장음표시 사용
261쪽
Vniuersitas qux peccauit,an S qualitere puniri debeat. Inquisitio quomodo fieri debeat de homicidio per ai
di, Ciuitiites loca finitima tenere debent rura, ne transcunis res Oiseniam patiantur. σs Corpus mortuum alicubi repertii ni prxsumptione iuris praesumitur ibi suisse occisum. τν Statutum exorbitans o iuri naturali contrarium eensetur. quod vult unum pro alio obligari. νs Qualitas ab eo probari debet, qui in ea intention Esun
Mortuus in aliquo loco inuentus, an praesumatur ibi dem interfectus. Aipumentum de re seu tempore ad locum est in iure validum.
s. Onus probandi ut plurimum incumbitat hori. e. Villa pro sita negligentia tenetur. si quis in suo territo
e, Conscientia sola iacit quem criminis compotem de par
si Patria potestas in pietate consistit. 5 non in atrocitate. s. Conscius Quis dicatur, δἰ unde haec dictio derivetur. τι Conscius diei potest qui qualitereuno laesam conscientiam se sentit habere. in Seruus sciens domino paratas insidias punitur, nisi rete
sequentibus rΠ et utatur , quae plene in superioribus exposita
niant, non prius tracta' declarabimus . r Absens e regio Ane, suspicione caret, ob id tor queri, aut aliter supplicium ab eo exigi non po test nisi at is indiciis aut aliis probationibus,conscius ac criminis particeps sui iste conuincatur. Si vero in loco inuentus eli, conscius criminis di ci potest. h. d. Glossia prima addit. l. in adulterii. c. ad legem Iuliam. de adulter. nec obstat secundum stloil. l. prospexit. in princi p. in verbo, in agro. u. qui taquib. manumis. liber. accipi. quum haec lex de aequitate loquatur,illa vero de stricto iuris rigore. Alias solutiones tradit glo. in diret. l. in adulisterii. & in dicta. l. prospexit .vt illa lex intelliga rurinniant imissione, haec vero di dicta. l. in adulterii. in quaestionis uii poenae impositione. Se cundo,ut. l. prospexit. de seruis proprijs uxoris, non autem de exteris seu de seruis mariti intel, Iigatur. De quibus dicta. l. in adultori loquitur. re hanc nouissimam admittit Cinus in . diasta. l. in
adulterii. Ego vero puto primam glossar solutionem positam indi ista. l. in adulteri l. veram, ma hac declaratione, τ ut prohibeatur seruorum alienatio seu manumissio, quamuis in domo non fuerint, quum adulterium a domina commissum est: non autem ut de his stipplicituri sumatur, nisi quatentis criminis erunt particepes aut conscii, ut hie, sed custodiri iubentur donec de quaestio ne adulterii cognitum sit, ut si opus fuerit,etiam per seruorum quaestionem veritas inquiratur. l. consensu. g. super seruis. c. de repud. l. si postu- Iauerit. s. si liber. cum duobus. s. sequentibus. T. ad legem Iuliam de adulter. dicetur in . l. iii. s. de his. infra eodem. 5c di etiam sitit in. g. serui. N. s. sequen. supra eadem. I. Sed ubi aliter conscii non erunt, quam quod serui sum, vel, ut dictum est in. s. hoc autem senatusconsultum. 5 in. s. sed in eo. supra eadem. I. quod sub eodem tecto erant quum occisus est dominus: non torquebuntur. hoc idem vult iste tex. 5c hoc modo. l . prospexit. nihil contrarium huic statuit, sed omnino huic conformare se videtur in ratione sua, dum in ca pite legis inquit, Ne mancipia per manumissio nem quaestioni subducantur. Nam manumissi torqueri possent, licet iam liberi essent, dicto. g. 3 serui. versi . sed in eo. supra eadem. I. r antequam igitur manumittentur torqueri possent,ii cci testamento iusti suerint manumitti, dicto. g. de his. in . l. iii. infra eodem. Et hoc est lenis da biu,quo verisimiliter coniect urari potestseruos adulterii uxoris conscios filisse, dicta. l. consen m. s. supcrscruis a . l. prima. c. de quaest. 5c. l. iii. c. ad legem Iuliam. de adulter. quae etiam prohi/bicio post mortem adulterae, propter dotem seu Iucrum dotis, usque ad duos menses durat. l. libertatem. c. ad legem Iuliam. de adulter. Ob id Angelus hic notat, iudicem maleficiorum non debere acclisatum torquere ubi pro eo praesum pilo est, quod criminis conscius non sit: nisi ur geant eum plura indicia, ut hic, ae in authent. si quis ei.&. l. si hi qui. c. ad legem Iuliam. de adiit ter. .sinali. in authent . ut liceat matri di auiae. colla. Viit. l. cum qui probat. c. de episco.& cleric. Et Roma. hic inducit ad quaestionem abunde a Specu. disputatam in titulo depraesumption. l. Si reperiatur occisus ante sores inimici, vel in loco illi propinquo, nec comperitur homicida,aut aliquod homicidii indicium, nisi inimicitiae cum aliquo contractae: an ab inimico praesumendum 4 crit factum sitiise homicidium. Et voluit Roma. post Specu. inimicii in torqueri posse, procedente solo inimicitiae argumento. istius etiam sententiae fuit Barco. ec Alexan. in i sinati. U. de quaestio. Similiterna Id. in didia. l. in adulterii. C. ad Im in Iuliam. de adulter. Oilibus adde quae no rat Alexan. 5c Moder. in . l. i. c. de his quib. Vt indig. 5c Bariolus in . l. aediles .im de .ia publica. Domum Romanus hic nonnullas inimicitiarii mdistinctiones tradit. In primis graues inimicitias a leuibus distinxit. Nam si inimicitia grauis sue rit,quia ob maiorem bonorum partem,vel obsacinus grauc in aliquem commissima, ex quo ani mus laedi potest cocepta est,ut in. l. licet. oc illitie glosis de arbit. 3c authent. si dicatur. c. de testi.
262쪽
l. iij. in princi in verbo,ini nucus.ec verbo, inimiciliae T. de testi. Adde Moder. Papien. in. l. soro rem. c. de his qui b. ut iii dig. l. in confirmando. T. de consist. t ut O. l.iii. g. sin.sside adimen.lega. l.
3 in ipsinis. c. famil. ercis n. t ut talis inimicitia grande indicium faciat. aliter non, per praedicti. plus Roma. addit tales inimicitias ad id conside rari debere, licet ex eis ab inimico damnum receptum no sit, sed ut curetur ne damnum facto iiii
mici contingat, non expectato damni euentu, alleg.tex. glo. in. c. quis. I.N.A. traderet
dica. Et ratio ultra eum est quia melius est in tempore Occurrere, quam post vulnus aut damnum illatum, remedium quan ere. l. i. c. quando lice. unicui sine iudi. se vindi. l. is qui aggrest rem. oc. l. si quis percussiorem. in verbo, Venientem. c. ad legem Corneliam de sica. Dixit autem hic Roma. ec bene, consuetudi . nem eius,qui inimicus est, in consideratione esse debere, si minas exequi consueuit, per.l. incivi lem. c. desuri Melius in.l metum.vbistosta c. de his quae ol metus,e causa fiunt l. no est enim verisimile. i. T. eodem. re quod notat Alexander in apostil. Barto. in dicta. l. sinati.ff. de quae stio. Glossa vero in. l. l. s. , in verbo, c u. per illum textum. T. ad legem Corneliam de sica. quam ad id notat Felinus in.c. sinati. extra de homicid. plane vult affectum debere attendi,vel 6 ti secundum Felinum, et si amicus amicum percutiat Winde mors sequatur: ut non praesumatur animum occidendi habuisse. Allegat glossiam. l. illud. . sane in sine T. de iniums.l. i. c. ad legem Corneliam. defica. l. si non conuicii. c. de iniur. Et est textus in I. item si obstetrix.s sina.& dua
hiis legibus. T. ad legem Aquiliam. Praedictis adde quod notauit Angelus oc Ioa de Imo. in. l. iusto. in princip. ff. de usucapio. per illum text. in his verbis, publice intersuit. dum alleg. l. lega tis seruis sui unus. T de lega.iij. l. si cui.=.hisdemss. de accusa. sed illa. l. iusto .satis aliena in ab hoc argumento. Im ὀ oppositum probare videtur in his vobis: Nam frequenter ignorantia liberos
emimus. Coeterum s.hisdem loquitur in eo, qui
semel in eode genere delicti in calumnia inuetus est sed in casu nostro, licet inimicitia aliquandosuerit,non tamen ex ea inde aliquid secutum est. Si aute ex ea inimicitia realis offensa secuta sui Cset, ille. posset inarhumentum trahi.l. non O mnes. in princi p. et . . a barbaris T de re milita. l. quum te. N. l. metum. in verbo laetationibus.
