장음표시 사용
11쪽
carmen epicunt Statii aetate maXime celebratum ac plurimi aestimatum esse constat. At no creda coniecturam
meam de Antimacho Statii fonte, fundamento parere, in medium proferimus adnotationem scholiastae ad Statii Thebaidis libri III v d 66. ubi ille ad verba .gemini vates haec addidit: ' ,,Dicunt poetam ista omnia ex Graeco poeta Antimacho deduxisse, qui et ipse lon)gam Thebaidem scripsit et veteribus in magno pretio habitam J Quamquam iam eleverus ep. yel. I, lod
recto contendit, illud obiter dictum esse tamen non est, cur scholiasiae animadversioni fidem denegemus. Antimachi enim epos re vera summam apud eruditoSpoSteriorum temporum celebritatem nactum esSe teStimonia Seriptorum et graecorum et romanorum diserte teStantur. Italiue non veridissimile est etiam Statium hoc Opus cognovisse et ad conscribendam Thebaidem adhibuisse. Quam sententiam a multis viris doctis iam ante me prolatam, quamvis in tanta Antimacheorum fragmentorum brevitate nisi fortuna aliquando Succurrat, ad finem prorsus certum perduei non OSSP per Se pateat, tamen piro . c. p. 26 non satis gravibus causis improbabat. Pugnans enim contra eos, qui Censent Statium plurimas res in Thebaide descriptas Antimacho debere, vir doctus haec dixit, quae infra verbis suis describere mihi liceat: .Per se haud probabile est Statium, qui Callimachi admiratorem non modo situ V, 3, Ibi Se praestitit, poetae magnam operam dedisse ab illo h. a b tam aeriter reprehenso. At illud Callimachi
Ruhnhenius, qui primus id ex scholiasta ad Dionysium
a Ct epicorum graecorum fragmenta, quae mollegit Godo fredus in et Lipsiae a. 18 T. Vol. I p. 235 frgi. . o. 2 CL Schnoideri Cullimachea. Lipsiae anno Si foras data Tom II p. 228.
Perlegeia protulit, recte ad Antimachi Lyden transtulit Comperimus igitur Callimachum Lyden non probavisse. Neque autem scimus id opprobrium etiam ad Thebaidem
referendum esse. Sed etiamsi concedamus Callimachum de Antimachi carmino epico deterrimum iudicium fecisse tamen id nos impedire non potest, quominus Scholiastae illi diffidamus. Nam constat Callimachum etiam Apollonium Rhodium magna propter Argonautica reprehensione' assecisse. Si autem cognoscere possumus Statium Apollonii carmen imitatum esse, id quod infra certis exemplis semonstravisse nobis videmur, nonne tota Spironis rati sei natio omni fundamento privabitur ')Si autem coniectura mea, quam Supra feci, aliquid veri continet, verisimillimum est Statium ex eadem Antimachi liebaido furiarum implorationem SumpSiSSP, quam Oedipum emittentem fecit. Qua in re nescio an apud Antimachum pater eodem fere modo, quo in Statii carmine legimus, breviter iniuriae sibi a filiis illatae meminerit. Sed illi poetae in inferiore quadem carminis parte paulo obSeurius patrem do iniuria filiorum loquentem introducere licebat, quippe qui eam rem antea suo loco plene exposuerit. Quod si verum Ss, concludere possumus Antimachum in diris idipodeis ad narrationem illam in vetere Thebaido cycliea datam recurriSSP, quam ex fragmentis ab Athenae XI p. d6 E et scholiasta
I Cf. Selinoideri Callimachea II p. 23 Sq.2 Adnotandum est exstare etiam nonnullos Antimachi verSus, qui confirmant Statium eius carmen legisse. Sod illos hoc loco componere superSedeo, quod iam chellenbergius i. c. et tollius, qui Antiniachi siliquias iterum collectas illenburgi a. 13a expla
A CL inhelium l. c. p. Ii q. et Velchorum p. cycl. II, 3 . Nuper vir doctus Steinberge in libro, qui inscribitur Zelischristfur a bayrischo Gymnasialmesenu vol. XXI imis p. 166. contendit illa fragmenta ad idem carmen non referenda SSP, Sed alterum Thebaidae cyclica secernendum Sed causae, M viro
12쪽
ad Sophoclis Oed Col. 13 Tu allatis novimus. In quibus Oedipus filios devovit primum quod Cadmi men Samargenteam eiu Sque poculum aureum ei appoSuerant, quibus rebus is se praesente uti vetuerat, deinde quod filii, cum soliti fuissent sacrifieantes alii hostiarum humerum mittere, quondam pro humero eoXam dediSSent. Similiter fortasse res ab Antimaelio deScripta PSt. Illam igitur obscuritatem, quam supra Statio vitio
