Prima secunda pars Commentariorum Ioannis Ignei iuris vtriusque doctoris Aurelii, in titulum de Sillaniano et Claudiano senatusconsulto, et quorum testamenta aperiantur, libro Digestorum vigesimonono, hactenus non impressorum. Vnà cum summarijs, quib

발행: 1539년

분량: 843페이지

출처: archive.org

분류:

251쪽

L. i. 9 Vltimum itaque supplicium. ras

i de Lucretia a Sexto Tarquinio filio Tarquinii superbi vi stuprata cluat Collatino viro suo &lunio Bruto corpus a Tarquinio violatu oboristis Iachrymis querula nunclauit. Cuius etia me minit tex. in. c.Proposito. xxxii. q. v. Et apud Io seph li. antiquita. xviij. c. s. De Paulina legimus matrona Romana Saturnini uxore a quoda iuuene stilprata cui nomen Mundus erat, ex numero

uestri, astutia Idae libertar et sellacia maximi sacerdotis impli Isidis compresia, Mudo haude

detinente,s sis vestimentis ad maritum occur

rit facinus ulcisci deprecans. Cuius praecibus nexus Tyberius Imperator. templum Isidis flandi tus erui iussit sacerdotes templi cum Ida in cru ces adigi coegit, Mundum vero exulare tantum 4 voluit, reum non maiore iupplicio dignum tu, dicas Q amoris vehementia deliquisset. Et Hier. xxxi. Vox in excelso audita est Iamentationis luctus oc fletus,Rachel ploras filios suos. Et Mat thaei. ii ec Hiere. iij. Reliqua stipplebuntur in. f. t lisse. infra ea. l. 5c in ducta. l. quum diis. Istiad cofirmatur in hoc tex. in versi. hoc ipsem manifestuest ei qui dixit percussorem sibi mortem minatu, si proclamasset, ut haec tion sit sufficiens excusa tio si comminatam mortem euitare voluerit postposita diti salute,& consessio serui per qua assir mat petc larem mortem sibi minatum,conuin cit eum in salutem suam diti saluti praeposuerit: qtimor veluti vanus respuitur, ut hic,&. . tulisse. insta ea. l.&. l. iij. i. E de vi re vi arma. N. t iij. .

nitus illo terrore resumptis postea viribus doluciauerit vel auxiliarem domino se exhibuit. argumento. l. excipiuntur. insta eod. in his verbis: nec

1 postea caedem eius prodiderat. r Istiusmodi de monstratione via est Lucretia da Tarquinius ad eam dormientem stricto gladio venit mortis de decus addens. Nam seruum nudum positura se

aiebat, ut in sordido adulterio necata diceretur. Moesta autem tanto iacinore Ut venienti marito

abesse demonstraret, unde consilium absuerat, dextra manu cultrum quem sub veste abditu ha, hebat in corde defigit. c. proposito. f. Lucretiam xxxij. q. v. Sed fidelius oc coliatius Susanna filia Iuda obiectam a duobus praesbyteris mortem Nadulterii oppositum metu sustinuit. dicebant enicvt in Daniese scriptum est. c. xiij. si nolueris, dicemus coua te testimoniu Q sacrit tecu iuuenis, ec ob hane causam a te puellas emiseri aratas undisinsidias quii cerneret, ua si cosesisset, morte illi imminere si no cosensiit et no posscte manus eorti etagere sciebat: maluit absis opere in manus hominum incidere, Φ in conspectu dei pec care. exclamauit ob id Susanna,similiter ec senes exclamauerui. audita voce famuli in ostili ponte rij in erui. Diis aut qui sperates in se no deserit. Danielis spiritu suscitauit. Reos et falsi testimonii covicit oc iusto legis iudicio presbyteri senes

intersecti sunt. eos ei lapidibus populus obruit magnificas deii qui saluai sperates in se. Danielis

iudici j meminit lex in. c. secuti sunt. s. si.&. c. nos si ilicsipetenter. . item Daniel. 8 .s. excpli. h. q. Vii. gl. in. c. in primis . . deinde in verbo, praescie. q. l. i. Bal. in. l. testiu. ii l. col. c. de testi. Et ex illor 6 c. xiii. Daniel. r Maxima inter eas disteretia colut igitur quae si de ornatae sunt di quae gentiliter talum vivere curauerunt: dum in eo clicitur, Sic laseciebatis filiabus Istaei,5c illa: timentes loquebantur vobis. Sed filia Iuda non sustinuit iniquitate vestram. Filiae aut Israel cum ariolis sugerat reliacto diro deo suo: cum filius aut Iuda sides costanserat, i omnia cum pati ctia ec dei timore vim inimicorum sustinerent. Mat.x. c. nolite, inqui do minus,timere eos qui corpus Occidunt, animam Vero occidere non possunt, sed potius eum timete,qui potest corpus re animam perdere in gehe

nam. adde rex. in .c.j.ec. c. tolerabilius. xii. q. V.

Beneficium legis ei non communicatur, cuius vitai lege improbatur. vltcimum seu summum supplicium quid denotet. a Serui qui dominis suis insidiantur. sunt vivi exurendi, a Capitalis rei damnatus dicitur is cui mors vel anuisti ciuitatis aut seruitus contingit. 4 Poena capitalis quae dicatur. ν Pontifex constituens iii genere poenas corporales PO-test imponere. σ Poena capitis quandoque capitur pro ea quae inferior deportatione in insulam. ν Supplicium eapitale dissere a poena capitali. Deportatio altioribus tantum viris imponitur. humi lioribus autem pro nece insantis vltimum supplicium. o Deecata eriminalia de capitalia quae sint remissiud. . Pecuniae aduocatis currunt in criminatibus causis.

g. Vltsinu itaque sup

IC T EX. Rationem indictael a Senatusconsulto poenae in ser

uos,qui salute domini tueri ne gligunt eam dicit esse, quae etiaomnibus legibus oc Senatus i cosultis poenas seu multas in te

agis contemptores comminanti

bus communis est. Ne inquit caeteri serui cre dant in periculo dominorum sibi quemque consulere debere. Addit hie glo .ls. c. ad legem Iu

liam repetun. l. aut saeta.= tin. st. de poen. . dein de copetens .versi. habebis. 5 ver. seq. in aulla. de mada. prin. colla. iij. c. haec aute. xxiii. q. iiii. l. i. g.

i. st de iusti. Ec iure. Quibus obstare videtur. s. si

vero estus a. ver. nam si hoc. in alit he. qui b. mod.

natur. essi. sui. colla. vij. dum inquit. Et nos no luxuriantibus,sed pudicis legem damus. non enim laqueis legit innodatur. l. quae adulteri u. c. ad. l. Ihil. de adult. t quo ruem vita a lege improbata

est,tegis btactu illi impartiri indeces ec a iustitia

252쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

limum esset. l. qui contra I mum praecepta. c. de inces .ec inutili. nupl. l. imperialis. c. de nup. Sed

huic respodet glo. α alii in dicta. l. ff. de iusti. Niure in expeditione glos .in verbo,metu poenaruvide illiti c.

In tex. Ultimum supplicia, quid sit similiter et

summum supplicium, pro sola naturali morte in terpretantur. l. vltimum. N. l. qui supplicio. ec. l. capitalium. in princi. ff. de poe. l. s.fi. in sin. ff. de extraordina. crimi. N. l. quoniam. c. ad legem Iuliam de vi publica. l. qui coetu. g. quivacantem. T.

ad legem Iuliam de vi publica. Io. de Imola in . l.

a publicorum. q. colum. T. de publi. iudi c. r Ser ui autem dominis insidiantes vivi comburunturaec in eis summii supplicium hoc modo interpre tari debet, dicta. l. capitalium. s. igni cremantur. ff. de poenis.

