Prima secunda pars Commentariorum Ioannis Ignei iuris vtriusque doctoris Aurelii, in titulum de Sillaniano et Claudiano senatusconsulto, et quorum testamenta aperiantur, libro Digestorum vigesimonono, hactenus non impressorum. Vnà cum summarijs, quib

발행: 1539년

분량: 843페이지

출처: archive.org

분류:

61쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

adi idia, per dictu. l. in rGne.j. s. si seruus is ad i. sal. hic alleg. pro contraria, quae secundu comunem intelle m direcste videtur aduersari huic

nostro. . quem totus in udus reclamat in hac materia. Aliam vero solutioiad ad illa. l. in ratione.

tradit ill hic Bart. Et dicit no esse cotrariam huic s. sed intelligat, ut res ibi no veniat in cosideratione ita si extaret,no aestimaret .secus in hoc. s. Haec solutio comi in iter approbatur. de ea autem nouissimo loco dicemus. Sed quatum ad rationem differentiae inter eo tractus & vltimas voIuntates, conuenio cum Lud. Roma. in dicta. I. si is qui pro emptore colum sin. ratione Bar. nocue concludentem. Si enim voluntas testatoris hunc esseditam producat quanto magis re cotrahentium: quia voluntate contrahctium nec obligatio neque amo nascitur,diret. l. cedere diem. it de verbo. significa. N alijs legibus supra rela cli tis. et Et rationes,quae militant in contractu in legato locum habent, potissime dubiti suturi euentus conditionis in contra stibus consideratur. s.cx conditionali insti. de verbo. obsiga. in legatissimiliter attenditur. l. sed si non semus . . si incertum. is ad i. falcid. 5c dicta. l. si post morte. g. i. m.

Quando dies legati ced. Vndeto. de Imola indicia. l. si filiusfamilias. m. de de verbo. oblig. dicit hanc cile rationem differentiae, quoniam legata non transmittuntur ad haeredem, dicta. l. si post diem. N. l. unica. . si nautem sub conditione. c. de caduc. tollen .s eois in obligatione condicionali dicto. s. ex conditionali. insti. deverb. obli Istam rationem no impugnat Alexa. in dicta. l. lifilii familias. licet aliam nar. huic similem supra relatam expresse reprehcdat, ec dicat eam no da

re rationem, quare aeque non trahitur retro in legatis illa transmissio icut in contractibus. Hoc ctiam presensit Roma. in dicta l. si is qui pro

emptore. colum. s.ff. de usucapio. Et eam multis

aliis mediis impugnaui in dicta. l. quae legata. ff.

Aa der .iur. maxime cum sequuta alienatione rei Iegatae ante aduentum conditionis, ea adueniente reuocatur, usi obstante quacunque usucapio sene, aut longi temporis praescriptione. l. si si nautem sub coditione. c .cdia de in . Secudὀ, quia contradicit. I. si .sside stipui. seruo ubi si filius vel seruus aliquid sint stipulati sub csiditione. si me dio tempore fiant sui iuris, no patri aut domino acquirunt: sed sibi, dummodo no dolo malo. Et si deberet trahi retro ad tempus cotractus, sic attendi initium contra 'liis: non sibi sed patri aut domino acquirerent, didri. l. si filii fami aias Ede .ctb. oblig. Idem dico in mortis causa dona tione. l. sed interim M.t i si proinde T de donat. inter vir.ec uxo. Et mortis causa donatio in hoe casu legato aequiparatur. l. v. si de donatio. causa mori. in legato est text. expressius in . l. quida quus ilium is de haeredi. insti. l. quod dicitiir. si de te stamen milita .re per eam no cosideratur soli itio glo. in. l. si or. c . de condi. inser.ec in. ex colidationali insti. de verb. obli Bar. vero aliter eam impugnat in dicta. l. titillussa. is de verb. obliga. Dicit enim aliquos cile cotractus, in quibus no interuenit opera serui vel filii. sed ec haec rationis. adhuc non est concludes, per dicta. I.si is de stipii seruo quae lex no vult cossiderare an opera serui .el si iij interuenit, sed utru dolose interpo sita est: dixi plenius indicta. l. quae legata. T de rem .iur. Unde Io. de lino. in. l. dies incertus. T de condi. 5c demon. que etia refert Alex. in dicta. l. titillussa dicit seruore causam esse cotracissi ultimae volutatis,per. l. j. c. depact. duoru enimcdsensu cocludi r secus aut in ultima volutate,in ua unius co sensi is est. Sedochanc no admittit

3 Alexa. in . d. l. si filius ita. r Nam ec donatio causa

mortis quae etiam ditorii consensu concluditur. l. inter mortis iis de donatio. causa mori. aequiparat legato t. si .is de donatio. causamor. 5 . l. sed interim. s. i.versi. proinde T de donat. inter viri ita uxo. Secundo, siciit per contractu conditionalem, adueniete coditione diliu retro singit filis se quasi tum a tempore contraelias: similiter et in Iegato existente condicione. l. lacui. si . ubi perglo Bal. re Floria. s Equo o. ruit. amitta. d. l. h. s. sinaute sub c5ditione. c. c5munia de lega. Tertio, dicit Rom. in dicta. l. si is qui pro e tormin si is deus capione. obstat. l. Neratius .isside manu. test. ubi dicit probari legatum retro trahi, tuo ad dominia seu libertate, cum tete codilloe. Et propter illam l. Neratius. dicit nai. in . d. l. si s. sed quia nostra. c. comunia de legat. distingue duelle, siqua ritur, antepus in legatas retro tua liatur. r aut cm qiuamimus quo ad medii teporis dispositionem: Sc non trahitur retro . et ita intelligatur hic noster. s. serui. aut quo ad legati substatiam, oc trahitur retro,dicta. I. Neratius. aut quoad transmissionem re non trahitur reci o. i. si ita.

s. si sub conditione is de lego. Sed dicit Roma hanc distinctionem potius este verbalem quia

realem: quum non videat rationem diuersitatis inter ipsius legati substantiam, oc eius acquisitionem. Vnde dicunt alij, secundum eum, speciale esse in illa. l. Nerat his saliore libertatis. Hanc solutionem cotradicere dicit huic nostro. in quo legata libertas no trahitur retro. Sed videtur faciliter posse euitari noster. .inioniam considera da est ratio. s. de his .in. l. in . infra eo. ubit .s auore domini,qiii libertate pure seruo suo reliquit, causam serui liberi facti ex testameto duriorem cile dicit, in liber factus ex testo torqueae ut fer uus,atq; si libertas in testameto relies no esset. Simile in . l. si haeredatus .f. sub diuo. ec. l. seq. infra eo . ubi dicam latius. r Et si per hoe senatus coiis ultum Is cui relicta in libertas pure, torqueturAEc supplicium de eo sumatur: quanto magis dici debet de eo eui sub conditione relicta liber tas est cuius codatio pendet ab euentu coditiois. Nescie eman moria antel conditio adueniat,

vel in ipsa condicio deficiet. Et utros casu non potest

62쪽

potest dici liber, daria. l. sed si non serinas. f. si in certum .s ad. l. falcidiani. ibi: quum possit aut seruus mori,aut coitio deficere. Et si non desiciat, sed post commissum deliebam extet, non in sor tior ratio, quam in eo, cui pure legata esh liber tas. Quoniam si testator sciuisset,seritum suum participem filii se suae moletis, non est verisimile, testatorem voluisse eum liberum sacere, imo ei reliditam libertate ademisset. l. iij. . si cum . l. seq.ff. de adimen. lega. l. in confirmando. cum. l. s. .

ff. de confirman. tutore. Nec fortior potest esse

ratio argumento dictae. l. in ratione. prima.

. l. falcid in his verbis sed quati statvliber mog6riens fuisse videbitur. rubi in hocmitii paratur seruus,cui relicta est libertas sub conditione, ei qui decedit deficiente conditione. Vnde Roma in dicta. l. si is qui pro emptore. dat aliam solutionem ad hunc tex. dicit enim hic libertatem reli Iam suis se sub coditione astirmativa, videlicet, si Titius consul factiis sit. Et ideo non trahitur retro, per ii sic tex. sed hoc verum esse dicit qua

tum ad dominium.& ita intelligatur. l. si mater. s. candem. T. de exceptio rei iudica. l. necessari θ. s. quod si pendente. T. pericul.&comnio. rei vendi .non autem quo ad hypothecam. I potior. Tqui potior. in pigno. habeari Quae lex non to

quitur in legato, ut e 1 intelligit Roma .sed de hypotheca per stipulationem, alit alium contractii

acquisitas uod inquit Roma. legata sit libertas sub coditioe negativa si filius mihi no nasca tur, uisce retro, qua tu addnium ec libertatem. ita intelligatur. d. l. Neratius. de manu. test.

