장음표시 사용
341쪽
CAP. XV. Liges Venerea. 9y3rebrum ipsum comprimitur, infantes Con- ., Vulsionibus non raro corripiuntur. Art. 3oεr. Hors-siae head est affectus in quo is cranii suturae sunt nimis patentes , & spatia ,, dehiscentia inter ossium margines in t ce- ,, dunt , qui ulci quandoque non nisi annis aliquot supplentur. Signum usi frequenter imbecillitatis ac breυis vitae. Nutrices loca affe-
,, ista hiritu vini vel spiritu sacchari perfricare,, solent, cui nonnullae addunt albumen OOi ctis ol. .
Art. 3o63. Insantes a nutricibus Iactantibus In fosinsecti, quanquam maculis, pustralis, ulceribusque scatent , quanquam nocturnis illis doloribus erunt excruciati , facillime omnium restituu tur . Farina far aparilia sere insipida , saltem inullo gustu ingrato , panatellis aut pulticulis suis, ut par est comnaist', addito etiam ventriculi gratia fauiali citrini polline , catharticis debitis intercalatis , tenerrimae aetati , ut late nonnunquam observavi, salutem persectam reddididit.
Mineta sententia. Art. 3οε . Qui pediculantur capite Iupinorum aqua decoctorum diluto abstergantur . Aut uvam taminiam , aut sandaracham , sive utramque levigatam cum oleo veteri acetovet illinito. Aut piperis perexiguum, ne eX ulcera ΑΠ n. Pars Ira H lih tio-
342쪽
tionem inducae, cum oleo, aut hederae cremore cum melle, aut minium sinopicum cum aceto; aut cedrinum liquorem , aut picem liquidam cum alumine aut baccarum lauri succurn expressum , sive oleum denique raphaninum ap- Iicemus. Caeterunt hos sylvestrein herbam pedi- Cularem aceto , Sc oleo leVigatam indutiimus , de semper voti coimpotes faciti fuimus. Etimulieri sententia.
MOsebi Phthiriasis est morbus podicularis; cui plerumque obhoxii sunt pueri: Abluatur caput cum lixivio ; in quo doctum fuit sem. phis r. de inungatur cum lini mento sequente , OLDic. Si j dulc. Sy. unguent. nicotian. Su, misce ; pediculi omnes interibu hi spatio
unius noctis Art. 3o66. Pulvis bacchariimes, Capiti inspersus certo certius pediculos unteis rimit. Condrochius qui peculiarem de iis tractatum scripsit)millies eX pertum in puerulis tradit hunc pulverem; etiam in eXigua quantitate cum adipo suilla, vel mino cocto, &similibus permis tam , Sc capiti appositum egregie pediculos interficere, di faelicius, quam saphidem agriam, turiusque quam hydrargyrum . Art. go 67. In adultis, pro pediculis cancrosis inguina incolentibus necandis sapo nigra inuncta, es remedium infallibile, neque opus es, ut aliud quodcunque exquiramus. D. Tar-ner lac.sublimat. proponit , sed est med camentum non adeo tutum genitalibus usurpandum. Art. 3o68. Est animalculum quoddam δε- dissimum ac mavi me invisum, cujus nemo Gracorum vel Romavorum authorum , quod
343쪽
. LV. .ph hiria icivibus Londinensibus doloro Q dc veneno soanorsu satis superque notum , Ricino in sed olivido cruoris pleno, qui canibus, ovibus, de bobus valde insessus est , non multum dissimile . Nescio an supradictus δει his cocculi
b, conspersus hoc animalculum maxime dete . , , standum interimeret, necne. D. Schadiva se
, , ruit , quod , si locus demovius Satis cum, , lumine rupeo saliva soluto filaetur, virus iu,, lico suspendetur , ct dolor evanescet .