c. de his suae vi metus e causa si unt. hoc etiam aperte velle videtur dieliis. s. si unus. in his ver bis In quo artificio colore* versatur. ec dicta. l. iusto in verbo,assiduam Sc quotidianam. Etllic text. in verbo, suspicione. r solamis spicionem uno solo argumento vel indicio cauis satam ad torturam susticere voluit. Dum hic rex. inquit.Sufficiat ergo eos, qui cum ipso qui oe insus dicitur, fuerunt, re qui in suspicione caedis
aut conscientia attingi videbuntur, de his quae stione haberi. Ex eo enim solo argumento, quia cum domino serui erant quum occisus est, de morte domini suspecti iudicantur. et ob id de eis quaestionem haberi possie: sed non videtur ita de facili causandam esse suspicionem, ut dictum est in. serui appellatione. versicu. re magis est. ne puniatur ob hoc quod sub eodem tecto suit. su praead .l.illhic di etiam est Similiterin. hoe
autem Senatusconsultum.&.M. eodem autem te
cto. versicu. 5c ait Sextus. quod repeti videtur
hic in his verbis, plusquam iniquum est, si sorte ditata eccSed ubi indicium adeo praegnans est, ut vix as conscientia aliquem excusare possit, et ut putaudelictu in conspectu alicuius commissum est,qui
prohibere poterat, ut ex eo aliter conieetiorino ollit, nisi quod astantes delicto, Duorem
pristiterunt, aut participes criminis fuerunt,in ta ast istentia conscios criminis reddet: quoniam prohibere potuerunt, ne tale facinus committe retur. Pone quod armati erant,ec ab vitae suae periculo prohibere potuerut ne homicidae iner mes sorte facinus committerent.l.h. c.ad legem Corneliam. de si . ec.l. hae demum operae T. de
Oper. liber c. quantae. extra de sentcnt. CX Onau.
c.sicut. extra de homicid. ec plerisque alijs nota res in dicto. s. serui appellatione. supra eadem.l. Tale indicium ad torturam si iliciens erit, per hunc tex. in his verbis sufficiat ergo eos qui cum ipso qui occisus dicitur, erunt. Quae verba Roma. hic ad decisionem plurium quaestionum trahit. Prima est secundum eum,quam plene Albericus de Rosa. in tracta. statu. in secunda parte di tauit Si statutum,inquit portantem gladium de nocte poena aliqua puniat: N plures in porti cu existentes inuenti simi coram se gladium habere. An omnes tanquam gladium habentes poena statuti plecti seu multari debeant. Secunda, huic non dissimilis: Si statutum villam puniat, si
in ea homicidium committentem non apprchendat, an poena statuti villa puniar, si in ea occisus aliquis inueniatur. Tertia, quam Dinus ins cti contingentia habuisse dicit,ut hic Roma me minit: Quinque aut plures homines in eadem
domo habitantes erant, re unus in ea occisus in uentus est,a quo interemptus fuerit,sciri non potest: an omnes punientur, quasi omnes occidule Praesumatur. Aliam consecutium addit hic Roma si omnes de homicidio torti sunt nec aliquis eorum crimen consitetur: in oes absolui debeat, vel si irrogada est eis de occiso poena, qualis erit, an corporalis an vero pecuniaria. Vnaqua
in pleno stylo hic Roma. examinat. Et prima discit filisse Bononiae disputata per Tho.de Prono.s Et r tande in facti cotingetia decisum fuisse oode occiso
263쪽
de occiso teneri, per. l. i. g. .ciam. tribus .ll. seq.is. de his qui deiecer. vcl effuder. l. item Mela. s. item ii plures. ff. ad. l. Aquiliam. Sed IRoma. post Alber. non placuit haec decisio, per . l. scientiam. s. quum suamenta. E. ad. l. Aquiliam.&.l.sciant. c. de probatio. maxime quum huic non conue niant verba statuti quae de portante arma intellis mittur. l. i. g. si is qui navem. ir. de exerci. actio. l. non aliter. m. desina. Floria addit. I. sancimus. c.
de poenis. In qua opinione suit glos. ει Bal. post
eam in dieia. l. item Mela. s. sed si seruum plures.s L. ad. l. Aquiliam. in verbo, percusserint. Idem Bal. in dic Ei l. nam salutem. v. de ossic. praesect vigil .ubi Baldus,quem hic Roma. refert. omnessere quaestiones stupra relatas hisdem pene argu
mentis disputat, quibus hic Romanus pos h Albericum, praesertim motus consideratione glos. indicto. g. si plures. ut potius ad absolutionem de clinandum sit, quam ad condemnationem. Nec obstabit, seciuidum eundem Baldam. l. item Mela. s. sed si seruum plures. ff. ad legem Aquiliam. S. l. i. g. si plures. m. i. sequen. m de his qui deiexo cerunt vel taudo. t quoniam in eis certum erat delictum fuisse commissum, licet ignoraretur a quo patratum luisset: ob id omnes puniuntur. sed in casu proposito, quia adhuc ignoratur an ab ipsis occisius fuerit: istitur omnes excusari de
bent. Et ita respondet glossa in dicto. s. sed si se
Huni plures. per rationem. I. absentem. E. de p*nis. sauctius estem inquit illa lex, nocente im punitum relinquere, quam innocentem conde nitiare. Et idem Rotho magi in curia iudicatum
est, dum in via sancti Georgh pone Rotliomaga
homo re vera occisus inuentus erat,sed a quo hornicidium factum esset, nesciebatur: quamuis sola reorum conseilio deesse videretur, quum non tantum suspicio, sed ec urgentia indicia homici dio proxima aduersus eos qui homicidio Mitte rant indubie probata essent, in tormetis enim positi constanter homine occidisse negauerunt, sed occisum violentas manus in seipsum iniecit se c5stantius sustinuerunt, tametsi in itinere oc in vespere occisus inuentus fuisset,iaeque alios praeter accusatos in crimine praesentes suisse saterentur. Plus liquido constabat virum illum, qui cultro occisus inuentus est, bonae semper opinionis occo uersationis, ec sani intellectus, quandiu vixit, fuisse,nel causa propter quam homicidae ipsum defunctum ad se interime dum motum sutile asserebant udicantes ad eam opinionem trahere poterat, quum inimicitiae inter reos re occisum praecessiiment non minus tante homicid.e ambo post tormenta seu quaestionem de his habitam absq; alio supplicio remiis, S e carcere macipati sunt.
Quamuis huic interpretationi multum conueni re non videtur. l. ita vulneratus ii . a d. l. Aquilia.
versio. id est consequens in ratione decidedi
illius. l. in his verbis,ut non appareret cuius icti aperihi set: omnes lege Aquilia teneri iudicauerutita in rosim . quod si quis. in his verbis, cogitet
longe absurdius constitui neutrum lege Aquilia ιι teneri aut alterum potius, et quum neque impunita maleficia esse oporteat, nec facile constitui pollit uter potius lege Aquidia teneatur. Et sor itore argumento probatur in themate ultimo is Ilus legis. versio. quum plures trabem surandi
causa sustii terunt, quam singuli serreno possent:
surti actione omnes teneri. quamuis su Dcili ra tione dici possiit neminem eorum teneri, quia ne minem verum sit eam sumitisse. Quae nouissima ratio multii in cotra dictum glo. urget, ut quamuis verba non sint capacia ex subuli iuris ratione comprehcndere aliquem istorum, tamen, ut in quit ille idem text. in versicu. multa. in eadem. l. multa, inquit, in iure contra strictam rationem disputandi pro utilitate communi recepta sunt.