Sed quaeso, diligeter aduertat ad verba huius Senatusconsulti in capite istius legis relata, quae sunt,quu aliter nulla domus tuta esse possit, nisi periculo capitis sui. Quae duo vocabula, capitis sui. ab UIpiano hic pro ultimo supplicio inter

pretantur: quamuis Modestinus aliter sentire videatur in . l. licet capitalis T. de verbo. signisi. Locet capitalis inquit: Latine loquentibus omnis causa aestimationis videatur: no tame appellatio capitalis, mortis vel amissionis ciuitatis intellige da est. Cui aduersari videntur. idem Ulpianus αCalest inusin. l. q. in princi.&. l. capitali v. in prin3 cip. m. de poe. r ut rei capitalis damnatum eu esse dicant, i mors vel ciuitatis amissio vel seruitus contingit,in die a. l. publicorum. T. de publi. iv di. dicitur capitalia crimina esse, o quibus mors

aut auxilium,id est ignis ec aquae interdictio est. Similis tex. in. g. i. initi. de publi. iussi. At Vlpia.

in . l. sacrileg l poenam. T. a d. l. Iulia pecul. verbu, capite. in . l. sacrilegη capite. eo. tit. positum quae

est Pauli iureconsulti aliter interpretatur, dii in le tex. Pauli inet,sacrileg capite puniune. r Vlpia. in. l. sacrilem poena dicit ted moderada poe na est ustri ad bestiarum damnationem, eorii qui manu facia templa effreger sit, re dona dei nox

intulerunt. Et sic capitis poena ad damnationem ad bestias,non aute ad naturale morte us P exte fa est. similiter oc Claudius iureconsultus sentit. Nain. I. aut sacta. s. locus. T. de poen. verbu, capi

te. pro Gipitis supplicio ponit,ut sacrilegus capi. te puniat , id est,capitis supplicio. Et sic non de

portatione vel ad hestias condenatione,dum di citur in diei o. s. locus. vel surtu, vel sacrilegiu sitta capite luedii vel minore supplicio. quae nouis sima verba videlicet, minore supficio. denotat Verbum,capite. positu pro supplicio capitis non autem deportatione,ut hic, Quis Paulus de naturali morte sentit. idem Vlpia. extendit in his ver bis, ultimum supplicium. ex quibus sola natura lis mors ab eo intelligitur,ut in didia. l. vltim v. et l. italiu. in prin .s s. de poen. l. i. c. ne sane . h

Ptis. rciter. Alibi Paulus iureconsultus in dicta. Li.is. de extraordi. crimi. poena capitis in Ioge inseriori poena ab ultimo supplicio moderat. Adde his et. l. sed re si 's. rei capitalis. T. si us cautio. ad verba huius benatuscosulti videt posse rii deri,du in eis dicie, periculo capitis sui, virnome, sui aliud addat ad verbu,capitis. quasi demdstrati uerno me,sui. ponas ut in. l. nemo dubitat. T. dehan . insit. l. iubemus .fi hoc etia adiiciendo. in his verbis, manu sita. c. de erogatio. mili. anno. Ii. q. l. . in prin. ff. de eon que iactu est. ciuibus adde quae copiosius Feli. notat in . e. qm coua m m. is aut . in prin. extra derba uom b. Ide Γ li. in . c. siq. col. 3. extra de rescrip. Inno. ec Bal. in c. q. 5c ill hic Feli. post eos. extra de maior. α obes dien . r du de potis ire loquntur a in gne costituedo corporales poenas imponere pol, sed non eas .pprijs manibus infligere. Alleg. Inn. ad id. c. de

latori. v. q. vi. c. sius rapuerit xxvii. q.i. meliusin

c. in synodo. Ixiq. uisi in si dum dicit, irrevocabiIi exilio puniri vel ultimis suppliciis assici. di is

I hic gl. in verbo,patritius. et in verbo. assici. Ego aut in poenalibus mitiore interpretationem reci

pieda esse semper existimaui uxta. i si praeses. ecl. interpretati . T. de poeta. Similiter oes ubique cossenti ut,praesertim in. d. l. publicorii. T. de pii bli. iudic.ubi hoc Inn. in .iq. col. copiosius examinab& Cano. post glo. in. c.*to. extra de iureiur.

N5 omitto in capitis poena usu ad poena flamae

extendi. in .l.j. g. v. in verbo, capitali. O . l. 3. Ubi riglo. c. de fal. mone. in quibus legibus no est ad ditum pronomen, neci alia quaevis dictio coar tans seu limitans vim capitalis pccnae. Econuer 6 so in. l. lege Iulia. in f i. ff. ad. l. Iul.rcpetu. r Capi tu poena pro inferiore poena a deportatione in insulam sumitur. Et sic capitalis poena multifarie

a legum conditoribus interpretata est. Caeterum unum anno Iare censui ex. l. edietiam. T. de bono. pos.&. l. si quis necandi. c. ad. l. Cor. desica quae repetitur in . c. si quis necandi. de poen. dis .i quae his verbis,capitali supplicio utuntur. Et in toto titulo ad. l. Cor. defica. T. 8c. c. iid inueniri viti

mi supplicii poena imposita fuisse. Na. l. iq. u. T.

ad. l. Cor. desica capitale supplicitiin. l. Cor. de sicarijs, in humiliores danatione ad bestias, in alistiores in insula deportatione interpretat . veri in mea sentetia dieia. l. si quis necadi. in his verbis,

capitali supplicio,existimo aliter intelligi debere γ δ dicatur in. d. I. i q. s.ffad. l. Cor. defica. t Et ' inter se differant capitale supplicium oc capitalis poena,vi capitale suppliciti de summo supplicio intelligatur. d. l. capitaliu. in princi. ec. l. vlti naum supplicium. ff. de poen. l. pen. s. qui alias. Tad. l. Pompe. de parri. in his verbis,capitis poena plecti P aut ultimo supplicio mactent . l. penul. Ede codi. ca data, causa no secu. l. unica. in Prin. c. de rap. vir.in his verbis,capitis supplicio. quae

verba paulo post pro ultimo supplicio impator illaic interptat :sed capitalis poena in deportatione seu relegatioe verisicer. l.i. c. de deser. et O .

253쪽

L. i. 9. HOC rescriptum.

lst,.xij. N. l. n. T. de pota Et ultra id me mouet ql inscribitur in . l. si quis aliquid. qui abortionis. is depce. Cuius meminimus in . s. occisorum supraea. l. dum dicitur in illo. g. vers. quod si eo mulier aut homo perierit, summo supplicio amiciantur. Cui dissimilis non est dicta. l. si quis necandi in fantis. quae de capitali supplicio loquitur: quod piaculum graue est. ec mali excpli. Ob id maior ij sit in eo crimine culpa:& ob id grauior poena,Φ is S in. l. Cor. defica. instigenda, rin qua de iure Diis is geliorum . deportatio altioribus tantum indicta inuenitur,dicta. l. iij. s. s.ff. ad. l. Cor. defica. Cui 3 adde. Linter poenas. T de interdic.& rel .in υI timis verbis illius legis: Φuis hoc Iustinianus ini

mutauerit in . l. nemo. c. decpisc. audien . ec in . s. U. in auua. de manda. princi . colla. iij. Et Mat thaei. H. omes qui gladium acceperint, gladio pGibunt. Scriptum est in decalogo,no occides. Et Numeri. xxxv. & Deutcro. xix. . in quibus in gladius ultor est. No inficior poenam capitalem in

secundum delictorum qualitatem & seequentia diuersificari posse,ut in. l. ij. 5c dicta. l. capitaliu. PT de poe. N. l. inter poenas. Ede interdic. ocrete ga. l. cognitionum. Iliade Mi. et extraordi. cogni. s l. i. fide abige. et Quae autem sint de iure canoni co rapitalia oc criminalia peccata: notatur in ca. is unico . . alias. ubi Archi. plura addit.xxv. distin. per cundem in. c. cuti. ij. q. Vii. Et in. infames. 1.

H. q. In his autem plurimum confert iudice habere facilem di interpretationi accommodata inquit Ioan. de Imola in die .. l. publicorum. Tao de public indic. t Currunt,inquit, in criminali bus causis pecuniae aduocatis. Et Moder Papie ses illius dicti renuniscuntur in . l. diuortium. iiij. colum . in princi . T sotu. matri. ubi plures reserui in hane sententiam inclinantes, Praesertim Ange. e. in tracta. males. in verbo, α ibi, caput a spatulis amputetur. Ex cuius dictis glossias huius. Daugere poteris .illhic vide, Cano. in dicto ca. quanto extra de iureiurando.

x Multitudinis numerus an sit tribus contentus. x Strages multorum hoc operiitur ut a severitate quiddadetrahatur. Multitudo constituitur numero octonario. ,

ν Multitudo simpliciter prolata di fieri a multitudine nu

merosa.