Sed nee uia distinctio potest esse vera, suia hieneque probatur negative vel affirmative condi tionem appositam sint se. Similiter nec in . s. can dem. in dicta. l. si mater is de exceptio. iri iudici Iluauis Floria in dicta l. is cui. s. n. T qucadmo. eruit. amitta. Hanc soli itionem Roma. tradit adhuc lex per dictam. l. Neratius.&.l. si quis liber

talem dedisse Stichus. Ede statvliber. Et respodo ad. l. is citi. s. sin. ut ex eo no dicatur, acquiri servitutem medio tempore quaesitam in re lega in sub conditione, quia conditio retrotrahatur 2

sed quoniam ius, quod quaesitum est,suit irrevo rabiliter constitutum, Θ transit in re. sed nec valet illa distinctio: nam ex ea non probatur dis serentia inter contractus oc ultimas voluntates, 4r ut dixi in prioribus . t Licet Benedi ei de Pluin M. in dicta l. ratius dicat illum textica hoc a solere allegari ad id,videlicet in ultimis voluntatibus conditionem negativam retrotrahi, sed nostimatium potissime per hunc text. qui nihil probat. Vnae Christophorus Porc. in dicto. . ex co diti Gali. insit. de verb. ob I. refert Cristoph. de casti. dantem aliam rationem differentiae. Dioccbat enim ii in legatis codicio retro trahe tur, sinueretur testatorem fuisse obligatu: quod ab surdii est et,quii voluntates moriemiu, sim ambulatoriae usis ad morie. Alleg I. prima. T dedon.

9. Serui appel. 33

inter vir. 5coo. melius facit. I. T. de dona. cait ita mor. ubi tex. dicit mortis caesa donatione differri in diem mortis: quia testator,donado causa mortis, mauult se esse d5m,* donatarium, ta donatarium herede. l. qaestiterii. ff. de adimen. lega. l. in ipsius. c. fami l. ercis. Extrema cm,secudacu,defici ut, qua oporteret retrotrahi de iste in tepus, lae sieri no pot: quu extremit, ad quod referres, esset inhabile: qa in eo peti no posset. l. bono ru. Trem ra. haberi hac reprobat Porciis,& bn. nam no pGt esse maior ratio linati coditionalis,

in legati pure lacti: sed purum legatu non pol referri, nisi ad die mortis, quo die tit dus legati. l. legatum .ij. ff. de leg. 4. ibi: nuqua faetiim haeredis. l. a Titio. m. de furt. l. seruus illi. s. j. m. deleg.i. si

militer in donatione causa mortis. d. l.i. ff. de do.

causa mor. S. l. inter mortis. eo .cit. l. sed interim.

in priri. ff. de dona. inter vir.ec uxor. nisi donans statim ex ipso die mortis voluerit donatione va

lere, quo casu secura morte trahet retro. l. si mortis causa. ff. de dona. causamor. glo. in . d. l. sed in terim. s. i. in verbo, vitia. hoc melius declarat Areti.In. l. talis scriptura. iij. col. in expeditide glo. in verbo, nauersa isdeleg. i. quem omnino vide.

4s Obit id ubi pura est legatu, iton dicitur testator obligatus,seu solum haeres: quato magis diccssii est in legato codicionali, quod no pol, sicut nec legata pum, trahi nisi ad tepus mortis. l. legatu in princi ibi deliberatio hineditatis. T. de leg i. ec m. l. legatum. i. iuncta glo. si . ff. delega. ij. dum dicit texIegatu est quaedae donatio in testimeto relidia. oc dicit glo. ta bene,ab haerede praesari da. l. i. m. de dona. causa mor. Alia igitur ratio differetitiae traditur a Petro debet. perti. in dicto. s.

ex conditionali. insti. de verbo. obliga. per eun demin. t si uxor. c. de conditio inser. hanc sequiitur Nicol. spinei. Christoph. Por. Ange.Are. Nalii in dicto. s. ex conditionali Et Philip . Dccius loriabundus sibi ea asscribit in . d. I. quae legata.

de r .iur. Dicit enim Pet. disteretia esse inter stipulationes seu G traditis,et vltimas volutates:

qui qui sibi stipulatur seu paciscitur, intendit si ba oc suis haeredibus acquirere,sicut sua obliga tione reddit hamede suu obligata, licet persona sui haeredis obligatioi no adiiciat. l. si quis, si Ti

tius. T.de verti obl. sed de viro in melior est i . in . l. G prccario. q. ff. depreca. Sin. l. stipulatio ita .s i. oc. g. sicut autem .is de voborum obliga

ec. l. si paetii .ff. de probatio. de quo plenius dixi intractatu a me facto, an rex Fraciae in temporalibus superiorem recogitos t. in . xxi. speciali criminis laesae maiestatis. Mo r. in dieita. I i. c. de Piei. secus auid in legato. ξc ratio est, quia prouisio non procedit a legatario, sed a sola vo Lintate testatoris, qui videtur habere mentem suam regulatam propter assectionem quam ha bet ad legatarium. lege, nec adiecit. it. pro so cio et ita interpretatur. l. idem Iulianus. s. si quis

alicui. digestis de legatis. primo. ec lege sinali ia

63쪽

De Senatusconsulto Sahaniano

s. c. de usruc. Serundo, addit Petr. aliam geneqs ratiorem ratione. τ magis enim debet esse quis priuilegiatus in eo quod sibi acquirit o prouisione sua. quam ex alieno faelo. Et Bart. istas rationes videtur impugnare in diaeta l. si sitiusta. in princi. T. de verbo. obliga. quum aliqui sint sint contractus in quibus opera hominis no in

terueni t. l. liber homo. in princi. E. de acqui. rerudomi. quod potest procedere in donatione, secudum eum: vel si contractus celebratus est re notario stipulante nomine absentis, ut inquit ipse Bar. in dicta. l. si is qui pro emptore. rix. cola. E. de usucapio ad id respondet Christoph. Por. vilicet vere non stipuletur, qui pcr se non stipula rur,sed per allu: interpretatione tamen legis qui Per alium facit per se facere videtur. Et iacit adi d. l. qui aut . g. sina .cum. l. seq. m. de consti. pecu. I. Pater ex prouincia. T. de mamimis. Vindici.

so ne*r donationem esse perfectura ex parte do natarq,donec eam acceptauerit. lege hoc iure. s. non potest. E. de donatio. licet ex parte donantis sit persee a. s. aliae. insti. de donatio. l. i. c . de iure sis. lib. x. in verbo,persectam. non enim donatio Persecta esse potest, nisi duorum cosensus inter ueniat. l. nuda ratio. is de dona. nisi fraus sit ex Parte donatarn,ut in casu. l.i. g. si. si si quis omis. causa testa. quando donatarius in fraudem creditorum omitteret acceptare.-In. lui sponsus. s.

si maritus is de dona inter virum S uxorem. plenius examinatur in. l. qui mihi donatu is dedo natio. quibus adde quod notat in. l. ii. ff. de stipula. seruo. Nam ctia donatio causa mortis ex duorumcosensu sit, dicta. l. inter mortis. ff. de dona. causamor. Sc quae transitoria est ad haeredes, contra haeredes. l. si quis argentum. f. ii. c. de donationi. sequere igitur Petrii de bella perti. Ex his facile erit dare solutionem ad primam ec ter si tiam quaestiones, in quibus conclude, r In obli gatione proueniente ex contractu i in diem coiscepta est, de quum statim quaesita sit obligatio, licet non sit nata actio nisi adueniente die: simili

ter in contractu conditionali adueniente condi

tione, cum retrotrahentur a d. tempus contra

eris,diei a. l. si sili fantilias. ff. de verbo obliga ec alijs. II. supra relatis, mulieri vel eius haeredi competet aetio pro ea parte, quae sibi in caeteris bonis virtute consuetudinis debetur, videlicet terti eu quarta, vel media: si autem ex legato, si is, cui debebat solutio fieri, decedat, vel res debita pereat,vel sit res seu ius cum persona Pe riens,lunc uxori nihil debebitur. l. sed si non seruus. si incertum. α alijs.ll. supra ad id ali . E. U. l. falcidiam. Quod declara cum limitationi

bus, quas ponit Areelus in dicta. l. si si liussa

milias. in principio. ii de verborum obligationibus. qui clarius quouis altero hanc quantionem declarat, adiectis quibus da limitationibus, quae alias dubitationes amplectuntur,oc quas intelli

ges secunda ea quae supri dicta sum. no repeto.

