장음표시 사용
31쪽
Addam unum locum, ubi adiectivum in ars pedis secundi collocatum est, praepositio in exitu eiusdem TerSus, nomem in initio hexametri insequentis: IV, 6 tri possessa diu taurus meat arduus intor luctSCUR. III Adioclivo in rursi tertii sedis exstante, praepoSitio Cum Substantivo obtineta arsin quartam, sua in a Statius nusquam distinctionem admisit, cum Vergilius illam bis adliibuerit.
b arsi quintam I d8 longaque animam Sub mortob, qui versus OaeSura Semi septenaria in CiSus St. Quam caesuram in hae verborum positione invenimus in versibus I, 2 3s2 VI. 28, ubi separatio facta est obiecto intermiSSO. Verbum et adiectivum interponuntur Semei:
II, liri, haec illa enim post verbera merces adverbium semel II,DSI tacitoque simul l sub pectore adiectivum semel V, Is longoque brevem l post tempore pacem. Praetulit autem Statius in Thebaide, si verba sic discinduntur, penthemimeren velut in cI, 8 Arctoi l si quis de solibus horret abi restris i haec me ecce in finibus ingens Nox operit.
Semel substantivum concludit versum: I, IS seros i dimisit ad usque nepoteS.e exitum VerSUS I, 2b supera i senior se attollat ad undas. oc loco Idem adnotandum aest, quod iam Supra commemoravi viae verba saepius in fine
32쪽
caesura penthemimeris definitur adiectivο praepositio X stat in ars secunda VerSu in Sequentis,
nomen subSequen promovetur Silii ad CaeSuram, sua re apti SSim priore VerSuum parte Compre-honduntur.
V so horrendas novi matura Poluxo Tollitur in fur in S, quem verborum statum apud Vergilium non invenimus. IV SP adiectivum occupat ars in quartam, praepOSitio cum substantivo posita est:
a in ars quinti pedis: VII, ii magno tu id ab aethere portaS. IX, Io duro, quod in aere si tu se in gurgite; b in fine verSuS I, I 66 vaeua cum solus in aula et II, Is V, I S.
Eadem Verba quae supra attulimus, in hexametro X eunte X stant, Velut
hostes I, o Z. VII, 6sS. urbes II, ob XII, dii urbem . armis IV Is III, 238. VI, os XII, T lo. umbra II, 3I totus II 6 Tq. extis V. Id. iras VII, 322. amnem IX, 2sb. arce VII, IS g. ignem VI, Isis hasta IV, 22 I. arvis IV Ibo. VI. Id 6, 28. ora V ib. VII, 382. VIII, a. antro VII, TI. X, 2 l. XII, bd. annus V Ibi. VIII bba. undis VII, Is XII, 22s.
aras XII. N . axis VII. N X. I S. XII, 2bis. aula I, Ibis XI, 2 i. in initio vorsus sequentis VI 2l2. putres inna Multiber ibat
VII l , irimis salit Ina potus an a sensi foribus, VIII, 2D2, Tyrinna valitant in IXI Ad hi lyn.
a secundi pedis I. s. s, istam Cives in Squo mea S, XI. Ili primo Substitit in Colore, X. 2b, reclusis Conini inus ex adytis.
In omnibus versibus non lon ant eae Suram ponitur,
ut xitus versus uini prioris insequentis hemistichii
respondent.b tertii pedis: VIII, lol, ne nimii e sexti pedis
VI, ab propin illa s. Constiterant Admotus et Amphiaraus in arvo.