Manumissisio sex modis,qui multi dictitur, sim potest ν Multitudo in criminalibus quoto sit contria numero. σ Multitudo muria in quo differata parua. ν Multitudo quaedam parua dicitur ad aliam maiorem

collata.

s Resistere non valens ob peccatium multitudinem PDdo sit exeusandus. o Testes secundum regias constitutiones non admittun

tur ultra numerum denarium.

Multitudo quando ex tribus aut quatruor eonsistere possit. ει Multitudo simpliciter capta constituitur numero octonario aut denario. Iudicium non ideo verum dicitur quod multis aut Ori bus sit proditum, sed qudd in aequitate sun datum sit. Multitudini peccanti quando parcendum sit. Templariorum multitudini quare non pepercerit Clemens pontifex. Maiores non prohibentes inferiores a malo, sunt grauius puniendi. Recto reseeclesiae delinquentes qualiter sint corrigessi. Umio tota delinquens. quandoque deletur. Seditio variis modis fieri potest. Perduelles sunt quasi hostes censendi. de quare. Autores seditionis qua poena seriendi. Seditionis seu apo x tres sunt species. Multitudini non semper parcendum est. Autor defeetionis solus puniri debet. dc nu. 3. Seditio in populo facta qualiter puniatur. Qualitas aetim in facinoribus animaduertendis attent di deber. Delicta inseriorum quae trahi possunt in exemplum se

uerius lumiuntur.

Delicta multitudinis quando vni Ibit imputentur. Retradari quid proprie significet. Vniuersitas delinquens quomodo castigetur. Plures. haec dictio,in duobus orificatur. Post usio alicuius rei potest pluribus de diuersis titulis defendi. Fur pro tribus aut pluribus surtis ultimo supplicio pu

nitur.

Vox defensionis qualis in serito. resis in milite δe vasulo debet esse. Auxilium voee ferri potest

V RE CONSULTUS

quoda epilogo repetit quae est quanto longiore uylo in versici potuisse, explanauerat. Primum caput repetit quod in priore. s. dixerat, sed hic paulo gnatius: quoniam quod in eo de ancilla tantum locutus erat,hic ad Omnem scruum te dit. Secundum est iii versic. N ei. in quo recenset quae in. botuisse. verss. hoc ipsum manifestu est dixerat. Tertiu est in ver. ec quod vel voce oporteat. quod idem in priore. . versi. si non corpore suo at certe voce plorando exposuit. Ex r hoc text. in verbo, multa. Barto. 8c Bal. dicunt multa in tribus veri sicari. Bald. hic addit I. licet is de leg. x Ergio. hic dicit quandoque in duobus probari. s. si insit. de iure perso Bal. ad dit. l. ubi numerus. T. de testi. Alexan. hic utrun que adnuttit post glo.i. in. c. ad nostram extra de

reb. cccle. non alienand. vlterius remittens se. adca,quae scripsit post Ange. in dicta. l. licet. aliqua

do vero in pluribus quam tribus interpretamur secunda Bar. per . c. latores. Ira de cleri. o communica. ministrata. ubi ad xl. perib nas extendi tur. Adde totain. c. vidua. ubi Archi. xxxiiij. diastinet. dum ille textus diffinit, quae dicatur mereotrix qualis ruit Laeta, cuius meminit Iuvenalis

254쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

satyra. H. Fumo* Iucernae Laeda lupanaris tulit ad pulvinar odore. Praedicta utilia sunt ut intelligamus quando multitudini parcendu est, seu quPropter multitudine poena augeri debeat,ut in illo. c. latores. Probatur,oc in. l. aut saeia. . nonnuquam . ubi copiosius Bart. postglo. F. de Poen. Nin. l. qui caedem. 1 Lad. l. Corne. a. sica. in .c. ut costitueretur. oc illluc gl. in verbo,detraliendu est. a l. distinctio. dum inquit glo. t multorum strages operatur via seueritate detrahatur. Videndu initur est quado dicatur multitudo personam esse, ut sciat iudex an saeuire aut paulo mitius cu munt studine agere debeat. In quo Bal. in . l. hac costultissima. per illo tex. in sinalibus verbis dicit, octo facere multitudinem glo. vero in. s. h. insti. de tu

re perso. dicit, no modo tres, verumetiam duos, secundum aliquorum sententiam, sacere multitii

dinem. Ange indicta. l. licet. T deIeg. dicit tres multos esse, per illum tex. sed non facere multitudinem. mouetur per. g. i. N. . propterea. in auth.

de reser . sacri pala. colla. iq. sed sed ad illum text. 3 aduerte, qui differetia sacere videtur et inter mul Atitudine simpliciter prolata θc numerosam multitudinem,ut multos dicat esse octo. l. hac consularissima. g. sin. c. qui testa. facere possum. Nume rus verὀ, qui ad quatuor ec decem personas ac cedit, numerosam dicatur ficere multitudinem. Ita etiam velle videtur text. insi. s. primi, oc in finali. g. illius titu. de reser . sacri pala. Io. And. indi 'o cxlatores. dicit, duos vel etiam tres multos esse. c.i. lxvij. dist. ea. placuit.j. q. i. Plerui P qua tuor,di dece, ei plures multos dici posse. c.i. ex tra ne cier. vel mona. Adde illi. . singulorum in sti.de rerum diuisio. dum ille tex. ait multis modis dominium nobis acquiri: oc tamen duos tantum modos postea exponit, quos etiam paucos esse dicit. I.i. is de praescrip.verb. Et tex. in . . mulq tis. insti. de Iiberi. r Postqua enim multis modis manumissione fieri posse dixit, sex modos exprimit, quibus serui manumittuntur. Et demum ad dit , sed ec aliis multis modis libertas competere Potest, qui tam ex veteribus quam ex nostris constitutionibus introducti sunt. Sub quibus verbis plures alii modi manumittendoru servoru intel liguntur. Adde tex. 5c glosin. l. quoniam multa. in verbo,continentur. c. ad legem Iulia de vi publi. ubi gl. sub diei ione, multa. quatuor compre hendit. At in. s. v. insti. de iure personarum. duas tantum liberorum hominum qualitates impera tor expressit, videlicet ingenuos ec libertinos. Prius tamen dixerat multas esse liberorum lio

minuin ditarentias. Sed quum plura liic receseri Pollent,quae plenius qiiovis alio ponit Lucas de

Pen. in .l siue cx praetoriano. c. de cxcepi. 5c me

tor. lib. xij. Pauca quae ad propositum themas conseri int,videamus. et Dic igitur in criminali bus tres aut quatuor multitudinem non facere,

dece ec quatuor seu qui iam supra dece multitudinem facere. Et idem Vlpianus interpretaturin. l. iiij. s. turba. T. vi bonorum raptorum. Prim ὁ, dii dicit,duo, turba no proprie dicuntur.Secundd, decem aut quindecim homines turba dicetur. Tertiὀ, tres aut quatuor turba utit no erit.sub iugit in versi. nanque turbam multitudinis hominum esse perturbationem, oc coetu oc rixa duo rum. Vbi vero superior erit numerus, dicas eam cile numerosam multa tumem, ut dictum est supra per. s. primum ec sin. in auth. de resereri. sacri palatii. colla. iij. In primis enim ille text. quatuor supra decem dicit sinitivum csse numerum: Octo

vero licet conuenientem multum rame tae, qui autem supra sunt numerosa multitudine excede re dicuntur. Nec mouere debet in contraria tex. m. c. latores . extra de cleri .excomuni. minist ubi

multos appellat quadraginta no autem Φ multi tudinem constituere dicantur,ut ille tex. diligeno ter eosideradus sit. t Primo du dicit, si vero multitudinem magnam in hoc peccasse cognoueris quasi differre innuat magnam a parua multitudine. Et illa dicatur parua quae quadraginta cogregatorum hominum numerum no excedit: supra vero illum numerum magna dicatur multitudo.

