장음표시 사용
191쪽
converterint, Idque non exiguunt Quod contigisse arbitror , quod minerae illae, quae argentum visibile ad oculum vo- cant ged en ) habuerint, eum hae plus auri ob perfectionem majorem abscondant, confusae sint cum aliis, nullo re Dpectu habito separationis aut quartatio nis. Ex quibus de Lunae ipsiusque Solis incremento aut decremento rationabilia ter quis judicare poterit & ad usum chymicum applicare , ut non opus sit haec copiosus, prout fieri posset, demonstra te : Nune de tribus usibus Lunae ad auiarum , tincturam & medicinam paucis
De I. Vsu ,seu coagulatione Luna
Absque dubio fuerunt, qui videntes hanc naturam in auro de argento propinquitatem , imo amorem & consanguinitatem eam , quae est & esse debet inter filium & matrem, putaverunt se poste obstetricis ossicio fungi, aut in- spectoris & tutoris, atque hanc sobolem inceptam ad perfectam formam auri promovere caloribus artificialibus mu
192쪽
Montibis Flanetarum is 3 Mistris seu ignis seu aquae factitiae acrioris , seu pulveribus aliis quibulcunque
admixtis. Qui ignem adhibuerunt, aut r. cirea
mineras ipsas aut solidum corpuS argon au licti attenuandum assumpserunt. Minerae 'vero argenti sunt variae , & non unius pretii aut perfectionis , nec formae visibilis aut denominationis. Inter quas illud argpnctim, quod rude seu gedigen, capillatum filatumque vocant , Optimum est. Deinde est minera sanguinea, .
τοt udi , hinc in plubi colore Gla seu dicta , ne quid de aliis generibus adji
ciamus, imperfectioribus, quo ad proportionem argenti , & impurioribus, quo ad materias admixtas. Ex his igitur , si quis experimenta capiat, in idem recidet , dei quo dicthim sub Saturno &aliis , quod nimirum aut longissimum naturae tempus ipsi expectandum iit, ac vas, & calor subterraneus aequandus, si in his naturam imitari velit , quae Omnia homini sunt impossibilia factu : si vero
naturam in aliquo eorum CXcedat, ne que itum sequetur naturae effetius. Vnde calore exiguo nulla emendatio fiet ,
nisi longissimo forte aliquot deculo-
193쪽
iram tempore , calore forti , argentum fluet ex minera sua in corpus lolidum, & relinquet suum sulfur adnatum , & quae cunque alia , nec jam amplius erit foe- . ' ' tuS, ted fructus ablolutus in suo gradu. i. circa Quod si nunc relictis mineris quis huic , . fisii Corpora argenti solido vel foliato I litasoti M. mato , vel alias in pulverem reducto. operam suam impendet, ille eodem modo eam luturus est. Igne enim levi nihil estici et , forti fluxionis perdurante, argentum contumet in Vitrum rubeum, ut
ab aliorum experientia patet. Ergo di-3 mittendum argentum per se. Hinc alii
actio M. ctas, gradativas, figativas, & huiuimodi invenerunt, & argento solvendo , gra- duando vel fixarido , ut loquuntur, adhibuerunt. Aquae autem hae eX innumeris materialibus factae sunt, ut vitriolo, sa-Iepetrae, ole comuni, armoniaco, gemi mae, aluminibuS, cinabari, viridi aeris, Mercurio sublimato & aliis similibus. His solvunt argentum & macerant di- Versis modis, quos non curamus,' sed addemus saltem, quid de eventu harum Operationum ex rei natura sperandum
sit, quid non. Argentum habet aequa-
194쪽
Montibus Planetarem. itionem in suis qualitatibus, sed non tam alterum graduum , quam aurum : Vnde illud magis corruptioni obnorium, quam hoc. Novimus circa has quaestiones communiter statόi, quod elementa quatuor sint in mistis omnibus in sumniis gradibus , sed excellentiam agentium elementorum retundi a patientibus. Quod ii ita est, nihil tamen hoc detrahit huic sententiae , quod possit esse aequatio in multis gradibus, praesertim in metallis perfectis, in quibus est duplex
mixtio, una spectans ad formam , altera ad materiam , quae duplex mixtio non est in aliis elementatis eodem modo :sunt ex vegetabilibus quaedam ad qualiuuatum temperiem accedentia , ut forte censeri possit manna , saccharum &his similia r Verum haec temperies non est vera qualitatum aequatio, adhaec simplex , in qua lint elementa in summis gradibus, in qualitatibus retuli. In Luna & Sole aliter se res habet, quia forma seu tinctura cujusque habet hanc temperiem, & materia similiter, licet in alio gradu. Vnde Bernhardus Comes & alii in auro recte duplex calidum, frigidum, humidum & siccum ponunt, ut & inar.
