Gulielmi Sossi de vita Henrici magni libri 4

221쪽

DE v ITA HENR. M. ditiones pacis exponit: & cum Bona uentura esset renitenti similis , sic ,, iubet nos: Ibere inquit, Henricus,, sancire pacem : recipe has leges &ri quietem,aut despera.spondet Bona- uentura, accipit vltro datas conditiones: adegit hunc virum ad consensus ratio duplex. primo quod adamata foret ibero tranquillitas: dein quod Henrici oracula sic eloquio creuere Brutarit,ut iustissima opinaretur moderator Alexander, & Bonaventura Secusus necessaria. gaudebant & Medicatus &Secusius de' conuentis ad solatia gentium pactis, de foedere Principum, de festiuitate mortalium. fatebantur haud inuiti

quodcumque inEuropa mox quiescet,unius esse Brutariij curam & solertiam. redit ad Henricum Brula tius sBonauetura comitante & mox asseuerante omnia secum pro Ibero

222쪽

L1BER III. IOB tractata, pacta conuenta rata promsus futura) refertque; Jam o Princeps composta inimicae mentes,acquieus re sacris desideriis tuis , exultat eum pace mes.exaudiit fausta omnia Princeps, nec bonis populorum inuidit. 3Post cocordiae mysteria probe omdinata, ubi operi coronis imponenda fuit, destinatur locus utilissimus alloquiis Veruinum oppidum n limite Franciae circa Hannonios. iam eo se conferunt & Bel iurius, & Bru-lartius, communicata industria. ab

hoste non hostilia meditantes celerant Richardotus, Taxius, Verice nius. disseritur in illustrium Coucςorum aedibus Regum inter Legatos caute pro rei anxietate, argute pro virum delectu,aemule pro genioruambitione. dum medius seu tertius Medicaeus , contraria disceptantium verba nectit,& e diuersis eamdem

223쪽

DE VITA HENR. M. componit sententiam, paularim inclinantes adunat animos. iunctae iterum dexterae: utque clariora & firmiora essent foedera, sculpuntur a mica verba in lucido duroque marmore. eo monumento quod est inB.

Dominae: quam est oppidu factum

venerabilet res tandem placidae mutuo fuere pacto vj. Non. Maias,cum Sol mediam fereTauri domum conscendisset. nec publicata statim in vulgus tranquillitas: rte ne squiret, ne cornu feriret Taurus ille,nam petulans est. mense deinde Iunio , ubi Sol Geminum visit fraternumque astrum, amborum regum diuulgatur fraternus amor. insonant tuo ad per urbis regiae compita, Inque ani, mis gaudia exacuunt: quies proclamata. concordiae pacta duo praecu

I. Iberus ademptu limite restituito

224쪽

L 1 B E R I II. IO II. Francus de Nauarraea causa

apud iudicem disceptato. Ob rem perite & gnaue gestam, beneficus Henricus pacis artifices summae dignitati designauit: ita ut Bellurius Huraitio Franciae Cancellario breui post tempore succederet: Bellurij item premeret vestigia Bru-lartius, mox occupaturuS.

Impetum ergo Principis mollivit Iberus,restitutis urbibus quas in regni margine diripuerat: naccorruptela tranquillitatem promercatus. Henricum vero vili pretio venalem exposuisse pacem, deque tota pepi-giue fortuna .locuti multi: castris inanutritum mirati ad pacis mollitiem procubuisse: cum & natura praeberet virens corpus , & fortuna rerum laetitiam ostentans talos amplexus immitteret, virtus consummata per clades florens ubctiora polliceretur.

225쪽

insignior quidem Princeps virtutis luce duplici,bellica & domestica: tu- . tiusque fortunae perfidiam in prosperis praeuenisse.verum cuncta perpendenti mihi videtur nauis, iniqui

aestus aequoris vario cursu domans: ipsam vortices frustrati aut vorare,

aut proterere ad scopulum: sidunt fluctus ponuntque:bona furens et mentum spernere, fauente nunc illo nauis hiulca est non procul littore,&fatiscit. sed forte maluit Princeps contumaciam hostium quam arma debellare.& quia iam odia superarat, is noluit nationes subiugare. generosisse etenim animae iris non efferantur ae- ,, ternis: hilarescunt victoria,&hostis abiectione mitescunt. odere genus omne futurum exercere odiis: dare fero ci h c munera, nullus amor po