Ad tertiam Π Vasionem, an veniunt fructis me dio tempore vocepti,an vero a die existentis coditionis adiecta contraehit, vel quae ex dispositione legis subintelligitur, de quibus in dicta

l. interdum. T. de verboru obliga. N in. l. dona tiones. quae est pen. c. de dona. inter viru re uxosa rem . t Et sae dii serentiam into contractus: qui dam enim sunt, qui sitit tepore prohibito a lege, quo tepore no possunt valere: si tamen in tepus milium conseruntur, valent. Secundὀ,csitra clus siunt ex cot apore, quo non possunt vim obtinere, tamen postea coiirmari possunt tacite vel exprMe. Temd, licet ab homine no sint confirmati, tamen a lege confirmantur. Quartὀ, contractus de se quando φ valent, sed suspenduntur usis in euentum diei vel conditionis fructus in

terim acquiruntur. De tribus primis meminit. l. donationes. prima. c . de dona. inter virii & uxo.

l. si interim. in princi. cum sex. D. seq. T. de dona. inter vir. 5c uxo. De primo da exemptu in dona tione facta inter viru oc uxore quae si fiat constate matrimonio non valet. l.i. Ede dona inter vi rum ec uxore.si tamen coferatur in tempus mortis,valet donatio. l. si eum seruu. s. sin cum. l. seq.ffide dona. inter virum oc uxore. l. quod sponsae.13 c. de dona. ante nuptias. t Et ratio est, quia paria sum aliqua fieri tempore permisib,vel coier

ri in tempus permistrum, oc econtra. l. in tempus. ff. de haere insit. nisi natura rei vel personae conatrahentis resistat. l. inter stipulantem. s. sacram. N. l. nemo rem suam. T de verborum obligatio. I. si minor. fide s . exporta. similiter dicitur in illa. l. donationes. de donationes acta silio vel sex uo in potestate existentibus,si conseratur in tempus,quo sui iuris crunt, valent. I. quidam cum ii hum. T. delia redi. institum. N. l. quidam ci in si tium. T. de verborum obliga. l. donariones. g. pa ter. ii de dona. de qua loquitur lexti. ff. de stipu.ser. Et isto casu,quo ad dominium, donatio Melcotractus no retro trahitur, sed quatu ad fructus ritu, meta. l. donationes. lucta glo. in verbo, reseratur. alleg. l. pater. s. pater tiliae. E. de leg. ij. de quo in. l. t .vbi per glo. c . de in ossi dona.hoc de

clarat Ang. indicta. l.si si liusfamilias. in princi. 34 ff. de ver b. oblig. r Desecudo, quadosilius aut semus stipulando vescotrahe , specialiter in tendunt sibi acquirere nomine suo stipulando sine fraude aut dolo, ec pater vel dri hoc scies no contradicit expresse vel incite, ut in simili inquit

lex. in . l. siue emancipatis. c. de donario. ec. l. nec

Orans. eodem titulo. 5 acquirut sibi illis esse ora sui iuris, dicta. l.si ultimo responso. Ede simputa. ser ibi: quod in emancipationis tempus cotulerit. 5c versi. seq. ibi: nobis debebitur, si tamedolo malo id fecerit. Igitur si absque dolo id focostfbi acquirit,etiam retro. Nec obitat i si ii liusfamilias. in prin. T de verb. obli. quae loqui tur,quando fili familias simpliciter stipulatur

sub conditione Milud sibi dari: licet in persona

suam

64쪽

suam conceperit, acquirit tam n patri, quamuis ante aduenientem conditionem sui iuris fiatit .se. ff. de stipulat seruo.vbigio.idem notat. Tu pondera text.in diei l .l. sed interim M. idem ait. st. de dona.inter virum re uxorem. in his verbis: Cum omni suo emolumento.&.l.cum pater.f. pater titiae. F. de Et licet circa prima casum sint multae opinio nes,quas recenset Alexin.l. talis scriptura. s. n. in expeditione plos. in verbo, uniuersa T. dele, i. in aposia. Bart.in.l. sub conditione. T. de Π IOIul. r Vtrum contraeliis, qui ex post fae in tempore habili conseratur, trahantur retro quoad dominium &s taetiis. Et glos. etiam sit varia,

videlicet in .l. h. c. de inoffic. dona. 5 indicta. l. donationes.i. c. de dona. inter virum N uxore. quas approbat illitie B t. vi Quo ad fruebas retrotrahatur,non aute quo ad domini u. dc glo. in.l. sequens. T. de lega.i .ec in dieita. l.sub conditione. π de solutio. dicit ad utrancn trahi.ec hanc sequuntur Cuma Ioan.de Imo. Alexa. ec Lane. Decius, eum quibus est Aret. praesertim per dia

etionem in istis contraetibus rati habitioni negotiorum gestorum. Vnde qua ad omnia retrotrahatur rati habitio, sic S illa retrotractio. Secun dὀ, si esset vera ratio Bart. ec glo. per eum alleg. idem esset concludendum in fructibus sicut in

dominio:quia ea ratione, qua prohiberitu retro

trahi dominium, quum extremu ad quod sit in habile , sortius esset dicendum in fructibus. αAnge. ob id dicit neutrMm retrotrahi.sed ad hoc

ab Ange. discedunt per dicta. l. donationes vo Iunt enim tralii ad utruncp. Additur per eos alia ratio, quoniam extremum ad quod resertur in actu non erat capax propter res istentiam iuris,

16eor quod uxori constante matrimonio donari non potest, dicta. l.3. 5c. ij. T de donation. inter virum 8c uxore. similiter θc silio in potestate existenti. l. a. c. inosti. donat. l. cum de bonis. c. de donatio. pater enim sibi ipsi videretur dotia re quod ab dum esset dicere. l.nemo rem sua. Tde verbo. obligat 5c tamen aptitudine potest uxor fieri habilis, nisi esset prohibitio legis: vel secundum Lance. ex alio titulo posset sibi acquirere. quod nitiit Ah dicere..Vnde melior est con sciriatio Aret. Imo. Cum Ec Alex . P .l-3.M. si vir. ff. de acquiren. posses. ibi: oc quid attinet dicere, non possidere mulierem ece. iuncta glo.

in verbo, amiserat.qui tex. multum facit pro consideratione eorum, quantia ad causam facti apti tudine dispositi, in quo verisimiliter potest ringi LGallus. si eius.sside liber. 5c posthu. Non mirum si lex circa id singat quod aptitudine capax

est retrotractionis, per supra dicta. non tant ncirca fiuctus, sed etiam circa dominiu. Alia pli in circa hunc articulum deduxit Lance. Decius in dicta. l. talis scriptura. sin.super expeditione

dictae glo.in verbo,vniueis licet dubius remanserit propter. I.ii. c. de inossi. dona. Cui concor dat. l. pou litem. s. res qua . issami l. erciscun hic

νγ alleg.perglo. pro concord. et quia res sub co ditione relicta potest in diuisionem per iudicia niliae erciscundae venire. Et respondet Ioa. de ImO.ad. l cum pater.f. pater filia .is delega. in .ve illa. l intelligatur legatum suisse redditum inuti le,ex eo, quod matres decesserant, quarum par tus dicitur venire in legato. sed huic solutioni non insistit,quam dicit ei se Cini in eodem .s.alia ter igitur respondet. dicit enim in illo.f. tempo re donationis. res erant apud donatarium, eὶ ex voluntate donantis, ideo non est absonum si trahatur retro .Sed nec ista consideratio seu solutio Ioan. de imo potest esse vera,quoniam ratio de cidendi non sinalis, ut probant sinalia verba illius. s. ibi:nec aliud in uxore confirmatis dona tionibus pridem obseruatum est. ubi ratio deciadendi generaliter concludit in quibuscun* donationibus factis costante matrimonio per mariss tum uxori. et Secundo, existentia rei apud uxo rem nihil potest operari praesertim quo ad dominium, Per text. qui non potest euitari in.l. quia in hoc tempus excurrit donationis metus. N. l. sed interim. in princi.ff. de dona.inter virum oc uxo

rem. dum dicit: medio igitur tempore dominia apud eum remanet, qui donauit. Et sic qualiter lex non singit super dominio rei donatae, quia vult dominium semper esse apud eum qui dona

uit. Unde Cuma. ad dictum. s. pater filiae voluit dicere partum non esse in fructu.I. in pecudum. ff. deviuris s. in pecudiim. Institu. de re. diuisio.

