장음표시 사용
71쪽
minus idones in subsidium admittiantur, ne veri
tas occultetur. auth. si dicatur. c. de testi. c. soriis. extra de ver b. signi. c. veniens. extra de res i. nisi
tales testes ex desectus amae vel status, ut crimi noli oc serui, sint inhabiles testes: tuc sine torme tis non vult eos admitti. d. l. ob carmen. s. si .m de resti licet contrarium senserit Bar. secundu eum, in. d. l. libero. per . d. l. diuus. ff. de quaest. Prae
sertim in causa ciuili, in qua non debet faciliter iudex similibus psonis quaestione infligere. d. l. diuus. Si aute alia rone testes sint minus idonei, admittutur in subsidiu sine quaestione, secundaeae Allin. l. c5sensu. s. super plagis. c. de repud.
dictu. c. veniens. c. cii dilectus extra de elec'. c. videtur. extra qui matre. accus post Distinctio Mattasel. non potest esse vera in casu. d. l. consensu. g. super plagis. quae no loquitiir in causa ciuili,nec in casu per Mattasel. relato, sed casus illius. l. est 93 quando r seruus ad conuincendu drim de deli cio adulterii vel crimine laesae maiestatis interro gatur que illa lex vult posse examinari, ubi alijs Probationibus veritas erui non potest,ut probatur in versic. seruis .in his verbis: quo veritas aut facilius eruatur, aut liquidius detegatur, si tamealia documenta desecerint. Nota haec verba ,si tamen alia documenta defecerint . ubi igitur aliis probationibus facti veritas haberi potest,no est recipiendu serui testimonisi in dominu,etia in crimine laesae maiestatis, per illu tex. qui est singularis, qui quilibet in detestatione criminis aliter responderet. 5c versi. sequens, super plagis. generalius extendit, quando serui propter vulnera uxori a viro illata,vel econtra,intorogatur, Ilo ante
possunt interrogari, i sciuerit iudex an aliis pro Dationibus iacti veritas haberi possit. Ratio non multo pὀst in ea de litera inserit,dum dicit: easdeprobationes volumus obseruari, qm non facile quae domi geruntur, per alienos poterat consteri. In quo nihil ille tex. addit ad . IJ. c. de quast. quae in occultis delictis intelligunt . Secundὀ,n5 in persecta distinctio Mattas dum de seruo lo quitur,si contra tam interrogatur,vel extraneu, vel si coto eu qui ali in filii diis. Tertiὀ, cum des famosis testibus loquitur: t disserentia enim est inter eos qui ex crimine famosi facti sunt, quum
variae sint causae criminu. Vnde Ioa. And. in . d. c. O in cotemplatione. extra de reg. iur. duas alias distin. resert. Prima est, cuius meminit Bar. in . d. I. ex libero. T. de quaest. in qua Bar. Otra morem autorE suu tacuit. Et illam prima distinct. supra recensuimus,ideo hic non repeto. Et fuit Cin. Ange. Post eum. l. de tormentis. c. de quas. Distinctio aute Ioan Andr est qua paucis absolua, aliquibus per me additis. Dicit enim tres status esse personaru aliqui liberi sunt in dignitate positi, quales sunt coelestis seu militaris disciplinae
milites: oc hi non torquentur. d. l. milites. S. l. diuo. c. de quaest. c. i. extra de cleri. armo. quos H. aequiparat in. l. nicies. in princi p. T de re iudic. presbyteri maxime torqueri no debet. l. presbyteri. c . de episco. re cier. c. quia iuxta. f. presbyteri. v. q. H. Caeterum grauius quouis alio puniri debent, si in celando dicenda, ec publicando in cenda peccauerint. c. ' sit grave. extra de ex s. praelat. c. si sacerdos. iij. 'vii. Adde quod not. in
sν pen. infra eod. r Excipiuntur crimina priuilegiata, quale est crime laesae maiestatis' proditionis
l. deleriore. s. is qui. N. l. proditores. st de re militari. Idem notat glo. in. d. l. milites per dicta. l. si quis alicui. c. ad. l. Iul. maiest. facit. l. ex publicorum is de accusa. In quibus delictis minor aetas non excusatur. dira in .l excipiuntur. insta eo re impubes innaea d. l. facit. l. de minore in prin.