Ob id omnes voluit lege Aquilia puniri. obstat etiam. s. sequen. qui omnes vltimo supplicio punit . illhic dicetur. Primo, huic solutioni obstat dicta. l. i. s. si plures. cum . l .sequen is de his qui deiecerunt vel cistuder. dum ille tex. ait,Si plures in eodem cccnaculo habitant, unde aliquid dei ctum est. in quemvis haec actio dabitur. ii 5 enim ille text. dicit ab aliquo ipsorum tactum sutile, vel deiectum, re inclius in eadem. l. i. s. summa.
versi . proinde. eodem situ. dum inquit, proin
de re si quid pendens effusum sit, quamuis hoc
nemo ei iuderit, edictum tamen locum habere. Secundὀ. obstat. l. ij. eo. titu. de hi et qui deieco.
vel ei ludo ill hic Caius ait: Quum sane impossi bile est, scire quis deiecisset vel effudisset. N in. l. sequen. dicitur, Et equidem insoliduin. sed si cauno fuerit actum, caeteri liberabuntur. Sed dici Posset, in illa. l. praesupponit factum fuisse ab ali.
quo cord, qui in caenaculo erant, quamuis igno retur a quo. oc hoc modo strina erit glo .conside-ryti O. Dico econuerso, ex his verbis praesumptiotionem iuris esse ab eis superstitibus commistium fuisse delictum,neque absque conscientia crimi riis esse, ut inquit iste text. in his verbis, Et qui in suspicione aut conscientia attingi videantur. Et Prius usus est hoc verbosufficiat. Et sic attinguntur ut si ecti aut conscii qui cum eo erant qua occisus est. Dicam plura in. l. penul. infra eo de. s. sequen. praesertim ubi ex qualitate loci ectemporis committi delicti aliter veritas erui non potes . l. consensu. g. super seruis. c. de repud l. sina. c. ad le*em Corneliam de si . l. sina. c. de quaestio. s. si sibi manus . in his verbis, in conspe
ii Sed circa istud t puto posse dici, hanc suspicionem delicto proximam, quantum ad quae stione sufficere, ut hic dum de quaestio e tantum, non autem de supplicio loquatur expresse, licet si ibintelligi debeat, ut in. s. seque n. declarabitur. Nam idem oc prius de viroque divorat, quum de seruis locutus esi, qui in eadem regione crani:
a quibus quasione dc supplicium exigi oc. l. si.
264쪽
per qua idem notat glo. in diei a.l si ab omnibus coiter approbata. hic texti in recte intelleeliis a procedetibus no dissert.in seq. s. declarabimus. Vide Aret.in tra Ri .malin. in verb.fama publi ca praecedente.Cin. in.l. s. c. de quaest.l.ti. c. de Peric tuto.l. q.in primsfde excusa. tuto sed quasin lares sint traelatus maleficiora, in quibus praeclari viri lucida eorum in mia manifestare curauerimi, re quasi per singulas huius tituli te
ges nonnihil explicamus, quae illis tantum con ueniant,tractabimus.Di m est in.=.illud. post glo. supra eade. l. reliquas vero Roma. quaestiones statim examinabimus. .
In tex. Si sorte distula late praedia habeat. haetex. singularis est τ ut in accusatione seu libello accusatorio, locus comissi criminis describatur, qualitas ec quantitas, ut pro modo loci scire possit iudex, an testes producti videre vel audire potuerint. Et ratio ab eis latitudinis ec longitudinis Ioci exquiratur, ut intelligatur,an vera sit seu verisimilis depositio, iliter re accusatio: ec ex ea iudex informari possit, an moueri debeat ad
credendum aduersus reum accusatum, vel rim
absoluendum: in si tam dissilia sint praedia, vel
coacti seu vicina.l. quicun* desertum. N.l. qui agros. c. de omni agro deser .lib.M.e. quosdam. extra de praesumptio. dixi m. s. hoc autem sena tusconsultum.s ra eadξ l. quibus adde. s. item verborii in s. Insti. de inutili stipui. in his verbis, in ipso toto eo die suo conficiebatur instrumentum sese vel aduersarium suum in es is locis esse. Silis in descriptione sundorum debent qualitas, qualitas, amoetu tas, utilitas ec ea terae landi utilitates describi. l.seritum. T de censi. l. si quando. c. de bo. proscrip. I. si in emptionem.in princi p. Ude contrahen emptio. l.s praedium. c.de aedit. edi 'o.I. etia.ffide aedili. edie. praesertim hocne cesssarium est in distraetione praediorum ecclesia
errulas . xij.q. n. iliter in praedio Moli dicem dum est, ut in toto titulo. c. de omni ino deseri lib.M. dicta. l.si quando. c.de bo. pros p. l.sor, m. n.decensi. r Et in ea tantum debent aestimatione qua comperiuntur describi.l. non intelligitur. s. dici fratres. T. de iure fisci. Et ratio in illo tex δ:sicut em diligetti cultura precia praediora ampliantur ita, si negligentius habita sint inui ea necesse est.Sil, in remisorio iudicio ex capite laesionis ultra iusti precii aestimatione, tempus corraehu,no aute querelae,rescissoriae intelatae coissiderari debet, si forte emptoris industria res melior effecta est. l ad res deda. c. de rescin. p. i. si minori precio. c.de iure fisci .libra nisi cor
sulto seu ex indiuitia ab emptore iacta esset locupletior sciente eam restitutioni subiectam esse L
nia de lega. Dixi plenius in repetit l. dudum. c. de contrahen . emptio. Et ob id in eo libello M,1 describi debentit .si rem. T. de res vendio. Ex
his, praesertim ex hoc text. videtur locum loci,
non autem singulas praedii glebas describi debere,argumento.i.iij. in princip. ec duobus. ses. ε loi's.sside acq. post .dum hic tex.inquit, dissuta late praedia. Adde Bacin dicta.I. item Mela. .
si plures. . Tad. l. Aquil. eundem. in s. sin. Tassit.
Come.de sica. ideo pars loci describenda est, ut coniici possit, an ex ea dominus adiri potuit, dicto. s. hoc autem. supra ea.1.5c id iuuat ad decisionem quaestionum per Roma.hic longo stylo examinatarum eas tamen,quum utiles sint, intendo
in eis aliquid ultra per Roma. dicta deducere.
sica ec Bal. in.l. nam salutem. Ede OS. praesec.vigil. 5c Floria.in dicta. l. item Mela s. sed si serua plures. Tad. l. Aquiti a. Din. in regula, in obscuris. de r l. ivr in. .ampliore stylo examinauerunt. Et qusi frequentes re quasi quotidianae sint in tholis eriminalibus, ec me scribtie his se obtu. Ierunt: ob id ut videat unusquis* quid in his tot insignes utrius p philosophiae viri sentiunt, bre
ui recitabo. In primis,quid hic Roma. circa prioma scriptu retiat, supra memorauimus: amplius igitur no repeto. Bal verὀ.in dicta. l. item Mela. s. sed si seruum plures. Tad. l. Aquil aliter a leo ma. distinguit. Aut, inquit,dubium est circa deli
ctum an comitium sit: ec prius de delicto constare debet an commis Iuni suerit s. illud supria ea.I. AI hie dictu est. Hic primus articulus de indubitabili est. r Si vero constat deli esse comissium ab uno ex pluribus, sed ignoratur a quo factum
sit, neque specifice contra aliquem probatur: ab soluuntur omnes.l. denuciasse.M. quaeritur. Tadi. Iul.de adulter.Illa I. non multum couenit, quoniam in ea quaerebatur, an comissum esset adulterium. Et ubi contra adulterum nihil probatum erit,ambo, videlicet adulter 8c adultera absoluatur,per rationem praecedentem. Sed quaestio seuthema in hoc articulo est,quando certum est G. missium esse delictum, persona autem delinques Ooratur: et dicit omnes absolui debere. t absent .m de poenis . ne propter ignorantiam inno cens pro nocente puniatur, ut euestigio dicetur .