vertimus, ad fontem redueendam PSSP puto.Quodsi verum vidi, tenendum est poetam initio Tliebaidis duos imprimis fontes usurpasse, EuripidiSPlioenissas et Antimachi Thebaidem. Res autem ab illis eXposita coniungens Pausam dirarum Oedipodis obscuritate involvit. Sed exponendum est poetae e mea quidem sententia, quid de iniuriis filiorum senserit, prae- Sertim cum sententiae scriptorum do iis longisSimo inter se diserepsent. Similiter autem, ut de patris diris, iudieandum PSSos ut de monili armoniae. In secundo enim libro Statius narrat 'olynicem exsulem id Argiae uxori dedisse. Qua in re frustra interrogamus, quomodo armoniae decus illud celebratum in manus Pol Vnicis venerit. Silet Statius Acoepimus autem initio Thebaidis dira patris Statim eventum habuisse, cum inter filios
diseordia exorta sit. PaPiscuntur enim fratres, ut uterque annum regnet. Eteocles autem Iorte' prior
doet allatae, quas perscrutari a in eo proposito alienuni est, mihi quidem non satis graves esse videntur, ut sententia ole eri de illis fragmentis repudianda sit. 1 Addendum est, id quod piro l. c. omittere non debuit, Statiunt etiam in eas ab Euripide discessisse, nam in eius Phoe-mSSi Polynices sua sponto et v. di sq. et 2 ut patris dira evitaret, patriam reliquit ac fratri maiori regnum in annum detulit. Anno autem circumacto Eteocles, qui cupiditate regnandi eaptu regno se abdicare noluit, fratrem ex exsilio reversum vi ex
urbe expulit ex Ti q. Quo facto Polynices Argos fugit atque
regnum oecupat, Polynices urbe decedit. o loco exspectamus Statium mentionem illius monilis facturum esse. Neque autem id factum est, ita ut denuo appareat poetam etiam hic non tam aperte re protuliSse quam oportebat. Selmus autem in carminibus quibusdam A)fratres de paterna hereditate inter se convenisse, qua in re Eteoclem Thebanorum regnum, Polynicem ornatum IIarmoniae necepisSe. Id Statio, qui narravit Polynicem
illud decus possedisse ante oculo obverSatum PSS Videtur. Quamquam oblitus est nos accuratius de omnibus rebuS, quae huc Spectant, certiore facere.
Aliam obscuritatem invenimus in rebus Amphiarai. Vates ille, si Statii narrationem Sequimur, poStquam augurio exitum belli suamque mortem comperit, domum
hnee Speet uni vulgi ne fida tyranni Conloquia aut coetus procerunt' -)pertulit. Sed in atrarar sedem recessit. ' Sed lissenis
Prorsus aliter Statiu res tractavit Polynices, quem poeta eodem amore, quo EuripidOS, Per totum armen deScripsit, quamquam Eteocles naior natu erat ef. II, d 283, tamen non Sua ponto, Sed sorte coactus I, I si regnum deposuit at tuo intra eiusdem anni spatium, o,tquam diu in finibus Thebanorum erravit, Argos Se contulit, unde anno iam praetermisS Tydeum legatum Thebas miSit ut regnum a fratre postularet. Duobus autem annis post ipso cum copiis Thebas tirofectus St, ut tu Suum armis exSequeretur. Iam videmus, quam diversa Sit rerum forma ab Euripide.
Cum autem illam Tydei legationem Vernor in commentationibus philologis quibus Ottoni Ribbochio congratulantur discipuli ALipSiae a. 1388 p. i. q. non sine aliqua probabilitato ad Antimachum retulerit, Suspicamur etiam ceteras res, quas ab Euripido discrepantes ultra attulimus ad eiusdem Thebaidem revocandas esSo.1 Cf. ele erum epic. Sol. II p. 3s2.2 Cf. III. To Sq.3 Statium eam rem non ipsum excogitasse testatur IIyginus(f. 23 qui narrat Amphiaraum, cum exitum belli non ignorasset
13쪽
- Io diebus post cum impetu Capanei tum amore eiVium commotus populo frementi eventum augurii pronuntiat. Neque autem vel his oraculis Argivos a bello amovere potuit, immo ver illi Capaneum, qui vaticinia despiciens gravissime in vatem invectus est, laudaverunt. Sed nocte intermissa altercationes Amphiarai et Capanei diremptae sunt. Quas res Statius in libro tertio exposuit, in libro autem quarto Amphiaraum in catalogo Argi-VOrum enumerans quibus ausis Coactus illo ad bellum profectus SSet, hoc modo enarravit IV. Id sq.):hille quidem casus et dira videbat Signa, sed ipsa manu cunctanti in ieeerat arma Atropos obruerat iu deum, nee coniugis absunt Insidiae vetitoque domus iam fulgurat auro. Legimus igitur Eri pylam,armonia Ornatu Or- ruptam esse. Sed quomodo illi talis fuerit auctoritas, ut coniugem ad bellum impellere posset, Statius dicere omisit. Quae cum ita sint, iterum suspicor poetam eam obscuritatem ex fonte, ubi res antea fusius eXposita Sit,
Dixerit quispiam talem licentiam poetae esse nequo rebus eiusmodi nimium tribuendum. Sed restant aliis locis etiam graviores offensiones. Id urgere nolim, quod iam scholiasta apud Barthium ad III. at adnotavit:.,plus Amphiaraum vidi SSe, quam Supra poeta deseripserit. Vates enim, ut Argivos de bello depellat dieit Se praeter portenta ingentis cladis vidissehhominum divumque metum hilaremque Megaeram et Lachesin putri vacuantem Saecula penSO.