Secudo, delictorum grauitas,di an personae de

linquetes distingui possint, ut in delictis, in quibus scandalii graue est,et personae distingui posisunt usque ad eum numerum. xl. Peccatium pos sit in singulos saeuiri,nisi aliter essienis numerus esset, ut in. c. q. extra de tempo. ordi. m. c. Guilis artus. quod aute. N. c. quid crudele. xxij. q. iiii.ec ca. disciplina. xl in diuinctio. in quibus. xxiii millia holmnum ille tex paucos esse dicit, du ait, morte paucorum expians peccata multoru. Item non multo post dicitur,dum pro sornicatioe to sius populi una die viginti tria millia perierunt. Et Exod. xxxij. c. quatuordecim millia septinge ti leguntur peri se. Similiter re Numeri. xv3. O

N. . ut cognouerunt. s. item Opponitur. in ver

bo, opposuit. de poeniten. distinctione. q. v bigi γ addit text. inca. denique. vij. q. i. r sed paucitas ideo in ca hominum multi udine iudicatur attenta maiore alia populi parte, ut in. l. maiore. T. de verborum significa. secundum glo in dicto. e. Iatores. Vnde nec ille text. multu dinem homi nu negat esse quae inferior est. xl. hominibus sed no ea multitudo existimanda est, ut sit tam magna quae iudices a poenae impositione reuocare debeat. Illam ver ὀ magnam quae paulo modera tiorem iudicem reddere debet, intelligit de populosa multitudine vi pene totus populus pec casse videatur. ex sequentibus patebit. ec ita loquitur dictum capi. secundum, intra de tempori ordi. Et ea quaestio cuius meminit Bariolus indicta. l. aut sacta. s. sinati. T. de poen. dum thema seu quaestionem facit de uniuersitat epeccante,an

omnes puniti possint, sicuti de Sodoma ec Gomorrhaec aliis ciuitatibus legimus, & quarum

meminit tex. in. s. sinati. in authen. ut non luxuricontra natur. dicam insta. accedat ouod Ieditur

secudi

255쪽

L. i. g. HOC rescriptum.

sec di regii .xviij. c. de Ioab exercitus David primo duce, qui postquam Absalon quercui suspensum tribus lanceis infixit, cecinit buccina &populum retinuit, ne sugientem Israel prosequeretur, Volens,inquit,parcere multicii dini istoru. Et meminit Luc. de Pen. in dicit i. i. siue in praeto riano. Sed prostequetiore interpretatide occurrentium delictore, praesertim. l. ij. c . de his qui latro. Occulta. in vetii. sinautem propter multitudis nem, rut cognoscatur quando ratione multitu dinis peccatium aliquis excusetur si multitudini non valet resistere, seu quum manus militaris a praesectis militii impartienda est, si requisita erit, ut inquit ille tex.) plurimum mouere potest. l. i. g. sina. E. de testi. dum inquit, superfilia testium multitudo inienata potestate ad vexa dos homi nes non protrahatur. Et haec duo vocabula, superflua multitudo. Decretales re Canones inter pretantur pro inrenata multitudine, in. c. sedes. extra de rescript. Et ad quadragenarium testium

numerum protrahunt, in. c. quum cati tam .extra

de testi. estrenatam ait, multitudinem testium refrenare volumus, ut hincinde quadragenarium s numerum testium cxcedere non permittas. rLeges aut e regiae,quas vulgus ordinationes appetilat, ad decem testes limitant. Inno. indicto. c. la

rores. extra de cleri. excol. ministrari. committit

iudicis arbitrio. In ea opi fuit illitie Heri. Bohic, ec Iaco . de bel.vis indicto. .i. in authent. de re seren .sacri pala. colla. i l. alleg. l. haec adiectio. T. de verbo. signisi . l. ec si post tres. T. si quis cautio. Similiter Alber. indictionario,in Vertio, multa. ec in verbo multitudinem. quem resert 8c sequi tur Alex. indicta. l. licet. ff. delega. l. 5callin. l. i. s. sin. is de iure delibera. quam ante eos alleg. ad 33 id glo. in dicta. l. harer adtemo sed melius in. c. se

des. ei. c. quia nonulli extra de rescrip. Ego vero

puto illas leges non multum sacere. Tu igitur se quere Vlpiani interpretationem in dicta. l. iiij. .

turbam. n. vi bonor. raptor. 5c impereatoris indicto.=4. resina. in authen. de refer. Et Alex. ad dit glo in dicto. c. ad nostram. extra de reb eccl. non alienan. Idem Alex. in apostil. Bart. in dicta l. iiij. F. T. vi bonor. raptor. post Ili noce . in . c. a. extra de electio. declarat quot iaciunt populum,

catum,turbam, uniuersitatem, getem, colliniti,ta grege, equitium re id genus simili ost Har.

in rubri c. ff. de colleg. illici. in. l. oues.st. de abis. so Are. in . . in pecudum. Insti. derer diuisio. t terum Nicol Spin. in dicto. s.si. Insti. de iure per ε 3 sona. aliter distinguendo dixit, Aut enim loqui mur in genere infinito, ec tres aut quatuor no sa ciunt multitudinem. mouetur ex. l. si uno. in princip. T loca. 8c condia c. Si vero numerus est finititus: 5c tres aut quatuor multitudinem faciunt,

dicto . . sin. Insti. derct. diuisio. Ista distinclitono est vera,vi ex praecedetibus colligi potest, in quihus relatio sit ad certum ec determinatum numerum. Nec illa. l. si uno. probat intentione Nicol.

Spinei. dum ille tex. de ubertate sequentium an norum post remissione mercedis a domino con cessiam ratione sterilitatis uno anno contingentis tractant: quae non demonstrant annorum varie ratem aut multitudinem per paucitatem annorudistingui, prout Nicol. disinxit. Verum ex comiunctione dictae. I. iiii. s.j. E. vi bono .rapto. N. s.

.ec sin. in authetide rescren. ec. c. quum causam.

extra de testib. ec dicti c. latores . extra de cleric. coica . minist. puto poste dici r octo aut decesacere multitudinem simpliciter sumpto vocabuIo multitudinis. ita loquitur dicta. l. hac consul

tissima. .fi. c. qui test sacere pos. s. l. in authen de referen .sacri pala. colla. iii .ubi vero numerus supra decem erit usque ad quadragenarium, V possit numerosa multitudo cici, sed non effrenis seu effrenata vel magis superflua. ita intelligatur dicta. l. i. g. sin. ff. detini. Ndictum. c. quum causam. extra de testi. di m. c. latores. Et supra illum numerum populosa sit multitudo seu ma gna,vt in dicto. c. latores. s. si adde. l.3. s. sin. T detesta. milita. dum ille tex. militem a multitudine appellatum esse dixit, vel ea magis, quae numer

subi jci non potest, ut legitur Apocalyp. vij. Post

haec vidi turbam magna, quam dinumerare ne

mo poterat, ex tribubus oc gentibus 5c populis.

Et Numeri. xiiij. ec. xv N. xvj. l. ij. exercitu. T. de his qui notan .insa in his verbis,non unam cohortem nec una alam dicimus, sed numeros multos miluum. Et in ducta. l. sin. s. sina. c. de his qui latro. occult. Et Psal. vide cocordantias,ut scias quoto psalmo ponantur haec verba, Non in multi nidine hominum nec in sortitudine equi bene Placitum erit ei. l. i. s. omnibus. c. de veteri iure enucle. T versi. sed neque ex multitudine aut ora quod melius aut aequius est iudicatote. l. Vm . in princ. c. de no .codi. componen. in his verbis, multitudine quidem csistitutionum, quae tribus codicibus 5 c. l. unica. s. sed quum sit. c. de iusti. codi. constr. Et in proce. Digestorum. g. et antea. Vosi. ex tanta lesum multitudine, quas constituriones ob id Iumnianus consus as Hiisse ubi de assierit ..in. s.'. in proce. Institutionum. Numeri. xiiii. c. vlquequo multitudo haec pessima

murmurat contra me oc iterum eodem. c. quo

niam sic t locutus sum, ita saciam omni multatu dini huic pellimae, quae cosurrexit aduersum me. Quando igitur multitudini parcendu vel non

parcendum iit, distinxit Bar. post glo in dicta. l.

aut sacta. s. nonnunquain. T. depcen. raut delicta a multis comista sunt: N a severitate detrahendum est. l. qui caedem. Tad. l. Corne. de sica. aut a multis delicta commissa non sunt,sed curandum est ne a multis comittantur oc seuerius agendum est, ut poenae metu alii terreantur, dicto. g. nQn nunquam. 5 . l. capitalium .s.samosos.&. . crassiatores. m. de pom. 5 hic. Glo. vero in dicto. c. latores. comuniter approbata. extra de cleri. cxcdi. ministralite. et in dictio. e. h. extra de tempO. Ordi.

256쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

aliter distinxit, alit enim saeuiendo in multitudi nem peccantium scandalum generaretur, re continendum est, aut mitius cum multitudine agen dum,ne multorum strahes contingat. c. non tes . xxiij. q. iiij. ubi vero scandalum futurum noest, re non parcitur multituditu, dicto. c. latores.

ec dicto. c. non potest. 5c aliis pluribus notatis in illa glo. distinctione glo. moderatur ill hic Inno.

nisi multitudo inniteretur alicuius haeretici aut Oritate,qua mediante scandalum inde oriretur, si in eam non saeuiretur: N eo casu non dormiatse

cundum elidem Inno. seueritas. c. domino. quin

quasesima. distincto c. plurimos. lxxxij. distini'. c . de poeniten. distinct. q. c. inter dilectos. in si . extra de exces prelat. non enim dominus ob id parcebat multitudini. supra meminimus. Numes 4 ri. xiiii. S. xxxj. c. oc Exodi. xxxij. et Et ea ratio ne Clemens quintus multitudini templariorum non pepercit. illos enim deiecit, ut meminit Platina de vita pontisi. in . ita Clementis quinti. Ide refert Ge. de Pen. in dichi l. siue a praetorian O. i J. tu. c. de recepto. 5c executo lib. xij. Simili rer&Beguinas in Clemen i. de religio. domi.&Begardas, de quibus in Clemetina, ad nosti am. de haereti. Et staticellos Nouarienses, ut inquit Plati. in vita Clementis quinti. Henri. Bohic alia distinctione posuit in dicio. c. Iatores. dixit ena, Aut quaerim iis de multitudine ad unum di idem delictum coadunata: Θc licet multitudini parceti tur,non tamen capitibus, ec his qui causam deli

isti praebuerunt. c.i. 5 . c. tanta. lxxx q. distine .F. eos in auiment. ut iudi. sine cruoquo bullia. colla ij. c. qui aliorum. xxiii. q. iiij. Hi Numeri.xxv. ubi

pro peccato populi fornicantis cum mulieribus Madianitis parcendo multitudi dominus iussit Moysi principes populi contra solem in patibit Iis suspendi. Luc. de Pen. istorum meminit in dicta. l. siue COIraetoriano c . de excepto. 5 execuas to. Iib. xq. Et addit Rationem esse, et quoniam maiores prohibere possunt inseriores delinque

re. c. non inserenda. Hi q. q. iiii.&. q. V.c. Praeter ea. 5 .XXH. q. ij. c. penulti. c. praecipue. q. q. iq. C. matrem. cxtra desint en .excGica. vel etiam si multitudo coercenda est, a maioribus incipiendum est.c. purgabit. qii inquagesima distinc'. nisi forsitan propter hominis excelletiam a severitate de trahatur. l. inter artifices. ff. de poe. I. sed oc reprobari. in verbo, valde disciplinatos. T. de excusa.

turo. g. nos iginu. in auuient. qui b. mod. natur.em . sui. colla. q. racemus, inquit, ea quae tradita sinat nobis ex memoria in perionis gloriosis in

lia delinquetibus priscis temporibus. c. quidam quum bonorum. xxiii. q. iiij. Quibus adde quae notat Luc. de Pen. in l. ad splendidioris. c. de di

stinc. dum de sacerdotibus 5c praelatis quantum 36 cun ip reprehensione dignis loquitur et Ouibus cum plus beneuolentia quam seueritate, pius cohortatione quam cominatione, plus charitate Φpotestate agendum est. Expectandi ergo, inquit

ille tex. atque corrigendi sunt magis rcctores eoclesiae,quam statim iudicadi. Caeteri ni diuus Auiusti. ait, nec lenitas mansuetudinis sine rectitu

ine seueritatis, nec zelus rectitudinis sine mansuetudine, in praelatis debet inueniri. c. secuti. c. nos si incompetenter. ij. q. vij. c. ea quae. vos i. ipside stat. monacho. I. Obseruandum. in deo fit. prae sid. l. respiciendumi in prin. m. de por. c. duae. HV. distini'.ubi dictum Augusti. supra relatu trans ponitur. Adde. c. licet Heli. extra desimonia. α non potest. c. nimium. c. displicet. c. quado vult. c. qui peccat. oc in tota pene causa. xxi'. '. iiij. vi

deat circa id diligentius unusquisque sedulus lector illam quaestionem. Secundo, inquit Henri. Bohic, Aut quaeris de his qui autores no sunt i

cinoris: Θc parcitur multitudini. c. comessatiora. xliiij. distinct. c. quoties. i. q. vij. c. vi constituerentur. quinquagesima distinci. Hoc tamen dicitiun Per multa impugnat Luc. de Pen. in diei a. l. siue in praetoriano. c. de excepi. 5c exactor. libr. xij. εγ Per. l. iij. . penulti. sL de re milit et ubi legionem totam delinquentem delendam esse vult ille te tasecundum eum. 5c. l. si plures. T de iniur. inquit,

maior est iniuria quato a pluribus fit. Ob ibe

catum multitudinis grauius aestimandum est e. c. si audieris. xxiii. q. v. c. vltimo. F. quia Ver ὀ e trade exces. praela. Alia ill hic plura refert quibus addet ex. ubi Archid. in . c. sin.xxiii. q. iij. Ego vero putaui circa hae e latiorem disti mitione tradere, ut inter crimina lata sit differentia. Aliqua enim sunt, quae non nisi a multis expleri possunt, ut pura in ea hominum cogregatione facta per quam

status reipublicae 8c securitas eiail turbatur, quo armati homines aduersus Rempublicam conueniant, loca seu urbem aut oppidum, vi occupat, conuentus e faciant, vel populum ad seditione comoueant, quorum conuentione duo publica

delicta perpetrari manifestum est, videlicet legis Iuliae de vi publica,& laesae maiestatis publicae. l.

i. in princi. ff. ad. l. Iuliam maiesta. l. iij. in princip. ec versic in eadem. T. ad. l. Iuliam. de vi publica.is Quae r seditio multi sarie contingere potest. Primo, quum quis armatos homines aduersus principem aut rempublica conuenit, bellum iniussit principis gerit, deleetiim,e cxercitii comparat, loca publica occupat, urbes expugnat, noua ca stra in limitosis partibus ad Reipublicae aemula tionem construit, populum,e ad id incitat,comsilium aut coniurationem in rempublicam facit. De his in. t j. per totam pene lege,&. l. ij. N. iij. in princi. T. ad. l. Iuliam maiesta. dicta. l. iij. in princ. s. in eadem T. ad l. Iuliam de vi publica. l. ij. c. defund. limit. lib. xj. l. si quis ingenua. in ciuilibus distensionibus. l. de capti re postlim. reuers quire perduelles dici possunt. l. sin. T. ad. l. Iuliam iesia. per contrarium. Instit. de haered. quae ab

intcst. desertin. I. Pantonius. s. res perduellionis.

ff. de acquir.haered. l. quii insilius. s. si .ssi delega.

i. quasi

257쪽

L. i. g. Hoc rescriptum

ιν ij . t hostes dielit, Doniam hostili animo

adueritu principem seu Rempublica armantur. dicta. I sin T. ad i. Iuliam malesia. vel in hostium numero se conserat. l. amissione. s. qui deficiunt. sp de capi. diminutio. notaturi n. l. quos nos. T. de verbo. ligni. non quod proprie hostes sed ma slatrones seu praedones dici debeant. l. hostes f. de verbo signis l. l. hostes. m. de capti. N postlimi. reuers. Et multitudini resistedum est. Seditionis vcro autores aut furcis suspendi, aut ad bestias danari debent,dicta. l. si quis aliquid. g. autores. T. depceh. eorum appellationi non deserendo. l. constitutiones. T. de appella. l. si quis a filio. s. hi autem. T. de iniusto, p. irri. testa. Et materia est l. quisquis. c. ad. l. Iuliam maiesta. Et huius cri minis tres secit species Luc. de Pen. in dicta. l. si ue ex praetoriano. c. de excepto. F executor. lib. ao xij. t videlicet, a Deo, a natura a principe: quas sub genere eriminis apostasiae destrinsit. Et ea ratione Ioab multitudini pepercit. ij. Reg. xviii. c. Idem in .c. ut costituereζ. quinquagesima distin. etiam si plures eo de genere peccant. c. plurimos. ixxxij. distinct. Inno. verὀindicto. c. latores. o tua de cleri .exc6muni ministran. In hoc articulo multitudinem puniri voluit, si ab ea poena exigi potest. Plura exempla memorauimus supra. praesertim ex his quae scripta sunt Numeri. xii l. rexq. xxv. oc. xxvj. c. N in .c.Vt cognouersit. de poeniten. distini'. h. c. recedite. Hi l. q. vii. c. nos si in peteter. q. q. v l. ec in . d. c. xxv. Numeri. ubi