ff. de quaest. N in. c. illi. v. q. v. sed quocun p sit in criminibus non exceptis facilis non debet . iudex in quaestione infligenda similibus perla nis. Creterum inter excepta crimina lex in crimi ne laesae maiestatis non talas probationes quatas in alijs, desiderat ad infligenda quaestione, dicta I. si quis alicui. c. ad. l. Iul. maiesta. l. sallaciter. f. s. c. de abolitio .r Si verὀ in dinnitate positi nosint, sed honestae couersationis uint, in ciuilibus torqueri non possunt, secundu eunde Ioa And.
vacillent,dicta. l. ex libero. in princi. ff. de quaest. I. iij. s. lex Iulia. ff. de testib. vel nisi desecto suo interrogati factum negauerint, re de medacio couincantur, ec potissime ubi compertum erit,eos secto praesentes suille, dicta. I. um us s. testes. T. de quaest. vel nisi in sua depositione fuerint sesti
nantes. d. s. si vero ignoti. in authe. de testi colla. vij. 5 . d. c. illi. v. q. v. In criminalibus vero idem, d. l. libero.&. d. t diuus. T. de quaest. nisi in casibus in articulo praecedente memoratis. In crimi
nibus tame exceptis, in quibus testis unicus productus est, posset ad quaestionem eius proced si aliis adminiculis accusatus conuinci non pollet, d. l. si quis alicui. se duinterpretatione glos. c. ad. l. Iul. maiesta. R. d. l. sallaciter. c. de abol. hic non absoluo,sed melius in .l pen. insea eodem. yr Aliqui sunt serui.& distinguit, T an seruus co tua diam praesente vel praeteritu examinatur, aut contra non diim sed extraneu. Primo casu, si de comuni saeto serui vel Gi agitur: 5c torqueri potest l. qua GP. c . deser. sua. l. quaero. ff. de aecus. edictio. Secundo casu, aut ae dominio serui contenditur,& torqueri poterit. l. Cum falsum. c. de quaest. l. cum super. c. de rei vendica. Si de causa
alia ciuili agitur: re non torque e. l.j. c. de quaest. etiam si criminalis sit non torquetur, nisi in casi bus positis in. d. l.i. c. de quaest. Tu in hoc adde ad Ioan. An s. regulariter non audiri serua contra dominii, siue cum quaestione, siue sv quae/stione fue causa ciuilis sit,sive criminalis. l. interrogari. l. seruos qui proprij. c. de quaestio. l. i. f. si seruus. de quaeit. etiam si desierit seruus cile. l. seruos no solum. c. de quaest. d. l. unius .s.seruiuincius
72쪽
6 Claud. L. i. g. Serui appel. 38
in eius. ff. de quaest. in memoriam prioris digni.
tatis, per illum teX. l. apud Celsinia. s. aduersus. ff. de excepi. doli. Excipiuntur aliqui casus in . d. l. i. c. de quaest. de quibus etiam in. d. l. consensu. . super plagis. c. der ud. Idem dico in seruo comuni. l. quaecun p. c. des r. fugi. dica latius in . l. ec si certus. si unus ex ditis. insta eo. Adde prae dictis. I. cum testamentum. c. de quaest. l. cum se per. c. de rei ved. l. unius . versi. sane. fi de quaest. melius. l. quoties de dominio. c. de quaest. t .cu lo . in . l. quae in verbo,conceptione. c. de li-
.causa. r Secundo adde ad Ioan . And. vi fer ut quant sicunque in diim in criminibus exceptis torqueri possint,in non nisi ubi at is probationibus faeli veritas haberi non potest. d. l. cosensu. s. seruis N. g. super plagis. quos .sg. stupra adnota
stio. α sorma declaratur in. l.l. s. ad tormenta. E.
de quaest. ibi: cum suspectus est reus, et alius argumentis ita probationi admouetur, ut sola coi sio seruorum deesse videatur. Nota haec ultima verba,ut sola consessio seruoru deelle videatur. Idem dico in famulo domestico per ratione ini/ius Senatuscdsulti positam in capite huius legis,
ec. l. pronunciatio. iis de ver b. signi. Iicet in mul tis differant: Ut per laco. Dutr. in. l. etiam. c . de testib. Si vero seruus contra extraneum testis pro
ducitur,non nisi in subsidium,& praecedentibus
indici js torqueri potest. l. edictu.&. l. diuus. Uer, si . licet. ibi: oc res ita suadeat T. de quaest 5c di cta. I. scimus. s. licentia. C. de iure deliberan . . si vero absunt. in auuaerit. de han e. oc falci.colla. hl. quaero. st. de aedili. edicto.
