De commodis quibusdam ex singulari infantum calvariae stuctura oriundis : Programma quo ad audiendam orationem muneris professoris medicinae publici extraordinarii ... D. Decembr. MDCCLXXXV habendam omni qua decet observantia invitat D. Frider. Henr.

21쪽

sum portionibus, foetus caput ita comminuitUr, ut, per idem spatium, quod ipsum antea OccupaUerat, reliquUm corpus vel integrum, vel frustatim eXtrahi nunc possit. Obiici quidem mihi posse video, operationem, quae foetui nullius certe fructus amplius esse potest, me minus recte in nostrum traxi sie institutum. At, quia eius fundamentum luculenter in supra tractatis positum est, et saepius, ipsa sola, matris conservatur vita, illam nihilo secius tetigisse fasso, sit Veni a. Non solum hominem nascendum, sed natum quoque, et hunc primis maxime post nativitatem annis, fructum capere ex propria calvariae indole, minime dubium est. Quin a veritate minus recedere mihi videor, dum suspicor, illum fructum non in solis avertendis iniuriis externis sese ostendere, sed in variis etiam morbis et affectionibus capitis internis. Magna est sanguinis copia, suadente HALLE Rosexta scilicet in corpore humano pars, quae quolibet pulsu cerebrum adire solet , et facillime, ab omni circulationis augmento, sanguis Versus caput pellitur Variis ex causis, quibus in foetu aliae propriae insuper accedunt. Sic in-sagnis cranii amplitudo , maiorem ideo recipiens sanguinis

copiam, reliquorum e contra caUOrum, thoracis, pel Uis

imprimis angustia, pulmones respiratione nondum dilatati, aliaque Viscera, praecipue PelVis, et membra eli trema minus eUoluta cet. quae itaque minor humorum adit vis, quam easdem adultorum partes; tot sunt momenta, qui-

22쪽

bus sanguis , praecipue, Versus cranii Vehitur caVum, quin magis adhuc veheretur, nis1 propriis Viis e. g. foramine ovali, ductu arterioso, canali Venoso, aequilibrium aliquatenus restitueretur. Recens natus noVam quidem inchoat oeconomiam animalem, respectu quoque circulatio nis, Omnino notabilem. Dum enim in pulmones respiratione nunc dilatatos sat magna penetrat sanguinis vis; modo dicti canales sanguiferi nihil seu parum ulterius transmittunt , sensimque clauduntur: et maius dum capiunt incrementum reliquae partes, capitis relativa magnitudo paullatim decrescit. Quum vero infans, quo magis aetate, eo lentius. ineremento progrediatur, ideoque illas mutationes

per vix sensibiles gradus subeat, illum, prima tenera aetate, foetui esse simillimum atque aequiparandum, mihi persuadeo. Facilis itaque et frequens ipsi quoque, ex pluribus caussis partim allegatis, est sanguinis versus caput assiuxus

seu congestio. Vasa enim sanguifera, quae cerebri substantiam innumera percurrunt, ibique ob parietum tenuiorum dilatabilitatem impetui humorum resistere parum Ualent, quavis levi occasione repleta, cerebrum permolle mox comprimunt; unde, absque dubio, ortum ducunt, quae tam frequenter morbos infantum concomitari solent, capitis adfectiones, rubor faciei, dolor capitis, pulsatio maior, sensuum obnubilationes , deliria, affectus soporossi cet. Quia igitur vasa innumerabilia, sanguinis augmento turgida et distenta, volumen cerebri cranio inclusi augeant necesse est; eius cavum quoque repleri debet arctissime, quin, in maiori gradu, et dilatari: simili modo, quo cranium insantum distenditur ab immodica, in ipsius et cerebri cavis,

23쪽

humorum collectione O. Talem ossum cranii et membranarum distensionem , minime substantiae cerebri pulti simillimae, quae ipsa potius premitur, esse tribUendam, scd universo vasorum in cavo cranii distributorum systemati, neminem fugit, et dubius certe haerere quis posset, an artesiarum actio, an Venarum obsequium hac in re plus valeat 8 Hoc autem facile intelligitur, per tonuem esse mutationem, quam singula arteriola et Venula, sed satis magnam, quam vasa copiosissima, iunctis Viribuε, producere queant. In basi enim cranii vasa sunt arte-riosa maiora, quae tam cerebrum ipsum intrant, quam ad latera ascendunt ; corticalem substantiam, calvariae proximam, licet minima, infinita tamen perreptant; solidior medulla, quae imprimis in foetu observatur rubicundior e plurimis perforatur arteriolis ; venae denique numerosissimae e cerebro Undique proruptae , sinus cranio adnatos quasi, adeunt. Tot vasis humorum abundantia turgidis, cerebrum, mole aucta, elevari, et ideo caVi parietes, quibus coercetur, dilatari, minime mirum est dummodo istiad ca- Uum non nimium resistat. Verum enim Vero qui validissimam, ne dicam vinci nesciam firmitatem, qua ossa cranii adulti cohaerent, rite perpendit, et ipsa tamen haec ossa, tam arctissime nexa, composita vi pisorum humiditate tumentium, quibus, ingenioso artificio, antea replebatur craniic Qualis dilatatio, in hydrocephalo interno observatur, minime duia hia. vid. Λ. DUNC AN Medicat C es cet. Edinb. I 778. p. 23 I.

cet.

