnia pallim laea

per se tutantibus, magna vini optimi E stimio, Baronia, ae simigio advecti copia, in Lbterra neia penuatusque cellis inuenta esset,ut sini ho mines vino, et apulisque inexplebiles. avidici ci intempeiantius ei hauriendo incubuete ; ita ut de hostes contemnerent,nee ullis ducum ira petiis obtemperarent' e postimo me Geubitapet stationes constitutis vigilate , nee tessetis mole militiae vii, nec hostium consilia ae facti explorate , sed ore uia per otium de so idiam transmittere viderentur. Et quum Ranciscus Chrova tui,vit sotiis de malitatis, caeletiq; co m. plutes consilium darent , cum copiosa re locupleta praeda tetrocedendum, ae secunda sola nae modum imponendum.prudenti, hominii de selieis esse, ne nimis set enitati pias entia foti unaci edendum eriistimates, quae lubrica de ineonstans pius ii istes telum exitus adseste consue viget illi hoa pior eive de petulanter convinciis proscindere , ac meticulosos appella ie : de s luit secutique esse vellent , domum

219쪽

i s si ii e viso aut rapectato hoste

tent.

ab ati a Praeerat Iudae Halys Eunuchus ex Aeanania

originem dueens, quem solγmanus ante bien- δε se. nium e Peisico bello levetiam ditioni. quam indin. e. Pannonia habebat praeseceiat. Eum Hed ei M.LA sui de capta urbe ac arce exiremo in discrimine Mori constituta .pet Damianum quendam Thiacem, itinertim & locorum peritum edocuit, de ii sub Noctem astuto excogitato consilio, trajecto fi mine . columbam iam recens volatia assuefa- ctam e nido secum tulit . eumque duplices ab Hatilitetas , unius ejusdemque sententiae accepiget, quibus Hedeibegum de serendis quam maturi ime auxiliis bene sperate iubebat . unasmium AE ipse pestiletidis aecepit, alteras columbae pedi γ i in cui tenui sto aptivi .eamque pet aera volantem dem iiiii eoenitque non sire summa Turcatum

di Dati,iani sua selieitate, ut tam columba posμpp libui alliga taliterat ad nidum levolando pes- scitet, α ipse Damianus. uno aut altero postil- lam die iueolumi, set dinum eum litetis pervenitete obsessique adventu eolum,ae haud dubia auriliorum spe ieetrarentur.

Dum nostis per hunc modum, nullo silvato disciplinae militalia ordine eonsule agitant, I pente agrestes e tute in oppidum provolant, magnum Turcarum exocitum haud procul ab urbe apparere nuntiantea ; Halis enim audito gedini periculo, auxilia de me sectos limitum

undi aque convocaret, te campestribus tor et iis acceptis,continuato dies di noctes itine T re pena allaturui eo contendebat. Quam nostra hostium aduentum cognovissent, urbe ea. eundum , ac parentibus in campis eis occurrendum stituere. Vetum Haidonibus tantum stolidae felociae inerat . ac antvh hostium contemptus, ut dicto audientes nequaquam essent, ae

omnii disciplinae immemoret E popinis ec tabernis in aciem prod te tecusarent. Equi tea qui. dem aecipio a ducibus f o, praeeunte Baquilio de Aidana, aliisque subsequentibus, oppido

iere. c Baquitii equus, quamquam praestantissimus,in ipsa porta repen, e coituens, una scitorem in tetram dejecit. quod a citcumstantibus, te ab ui qui eitea obequitabant, totoque exerci-iripi o mali ominis piatigio inter pleratum,non multo post eventu ipso . & fido tertim exitu comp:obatum scit. Eodem tempore Turcae, qui in arce erant. elotiam adventu animadve Go,inurbanai domos ae haldones intra eatum patieres vino ac epulis indulgentes , magna vi tormenta displodete eepetunt : ita ut ruet invitio iis ad sociorum ordines procurrete cogeten tu P. 3c complurea temulenti, titubantesque manipulatim de consuse, aliis, qui piati erant, sese