In eadem opinione suit Din in dicto.c. in obscuris. de regulis iuris.in vi dicit enim, si certum est delictum, sed a quo commissium sit, ignoratur, sequemur quod minimum est, per illam regula. Sed minus est absoluere.I.absentem. Edepoenis igitur oce. Felinus autem in e significasti.'. dicit in hoe secundo articulo glos. iuris ciuilis esse contrarias, videlicet glos in dicta. l. item Mela. s. sed si seruum plures. in verbo, plures. 5c in Verho,Iulianus ait. T ad legem Aquiliam. es glosia in dicta.I. finali. T ad legem Corneliam de sica.
265쪽
Sed Angelus in dicta. l. sinali dicit glos non esse contrarias, sed diuersas tantum. Nam glossa di
istae l. item Mela, secundum eundem Ang. intes, ao,r ligi debet. r quado uno ictu tantum aliquis perculsius est,es ex eo mortuus est. nec sciri potest aq'o eorum, qui delicto aderant, communim sit: si omnes absolui debent, dicta. i. absentem. T. depcvn. Glo. ver ὀ dictae .l. h. T. ad. l. Corne. de si .
intelligenda est quando ab omnibus percustiasin, sed cuius ictu perierit: nescitur: ec isto casu omnes puniri debent. Iiee eadem fuit Archidia. distinctio. in .c. sina. xxi l. q. viij. dixit enim, si ab
uno tantum ex pluribus crimen commisiam est,
nec sciri potest quis deliquerit: N procedat dicta
l. sentem. Si vero omnes deliquerunt, sed non aequaliter, sciri autem non potest cuius ictu perierit: ta omnes de occiso tenebuntur, dicta. l. item Mela. sed si senium plures. T. ad. l. Aquit. Imo plus, Inquiebat Mela. secundum eundem, etiamsi non appareat cuius ictu perierit: quia in ali quo eorum demonstratur occidendi voluntatefitisse, quo ad actum processiim est, argumento. I., T. ad. I. Corne . de sica. . item lex Cornelia. at,s Insti. de publi. iud. r dicens ob id omneς irregulares fieri neq; ad ordines promouerri posse. c. si quis host. l. distini'. Sed Archidia. huic opi. non
multum insistit propter autoritatem glos L. in . . nolite excedere. . q. i l. quam glo Fai. in dicto. c. significasti. q. colum iiii. extra de homici. dicita nemine allegatam esse sed eam ultra Archidia. alim. Ioari. Andre. in dicio. e. sisnificasti. simili ter&glossin c. quiescamus. xlia. distine . in qua Fcli in eodem. c. praecipuum fundamentum in hac refecerat. dicit enim illa glos. illum text. est e in argumentum, si unus interiectus est ab uno ex plurisus, ta dubitatura quo ratione dubitatio nis omnes promoueri debere, per ratione illius literae, ne sorte eradicantes zizania eradicemus ec triticii m. quae sunt verba domini nostri Iesu in Evangelio Matthaei. scripta. xiii. c. Similiter ne s propter nocente patiantur innocentes: τ quum sanctius sit nocentem impunitum dimittere, di
cta. l. absente. N. c. sacris extra de sepultur . cum
qua transiuit illic Archidia. Licet Brixiensis in
sua disputatione incipiente, venerabilis, secunda cum alterius fuerit opi . melius est. Omnes non promoueri, per dictu. c. significasti. extra de ho mici. Ubi liuio . similiter in eadem sententia suit in gloi L. sua. in verbo, certa. per illum text. qui ovat tutius elle,si tales a promotione ec sacerdotali officio abstineant. Sequitur Hostien. Alleg.
te . trauagan. Grego quae incipiebat,nullum.
de tempore ordinan. Nec potest mouere glosi . in dicto. c. nolite. quoniam loquitur in casu quo unus soliis inuenitur percussisse,sed non ubi oes Percusseriant, licet unus tantum letaliter percii merit, sed ignoratur a quo letale vulnus ictum sit,
in quo casu Mela loquitur. Et Ioan . Andr. ad id allis. glo. in dicto. c. quiescamus. xlij. distinc. Et
in dicto. e. nolite. u. q. q. Sed nee ista consideratio bona est. Ob id alia ratione Brixi d. vi resert Anto. de Blit r. post Ioa. And. dixit tutius esse omnes abstinere ἱ promotione. Φ homicidam promoueri, quoniam si absoluerentur omnes illa occasione omnes promoueri desiderarent. Inde contingeret homicidam ad sacros ordines promoueri: quod indignum cisset c. petitio. ira de homici. Secundo, in dubio ea Ratio quae Relinioni seu animae saliet, potius amplectenda est. l sunt personae in R. T. de religi. ec sumpti. sit nerum. c. de his. l. distin. 8c dicto. e. petitio. e .c.
hoc ipsum. xxxiii. q. ij. C in in his bonum est
timere culpam,ubi non M. c. ad eius. in s i. v. di stin. c. illud. extra de cleri. excommunica. minist.
Et idem Archidia. notat in dirio .c.sina. xxiij. q. viij. reserens RV. dicere omnes ut irregulares repellendos, tam ex parte iniuriantium 4 iniuriam patientium, si virini arma mota suerint, Per. c. praesentium. extra de cleri. percus. c. si quis post. lj clistinc'. tamen ipse idem Archidia. in hoc vitimo articulo,uim inserentes avim patientibus di stinxit, ut qui vim patiuntur cum dispensatio ne Promoueantur,re in susceptis tolerentur, datamen constet eos non per utile. c. q. 5c si .extra de cleri. perciis. In inserente vim, secus esse dicit. c. quocunq; , xxiij. q. Viij. Scar8u. c. Porro .x q. q. iij dc in dicto. c. sina.xxij. q. viij. in verbo, impu/onabant, et hoc coiter approbatur post Innoce. oc hosti. in dicto. c. petitio . extra de homicidi. 5cin. c. quum olim . extra de restitu. spolia. Et Ar chidia. in . c. si . xxxvj. distinctio. aliam disserentiam sarit inter percutientem in bello iusto,5 se defendendo tantum ec ad vindictam ostenden tem occidendo. hoc dicit post Gosri. in summa de homicia. per dictum. c. de his. l. distin 'io. In casu autem premisiae distinctionis Ioannes An Gaas aliter censuit,ut si de culpa omnium apparet, licet unus solus occiderit, sed ex cuius ictu
occisus fuerit, non constaret, omnes vult repet
Ii posse. Si ver ὀ de nullius culpa singulariter coinstat, omnes admittendos est erit. c. cupientes.s. erum .in glosi .in verbo, si hoc. de electio. in
vi. Cum Ioanne Andrea, Antonius de Butrio in dicto capitulo significasti. h. pertransit , 5 dicta per Ioanne Alidrea omnino tra Scribit An tonius, uno per eum addito in expeditione glo. in verbo, discerni. in quo hoc modo distinxit dagio in illo. c. dicit, r dato animo occidendi viil neralitem ec occidentem non pariter puniri, di cta. l. item Mela. Fc. l. huic scripturaeoc. l. ita vul neratiis. T. a d. l. Aquiliam. ut intelligatur si vulneratus occidendi animum non habet, di disce
ni potest quis vulnera iiii ab eo qui occidit, & in
hoc ius canonicum a ciuili non dissene ait. vul nerans enim de vulnerato tantum, occidens de occiso tenebitur, dicta .l Ite Mela. f.i. &. l. huic
266쪽
habeat:& differt ius canonicum a ciuili, secundueum. Nam de iure ciuili de vulnere tantum tene bitur vulnerans, non autem de occiso, dicta. l. huic scripturae ec. l. ita vulneratus . de iure cano nico secus secundum glos L. in dicto. c. si. xxiij. q.
