장음표시 사용
241쪽
utebantur, quae utraque dissiciliorem respirationem essiciebant illa, quod humorem omnem a capite ad pectus trahebant; haec praeterquam quod corpus refrigeraret, etiam vires debilitaret , quibus ad respirationem ii in morbi superandam validis
T Aborant ' Delii pellifero quodam morbo Vul- tus quidem vitiligine plenos capillos pariter albos habebant, ipsorum aute collum jectus erant tumida febres vero non aderant, neque dolores insignes, neque inferiores partes quicquam permutatae fuerant. Fuerunt autem qua tale morbi genus conditiones comitabantur quinque. Primo pestilens erat secundo leuce seu vitiligine ora replebantur tertio pili albescebant quarto collum pectus tumescebant quinto doloribus exiguis aegrotantes exercebantur aberant febres.
Quis hic morbus fuerit, valde ambiguit m Mihi sine cogitanti alphos atque vitiligines neque pestiferos, neque contagiosos seri, praeterea sine tumore ullo ac sine dolore existere, putarem elephantia- si nive lepram albam fuisse, quam pestiferam, contagio an , cum dolore S tumore fieri confirmant Medici. A II.
Elephantia nomina, discrimen a Graecorum Lepra, calig. , origo, gua, cursiq,
contagium. deformitate figura, magnitudine, Assecius hic varia nomina oblimιit apud Graecos. E φοις enim o Kλιφαιδια n; quia corii cra sitie, ' Herus
242쪽
ricorumpatutio lata alarum insta acta, et tanti
aures ouodammodo exprimisis ais,
phantici tenentur, priusquam extreme laborent, istituum acrioruque seri copiam, qua in oti re
Hροικλ ον etiam vocatur ob magnitudinem ova rario 'eLeontia quoq dici quidam volunt i
mam Elephantiasis' astu generali mo bi ta Matidie appetiatur, unde nos um Maluet, La a
Finibus inde ab alius locus est inimicas Partibus ac membris varius concinnatidaer Nec aer modo sedetiam salta carnu eis huius
243쪽
naaligne pustulis quae sane existimantur a prava corporis affectione corruptelaeorum, quae intus sunt, in superficiem erumpere. Elephant ori Constanter adserebat Philo medicus morbum, qui Elephantiasis dicitur, non ante multum adeo temporis ortum esse nullum enim veterum medicorum de eo mentionem facere, cum quidem in res minutas, viles Mobscuras disputationem insumere non posthabuissent. Ego autem testem eicitavi Athenodorum, qui narrat primum Asclepiadis aetate elephantiasin innotuisse.Scite fabularum scriptores singunt prorsus insolentia&monstrosa animalium nata esse in pugna gigantum, cum Luna eversa non solito more doco oriretur. Qui vero
naturam autumant morbos, tanquam monstra gignere, neque vero, neque falso similem caussam fingentes, eo errant, quod nimisvi magis in morbis pro novitates differentia accipiunt. Enimvero incrementum, contentio magnitudinem potest,
multitudinem apponere sed subjectum de suo genere non emovet quo pacto Elephantiasin scabiei vehementiam censeo esse. Elephantiasis ante Pompei Magni aetatem non accidit in Italia, Mipsa a facie pius incipiens, innare prima veluti lenticula mox invalescente per totum corpus, maculosa, variis cororibus, cinaequali cute, alibi crassa, alibi tenui, dura, ceu scabie aspera ad postremum vero nigrescentes Mad ossa carnes apprimente, intumescentibus digitis in pedibus manibusque. Igypti peculiare hoc malum: cum in reges incidisset, populis funebre Quippe in balneis solia temperabantur humano sanguine ad medicinam eam. Asparagi radix in aceto decocta contra elephantiasin proficit.
Mentiari soliis commanducati, impositis sa
244쪽
nari elephantiasin, Magni Pompei tale, sortuito cuiusdam experimento, propter pudorem facie il
lita, compertum est.' Papaveris fativi albi semen, e,' elleborus albus niti R. elephantiast medentur. Idem 2 s. s
nfectus sit, huic in civitatein accelere non permit ii itur, neque cum aliis Persi consuetudinem habe-
'plurimi authores consentiunt, orta per Esv uaeis Histe adito Hammonis oraculo, remedium petentem
si Tre regnum,&id genus hominum, .li V
Deis, aliis in terras avehere justrum. AEqv
1 moniti, Mosen cum aegris,ne pestis ad plures seopstret, terminis AEgypti pellunt P. VIII. symptomata, curatio. p 'nii , seu scabies, novum genus impetiginis, 'Vit I*ρ
QOsreddebat. Quae rursus aian. Dccccxcvi Cenit
in Omni fere Europa nullo remedio.