latebris se occultasse, quas Eripylo huius rei conscia, ab Adrasto monili corrupta, prodidisset. Vides quomodo poeta id usurpaverit, quod IIJginus ex tragoedia quadam hausisse videtur. f. elchorum l. e. II, p. dis adnot. hi et Langiuili in dissertatione de nexu inter Mgini opera mythologica et fabularum, qui nomen eius praese fert, librum p. di.
erat. Sed id condonamus poetae, qui res amplificavit ad maiorem vim verbis Amphiarai attribuendam. At si ille non sibi constat in rebus exponendis atque inter se pugnantia profert, id minime licet ignoscere. Ne hoc quidem Statium vitasse perlucide docebunt quae Sequuntur: A primum quidem scriptor de Parthenopaeo a se dissidet. In libro enim quarto pueri formam et pulchritudinem describens cf. 26 sq. , dixit numina
fluviorum et nemorum et montium vehementi in puerum amore inflammata PSSP. HIIJSam, Maenalia puerum eum vidit in umbra, Dianam tenero Signantem gramina ISSuIgnovisse ferunt comiti Dictaeaque tela Ipsam et Amyclaeas umeris aptaSS pharetra S. Diana igitur, cum tam sulchrum vidisset Parthenopaeum Atalaniae veniam dedit aeui propter amissam
virginitatem irata duerat. Verum enimvero rex rillis Versibus, quos deScripsimus, elucet Dianam antea puerum non spectasse Gam te irata dum demum ministrae ignoscit cum pulchritudinem tueri praeclaram inspexisset ac fugit foetam , haec res et ira Dianae, quoniam in libro nono Atalantam sic loquentem fecit HI 2,hNec mihi secretis culpani occultare sub antris Cura, Sed ostendi prolem posui quo trementem Ante tuos confesSa pedes. Iam ero accedam ad aliam rem, qua ostenditur Statium etiam inter centum Versus Sibi repugnaSSP. Poeta enim in libro octavo Antigonen et Ismenen in Scenam introduxit. Sedent ambae sorore , par aliud morum miserique innoxia proles Oedipodae s in secreta parte regiae, miSerantes ambae gentis caSus et gementes altera fratrem regnantem, altera profugum . Tum meditantibus, cuinam in certamine victoriam Optarent,ri,facito praeponderat exul.
14쪽
Deinde Ismenem solam foeta sic dicentem renuit
-Quisnam hic mortalibi is error
Quae decepta fides curam invigilare quieti
Claraque per Somnos animi simulaera reverti Lee ego, quae thalamoS, nec Si pax alta maneret. Tractarem sensu pudet heul conubia vidi Nocte, Oror. Pola Sum fundo i mihi sopor attulit amens Vix notum visu semel his in sedibus illum Dum mea nesei quo Spondentur foedera pacto
Semel igitur Ismene vel invita sponsum adspexit atque id eo tempore, quo parentes filiam Sposponderunt. Itaque agnoscit illa vix Atyn neque de conubio cogitaret, etiamsi pax bello non interrupta esset. At quid paulo ante Statius nobis exposuit Apertis verbis testatur placuisse Ismenen Atyi et Atyn Ismena nequo quidquam afui SSO, quin Statim matrimonium inirent, nisi bellum esset Xortum. Qua re in eitatum iuvenem maiorem in hostes iram concepisse. Sed audiamus Statium ipsum, qui VIII bba sit haec dixit: o Paetu Agenoream primus Atys ibat ab annis Ismenen, Tyrii iuvenis nunc advena belli Quamvis Cirrha domus, osteros nee tristibus actis
AverSatu erat Sponsum quin Pastus amanti
Squalor et indigni commendat gratia luctus IpSe quoque egregius nec pectora virginis illi Diversa inque vicem, sineret fortuna placebant Bella vetant taedas, iuvenique hinc maior in hostes
Poeta profecto dormitasse videtur, cum illa con-Seriberet, praesertim eum id ei aceideret intra tam Parvum poematis spatium quamquam tantum in limando opere studium impendisse ipse testatus est. Quae sum cognoverimus non mirum nobis vide-
bitur, quod in Thebaido duas illas Atalantas, Maenaliam
et Sehoeneidem inter se confusas invenimus Ilieb. VI, bd sq. hoc legitur de matre Parthenopaei.