pulis, non foedosa: arma armis imis precari contraria. & illud, pugnent

226쪽

LIBER III. Io ipsique nepotes,Face ferroque. con-

tenta profecto est virtus suis finibus: ς ostendere quid possit non efficere. ita cum de Principis fortitudine nulli populi dubitarent, longe operosior eius sapientia fuit, quam audacia: quia plus laboris & operis in ab-ς stinendo, quam in occupando. Rex toto bello a Principatus initiis lacessitus ingentibus undecim

exercitibus. quatuor rexit Mayennaeus: duos Farnesius: unum Velanquius: uterque Mayennaeo comite: unum Mans feldius: item Fontanus:

duos Albertus Austriacus. Mayennaeum fudit, Farnesum fatigauit, mutilauit, &iusta possessione fregit.Mansfeldium vellicauit,

membroque uno lacerum fecit tantum. Fontano non Occurrit, diuersa

regni parte in Sequanis occupatuSaduersus Vela uium e & Velas uiu

227쪽

DE v ITA HEN R. M. turbauit repedantem. Albertipriorem expeditionem non repressit: Al bertus enim urbes regias magis laeessivit quam regem, Occupans eius

absentiam: aut aliis expeditionibus occupatum Principem distrahens

bello contrario: minuens regios conatus,dum negotia diuidendo multiplicat. posteriorem expeditionem propulsauit Henricus. Mayennaei quaesita experientia per utriusque elementi discrimina: regentis fortuna melior quam praeliantis : huic e iacturis & infortunio mansit nomen optimi ducis reuerentia etiam ex Henrico victore. non illi senectus pigra cos iratos regenti,vel iuuentus imperita,aetaS VC- re militaris ac vi imperantis. statura

procera, benignitatis in facie serena risus,aptus clementiae gestus, grauitas facilitate codita. non in Europa

bellis

228쪽

LIBER III. . IOIbellis pluribus notus alter. qui ducebat apud Francos pugnauit acie Naupactia miles bellis Turcicis: aetaqua illi gloria exercitus administrare& castra sequi: nec militiam titulis aestimauit. Fontani vigor vere belli cus, virtus Castrensis solida. Aragonensis ille astutus in consulendo, ardens in agendo, non degener a natali solertia nam Aragonensi virtuti non inuident historiae.si egregia quς gessit, Henrico coram confecisset, Farnesio par. id solum viro deest ad magni ducis famam, Henrici tentasia se gladium: gesta enim quaevis claret oeis aemulo. Mansfeldius vidit Henri- cum absque ignominia. Alberti euentus prosper aut non infortunatus. Velas quius disciplina vir politi- casapiens &industrius,sed facti m

ditator.

Farnesius cunctari doctus absque

229쪽

DE v ITA HEN R. M. dedecore,audere opportune. praecipua virtute Princeps, vita insigni, proque exemplo,nisi: quod hanc celebritatem in estauit morum truculentia vel supercilium.quanquam libidinari solet principum licentia,ss gitio &vana cupidine non infamis. aequitatem, liberalitatem,prudentia, domi & in castris utilitati subditorum & exterorum admirationi praesentauit. atque ut Nemaeus leo fractus & victus ab Hercule. Herculeo

tamen digito impressit notas unguis uissimi: sic repressus & verberatus Farnesius, reliquit apud Henricum

signa fortitudinis aeternum memΟ-randa. non licet ullius criminis culpare bella quam ingratitudinis. nam Ducatum Parmae, Octavianus, &Aloisus, sub fide honoris dominicia Paulo Pontifice acceperant. Iulius etiam Pontifex. illis nudi inuestitu-

230쪽

LIBER III. iocram fecit. deinde vacillante opinione,ut mortalium fides non eli peroennis & constans sed facile concidit: . Carolum Caesarem Iulius in Ducis ruinam armat, Octavianum anathematis telo conuibrat. nulla spes aduersus iras Caesai is,caelique, ni protector Henricus secundus, obsessam Parmam pessimis casibus, ducemque, calamitatis moestitia euoluisset, opera & armis clari stimorum Ducu, Petri Strossae, Coliiiij Andelotae,&Cyperij. Farnesius tam e noster Phi.

lippo militauit hostis filio, deditque

. gratiam iniuriae. sicut caelo nu quam ea clementia, Vt aliquas terras taedio& aerumnis non inficiat : sic viri Heroica probaque indoles, vitam exhi buit aliqua sui parte horrentem. Tot Ducum multiplicatae virtutes , Ut regia efferceretur & cresceret

ex hoste gloria. sparsit tanta belli se-