24쪽

cranii cavum, dissilire videt; is utique reactionem, quam os eo membranacea infantum calvaria, ideoque flexilis, mollisque, iunctis obiicit Viribus Vasorum innumerorum, Vix adeo inveniet in vincibilem, ut ne aliquam concedat dilatationem. Tali autem miro ossium obsequio, licet exiguo, et raro, tam cerebri compressionem interdum minui, quam symptomata inde producta, mitiora et minus tardiusve saltem letalia reddi, ratio omnino suadet. Vix autem certiorem alicubi adfert utilitatem peculiaris infantum calvariae structura, quam in laesionibus eiusdem externis, quibus nulla alia aetas magis exposita est , quam infantilis. Capitis enim pondus et magnitudo, infantum imperitia, ineptitudo, incuria, proterVia, faciunt, ut progredi di stant cadendo, et quotidie fere in Vitae discrimen incur rant, idque eo magis, quod plerisque parentibus, nutrici bus, aliisque, quorum curae infantes tradi solent, incredibi

Iis saepius sit negligentia et inscitia. Νec desunt, proh dolori infelices, quibus, infausto tali fato, facies dilacerata,

corrupta ; cal Varia, tumida , impressa , cum mentis forte perturbatione insanabili; reliqua membra distorta, fracta alioque modo sunt mutilata, ut eos taceam, qui ne vivi quidem evaserunt ex capitis discrimine. Ob caussas modo dictas, multos sic perire infantes, mirum habendum non esse censeo, potius admirandam efferendamque divinis laudibus summam rerum creatarum Conservatoris pro Uidentiams

25쪽

tiam, qua vitam hominum tuetur, et L ne multo plures succumbant, benignissime prohibet. Uix enim interdum mente comprehendi potest, quei sat, ut infantes a stupendae altitudinis loco delapsi, Validissimo ictu percussi, cet. neque fato cedant, neque insigne inde accipiant detrimentum 2Ρluribus, quae hinc inde prostant, observationibus liceat satis memorabilem eX propriis hic addere. D. 27. mensis Augusti anni 1782. hora Vespertina nona, puer quatuor annos natus, habitus succipient et sani, a parentibus, quibus summa, quarta nimirum aedium sat magnae altitudinis, pars, domicilio erat, ibi solus relictus, ascendit in sellam, a sella. in adstantem et fenestrae proXimam mensam, et senestra aperta, matrem VocaUit, quam alicubi in vicinis aedibus suspicabatur. Sed, infausto conatu, corpus eX fenestra nimium protendens, ita se praecipitem dedit, ut summa vi delapsus, primum caput plateae saXis stratae impingeret. Statim muci et alimentorum copiam evomit, dentibus stridet, sopore obrutus sensibusqlle carens, reliquam per noctem, iacet mortui adinstar, auris sinistra interim sanguinem fundit. Postero d. 28. dum accersor, in eodem fere statu deprehendo aegrum, pallidum, et valde quidem adhuc dum sopitum, ita tamen, ut per temporis intervalla, parum deglutire, et manu quasi partem adsectam indicare videatur. Pulsus frequens satisque fortis. Dera-ss capillis, integumenta apparent Vix laesa, parum contu-

26쪽

sa, et tumentia. Tactu curiosiori mox detego in osse breg-matis, simistri lateris, versus angulum eiusdem posteriorem et inferiorem , foveam rotundam pollicaris fere latitudinis, satisque profundam, et haud procul abhinc, aliam sollam

longitudinalem per totum os verticis ad frontis usque, secundum sulturam sagittalem, productam, cuius ca Uitas fere digitum eXcepit graciliorem. Adplicitis calvae fomentationibus externis, cum clysmatibus et usu interno infusi cuiusdam laxativi, d. 29. mens magis redire Videtur; aeger raro vomit, minusque dormitat; sanguis ex aure emuere cessat, cum pulsu minus forti, sed cum inaequalitate citato. Heri moX reddita clysmata, hodie diutius retinenturalVumque laXant. Cranii velamentorum tumor multum dissipatur , quin et fovea et lassa supra descriptae iam iam elein Vari coeperunt. D. 3o. tumore frequentioribus epithema tibus pulchre dimato, calvariae impressio rotunda, minoris ambitus, sed profunda adhuc; fossa autem planior apparet. De dolore non solum conqueri nunc Videtur aeger, licet voce flebili et queribunda potius, quam expressis Verbis, sed quoque digitos, loeum adsectum tangentes, aUertere quasi studet. Pulsus inaequalis, minusque frequens. Hac et postera d. 3I. applicatis foveae cucurbitulis siccis, validius elevata impressione, et continuatis remediis prioribus , at Vo satis laxata, revertunt senssim 'sensimque et