Et ideo venit ill hic partus, ut res principalis, si cui Θc domini u istius rei:quare aeque dicendu est

de dominio, sicut ec de partu, in illo. s. pater fi-sy liae. dicitiir. Ad istud dic: r licet partus ancillae non sit in fructu, tamen de eo sicut de fructu iudicatur,in. l. ancillarum. T. dbetitio. haeredi. pro pter consequentiam necessariam matris. l. prae terra. m. de rei vendie. ec. l. venditor. T de euid .

Nec possunt dici principales, dicta. l. praeterea. ibin toc causa rei. α dicta. l.ancillarum. ibi: quia

non temere ancillae eius rei causa comparantur Ut Pariant. Augent tamen hora editatem uti prius dixerat in. l. sed&si. .si. N.l. sequent. 1 eodem.

de peti. haered. Augent haereditatem gregum Specorum partus, ut in fructu sunt, dicta. l. in pecudum. Ego vero puto verius quod dixit glos. in dicta. l donationes. c.de dona. inter virum ocvxorem. Et aliae glo. similes,de quibus Bar. me minit in locis pcta 'iura sertim per dictam. l. sed interim. in princip.sside dona. inter virum re uxorem. dum dicit ille tex.medio tempore dominium apud eum remanet. qui text. aperte vult, interim dominium remanere penes donantem.

neque g. sequens potest admittere illam causam retrotractivam in dominio.Nec obstat argum

6o tum de huehi ad dominium: r quonia lex, quin prohibet donationem fieri inter virum N uxore

65쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

constante irratrimonio, attendit solum an in iam acquisito fiat pauperior vir aut uxor donando, sed non in acquirendo. Et ideo non conside rat in acquirendis. l. si sponsus. . si maritus. isdedonat. inter virum oc uxorem. ibi: neque pauperior sit qui non acquirit, sed qui de patrimo nio suo deposuit. qui totus multiam excusata Poena negligentes praelatos, qui non coguntur acquirere: sed utinam nihil acquirerent, sed patrimonium ecclesiae non alienarent aut diminue

rent. . quom am autem. versic si vero. in authen.

viiii ciui perhib. obliga. habe. res minorum. colola. H. Vnde restat nantum respondere a d. l. donationes. c. de dona. inter virum Sc uxore. in qua

sola consistit vis opinionis contrariae: dico in his in quibus lex dat resistentiam potentiae hominis non es le in facultate hominis ultro sua volunt a re prorogare, etiam rati habitione. tolle in simili exemplum in quaestione proposita per glo. in. l.

licet. v. deludi. quam repetit Bart. in . l. obserua

6 re. in sine. T. de ossi c. proconsul. t si iudex, qui incompetens est, ferat sententiam, deinde is qui Potestate habuit iudicandi, ratam iudicis incompetentis sentetiam habeat an ob id eam validor certe non: quia sententia nulla est ex deseelii potestatis: ut in toto tim. c. si a non competen. iussi.

Et quia huic lex resistit. s. oc iudicare. in authen. de aesensio. ciuita colla iij. idem in casu nostro. Vnde cum illa. l. donationes. dicat, ct specialis confirmatio ad illud tempus reseratur, quo G natio conscripta est: sicut re alias rati habitiones negotiorum gestorum ad illa reduci tempora Dportet, in quibus contracta sunt. Verum est in his, in quibus lex permittit posse retro trahi, o specialiter confirmatur tempore habili, per illa

text. in verbo, specialis. l. iij. g. diuus. Uersi quid tamen si lex. T dessepulc. violat. l. vacuatis. Vbi plene per Bald. c. de decurio. lib.M. l. non valet.

c. ad legem Flauiam de plagia. Sed cum lex,sed

interim. in princ. T. de dona. inter virum S uxo L . dicat manere dominiumedio tepore apud 6a eum qui donauit, lex illa est clara. τ In rebus t men acquirendis,& sic in Ductibus in re donata crescentibus non prohibetur vir Iocupletiorem Orem facere,ut dixi supra, praesertim per clims . cum pater. g. pater siliae. T. de legat. i. Cui non

Video conuenienter responsum, nec dietae. q. sed interim. .l. h. responso. ff. de donat. inter virum ec uxorem. cum loquitur de omni emolumento procedente ex donatione Ilicet ille tot posset in aliquo cauillari, tame recte ponderatus facit pro hac opinion ut fruetiis veniant a tempore con

tractus,& dominium a tempore mortis, Sc quasi lucrum maritus noluit percipere, sed pro derelicto habere, ut uxorcosequatur. dixi ponderat do dictam. l. i. s. si vir. T de acquir. postes. Et ita Puto tenendum esse cum glo. 5c Bar. -De tertio, videlicet de libero aut seruo sub codicione Iiaeredibus institutis: r Dic ut conditio

non retro trahatur, ideo si medio tempore,id est, antequam conditio aduenit ficti sint sui iuris, ecdemum condicio extet ibi acquirunt, non patri vel domino. l. si solus. s. sina. E. de acquir. hora. Ratio est, quia ex facto eorum nihil est. dixi in I cum ad tempus. Nin. l. qua legata. T. derm iuri ubi plenius hunc articulum examinavi. de eo dicut per Aret in dicta l. si solus. similiter ex contractu, si non dolo egerint, ut dixi per dictam. l. si

T. de stipula seruo. De quarto, dic ut in. l. necessiarid. i. T. de pori. dccommo. rei vendi. ibi:&fructus medij tem .rporis veditoris sunt. ubi illhic per Bal et Fulgo. Adde. I. is qui in puteum. s. si dus in diem T. quod vi aut clam. FHis sic praemissis qua tiones decisae sunt in secundum concurretiam seu λpercipient, iuxta distinctiones praecederes,quas

no repeto.

Et ut intellectus huius. g. clare pateat dic ut in capite ipsius annotaui, hoc Senatusconsultu non considerare, an conditio trahatur retro: r quo mam si seruus ex testamento liber sit adhuc tamen torqueri potest,ut dicam in ultimo responso huius. s. quanto magis in eo cui sub conditio ne tantum relicta est libertas. Nec obstat lex, in ratione. hic alienata pro contraria,per glos. quae optime fuit per Paul. de Cast. declarat et adhuc apertius dicam. In primis aduerte haeredem pos se detraliere a quolibet legato portionem usque ad quartam tacidiam. I. PIautius. T. ad lege Eal cidiam. l. i. c. de l. Falcid. ec in ca a limatione, qua tempore mortis crant, quo tempore statim legatarii fiunt domini,vid M. l. imatum. l. T deIem ij.&. l. a Titio. T. desuri si vero Ginia sint relicta sub conditione, interim haeres fructus rei sub conditione legatae suos facit, di doimitiis re

manet. I. cum libertatem. c. de fidei coni. Iiberi Igitur quum ex cis commodum percipiat, ut di

xi, quibus adde quod notatur in . l. quod de bo nis., mictus. U. ad legem Falcid. si pereant m putabiuntur ei in falcidiam. Secundo, i praunitie aestimationem quartae falcidiae, statim post morte testatoris debere se ricin qua . aestimatione veniant singulae res haere ditariae,quotquot sunt, tam pure quam sub con ditione legatae. lui uniuersae. c. de. l. Falciae siue pereant post a timationem, siue ante, legatariis

peribunt, nisi causa interitus a uiuo testiuore originem habuerit. f. si seruus. ii. eadem .l in ratio ne. tunc peribunt hocci, dicta. l. in ratione ii in princi p. ff. ad. l. Falcid. maxime ubi legata Do drantem non excedunt, per illum text. His sic

praesuppositis dic, ideo legem imputare haeredi seruunt vel rem sub conditione legatam, quia do

nec extet conditio, interim manet haeredis atquet si legata non esset. non mirum, si ante extet co

ditio quam res legata deficiat, pereat haeredi, o imputetur illi in quartam, sicut S caeterae res h reditariae, quae non perierunt, oc haeredis lactae sunt