33쪽
lio Quae colloeatio satis superque nominibu . . Admetus et AmphiarauS Xeu Satur. Quodsi, quidquid de praegresso adiectivo XPOSuimuS, complectimur, quo re dilueidius eo; noSCatur, an tabulam proponam Praepositio cum substantivo in arsi podis
S illani sontulerimus eum tabula a Boiten sternio proposita, quam hic inserere mihi ieeat: Praepositio Cum substantivo in arsi podis
videmus inter Verolium et Statium istianii lusim uterque eandem sibi imposuerit legem, ne distetivum longiore spatio a Sulistantivo, quod praepositionem SubSequitur, limo Prot tamen X Stare magnam diserepantiam. Nam cum Vergilius ceteris praetulerit collocationem, in qua arSi quarta respondet extae Papinius in Thebaide maxime adamavit positionem illam, in qua adiectivum occupat exitum prioris hemistichii praepositio cum substantivo finem totius versus Sio en in Statius verba distribuit octies et vicies et contios, sive adiectivum in Secunda arsi, sive in tertia arsi collocatur. Tum sequitur illaeollocandi forma, cui Vergilius primum locum dedit. In
I adhibendis autem ceteris collocationibus uterque poeta praeter illas disserentias, quas supra statuimus, Leandem ingressus est viam. Sed adnotandum est divisionem in duos versus, quae in Aeneide quater occurrit, in Statii Thebaido ter et decies inveniri. Maiorem autem curam Papinius in ea re adhibuit, quae sequitur: Ut enim elisionem adiectivi, cuius rei exempla a Bollen- sternio tria ex Aeneide asseruntur, plane evitas, ita nuS- quam admisit adiectivum flexione carens, id quod in Aeneide semel VI, id S laetum est. Iam locos colligam, in quibus adiectivum praepositum in thesi collocatur. Tor adiectivum poSitum estpOS CaeSuram, luam Oevmu primariam, hi post penthemimeren VI, 2 3 sua frangit in ossa XII, 266 tuaque ipsa ad funera deduc semel post Semi septenariam: VI, 2s qua Suetus ab arte bis post caesuram secundariam frithemimeren: VII, sl quanam inveniam, niihi dicito natum Sub galea. XII. ii 2 quos illa fames escendat in armOS. In illis hexametris semper propter pausam ineiSiono
ortam adiectivum maior Sono enuntiatur.
Sed restant duo versus, ubi id non factum est: VII, 68s Cum sua Centaurus moriens in terga recumbit. XI, o divumque has ullus ad araS. In omnibus exemplis pronomen divi thesi exstat, qua in re Vergilius' et Statius consentiunt, sed dissident, quod hic ut in arsi, ita in thesi neque adiectivum indeclinabile collocat ne suo elisionem admittit.
34쪽
Tum Ioei respiciendi , t in quibus genitivus
praecedit praepositionem eum Substantivo Coniunctam. i. Genitivus attributo carens praemittitur: I, 2l noeentum Exigrar in poenas noctis miratus in umbris, VII, 26 i Maeotum vibrant de moro, XII. O MI Soeeri rei nubi in aula. Vergilius In AEa maiorem u Surpavit licentiam, nam illam disti notionem x is uini sui es et vietos adhibuit.
I. Si id ieetivum momini Pasti enitivo pronuntiato adseritur. Statius, ut haec praemittit in Semel verbasio disparavit: I d id male ni do stirpe Creatum UEn eos, quod ex Pusatur Collibentione radi Potivi post aenosuram et substanti vi in initio vorsus SP qui latis. Semel pol in praepositi mem si uti Stianti Vii OP modon movet: VI lilis ot notae s iuxta ruit ora pharotruo. Sed saepius Polata verba si disposuit, ut id tectivum Di bis disiunc tum p rno redin tur qua in Pa genitivus substantivum Subssequitur:
In omnibus versibus respondo CXitu prioris homistio hi sint totius VPI Sus. Semo P exstat radio et ivum in versu antecedonti, IV 2 a fractis durat ab usque Axibus Oenomai, ubi vo . fraeli, post sonthemimeren collo eata gravem habet Ctum.
- 53 b genitivus praepositionem ac nomen praeeodit: V, Is admoti nixus Polynieis in ii astam, XII, 22 pinigeris rapitur Simoentis ad amnem. In his collocandi formis Vergilius et Statius duobus tantum loeis exceptis, quo Supra commemoraVim US(IV, ad et VI, si s), congruunt.