3 et .loquela. Fortem quoque sternutationis sonum, ab aegro

27쪽

aegro editum, gratis percipio auribus. Adhuc laetior aegri adspectus d. I. Septembris. Alacrior enim per plurimam diei partem vigilat, animumque multum recreat; eius pulsus micationes obser antur nunc aequales et molles, calvariae impressio vero admodum plana atque diducta. Ab illo tempore pueri valetudo mire confirmabatur de die in diem, et, quantum novi, adhucdum, ab omni eventu sinistro, eX horrendo lapsu, nato, immunem degit Vitam. Idem lapsus gravis et anceps, qui verosimiliter, cranii fractura et sanguinis in eius caVum effusione, hominem adultum certae morti tradidisset, in nostro casu, calvariae impressionem solummodo, quam graeco termino VO-cant, produxit, cum cerebri commotione vehementiori. Absque fractura quidem, sed duplex haec fuit impressio. Fovea nimirum supra descripta, prosunda, a lapide acuto, impressa esse videtur, fossa autem a longo et gracili: licet haud negant, puerum forte, antequam ad solum pertigerit, in valvam seu senestram ligneam casu apertam ideoque prOminentem ruisse; huius itaque vel angulo vel margini tribui posse alterutram impressionem. Certius enim rem, ex adstantium relationeae,eXtorquere mihi non contigit. Cum hac Vero cranii impressione, vix sanguinis eX cerebri vasis ruptis effusionem, sed cerebri commotionem vel concussio

nem iunctam suisse, ex morbi apparet decursu, qui, quod D 2 ' clarissi-

28쪽

clarissimi auctores docent, confirmat, et sanguinem scilicet in cavum cranii effusum, et Cerebrum valide concussum, iisdem quasi stipari symptomatibus, ob coecatione, loquelae defectu, reliquorum sensuum privatione, vomitu bilioso, spuma eX Ore, sanguine ex naribus auribusque missis cet. ea tamen cum differentia, ut in posteriori casu symptomata repente irruant, et vel subitanea morte aegrum tollant, Vel, uti nostro in casu, sensim cum aegri levamine evanescant; in Priori Vero eadem paullatim irrepant et cum summo periculo augeantur. Id quod, haud ita multo post, in alio vidi Puero, supra citato, aequali, qui in plana via cum luderet, cecidit, et, primis diebus bene se habere visus, deinceps, accedentibus dictis symptomatibus, periit. Qui autem in nostro puero, factum sit, ut Iapsum graVem et dubium calUDriae impressiones quidem satis profundae, simplices tamen, i. e. absque fractura secutae, quin hae impressiones, paullo post, rectitutae fuerint facillime, tum propria imprimis naturae autΟ- cratia, cum, auxiliis congruis, non est, quod ulterius explicem. Namque satis eX antecedentibus constat, ob elasticitatem debilemque sane resistentiam, ossa pueri succipieni imperfectiora, tam vi eXternae, in laesione, quam postea impetui interno, in restitutione, Iube alius omnino cessisse. Quam Vis enim quartum ageret puer aetatis annum, tamen audacter adfirmari potest, non solum ipsa eius cranii ossa

fuisse mollia adhuc et sexilia, sed laXiorem quoque eorum

29쪽

nexum, id quod probant tam praemissa harum partium historia, quam calvarum series, a pueris nostro quasi aequalibus et paullo iunioribus desumta, inque theatro nostro anatomico adservata. Adeo tenuis est harum calvarum substantia ossea, ut utraque tabula et diploe confluere quasi videantur, et aegre distingui queant. Suturarum Uero compagem, ob dentium et crenarum simplicitatem, admodum laxam observo, cum fontanellae Vestigiis maioribus minoribusve.

Sed haee hactenus i Vlteriorem enim cunctationem prohibet pietas, quae potius postulat, ut, cuius caussa haec scribenda erant, festinanter dicam. Placuit talicet, anno iam 'praeter lapso, sTRENI sis

CHRISTIANO FRIDERICO CAROLO ALI M

nae practicu' Onoldinum, Professoris Medicinae Publici Eritraordinarii in Illustri Friderico Alexandrina, ornare, munere. Quam summam , deVotissimaeque menti altius insculptam INDULGENTISSIMI PRINCIPIS gratiam, uti hucusque tacitis et secretis, sae publicis quoque gratiarum

actionibus sincerissimis, ardentissimisque pro Eius incolu-D a mitate

30쪽

mitate perpetua, Votis ut nunc aerem ac celebrem , mutam leges Academicae obstringunt, quam animus praeprimis gratissimus. Publica oratione, hoc pietatis ossicium l. xx1II. Dec. H. L. C. pro Virili persolVam, tenuem, de praeiudiciis medicis, adiuncturus tractationem. Qua propter smn ΕΝ Issi ΜΟs, qui sua praesentia Academiam condecorant,

omni, qua par est, observantia rogo Obtestorque, ut concioni solemni, eius caussa habendae, beneVola grataque

frequentia, dignitatem addere ac splendorem benignissimo Velint l