66쪽

6 Claud. L. i. g. Serui appel. 33

sunt adicione: sed si conditio prius extet, quam pereat res sub conditione legata, quia extante 66 conditione perit, r vel semus liber saistus est, qui adii mari non potest, quum liber homo aesti

mationem non recipiat. l. sina. ff. de his qui dele cer. vel es tale. non imputatur in salo diam, tuo niam libertas causam habet a sacto desuncti non autem haere . Ex ea causa in primo casu illius

s. nullo modo consideratur, an conditio retrahi

debeat: quia quando extat conditio libertatis a demncto relictae absin facto hinedis: seruus, cui reti a est sub conditione libertas a deiuncto, li

herius est,et sic extra hau editate ponitur absque

tacto haeredis . In nicidiam igitur non potest ei

imputari, sicut nec aliae res haereditariae legatae, quae absque haeredis culpa interierimi, sicut nec

quae ante moram haeredis pereunt. l. cum res. g.

sina. T. de lega. In secundo vero easu non est mirandum si carentia rei imputatur haeredi quoniares semper mit haeredis . sed quomodo suit sem per haeredis tu dic, quia seritus, cui sub coditio

ne relicta erat libertas, ante extantem conditio

nem non poterat se dicere liberii. oc sic mortuus est seruus haereditarius: ideo in falcidiam, sicut ec careerae res haereditariae, haeredi imputatur: sed per hoc non dicitur retroti alii conditio ad diem mortis,si postea extet: quinini ὀ oppositum 6r probat ille textus dum quan it, et Sed quomodo aestimabitur ille seruus, qui decessit antequam

extaret coditio: dicit, sicut aestimatur statvliber, quia cum mortuus est, videtur quasi ut statuli her esse mortuus. Et ideo non tanti aestimabitur quanti fuisset astimatus tempore mortis: isitur non trahitur retro conditio. Ex liis vides illum texta non contradicere huic. s. neque regulae supra relata. Hoc etiam clare aperit n'ster torus, dum in secunda parte huius. s. ait,idi erit dicendum ec in statvlibero qui in hoc concordat cum illa. l. in ratione g. i. hic allega. in glo. dum eandeconclusionξ secit de statvlibero, quam de seruo ficit cui relicta est sub coditione libertas, ut tor queri possit,sicuti ec statvliber. In tex. Idem erit dicendum ad declaratione huius versic. repete quod dixi in fine praxede iis responsi. Sed quaero in quo disteri the versicia praecedente: r Cum statvliberis dicariu , cui sub conditione relicta est libertas. l. i. T de statu liber. die hunc terminum non veri sicari sol dira meo cui relictae. libertas sub conditione, sed Nin eo qui post certum tempus libertatem conse qui debet, per illum text. Ex illo versio. igitur

nota, statvliberum inter seruos numerari, oc ut seruum puniri, per rationem praecedentis versic quoniam pendente conditione, vel tempore is turae libertatis, remanet semper in dominio hae redis . l. statu liberum. N. l. starii liberia caetcris i f.

deitatuli be. Ideo per illos text. similis poena illi

imponitur. l. edictum M. sina. oc. l. statvliber fisside

quaestio. Non tamen in omnibus ita iudicandus est ut seruus, dicta. l. statu liber. T deqtiaestio. sed huic. s. sortiter obstat. l. statvlib. s E ad linem sal, cid dum dicit, statvliberum no augere iam illam haeredis si familia non auget, non potest dici hae redis: quia si de familia est et, augeret, ut hic. N. l. Pronunciatio. s.familiae. T de verborsi significa.

quamuis huic text. habeas cocordante in I. eius.

Ead lene falci et dum loquitur de struis quibus

sub coditione libertas cocina est, qui aestimarii rec copulatur in falcidia, donec comito extiterit, ut supra dictu est. & hic text. optime facit pro ea disputatione qua attigit nari. in. l.i. E. de poenis. an mutatio status hominis post delictum com misium superueniens, ficiat mutare iudicium ecludicem. pauca nunc dicam de ea: plenius discutiemus in . l. peniti t. infra eodem. ubi materia prae lentionis aperian quae igitur ad hunc tex. neces csaria si int videamus. Die pro concordantia legii de statu libero loquentium, statvliberum, quan diu conditio vel dies praestandae libertatis seu c5 sequendae pendet, remanere haeredis: S praeser tim in hoc Senatusconsulto, in quo seu ius puniuntur, si immemores accepti beneficii neglinunt tueri dominum vel si in eum peccat, ut hic,

dicetur .simili er et de adulterio dicitur in . l. si postulauerit. . sed si seruus ibi vel statuta speratur. si ad legem Iuliam de adulter. I. edictum. . sina.

si de quaesito. idem de aliis publicis iudiciis dicedum est. I. statii liberi a caeteris. ae de statilliber. ro Verum et est autem, in eum non ita saeuiendum esse ut in omnino seruum, dic a. l. statvliber. Hde qua tio. sed quasi iam liberum, non etiam ut liberum. I. moris. s. sina. T de poenis . nisi crimen post obtentam Iibertatem commissum sit. l.sina.

Esi ex noxa li causa aga sed ex praedictis non vi detur fatissa Rim ei se dictae. t statvliber Tad te gem falcid dum dicit, statvliberum non augere familiam haeredis: igitur imputari non polle in falcidia m. quod salsum est, ut dixi dicita. l. in ra tione. . l. Tad. l. falcia. ec ille tex.vix euitari po test abs ille moderatione Ang. quem seqxtimius Ioan de imo. 5c Alexa. ut statvliber omnino scupraecise familiam non augeat, nisi conditio desinciat sicut distinguit diei a. l. in ratione. .'. ubi Vc ro non desiit, certum est non augere: quia sis uiis libertatem consequitur ex testamento domini, non autem facto haeredis, ut supra di etiam est v sane potest sollitio glos. defendi, licet camnar. secutus sit videlicet ut illa lex,statvlibe. in . telligatur quantii ad talei diam quod no videtur esse verum, si conditio non extet, dicta. I. in ria tione. g. . Sed eo test huic obiectioni dicere, ra tionein huius binatusconsi illi plurimum consi derandam esse, videlicet accepti beneficii ingra titudo, dicta. l. ius. 5c. l. iii. g de his. infra cod.& hic. Et ut iste versicu. non reddatur tibi inuti τι Iis,duo singularia ex eo collige. t Primum ubi cunque poena alicui imponenda est, consideran

67쪽

De Senatusconsulto S laniano

dum esse a iudice tempus delicti comissisi: N ideo si is, qui deliquit,plebeius erat,demum consili saris est: puniendus erit in plebeius, non autem ut consul: quia qualitas superuenies nihil opera tur. hoc probat istet . in seruo, qui tempore deli diti commissi seruus erat, postea est dictus liber: runitur ut seruus, non ut liber. De quo in diaeta sitatu liberi a caeteris. is de statvliber. Plene per Bart. in dicta. l.i s f. de pom. dicam in. L si dei commii sum infra eo de. in materia proelientionis vide interim quae scribit Io. Andr. in . c. mico. trade obligat. ad ratiocin. Cui adde. l. unicam. c. an seruus ex suo facto. Moder omnes in . l. sina is si ex noxa .causa agatur. sed huic dicto sertiter ob stat versic. seques, sed inco. 5c dicta. l. statvliber. T. de qua ii O. l. moris. s. parcies. T. de Poen. dum

γα ille text. t quaerit de filio plebeii, cuius pater saetiis est decurio: an priuilegium superueni Es patri prosit filiis antea natis. α dicit prodest e,sicut ec natis post decurionatum: oc sic non considera rur qualitas, quae tempore delimp erat. Et ista est quaeitio, quae fieri solet de laico facto clerico Post delietii: tua remitto in. d. l. fideicomi illam.

quibus interim adde. l. ii fisside decurio. Secundo coniuncta. l. statii liber. m. ad. l. taleid. post Paul. de Cast. ill hic hic text. practat argumentum ut licet emphyleota sua et uphyteosi priuetur, si rem

emphyleoticam inconsulto domino vendat. l. si . c. de iure emphyleo. vel vasallus seudum amittatat. c. de prohibi. seud. alle. per Federi. colla. X.

σ3 si et tame emphyleota seu vasallus, sub codicio

ne vel in diem vendant, statim non erunt priuatire sodali vel emphyleotica per eos vedita, qui a

Pure res non est vendita. secus autem si pure venderent, quanquam postea redimant. I.3. s. si rem .

ff. depositi. c. i. quid iuris sit si post alien. vasal .id

recuperet. Tu adde meliorem rexi. in . l. quidam in testamento. ec. l. rogo. T de fideicom. liberta.