yst .. Aliqui et autem sunt viles 5c notati homines: re indistincte dicit Io. Andr. non et se sine quae stione admittendos, siue causa ciuilis sit,siue o.
minalis. d. l.ob carme s. si is detesti. oc secuduni quosdam in subsidi uim s. i. in auth. de testi. rese rentes ad id glo in. l. serui. m. de testi. in hoc Bandiffert a Io. And. vi vidisti ex doctrina sua supra relata. Aliqui sunt statu liberi: N idem dicit si cui de homine libero. l. statu liber T. de quaestio.
tu die ut supra annotaui per hunc ext. et
quis uiat serui publici: ac contra dominum
torquetur. l.i. . scolum municipum. T. de quaest.
quamuis i inproprie diai sint, per illum text. Ego vero intendo breui aliqua declaratione singulos articulos prius memoratos complecti. In primis hunc tu, strum. . declarador qui licet de testibus
Lorquendis non loquatur, sed de eruis seu statu liberis, vel quibus per si iconicium relici est Iibertas,de necedni suspe . non tame ex ed de crimine suspecti intelliguntur, Q in domo esitat cum dos occisus usi: oc si contra eos aliud non laboret, Q v sub eode tectos uerint iste necis dui.
non tox lite butur. Hoc dicit inversi. extat rescrisooptum dum inquit: r oc magis est ite puniatur ob
hoc ιν sub eo te lecto fuit, nisi particeps sceleris suit. oc est secundu dicturivius. s. quod nactu
uius expedia, qtra plura alia dica in. g. eo de tecto. infra ea. l. ec hodie hic articulus melius declara tus est in. l.si. c. de his qui b.ut indig. aufer. haere. Non em susticit fuisse in eadem domo, nisi suerit in ea parte in qua vox domini exaudiri posset dicto. s.co de tecto. infra eade. l. quo casu si potu rit vocem domini exaudire,& dominu non iuuerit, suspectus est de nece domini, praesumetur sceleris particeps. l.i. s. sina. cum duabus .ll. seq.ec. l. si plures. in prin .sf. de his qui deiecerunt vel emiderunt. s. si quis in villa infra eade. l. per Floria. in . l. item Mela. s. sed si plures. T. ad. l. Aquit.
Et praesertim quando subest aliunde suspicio, utpote iracundi vel inimicitiarum. l. iij. s. sina. T. de adimen. legat. l. si inimicitiae. T. de his quibus ut indig. in his verbis: sed & si palam Sc aperte
testatori maledixerit, & infaustiis voces aduer sus eum iactauerit. glos in in. l.j. in Verbo, non occidendi animo. c. ad. l. Corne. de sica. Bald. in l. i. c. unde vi. Fcli. in c. . extra de praesumptio. per eundςm in. c. significasti. η. colum. ij.
