장음표시 사용
21쪽
d XI. Kal. Atisculapius , . qui & dicitur Ophiuchus &. Serpentqrius schronice oritur. e X. Kal.
f 1x. Kal. Victus est Flaminius. . . g VIII. Kal. Syphax vincitur. Hasdrubal Occiditur. Festum Fortis Fortunae. Solstitium. Α VII. Kal. Festum Larium & Iovis Statoris. b VI. Kal. orion apparet a Zona inferius.
d Iv. Kal. Templo Quirino factum.
22쪽
EMPORA cum causis Latium digesta per annum , Lapsaque sub terras , ortaque Signa , canam. Excipe pacato , Caesar Germanice , vultu Hoc opus : & timidae dirige navis iter. Officiique levem non aversatus honorem . IEn tibi devoto munere dexter ades. Sacra recognosces annalibus eruta priscis ἔEt quo sit merito quaeque notata dies. Invenies illi e & festa domestica vobis rSaepe tibi pater est , saepe legendus avus. I Quaeque ferunt illi, pictos signantia Fastos , Tu quoque cum Druso praemia fratre seres. Caesaris arma canant alii, nos Caesaris aras ἔEt quoscumque sacris addidit ille dies.
23쪽
II Annue conanti per laudes ire tuorum , Deque meo pavidos excute corde metus. Da mihi te placidum ; dederis in carmina vires IIngenium vultu statque caditque tuo. Pagina judicium docti subitura moveturao Principis , ut Clario missa legenda Deo. Quae sit enim culti facundia , sensimus , Oris , Civica pro trepidis cum tulit arma rei S. Scimus & , ad nostras cum se tulit impetus artes , Ingenii currant flumina quanta tui. Si licet , dc fas est , vates rege vatis hab2nas :Auspice te , felix totus ut annus eat, TEMPORA digereret eum conditor Urbis , in annis Constituit menses quinque bis esse suo. Scilicet arma magis , quam sidera , Romule , noras. 3o Curaque finitimos vincere major erat. Est tamen & ratio , Caesar , quae moverit illum IErroremque suum quo tueatur , habet. Quod satis est , utero matris dum prodeat insans , Hoc anno statuit temporis esse satis. 33 Per totidem menses a funere eonjugis uXOr- Sustinet in vidua tristia signa domo. Hoc igitur vidit trabeati cura Quirini, Cum rudibus populis annua jura daret. Martis erat primus mensis , Venerisque secundus δεο Haec generis princeps , ipsius ille pater. Tertius a senibus , juvenum de nomine quartus 3 Quae sequitor , numero turba notata fuit. At Numa nec Ianum , Mec avitas praeterit umbras ἡMensibus antiquis apposuitque duOS. 4 y N Ε tamen ignores variorum jura dierum , Non habet officii Lucifer omnis idem. Ille nefastus erit , per quem tria verba silentur Fastus erit , per quem lege licebit agi. Neu toto perstare die sua jura putaris ;so Qui jam fastus erit, mane nefastus erat
24쪽
Nam simul exta Deo data sunt, licet omnia fari ; . Verbaque honoratus libera praetor habet. Est quoque , quo populum jus est includere septis ;Εst quoque , qui nono semper ab orbe redit. Vindicat Ausonias Iunonis cura kalendas ; II Idibus alba Iovi grandior agna cadit.