On i rus Ctim in eampos urbi propinquos ventum e mastrosi se , Halii Eunucliui suos initia agmina distri

cum a ' fuit: q totum duae alae ex equitibus constaban:; D dei . ipse in medio eum robo te exercitus , quod ex quinque millibus utriusque ordinii militum de lectum erat, loeum sibi sumpsit,ac lateta ut in-

qne eultibus de plaustiis. quibus impedimenta litotum vehebantur, prasepsit: eosqueJanice itis opera iii munivit.Thracea etiam permulios . ac magnam agrestium tui bam inter mili-' tum os dines spalsam,ad indu tendum maiorem noctui tercorem collocauit. Frontem veto acies

. . duodecim colubima pilas fetaeas inlibita evo-

Ium agmina ex adverso ita disposuere, ut a dextra,& cataphractis equitibui, quos Opperstoi-phus ductabat. una ala, peditibus Hispanis ira nita; sitistia vel dei equitibus Ungatis consta- te ripsi in medio consisterent, e duobus mediocribus tormentis euilulibus in sonte collocaria

aciem primam tuetemur.

Compositi, in hune modum ordinibur con- .

cursum est, summa nost totum alacritate, ae im-rrimis Oppostorphu, in altetum hostium cornu, Baquilius cum Ungati, in alterum fotii et irrupere, de pugnatum est acetii me pet aliquot horas. sed quum nostii hostium lare a persit gere non potuissent . quod ea a selope alii, Janicetis procellam glandium effandentibos defenderemur, receptui signa date, de a3 sta alii

agminis ordines tedire cepetum : tum vero it

rum omnes cuneo facto in hoste, iam, pug- nam de integro remitte, ac acerrime pugnate,

plutiinoique hostium liueidate. sed quum Et rauchus eo lubrina, in nosti os diligi . displodi-quei assistet . de hostes vexillo legio purpureo, aquilae expansis alii imagule insigni, idδd signis et uni eum equo ictu tormenti Geidiset, potiti essent. multique viae impe u pilatum conii-nue stimeteritur. fuga ab equitibus, qui inpostremo agmine erant , omnes in prima acie pe- si iii se existimantibui fiet icepta est. Nec mora. ii nostr me iam . quos primam cum hoste pugnam iniisse sua.

doeuimur, visa cie ero cum foga perterii; ip dem primo referte , de pauth post effuse fugere

ceperunt : quum alii plurimi ex nostii ontra dueum imperia equia descendentes , cadavera interfectotum hostium spoliate, seque praedae inhiare cepissent , ut emeto tum pugnantium ordinem facile petiuibatent in ea rerum confu- . 'sone activa instantibus Tuteii , di tot mentis

rem geientibus equitatus omnis, relictis peditibui, taede piofugiti de Aidana ae Pereetius cum Hispanis, de Oppeistori has eum cataphractis

Lippam sterius.intento cui si se proripuere. Ba-quitius,Deti isus. de Franciscus Chtoatus, caterique pia secti equitum Tibisco , partim pristantium equo tum viribus , partim sascium exeaiectu de a tundinibus colligatorum admini- iaculo transnatato, aegre evaserunt. Tut enim

quod nostis ad euadeadum magno suit adiumento) omisso equitatu, cujus cursum aquate

seposta dissidebant, de quod Haidones, in quos

acerrimo odio serebantis delere, quam equiti. Aa domibuit iustia persiquendis desudate mallent, eos partim quamquam aeeirime pugnantes, in orbem in. t. par-dume velut elausos cireum vene:e: de denique rim si post diuturnum cruentumque certamen terga Mosi, verterecoegere : sed quum vel sui Tibiscum de Matusum Ligientibus instarent, partim in s

men adactoi demerae te,partim nemini parcendo ad unum omnes ituo datoι dele, et e ; ita ut Totui Tibiseum natando supra alet, de vix eum

XX. loci ii ad sancti Geoigii cognomento 1

bis eanti castellum se reciperet. Nee Tut cis Heruenta victoria fuit, quum meorum quoque partibus plurimi tui inarum se cohortium insignes piaesecti, re militum ingena numerus deligeraretur; ideoque quamquam -mnibus novistum vexillis 3c tormentis politi ηssent, oppid ,mque de praedam ieeu; assen - non tamen ulla larii ta fgna edidere, quod in

uise lotum numerus uitioque exequatus esse in

220쪽

Historiarum Liber XVII.