viij. quae alleg. text. in. c. praesentium. 8 . c. con
scientia. extra de cleri. percus. c. si quis post. l. di stinc. sed illam glos Anto .verum dicere ait, si de
Pecuniaria Poena agatur,quum lex aquilia dam. num &interesse tantum consideret non autem
animum: Ac punitur talum de vulnere. Si ver ὀ de temporali poena agatur seu poenitentiae siue irregularitatis, vel de peccato: N omnes tenentur,
3 dicto capitulo significasti. t quantum autem ad
Poenam corporalem de iure ciuili imponendam, remittit se Anto .ad distinct. Bart. in dicta. I. sina. E. ad. l. Corne. de sicariis . ubi vero non constat
cuius ictu quis percussus sit: θc dicit ius ciuile cacanonico conuenire, ut omnes puniantur, dicta
l. item Mela. g. sed si seruum plures. T. ad. l. Aquiliam. dicto. c. si nificasti. extra de homicid. N. c. sina. xxiij. q. vi q. sed circa eius distinctionemvide Archidia. in dicto capitulo sinati. xxxvi. distinc Comperio Ang. indicta. l. sin. T. ad. l. Corne. de sica. aliter distinxisse. Dixit enim, si unicum vulnus apparet potest unus deli omicidio inquiri, caeteri vero de auxilio: quod multis modis mae stari potest. l. surti . s. ope. N. I. is qui opem .st desur l.i. T ad i. iii l. maies. Si non apparet percunsor: 5 refert aut ex vi statuti diuersa poena homicidae &piscussoribus imponitur, uti etiam est de iure ciuili, dicta. l. ita vulneratus. 5c l. huic scri a 4 pturae. Tad. l. Aquil . t quum deficiat probatio, delicit etiam iuris ministerium. l. duo sunt Titin. T de testamen. tutela. Ob id dicit novidere quo modo salua conscietia remediii dari potest,quo minus absolui no debeat, licet secudit eu se iudices maleficioru unu de homicidio, caeteros vero de fauore dc auxilio puniant. argumcto. l. quo niam multa facinora. c . ad. l. iiii. de vi publicia.
Bald. in dicta .l. item Mela. s. sed si seriau plures Tad. l. Aquil . unum prioribus distinctionibus addebat ex mente Dini in dicta regula, in obscuris. de regul. iur. in. . Si videlicet dubium circa criminis qualitatem versetur,ec non praesumitur crime nisi probetur. l. si praeses. T. de poen. l. quoties . . qui dolum. T. de probatio. c. licet causam.
ubi glos. in verbo, astrinxit. 5c post eam copiose
Feli. in. xvi I colian. 5c seq. extra de probatio eu dem in. c. quum ordinem. extra de rescript. hoc
etiam notauit Archidia. in dicto. c. si .Hiii. q. viij. Cin.& Bal. in . l. q. c. de probatio praesertim hoc dicit procedere Bal in dicta. I. item Mela. in deli licto iterabili. c. abbate. de re iudian. q. Tamen secundum eundem Bal. alit,ut Bartol. indicia. l. . denunciasse. Mad. l. tuliam de adulter voluit eos de simplici facto condemnari debere. I. pratior. s. docere. T. vi bono. rapto. Aliam deinde N. ij.
distinctione tradit Bal. quam non repeto, quum unicuit pateat, quae non videtur differre a prib is ribus, a dum distinguit incertitudinem a beta, ctu procedente: cx parte ageris ab ea quae vel ex parte patientis contingit: vel quum dubiu est de qualitate personae vel alias de mente dubitatur veru in hoc ultimo dicit contra delinquente praesumptionem esse, quum factum naturaliter quia malum,in prohibitum. l. prima. s. diuus. T. ad. l. Corne. de sacarijs. N. l. prima. c. eodem. l. v im T de institu. 5 iure. Et quod Barto. notat in .l si cum exceptione. T. quod met. causa. dixi aliquid in . item illud. supra ea. l. Dicium autem a Bal.
de qualitate pulchre declarat idem Baldus post
Ricardum Malumbram in. l. nam salutem. TMossi. praesec.visil. in qua Baldus pro dist nitione huius articuli ustione facit, qua secudo Io eo Roma .hic examinauit, si villa ex vi statuti puniatur si homicidam in suo territorio no apprehendat. Prius tamen Q hanc secundam Roma. quaestio nem absoluam. nolo Floria. distinctionem per eum positam in dicta. l. item Mela. g. sed si se
Uu plures. praetermittere. In qua Flo. tres diuer
sis opi. refert. Prima est quam hic Roma. amr mat, re eam hisdem argumentis quibus hic Roma. Flori. reces et . Ob id dicta per cum non repeto. Alia & secunda es t teneantur omnes. quam idem Flori amplectitur. Primὀ, per dictam. l. ita vulneratus Tad. l. Aquit. Secundὀ, est dicta. l. i.
s. si. m. i. seq. T. de his qui dele. vel e do. Cuias plura roma. hic addi ut supra visum est. et Tertio si non punirentiir, delictu alioquin impunita
remaneret,contra dicta. l. ita vulneratus. c. in ta mem. trade sente . excommuni. huic respondet
glo.& sequitiar Roma. ut prius dicta est melius eisse nocentem impunitii esse, O innocentes puniri, dicta. l. absentem. ff. depce. Darig. Lex de sacili circunueniretur: quod recipiendia non est ut malici js hominum occiirratur. I. q. c. de iudi vi dui. tollen. l. in fundo. T. de rei vendi. huie simili ter respondetur grauius esse innocetem punire, nocete in dubio absoluere. Secundo. uatione conexitatis zmittit quod alias no p mitterer. l. si is qui duos. E. de liber. lega. l. liberis. m. de liberi causa. l. si comune. T. colapdio. Et ob id Mari.
Sozi in. c. ij. m. vii . fallen. extra demutu. petitio.
Cuius dictust multa ampliat Fel. m. c. placuit. iiii.col circa si. extra dei scriptio. t Si laicus simul
cu clerico vnu deli stu comiserint: propter criminis conexitate,& ne variae sequatur sentetiae tra het laicus beneficio clerici adiudice ecclesiasticaper. c. 2 tuas. tra dear. Cui adde. l. ta collatori bus. s. qm. c. de re mili. lib. xij. hoc tit no obser uat praxis.& respondeἱ,quae dei, deo: quae Caesaris sunt,Caesari. c. couenior. xxiii. q. viii. Secudan6 cossideratur si diuersa sequat iudicia: quiano possent aliter iudicia esse nisi differetia. Ecclesia
enim cultru no habet ut saeuiat. c. sentetia sanguinis, tra ne cle. vel mona. Impator ver ὀ gladio ultore premit. c. solita'. extra de malo. ct obedie.
267쪽
e postulasti. oua de homicid. I. iij. c. de episco Floria. quilibri cultrum liabens faciliter visa iudicis familia ipsum dimit, teret ut poenam euitaret: sed non illi ad noxia inis utandum est qui animam suam redimere cupita transigere. c. de transac. l.i. T debo eoru qui . ante senten. mor. sibi costa. Alia ec Tertia est sententia dicentium secundum Flori. Vnum tantum puniendum esse, re iudici locum esse gratificationi , argum O. l. si . ff. de reli.&sumpta. iuner. l. iij. si cum omnes infra eo Sed haec opi. sine ratioe
est. quid enim si innocetem eligeret. duplex pec at catum esset. t Primo quia sanguinem innocente puniret,ut dietiim est diera. l. absentem. Secudo, in mala electione iudex peccaret, in quo litem faceret. l. si filiusfamilias. T. de iudi c. in his verbis, si euidens eius arguatur gratia. Plura dicam in dicto. g. si quum omnes. ec argumento. l. si quis pecuniam. in pruicip. ff. si quis omisi a causa testa. in his verbis,quamuis non accepta pecunia sed nismia gratia collata dicta. l. denunciasse. β. quaerit.
