Idea medicinae veterum / Ioh. Beverovicius concinnavit

261쪽

' Ludam phreneticis adalligari jubent candicantem ophiten.

Allium antiqui insanientibus dabant crudum, Diocles phreneticis elixum. Est festiva Phrenetici curatio MLethargici in hoc Epigrammate:

Ἀουινιι communi in lecto lethargicus furiosin Forte cubant, mire opellit uterque malum. Exilis elepido subito, Vmphate, cubili, Et socium multo verbere, fave, feris. sic ambos plaga sanarunt: queis vigil ille Mansit, at hunc tandem sopit iste labor. Delirii febrim consequentu exemplum habemuου in AbderitM. His ajunt Lysimacho jam regnante morbum hujusmodi quendam incidisse, videlicet primum

omnes in tota civitate febri correptos fuisse, eaque a primo statim die valida, continua Circa septimum autem diem, ab is multam sanguinis e naribus fluxionem, aliis copiosum sudorem obortum febrem solvisse. Caeterum ridicula quaedam perturbatio mentes illorum obsessit. Omnes enim ad tragoediae actionem permovebantur, Miambos recitabant, iociferabantur. Plenaque erat civitas pallidis omnibus, macilentisque illis tragoedis, illudqueo tu Deorum, tu tyranne hominum Amor, aliaque magna voce clamantibus, idque perquam diu, do- Curatio nec hyems magno cum frigore oborta delirium Caussa ipsorum compescuit. Caussam vero ejus rei mihi

quens.

Lucian de eonscrib. his'.

262쪽

ni edae fabulam ipsis egit. Ita ut multi ex theatro redirent febricitantes,&sequenti die mentibus eversi in eandem tragoediam delaberentur, illorum memoriae uaviter inhabitante Andromeda ac Perseo una cum Medusa singulorum animis adhuc obvo-chobca caussa. Simplex interdum, ex cerebri inanitione, commotione, aut imbecissitate ' ocimum quoq; Chry po iam us graviter increpuit, insaniam facere. Et

non sine periculo tentare mentem. Pernitiosa bibat Coriandri pocula siqui ,

Nescius admotis non cauta mente labesita, Corripiet miserum subito dementia, urbe Vesanin tota Hamabit more furentum Baccharum attonito commotus pectina oestro Quin etiam ex multa vini potatione nasci tra ΑΩ -

dioris copia incalescente celerius impulso. Unde J LM Com. recte Stheneleus poeta: o tentes etiam vinum ad amentiam impelli Q 7 Hinc Aristophanes&nomerus in eadem lance Idem I.'. t ebrietas, quam olim iacia insania. Extende in plures dies luna ebrium habitum: nu quid de furore dubitabitZ Nunc quoque non est minor, sed brevior.

263쪽

F lutarch. Lucusi.

Quare recte dicitur ' insaniae contubernalis ebrie tas, comes ira ' An est quicquam similius insaniae, quam ira quam bene Ennius initium dixit insaritae. Delegabo tibi Epicurum ab illo fiet numera tio. Immodica ira gignit insaniam. Quid est enim, quo non progrediatur eodem ira, quo furor itaque iratos proprie dicimus exisse de potestate, id est de consilio, de ratione, de mente.

Nuncface suppositaservescit sanguis, ira Scintillant oculi, dicisque facisque, quod ipse, Non sani se hominis, non sanus uret Orestes.

Inter desipientia causas ent etiam philtrum. Corn. Nepos scribit Lucullo mentem motam, quod veneno esset a liberto Callist liene potionatus. Dediis Callisthenem illi venenum, ut impensius ab eo diligeretur, quod amatorium existimabat es.se at ita id solvisse Lalienasse mentem ejus, ut viventis etiam procuraret facultates frater. Nec data profuerint pallentia philtrapuellis, Philtra nocent animis vimque furor habent. Ita etiam praeter Lucretium, Corni asium, ' creditur Cajus Caligula potionatus a Caesonia uxore , amatorio quidem medicamento, sed quod in furu

rem verterit.

tamen hoc tolerabile, si non Et furere incipias, ut avunculis ille Neronis, Cui totam tremuli frontem Caesonia pulli

Infudit.