Hanc quantionem plenius Modo. Papiem a

mnant in. l. sina. civ. colum.& sequen. c. de hare

phyt .5 Alexan. ante eos indicta. l. statuli in ro

in text. Sed io eo. hic versici tria 5c singularia dicta cotinet. Ex primo notatur, libertatem persi dei commissium relictam pure debitam citc. l. li

vertatem. s. haec scriptura. ff. de manumis testam.

l. si postulauerit. s. si is ad legem Iuliam de adul.

nisi in diem vel sub conditione haeres grauatus et per fideicommissum libertatem semo dare et ' quia interim ut dictu est in prare edentibus ver si . liberi non sunt, sed serui manent, ta ipsoru dominium ad haeredem spectat. l. cum libertate.

σ4 c. de fideico m. liber. et Et licet pure per fideico

missium libertas seruo relinquatur, tamen si Persideicommissium datur, non directa sed iideico

missaria critis. qui autem. institui de singil reb. per fidei coni. residi. l. testamento manumillus T de manumis testa. Adde tamen ex isto tex. fidei

commilitariam libertatem id priuilegium in hoc Senatusconsulto habere, quod habet libertas putia relicta. huic adde. l. Iulianus. s. sed ec cum sub

conditione. versi . namuli omnibus sere causis. T. de manumis. testa secundum dieitam est in versicu. extat. non este festinandum ad torturam seu quaestionem infligendam. l. edi etiam . in princip-ς. l. unius. s. in .F. de quaestio .melius in. l. nec

si mors. c. de quaestionibus. Tertium est in ver sicu. S magis est . ut is non dicatur suspeetiis de crimine, licet in loco sit, ubi delietiim comissi inicii, nisi alito constet eum participem esse crimi nis. l. si vero plures in princip. is de his qui deic-

. vel effude de quo in. l. culpa caret .issiderem.

tur istos duos nouissimos articulos intendo longiori stylo discutere. Circa primum, ut agnoscas utilitatem huius liter in primis nota hic diuo singularia contra tu TF ris communis regulas. et Inde icto clam vel se crete commissio iudex facilior esse debet in quae stione infligenda, quam in eo quod palam com missium est, propter dissicultatem probationis,

Per rationem. f. quod si qui s. infra eadem. l. N. l. Propter veneni. insta eodem. ubique diem. Et hanc primam regulam tradit Bal in. l. iq. in . v. notabili. c. de episco. audien Idem Bald. in . l. qui

cunque. v. lv. versi c. octauo nota. c. descr. fu

git . l. milites. g. oportet. c. de quasio. l. ij. E. de cui a tutor.melius facit. l. iq.5c. l. sin. c. de quaestio. Cui addo quod Alex. notat in apostil. Bart. in . l. sina in verbo. g. situ Titium circa si. apostis.

ff. de quaestio. Et tamen hic dicitur deseruo, cui perfideicommulum relicta est libertas, quantacunque deli etiam sit cladestinum, quia in domo sit commilitum, S tempore delicti commissi sub eodem tecto fuerit, nisi aliter constet cum parti cipem iiii illa criminis,non debere iudicem facili ter moueri ob id ad infligendam ei quaestionem, quantumcunque causa huius Senatusconsulti fauorabilis sit, ut dixi, ec in progressu huius tituli

videbimus.

Secundum dictum est, et regulariter vili vesignobili no credi sine quasione. . si vero igno

ii. in authent de testib colla vη. l. diuus. 5 . l. ex libero. 5 . l. edielaim. T de quaestio. pra olim da .mnato decrimine .l ob carmen. s. ii. ff. de testib.

tamen ei, cui relicta est libertas per fideicommissum, vel plebeio, libero tame, licet ignobilis sit, quaestio non est faciliter infligenda. l. interroga ij. ubi glo. c. de quaestio. S. l. qua ro. ff. de aedili. edicto. per Bald. in. l. sin. circa ii. c . de probatio. Idem in. l. diuus . versicu. de eo. ff. de quasio. ubi etiam de deportato in insulam dicit tex. non esse habendam quaestionem, licet insaniis sit. l. m. de his qui notantur inst. Caeterum lex, ediditam. dem titu. capitalia oc atrocia delietii excipit, si decis no potest aliter haberi veritas, quam per quaestiones seruorum. Igitur non sine urgente causa. potest personae etiam vili quaestio infligi. Sc tex. vero ignou. in authen. de testib. colla. q.

ad hoc

68쪽

M Claud. L. f.

γγ ad hoc t vi testi vili possit quaestio dari tria desiderat Primὀ,quὀd vilis sit. Secud ὁ,quὀd igno

vis. Tertio, quod sestinet testimonium dicere. l. i.versicua tamen si al m. c. de quaestio. Plus dicit Bart. in. l. i. g. idem Cornelio. post glo. in verbo, serui. E. de questio. testes viles, quibus de facilino creditur, sine qua tione no debere torqueri,

isi praecedat indici di tortis abscp indi s non

credetur. Alleg. l. maritus .ec. l. pen. ff. de quaest. Adde tex. cii glo. in. l. serui responso. T. de testib.

glo. in . l. ca probatio. T. de prob. quae ad id pode trant. l. milites. c.deq estio N. d. l. 'uaero. F. de aedit. edi. Hoc ide tenet Inno. in . c. cum P. Manis conella. extra de accusat. 5c Cano. oes in . e. testi monium. extra de testibus S in. c. per tuas. extra

de simo. Adde quod notat Ioan . de Imo. in. l. si τ a quis post. T. de testa. t dum depresbytero vili louitur, quem dicit no possie torqueri,nisi praece entibus indi s. Allegat Ioa. And. in .c., extra de deposito. Non reperio in specie hoc dicere

Ioan. Anci . in illo .c.j. sed in. c. cum in cotempla tione. extra de regulis tur. Atin. c., extra dedeposito. de clerico tractat,qui obligatus est rationem administrationis reddere si eam reddere n5vult,ut possit in vinculis detineri. sed sub dubio dicit post Hostien. Alleq. autem Ioan . de Imo l. ipresbyteri. c. de episc. 9 cleri. 5c prius eo Barcim t. ex libero T. de quaestionib. illis adde l. nec si mors. C. de quaest. quae utitur his terminis indi scretae quaestioni ex his iudex nimis festinus Menon debet ad quaestionem. Comperio tamen In

rio. dicere in. c. extiteris . extra de traiisa 2. aduo

cato in testem producto in causa, in qua fuit ad uocatus, non credi sine quaestione. Hac sola ratione motus,quia no est idoneus testis. c. Romana de testibus. in . H. N. l. sina. T de testibus. No latur in. l. praetor. T de iurisdic'. omnium iudie.

Dictum Inno. refert Alexa in apostil. Bart. in. l. ex libero. ff. de quaestio. Posset autem forte pro cedere,quando ageretur de instrumento salso in causa,in qua conruluit prarmaricando: ut in simili argumento est. l. i. c. de aduo diuer. iudic. l. i l. T d raeuarica . alii , non puto procedere dimi s Inn. Et quod de vilibus personis diximus: et in tellige in atrocibus criminibus non procedere, in quibus nullo modo recipisitur ad testimonis sine quaestione.l. ob carmen. si .ssi de testib. qui tot canoni satur in. si ea. iiii. quaest iii. per que idem notat Inno. in dicto. c. cum P. Mancones la. Cui addo. l. i. c. quaestio. N. l. in quaestioni bus Tad. l. Iuliam maiesta. Vnde Bart. nisus est certam doctrina dare in dicta. l. ex libero. distin xit enim inter eos, qui in dignitate positi sunt..ut enim presbyteri sunt, & non torquetur edde sesso puniuntur dicta. l. presbyteri. c. de epi. sco. ec cleri. si in alia dignitate constituti sint,noni torquentur, nisi vacillent aut aures iudicis offendant. l. nullum. c. de testibus. diuites autem non

in dignitate positos torqueri debere dixit in duo

bus casibus. Primus, si vacillant. Seo iis, si demendacio rΠ rehendantur, dicta. l. si ero. ecl. unius. testes. T. de quaesto. Si vero viles sint,