Proximum est, ut eos versus proferamus, in quibus et nomen genitivo casu pronuntiatum et adiectivum sub- Stantivo praepositioni succedenti attributa sunt. Qua in verborum eo ni unetiones genitivus, si attributo caret, a cum praepositione et nomine versum concludit, cum adiectivum verbis a substanti V amovetur,
velut in I, media quae noctis in umbra, VII, 22 attonitas iamdudum Eteoelis ad aure S, IX. 3 trepidas lapsa est Polynieis ad aure S, gelidas ibat Ladonis ad undas. Semel idieetivum sonitur in versu antecedenti', 6o:, belli ea quondam Vibranti saliunt portarum in
Similiter etiam Vergilius Aen II v. Zoi Sq. Verba in duos versus discis sit. )b cum adiectivo, quod id nomen praepositioni Subiunetum Spectat, praeit: VI, ab incussaque dei grave mugit ab hasta. X, id Nullaque tectorum subit ad fastigia.cf. XI d(8, bol. VII, si, Id.
I IIo adnotatione dignum ess mihi vidotur Bolfensternius i. e. p. II animadvertit Vergilium in arta verborum coniunctiono favisse ei positioni, in qua genitivus et adiectivum cum eo Coniunctum praepositionem ac Substantivum includant. Idem observavimus apud Statium, velut in I, Isi rapidi super atria caeli ', nam poeta verba sic distribuit septios et vicies.
35쪽
bd Semel genitivus adiectivum antecedit: VI, 88 Parnasi summo spectabat ab aethere. 2. Cuni genitivo adiectivum coniungitur:
III, 6os Linius heu pudeat plebeia ad limina civis,
ubi vox unius' in versu ineunte posita summa extollitur gravitate.
VI, di pulverei benit in spatia horrida eirci, III, 8 petendis Isse super regnis i profugi
Polynieis. Vides responsionem in illis versibus. ReStat, prius luani ad novam iisputationis partem veniam, ut dicam de singulari quadam verborum collocatione, quam et in Vergilii Aeneidui et Statii Thebaido reperimus Si inim momini, suod cum praepositioni coniunctum est, adiectivum additum aest, id eum praepositione praemissum ab utroque poeta Pompluribus verbisa substantivm Mirimitur Sunt autem in Thebaides hi decem Ioel: I di totos in poenam ordire nepoteS, III, d2 noctivagas inter deus armifer umbras,
In omnibus versibus rudiectivum in ars exstat. Itaque negavi probari posse aeam iistinctionem, quam Baehrensi auctore ollim annus fecit in V, ai: MUnde hos ad venias regno deiecta labores. Ego quidem ut retinendam esse Scripturam omnium codicum, qui nil veniaS praebent. C. In hac explicationis meae particula inquisivi, quibus locis Statius praepositionem post verbum ad eam Speetan posuerit. Ac primum quidem coegi illa exempla, in quibus praepositi vocem equitur verbis
I CL Bollensfernium I. E. p. 12.
a Antecedenti substantivo succedit praepositio decies. Praepositiones autem, quibus Statius in hoo verborum statu usus St. Sunt haΘ: Contra, UXta. Circum, Super, Oram, inter Cirea. Septem Versus ita conformati sunt, ut praepositione caesura primaria definiatur atque penthemimeris II i. IX, s T. 683. X. 88 883, hephthemimeris V, I 36. VI, s .
Ter praepositio claudit versum: III, 26 vestigia iuxta, VI, io numina CODirct, VIII, o fulmina Contra. Semel nomen incipit versum: III, 3s Tydea cireum, Semel alteram partem hexametri penthemimere incisi: VI, 18i hominem Super. Vergilius in reali collocatione dolas praepositiones,.circum et iuxta usurpavit itque in omnibus octo exemplis illos in versu exeunte posuit. Quater in Thebaide quin quo in Aeneide bina substantiva praegrediuntur: I, at ora et cava tempora circum', dii, X, di, X, 282. In tribus versibus prius substantivum eliditur, quod in Aeneide semel XII, 32 tantum fit.b Pronomen temonstrativum vel personale vel relativum obtinet locum anto praepositionem. Qua in ro Statius his praepositionibus Sus Si peneS, Sine, Subter, inter Supra Circum, propter, Super, eontra, quas etiam in Aeneide praeter penss postpositas habemus. Conferamus:
II ad te penes VIII, 368. XI, 18s. IV, 2o te sine IV, bo quam subter VII, dat, hunc iuxta IV, dbs, quem penes V, 33 I. IX, 181, quos inter V 66T,
36쪽
Omnia supra VI, 5b8, te cireum VII. BIS, quem propter VI, sl IX, lso, quam Super VII, 66o, me propter IX, b. XI, Iis,
hune contra IX, 288. te contra XI, Ida, hos inter , a T. Semel praeli parti et pium XI, 6l8. Removetur autem praepOSitio a verbo, quoeum illa coniuncta est his loeis: IV, 28 ac saevi Sso Enu S. XI, 26 viae germane tenuS, IIII sol unum acie Circum. In omnibus versibus et verba et praepositiones inarses in eidunt, ut apud Ver ilium, nusquam exstat substantivum, luod in Aeneide bis dio XI, is occurrit. Praeterem Statius ruistinetionem Intra eiusdem versus terminos Foercuit, 'ergilius autem Semo verba cohaerentia in duos versus distribuit Aecedunt duo loci, ubi praepositio exstat in thesi: III 8 hos regna ferrum enses. X, d Saeeula te suoniam Pla PS. Sed restat unum exemplum, in illi poeta pronomini relativo in thesi post caesuram l)enthemimeron Collocato graviorem Sonum tribuisse videtur: XI, 22 tuos fas erat Squo.