Areo cum sui, legionibui Germanicit Blassonem,seu coronam miliit , ut si Valachi in ejus

vibis fines illum petent eo tepti metent e d nec ipse cum toto exercitu adcurret et , nec eos

cum Achomate purpurato , qui iam in itinei e is ' dietthim. post pnnam atque victoriam Eun cliui Alii in oppidum irrupit, de Hedethegus erea ce ad eum venii; quosque invenire potuerunt,m omnes sine ullo se,ui aut aeta is discrimine Passari, magnum numerum oppidanorum in-iei fecerunt. Nee mulio Dst quinqu:es mille na- esse serebatut . pet mediam provinciam trans. sol. eadauetibua nostiolum mutilatis , adem' eundo vires coniungete patetentur. venete et-

pios. iii XL. vetillii ac nonnullis captivis By- iam per eos diei in supplementum copiarum eantium misi, quibua insignem ab se victoriam Transsilvanicarum quatuor millia Gemiano. patiam testificaretur. rum millium,duce Georgio Comite Heliansta. Jim haud dubia apud hostes victoria erat, nio,quoi Castaldus per loea idonea in stationes, quum altera cladei quadtingentis militibus no- divisit. s tela quoque Palliuieinui eum toti-ntalibus. qui duce Valentino, cognomine Ma- dem millibus & quingentia peditibus iiiiii in gno, ac Petro Tuteo .itibus ante intaustam h nc Noticum pervenisse . de bie vi de illii Alpibus, nam diebuι. eastili exietant, miro fortunae in Austriam descensuius nuntiabatur. brio illata fuit. Nam quum in Cassonum a Per eos clam fele diei Maximilianus Feldla ira se Mitia are/, ad Eunuchi subsidium. cum nandi filius, quem sollemi sibi in Regem dele. saei D. CCC. equitibui Turcis segedinum venien gerant , quemque e Comitiis Augustanti.aniei uestris. tem prope oppidum Matrono sum incidi eum, quadriennium in Hispaniam profectum futile nee Castonui veluti vitibus superior praelium memolavimus. & Maiia Catoli inti Caelati, de iectasse , summauit inque alactitate concur filia, quam ibi in conjugem duleiat. in Italiam ieiunt, de pugnam tribua amplius horis pro ira classe Andrea Aureaeptospere navigarunt. Qii x et ij postremos .ffosso de ea dente equo G bua eL gutiae urbe Genua deducendi, rei di sinua uulneiaturi de non sine dissicultate a sui3 nandus pater elegantissimam de instructissimam reptus alteii equo imponitur,ac intra secta suo equitum alamὰ Juventute Nobilita is Panno. ium plui dimidia peste , caeteris in effusam tu' nicae delectam, dueeJohanne Balissio obuiam simoisi , Valem inusic Petrus vicio ia p. misit. In qua Nicolaui sal hotius, Gabitet Pete- aiuntur, ae duobus plaustris capita solumbo' nius, Georglu, Bebeeus . Chiistophotu, Oisastium vehetii e .de equia hosti ademptis insid - gm,Stellianui de Ladi, laus Banisidaeobus Si te, segedinum ire pergunt, ignari nosti Q. sus. culus, Lucae situs, summo loco nati adolescen .sugatosque esse.ae oppidum ab hostibus teneri, tes,caeretique complutes censebantur. Eie ii uis Quod tamen auma quibusdam ab uiba pxo' sunt a patre summa laetitia, ae eonnatulatione,D ,2 ia figientibus in ellectum esset, valentinus 4 vςsii' quum secundo oeno, ae deinde Danubio Vien triti Ui, notetrocedendum suadebat, de ad tutiora liam nam descendissent. Adduxere etiam iratio de ju. Dii coneedendum s s suos stolida supcibia ho- eundo omnium spectaeulo Elephantem Indi Em suta stium contemptione inflatos adducuiu ne cum vastae magnitudinis, a Johanne Lusitaniae, is a quam potuit,ut saniola consilia admi;ieiqns, i Rege dono acceptum, animal multis leuo sui lariis.' taque hostes magno numelo derepentet vi)ς ς' eulis,aut i itasti nunquam in Pannonia visum. s. , adoliantur, de quamquam a xxi ς cui lignea tuitis septem militet selope is aliu- iesisterent, amen quia numero de vi ibat longo que telis ni stilibus iustiti a capieti, i petisti