Nonarum tutela Deo carete omnibus istis , Ne fallare cave , proximus Ater erit. omen ab eventu est : illis nam Roma diebus Damna sub adverso tristia Marte tulit. 6oΗaee mihi dicta semel , totis haerentia Fastis , Ne seriem rerum scindere cogar , erunt. E C C Ε tibi faustiim , Germanice , nunciat annum , Inque meo primus carmine Ianus adest. Iane hic eps , anni tacite labentis origo , 63 Solus de Superis qui tua terga vides ;'Dexter ades ducibus , quorum secura labore , Otia terra ferax , Otia pontus agit. Φ.cies batribusque tuis , PopuIoque Quirini;
Et resera nutu candida templa tuo. ToProspera lux oritur : linguisque animisque favete. Nunc dicenda hono sunt hona verba die. Lite vacent aures ; insanaque protinus absint
Iurgia r differ opus , livida lingua , tuum. Cernis, odoratis ut luceat ignibus aether sΕt sonet accensis spica Cilissa focis 'Flamma nitore suo templorum verberat aurum ,
Et tremulum summa spargit in aede jubar. Vestibus intactis Tarpeias itur in arces ;Et populus festo concolor ipse suo est. 8o Iamque novi praeeunt fasces , nova purpura sulget . Et nova conspicuum pondera sentit ebur. Colla rudes operum praebent ferienda iuvenci, Quos aluit campis herba Falisca suis. Iuppiter, arce sua totum cum spectet in orbem , 8s Nil nisi Romanum , quod tueatur , habet.
25쪽
Salve , laeta dies , meliorque revertere semper , A populo rerum digna potente coli. Quem tamen esse Deum te dicam , Iane biformis 39o Nam tibi par nullum Graecia numen habet. Ede simul causam , cur de Coelestibus unus , Sitque quod a tergo , sitque quod ante , Vides. Haec ego cum sumtis agitarem mente tabellis ;Lucidior visa est , quam suit ante , domus.
9s Tum sacer , ancipiti mirandus imagine , Ianus
Bina repens oculis obtulit ora meis.
Obstupui , sensique metu riguisse capillos et Et gelidum subito frigore pectus erat.
Ille tenens dextra baculum , clavemque sinistra .ioo Edidit hos nobis ore priore sonos. Disce , metu posito , Vates operose dierum , Quod petis : & voces percipe mente meaS. Me Chaos antiqui, nam res sum prisca , Vocabant. ' φAspice , quam longi temporiS acta canam. . '
Ignis , aquae , tellus , unus acervus erant.
Ut semel haec rerum secessit lite suarum , Inque novas abiit massa soluta domos ;Flamma petit altum , propior locus aera cepit II o Sederunt medio terra laetumque solo. : Tunc ego , qui sueram globus , ic sine imaginρ moles, In laciem redii dignaque membra Deo. , Nunc quoque , confusae quondam nota parva figurae , Ante quod est in me , postque videtur idem. I I I Accipe , quaesitae quae causa sit altera sormae ἔΗanc simul ut noris , Ossiciumque meum. Quicquid ubique vides , coelum, mare, nubila, terrasὴ omnia sunt nostra clausa , paten e , manu.
Me penes est unum vasti custodia mundi ;izo Et ius vertendi cardinis omne; meum est. Cum libuit Pacem placidis emittere tectis , 4 Libera perpetuas ambulat illa vias. 2 , Iuciclus nIc aer s
26쪽
Sanguine letifero totus miscebitur orbis , Ni teneant rigidae condita hella serae. Praesideo foribus coeli cum mitibus Horis 3 IasIt, redit ossicio Iuppiter ipse meo. Inde vocor Ianus : cui cum Cereale sacerdos Imponit libum , mixtaque sarra sali , Nomina ridebis : modo namque Patulcius idem ,
Et modo sacrifico Clusius ore vocor. I 3OScilicet alterno voluit rudis illa vetustas Nomine diversas significare Vices. Vis mea narrata est : causam nunc disce figurae. Iam tamen hanc aliqua tu quoque parte vid3s. I 34
Omnis habet geminas , hinc atque hinc, ianua frontes ;E quibus haec populum spectat , at illa Larem. Utque , sedens vester primi quoque limina tecti , Ianitor egressiis introitusque videt ;Sic ego prospicio , coelestis janitor aulae , Eoas partes Hesperiasque simul. I 4o
Servet ut in ternas compita secta vias. Et mihi, ne flexu cervicis tempora perdam , Cernere , non moto corpore , bina licet.