In Aeneide ter V 2bo, VI, ad I XII, is relativum thesin ecupat OS OaeSuram. Iam agamum de sis versibus, in quibus praepositionem postpositam sequitur attributum cum Substantivo coniunctum: Respieiamus primum artam Verborum coniunetionem, in qua verba tenent: a initium verSUS
I, 2s Aera aer liquidum, III, 2 octo sub ancipiti,
l Ites super ArgolicaS, IV, 38 Vertice ab Eviris V, Ii Marte sub Odrysio
In duobus tantum versibus: IV. ab A parte X alia, X, ad seu mare per timidum copula soni unetiva oeeupat initium versus, ita ut substantivum thesin primi pedis expleat, quod in
b finem exametri: I, do laeetore ab alto, II lo nocte sub alta.
armorum semel antecedit V, di simurorumque aggere ab omnibe principium sosterioris sartis versus e qui penthemimere inciditur: V, agi studia in contraria rapti Dissensus ubi nullam video causam, cur lectionem omnium codi-
XI, 2 monstra ad gentilia. Semel ut apud Vergilium Aen. II, 28l verba exitu
VI, o Labores ante alios. Cum autem alia exempla in Thebaide non invenerim, cognoscimus Aeneide collata etiam in ea re poetas discedere, nam Vergilius illam, de qua modo diXimus, positionem etiam ante caesuram adhibuit. Praeterea exempla eius collocationis, quam Sub litera sic Statuimus,
37쪽
in Aeneide Mult, frequentiora riunt, quam des Statii Thebaide. i)Si alitem cum substantivo solus genitivus coniunctus est, Papinius iis Iraepositionem poSt nomen collocavit: VI, II Colla super tu Venum, X, 36 Coria inter tu Venum, Vergilius in Aeneide verba Sic suinqui PS OSuit. Saepius praepositio nomini succedit, si cum altero vel tertio substantivo coniuncta est, velut in II, si Arva super populOS lue ment. IV, 3IT Saxa se plenis obstantia flumina ripiS.
Bis nomen a praepositione versu exeunte dirimitur: IV, 2bs aras Ante omnes epulasque XII, iis somnosque ferarum Praeter et horrendis infesta cubilia monstris. Exceptis quattuor docis, quibus , per adhibitum est, in omnibus praepositi, est ii syllaba inanilem rationem etiam in Aeneide reperimus, nisi quod praepositio, per Semei X stat. Tum afferam eos versus, in quibus substantivum praecedens a praepoSitione postposita Separatum St, sed haec arte cum adiectivo coniuncta. Qua in collocatione in Thebaide semper praepositio cum adiectivo versum concludit, Substanti viam autem ponitur:
a in ars tertii pedis ante caeSuram II, 88 partes pariter divisus in omnes, X, d si specula bitus exclamasset ab alta, XI, Io coetus fertur iam solus ab omni . Semel in hac positione praeter adiectivum adiungitur genitivus, qui locum obtinet in exordio versus insequentis XI, io:
i CL Bollensternium l. c. p. 15.