ff. adlegem Iuliam de adulter. in his verbis, sed
aget causam suavisortassis re obtinere vel gra- 3 itia vel iustitia vel legis auxilio pessit. iuncto versi c. seq. in his verbis, mulier vero religiosum iu dicem sortita pudicitiam defendat. Secundὀ, ob stat dicta. l. ita vulnerat . versi c. quod si quis .in his verbis,cogitet longe absurdius constitui neutrum lege Aquilia teneri,aut alterii potius. Nota
haec verba,aut alterum potius. quomodo electio iudici dari non debet utrum velit punire. dum in
sine eius de dicitur,nec facile constitui posse uter potius lege Aquilia teneatur Bart. vero in dicta l. 6. ff. ad 1 Cor. de sic plenius post Cinum in. l. quoniam multa lacinora. c. ad legem Iuliam. de vi publi. distinguit,quam de iure vera esse dicit: as quoniam rius occidentis animum considerat. I. i. s. diuus. Tad legem Corneliam. de sica. sed sta, tutum ellectum tantum. Caetersim comperio Ci num fecisse differentia inter homicidium ex pro posito ec ex non proposito. veluti in rixa saeta: ut si ex proposito lacuum fuerit: intelligatur glo. dictat. l. si. tr. adlegem Corneliam. de si . si non si proposito: procedat glos. diei . l. item Mela. s. i. in verbo,plures. E. ad lege Aquiliam . Sed si
non apparet cuius ictu occisus sit: omnes a poena
legis Corneliae absolui debent eo cruod lex Cornelia dolum expectat. l. lege Cornelia. T. ad legῆ Corneliam de sica. aliter est in lege Aquilia: qui lex Aquilia etiam leuissimam culpam cossiderat: ideo omnes punit, dict in item Mela. f., Et qua
uis Bariolus eam sequatiar, non tamen videturco uenire. Nam quaestio nostra est, quomodo homicidium factu esse praesumatur: an ex propoli to,an ex non proposito. Demum Bart. inquit,insalutis, quae factum latum desiderant, aliter esse so distingendum. et Aut enim, secundum eundem, Plures percutiunt,sed qui vulnus letale intuIit,ille est qui primo percussit. Caeteri vero qui no letaliter vulnerauerunt, post illatum letale vulnus percusserat. Et isto casu omnes de liomicidio punientur. l. qua actione. s. sed etsi quis seruu aegrotum. T. ad legem Aquiliam eco trari θ sivulnus letale silerit post priora illatum: oc is tatum,qui te
taliter percussit, pum etur. l. ita vulneratus .is. ad
legem Aquiliam Et hoc modo, secundum eun dem, intelligatur diei a. l. item Mela. s. sed si plures. m. ad. l. Aquiliam. Fatetur tamen Barto. eos,
se primo pcusserunt,poste de auxilio aut ope seu rauore praestito puniri, quasi de assistentia homicidiosacta l. in actione. . ope. T desur. Secudo, alio capite puniri posse, secudum eundem, Quasi omnes ad id homicidium committendum adunati suerint i iij. T. ad. l. Iuliam de vi priua. Sufficit enim si unus tantum ad id sit coadunatus. l. ij. s. sed oc si unus. T. vi bonorii raptorum. haec sunt
In hoc primo articulo existimo. Barto. dilige ter parum leges per eum alleg. considerasse. Ad mitto tamen quod idem Barto. adaptauerit statuta punientia factum, non considerato aliter ani mo comittentis, i legi Aquiliae, quae no anima sed factum solum attendit. l. ij. 5c. l. sed oc si qye cunque. N. l. ita vulneratus. & omnibus eme te gibus illius titu. T. adlegem Aquiliam. In reli
quas Uero non puto verum dicere Barto. Nonem in ratio, an vulnera non mortalia letale viii nus praecesserunt,an vero secuta sint, in conside
ratione est:Sed sol si ea videlicet, an vulnera praecedentia vel etiam subsequentia morti serum vulnus morte letaliter vulnerati accelerauersit: et eo casu omnes de occiso teneant, quasi omnes morti occasionem dederint,di sta. l. ita vulneratus . inversi. quod si quis absurde. iunctia glo. T. ad lege
Aquil . si autem orte letaliter vulnerati quo cusptempore illata non maturauerint, de vulnerato non autem de occiso tales vulnerantes puniane,
quavis pluresvulnerauerint. Et sic uniuscuius ictus cossiderabitur. Et quod haec vera sit plebi sciti legis Aquiliae mes,volo te notare Praecipue dictam. l. ita vulneratus. in capite eiusdem. in his verbis, et respondi, occidisse videtur vulgo qui dem, qui mortis causam quolibet mo praebuit.
Expressius probatur in. s. rursus. vers. igitur. ca
dem. I. dum inquit igitur si quis seruo mortifero vulnus inflixerit,esidem alius ex interuallo ita Percusi erit ut maturius intersiceretur J ex prio re vulnere moriturus fuerat: statu ed si est, viru*corum lege Aquilia teneri. Et sic omnes de occiso tenentur, tam is qui letaliter primo percussit quia certum crat ex vulnere in oriturum Φ is ui mortem Ietaliter vulnerati accelerauit, Sec O,a contrario sensu,si is, qui secundo percussit,
mortem non accelerauit: de occiso non tenebit,
sed de vulnerato tantum .dum dicitur in illa. l. taut maturius interficeretur. Et in versi. seq. dicis, qui quum a pluribus idem semus ita vulneratus cr,Vt no appareret cuius ictu perhiletronios i a q
268쪽
re Aquilia teneri iudicauerunt. In quo verri. T . ut aliud thema, ut facilius videat in priore de 33 cisione conuenientia. r Et si forsan diceret qui Lia, haec verba, cuius ictu perierit. in lioc sic de ere interpretari,quoniam sorsita omnia vulne ra morti sera sint, vel singulariter considerata per se non erant letalia tamen simul coniundia mortis causam praebuerunt. Certe in illo rex. non c5 ueniret ubi non letalia vulnera mortem non ma
turassent sed si secunda vulnera icta sunt,ut ma turius mors sequeres: N procedit ille tex. in ver.
quod si quis absurde. Dum inquit, cogitet loge
absurdius consiti tui neutrum lege Aquilia tene ri,aut alterum potius. Similiter ta ratio illius te gis quae mox sequitur,quu neque impunita et Iemaleficia oporteat. Idem in l. huic scripturae. T. eo. In his .erbis, vel alio letii maturius perierit, quibus coniunge rationem legis, dum inquit, at insuperiore non est palla ruina apparere an sit 34 occisus. τ Vbi igitur appareret eum aeque mori rurum ex priore vulnere,n5 de vulnerato sed de occiso primus oc non secundus vulnerans teneretur. Ubi vero no appareret eum aeque moriturii ex vulneribus primo illatis: de Vulnerato, non autem de occiso teneretur primo vulnerans, Ut
inquit ille tex. in his verbis, de occiso agi no posse, sed quasi de vulnerato. S sic ubi priora vel
posteriora vulnera non maturauerunt mortem,
licet aliqua forte morti sera essent ex illis, de vul nerato, n5 autem de occiso. Alioquin illa. l. huiescripturae. in versic. si seruus. aperte distinetioni Bar. co tradiceret. Nam in illa. l. is qui primo vulnerauerat,mortiscre vulnerauerat,& tamen non
de occiso, sed quasi de vulnerato tanti in conde nat illa ratione, quia non est passus secundo, ut
rierans videre exitu vulta eris primi. Similiter opis positum probaret dicta. l. ita vulneratus . in prin.