MNota paren cursu, qui Maenalia Atalantes Nesciat egregium decus et vestigia eunetis In deprensa prostis Onerat Peleberrima natum Mater, et ipso procul fama iam notus inermis Narratur cervas pedes inter aperta Lyaei Tollere et emissum cursu deprendere telum. Attanion illos versus M uellerus, ut ab interpolatore quodam prometοS, conteXtu Pistiendos AESS, Statuit. Sed vereor, vir doctissimus, risuem editionem Suam Thebaidis praeolarissimam ad finem non perduxisSe valde dolemuS, vi guttu quam verius io ma re iudicaverit. Putat enim ille, una hoc loco procorum cursu ad Alalantam Taenaliam translatus sit, laud iredibile isse Statium, qui duas illas feminas reliquis locis distinxerit illa verba fecisse. At iam Illis rebus, qua supra X-
posuimus, viri docti opinioni id fundamentum subtractum eSSe senseo. Praeterea riaepissimo apud veteres poetasae mythologos confusa et portu Ibata Sunt, quae de Atalanta seu Areadia ineu Schoeneide iidem commemorant, ita ut dissi eillimum sit res feminarum plano Seiungere. ij Neque dubitationes, quas uellerus de versuum dictione obscura vel Statio Indigna labet, comprobare poSSum. Nam in sermone poeta diiudicando magna est adhibenda ea utio, ge, si quid lauto insolentium sive obscurius dictum videtur, Id istatim rei tenegare eonemur Ad-jeetivum vero notusu bis repetitum et verba uindeprensa , et sideprendero suspicionem interpolationis movere non
15쪽
POSSunt, quoniam SaepiSSime Statius voces repetivit. 3Sodram hostiis reuelleri de illis versibus iudicio assensus aliam in medium protulit causam: aeret enim vir doctus, de Statio maximo meritus, in interrogatione, suam vocant grammatici rhetoricam, quoniam poeta Atalantam tum in libro quarto Zos sq. agentem fecisset. Ne suo autem in hos offensio mihi suffieere videtur ut ad versus repudiandos impellamur. Nam simile aliquid in libro VI, o sq. invenimus, isti loco StatiuS, quaSi legentes illudens, iterum originem equor una Amphiarai
Commemorat, his verbis usus: OOebalios sublimis agit Spes proXima palmae. Amphiaraus equos tua furto lapSa propago CClare, dum Seythici diversus ad ostia ponti Castor Amyclaeas remo permutat habenas.' Audivimus auteni eandem rem brevius contrastam
in libro IV, 2I sq. Ut poetae leuit idem bis nobis
eX ponere, ita suo iure interrogationem illam, qua Inaliosius ossen Su PSt, usurparo potuit, sua I luam iam ratea Atalantam agentem introduxerat. Quae cum ita Sint, ego quidem illos versus de suibus disserimus, Statio attribuere non dubito et negligentiae cuidam poetae illam quoquo confusionem militiCO. Iam iam venimus ad novam difficultatem, quae exstat in versibus. Is sq. libri tertii. Ubi senex Aletes feminas, quae filiosa Tydeo ocelsos gemunt, mulcebat, eum inmemoriana earum redigeret varios casus quibus gen Thebanorum Xercita esset Quam quana saepe Thebarum domus 1 Cf. II. 12 2s, si i33. 265 GT II, 33 36 .22 22. III, 2oue 2. III, 66 8. IV. 26 2T, Go 63 6d. AT GI, Gl6 2o, sue dos VI,
ibis is etc. 2 In libro qui inscribitur Statius, Lindiso Tlioben ' Vol. I, p. 13 a. 188, emiSSo.3 Addendum fuit Statium etiam arma Eurymedontis bis descripsisse et VII, 26 sq. leicii XI, 32 sq.
- ID Voee mulierum gementium reddidissent, tamen se Semel modo, ait Senex, talem gemitum auribus percepi SSP.-Una dies similis inquit ille III, Is I sq.,-fato Specieque malorum Aequa fuit, qua magniloquos luit impia flatus Tantalis innumeris eum circumfusa ruinis Corpora tot al)eret terra tot luaereret igneS. Talis erat vulgi status et sic urbe relicta Primaevii tuo senesque et longo Xamine matris Invidiam planxere deis miseroque tumultu, Bina per angentosi stipabant funPra portaS.