Inter insaniam publicam, lanc quae medicis traditur, nihil interest nisi quod haec morbo laborat, illa opinionibus faliis. Altera caussas furoris traxit ex valetudines altera animi mala valetudo est.' ' Sativorum bulborum semen antiqui bibendum insanientibus dabant: succum quoque malvae cyathis quaternis, iisrum elleborum, 'ivet tonicam.

264쪽

Lac muliebre potum peculiariter valet contra insaniam, quae facta sit hyoscyami potu. Melancholica desiit lentia quadruplex, melancholia, mania, lycanthropia, ct hydrophobo. Melancholia a causa e sciente,atroa oeculento humore in cerebrum irrepente dicta uernelio II

mentis alienatio, cum metuo moestitia. Luo nomine incurrit reprehensionem Mercurialis; nisi dicamus, inquit, Fernelium nomine mentis, ut Latine loqueretur, intellexisse ima linationem. Recte tamen proprie mentis voce usus nobis 'idetur Fern pro principe anima facultate , qua intelligentia a quibusdam 'ocatur, is nomine g. νοLGa Graecis quandoque exprimitur. Ita Paulo' δε- itur, ελα λώκ, et φροσάνη νο πυρε λεπιλ ρνοιαν Neque in versione vitavit vocem mentis Andernacus, cum ita transfert Melancholia mentis alienatio est sine febre, ex melancholico maxime humore nascens, qui mentem occupaverit. Ita

ex Paulo vetustiores Medici. In felle nigro in aniae caussa homini. Hinc in mores crimen bilis nomine. Adeo magnum est in hac parte virus, cum se fundit in animum. Indubitata Hippocrati signa incestities metus. Hinc Melancholiciplerumque se ' fugae solitudinique mandant. Talis Bellerophon apud Homerum, ' χ ο αππι Aληιον οἱ μαλατο, mi miser in campis moerens errabat Aleis, Ipse suum cor edens, hominum sigia vitans. Quidam multa is aliena cogitatione fingunt , mani tractu phantastica motionis. Ita rue Orestes in tragoedia haec dicens,

Desipientia Melancholi

II. 7.

de piae. Philos

265쪽

nuch. anima.

O mater, obsecro te, ne incutiatu mihi Ha sanguinolentas ct colubrinsu virgines, Lua pone me discurrunt, inquam, pone me, tanquam inSuror ista dicit, neque videt quicuuam, putat modo. Itaque Electra ei dicit:

Tuo quietus in lecto miser mane, Cernens eorum, quae cernere putas, nihil.

Sed ut idem Tragicus: Luamvu deesset morbus, ipsa opinio Morbi malum ingens atque ineluctabile es3. Hic se vitreum credit, metuitque sibi sollicitus

ab astantibus. Ille ranas inventre coaxantes se audire jurat Alter se grantina hordei es se arbitratur; timetque, ne gallinae pabulum fiat. Est qui montes sibi incubvates sentit, iub tanto onere dum gemit, acet immobilis. Apud Trallianum muliercula, cum se digito totum orbem gestare affirmaret, ausa non sui illum insectere, verita ne tota mundi macilina laberetur.

Alii mulo absurda confuse atque perturbate obloquuntur abi ne loquendum quidem sibi esse putant, sed omnem vitam in taciturnitate tra Cendam. Ita Niobe singitur lapidea, propter aeternum credo in lud tu silentium. Nec luctum modo, ut Niobe sedo amorem, externam caussam agnoscit Melancholia Sic viae.

adeo hominem immutarier Ex amore, ut non cognoscas eundem esse.

Dictu mirum , esse quosdam fano ad omnia iit genio, praeterquam ad aliquod unum, ut ille

266쪽

HERAPE UTICE. haud ignobilis Argis, cir

G ui Iecreuebat miros audire tragoedos, Epip. a.