principes populi Oim multitudine populi Israe litici morti traditi sunt,populus in occisione gla dij, principes vero in patibulis suspesi. Ad id est tex. in . c. ciuilitarius. xxiij. q. ii l. e dicta. l. addictos c . de episco. audien. in his verbis,di prima,tes ossicij capitali esse poena seriendos. 5c in veris

si . aut si tanta clericorum aut monachora au

dacia est, ut bellum potius quam iudiciu esse suturum aestimetur, ad nostram clementiam com missa reser1tur, ut nostro arbitrio mox seuerior

xi vitio procedat. τ ec sic multitudini parcere non vult minimus, sed multitudinem seuerius puniri cum capitibus saetionis.& si . l. fina c. si nauis tem propter multi tudinem. N. . sin. c. de his qui latro. occulta. Sed in tribus primis legibus. Tadi. Iuliam maiesta. reperio autorem factionis seu coniurationis tantum puniri. similiter in dicta. l. si quis aliquid. s. autores. T de poen. et aliis,quo. rum supra mentionem fecimus. Ego ver6 circa is hid posse dici existimo ex decisione. d. l. addi

csto. de episco. audien .ec .c.xXV. Numerorum.

si in multitudinem non per i uescium sed bellum eundum est,sic agendu esse, ut multitudo vi belli in gladio interficiatur, principes vero multitudinas, si apprehendi possunt, aut gladio feriantur, aut furca figantur. Oh id tres primas leges tituliff. ad. l. Iuliam maiesta. puto sic debere intelligi, qud exercitus ipse desectionis particeps non rit, sed solus dux aut princeps exercitus, autor est, sicuti apud Liuiu de Mettio Summo Albam exercitus duce legimus, qui in bello qd' Romani a L. Dersum Fidenates Tullo Hostilio romanorii re Pe habuerunt, defecit. In ea dese stione Tullus

Hostilius Metili Susset in culpa non etiam Alba-aa ni exercitus arguebat. r Verba Livii haec sunt, nec ea culpa quam arguo omniu Albanotu est: duce secuti sunt ut di vos, si quo ego inde a ledeclinare voluissem fecissetis. Mettius ille eu ductor itineris huius. Mettius idem huius machinator belli: ille etia solus poenas dedit. Duabus emadmotis quadrisis in currus earum distetus alligatus est, ec in aluersum equi concitati, in duas

partes corpus eius lacerauerum. hoc plane verba. l.i. q. 5 . iii .ffa d. l. Iuliam maiest. sonant,dum tex. l.i. inquit in versi. quo tenetur is cuius opera dolo malo consilium initum erit. in qua . l.& duabus sequen. singularibus verbis utitur iurecon sultus,ut ad eum solum leges illae verba conuer tant qui belli aut seditionis aut coniurationis seu conspicitionis autor cst, non autem ad homines coactos oc concitatos quim delecti sunt vel exercitui seu expugnationi φDis aut castri alicuiusas interfuerunt. et Non tamen vicenseat eos noxia

liberos esse, sed quod in legis seueritate oculi induces N principes singulariter couertatur,& illi soli puniatur, nisi scandalum in populo esset, parcere multitudini,ut prius dii him est post glo.

Inno. in dicto. c. latores . extra de clcri. exc5ica ministran. N. c. h. extra de tempo. ordina ne tota

gens pereat: sed in ducis morte salus multitudini paretur: sicut di Christus Dominus Deus salua tor rector ec redemptor noster, ut multitudini parcoet, semetipsum exinanivit,iactus obediensust in damnatione crucis. Et id iudicium Cayphas, quum pontifex anni illius esset, propheta, Mit, Io a. q.&.xviij. c. Expedit enim magis unum hominem pro popuIO mori, ne sorte tota gens pereat. Et moriendo Christus dominus noster parcere voluit multitudini,dum inquit, Pater di

mitte illis quia nesciunt quid faciunt. Luc. Hui. 14 Aliter et re secundo seditio re tumultus in popuo sit dolose populum excitando acclamationi Os aut contumeliosis υocibus per lasciuiam, aut aliti plebe in principe aut Rempublicam excitata. De his in. l. i. N.ij. c. deseditio l. iustissi

mos. c. de ossi c. rector. prouinc. l. denunciamus.

c. de his qui ad eccle confiig. qui iuxta seditionis qualitatem, prout etia Lepius turbulenter se gens uni, puniuntur, dicta. l. densiciamus. 5c. l. capiralium. s. solet. ff. depcen. l. iij. s. alio. ff. ad. l. Cor. si . c. sicut dignum extra de homici. vel secunda quod populus ex ea seditione motus est, vel si in priuatum seu priliati inhiriam facta est pularis comotio. l. item apud Labeonem. g.i.&. s. coniticium. ff. de iniur. s. l. Instit. de iniur. l. unica. in h. ubi Bart. . Luc. de Pen. c. de stud. liber. rb. Romae'. lib. xi. in his verbis ne discipuli sibi inui cena possint obstrepere ne e linguarum cons L

258쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

sio permixta vel vocem aures quorunda aut mento asilidio diuertat. c. scimus. xliij. distin. Quan do P a multis, plouill a paucis sit, ut si a multis concitatio fiat, seuerius puniantur. l. Praetor ait. h. ff. vi bonor. raptor. Et ita intelligatur dictum.

c. latores extra de cleri. excommuni. ministran.

non gaudeant, quia plures inueniant similes. Nanon minus ardebunt qui cum multis ardebunt, inquit tex. in. c. multi. ij. q. i. c. si g. quia Verὀ. ex tra. de exces praela. dicto. c. sicut dignum. extra

de homici. quando metia quod a paucis comit titur grauiter punie secundu quod crime a pau cis admissum est, quale est qa a latronibus co

mittitur. l. capitaliv. s. grassatores. 5c. g. famosos.&. l. Respici edum. s. s. vos proposito. T. de poe. l. in eos T. decusi. reo. l. prouinciarupraesides c.

si deseriis. t ut qualitas facinoris admissi similiter

ciconitietudo peccantium consideretur. l. iij. c. de epis audien .et dicio. g. grassatores. in his ver

bis,utim si saepius atque in itineribus id admise rint,aut si in regione frequens est delictum. l. i. in prin. T. de abige . vel si fiat ab eo delictum quod ab aliis potest in exemplum trahi, quale id est

qla Rcctore, praelato aut superiore comittitur:

quod copiose Luc. de Pen. prosequitur in dicta

l. siue ex praetoriano. c. de excepto. Sexecutori.

libr. xij. dictum est aliquid. supra. oc vide totam

causam. ii. q. v 3. praesertimin. c. nos si incompetenter. Et quod se ibitur numerorum. XXV. c. Et in. c. dilectus ubi Feli post glo. et in. c. veniens. extra de symonia. Nin. c. qualiter re quando.'. per inno. & alios extra de accusa. c. ij. de poemiaten. distinctio. H. g.i in auten. de sanctis i s.coula. ix. l. si quis ex argentariis. s. praetor ait. T de C den. et. l. ciuitas. ubi plenius Moder. m. de reb. credi. l. qui solidum. s. etia. T de lega. h. l. municipibus. st de conditio. demonstra. Et Modo. in . l. h .si. N. l. q. ff. de acqui. posses. Et in. c. Veis mens extra de symonia.