Langit fententia, Art. 3o69. Quoad Ecchymomata dapitis, A msu
faciei , non raro contingit ex situ perverso ste-tus in utero , aut si nimium angusta fuerit mater, vel obstetri X imprudenter contrectet faciem , aut caput in dyssokia , ut sanguine suffusa facies , & tumidum omnino a stagnante cruore reddatur caput universum , adeo ut meminerinime hujusmodi foetum aliquando vidissis , qui pene Cum 2Ethiope nigredine certavit ex sola extravasatione hac sanguinis. ao7o. Adhibenda igitur, stati rii ac affectus conspectui se sistit, remedia erunt , & quidem talia, quae resolvere coagulum hoc fluidum possunt. Eamosa prae aliis sunt vinuria tepidum, cui majorana, salvia, ruta, & rorismarini vel hyssopi solia sunt incocta, aut phlegma sp. vin. Cuna supra jam nominatis vegetabilibus, aut Cum radice bryoniae digestuna. Alia magis acria lubenter omitto , cum teneritudo cutis in his pusil lis ea non serat . Ad demulcendum tamen dolorem comitem ejus mali pene solemnem ,
344쪽
naul lac muliebre calidum cum thure, aut solis verbases lutei imponi possitnt, vel ol. hyperici anatica portione sp. Vin. miXtum.
Foetus Art. 3 I. Post ingentes pariendi conatus infansmivivst interdum adeo debilitatus in lucem prodit, ut si in locem iiiivivus aut vix mortuus videatur . Hoc Vero . juia ejus Vires restaurari solicite debebunt, col- faethis locando eum flatim prope ignem , & faciendo Eum 3 ut obstetrix suomet Ore vinum in ejus os injiciat, quod etiam saepe saepius rei terando praestabit, deinde eumdem reclinando in lectulum, ut capite directo, Vultuque detecto decumbat, quo facilius spiritum ducere possit. Commendabile quoque erit: si eadem obstetrix manibus suis digitisque eleganter ejus os apertum servabit , ejusque nares tenui lino emunget mero imbuto, & expressi. MM Si pueris umbilicus inflammatio bilieo ne aliqua tenetur , admoveri praestabit turunda oleo rosato, de aceto simul mixtis imbuta, s autem ejus nodus, qui pro rescindendo funiculo habetur, postquam decidit, exulceretur, curandus tunc umbilicus erit , superdam lino aqua calcis leviuscula, vel aqua plantaginis cum tantillo aluminis medicata imbuto. Quod si hujus modi ulcus minimum sit , araneam imponer fatis erit, Vel pulveram ex carie lignorum , de ne hic facile decidat, linamentis carptis, indequo fascia circumjecta obtegetur. Deformis tandem umbilici prominentia glomis fascia superducta devinctis deprimetur, tandiu itidem custodien- donoe satis infans adoleverit. Mjia 3Q73. Hernia infantum descensus est paritium intectinalium in inguina, vel in scrotum
345쪽
tri do herniis supra fusius explicavimus iEadem vero curatur resupinato primum infante declivius in capite , tum digitis partes prolapsas leviter in ventrem adigendo . Intonino sic in pristinum , & naturalem locum restituto stipordabitur glomus fascia circumdudia, donec lorum aptius fascia, & magis idoneum paretur ejus vice adhibendum . Necessarium quoque erit aegrum decumbentem usque in sextam , vel insoptimam hebdomadam relinquere , vitando , quantum fieri poterit , ne tussiat, aut eiulet , neve ejus alvus diutius nimis adstri ista permaneat . Antequam fascia injiciatur , locum affectum praestabit aqua fabrorum ferrariorum saepe abluere , tum Emplastro quodam stipilao superdato confirmare . Quotidie insuper cum potu, ordinario quaedam spiritus salis guttulae intus
Art 3O76. Quando hydrocele infans laborat, ' praeter ea, qu e g. 233Ι. praescripsimus juvabunt etiam sp. Vin . Vel decoctum seq. Chamaemel. Rutae, Majora nae, Fςniculi, Μeliloti an a man. j. aq. soni. q. s. f. decoct. Horum liquorum ope scrotum fovebitur, eidem panni iisdem imbuti admovebuntur, inde facta ablutione cum aqua calcis debiliori, cui parum aluminis adjicitur, alii rursus panni applicabuntur eX vino rubro cum rosis , & alumine incocto expfessi . Hisce demum remediis, si tumor nondum evanescat, scrotum eo iustrumento qua paracentesis instituitur,
perforare licebit, cavendo simul , ne testiculi quid, quam laedRntur.
346쪽
Sidie Fasciculus adorborum decimus sextus.