Dixerat: & vultu , si plura requirere vellem , I Ibo mihi dissicilem non fore , fassiis erat. Sumsi animum , gratesque Deo non territus egi :Verbaque sum , spectans , pauca locutus , humum. Dic , age , frigoribus quare novus incipit annus Qui melius per ver incipiendus erat E I Io Omnia tunc florente tunc est nova temporis aetas et Et nova de gravido palmite gemma tumet. Et modo formatis amicitur vitibus arbos , Prodit & in summum seminis herba solum rΕt tepidum volucres concentibus aera mulcent, I Ludit sc in pratis , luxuriatque , pecus.
Tum blandi soles ; ignotaque prodit hirundo , Et luteum celsa sub trabe singit opus.
27쪽
Tum patitur cultus ager , dc renovatur aratro. I 6o Haec anni novitas jure vocanda fuit. Quaesieram multis e non multis ille moratus , Contulit in versus sic sua verba duos.
Bruma novi prima est , veterisque novissima Solis et Principium capiunt Phoebus & annus idem .i63 Post ea mirabar , cur non sine litibus esset Prima dies. Causam percipe , Ianus ait.
Tempora commisi nascentia rebus agendis , Totus ab auspicio ne foret annus iners.
Quisque suas artes ob idem delibat agendo ;s7o Nec plus quam solitum testificatur opus. Mox ego , Cur , quamvis aliorum numina placem , Iane , tibi primo tura merumque fero Ut per me possis aditum , qui limina servo , Ad quoscumque velim prorsus , habere Deos.l7 3 At cur laeta tuis dicuntur verba kalendis Et damus alternas , accipimusque , preces pa iam Deus Incumbens bacuIo, quem dextra gerebat; Omina principiis , inquit , ineste solent.
Ad primam vocem timidas advertitis aures ;i 8o Et visam primum consulit augur aVem. Templa patent auresque Deum e nec lingua caducas Concipit ulla preces , dictaque pondus habent. Desierat paucis : nec longa silentia seci ; Sed tetigi verbis ultima verba meis.
i8s Quid vult palma sibi, rugosaque carica 3 dixi,
Et data sub niveo candida mella favo omen , ait, causa est ἔ ut res sapor ille sequatur , Et peragat eceptum dulcis ut annus iter. Dulcia cur dentur , video : stipis adjice causam , i 9 o Pars mihi de Festo ne labet ulla tuo.
Risit ς & , O l quam te fallunt tua seeuia i dixit, Qui stipe mel sumta dulcius esse putes
vix ego Saturno quemquam regnante videliam , Cujus non animo dulcia lucra forent.
28쪽
Tempore crevit amor, qui nunc est summus, habendi. I93Vix ultra , quo jam progrediatur , habet. Pluris opes nunc sunt, quam prisci temporis annis 3 Dum populus pauper , dum nova Roma fuit ;Dum casa Martigenam capiebat parva Quirinum , Et dabat exiguum fluminis ulva torum. 2o OIuppiter angusta vix totus stabat in aede ;Inque Iovis dextra fictile fulmen erat. Frondibus ornabant , quae nunc Capitolia gemmis 3 Pascebatque suas ipse senator oves.
Nec pudor , in stipula placidam cepisse quietem , ΣΟΙ Nec scenum capiti supposuisse , suit.
Iura dabat populis posito modo consul aratro ἔEt levis argenti lamina crimen erat. At post quam Fortuna loci caput extulit hujus , Et tetigit summos vertice Roma Deos ; ΣΙΟCreverunt & opes , & opum furiosa cupido ;Εt, cum possideant plurima , plura Volunt.
Quaerere ut absumant, absumta requirere , certant et
Atque ipsae vitiis sunt alimenta vices. Sic , quibus intumuit suffusa venter ab unda , ΣΙ Quo plus sunt potae , plus sitiuntur aquae. In pretio pretium nunc est : dat census honores , Census amicitias e pauper ubique jacet. Tu tamen auspicium si sit stipis utile quaeris ,
Curque juvent nostras aera vetusta manus. ΣΣΟIEra dabant olim I melius nunc omen in auro est ἔVictaque concedit prisca moneta novae. Nos quoque templa juvant, quamvis antiqua probemus , Aurea : majestas convenit ista Deo. Laudamus veteres , sed nostris utimur annis. 22IMos tamen est aeque dignus uterque coli. Finierat monitus 2 placidis ita rursus , ut ante , Clavigerum verbis alloquor ipse Deum.
