Idea medicinae veterum / Ioh. Beverovicius concinnavit

발행: 1637년

분량: 416페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

ratiociliando praevidiiset pestilentiam in Atticam regionem vent iram, prae licens id futurum, urbium .discipulorum curam gessit quibus vero conte iuris id revidisset, facile conjici potest, nempe ex constitutione praecedenti. ex ventis, qui sando essent delatur ex Ethiopia, ubi saeviebat. Quapropter laudo vehementer admiratione dignissimum Hippocratem, quod pestem illam, quae ex Ethiopia Gr. ecos repente in vasit, non alia ratione curavit, quam aerem immutans alterans ut

non amplius talis qualis tunc erat, in secius scilicet respiraretur. Jussit igitur per totam civitatem accendi ignem, qui non simplicem incendii materiam haberet, sed coronas sores milium fla grantissimos odore. Haec esse consuluit ignis alimentum, S illi praeterea affundi unguenta pinguis sima, ut ita purum jam effectum homines aerem respirantes, a peste vindicarentur. Alii igni in iciunt

Sulphura eum taedis. cim ἰ . Q ν κῶ ν κ , i αδ ρυι τυρ, Porta sulphur anus, maDrum medelam. porta autem mihi ignem, Ut fumigem domum. His autem modis aer humidus Je riuidus ad cotrarias qualitates transmutatur, nempe calidas&siccas velpotius μιασ si seminaria igne consumuntur, Ioctor odoratis tollitur. in magna pestilentia Commodus Imp. medicorum cosilio secessit in Lauretum, a laurorum nemoribus nomen adeptum, quod scilicet laurorum bonus odor reluctaretur, ac resisteret aeris corruptelae. Certe 'Laurus Delphicae solia, trita , olfactaque subinde pestilenti: contagia prohibent, tanto ma-

sis, si etiam uramur.

232쪽

Idem a sse one vini praestitum

' Quo tempore saeva pestilentia grassabatur Athenis, existimavit Architelis Areopagita viri uxor, astantem sibi Toxarim jussisse, ut Atheniensibus diceret cessaturam pestem, si vino multo conspergerent angiportus. Quod cum saepe secissent, non amplius grassata est pestis, sive vapores infestos odore sitio vinum extinxit, sive quid aliud esticacius cognitum heros Oxaris , utpote medendi peritus, consuluit. Vini inpese abigenda vim sensit 'caesaris exercitus, cum meo lues pestilens horridi comes victus grassi batur Quippe vino Largius hausto, comessa bundi inde, iacchabundi in via ex crapula propulsaverunt, alteraveruntque morbum, conversi in diversam corporis habitudinem. Temporibus medicina valet ata teporeprosunt, Et data non apto tempore vina nocent.' In pestilentia quoque vim magnam auxiliandi habere dicuntur. Non tamen in omni conveniunt. Profuit inserto latices infundere cornu Lenaeos, ea visa salus morientibus una;

Mox erat hoc ipsum exitio, furii rue refecti,

Ardebant.

Hinc illa calamitas ct in pes Atheniensi observata, ' quod alicui conferiet, alium id hesisse. Nam quod ali dederat vitales aeris auras Volvere in ore licere, O, coeli templa tueri, Hoc aliis erat exitio letumque parabat. Hoc in hac ipsa se exemplum Socratis, de quo iam monuimus, documento esse potent ' Temperantia cum filisse tanta traditum est, ut omnia sere vitae sua tempora a valetudine inoffensa vixerit in illius pestilentia vastitate, quae in bello Peloponnesiaco in primis ipsam Atheniensium civitatem interne-