Ex pluribus , iisque optimis , scriptoribus , mstre nostro collaritio , nan sne propriis aliquot fymbolis quibusdam in locis intersectis , concin
hominum, quibus venenummium. V aliquod illatum sit , in ancipiti esse , de in angustiis versari experientia nimis frequenti satis compertum est , venenatorumque symptomata nullam pati cunctationem , sed medelam citam ac promptissimam exposcere. Ideoque ne opusculum hocce manuale in tanta rerum praecipitatione , ac dissicultate subsidio tam necessario plane destituatur , schedulam hane de venenis, tanquam quid desideratum, adjeci. ve*Μ Art. 3o76. 'Utriun quidpiam in se , absin me venenum sit , multum ambigitur: e contra omnia venena esse , nec sine veneno quicquam existere asserere non dubitavit Paracessus ; dosis sola inquit ille facit , ut venenum sit , vel non ; cibus enim vel potus quilibet quantitate majori aequa assumptus, attestante eventu, saepius venenum sit, vel, quod ad idem reddit, mortem violentam affert . Sed quum de venenis loquamur, intelligenda sunt illa, quae in minutissima ut plurimum sui quantitate corporibus nostris insigniter nocent. Vmem Art. 3o77. Venenum in genere definiri potest, i is 4 , quod intus assumptum, vel extrinsecus admissum qualitaIe quadam , via agendi ratione
347쪽
corporibus nostiis vehementer nocere aptum est non enim est de veneni essenti , ut homin semper interimat; sed satis est, si illum arcana quadam facultate vchementer laedat ; posterioris generis sunt omnia illa, quae insaniam , stolidi-ρatem vel fatuitatem inducunt, homines non penitus interficientia . Art. go78. Non est hujus instituti inani spe- rinhnaculationi itempus impendere de variis venenorummossis Mendi , aut litem movere , utrum Venena perimant nimio calore vel frigore , vas umerosione. , vel humorum: patrefactiane , lancinante nerdiorum irritatione , vel vehementi spirituum animaliam: in furorem agitatione , &c. est. enim maxima varietas . Interim tamen operae pretium
erit id ad lare, quod scribit; quamvis inquit ille , acrimonia omnis sensum caloris producere videatur in partibus sensibilibus ; repe
riuntur tamen in nostris eorporibus duo acria effervescentiam diversam ρroducentia, tum calidam tum calore destitutam, non tantuns sensui
manifestam, ideo ab invicem distinctam, sed diversis remediis cedentem . Si quis venenoaum effecta & sh mplomata , quae in homine solent
cxcitare, attenta mente consideraverit, agnoscet
illa omnia ortum suum ac efficaciam dethere alterutri , vel utrique acri , cujus acrimonia vel patet, vel latet: quoties patet Veneni acrimonia prompta est ipsiur actio hum umque eorruptio , sentiturque confestim ejus noxa ς quoties latet lenta, dc tarda est ejusdem actio, humorumque corruptio , nec nisi paulatim observatur ' ejus
Art. 3o79. Quandoquidem duobus modis. cor- Reneno,. pora nostra venenis assiciuntur, nimirum oresum
348쪽
pso De Venenis in genere. CAP. XVI
seorsim agendum est , dc primo de venenis ore
Art. go8o. Signa veneno intus assumpto supervenientia sunt, quae sequuntur; ructus foetidi 5c mali saporis , mox pulsus & cordis motus infignis mutatio , virium lapsus , cordis angu-gustia , palpitatio , lipothyrnia , syncope , interdum vertigo , visus obfuscatita , tremores , convulsiones, singultus, stupor , mordicatio & do. 1Ores , dc quandoque erosiones ventriculi, &iα-lestinorum, sitis. urinae suppressio, vomitus materiae pravi e , interdum & alvi profluvium, extremorum refrigeratio , sudores frigidi , linguae intumescentia , labia tumefacta SP nigri cantia , ventriculi & hypochondriorum intumefactio ab que extensio , interdum totum corpus intumescit, & inflatur maculis passim in corpore eiu mispentibus , postremo mors ipsa . Velum non omnia haec symptomata in omnibus accidunt.