3s in his vobis, T sed lege Aquilia is demum teneri visus est qui adhibita vi α quasi manu causam
mortis praehuiiset: tracta videlicet interpretatio, ne vocis a caedendo S a caede quaestio seu thema illius legis erat de servo ira vulnerato, ut cx ictu certum crat eum morituru, deinde medio tempore ab alio ictus decessit: an cum vivom de occiso
lege Aquilia agi possit. Respodit, vulgo aestimari vinitis mortis causam praebuit se, sed tantum eum solum videri lege Aquilia teneri. sui vi ecuasi manu causam mortis praebuit, siue primusve secundus sit qui mortis causam praebuit. Et
tame in versi. igitur dixit utrunque de occiso te iacti. Ratio illius. l. est, quoniam primus occidit, quia omnino certu eras ex illo vulnere moritu rum est e,secundus etiam de occiso tenetur, quia vitam maturius terminauit. pluribus eth diebus. vixit se potuisset: ob id ex ea mortis acceleratioede occiso teneatur, Hoc cita iureconsultus aper 36 tius ostendit in eadem. l. ersi. aestimatio. r si emmaturatanon fuisset mors serui haeredis institu
ti, potuisset haereditatem sibi delatam iussu domini adire priusquam moreretur. Ob id secundJpercutiens in damnia limatione tenetiir ad aestimationem haereditatis, non autem primo vulnerans,licet ex morae certum fuisset serua decede
re. Ex his vides in lege Aquilia cossiderari an ex prioribus vulneribus an postreioribus mors sit accelerata,non tacta disterentia,an prius vulnus seu posterius mortiferum silain. l. huic scripturae. probatur de vulnere morti sero primo dato, sed
non omnino apparcis,an ex eo vulneratus re vera decessisset: ob id de vulneram, non au tem de occiso primo percutiente tenerri vult. ecouerso igitur ii certu fuisset ex Uulnere posse decedere: de occiso, non de vulnerato tantum teneretur, dicta. l. ita vulneratus . in princi.& versic. io rur. in quo clare probatur considerari debere, an posteriora vulnera mortem accelerare possunt. dum dicit in illo text. alius ex interuallo ira per cusi erit,ut maturius interficeretur. de occiso notenebitur, sed tantum de vulnerato. Et ita intelligitur diei a. l. aetione. s. sed de si quis serua aegro rum .dc di illa. l. item Mela .versic. Celsus .ec victi I. huic scriptura . versat in superiore. T. ad legem Aquil. r dum inquit ille tex. non est passa ruina, apparere an sit occisus, nisi super vulnere dubia
sequi posset, an ex eo mors futura esset re aegro tum ex priore vulnere percussit morte eius accelerando: qui licet ita percussit, non ut maturius interficeretur: quia percutiedo mortisere vulne ratum, in culpa est. Et quia non est passus ut appareret an esset occisus ideo ille solus de occiso, non aute primus percutiens icnetur, dicta. l. huic scripturae. versicii. si seruus . in his verbis, vel alio letii maturius perierit. Et ratio est ex illo tex. propter dubium euentum vulneris licet mortiseri.
Nec obstat si dixeris ex illo text. probari in ver bo euiter percusserit,ut percutiens non in aniamo percutiebat ut interficeret. dico hoc non coiscludere, duplici ratione. Prima quia lex Aquilian etiam, non animum considerat, ut supra dicta est. r Secundo ex eo quod aegrotu percussit, de buit percutiens, qui in culpa est, aegrotum percutiendo,euentum cogitare,aut salte dubitare. Et ratio in illo. s. si quis seruum aegrotum. est, quia aliud alij mortiferum esse solet. Ex eo em quod aegrotus seruus erat, existimare debuit facilius morte post e continetere. Ob id in culpa est pro pter quam lex in dubio contra eum,qui ex interuallo vulneratum percutit,praesumit ad id vulnerasse ut maturius interficiat. sed cotra hanc prae sumptionem potest in contrarium probari, argumento dicta . l. huic scripturae. vers. at is qui in saperiore. Et ideo dicit Bal. solet Vulneris euentus expectari,an inde mors seques Uel alitide. Et ob
id Do. Odo de Odis potestas Floren. et vix euitare potuit mortem,licet habita medicorum relatione hominem ad mortem vulneratum intelle
269쪽
quo vide Bald in. c.j.quib. modis. seud. amitta. colla. x. Et idem repetit Baian. l. damni insecti. Sabini. per illum text.sside dan .insec. Dic, licet posset probari ex primovulnere potitisse decedere non habenda erit ratio illius defensionis, per illum tex. quoniam probabile dubium de moraeerat. sed ubi omnino certum esset moriturum clarum est utrunque vulnerantem reum homicidinesse,dicta. lata vulneratus. iocitu. Et idem sen iit Marti . den.in diim .ca.i. ciuib.mod seud. amitta. Et illitie sequitur Cardi. Alexan. Nec potest illa.l. qua a moe g. sed si quis seruum,ad piari dicto Bart. dum illum text.dicit debere in
relligi quando plures percusserunt, & primus letaliter vulnerauerit, alii vero no:vt omes de occise teneantur duplici ratione. Prima quoniam ii te text. non loquitur simpliciter de percutiente' aegrotiam ex viilnere sed de percutiente aegrota.
quocum morbo aegrotus teneretur: ut eum per
cutiens etiam leuiter de occiso teneatur, quia
aliud alii mortiferum esse solet. Secundὀ,esset casus contra Bart. ut is qui leuiter peroisiit de occiso teneretur: letaliter autem vulnerans,non. ec sic non omnes de occiso tenebuntur, sed secudὀPercutiens tantum, qui tamen letaliter non per cussit,dicta. I huic scripturae. quae bene admittit exemplum: quia duo fuerunt vulnerates in casu illius.l. Primus qui mortifere percussit. Secadus qui leuiter percussit,ec ex vulnere percussus de cessit .sed in parte decisa omnino Barto. contra dicit 'quia ultimo percutientem lege Aquilia de occiso condemnat. Primum non de occiso, sed
quasi de vulnerato. Quod autem Barto.dixit de assisientia seu auxilio,dicam infra, Sed ista procedere puto ubi ex interuallo vul o neraleta sunt: rquetellio autem nostra in qua do eodem tempore oc loco non diuertendo vul nera a pluribus illata sunt: in omes de occiso pu ruri debeant.In qua Bart.in secundo suae distinc. articulo dixit,ubi non potest apparere quis primo an secundo percustierit, neque apparere potcuius ictu percussus deces rit, neque aliquod ex
vulneribus per se letale est, sed simul coniuncta
ad mortem hominem trahunt: in omnes de homicidio teneantur,di ilia. l.item Mela. s. sed si plu res trabem.&.l.ita vulnerariis. in si .ff. ad legem
Aquit. licet, inquit ille tex.subtili ratioe dici posset,neminem de homicidio teneri,sicut ill hic di citur de pluribus furibus qui trabem subtrahiit,
quam unus solus tollere non posset,nullus enim
eorum per se dici posset trabem substulis te pro
pter impossibilitate:similiter unius vulnus moratis causam non praebuisset,sed simul considerata Ietaliter ostenderui. Et iste casus est de indubita bili,quonia verum est dicere omnes causam mortis praebuisse:non mirum, si dixerimus omnes de occiso teneri.l.nihil interest. Tad legem Corne Iiam de sica. Et melius in argumentum.l. illud.f.
a ii ad legem Aquilia.dum inquit, etsi quis uno
impetu pluribus vulneriluis aliquem occiderit
tunc enim bona erit actio de occiso. Et Barto. ini. si gemina Tarbo.fur. sar. Similiter si omnes
uno impetu pluribus vulneribus alisi perfodi utraduersus omnes una erit actio de occiso: quia verum est dicere,omnescolle 'iue, no singulos causam morti dediisse, dicta.l. item Mela. s.sed si plures trabe. 5c dicta.t,ita vulneratus.s.fin.Tadlegem Aquiliam.Idem dicit Barto.si plures percusserint, sed ex pluribus vulneribus unicum te tale vulnus est,ec nescitura quo ictum sit: ξc di
cit Omnes teneri.l. si inter virum.&.l.sed in il
Io. fide rebus dub dicta iritem Mela. s. sed si seruum plures. Tad legem Aquilia. Et istii sui topi.