- sicoetus Capaneus laudatur ab omni Ditis. 'b in arsi quarti podis vi post penthemimeren IV, 2 portis auriga sub ipsis, III, d o curruque infestus ab alto, XII, di curru sic fatur ab alto,
β ante aesuram emiseptenariam:
II, a manus j distractus in ambaS, XII, dos acies respexit ab ipsa.Thesin quarti pedis substantivum semel expletinV, 3si: si libero elisit nubes Iove ortus ab alto. Quod si Vergilii usum comparaverim US, Videmugillum maiore licentia Sum SSP, nam poeta non modo non nomen Saepius in arsibus et thesibus, quas modo attuli, collocavit, sed etiam ut alias eiusdem versus arses ad nomen in iis collocandum usurpavit, ita verba in duos versus disposuit. Praeterea nullum inveni locum
in Thebaide, qualis est Aen. X, 22 hmetasque dati pervenit ad aevi. In simili enim collocatione Theb. I, 5lo tecta interioris ad aulae s Statius verba cohaerentia non discissit. Si autem praepositio cum duobus vel compluribus
nominibus coniuncta est, secundum leges grammaticaSeXspectamus, ut illa aut ante nomina aut post nomina locum teneat. Quam grammaticae artis legem Statius in
Thebaide sexiesi transiit: IV, o non illo aut sanguinis haustus
Cetera seu plebes alium accedit ad imbrem, quo loco nomen haustus uendet a praepoSitione .,ad , quomodo verba recte intellexit etiam Oesterbem in dissertationes de structura verborum cum praepositionibus eompositorum apud Valerium, Statium, Martialem Upsaliae a. 1883 emissa p. 8.
a Vergilius in Aeneide totidem s. olfensternium l. o. p. 12.
38쪽
V, 18s. Quis Rhodope gelidovo dabor sudatus in aemo es. IX, dii boo. . ita. In illis verbis collocatis Statius eandem istentiam sibi vindicavit qua Vergilius usus est. Quod Bollen- sternius . . . I reetissime his verbis explicavit, quae hic describere mihi licent: Dies Frethei de Tort- Stellula taetro retro genaiant, is mi metireren institn-den telis motrispher telis praeli licher Art verbunden, diu den Nec liaben das auli undiarto u militernund urallitie n. Zuntietis is es de Baii des Verses de gum Versiti nil nis belli sigi. Die xlei chste hendenSubstantive elimen besonder naehdrucksvolle tollenim Verse in , niihi end die Priiposition stet in derThesis stetit En illicli is nuch dio Bede utun gu be- noliten. Denia da an alien Stellen die rein ortliche Bede utun dersei ben iit, oriani sie ei dem ersten Substanti feliten, ei Sehon de absoluto astis in seine lokalen Bede utun die BeZiehun angi ebi. IIaec verba, quae ad usum Vergilii spectant etia in
ad Statium referenda Sunt. Restant autem duo verSuS I, Ibo Gnamoenum forte sedebat Coeuton iuXta, ubi adiectivum in hexametro antecedenti verbis diremptum a nomine praemittitur, sed post penthemimeren collocatum maiorem aecipit Otrum. V Ib lucus iuga celsa Minervae Propter opaeat humum, in quo versu praepositio exitu hexametri separatur. D. Dixerit quispiam mirum esse, quod de collocation praepositionis . per 3 cum verbis iurandi vel
orandi nihil dictum sit, sed consulto id feei quoniam
si putavi exempli huius ii Pondi formae melius in unum locunt Ona poni. Ita suo uile de iis disseram: rgilius praepositionem .,por in Aeneide quaterprie cum nona in Collo Pavit idenrisue observavimus in
Di rem litio autem verborum apud Statium in his versibus facta est: si subiecto nuntiati X. li o Per et liae vaga Sidera iuro,
VL Ilii per ego hae prini ordia belli, b obiecto:
IX, per te intersios, mitis Dictynna, laborPS, X. 2 a uinii iuri per vos cunabula Laeehi, XII, Is VI er tibi liiitivi saerunt om mula doloris, e subiecto et verbo:X. si Per et Vos Oro. Tilli Diodo in Aeneide verba non disiunguntur. ii Bis Invenimus Inoliebaido singularem illam verborum positio noni ite sua Supra diXimus: XI, 6 Argolicos per te, gernutile, Enni PS,(Nam Tyriis tum nullus lio nos per si ' quid in illa.