3C8 I. Magna est venenorum differentia ;alia aliis sunt magis periculosa , alia citius, alia rardius pro ratione quantitatis, qualitatis, & reliquis eorum et rcumstantiis hominem enecant . Prognosis potissimum a copia , & vehementia symptomatum petenda est , si idonea medicamenta statim adhibita fuerint, dc ex eorum usu melius aeger habeat, de vita non est desperandum . In convalescentibus vero saepius accidit , quod a veneno maligna diathesis eorpori imprimatur , quae pertinaciter haeret , ἐκ longo post rempore sese exerit, dc diuturnos ae periculosos
morbos parit . opinio ista vulgaris ficta est aefalsa , quae Indos ab iisque Arios ita artem Oeanseam saluit calluisse , ut in statum diem aut rempus praueterminatum , sive Derit septimana,
349쪽
conficere me natura enim quibuslibet venenis huic aut altero aeque totis viribus se Opponit, & lethale virus reprimit aut frustratur. Art. 3o8 Quoad curationem venenorum in genere indicationes communes sunt tantum duae, nempe: ut venenum per viam per quam in cor
pus ingregum est , si possibile revocetur de
expellatur , dc deinde ut idoneis alexi pharmacis expugnetur . Ex natura ratione alexi pharmacorum, & begoardicorum, quae magna ex paree cardiaca audiunt , proclives sumus eonjectu-vam facere, illa non proprie in venenurn ipsum agere, sed saltem corpus roborare, ut ad venenum expellendum sussiciat, atque ita saltem per accidens in venenatis prodesse . Ex praedictis luculenter patet , quod danda sit Cpera, ut venena ore sumpta quam primum e corpore evacum-tur et atque ut id commodissime fiat per vomitum , vomitoria autem non dcbent esse fortiora, acria, aut corrodentia ; sed leniora, & parata ex iis, quae lentorem obtinent, dc naturam muci-laginosam , vel oleosam habent , quae veneni acrimoniam aliquo modo obtundere possunt .
In his casibus festinandum est nullaque interposta mora, quae ad manum sunt exhibenda. Inhoe negotio , quod cunctationem non patitur , aqua tepida cum multo oleo permista reliquis omnibus quotcunque viribus fere aeqipollet a de-ificiante oleo butyrum eius vices supplere potaest, valent etiam iustula mucilaginosa, & pinguia ,&e. Non autem satis est temet vomituin provocare , sed tamdiu is continuandus est , donee nulla amplius veneni in ventriculo indicia ex sapore , odore , nausea , dolore, & morsu deprehendantur . Si venenum a ventriculo id intestina descenderit, quod sepius accidit , iterataclysterum injectione illuenda est alvus, e veneno
350쪽
neno emundanda ; purgautia qaoqu lenia propinanda sunt, ut intestina superiora liberentur eonveniunt cassa , manna , rhabarbaram dc similia ; utilea tunt mal ones ex a Id. dulc. sem melon. cydon. gum. arab. 3cc. cum Lyr. de althoea. Tandem si quae reliquiae veneni in corpore supersint, a corde &visceribus avertendas surit, &ad ambitum corporis pcllendae & per fiadores
evacuandae, quod alexi pharmaea itidem praestant, dc omnino utile & necessarium est ab alexipharmacorum usa non statim desistere , sed ea ali-iquamdiu continuare , donee maligna dispositio corpori impressa expugnata sit. Theriaca Andromachi contra omnia. Venena. cujuscunque generis prae reliquis quotcunque remediis optimum. esse antidotum jure merito communi suffragio censetur ; sed majori solito do si ad drach. duas. vel tres exhibenda est inquis D. Harris in Phamma olet. Anti empir. p. 283. ab hac vero reguIa interdum declinandum est ; nam de opto cautione πηs quando cum venenis narcoticis iem habeamus. Interim instituendus est conveniens victus ; lac in cibo ct potu a quamplurimis authoribus valde commendatur ; reliqui cibi sint pin-1κυ er unctus et utilia sunt i cuia telaunosae pedibus vitulinis , furis ebori C. C.&c. t. 3o83. Venenorum in specie divisio maxime naturalis a differentia corporum,. quibus insunt, petenda est; existunt enim venena vegetabilia , mineralia , & animalia r ex his sum cie
eminentiora quaedam tractare, unde ex istis exemplaribus ante oculos positis praxis de reliquis fa-elli negotio derivari potest.