glo. in qua multi pertranseunt,quorum supra mentionem fecimus. Barto.autem in casu staturi Puniciis solum homicida,dicit Dinum in ea opi. suisse in quodam suo consilio,ut non teneant de occiso, per dictam. l. item Mela. s. sed si plures. dum ille tex. omnes quasi de occiso teneri dicat. Igitur non de occiso tenebsitur,quia revera no4 x ociderut omnes. t re dictio, quasi improprietatis sit denotativa. l. hoc colore. T de inom. testa. Sed Barto. a Dino disicivit, ut in illo tex.non sit dicti uasi. denotativa improprietatis sedueri tatis astertiua. Et ita dicit in secundo responso illius versi. probari. Ego puto Bar. considerare ii tum tex. qui passim in omnibus versi. ea dictioe, quasi.utitur, praesertim in capite eiusdem. s. dum
inquit, Et si quidem apparet cuius letii perierit:
ille,quasi occiderit,tenetur. Nam in lege Aqui
lia ec lege Cornelia si distingui potest ictus pci
tientis letaliter:ille solus aut Aquilia, si ea agax, aut Cornelia tenebitur, qui mortisere vulnera-43 uit. T No enim ex vulnere prohibetur lege Cornelia agere qui egit Aquilia. I. iij. c . de lege Apl. Lnimquam plura.sside priua.delle. Et cuius i vulneratus perῆt, is de occiso tenebit,sive Aquilia siue lege Cornelia agatur: ut plene patet in O mibiis legibus prius Elegatis, videlicet dicta l. item Mela.&.l. huic scripturae. S.I. ita minera tus. Tad linem Aquiliam.Similiter in dicta.I.si. T. ad lege Cornelia desica e. u. min. q. viij. . si misi casti secundo extra de homicid. Et tame ille tex. utitur in eo dictione quasi,& sic expressiua erit veritatis, re non improprietatis demonstrativa. Et in ordine cosiliorum Din. de Miget. in meo volumne est. Hi . consilium. ubi plura repetit in coiirmationem suae opinio. sed si veritas illius.l. item Mela. versi. Celsus. T. ad lege Aquintiam , quam Dinus in praefato consilio.xlj. prospeciali asylo sumpsit, consideretur: potest eius opi.ab impugnatione Barto. defendi. clarum est enim in themate Dini ec iurecosulti in illo. Celsias. unum solii mortifere vulneras Ie, caeteros vero non:& ex eo letali vulnere,non ex alijs vulneribus mortuum esse. de illi us. l. decisio iniqua esse videatur,per racionem dictae.I. absentem. Edepoen. Et aliam ratiponem Dini in cosilio prora
270쪽
dicto expressam, quae in t incertitudinem etiam
in fauorabilibus contingentem actum nullum ostendere. l. in tempoie. g.i .i f. de haeredi. instit. l. si fuerit. F. de reb. diib. l. quum pluribus. E. manumis. testa. quanto magis in odiosis, ne innocetes homicidi j pro ipso homicida aut illius contemplatio e puniantur. Et melius ei Let omnes de vulnerato quam de occiso teneri: quia, ut inquit Dinus, oc vere,unus latum corum homicida est. Nec obstat ratio incertitudinis quae facit contra omnes praesumere,ne maleficia remaneant impunita,per dictam. l. ita vulneratus. g. i. sLad legem Aquiliam. quoniam licet incertitudo in homine sit, non tamen in natura: sed illa certitudo natu rae magis spectari debet, quam hominis incertitudo, praesertim in savorabilibus . l. haec venditio. ff. de contrahen .empti. l. quum quidem. suum. ff. de acquir. han edi. Secundo, ratio assumpta ex
illa. l. absentem. est in isto casu concludens, que admodum in eo casu, quem glo. N omnes admit s tunt, et si unus ex pluribus occiderit, & occisus
uno vulnere tantum percussus comperiatur, sed ignoratur percutiens: non omnes de occiso tenehuntur, sed nocens propter innocentes a poma excusabitur,ne contingat sanguinem innocente
puniri: es sanctius sit nocentem impunitum di
mittere quam innocentem condemnare, per ra
tionem glo. indicta. l. item Mela I sed si seruum
plures. in verbo, plures. quae ratio satisfacit argumento seu rationi dictae. l. ita vulneratus. ne imis punita delicta remaneant. Nam in hoc casu ma
ins expedit delictum non puniri, quam propter plura alia committantur saeuiendo in sangui
nem iusitam. Et ex duobus malis maius euitanducit si ergo rei veritas est quod unus tantum Ooderit,eaeteri vero non quo mo admitti potest co ira veritatem ut unus tanquam homicida punia tur , qui re vera homicida non est quare dicto, quati. in illo. g. Celsus. improprietatem dc no ve 46 ritatem assirmat, secundum sui naturam. 3 Et in hoc dubio periculosium est a vera verbi natura.& significatione recedere l. non aliter. T. iii .l i. si plures fisside exerci. actio. l. unica. m. de sonte. Ubi noto.& praesertim in poenalibus. l. si praeses. N. l. interpretatione fide poen. Ne p vlla post et alia ratio tradi in illo. s. Celsus. quamquὀd oes homicid i participes sunt, qui in eo de
homicidii actim S tempore fauorem oc auxilium praebuetunt,vel quὀd occasione vulnerum qua uis no letaliu vita hominis letaliter vultis' i potuit ex illis vulneribus accelerari. Tertio, ex eoqiuod rei illicitae operam dabant animosiore readendo per morem,sive ante siue post morti se rum vulnus illatum percussierint. N1 si ante per
cummini: potuerunt letaliter vulnerantem con citare, ut quemadmodum eos percutictes vidit,
ut 5c i se illis percussionibus motus non potens λ an animum continere ad percutiendum inductus moriisere o si animo sorte vulacrauit. si post letale vulnus percusserint: potueriint mortem accelerare seu re vera maturauerunt iacente
percutiendo, diei a. i. qua actione. . sed & si quis
Ieruum aegrotum. F. ad lNem Aquiliaevet,ut in quit. l. huic scripturae. . si T. ad. l. Aquil. normis t ut appareret an ex priore vulnere decede
rei. quae videmur este potiores rati oes illis a glo. assignatis .unde putarem Dinum in casu suo recte consuluisse rei veritate inspecta: quam licet iureconsultus in dicta l. ita vulneratus. s. si . si ad legem Aquiliam. dicat ex subtili ratio e iuris ad mittendam esse. Ego vero non ex legis subtilita te, sed inrci ipsa veritates innatam esse. quonia, vi dictu est, ilia est veritas, unu solum occidisse τ*r poena delinquentes egredi non dcbcat. l. sancimus. c. de poenis. quomodo qui homicidae nosunt, de homicidio puniendi sunt, nisi ex nouissimis rationibus aliquis moueatur: prout ec Ang. meminit post Bart. in dicta. l. h. ff. ad legem Cor. desica. uam considerationem habuit Innoc. in c. significini. n. extra de homicid. duinquit, tales ex negligetia sua ii Ggulares fieri, videlicet si qs voluntatem occidendi habuerit, quamuis letali ter non percusserit. Sed S hi qui cum eo erat pluribus vulneribus percusserui, quibus percuuias mortuus est. Idem si non percussit, sed aliquidbs opis in mortem vulnerati seu occisi tulit: t ut si
Iatronem tenuit vel acclamauit in mortem eius.
alioquin si non in mortem,sed ad defensione ac
clamauit, ut caperetur tantum, non autem ut in
mortem eius aliquid fieret, quamuis aliquo leui vulnere furem percusserit: nisi culpa aut eius ne
gligentia homicidium inde secti tum sit, de praestito in necem eius auxilio non teneri. alioquin denegligentia tenetur. c. hi qui . l. distinc.
Et post tot oc tam varias sententias dissicile est
in his certum iudicium concludere. si tamen iavnu compositae sint,clarae erunt. Id autem quod humanius erit, amplectar, distinguendo ciuiles
Quantum est et ad ciuiles poenas imponendas puto disterre legem Corneliani a lege mullia,
ut saepius memorauimus. Quoniam lex Cornelia non tantum factum, sed cc percutientis seu occidentis animum considerat. l., per totam pene legem. T. adlegem Corneliam. de si . l.i. S. l. in sui cum telo. c. ad legem Corneliam de sicar is Et in ea animi coiecturata interpretatione logo
variae sunt, secundu quὀd leges personas diui in xerunt. similiter di Senatus sulta: Quale est hoe Senatusconsultum Sillanianum oc Claudianum. I. Pompeia de parricidias. l. Iulia maiestatis, lex Iulia de vi publica lex Cornelia de iniuriis, S similes. Secundὀ plebiscitum legis Aquiliae .ut in quit. l. i. st .adldiem Aquiliam. quod a tribuno plebis factu es Icilla lex comemorat: pariter cat ehim de his qui deiecerunt vel emaderunt. lex Iulia de vi priuata,edietii de vi ec vi armata, 5 edi