extra de homicid. Plura alia considerantur, de quibus per Bart. in. l. sin. T. de quaesto. oc dicam tot in iij. articulo infra. t Ex hoc vides statvliberu, licet omnino liber non sit, ut dictum est, propter unicii indicia torqueri no posse, quantumcunspindiciu probatu sit, et causa priuit Aiata fuerit,ut cum de causa diti vel qui diis suit,agitur. hoc etiadixit Ioan . And. in. d. c. cum ex contemplatione. extra de regii. iur. non susiicere, ii 'tiit semiple nam probationem criminis ad qua uionem accusato tradendam, nisi aliis indiciis conuincatur. l. maritus. E. de quasio. ibi: ec testimonii im non oportere unius hominis admitti . l. ii .s . de excit. tutorum. Et in hoc iste text. esit multum simul vis, ut non sit iudex facilis ad tormenta, ubi non liabet nisi unicum indicium, etiam probatum, Ndelictum graue sit, vel fauorabiliter tractaclum. Nam lite causa domini agitur, quae multum in vorabilis est, ut dictum est in capite huius legis S tamen non vult seruuin seu statvliberum torsei queri, si aliud contra eum non sit, quanquam fuerit sub eo de tecto; cum dominus occisus est,
nisi alias particeps criminis inuemus sit. Idem in l. si qtus alicui. c. ad legem tuliam maiesta. ibi: si
aliis manifestis indi s Morsationem suam non potuerit coprobare. l. i. s. ad tormcnta. is de quaerito. ibi: cumsuspectus est reus, & alijs argumen o a tis ita probationi admouetur. r Nota suspici' nem criminis non siissicere, nisi alia sint argumenta cum ipsa suspicione, dicta. l. edictum. sude quaest. ibi: sed cit in capitalia oc atrociora mattesticia no aliter explorari oc inuestigari possunt, quam per servorse lii aestiones. unde aliae proba tiones prius exquiri debet de delicto,cp ad si ionc personarii et a vilium deueniatur,dicta. Lconsensit. . seruis. in his verbis: si tamen alia documcia desecerint. Secundό, cu probationes de hex luce clariores ce, praesertim in criminalibus.
73쪽
I. u. c. deprob. Non sufficit probatione fieri per unu testem integrJ, & vnu non integru fama ocopinione, vel alia suspicione. d. l. maritus. E. de quaest. sed debent ad minus duo testes desiderari integri,bonae & summae opini5is,aut alias digni fidelicet Bal. in . l. si quis ex argentariis. g. cogetur. is de edend. aliter sentiat per illutor. quem illliae Modo. improbat, di bene per costa. α Roma. in. l.j. c. qui testa. face. pos Pro quibus vltra dicant in primis est tex. in . f. sancimus. in auth.
e testi. coli. vij. r ibi: bonae opinionis esse oportere testes, ec aut carentes limoi derogatione. Nin versi. et non quos da ignobiles arti uces ineque vilissimos, neque nimis obscuros. Tertio, dum dicit in eo de versi. ut si qua de eis dubitatio me rit .possit facile demostrari testiti vita, quia inculpabilis atq; moderata est. Quarto, in eo quod in
illo. f. sancimus. dixerat xx utrocp ta me quia si
de digni simi testimoniti perhibere. Ecce quo in omnibus illis partibus millii testiu vult possae invita argui vel in fide. Ide in I. iij. ff. de testi. ibi: plora da erut in primis coditio cuius in No. Nota verbu, iusq;. Secsidὀ dsi dicit, nam H careat si *icione testimoniti, vel .ppter pertiona q, hone ita sit,uel propter Causam si, neq3 lucri,nec Rrae, net inimicitiae ca sit. Sin. . lege. Vade. l. iq. tr. de testi. ibi: Na quid1 .ppter reuerentia personarsi,
quida a pler lubricu cosit 3, alii a pler nota 5 infamia vit .ae suae admittedi non sunt ad testimon fide. Ecce quo oes testes vult absim sitispicioe ecaliqua nota esse. Ide in . l. testiu .c de testi. ibi: nisi 'aliam testes idonei,dc summae atq; integrae opi.