XI io, Foli eiu per te Regnaverendo Creon Sancta SqUO PII OECeo umbras. Quod Silaninia, illa nee unisu Supra EXPOSUimVS unimo ComploX Primus, Cogno Scellula Sintium P vera Saepissime Vorgilii vestigia in praepositionum Collossation Soeutum esse, Sed frequonter molliani lieentiae, quom ille in Aoneido Surpaverit, terna inaSSE, On nunqUym Eum transiisse. Sed iluam quani non dubitandum St, quin probari possit, inii lena inliarum quoque orationis partiuml Vergilius in Aetiei de quator eam colloeationem admisit: 'f. VI, Ad per sidera iuro et si qua sides tellure sub ima est. II, lat. A UIA VII, 6.
39쪽
- a Vergilio AEt Statio adhibitam esse, mi ines des una illa Oxationis parte id demonstrasse Sati PSto. IV. Deveni ad illimam funestionis partem qua de arte metrioa Tliebaidis agam. Neque autem totam materiam, quae modum ac tempus mihi datum aliquantum excederet, hic compleXus Sum, sed quamquam lia permulta, quae illuc pertinent, a me colleeta Sunt, tamen ante omnia id operae mihi pretium esse videbatur X- ponere, quatenus dactyli vel spondei in singulis ver- Suum pedibus a poeta adhibiti sint. De qua re primus Drobi schius, clarissimus ille philosophus Lipsiensis, disputavit, sui in Actis societatis regia Saxonicae Vol.
XVIII 188 6 p. 12 per omnes sere poetas latino ab
Ennio usque ad Claudianum pedes numeran etiam Statii Thebaido I v. - bis in disquisitionem vocaVit. Sed cum constet A), quo maior it VerSuum V mPTUS, Oevidentius probari, quem usum Seriptor in pangendis carminibus secutus sit, iterum in illam rem per singulos libros inquisivi, praesertim cum intellexissem metris ObServati artem poetae circumseribi atque diiudicari POSSe, quae Carmini parte a poeta magiS, quae minus exculta essent. Qua in re mitto Omne verSuS, qu OS viri docti omnium consensu Statio denegaverunt.' For- murum nutEn VerSuum, quae Sedecim PSSe possunt in heXametro, Si versus spondiaeos elidimus, usus his tabellis illustratur: i id octoruulfgronius dixit in observationibus motricis in
poetas graecos et latinos' 'ipsiae a. 18ii emissis p. i. 2 in textu secutus sum editionem,ohi manni, quippe quae sola totam Thebaidem apparatu critico instructam continet, sed ubistunque ab ea ita recedere coactus sum, ut forma hexametri mutetur, id semper in adnotationibus dixi Omisi autem hos vorsus: I, i do et eos, quos ohlmannus, ut interpolatoS, Sub textu poSuit.
Adnotationes eriticae: In versu li, qui est: separS Stro tenue auroque Sonantes Emunire OTOS, 'Muellerus qui primus oeem tenues ab omnibus codicibus exhibitam in Suspicionem vocavit, coniecit istinctos quam Coniecturam Inaliosius i. c. omprobavit, verba sic in linguam vernaeulam transferens PolStermit Purpur etriin kt Sed et illa Muelleri coniectura et id quod Baehrensius in Annalibus philol. Flecheiseni Vol. 12 excogitavit ardentes supervacanea sunt. Nam recte iam Bit scholaky Berliner philolog. oehensebris V ISSb), p. 13 s. adnotavit vocabulum MOStro hoc loco non significare purpurae colorem sed ut XI, 3s8 materiam ipsam. ori igitur ostro tenues sunt ii, qui
40쪽
ex tenuissi natu purpurii Non Stant Ita lue Scriptura co-di Cum retenta texametro hane formam dedi s d s. 2. In versu D . . ni sui nilo Cnpaneus horrore Canendus , tuum tuum lam nos odi CP ..uli: o praebent, tamen cum uellero emet hitionem Fri PSemniani initorum, ii uod etiam Laelim anno in montem venit in textum re lipei non dubito. II.