Statius hoc loco tragicorum aliorumque poetarum Sententiam amplexus diobae quattuordecim liberos dedit, Sed altero loco, qui legitur VI, IIT: ugeminis Niobe consumpta pharetris Silualida bis senas Sipylon deduxerat urnas. sibi Ipsi contradicens secundum momeri luctoritatem duo de ei in tantum liberos Niobae duisses dixit. Tuas igitur diversas de numero liberorum opiniones poeta in Tliebaidem recepit. At hanc discrepantiam Iinhosius' ratus in priore
loco ineSSo veterem corruptelam tollere conatus est. Ne cogitari quidem posse, ait vir doctissimus, Statium, quippe qui per duodecim annos carmen Suum limaSSet, Seeun ipso pugnasSe itaque poetam certo sebiSSenaan gentes scripsisse. Vocem autem sibiSSenarum errore per librarium facto in Abinas mutatum esse, quod mendum Seripturae postea praepositione per interiecta cor
Sed quamquam concedendum est coniecturam satis Sagaeiter excogitatam AESSe, tamen 'ereor, ut Imholius 1 Sic cum uelloro scribam coli I. ab I Sq. II, Osi, VIII,
16쪽
- 6 rectum viderit. Primam enim auSam eius, quam Supra attulimuS, OS ea, quae X plicavi, neminem amplius probaturum SSe Spero. Praeterea de numero liberorum Niobae scriptores tam diversa retulerunt ut A. Gellius
Noct. Att. XX, 2 recte dicat: mira et prope ridistula diversitas fabulae apud graecos poetas deprehenditur super numero Niobae filiorum. ri Sed audiamus ipsius
viri docti verba, quibus etiam alias Causa ad condem-nniadam odi eum lesitionem X posuit:
nte alle ornere Textrecensenten:
2. Den instandi das de greis Rediter Aletes(v. Iib dio Parallele in i schen de Bostat tun de Sound eidenigen de Niobiden erade destiali, telit, ei l
i CL Aelia Var. iSt. .s cap. 36 et Ueyiiii observationes ad Apollodori bibliothecam.
IV siet longo Xamine matres Invidiam planxere deis miseroque tumultu Bissena angentes stipabant funera portas.
scripturam so die iam In Suspioionem , OVit III Id
mihi ille verba primere videtur. Primum enim tui
randum PSS Censeo, quod in verbis Aletae iudicandissensui nimiani attribuit auctoritatem. Rem auxit poeta consuetudinem Suam se euius cum diXerit tam ingentem esse multitudinem gementium, ut omne una porta non introire possent, sed bina funera per Singulas portas in urbem transferri neceSS PSSet. Tum tibi, quaeso, Statius nos edocuit feminas uno agmine e una porta
urbem reli luisse Contrarium mihi poeta Sensisse videtur, cum III, II sq. his verbis usus sit:-At nuptae Xanime puerique aegrique parentes Moenibus es rus per plana, per avia, paSSim Quis quo suas avidi ad lacrimas miserabile currunt
Certamen, tuo denSa gradu comitantur euntes
Milia solandi studio, pars visere flagrant Unius acta viri et tantos in nocte labores. De tertia denique in hosti causa quivis concedet eum parum spatii dedisse licentiae poeticae. Si autem vir doctus credidit, lectione librorum retenta insulsum eSSe portas imprimis commemorari, mihi quidem illa portarum mentio ad codicum Seripturam defendendam non parvi SSe momenti videtur. Quibus omnibus rebus praeponderatis ego quidem inhosii coniecturam in textum recipere quam maxime dubito, ita ut illam diserepantiam, de qua egimus, iterum neglegenti Statio attri
Quamquam autem cognovimus, Statium re vera res inter Se diSsidente enarrasse, tamen cavendum est ne repugnantiam in eiu earmen introducamuS, quae si accuratius in SpexerimuS, non exstat. Quod vitium Xohl-2
17쪽
- IS in annum i ei tiS suo collegam, qui indieem nominum nec uratissimum ad omnia Statii carmina pertinentem feeerit, non evitasse valde miror Putant enim viri
docti Statium de patro Alatre sibi contradixisse, quod in libro VII, 2s si Alatreus sit filius Lapithaonis et nvmpha Di reetidis, in libro XI, 32 Eurymedontis.