245쪽
luem hane praedictamsuisse ex siderum obsertatione a medico Paulo de Messurgo Zelando anno cla cccc xae xvII. Coepit omnium sere authorum consensu in Italia cum Gasii Neapolitanum regnum recuperarent modaccidit, teste Ioanne de Vi Iulii I. Chirurgo, circa an. cla cccc xcIv. Vnde ab Italu morbus Gallicus, a Gaius morbus Italicus sme Neapolitanus dictus a nobis Hispanicus, ab ictu, qui eum cum Ioanna Ferdinandi filia Philippi archiae sponsa in Belgium intulerunt, quique primi eo laborasse e Chrisianis dicuntur Patui sa iis appellatur, O turpis Saturnina, quod inceperit Saturno arietem subintrante tes Almenaro Leonicenus Epidemium vocitare maluit, quem etiam alii sequuntur,
nimis licenter Fracasorio in lusibus er philis, a philo pastore, quem fingit, eo primum assectis laborasse narrat. ymon esse possit ψ συος, ides,
porca, ἡ φιλίας, id ei Z, amore Scortatores enim huic malo praecipue obnoxii, meretrices qua ue etiam porca vulgus appellat inice diligunt. Idem satur Germanos eum morbum Mevium appellare, forte Meinium a miniaen. Fuere, qui Pudendagram nominarint quodpluribus a pudendis incipiat, ut olim Plia. 16. i. lentagram appellavere, novum morbum, quoniam a mento sere oriebatur. 6 in etiam nostram hanc luem ipsam veterum Menturam esse tuunt Benioen. nonnusii diuidam D.Job morbum, vel scabiem nuncupant quoniampatienti simus vir totius cor-Hb. . d. m. Ἱρ V V inopinuit quemadmodum hoc morbosail. i. serii Gadi magnam atrolam, metathesin
pro variola, avaro, qui Graecis e lao, Θ forte dixere quia ex primis acpracipuis ejus notis suntla-puiasui generis, quas vulgus Gallicum Briolis appellat, iique assectum Briolosum Magna vero dicitur, ad disserentiam morbillorum, quos iam olim vocabant Cariola s. ombardis It lo male dellebrosule,
246쪽
veste Catalani, Aragonenses morbum S. Sementi vocarunt, Ualabari Pues, unde Hic
Quidam scribunt allectum hunc incepisse n.
pervenissem Hispum a ct demum serpendo totam Europam, inad totum orbem peragrasse. Alii coepisse dicunt in Valentin is ani Taraconensis insigni civitate a nobilis cort cuius noctem elepitantiosus ex equestri otii in
miles, L. aureis emit cum ad mulieris concubitum frequens iuventus accurreret, intra paucos dies
supra quadringentos infectos e quoi uin numero
eam post in patriam redeuntes, per universam Ita exi a liam diffuderunt qui quidem morbus sive novus omnino, sive in hoc nostro orbe ad hanc usq; aetatem, nisi forte in quibusdam remotissimis extre-
' ψy-xu , usque adeo per multos
annos fuit horribilis, ut tanquam gravistima calamitas memoriae posteritatis tradendus esse videa-
penumero ulcera agebant, usque adeo malefica, ut 6 mpxQinata Omnem curationem respuerent vel dolotibus, in ipsis totius corporis articul:s nervis acerbissimis proderet nec per medicos accommodata rem C-dia, sed non raro prorsus contraria ac talia, ovibu vas morbus potius irritaretur, adhiberentur, complures mortales, nec aetati, nec sexui parcens, vita privavit: plures aspectu penatus deformatos, inutiles,
ruta tibu iere perpetuis obnoxios reliquit quin&bona eorum pars, qui fanati videbantur, brevi temporis intervallo in eandem miseriam recide-P bant.
247쪽
bant. Post autem aliquot annorum curricula, sive coelesti siderum, unde ortum habuerat, diro aspectu mitigato sive longa experientia remediis opportunis ad ejus curam inventis, multo mitior esse coepit in plures etiam species, atque a prima diversas suapte natura commutatus. De qua calamitate nostri seculi homines jure queri possent, si in eos citra propriam culpam perveniret propterea quod omnium eorum consensu, qui hujusce morbi naturam sedulo explorarunt, compertum est, aut nunquam omnino, aut perquam rarissime in aliquem, nisi veneris contagione pervenire. Verum aequum est, hanc ignominiam a Gallico nomine removere: nam post eam luem scabiemque foedissimam ex Hispania Neapolim importatam fuisse, constitit Nec tamen ejus gentis fuit propria, sed eo quoque ex illis insulis allata, quae Christophori Columbi Genuensis navigatione manifestari iisdem fere annis in nostro orbe coeperunt quibus tamen in itisiu-lis hic morbus naturae benignitate praesentissimum habet remedium quippe tantum cujusdam nobili istini, atque aliis multis dotibus memorabilis ligni, quod ibi nascitur, succi haustu, facillime curantur.
uana unctione convaluerunt , sed ut enormia morbi vestigia relinquerentur. Ei laborioso exe citationis genere, parca exquisitaque victus ratione, quum saeva manus medicorum alieno periculo remedia quaerentium effugerent, certiora subsidia repererunt. In Java majore homines lue Venerea valde infestantur quam ea ratione curant a decima hora
diei usque ad secundam pomeridianam ardentissimo soli se aegri exponunt, Mita peccantem malignum habitum desiccando exhauriunt. Istibi
248쪽
Fibravanti lib. de morb. Gallico Italice scripto.