Nulla quidem didici : sed cur navalis in aere Altera signata est , altera forma biceps E 33o
29쪽
Noscere me duplici posses in imagine , dixit;
Ni vetus ipsa dies extenuaret Opu S. Causa ratis superest : Thuscum rate venit in amnem , Ante pererrato , falcifer , Orbe , Deus. 233 Hac ego Saturnum memini tellure receptum ICoelitibus regnis ab Iove pulsus erat. Inde diu genti mansit Saturnia nomen ;Dicta quoque est Latium terra , latente Deo. At bona posteritas puppim servavit in aere , et o Hospitis radventum testificata Dei. Ipse solum colui, cujus placidissima laevum Radit arenosi Tibridis unda latus. Hic , ubi nunc Roma est , incaedua silva virebat ;Tantaque res paucis pascua bubus erat. 24s Arx mea collis erat, quem cultrix nomine nostro Nuncupat haec aetas , Ianiculumque Vocat. Tunc ego regnabam , patiens cum terra Deorum
Estet, & humanis numina mixta locis. Nondum Iustitiam facinus mortale fugarat.
aso Ultima de Superis illa reliquit humum.
Proque metu populum sine vi pudor ipse regebat. Nullus erat, justis reddere iura , labor. Nil mihi cum bello : pacem postesque tuebar ;Et clavem ostendens, Hae , ait, arma gero. 23 I Presserat ora Deus : tunc sic nostra ora resolvo , Voce mea voces eliciente Dei. Cum tot sint Iani , cur stas sacratus in uno ,
Hic ubi juncta foris templa duobus hahes pIlle manu mulcens propexam ad pectora barbam , 26 o Protinus cibalii retulit arma Titi. Utque levis custos , armillis capta Sabinis , Ad summae Tatium duxerit arcis iter. Inde , velut nunc est , per quem descenditis, inquit , Arduus in valles & Fora clivus erat. 263 Et jam contigerat portam , Saturnia cujus Demserat appositas insidiosa seras.
30쪽
Cum tanto veritus committere numine pugnam , Ipse meae movi callidus artis opus. Oraque , qua pollens ope sum , fontana reclusi ;Sumque repentinas ejaculatus aquas. 27o
Ante tamen gelidis subjeci sulfura venis , Clauderet ut Tatio fervidus humor iter. Cujus ut utilitas pulsis percepta Sabinis , Quaeque fuit, tuto reddita forma loeo est ;Ara mihi posita est , parvo conjuncta sacello et . 27 Haec adolet flammis cum strue farra suis. At cur pace lates Θ motisque recluderis armis 'Nec morae χ quaesiti reddita causa mihi. Ut populo reditus pateant ad bella profecto , Tota patet demta janua nostra sera. a SoPace sores obdo , ne qua discedere possit, Caesareoque diu nomine clausus ero. Dixit; & , attollens oculos diversa tuentes , Aspexit toto quicquid in orbe fuit. Pax erat ; & vestri , Germanice, causa triumphi, 28sTradiderat famulas jam tibi Rhenus aquas. Iane , face aeternos Pacem , Pacisque ministros ;Neve suum , praesta , deserat auctor opus. Quod tamen ex ipsis licuit mihi discere Fastis , Sacravere Patres hac duo templa die. 29o Accepit Phoebo Nymphaque Coronide natum Insula, dividua quam premit amnis aqua. Iuppiter in parte est : cepit Iocus unus utrumque δIunctaque .sunt magno templa nepotis avo.
QUID vetat & stellas, ut quaeque oriturque caditque, 29 IDicere promissi pars sit & ista mei. Fesices animos i quibus haec cognoscere primis , Inque domos superas scandere cura fuit. Credibile est illos pariter vitiisque locisque Altius humanis exseruisse caput. 3OONon Venus & vinum sublimia pectora fregit ; ossiciumve lari, militiaeve labor,