Sed in summum errorem inciderunt illi, suom reete iam Imholius i. o Vol. II. p. sii 2. breviter Correxit Nam ex libro priore lueet Eurymedonta plane ab Alatret patre distinctum esse, is uippe sui diverSi copii praesint. Praeteron si hos libri undecim versus: MII in premit Eurum edon, Qui rustieus horror in armis
Rustiea tota manu lintriuiati suo Uin Ie tumultu S Pan illi genitor tener hine conatibus nil nOS Egreditur iuvenemque Matrona puer ei sunt latro us: penitu Contemplati erimus, Cognoseomus etium hoc loe Eurymedonta divorsum ess a patre illius tueri. Narrat enim poeta ab ne pari fortissimo Contra Argivos Pu nuSSU puerum introum et iuvenem latrem ab illat arte Eurymedonta fluoniam autem scimus liliuni et patrem iisdem Copiis praefectos essP, Eurymedonta aliis, alaparet Verba .iuvenem lintrom in Oferenda esse ad hunc virum. Sed ad ulterum, luem bibeta nominatim non appellavit, luod O eum iam a moverunt. IuVeniSenim pater est ille Lapithaon, de cuius iuventulo Statius nos supra VII, si, Sis certiores fecit. Eodem modo
iam recte Lactantius se locum intellexissu videtur, cum haec Verba ..pater StreatuSilii sed aevi confudere modos ,
1 Sed ne credas ohlinania uiti irimum in ea Ie erraviSSO, addam eundem errorem iam in Dubueri oditione Iu AI ad, 2bbjinveniri.
2 Papinii Statii opera quae exstant Placidi Lactantii in Thebaida et Achilleida commentarius. Ex bibliotheca Pithoo primum edidit r. Titiobroga Parisiis MDC, p. 26.
attulerit. Sed cum maneant Illae res discrepantes, uiuas Supra NX plicavimus, vidimu Statium, quamquam sertantum temporis spatium dii carmine conseribendo elaborasset, tamen boni erilptoris officium in rebus exponendis minime X plexisse, Sed nobi non raro Summas offensione dedisse, cum partim diversa coniungens res quae non parvi momenti sunt, cellaverit, partim in fabulis ipsis sibi repugnaverit. Quam obscuritas et dissensio in Vergilii Aeneide, eui operi poetam extremam hanum non admovisse inter omnes constat, vel in Valerii Argonauticis, quod carmen iraematura poetae horto non perfectum esse nuper diSSertatione Petersit, cui inscripsit
Ado Valerii Flacci vita carmine (Regi monti a S so), verisimillimum factum St, condonandae iunt, sed dii Statii Thubaldo. suam poeta ipse absolutam et perfectam ediderat,i optimo iuro poetae neglegenti summo
Peculiare caput narrationi typsipylae, quae Theb V, db si legitur, tribui, cum ex ea, quam variis fontibus et quomodo iis Statius usus esset, aceuratius quam aliunde cognosci posse intelleXissem. Cum enim eandem rem etiam ab Apolloni Rhodio in Argonauticon libro A oo sq.eiusque notissimo imitatore Valerio Flacco II, 8 sq. deseriptam habeamus, ad quaestionem, de qua diSSoram, diiudicandam non inutilo erit res ab illis poetis enarratas
eum expositione Statii componere. il 'di'xv diatili nohi apertis verbis non modo non in sine Thebaidis XII, 1 sq), sed etiam in Silvis, voluta praef. Io,
18쪽
- o Ac primum quidem, in quibuS rebus omnes tres poetae inter Se consentiant, breviter enumerare mihi proposui:
Theb. V d s. 2. Eodem modo retulerunt causam caedis virorum: Venus irata, suo Lemnii et meritos honores non dederant, feminas ad maritos occidendos inflammavit. CLApoli A BD sq. Valer II, 8 q. Theb. V, 8 q. d. Feminae incitatae viro necar ConStituPrunt. Cf. Valer II, 6 sq. Theb. V 8 Sq. Apollonium, qui strictim id tetigit, hic comparare non pu PSt. d. Viri Thracibus debellatis domum regressi atquΘepulis Xcepti noete a mulieribus interfecti sunt. Cf. Valer II, 8s, Theb. V IT sq. De Apollonio idem dicendum est, quod sub Ladnotavimus. b. ypsipyle sola patrem Thoantem Servavit. CLApoli A 2 sq. Valer. l. c. 2 2 sq. Theb. V 22 Sq.6 yypsipyla, cui feminae credentes eam patrem trucidasse imperium tradiderant, regnanto Argonautae advenerunt. Qui domibus reoepti cum feminis Venere adiuvante matrimonium ni Prunt. Cf. Apoll. A as Sq., Valer II, 26 sq. Theb. V, 32 sq. . Tempore quodam intermisso Argonauta ventis secundis insulam reliquerunt. Cf. Apoll. A 862 sq., Valer II, is Theb. V d68 sq.Eae sunt res, in quibus poetae inter Se congruunt, sed exstant differentiae multae et gravioreS. Venus enim, si Statii narrationem Sequimur, ut eaedem perficeret, inter viros et feminas discordiam movit, qua commoti illi Thracibus bellum intiuerunt. Discordiam igitur ante bellum gestum exortam esse narrat Papinius, qua In convenit cum Apollonio. Nam