inferiotes essent, omnes crudeliter si temeri' post aerat quem nos quoque non sine admitia miti paenaa dedete solus valentinua cladi supeι- tione vidimus. fuit.relictaque hostibus praeda, qua cassono Caeletum eodem anno sub hiemis suem re extorseia . cum XX.sociis Tibiscum transnata' dinandus Posonii comitia habuit, ad quae sigis vir de in tutum e.ast. Hane ad Sege linum cla- mundum, Fianciscum. Petrum de Lad illaum km nimia temeritate potius labetorum ridi' Forgacio, ad dicendam causam citari iustis iitum, quoi Haidonea voeamus, quam ign via enim Lupi Pucham ii, qui tunc Zolio & Moti aut impetitia ducum memorabile accςpimuri tanis Ci. italibat praerat, legatum Geoi sitim eamque Pannoniae sariem,quae inici Danubium coppanium , quod in eorum fundis N pasetii, adi Tibi istum late patentem planitiem a pila , militibus insolentius,suam pat esset, cuncta agi in iumetabilia maloiis minotisque pecolis ar' iam de innoxiam plebem intolei abi ibui detri men et alete, inque divellas longinquasquc EM mentis assici pateretur, aut nonnunquam etiam iopae regiones disti ibuere solebat, haud λmbi' iuberet coactis agi essibus, quorum foti unaei gua possessione hostibus teliquimus. cultatesque lacerabantur, intei sciendum e uia. c. M is Castaldus aecepta iei male gesta fama, quam vetant, eaque eaede animum perdinandi ita ai r ipse Aldanae, uti nimium hac in te Praepropem que odio vehementet eraceibaverunt. Cim . . O duci iiibuebat. ne hostes Temeseat o dc Lippae diem ibi midine noxae neque obire libenter,itam imminerent, Rodeticum Viliandi adam. cum neque tecusare auderent; tandem tamen. ne ab ia, Hispanii luis Lippam ingredi iubet . ac D ego sentes inter reos censereat ut, ae piose lipilauis paeati Mend 2 . ut eum sua cohorte & tiecen is de exilii scena plecteientur advenere; se iam etiGomanis ad eustodiendum cum Lossontio A. ut nihil in legum de iudieiotum admini lii Castelluvio Temeseatium absque mina pios- praesidii eollocandum duceient, quamquam id eis eatur,in mandatii dat. ipse una cum Andtea ab advocatis consuletetur: Sed se mutatis .e Bathoiso Toidam comitia indicit, ut totis pe- stibili clementiae de indulgentiae Reptae suppliae illi in subsaium te stipendia militum ac an ieei delachi yinabundi submitterent. ina in renoua & commeatus fia arces hostibus piopin- Rex aliquamdiu duriorem se praebuisse uisui est, quiole .ue non aurilia piovincialium decet ne instigante eum ad iracundiam ει ultionem Putent uti quibus Mol lavo in Transsilvaniam, ut chamio,qui per id tempus apud illum gi alia a cetia fama seiebatur, ii iuptuto obviam ii eiuri que auctoritate pluit reum pollebat. Postremo hes

Iunii. O

gina ex

quiri

nisi cainietim veto Felicem de Baptistam Coruit ei ab

SEARCH

MENU NAVIGATION