233쪽

Oppian de

derandique rationibus dicitur a voli latum labe

cavisse, salubritates corporis retinuisse, ut nequaquam fieri communi omnium cladi obnoxius. Nam offensiones aeris pestilentis victus genere instituto a tempestate dominante diverso, facile declinari possunt; quia nulla caussa sine patientis aptitudine agere consuevit. Profuit aliquando mλZυον, hoc e 7 vinum oleo permixtum: it in exercitu Antonii pestilentia laborante illi rursus in statum secundu naturam constituti sunt, quicunque servati sunt, facta sibi copia poculi cenelaei hoc enim casu praesidium mali com pertum est. Aron miris laudibus extulere,dicunt Min pestia lentia salutarem esse in cibis. Ajunt quoque mJrrhidem potam in pestilentia salutarem esse. Annus c Io In xxx multis rebus gestis toto ombe memorabilis, sed sterilitate ac lue contagiosa, quae Olyssiponae praecipue saeviit, fatalis. orrepti ea statim exanimabantur, cincerta fere remedia erant tandem lenientia magno profectu adhibita, salutarem unicornis, lapidis bestiari usum in potu multi experti sunt. Sed inter esu antidota palmamferunt Theriaca se Mithridarium. Qua ratione Aerpsis causa sciens corrigatur, sumorum in corpore salubritas conservetur quo modo item corpus silentia maxime resistat, velabea liberetur, hactenus diximus. Sed cum constemus Manimo torpore, mutuum interea consensum se diximus. Sicut enim, quando corpus morbis multis, pallionibusque affligitur, anima simul cum corpore patitur una turbatur ita quando anima corpore admodum potentior est, exultat in eo atque effertur, totum

ipsum intrinsecus quatiens languoribus implet. Hincperturbationes ipse admodum noxiae.

234쪽

' Lac mi cassi luctuque redibant ' Luer. it. Inde bonam partem in lectum moerore dabantur. Pars animam laqueo claudunt mortisp timorem ' Oυid. 7.

Morte fugant, ultroque vocant venientia fata.

Quandoquidem igitur animi defeectio se moeror,

gravissimum malorum quoad de*erationem adducuntur, aliud excogitavit alexipharmacum moeroris antiquitas, nempe Musicam, cujus vi apud vete Musica. res innumerabiles maximosque morbos sanatosfui se compertum eis. it Thaletem Cretensem, Py- 'lutar. 5.de

ibi Apollinis oraculo accitum a Lacedaemoniis, mutica pestem tum grassantem sedasse pia tua, O it c ope iascribit. Sed Homerus etiam Graecos pestem musica depulisse scribit, qua infestabantur. Sic enim

canit: Καλον αε λύες τιμήονα κουροι .ων. Ergo die tota placabant carmine Phoebum, Formo lum Paeona Achaica turba canentes.

Nonnulli interpretantur, Musicam hane, hoe Pς remedium nihil aliud esse, nisi ipsam animi tititiam, qua nullum aliud in se praesentius cum metus terror saepe silens contagium attrahant.

Alligat atque animum subducto robore torpor. Et quia corpori vires subtrahit ipse timor, tanto Quid qum qu ad morbos recipiendos dissonitur. 'id. Tam maria vero pestis natura, ut nonnunquam P sti, sponte cedat ' Inde paullatim sive pace Deum tin tas. petrata, seu graviore tempore anni jam circuma Livius .cto, desuncta morbis corpora salubriora esse in V se cipere: Nonnunquam vero nulla ars humana prodest, 1 ia Omnia quae adhibentur sunt inutilia, ' motaque nocent artes, cessere magiseri 'Cirrit Grere. Physsiridei Chiron, Amithanivsrue Melampu . Itaque

235쪽

ibid. Curatio divi

neid. Superstitiosa Diabolica. Vide Euseb in IlieracLq.

postquam mortalia cernunt Tentamenta ii H nihil artes posse medentum, Auxilium coeleste petant. Sic in pes anni ab urbe condita In Lxix ' supplicatio per omnia pulvinaria indicta in diem unium, Cosi. edixerunt, it per totam Italiam triduum supplicatio&feriae essent. Et in silentia, qua proxime sequenti anno subsequuta eri, me cemviri supplicationem. in biduum, valetudinis caussa in urbe, per omnia fora conciliabulaque edixerunt, majores duodecim annis omnes coronati&lauream manu tenentes supplicaverunt. In alii Consul Apollini, Esculapio Saluti dona vovit & dedit sic na inaurata. Alio tempore cum civitas pestilentia laboraret, missis legatis, ut Esculapii signum Romam ab Epidauro transferrent, anguis, qui se in navem contulerat, idque ipsum numen esse constabat, depor

tavere.