In vacuo litus sessor plausorque theatro: Catera quivit servaret munia recto More bonus sane vicinus, amabitu hospes, o c. Hic ubi cognatorum opibus curisque refectus, Expulit elleboro morbum bilemque meraco,

Et redit ad ses. Pol me occidistis amici,

Non servasita, ait, uisii extorta voluptas, Et demptus per vim mentis gratissimus error. Senetio sui ingenii confusi ac turbulenti, qui S realis cupiebat grandia dicere, adeo ut novissimo huju s, . i. rei morbo teneretur rideretur. Nain .servos nolebat habere nil grandes, largentea vasa non nisi grandia Credatis mihi velim non ocanti, eo pervenit in fani ejus, ut calceos quoque majoressumeret, ficus non esset nisi mariscas. Concubinam ingentis staturae habebat, omnia probabat grandia. Et impositum est cognomentum, vocari coepit

Senetio Grandior. Milesias virgines quodam tempore atrox animi caelo Δ&absurda incessit perturbatio qua de causis, in Girt.muccertum nisi quod putabatur aeris temperies veneno infecta, ad in aniam excitandam parata, mutationem istam animorum atque abalienationem effecisse. Subito omnes mortis cupiditas, ad vitam suspendio finiendam furiosus impetus egit. multae clam consecuta sunt, quod volebant. Verba lacrymae parentum, amicorumque alloquia nihil agebant, sed sese interficiendis omnem ipsas custodientium industriam atque calliditatem vincebant ita ut calamitas divinitus immissa, remediis humanis videretur validior, donec quidam homo prudens legem promulgavit, quae iuberet Omnes, quae sibi suspendio mortem conscivissent, nudas periorum esterri. Haec lex sancita non inhibuit modo.

267쪽

irgines Melancholiae

curatio. Senec.

'Tibuli. 3. El.

Ponto II. Homeran

modo, sedci omnino abolevit illam, laborabant, mortis cupiditatem.' item admodum vero saepius apud tales sola praecepta non prosunt, sic curationem adjiivant; de nunciatio castigatio in fanos coercuit. De illis insanis loquor, quibus mens mota est, non erepta. Melancholici aegre curationem admittunt, cum se

aegrotare non putent.

Quibusdam aegris gratulatio fit, cum seipsi aegros eue senserunt. Et multu melancholia laborantibus Pars sanitatos, velle sanari fuit. Solitudinem, vigilias fugiant. Nam menti Deus utilis aegrae Somnus. Hinc Hantur melancholicis lactucae candidae coapiosiores. Deam etiam modice adhibeant Venerem. Ac quam

Non solet in moesos illa venire thoros, Diυε Thetidis tamen hoc consilium, morsum chillem consolantis: Tεκνον ἐγκον τε μ axi Ohe; se ψιιχ α νο υτ α Gς αγα ἰν ο γωνιώκιπερ A φιλοτη IFili mi, quamdiu lugenso dolens

Tuum exediscor, memor neque cibi Neque lecti bonum autemsu minae in amore Misceri. Nuper invenere dissectis raphanis inserere elleborum, rursusque comprimere raphanos, ut trans eat vis, atque eo lenimento dare. Reddi postquatuor fere horas incipit Totum opus septenis peragitur horis Medetur ita melancholicis, insanientibus Mallis.

Se quia non omnes stultos curamus elleboro: alia

268쪽

alia quoque adhibenda. ' Datur melancholici se sin a s.f. rtim lactis ad tertia partes decoctum, sub dio restigeratum . Bibitur autem efficacissime heminis per intervalla singulis diebus quinis melius a potu gestari. Granum se famae datur in vino dulci ad detractiones, quantum tribus digitis capitur, miscentque ellebori albi unum Mimi vim obolum, purgationem eam adhibentes.