Pecudo addo tex. in .f. si vero absunt in auth. de
o haeredi. 5 falcid. colla. i. ibi: T intereste testes in ipsa ciuitate fide dignos, ec possideres subsicitia,
dc optimae opinionis existetes,no minus tres: Nsic no sussiceret duos esse si de dignos, tertiit autece minus idoneu et no dignit fide. Ide in . l. hac cosultissima. c. detesta. ibi: testibus septe numero, clitibus Romanis, puberibus omnibus . not. Verhu, omnibus .vbi ergo desideratur testes esse idoneos debet oes digiti fide ee: nee sufficit aliquos esse si de dignos, nisi oes istius qualitatis suerint. Et illu tex. plotin'; allegaui in versi. sed licet. 5
in. s. per nuncupatione. ibi: testanidia iasi alias Q,
Iere sancimus, i si septe testes simul uno eodP
we colle mitestatoris voluntate re testanientum sine scriptura facientis audierint. In roeeptione inquinarii seu depositione testisi in iudicio productor si,quii per regias ordinationes cautum habeamus, iudices testes examinates,secum habere
debere adiunctu literatu ec causa risi peritum tire examinis secu astante, Ut nisi simul testis depostarione alidiuerint, uno eodem l iste collegerint,
re in scriptis optima forma tradiderim nullius fidei 5 autoritatis esse: iuu forma sit specifice da
xos tarsicut in illa. l. hacco sultissima. c. de testa .r in qua dicit alle texti no alias valere testin, nisi v notae eodem di nullo actu interueniente, testes oes simul,nec diuersis teporibus,subscribere vel subsignare testametu. Idem de inquesta dico per
illsi tex. 5c. l. curent magistratus .in verbo, signatores. 5c in si legis .i f. de testi. No obstat. l. si quis argentariis. s. cogemur. quae loquitur in casu
seu acto in quo unus solus, dumodo idoneus sit, sufficeret: vi patet in eo. g. in princ. in his verbis, Q si plures sint haredes, ut unus habeat solus ad editione copellir, net plures ex actus necessitate desideratur. adluctio igis unius minus idonei nihil a si de idonei diminuit. quia remanet sema integra fides idones. In actibiis aute in abus plurisi aut omniti integritas simul requiris,ut in prohatione, non sufficit unu idoneu esse teste,alteruvero non idoneu. Et ab illis personis honestis testimonisi sine quasio ite desideras nisi vacillent, d. l. o libero. iii prin. T. de quas . vel nisi interrogati de facto suo in mendacio coperti suerint, ut dictu est. d. l. unius .f. testes. T de quaest. I. nultu. in L. c. de testi. ibi: quoru voces falsitate vel fraude non carere prospexerint. Terti θ, nisi testes in criminibus specialibus, quale est crime laesae maiest. interrogati singulares sint, tuc cu ipo reo in quaestione restini oritu dicant. c. licet causam. extra de Proba. N. d. l. siquis. c. ad. l. Iul. maiest. ibi: sciati equo p tormetis esse subdenducu eo qui limotine te noritatis reus depreheditur. l. si. s. quod si ingenioru . ibi. testimonii gia corpora fuerint i
cessita.& in vos. cuius cxame torniciis coeperat
agitari. c. de abolit. Et dicit ibi glo. praeceuenti bus indi s. Nec ab eis recipiendu est singulare
testimoniis. l. ob carine.=.sin. N. l. qui falso. V. de testi. c. illi. V. q. v. tm cara unius depositio Oderi
Qtum 5c mille: ut pulchri post Spec. inquit Bal.
in . I. iurisit adi. c. de testi. ponderas. l. t cita u. co. ritu. de suo in. c. licet uniuersis. extra detesti. Et maxime cita testes var a seu cOtrarq inum iuris. d. l. ob carnac. s.fi. ec. c. licet causam. intra de probatio. ibi: qilia sibi inuice euidentissime cotradi cunt. I. q. ubi per FIoria. is de testi. Inno. in. c. prae
terea. ci a de resti. cogend Bar. in . l. eos. 1 f. ad. I.
io 6 Ilarn. de salsis. 3 Et ob id lex vult tesse examinari a iudice, ut considero qua constantia, quo vevultu deponat. l. q. g. idculinis. ibi: nam ipsos interrogare soleo. oc in his verbis: autoritas pra sciuiu testiu. ff. de testi. S. l. de minore. is de quaestio. ut seriindu e si inconstantita qua do lucrectus iudex sine tormetis eos no admittat. L hoc dicta exiddit se et de bella pert. pos glo. in auth. si iudex. c .de episc.α cleri. ctia si testis qui interrogari debet, episcopus si iudex examinare,n5 dissit examinatione committere debet. motus hac sola ratione,ut videat episcopi motu θc constat ullam. Ac ii id ex ad episcopum accedat, ut testimonium eius audiat, dicta authent. si iudex. oc. l. adversonas. ff. de iureiuran. Per Modo. in . c. cum ecclesia. trade constitu. Et in hoc nihil specialitatis crimen laesae maiestatis habet: licet sacilius
iudex propter graue ec eminens in illo crimine Pericula
74쪽
pericula moueri, debeat diligentius examinare, ut aut plus aut minus suum animu informet, di ei l. ob carme. s. si is de testi. ibi: co firmabit iudex motum animi sui ex argumetis & testimo nias. c. s. extra de his quae vi metus ve causa sivi.