Sed valde miror Statium id omisisse, quod Apollonius addidit, viros a feminis aversatos Threissas captas domibu paelices recepisse, quamquam IIypsipyle ea re culpam Lemniadum satis excusare potuit. Neque autem suo ringeni, id poeta mutavit. Legimus enim in carmine Valerii, qui discordiae inius mentionem non fecit, viros ex Thraeia reversos captivaSSecum tuli isse, quam coniugibus famulas lare vellent(II, Ila) Lemniades autem dam a Threissarum id venientium excitatas credidisse foro, ut per eas domibus eicerentur II, ab et l6a . Similiter id Statius adhibuit. Charopei enim uxorem, cum vidisset naves Lemniorum appropinquare, haec exclamantem fecit V, Ida sq. . heia validi spumant eversa lacertis Aequora Bistonides veniant fortasse maritae. Sed recessit tamen poeta et a Valerio, quod viri captiva re vera non adduxerunt, quoniam earum poStea in Thebaide nulla fit mentio.Quodsi porro contemplamur, quomodo feminae ad caedem incitatae sint, tota Papinii descriptio plane a Valerio discrepat, cuius rei summam tantum Xponere
velim Deest enim apud Valerium II, 18 sq.). Polyxo furiis agitata, deest eadem, quae rin luco Minervae ad
1 In versibus citandis usum sum his editionibus Apollonii Argonautica emendavit, pluaratum criticum et protegomena adiecit L. Mer et Lipsia a. Sod. Valerii Flacci Argonauticon libros octo recognovit Aem Baehrens Lipsiae I Sisi P. Papinii Statii Thebaidem reeensuit h. ohim annus. aipSiae 18Si.2 Ct praeterea adnotationem Scholiasta a v. oy Mor eli. e. p. 336. '
19쪽
- 22 foedus feminarum confirmandum ipsa manu liberos interfecit. In Flacci autem Argonauticis Fama agit et Venus ipsa feminas ad aedem hortatur, cui deae Statius oeloco fere nullam dedit partem. Praeterea, quamquam
nomen Polyxus Statio V, d cum Apollonio A 668
et Valerio II, 3l6 commune est tamen in ea plane inter se dissident scriptores. Nam in Apollonii carmine Polyxo est nutrix IIypsipylae, in Valerii Argonauticis hvates Phoebo dilecta , sed in Statii Thebaido Charopei
uxor Tum in illorum carminibus femina caedis non particeps fuit, Sed caede perfecta, cum Argonautae advenissent, Lemniadibus Suasit, ut eos benigne exciperent. Iam si progredimur ad aedem maritorum, eum
Statius similiter ac Valerius depinxit, sed amplificavit
ille narrationem, cum nominatim feminas singulas in
Sequitur et apud Valerium et Papinium descriptio fuga Thoantis, qua in re exstat summa inter duos illos poetas discrepantia. In illius enim Argonauticis yp- Sipyle poStquam orgia Bacchiae simulavit, patrem silvis occuluit occultumque in navem imposuit. In Statii
autem carmine Thoas per mediani caedem statim a filia Baccho generi patrono, Subveniente ad litus adductus navem conscendit. ypSipylo autem postquam pater insulam reliquit, domum reversus rogum eon Stru Xit quo incenS arma et Vestes eius in flammas iniecit atque metu incitata, ne fraus detegeretur, en Sem Sanguine infecit, dissimulans se patrem necnViSSP.
MAC prope maeSta rogum sic Statius IIypsipylam
dicentem fecit V, 163,-ConfuSis crinibus asto Ense cruentat fraudemque et inania busta Plango metu, Si forte premant, eaSSumque parenti Omen et hac dubios leti precor ire timores. Quae res a solo Statio narrata St.
- 23 Feminae autem credentesiypsipylam caedem patris perpetrasse, ei regnum tradiderunt Qua regnante advenerunt Argonautae Quos tempe State oppresso Lemniades duce regina insula rurestre conabantur atque id fortiter perfecerunt, Monec Iason vi procellae coactus ab iis pacem peteret uni feminae iam antea ingentibus Argonautarum viribus serterritae armis depositis Viro navem appellere non prohibuerunt cito Statius adventum Argonautarum exposuit, 'aldo ab Apollonio et
Valerio Missidens legimus enim apud utrumque
eorum Argonautas placido Mari vectos deminis moni inpedientibus insulam accessisse. Simili ratione, sed prorsus a Statim diversa ambo iescripserunt contionem Lemniadum, consilium Tolyxus, quod per Singula persequi nunc non lubet. Illi rerum repugnantia accedunt aliae Papinius enim e narran Argonautas navibus
egreSSOS AESSP parvunt ut dia dicam, catalogum eorum
dedit Quamquam nimirum non omnes IaSonis comites nominavit, 'amen 'ob in tota restensu ab Apollonio et Valerio distat. Nominat enim praeter illo Viros, quos in illorum Argonauticis invenimus, etiam Theseum Atheniensem V ad I ij, quem et Apollonius Laod sq. tuum
apud inferos cum Pirithooe afuisse marrat mi Valerius plano Silentio praeteriit orgonautae autem, ut ad Statii Carmen redeamus, nave relicta statim ab Temniadibus, quibus Venus novum iniecerat imorem, epulis AEXeepti cum iis matrimonium inierunt,iypsipyle ipsa quamvis invita Iasoni duos peperit filios longo autem tempore
peraeto ventis seeundis, cum Iason ipse Socios, ut proficiscerentur, hortatus esset, plangente feminas deseruerunt.1 Conseri fiunt cum Papinio,yginus fabul. i. et Apollodorus I, , IT). Statium autem inter Argonautas non commemo-TaSse Amphiaraum valde miror, quamquam vates. III, Ii q. dixit se prima pubo virentem inter Iasonis socios fuisse atque in dubiis rebus aestius quam Mopsum a Iason audith fuiSSe.