,6 Quaedam t ab inferioribus commitisitur quae

etiam trahuntur ab alijs in exemplum, de quibus hic tex. loquitur: re seuerius cum illis agendum cst, ne caeteri serui credant in periculo domino riam quem p consulere debere. s. proximo Prae

cedente, dicta. l. aut sacta. g. nonnun*. m. depor.

iii. g. si. versi. qui sediti onem. T. de re milita. Et si a multis delictum sat, seuerius agendum est, ut

Prius meminimus dicto. e. latores . extra de cleri. Excommunica. ministrati nisi multorum strages

sequeretur, quae forsitan scandalo esset, vel nisi Ialis autoritatis re potentiae essent, cui faciliter resisti non posset. Istorum omnium supra memi nimus . non repeto. alioquin vi resistendum esset I. si quis in hoc. c. de episco. 5c clcri. dicta. l. ij. g.i. c. de his qui latro. occulta. l. addictos. c. de epiLaudi c. ea quae. versi. ipsi. cxtra ne cleri. vel mo

ua. Facit q st de Iuliano apostata legimum,ne sorositan resistendo, ecclesiae deterius cottingeret, ut nota glo. in .c. Iulianus. 5 .c. Imperatorcs. . Iu

Iianus ubi Archidia. xj. q. iij.,' Nonnullat sunt delicia quae a multis commista

sunt,unius tamen scientia Z autoritate commissa inueniuntur: oc illa soli autori, non autem multi

tutidini imputari debent. Exemplum prius datum est,ex Mettio Suffetio Albanorum duce ecludicio Tulli Hostili j romanorum regis, ex Liuioli . decadis.j. Et ad id est. l. desertorem. in bello. s. de re militari. secus autem ubi legio ipsa desectionis conscia esset. Nam tunc Iegio deleti

da esset autoribus supplicio afflictis, dicta. l. de sertorem . si . et dicta. l. si quis aliquid. Lautores.sside poe. Nam 8c senatus romanus legioni stipedium anni δ cedere nes aera dari voluit, quia Psalute Quinti Petulit consulis sortissime aduer si is ligures pugnantis milites non se hostium telis obtulerui sed occidere passi sunt, inquit Valeri. de disciplina militari. in capitulo de. L. Martio tribuno militum. Et Cicero pro cluentio,stii tuerunt, inquit, maiores nostri, ut si multis esset flagitiu rei militaris admissum sortione in quos da animaduerteret ,ut mei videlicet ad omneis poena ad paucos perueniret. NamWin decima quem in militem sortito capitaliter anima ditertebatur. Vnde legio es decimata dicebatur. Alex. verὀ tantae suit seueritatis in milites ut integras lelegiones exauctorauerit. Et Lucanus in . v acerte mihi bella geram discedite castris, Tradite nostra viris ignaui signa quirites. Et, ut inquit diuus Hiero. In epistola ad Pammachium, quae est

vigesima tertii tractatus .i. partis suarum epistolaas rum, aliquando contingit nonnullos suo vitio regradari deuolutione per singula militiaeofficia ad tyronis vocabulum facta, quos degradari imperator inquit in. l. i. c. de priuile. schola. lib. xij in qua imperator hoc vocabulo degradandi uti,tur, Similiter ecpapa in. c. de adatio. depcx. in . Diuus Hiero. re adari dicit, nonnun* tu reconsultus gradus deiectione aliqn militiae mutationem seu ignominiosam missionem plerun sacramenti solutionem eme dicit in .l deleriorem

I. non omnes. l. lites agrum N. l. si T. de re mi Iita .frequentius exaricto rationem. l. qui cu Uno.

s. auctoratus. l. pditores. l. ii. ignominiae causa missum .sside his qui notan. infa. Fcli. in . c. dilectus. ij. Octra desimo iis a. pessivit hanc regulam per septem breues limitationes. vide eum. Praedictis conuenit quaestio per Bar. disputa-as ta in dicta. l. aut facta. nonnunt. T. de poe. rde uniuersitate delinquente, qualiter aduersus eam procedi debeat. Per eundem in . l. haereditate. Tad. l. sales. Petr de Ancha. in. c. Romana. in uniuersitatem. N. c. ciuitas. de senten. excommuni o. in. vj. Inno. in .c.j. extra de his quaesi. a praela. sine consen. capitu. Feli. in dicto. c. vcniens. 5c. c.

dilectus. q. extra de simo. t . ubi per Archi. in. c. Ita mosSilianorum. U. q. ii. in. l. tam collatores s. ut autem. vers. ita ut si uniuersitas. Et illic Luc. de Pen. c. de re militari. lib. xij. N. l. decernimus. dolo.

259쪽

c. de isto. audien . l. sed re si ex dolo. dolo. Cardi. Alexa. in. c. praeterea ducatus iij. colum in sine. N princi . se l. de prohibi. scud. alle.

per Freder. Archi. in c. in criminalibuS. V. q. m. c.

li Der. uniuers. trahitur exemplum de Carthagi ne, cruae aratrum passa est.glo in. l. si ususruehia, rius f. qui b.mod ususseuc. amitta. oc Bart. in di ela. l. aut facta. s. nonnunquam. T. de Poe. asserit

latam fuisse ab Henrico imperatore sententiam, qua Brixiam ciuitatem aratro subi j ciendam esse

pronunciauit.

Quid autem de dictione, plures. seu, plurimi.

Aret. in . s.fin. Insti. de iure perso .ec in tracta. ma3o les i. in verbo,pluribus&pluribus. r dixit plia res in duobus veri sicari, plurimorum ver ὀ appellatione tres comprehendi. l. continuus s. Item

qui insulam. T. de verb. obliga. l. si gemina. in si. ubi Bar. fi arbo. sur. caesar. de his in. l. iij. s. ex pluribus. 5 . s. econtrario. is de acquire. posses. s. re quod saepe. ubi Q glo. Bar. N Ang. in authen. detrim. 5c semis coli a. iij. Luc. de Pen. in . I. Vnica. c. desuperexactor. lib.x. Et tex. in . l. nun*ptu ra. T de priua delic. dictioncm,plura. ad tria ex tendit, in versi. item si quis surreptum. in his verobis, tribus actionibus renchatur. Adde. l. plura.

si de actio. 8c obligatio. l. si plures. fide accusa. Ex quo tex potest dici de quatuor posse intelli

gi, ex eo in text. quatuor personarum qualitates

exprimit specie dis entes, quas unusquis p iudex considerare debet dato plurium accusarevolentium de eodem delicio concursu. Imo plus

verba finalia illius legis, vel alia iusta de causa.

possunt interpretationem multo plurium causarum concurrentium admittere, sicut dictum esto. . multis .insti. de liberti. 5c. l. iij. g. cxpluribus.

3ε iuncto. si . illius. l. T de acqui pos . et Non enim dubium est,ex pluribus oc inversis titulis alique posse rei possemonem defendere dixi de ea aliasin. l. si quis vi M. differenti a. T de ac' in pos vi iliaras huius diruentiae patere potest ex duabus questionibus,quarum alteram fecit nar. in dictat .si gemina. inst. Tarbor. sur. caesar. Si accusatur aliquis et alium pluribusvulneribus percusserit, Et pro quolibet vulnere poena a statuto imponatur : in quot vulneribus statutum verisicari de beat. Et plures huic similes quaestiones recenset

Alexan. in apositi. Bart. in dicta. l. si gemina. et . I.

i. T de iniur. Sed eco uerso quid si a pluribus sue

rit quis multis vulneribus confossus ,necp appa rei cuius ictu perierit: quis puniri debeat, de quo in. l. si rixa. Mad. l. Cor. defica. l. item Mela. s. sed si seruum. ubi Floria. Tad. l. Aquit. Feli. iii c. significasti. ii. in. v. notabili. extra de laomici. dicam in . . sequen. Alteram Bal. in authen. sed no uo iure. c. deser. fugiti. r Communis enim usus

re consuetudo est, ut memini in princi p. huius legis pro tribus aut pluribus furtis ab uno fure conuitis v Itimo supplicio furem codemnari. Pone surem de surto accusatum confiteri plura furta commisiste, an ex ea consessione surca suspendi

poterit. Cuius dicta Papim. Modo. rcserunt mi fructus. si soluto mairimo. Et bene facit: pro decisione Bald. l. illud. s. sina. ff. ad. l. Aquiliam Oportet enim de tribus surtis diuersis et interpellatis temporibus commisi is constare, dicta. I. nun I plura. T. de priua. delic. l. capitalium. s. solent. c. s. gras intores. m. de Poenis.