Nec facio disterentiam inter personas, dummo do alias honestae 8c inculpatae .itae, ξύ in ciuitate sua laudat ae fueri:u dicia. l. iij. T. de testi. Nec ulli dubium esse potest , quin maior sit in militibus utriusci' militiae ratio , aut in alia dignitate positis, pcrdi stam. l. milites. c. de quaevio. l. presbyteri. c. de episco. ec cleric. de quibus dictum est indistinctione Ioan. Anti. post Anto. de Butr. 1or in .c.i. extra de deposito. τ lae seruis scit dome sticis famulis dico, pro domino vel contra dominum regulariter interrogari non debere, vidi ctum est in distinctione Ioan . Andr Winterro Rati non probant. l. interrogati. l. seruos. l. pride. c. de quaest. N. l. diuus .ff. de quaestio. Excipiuntur tres casus in .l.i. c. de quaestio. qui reperiatur in dicta. l. consenui. s. scruis. 5 . β. super plagis. c. de repud. idem notatur in. l. . T. de lus quibus Vt indig. aufer. lim ecl. per glo in. l. Vix ccrtis. E. de iudi c. I. famosi. ff. ad. l. Iuliam maiestatis. Γ reor autem non ita faciliter recipiendum est e corum testimonium, sed plura desiderari .Himo, in delictum atrox sit, aliter non possit, quam per depositione seruorum, probari,vel reus cor uinci: hoc casu, ne veritas occultetur, compelli possinit testimonium scire non tamen sine quae
sensu. c. de repud. 5c dicta. l. hc. de quaestio. sed
cum moderatione facta pertur onsultum in. l. i. d tormenta. T. de quaestio. quem tex. Volo te notare, quia declarativus in omnium aliarum legum, ut dixi supra. Idem dico in causa ciui i, in qua de dolo aut suspicione doli domini agit percietam. l. si. g. licentia. c. de iure deliberan. dicta si verὀ absunt in authent. dehaicd. ecfalcid. colla. Et melius in . l. interdum. g. i. vhi glos. idenotat. E. de publica. 5c vectigalib. Idem dico
in qualibet alia causa ciuili, duobus tamen con currcntibus: Prim dii aliter veritas facti proba xi non potest, quam per seruos. Secundo, quado indicijs non posset aliter constare. l. ditius. T. de quaestio. in princip. ne faciliter iudex mouea tur ad quaestionem seruorum, per illum tex. N. l.
Quoniam. c. de lia retic. Probationes enim anethluandae non sunt: sed omni studio iudex inuesti,gare debet rei veritatem,etiam per seruorum seudomesticorum quaestiones. poterit cum iudex partes ipsas suo ossicio interrogare. I.vbioinque n. de in errona. actio.& co magis, cum de rebus agitur, quaeraciliter occultari possunt. l. edictu. ta duabus. it seq. E. de interrog. adii.Velqn inter duos dominos agitur. l. quoties de dominio. C.
de quaest. ut dixi supra in distin. Io. And. Et hoc
satis suadet ratio. d. l. coii sensu. s. super plagos. in
his verbis: sim quae domi gerutur non facise per
alienos potersit confiteri. Ex qua ratione inducoios duo. r Primὀ,in crimine occulte facto, vel in eo loco, ex quo in iste et loco delicti perpetrati non pol veritas facti haberi,. alere testimonium inhabiliu vel minus idoneorii, sicii quaestione inter rogenti ir: alioquin recipi no debere. tolle exemisplu in delictio in prostibulo vel caupona comis iis,vel in domo, in qua ludus ulcisu frequentat, vel si in nemore delictu comissi ina est,& aliter c j per sociu itineris veritas criminis dotegi no pona Desingillis videamus. In primis cum delictu in prostibulo comissi ini est ut stetur his qui frequetius ini r sunt,ubi nulli alii astitissent. d. l. consensu. s. super plagis. c. de r Mid. in ratione illius. l. ibi: am non facile quae domi gerunt per alios Poro ut confiteri. Et de his dico debere iii telligi. d.