Mut liuem hanc in dies mutari, is ita inclinare atque consenescere, ut siposthac brevi finem
Labitura, literv prodiderunt. junt enim, cum primum oraretur, tanta fuisse foeditate, ut qua nunc gra latur, vix diu gener esse putetur. Sed hoc in Fracastorio notat Iubus caliger. ' Cum, inquit, a legat animalia caetera praeter hominem morbo Gallico tentari cum multis quidem facit nos tamen vidimus canem ea lue captum, qui heri sui emplastra linxisset. Imo canem dies aliquot caninis carnibu nutritum, hanc luem contraxisse refert nobitu apud Italos Empiricim. hoc argumento Indis Iamibarem esse cosigit, quoniamsuaspeciei carnibsumescantur. junt enim quidam pudet Eos αν ωπίφοι- vi tergit Scaliger: At quod au morbi ina nc extinctum iri,accems postea seculis fore, ut denui re. nascatur, atque idcirco sese parare suo carmine remedia, quae tum usui futura sint non intellexit, eum qui ua sentiat, illud quoque sentire necessario, ut 'ius tam praeclarum interea poema, Maliquando tam poema, quam poematis author idem renascatur. Id quod non minus absurde deducitur
ex mundi ternitate, quam ex mundi creatione
Aterius Iu Veneres, Boronari, natura,
ct curatio. IN utraque ora fluvii Senega multa sint regna,in 'The . quibus periri sunt medici multi, quos Bisi aliis, V vh pellant, orbus qui illic frequenter orassatur Bo ' rozait ilominatur, Tait Sthiopum myua, qui exina modica Venere, cui multum obnoxii sunt, or tum habet Genitales partes potistimum is occupat. Ad huius morbi curationem decoctis multis
249쪽
utuntiir, sed potissimum decocto herbae, quae Achenaca dicitur. Hujus folia bisurcata lacuminata sunt, Brassicae inplioris foliis simillima, sed non ita crassa, tenuiore costa. In horum medio fructus nascitur, ovi magnitudine, colore luteo, quem Rivari nuncupant. Fructus is magno apud eos in pretio est Tota planta tibiae hominis crassitudine. Ea in morbis curandis utuntur,perinde ac no Gua jacin A P. X.
Frsinonis Gallici origo, signa, mitomata,
Thuan. Nis Amno ' cla II Lxxvir prodigii loco annotatus y- insolens ac novus a Bruno in Marcomannis oppido Nigro uittavo amnibus circumdato, quod Gallico astinis esset, vulgo Bruno Gallicus dictus morbus. Cum iis locis hyems esset asperrima, circa medium decembrem lues haec apparere coepit. quicunque ad pilibergi balneum, quod est
unum ex tribus iis, in quibus Brunenses publice lavantur hypocaustum sive laconicum ingressii sunt, adactoque in cutem scalpello iucurbitis admotis sanguinem eduxerunt, quod frequenter inter eos usurpatur, tam sceminae quam viri, ad x xc protinus symptomata. -- l pyrin signa torpor, pigri- tia, gravedo animi dejectio, membrorum spontanea lassitudo, vividus oris color in pallidum statim
mutatus, aspectus torvus, accirculus fuscus, qualis in mulieribus menstrua patientibus, circa oculorum orbem. Tum ad cucurbitularum cicatrices rubor in lens, quem excepere abscessus ulcera tabo sanieque fultantia; sed ea in uno altero cucurbitula vestigiis erumpebant, licet multo plures adpositae fuissent. Ulcera autem haec aperta liquore pingui,
250쪽
THERAΡEVTICE. ars pingui mucor lento, lurida sanie manabant dein detersa scabie maculae atrae plumbei ac fuscircoloris haud multum impetiginibus ac vitiliginibus absimiles remanebant. Augescente dem malo in capite calli concrevere, lentum iis cidum humorem, cum rumpebantur, aut secabantur, cum acri aegrorum dolore emittentes. Caussae subiti veneni Causiae seu contagia cum nulla quaerentibus sive ex suspicione, sive ex natura petitae occurrebant, tum hoc primum in novo eo morbo summa admiratione di-
'um videbatur, quod licet Indico muli similia
traberet, tamen citra veneris usum subito erupit, notae pudicitiae seu castitatis virgines ac septua-enarias etiam foeminas invasit, cum ab ipsorum die intensior fuisset, circa aequinoctium vernum proximum, cum Sol arietem ingreditur, sensim remisit, atque intra annum omnino evanuit.
Cum Thomas Jordanus excellens medicus , qui de eo peculiarem commentarium scripsse , caussam in vaporem ab infeci istu Venerea in laconico conceptum, qui deinde contagie ad alios serpserit, rejiceret consultus ab eodem Joannes Crato Caesareus archia tros contradixit, vel scalpellum infectum seu napello seu veratro albo , quo Hispani venatores sagittas inficiunt, vel putridum vaporem, qui per vulnus subiit, atque an vini communicatus est, malo caussam dedisse censura sua