seu exercentes viles artes: ec non torquetur, nisi concurrentibus tribus supra relatis ex dicto D si vero ignoti. in authen. de testib. colla.v i. sed nec

videtur haec distinctio satisfacere dictae. l. ob car men. L si ea. T de testib. ubi nec aliud desiderat ille text. quam quod de crimine condemnati sint irrogante infamiam .ec lex, qtu ultimo supplicio. o T. de poen. τ damnatos supplicio vult post con

demnationem mortis conseruari ut interrogem

tur de cons s. Sed quomodo interrogabiitur respondet cum qua tione, θί no aliter. l. edictil. T. de qui estio. 5c quod capitalia vel atrocia sunt delicta. Idem in. l. consensu. g. seruis. S. super Plagis. c. de repud. Idem Har. addit aliam distinctionem indicta. l. in quaestionibus. T ad legem Iuliam maiestatis. oc est distinctio Inno. in dicto c. cum P. BIaconella. quae adhuc imperfecta est. Distinguit enim,aut tales personae propter iniuriam repelluntur,vel propter infamiam: faciedo

inter maleficia differentia,ut in. c. per tuas. extra

de simo. quibus adde Flori in l. ih. lex Iulia. α dum loquitur de inimicitia repellente testem a testimonio. F. de testibus. et Tu igitur plenius

dicas, viles personas multipliciter differre. quin dam enim viles sunt,non quia viles, sed quos nostra aetas villanos vocat,qui ex insima plebe nati

sunt,qui et humiles dici in turin. l. humilem. c. de

incest. nuptiis. hi, licet pauperes sint, si de tamen inferiores non sunt. si. Insti. de sit speei. tutor. Lsancimus. in ausi e n. de testib. ibi quia fide digni sunt nec minus ingenui sunt. si quis aut . in

authcnt. Ut liberti de caetero .colla. vi. dummodo honestae conuersationis oc vitae sint. l. i l. in Prin.

ibi: an plebeius sit,& an honestae et inculpatae vitae. Quaedam ver ὀ viles sunt, a vilitate artifici j, quales sunt ludij seu histriones busones, iocula rores, re goliardi: de quibus in. c. unico. de vitata honestate clerico. in. vi. oc qui ludicram artem exercent. l. i. ff. de his qui notan . insa. Quaedam viles sunt,quamuis nullius artificii sint,tamen 'ita eorum tam abiecta est,ut hominibus ludibrio sint: quales sunt lenones, meretrices ,re id genus similes, quae sui corporis quaestum faciut. l. iq.

lege Iulia. m. de testib. ibi: quaeve palam quaestu

faceret. i. in authentic. de lenonibus. colla. l. l.

atlaletas. i. ff. de his qui notan insa. de quibus louitur dicta lex, humilem. in verbo,abiectam. 5cicta lex. iij. in princip. m. de testib. in his verbis: inculpatae Vitae oc. lege. versic. alij propter ito tam ec infamiam vitae suae admittendi non sunt.

ff. de testib. r Alii sito delicto viles sunt, quonia

apud bonos oc graues viros nomen corii improbatum sit, licet censoriae notae no sub iciantur. l. l. fide obseq. patro. praestan. hi enim infantium

M vilium nomine veniunt, per illum tex. ec. l. i. In

Princi p. ff. de his qui notan.insa. Quaedam va

69쪽

De Senatusconsulto Sillaniano

suo cui lex infamiam irrogat, in minnumeri butitur, licet sua natura viles no sint, nisi quatenus hoc lex ratione honestioris N inu

dioris vitae interpretata est . quales sunt mulieres quae intra tempora luetiis nubuit. quas notas ius canonicum non admisit, sed in melius emcdauit, in. c. penul sina. trade securi. iiii pl. licet pie ximque maxima hominum incontinentia apud bonas ec graues personas arguatur dica in l. Pe.

infra eodem. Quaedam suo L stodi suo delicto

viles a lege iudicantur, licet clementius in censoria nota cis cis adium fuerit, ut in. l. palam s. quae in adulterio. is de ritu nuptiarum. Facit materia

I. ictus fustium T. de his qui notan .insa. similiter ει tales apud bonos ac graues homines infamia notantur. l. 5c si seuerior. c. ex quibus cauis insa. irrog. l. quid o. s. poena auior. is de his qui notan .ini a. r vero re sto iudicio legis ec hominis infames oc viles fiunt, quales sutit η, qui propter atrocitatem delic ii inter reos descrilstu postea condemnati sunt, de quibus loquiture is qui reus. 5c lex insaniem it. de publi. iussi. ec. l. ob carmen. . si . st de testib. Aliae N plerint species recenseri possent, quas curiosus lector ex ritu. ex quib. causis insa. irroge. ff.5 . c. oc varii, alijs legibus, excipere poterit. Caeterum ut ad hunc rex. propius aliquid a commodem dic, aliquos viles aestimari, non ex vilitate vitae,sed quoniam status eorum iure ciuili oc sentium diminutus est: quales serui sunt,&qui sub numero seruorum veniunt de quibus loquitur lite noster. f. His sic praemissis in tedo una quas parte singulis et certis regulis distinguere. In primis dic viles a villa dictos, no viles cile, argumento sunt Socrates, Euripides ,re Demo silienes, qui humilibus parentibus nati sunt. Tarquinius Priscus, Sc Tullius Seruius ex seruis re es essecti sunt. Plerique etiam obscuris domi

us orti commemorari possent, quorum virtu tes nobiles eos adhuc nostra orias sateri cogitur.e4 Non r ob id viles censendi sunt, qui si de re opinione probati sunt, licet alio pauperes,aut patre inope procreati sint. l. sed ec si unius. g. interdu. T. de iniuriis. dicta. l. iii. in princip. versicinam si careat. F. de testibus. s. sina. institu. de suspeei. tu, rori. l. suspeeiuni tutorem. T de suspee . tui ori ecdicta. l. humilem. c. de incest. nupt. Isti torqueri non possum, nisi subsistente Causa testitima α te ibus probata. l. ex libero. in princi . de quaest.

Unius . . testes. eodem titulo. l. nullum. c. de testib. idem de his dicas qui proximi sunt illis per sonis: quales serui, quibus sub coditione relicta est libertas, vel statvliberi sunt. de his noster. s.

Ioquitur, quos nec vult saciliter debere torque ri. cui concordat di ista lex,nec si mors. c. de quaestio. ibi: quaestioni indiscretae. 5 Barto. in . l. . s. idem Cornelio. T. de quaestio. dicit non esse pro cedenda ad qii Ilionem vilis persolve, nisi prae cedant indicia: sumes argumentum ex seruo, per illum text. N. l. maritus. T. de quaestio. Pro eo est

l. i.versicia. in caeteris. c. de quaestio. ibi: tamen sial is quoque probationibus fides veritatis inue stigetur, praesci iptiois inuidia cuanescat. l. feriri. U. de tesii per lan in dicto. c. cu P. Manconcita. extra de accusa. Excipiumr multi casus. Primus si vacillant in testimonio dicendo, aut salsum te stimonium ex aliis indicijs iudex dimite comportat. l. qui falso. s. de testib. diei a. l. ex libero. In his vobis,pro testimonio non vacillante. et . l. de minore. s. tormenta. E. de quaestionibus. l. ii. eciij. g. idem diuus . in his verbis: Nam ipsos inter rogare soleo. T. de testibus. l. nullum. c. de testi

bus. l. presbyteri. c. de episco. 5e cleric. 5 iri hoc articulo intelligas procedere dictum Ioan . de Iino. in dicta. l. ii quis post accusationem. T. detesta. dum T loquitur de vili sacerdote, qui non debet, nisi praxedentibu5 indiciis torqueri. Se cundus in atrocioribus cis Itis re capitalibus, Sin quibus aliter vcritas delicti patere non potest quam per seruorum quasiones: qui licet non olent in similibus recipiendi, ec recenti non probarent. I. diuus. g. ex quibus causis. T de quaest.

ibi: ex his causis nec interrogatio quidem v let. ubi plenius per Barr. Et in dicta. l. maritus. eodem titu. Caeterum ubi saeti veritas aliter haberi non potest, indecens esset similium perso

narum depositionem sine quaestione admittere: quum grauis sit praeiudici j si crgo interrogatu torqueri debet. l. edictum. I. quaestiones. α dicta l. diuus versi c. sed si aliter veritas is de quaesito. ora in ciuilibus causis, mixtis tamen cu dolo aut doli suspicione. l. si . s. lice alia. c. de iure deliber. g. si vero absunt. ubi pergio. in vcrbo, examina tionem. in auuient. de hoc. 5 falci. colla. i. sane

tame intelligas quado alijs adminiculis aut probationibus veritas liaberi non potest, dicta. I. i.