l. ob carmen. s. si ea rei conditio. T. de testib. cum inquit, ubi arenariu teste vel simile persona ad mittere cogimur. Nam quis aliter sciri veritas n5 possit, recipere cogimur illoru testimoniu. ec in c. liii. tra de tcsti. in his verbis: 5c seu mulieres cum ciuibus peregille itur. c. tam Iiis . extra detini. tot tam laici,st Reminae. N in. c. sin. extra detini. ged. Prim ὀ poderada verba illius. c. ibi: quanda praesti mpserui co iuratione sacere cottaacu. Secundὀ,ibi: N ad haec celanda se astringetes Vinculo iuram cti. Tertio, in rone decidem illius decretalis dicit rWipse intelione sua φbare non
possit nisi testimonio ciuiunas raedictioru ece. Facit illa. l. v vltimo supplicio. T de poe . qua supra
ros annotaui. r vult em rcos de crimine danatos coseruari ut seruati de costijs interrogentur,& credetur illis, licet no plene Mbct, indiciu in faciut, ut dica in. l. 8c si certus. infra co. Ad id psidera. l. cxcipiunt. infra co. vhi adluic impuberi credit: im ὀ plus poena imponit, quia crimeno detexit.& ide not. Ange. in suo tracta malesi c. in verbo; Melidore de mali dadi in princ. quilin eis locis no versent nisi homines improbatae vitae: ab hisipit exigi pol. Et resert In n. in . c. cu I.& A. tradere iudic. in sin. dicente, ab his malevolis N in crimine participantibus testimoniu exigi poste,& inquiri,no solum inquisitione generali,sed Deciali. Plenius per eunde N Moder praesertim Feli. in. c. qualiter θc quando. extra de accusatio. Quibus addo glo. m. d. l. interdu. s. l. is de Publi.& ve stiga. Et ad id solet allegari decisio illius Vulgatae quaestionis: an ii de Capitulo idonei sint
testes gestorum in capitulo. de qua in. I. in tantu. g. uniuersitatis. Praesertim per Barto. 5c Bald. E.
de rerum diuisione. Et communiter omnes tam gunt in. g. uniuersitatis. Instit. de rerum diuisio.
Cano. m. c. si res. xiiij. q. I. In. c. ins P r. Sin. c.
nuncuts . extra de testibus. 5c in. c. vcnic . eodem titulo Salicc. in . l. ea quidem. c. qui accusare possium. in. v. colum . quem ad id Ange. Areti. in dieto suo tractatu refert. De sbcio itineris dica in dicit a. l. et si certus. f. si unus. infra eodem. ubi est locus opportunus. Et Anto. de Butiis. c.
75쪽
xio metio loco. colum iij. extra de prob. t non ineleganter dicit,omnes regulas, quae volunt testimonium inhabilium in subsidiis admitti, deberem telligi cu ex qualitate loci teporis,& sacta,copia alioru testium haberi,uel at is med ijs verilas ex quiri non potest . aliter no. Cui contentio Per. d. I. edictum. ct . I. diuus. m. de quaesi. dic iam. l. con sensu. g. seruis . oc. g. super plagis. c. de repudijs. S di istam .l i. c. de quaesito. Cui addo. l. sin. c. de quaestio. ibi: de corporibus tantum haereditariis interrogari. Nec multo post dicit ille text.& lice . re seruos cos tantummodo qui res gcrendas de tinet, siue ita seruitute relidii situ, in quaestion rerum haereditariarum deduci, oc ex his, ea quae occulta sunt,reuelari. quibus clare osteditur, eos
solos,qui ex qualitate rerum, S temporis, oc Io.ci, oc faeli notitiam habere possunt, debere cum
quaestione interrogari. caeteros vero non .
Si contra extraneu seruus interrogandus erit,
o non est eade ratio serui & famuli mercenarii:, ii sed a famulo differt, quoniam ercenarii famuli
ingenui sunt. Ideo no debet iudex aeque faciliter moueri ad eos torque des, sicut 5 seruos. l. ID
hero T de quaest. facit ad id . d. I. milites. in sin. c. de quaestio. ibi: hac enim ratione etiam uniuersi prouinciales nostri seudium ingenitae nobis be nevolentiae consequutitur. Idem in . s. sina. in au then. vinul. iudi. liceat hab. loci conser. colla. ix. Et ita his terminas loquitur noster text. dum vult
cum, cui per fideico nilium relicta in libertas, non ca sola ratione torqueri, quia in domo erat com facinus in dominum admissum est, sicut ecferuum, nisi aliter costet cum sutile criminis par
iaci P . quem text. nota. Cui addo. c. super prudentia. xiiii. q. n. vel nisi alterum illorii in trium,ctu .e supra indi tinc. Ioan. Andr. diximus, inter ueniat, videlicci si non vacillant, aut dem edacio conuincantur,vcl sponte ossiciant se testinionio.