nem specie cor se re umpta, Luctibus imposuit la enitque salutifer urbi. Similia in Ecc ysiasticis sortisplurima de Christi ni leguntur. Fluidam tamen cum Iunone Flecteres=requeunt superos Acherontis movebsit,c, superstitiosa, is diabolica remedia adhibebunt. Verbascum experti assirmavere, plurimunt res erre si virgo imponat nuda jejuna j et uno, S manu supina tangens dicat: Negat Apollo pestem posse crescere, quam nuda virgo restinguat atque ita retrorsa manu ter dicat, totiesque despuant ambo. Cum pestis graviter Ephesum invasisset, nec ullum susticiens remedium inveniretur, legatosEphesi ad Apollonium miserunt, tanti mali remedium ab eo deposcentes ipse vero non disterendum esse profectionem arbitratus, Eamus, inquit breviqueremi Ore

236쪽

TH E R APE UTI CE. 22Itempore Ephesum delatus est, ibique idem opus

operatus est, quod olim Pylliagoram apud Thurios, Metapontinosque fecisse perhibent vocatis namque in concionem Ephesiis, Considite, inquit. viri; hodie namque hanc pestem amovebo. His dictis universam turbam ad theatrum duxit, ubi pro malis depellendis sacrificia fieri consueverunt ubi

senem quendam mendicanti similem invenere, qui arte quadam oculis connivebat, teram gestabat paniceis frustis resertam lacera autem attritaque veste amictus erat, faciesquallore horrida. Huic Ephesios circumponens Apollonius, Obruite lapidibus, inquit , hunc Deorum inimicum. Admirantibus autem Ephesis eius dicta, inhumanum crudele licensentibus, peregrinum hominem tam misera conditione degentem interficere, humillime praesertim pro salute sua deprecantem, multa pro captanda misericordia loquentem instabat Apollonius, Ephesios cohortans ne diutius illum vivere permitterent. Cumque jam aliqui lapides ita illum jacerent astantes, qui prius connivere videbatur, respexit acriter,&igne plenos oculos monstravit. Quo viso agnoverunt Ephesi daemonem esse, tantoque studio ipsum lapidarunt, ut brevi spatio magnum lapidum cumulum super ipsum coacervarent Paulum deinde moratus Apollonius auferri lapides jussit, ut feram, quam interfecissent, agnoscerent Cumque ita detexisti,nt, nudassentque corpus, quod se lapidibus contrivisse putabant, homo

quidem evanuerat canis autem tanquam molosiasus conspiciebatur magnitudine tanta, quanta ina qximi leonum esse solent. Talis itaque lapidibus attrita bellua, spumam , quasi rabidus canis, ab ore emittebat. Et is quidem modus fui, qui Ephesios

expiavit,&morbo liberavit.

237쪽

pestilentiae lues, quae quum severas legibus more

nostro Hadriano pontifici minime coercenda videretur, contactu aegrorum ita exarsit, ut multa funera in compitis viserentur, appareretque vastari urbem, haud multo dierum spatio, nisi Graeculus quidam, nomine Demetrius Spartanus, sedandae pe- silentiae, favente e turba hominum, negotium suscepisset, nemine superstitione vetare auso. Nam serum taurum cui dimidium cornu dissecarat, magico carmine dextram in aurem prolato repente

ita mansuefactum reddiderat, ut injecto tenui filo ad integrum cornu, quo vellet perducens, pestilentiae placando numini ad amphitheatrum immolans et Nec credulae multitudinis spem ex toto sesellit, quum ab ea inanis sacrificii prospera litatione, mitescere morbus cepisset. A P. III.

Sudoris Anglici origo essentia, curatio.

Pol d. in sit in cccc LXXXVI. Ovum morbi genus Hi f. tistam. pervasit per totum Anglia regnum, subprimum Henrici VII in insulana descensum, dira quidem lues, A quam nulla sit aetas antea, quod constet, perpes a subito enim sudor mortifer corpus tentabat, ac simul caput stomachumque vehementi caloris ardore affectum angebat. Quo in morbo homines quia principio erant, quia alii aestus minus patientes, si in lecto erant, stragula dimovebant, o si vestiti, vestes deponebant, alii sitientes frigidum potum sumebant, alii demum patientes caloris sce-

rorisque nam sudor grave olebat additis stragulis

sudorem provocabant, aeque omnes aut illico, aut non multo postquam sudare coepissent, moriebantur, ita ut ex omnia grotantium numero, vix centesimus quisque evaderet. Neque ulla interim M dicorum