195쪽
gento. Nam Mercurius auri, veluti maeteria, habet mixtionem suo modo te peratam, excedeotibus frigidis & hum, dis qualitatibus: sic tinctura auri leu ma, habet suo modo temperatam miX- , tionem, superatibus calidis & siccis qualitatibus. Undae sunt aequationeS in auso, non eXactae tamen, separatim intellecitae : si vero conjungantur materia &forma , fit una exactissima qualitatum omnium aequatio in summis gradibus. Quia frigidum & humidum in uno , &calidum & siccum in altero excellens fuit seu summorum graduum: sic & de Luna dicendum, cujus tamen forma non adeo calida & sicca, ut Solis, inde nec tantum materiae amplexa: His stantibus& consideratis , si per aquas gradatiVas ex argento debeat aurum fieri, necese sum est , hanc aequationem qualitatum argenti aequaliter promoveri ad superiores & intensiores gradus auri , quod nullo modo fieri posse, est rationi consentaneum. Vt enim nulla domus resia , ex lapidibus & lignis extructa, satis ampla non loquimur de tuguriolo aut ligneis tabulatis) una cum suis partibus, quae sunt fundamenta, tectum & pari
196쪽
. Montihu Tianetarum. Is tesivi humani nisi forte angelica b de
loco inferiori in montem excet sumtra C. portari potest, manens in sua integrita-.te quin collabascat corruat, ita nec argenti quatuor qualitates inter se temperatae & aequatae, una cum substantiis ill aesae,ad auri temperamentum & aequa-xionem provehi possunt ulla vi aquarum aut aliarum rerum, quin destruantur aut corrumpantur d qualitatem agCntem, quae est calida & sicca. De Archimedis Automatis non est dubium, quin illis navem sola manu movere de loco in locum potuerit , quo multorum millium exercitus eandem absque illis attrahere nequiverit. Verum quod pro- misit idem, se terrenum globum suis instrumentis promoturum , si modo aliud firmum esset fundamentum, quo pedem poneret, illius ingenii magnitudini concedimus, non viribuS , nec arti. Ita nullo modo largimur artificibus chymicis , eos per instrumentales seu gradu ativas aquas argentum posse perficere in aurum , licet praesumant eo in- , stituto , quia videant ejusmodi aquis' nonnunquam ex argento aurum educi,
quod ibi latebat, non vi aquae trasmut M
197쪽
toria, sed potius separatoria. Vnde saluluntur illi, qui dicunt , se in argentum
certas uncias auri inducere posse , cum, si experientia non reci amet, potiuS ex argento id educant. . Nam ii educere possent ex argento aurum, esset aurum
ibi vel actu vel potentia : si actu , tum est separatio proprie dicta: si potentia, vel propinqua vel remota : Non propinqua , quia ita est in propriis mine
ris : Ergo remota : At remota potentia non potest ad actum pervenire, nisi per propinquas transeat: Ergo in mineras auri argentum transire debeat: sed neque tum potentia propinqua in actum deducitur, nisi per naturam ipsam, ut demonstratum. Nam quod ars separat ex mineris , est saltem obstetricatio , quae , nihil addit foetui perfectionis, sed a natura perfectum juvat ad exitum, & purgat ab excrementis extrinsecus adligrentibus. Idem de salibus & pulveribus a-4 csi D iis quibus argentum in aurum tranSfo pulseνi- mari prae lunutur , Iudicium ello. Haec Φη vii . enim potius ad suam naturam, hoc est, terrestrem & siccam , reducere poterunt argentum, quam ad aurum aequatum , cum Omnς agens agat, ut sibi asis