Brasticam silvestre mederi melancholicis Chrv-sippus autor est. ' Acetum scillinum iis perquam utile u mal

vae succus cyathis ternis tepidus. Melancholicos autem sanari, si ex corio chama leontis herbae succus bibatur, quidam putant. Melancholicissimum vituli in vino decoctum, remedio est. Hac de Melancholia S uod magis exuratur humor de melancholicus, latra bilis que Mania. atra bilipercita eLI Nutares tam delirantes homines concinnat cito. ' Graeci autem νί- unde appellent, non facile dixerim eam tamen ipsam distinguimus nos melius, quam illi hanc enim insaniam quae juncta stultitiae, patet latius, a furore disjungimus Graici volunt illi quidem, sed parum valent verbo quem nos hirorem, κελα λίαν illi vocant quasi vero atrabili totum mens, ac non saepe vel iracundia graviore vel timore, vel dolore moveatur. V n Cicerone taxat Mercurialis, ' lii Odsuro irem dixerit esse melancholiam, cum sit Mania. Sed

ha voces, ut is ta atque μελαγχλῶν, imaι Verto apud Graecos saepe confundi. Ac licet HippGal e plerumque singuant, , melancholiam pro

eo morbo, quem jam descripsimus, , s μνῆνα , - η γηνα , alitum m furioso delirio usuvent, amen ipse

269쪽

se externae.

Appian de bello Parth.

MED. Vr T. PAR III

6 i Hipp. A, G e pro melancholiaponit, Galeno in Com. interprete. Et e contrario etiam Hippocrati μελαγο λικῶς ξι Ayγοι dicuntur, quifuriosa se vehementi mentis emotione percelluntur in Prorrh. tibi scribit Gal. μελαγχλικα κεram dici τί σφοδών λυώ- . id e t melancholicam mentis emotionem vehementem ferinam. 2 si etiam μ.ελαγχλικη Comm. Q. φροσυνη appellatur Gai cyper κελα λικα

prorrh. ,ουον, exprimitur ibidem Hippocrati. Ad hae se alia forte rupiciens Cicero, non distinxit melancholiam amaniae voce. mae derivatur ab se νην, Aor. 2. verbi μιιυνο utras, furo, insanio.

Maniam extrinsecus inferrepossunt cibis vitas,

totus intemperantia.

In exercitu Antonii extrema fame milites versi ad radices Molera, pauca inveniebant usitati generis: quum cogerentur experiri, quae nunquam gustaverant, primum inciderunt in herbam per la in iam ad mortem ducentem quisquis enim hanc in cibo sumpserat, aliorum negotiorum ignarus immemor unum agebat movebat vertebat omnem lapidem putans se rem valde seriam agere. ita totus campus repletus est effodientibus, transmoventibus lapides tandem evomendo bilem moriebantur, quando etiam Vinum, quod solum erat remedio defecerat. Cum Scythis consuetudinem habuisse Cleomenem junt, atque ex eo nimiam didicisse potandi intemperantiam seque ob id mania cum correptum arbitrari. Nam re fel thagora dixit, et brie talem Maniae esse meditationem. Imo ipsam Ebrietatem ferunt paretam inaniam esse. Historia lepidissima quam ex Timaeo Athe- mm.in naeus commemorat, de domo, quam temulentis ut ς' fenesti triremem versam credebant, inter para' doxa

270쪽

seri non debet. Est illa quidem ii ab . da

tamen non ea cedat fidem veri. Nam obruti vino

homines non solum duplices Theba, Videre soli

verum etiam quae cernunt moveri omnia, con

nue agitari putant Ratio&caussa ejus

est 'ebri agitatio jerturbatio, quali patui

exhalationibus viiii eo ascendentibus exitum Que

frustra quaerentibus Cerebri istitur: bat

in triclinium commotum die pii

Juvenes quidam usque adeo mania dementati's brint te ac vino aestuantes, ut in triremi na 'vigare se crederent, horrenda tempestate in mari actata: tumq; ementis potestate dedideri u lomus vasa omnia stragula foras ejicerei t velutia mare, navis, quana tempesta illistebat '

videbatur, exonerandae caussa, sussuque guberna

toris. Congregatis ad id spectaeulum muli moiectam supellectilein diriperent, miri quidem concursu tanta juvenum ossa ii: Postridie vero prosecti ad illa, aede, praeibi bi 'a clinati iuvenes adhuc naus abundi I sistereon, ibis ' - φ μὴ μm Perenni menti alie

nnioni iudices cum ignovissent, obiurgatos ac

runt. Illi vero se gratiam habituros professi, dixem