238쪽

THER A PYTICE. 22 et

quod morbi noritas omnem eorum excluderet si trana Verum post viginti quatuor horasitato temporis spatio vis ejus morbi durabato abeunte sudore nonnulli confirmabantur non eo tamen ita purgat erant, quin iterum atque iterum in morbum reciderent, multique inde perirent sed ea res medium tanto malo ad ultimum monstravit am uisemel pinna , aram, cum deinde rursum grotare iit, observabant ea, quae in prima cur oneprosuissent, pro remedio utentes, addebant semper aliquid ad curationem utile. Item i ii dem cum iterum in idem valetudinis tenus inciderent, ex priore obfhrvatione earum re um,per se confirmasseo , ita se curare didicerunt, ut

venit, ut post ingentem mortalium stragem, remedium unicuir; promptissimum inventum si dhuiusnodi est si quis interdiu sudore or a urcum institu xx pia riecto, tum quiescat nec se e loco moveat, usiue ad ri' ' i' ψηψς u sedor,sed siua sponto

molliter stillet cibi nihil capiat, si tam diu famem traxe possit, neque plus potionis consuetaracca 'factae hauriat, quam modiee satis sit ad sitim ei tiguendam inter hanc curationem inprimi' Mea

ne manum quidem aut pedem sis

hi, i, nς Jum est novo morbo in

ut, Sposthac sepe graviter assiliit. '

CAP.

239쪽

radintu, ex Germaniso.

Morbi Him rarici origo, inplomata.

Ribulis ' pestis est lues, quae dicitur Pannonica: haec perinde ut illa in populum debacchata truculentam mortalium stragem edidit. Expeditione enim necessaria, non minus quam justa, contra Olym annum Turcarum Imperatorem, a Caesare Maximiliano II. anno partus virginei CIo In xxvi. susucepta, ubi vires universi prope Christiani orbis unanimes convenerant, in Pannonia innotuit Eoque Hungarici vel Pannonicia regione , veluti morbus Gallicus, audor Anglicus, S hic morbus denominationem sortitus est Castris ad Comarum coepit, junctis ad Jaurinum incrementa suscepit, exautorato, linc inde dilapso milite, saevissimus factus. tunc ceu per seminaria distributum est contagium Germanis, Burgundis, Belgis Italis, Boliemis vehementior tamen Miliuturnior malignitatis portio Viennae haesit, qua domum revertentibus Cene singulis transeundum erat, pro se quisque reficienili corporis studiosus, dum intra tecta reciperetur, gratitudinis aut mercedis loco, morbum hospiti vel familiae ingerebat, ita advenarum dirersoriis dedicata loca undiquaque languentibus reserta, viae publicae cadaveribus aut exanimibus occupatae conspiciebantur. Symplomata serme ejusmodi erant: circiter tertiam vel quartam a meridie horam vadebat, ejus que ras1 n cum levi gore, qui frigus potius, vel superficiarum horrorem, quam rigorem prae ferret, observabatur. Post horulae dodrantem aestus illum excepit, qui noctes de dies sequentes ass4idue excruciatos detinuit Inquirentibus conquerebantur de capitis dolore potissi num deinde manii quoque

240쪽

THER AD UTICE. 22c quoque admota ostendebant regionem sub sterno ad cartilaginem ξις ει Ibi omnibus certe

quiddam, renitentia, Murities observabatur turna Exacerbationes circa vesperum, per noctem

dam. lysentena m aliis colici laterum oue dolore Reliqua vide in Observat.Scheiachii lii, vi

A P. V.

Morbi eri eam origo estitia.

Orbus ' novus Vervecinus in Italia dies ne mi, i I

gnita initio remediorum dilotio usib, si

Cc uelucam vulgo vocabant, verbo, aculi a Deliciter apud nos imperante Lui3 II s

toto regno rasi tam secuta fuerat 'ra in

tudinis genus non tam in ortinia Miti .., 'i' mi gravis. Quibus vero hi a

SEARCH

MENU NAVIGATION