198쪽
Montibus Flanetarum. milet patiens, exceptis iis , ubi sit substantiarum commixtio, ita ut ex pluribus una fiat ut in mulo , spiritu vini &aqua mixtis, & auro apparet, ubi mulus ex diversae speciei seminibus, ut aurum
ex materia & forma, utraque Mercuria
li , hac calida; illa frigida: At talis com-zzia
mixtio non fit in aqua gradativa & ardi metaια gento. Vnde illa a sit in hoc ut ianis, donec absumat humiditatem argento pe,Iιcti. propriam , & inducat suam siccitatem &terrestreitatem. Quidam addunt hiscem;xturis salium aut aquarum ipsum aurum cum argento incorporatum,sperantes perfectum minus a perfecto majori adjutum iri. At eadem causa contrarium eventum produxit,quae antea. Cum paν enim aurum non dare possit , ut saepe q*qm demonstratum, alteri , nec argentum eX T se sese auri formam habeat , hinc nec ab Omai aliis eam non habentibus accipere po- test. Scimus , quosdam esse, qui non ad ψniat:ο- essentiam cujusque rei internam, sed ης saltem externam formam respiciunt, Interam promittunt argenti In aurum promotionem seu nobilitationem modo
per artem facili & possibili. Nam argentum, inquiunt , est fixum quodam-
199쪽
modo, licet non fixione auri, ei que ni ,hil deest ad fixionem , quam ut magis igne coquatur ,& compactius reddatur, quod sale communi aut huic simili cemento , strato super stratum pcrito fieri posse non dubitant, cum sal commune humiditates superfluas argenti consumat, poros constringat, & substantiam magis coire faciat. ,Vnde post auri pondus acquirat , nec in aqua forti solvi se patiatur, utpote aurum album: cui si tinctura flava auri addatur, dicunt. id in aurum optimum converti. Respondeo, concessis illis omnibus, de quibus tamen adhuc sub judice lis 'est , & tit Etura flava seu rubra argento communicata, dicendum, quod non sit aurum Verum & naturale, quod ex sua forma essentiam habeat ; cum illud potius amateria eam habere praesumatur ', nempe materia praeparata eo modo, ut formae quasdam vires eXprimat, non omnes. At objiciunt, Hoc, quod omneS auri proprietates habet, esse aurum Verum; squas cum hujusmodi agnoscat , quidni .
Sr pro Vero auro agnoscatur p Quibus replicamus, quod neque hoc habeat vexas auri proprietate. omnes, nec habete
200쪽
Montibus Flanetarum. 'ITI possit , cum non a forma proficiscantur, sed potius a materia: sit color flavus, at non durabilis in omnibus examinibus,sit pondus majus argento, at non Verum auri, quod sub duplo aut circiter majus in auro, quam argento: Ne quid de exten- . sibilitate aliisque proprietatibus auri dicamus, quae a forma , & non a materia 'principaliter depedent: Quin colore Ve- .ru negamus ipsi dari posse, nisi ab argen to vivo, fixo, tincto, rubeo: quod si tale non sit,ab argento erit separabile,quia in profundum substantiae non penetravit,&ignibus superabile & delebile ue quia non est aequatio facta : si sit, est tinctura &forma vera , quae etiam materiam non . praeparatam praeparat, non compactam compingit, non fixam fixat ; in iiXam au-
tem ac praeparatam missa eam perficit amplius in reliquis defectibus & spoliata superquis, si quae adsint: Analogon itaque auri dicendum est tale argentum, non aurum,de cujus examine potius ipso facto , quam discursu judicari liceret. Hinc ad secundum argenti usum accedimus, nempe ad Tincturam.