In text. Et ei qui timuit mori non ignoscit. C'nsimilia sunt ea quae ponune in. g. potuisse suprLeo. in illis verbis, hoc ipsum manifestum est, ei dixit percussorem sibi mortem minatum, si

proclamasset. l. omne delictum. f. explorator .

in his verbis, qui et metu hostium languorem si mulauit.&.M. finali. N. l. desertorem . . sinati. Tde re militari dicitur in . s. tulisse. infri eadem. l. dictum est. supra. de vis allo. hic amplius non

repeto. Et ob id Baldus. hunc textum notat, cmetus mortis non excuset eu qui auxilium prae

stare debet. In text. Et quod vel voce. Idem in dicto. s. potuisse. in verbo oce plorando. ec in dicto. g. tu 33 Iisse. r ubi declaratur qualis debeat esse vox de sensionis in seruo, quae eadem a subdito aut milite seu vasallo disideranda est. I. quum domi

nus . infra eodem. Ex hoc inquit Bar. in. l. prohibitum. c. de iure sisti. lib. x. consuetudine initentum est e,ut oppressi acclamare ad auxilium de beant hac voce, succurrite, i. praetor ait. . si quis aduentu. Tvi bono. rap. c. aut facta. s. qualitatem de poe. alioquin poena euitare non possunt,si

non acclamaueruit. I. si putator. T. ad. l. Aquil. c. si et . c. ex literis. q. extra de homic. hae enim acclamationes a culpa excitiant, per illos tex. aliqtiando autem ad offensam haec vox contingere Po rcst, dicta. l. aut facta. f. qualitate. 5 . l. capitalium s. solent. T. de poenis. l. denuciamus. c. de his qui ad eccle. confiig. dictum fuit prius . Hec vox etiamilitibus ad terrendos hostes necessaria est, inquit Caesar in. iij. comentario belli ciuilis. ne frustra, inquit, antiquitus institutum est,ut signa Vndi P concinerent: clamorem uniuersi tollerent, 'uibus rebus et hostes terreri Oc suos incitari existimauertit. Alia est vox omensionis de qua

mentione secimus. siupra in . l. item apud Labeonem. s.covicium. T. dei mur. s. primo. institu. de

inius. Quibus adde. l. si inimicitiae. in his verbis,

infaustas voces. T. de his quibus ut indignis. c. periculose. de poenitentia distinctione.j. l. decurio num filii. c. de poenis. c. sina. ubi Archi. xxiii. q. 34 iij. Inno. in . c. significasti. extra de homici. t Ex his constat voce auxilium serri. hoc plane volutverba huius litem dum in ea dicitur et quod vel voce oporteat struos dominis auxilium ferre. Et Bal. hic ad id notauit hunc text. ec bene, VOX clamorosa ec liorrida,non autem lachrymosa,v inquit Bal. in. c.i qui b. mod. stud. amitta. in bello vox plorantium suis infesta est.

260쪽

: De Senatusconsulto Sillaniano

SVM MARIUM.

Absens a regione tempore delicti commissa suspicione iret. ideo. torqueri non debet. Serui quando Pi o doliunx adulterio sint torquendi. Servi testameto iussi manumitti, positant torqueri ania

quam manumittantur.

Inimicus torqueri potest pro nece occisi ante Dres suas

reperti.

Ininiicitia mortalis indicium lacit ad torturam. Amicus si amicum percusseriti non praesiimitur animuhabuisse occidendi licet inde mors tequatur. Suspieio Q la Unuo argumento caus indicium suis eiens facit ad torturam. Afiantes delinquenti qn praesumatur criminis conscii. Poena homicidii puniuntur omnes coram quibus in uentus est gladius unus cum interfecto quodam, statu- tuto si in te &e. Delicium si inter plures sit commissum. dc nesciatura quo. an lint omnes puniendi. Mai. sicia non debent remanere impunita.

Suspicio proxima delictin funicit ad quaestionem instinendam.

Libellus accusatorius continere debet locum criminis commis4. quantitatem limiti & qualitatem. Praedia debet ea aestimatione, qua coperlutur describi. l. ocus loci. sed non singulae praedii gleba in instrumento debent describi. I Uidi um si commissum sit, & nesciariar a quo, omnes absoluendi sunt. Abilui quando debeant ii qui delicto adsuerunt. Adstantes delitato efiiciuntur omnes irregulares, etiam si nesciatur a quo perpetratum sit. Noeens potius est absis luendus quam innocens conde

mnandus.

Homicida nullatenus ad sacros ordines promoueri debet. Promoueri an possitis qui vim passus occidit. Occidens tk vulnerans aequaliter non puniunturi qua tris uter v animum occidendi habuerit.& nu. , . Probatione deficiente deficit iuris ministerium. Crimen non praesumitur nisi probatum.' Incertitudo ab essectu proced& ex parte agentis. an ab ea disserat quae ex parte patientis contingit. Delietum nullum remanere debet impunitum. Laicus quo easu de quare trahatur clerici beneficio. Ecclesia non habet culmina quo tautat. Iudex sanguinem itur ocentem punire non debet.&nocentem liberare. Ius, occidentis animum. statutum ver deffectum latum considerat.

l. ex Cornelia dolum attendit quem puniar. Percutientes post vulnus letale ab alio illatum. an sine de homicidio puniendi.de tria. 33. Lex Aquilia factum solum,se non animum respicit. Occidisse praesumitur qui quovis modo mortis causam praebuit. Vulnerantes aliquem successive an teneantur omnes xqitaliter de occissi. Lege Aquilia tenet rix quiri adhibita&quas manu mortis causam praebuit. Accelerans morae serui ab alio percussi tenetur i damni aestimatione, & quare. Percutiens mortisere olneratu an teneatur de occim. Percutiens rotum quare in culpa est e dicatur morte subsequente. D Iudex non debet ultimo supplicio Vulnerantem punire. nisi mors secuta fuerit. . Percutientes aliquem dc simul ac eodem loco vulnera diuersa inierentes, quando puniantur de homicidio. , Occidens aliquem uno impetu pluribus illatis vulneribus, iust Eactione de occiso conuenietur. , Ouasi. haec dictio,est nota improprietatis. Se aliqua doaissertiva veritatis. a Aeti legis Aquilis agere potest pro vulnere, a prius lege Cornelia. Incertitudo nullum actum ostendit, etiam sin fauora-hilibus contingat. Certitudo naturae attendi debet potius, quam hominis incertitudo. 1 occisus si reperiatur quissipiam ab uno E pluribus oleo Vulnere.& ignoretur a quo.an teneantur ori de occiso. s Natura verborum in dub is maximἐ seruari debet. εν poenae sitos autores sequuntur . nee egredi debent de

linquentes. o Latronem detinens vel contra eum acclamans an teneatur de occiso,si ab at is interficiatur latro. I Lex Cornelia in poenis ciuilibus imponendis. a lege aquilia differt. s. Casus divit ingui debent,ut sciatur quando quis de occisi, aut de vulnerato teneatur. n Saeuiens in seipsum, non praesumitur sani capitis. D Vulneran .si mors sequatur, an teneatur de occiso, an verδ de vulti erat O. si Praesentia sussiciens est indicium ad torquendia eos, qui delicto praesentes fuerunt. 4 Praesentes delicto . praesumuntur animo delinquendi adsuisse. su vitio non e et societatis oeciali qui, elim potest. a nifesto facinori desinit obviare. s. Indicium praesentiae purgatur per sust mentiam to

mentorum.

σν Ministerio altaris an sint prIliadi omnes,qui homicidio

interlamini. si nesciatur autor. a Mali qua de causa sustineri debeant. ss Percutientes alique unico vulnere mortifero. an teneantur omnes de occii. Clericus militiam aduersus fideles eligens. priuilegio exuitur clericali. σε Clerici cotta infideles arma iumentes an sint ex sandi. Animus oecidendi in eo praesumitur, qui instrumento ad oecidendum apto ut triar. σι Cooperatores in homicidio,censentur in noxa esse. 64 Vulnerates aliquem diuersis temporibus an sint omnes rei homicidii, si mors sequatur.& nu. . σε Culpa & negligetia secunda ius Canonicii sunt noxiae. σν Percutiens iam percussum Ut morte eius acceleret, quando reus homicidii sit iudicandus. σε Mortuur si repertus sit quispiam in conspectu plurium

crimen inficiant iuban possint omnes torqueri ad erum dam Veritatem.

Praesentes homicidio, si torti negent, non postlint corporaliter puniri. r. Praesentia .la casualis iure ciuili non est culpabilis. Ius canonicum in quo disserata iure ei ulli. N Clericus non letaliter percutiens.sed animo oecidendi, emeitur tremularis perpetud. ν, Minim si quod est in criminalibus poenis sequendis est. ri Villa an debeat puniri pro homicidio in suo ter ritorio fiante sat ut O &c.

Vniuer

SEARCH

MENU NAVIGATION