c. de clud o. in versi c. in caeteris. quem text. ad

id diligenter nota praesertim dum dicit, In cadit ris autem, quanquam ea quae scrinis cotra domi num dixit, iudicaturi sententia formare non de beant: tame si aliis quoque probationibus fides veritatis inuestigetur Sc. ubi generaliter concludit ille text. in omnibus casibus, exceptis tribus, videlicet adulterio,fraudato censu, S. laesa male state. N. l. ex publicorum. T. de public. iudi. addit

alios casus illis tribus similes. r No est igitur ad quaestionem servisaciliter procedendum. tacet illa. l. i. c. de quaestionibus . in casu speciali loquatur icilicet de quaestione serui contra dominum: tamen satis in aliis personis similibus concludit;

in quibus lex idem iudicium facit, diei a. l. edi Aetiim. oc. l. diuus. T de quaestionibus. I. milites. c. de quaestionibus. Et considero rationem quae mouit imperatorem in dicti a. l. i. in sinio, quae in personis eiusdem qualitatis concludit, praeser tim in criminalibus,in quibus mature omnia agi

debent. Et ad id pondero dictam. l. milites .ec diei n. l. maritus .ldem dico in his qui vil reputati

70쪽

tati sunt a lege propter visse eorum artificium, ut nisi concurrentibus his quae reseruntur in. s. sancimus versi c. sed non quosdam artifices ignobiles. in authent. de tini. colla. vij. torqueri non

debet Non enim sussicit testes artifices esse ignobiles: sed necessue est eos vilissimos aut nimium obscuros cile. Secudo,q, culpatae sint couersationis. alioquin licet artifices vidissimi fuerint hue

niant aut vitae moderatae,adhuc omnino no rei j

clunis illa tex. Tertio desiderat eos taliter ignotos csse,ut vita corii seu coversatio militer iudici apparere non possit. s. si vero ignoti . cod. ritu.

art0, Q sestinet testimoni si dicere. intelligas stainantia,ut si iudex eos videat nimis praecipitato loqui, vel sic sesii nos ad deseredu testimoniucsse, ut videant acti: ctatu magis cν veru testimo Iuu dicere. l. iij. s. ideo .ibi: extire verisimiliare

poderint. T. de testi. o. d. l. de minore. f. tormetast. de quae si .vel dic, festinat: quia testaturos se in negotio ultro offerat. quibus sic concurretibus dicit gl. in . d. s. si vero ignoti. in verb. sestinates. in auui. de testi. no admittedos cisse abs p tormeris. Et volo te ponderare in. d. g. sancimus verba

sequetia: Primo dudicit, quia si de digni sunt. Nsr exponit glo. θc bene: t Licet milites aut in dignitate positi vel diuites no sint, si de in digiti sunt, licet ignobiles: modo vilissimi vel nimis obscurino sint, per illa tex. Secudὀ, dum no multo post, inquit sed si qua dubitatio fuerit, possit facile demolirari testiu vita. Ide in. l. iii. in prin. ff. de testi. ibi: vel egens sit, ut lucri in quid facile admittat.& ibi:honestae N inculpatae vitae. per quae decla ratur verbu, ignoti. positu in . d. s. si vero ignoti. Cui addo. d. l. de minore. s. plurimi. U. de quaest.

ibi: vel cuius ammationis quisl in sua ciuitate est. de quo etia in . l. ciuile. c . de furtis. De his aut quora iama ec opi. apud bonos & graues minuta est a pio scelerata corsi iacinus, licet censorias a nota non puniant, et quales sunt vir 5c uxor, qui

non coueniunt actione surti,sed rein amotaru l. i. S. I. Marcellus. T. de actio. rer. amota. l. diuor

HO. s. ob donationes. ff. sol. matre. ubi ide de filia dicit, qtiae re patri subtraxit. Et Prouerb. xxviij. Qui subtrahit aliquid a patre suo vel a matre, α dicit hoc non esse peccatu, particeps homicidae est. Similiter de parentibus et patronis dicitur ind. l. ij. T de obstini. patro. prauiand. Et tales quunon nisi infamia facti notati sint,non omnino re ellunt a testimonio. l. quaesitu. ff. de testib. licet onus iudex de si de eorum diminuat, parcendosamae talia psonaru. l.i . . ostedimus .ff. de suspeci

os facta * sententia iudicis considerat. l. palam. s. quae in adulterio. T. de ritu nupti l . ichas sustiu T. de his qui notan insa. Idem dico de his qui ex interpretatione legis infamia notans,ubi actus, propter que infamia irrogatur, de se no est vilis: qualis est mulieris intra tepus luehis nubentis, qindifferes est,sine suspicione nubere magis aesti mandu est. Et ita ius canonicit .ppter autoritate

apostoli interpretatu est in. d. c. pe. si . deseca. sy nup. extra. r talis aetiis ea no eximet a tinimo nio: ii id illi credat sine quaestione. l. ex eo. T detesti. de iure n. est lex clariis in .c s. extra de se. nupt. qna illo iure omnis infamia tollitur: de iure

ciuili etia rccipietur, nisi iudicio publico, vel ex causa iudicii publici danati sint. Nam S ain non videnr propter nota infamiae prohibiti, nisi spe cialiter publico iudicio danati inuenians.l. iij. s.

lege Iulia. l. quaesitu. duabus .ll. seq. T. de testi.

c. testimoniu. extra de testi. intomagis sine quae

mone tales personae recipi euae sunt, per supra diei a. De danatis publico iudicio videamus. et dicreos criminis public N per sententia iudicatos, no possie idoneos esse testes, per leges supra allegatas .ec admissi non probat. d. l. diuus . . T. de

quaest. per Bart. in. d. i. maritus .ff. de quzm. Si triveritas facti aliter haberi non pot,recipienda est eoru testimonii , sed no sine quasione. Caetera Prius eb quaestio eis insigat,debet iudex alius in dici js aut gnibus rbationu diligenter saeti verisO tate inarere. r Et si facta alisi de diligeti inquisi

tione veritas haberi non psit,infames publico iudicio danatos audiat, ec testes cu quaestione a mittat. d. l. diuus T. de qua l. in his ver h. sed hoc ita est, ut no ficile in re pecularia quasio habeatur. Sed si aliter veritas inueniri no pollit, ψ per tormeta, licet habere questione. Similibus ver

bis utitur. l. edictu. eo titu. ibi: sed cu capitalia atrociora maleficia no aliter explorari oc inuestigari possunt, * p seruoru quaestiones efficacissimas Me 5. c. I l. c. de quaest. ibi: in si alijs quoque Probationibus Et quod in ca. l. deseruo dicitur cuius testimoniu sine quaestione no recipitia. l. serui. E de testi. Ide in eo qui infamis est, quia publico iudicio danatus est: non em sine qu onerecipie. l. ob carmen. s. si rei conditio tr. de testis l. qui publico. ff. de poen. Bar vero in. d. l. ex libest ro. E. de qu i simpliciter dixit,t no debere eos torqueri a publico iudicio Gnati sunt, per. d. l. diuus. s. si . it. de quaest. ubi ec deportatus α statu liber, ibitis infames, non torquent, nisi concurretibus his, quae notatur in . d. g. si vero ignoti. vel vacillat, aut de me lacio couincantur, vel sponte a bationi se os Ierat, is prosequere ut per eund.

Bar. m. d. l. ex libero. N. l. quae omnia. m. de pro cur. l. post legatu . s. qui accusati it .versi. his vero.

T. de his abus e indig. Feli. in. c. ij. lu.M. versi scio qiurio. extra de testi. c. cu in tua. in verbo, sponte oblata. extra de sponsa. Coperio Matth. Matias in notabili. clxxxvij. incipiente,nota Qin subsidiu oce. aliter distinxisse: cuius notabile verbatim trinoibit Alex in apostil. Bar. in. d. l. ex libero. pec trasmutato quide vocabulo quod non satis admiror, quum negauerit autore suum nominare, licet verba eius transscribat. Nunc ad

si rem: dicit Mattasel. et siue causa criminat is sit, si ue ciuilis, ex controeta,vel quasi Icedens, teirca

SEARCH

MENU NAVIGATION