20쪽
Sic rem Papinius tractavit intra non multos versus, iterum ab Apollonio et Valerio dissentiens Referunt enim illi, qui res multo longius ac fusius exponunt primum Hypsipylam vehementi in Iasonem amore inflammatam PSSe, tum Argonautas intra paucos tantum dies in insula mansisse, poStremo eo non IaSOne auctore, sedgercule velaementisssimo increpanto Lemnum relinquere con StituiSSP. Cum Argonautae apud Statium femina deseruissent, fama perlata est Thoantem, cuius mortem a Se commiSSam ypsipyle dissimulaverat, mare transvectum Chio
hiremit Impia plebeS. Sontibus aecensae stimulis faei nusque repoSCunt. Quibus vocibus perterrita regina Statim salutem fuga petivit ut luo in litore versata est, unde a praedonibus insulam appulsis capta Lycurgo traditur.
Chium igitur Thoantem fugisse narrat Papinius rursus ab Apollonio ac Valerio discedens. io enim tradit II, dol), navem, in quam filia patrem clam imposuisset ad insulam Taurion in tempestate deput SambSSe, ille A 23 Thoantem a piseatoribus Xoeptum PSSP
in insula, cui nomen erat Oenoto. Tota autem IIypsipylae narratione accurate pertractata et cum Apollonio et Valeri comparata cognovimus Statium partim eum illis poetis convenisse, partim ab iis longissime discessisse. Sed illa rerum convenientia, quam Supra Statuimus, non eius modi est, ut X ea concludere possimus Statio illos duos scriptores in manibus fuisse. Nam notum est permultos poetas et epicos et tragicos fabulam IIypsipylae tractavisse. Itaque si quis dixerit, Statium aliunderes, in quibus cum iis consentiat, hausisse, id e rebus
illis neque probari potest neque reselli. At obstat huic opinioni Mira in singuli; verbis consen Sio, sua, uSu
alius vel communis fontis explicari loquit Quod iam recte Meyne eius in quaestionibus Valerianis i. I 88i Bonnae emissis 3 31 adnotavit, ubi vir doctus congruentiam verborum Statii iti Valerii commemoravit, sed accuratius aliquid demonstrare omisit di munus suscepit Sehen elius in hStudiis ad Valerii Flacci Argonautica P. bd quae frimum prodierunt rim Aetis Academiae Vindobonensis, Phil-Ηist. l. B. 68 ISTI), cum nonnullos Falerii locos cum versibus citati anis compoSuerit. Papinium autem Apollonium Rhodium memulatum isse primus, quod sciam, i uellerus in editione riua uocis nonnullis ostendebat, quibus Lehanneum in dissertatione, to P. Papinii Statii vita et operibus f Parisiis i. IST 8 foras ruata s. 22l paucos addidit Sed cum illi viri
vel certos locos neglexerint vel paulo preSSiu angustiusque Xempla attulerint, operae mihi iretium dacturus videor, si rursus in hanc rem inquisivero atque id quidem rata ut isos tantum versus Apollonii it Valerii in medium proferam, qui a Statio in narratione IIypsipylae ab iis desumpti esse videntur. Qua de re id praemoneam,
quod iam Manilius In praefatione reditionisii diluarum
dixit, Statium mon vulgarem imitandi modum Secutum esse, sed ubi aliorum vestigia praserit, saepissime verbis novam induisse speciem, ita ut ex suo ingenio profecta esse viderentur Quo factum est, ut verbis multum ab iis discederet ex quibus veni ripSam deprompSerit.
Quibus Iraemissis ad diem mihi proposita, venio, ibi materiam ita disposui, ut primum dicerem, quid Statius ex Valerii carmine petivisset, deinde quid ille Apollonio Rhodio deberet: Celebrat Falerius, cum fabulam,ypsipylae rincipiat, insulam Lemnum his verbis II sq. :