iii Si vero a serui de suo facto interrogatur,ector queri possum. l. interrogari. cu glo. c. de quaest. sed dii cultas est,an praecedere debeam indicia. Et in ea comperio glos variare. Nam in diei a. l. quicunque. s. sin. c. deseruis fugi. per illum tex. viiii ante praecedere indicia, Φscruus torque Iur. Idem tenet glo. in . l. cum probatio. ff. de pro batio. glo. vero m. l. interrogari. c. de quaest. di cit, sorte etiam sine indiciis. Alleg. l. cum probatio. T. de probat. Caelerum glo. in . l. seruo .c. de testi. absolute tenet sine di stione ,sorte. lo. in . l. serui responso. is de testib. remansit dubia. similiter Ange. in dicta. l. iiii mp. ubi Paul. de cast. sequitur glos. dictae. l. quicunque. 5c ante eu sui topinio Petri, Iaco Butr.& soan. Fab. sed cu mo deratione, videlicet quado de facto serui agitur
ec domini. Quum enim, secundu eos,a qua io ne incipiendum non sit. l.j. ff. de quaest. S.I.i. c. eodem. de quaestio. praesertim contra dominum,
nisi alia praecedant indicia, consessioni serui non stabitur. l. quaero. is de aedit. edicto. secus ubi deserui saeto latum agitur,secudum Cin. Alii vero
dicut adhuc praecedere debere indicia. Ego verὀputo non bene intellectam illam. I. quicunque. versic. sane mancipiu. Et pro intelligouia ipsius 113 volo te considerare principium illius. l. r vult enim retinetem alienum seruum stigitiuum, alterum seruum, aut Ioco scrui solidos viginti cum ipso seruo retento oc receptato domino tradere. Secundo, volo te praemittere,seruum fugiendo a domino sine caula, delinquere re sui ipsius fur tum facere. l. i. c. de seruis ni g. His sic pristippositis in illo veri cu . sine mancipium. quaeritur deseruo qui fugit, Napud exterum inuentus est an ille habens seruum conuentus a domino ut eum reddat, condemnandus sit domino ad alium ser uiam,vel cum seruo in viginti solidos in poenam, re sic dominus de lucro certat poenam petenS cuseruo,ut dicit ille tex. in verbo,lucrum. Et hoc sane cossiderauit ill hic gl. in verbo, viginti solidas. Nam secundum glo. in illa poena non consideratur aestimatio serui. Cui adde. l. iij. s. qui de sepulchri is de sepulc. viola. N. l. ita vulnerat US. M.t. T. ad. l. Duiliam. r Et respondet imperator,inde cens este ali ciuem sine culpa,vel ex dolo alterius puniri, vel clominum suo dolo lucrum percipe. re. Unde ille tex. volens hoc dubium tollere,air, Aut consilio domini semus aufugit, θc vult ser uum interrogari cum quaestione, ansadio domi ni vel persuasione, an verὀ sua sponte aufuge rit . non quod constet in illo tex. dominum seruo persuasi illa ut sugeret, animo lucrum faciendi ex
fuga serui. Et ob id non dicitur de facio domini interrogari: sed si sine facto & cosensu domini interueuit fuga. blagis ergo ex sitio facto, Φ do
mini dicitur interrogari, ut sciat iudex, an seruureceptans, dupli poena muleiari debeat. si tamen diis incidenter ex dolo suo conuincatur, punic-tur. Unde loge diuersum est, an seruus in poena domini de facio domini interrogetur, quia nul lo modo potest interrogari,ut dixi supra Per. l.i. c. de quaestio.& alias .ll. supra notatas. non repe is tO. quibus addo et etiam si dominus oc seruus unum Sc idem delictu simul commiserant adhuc de domino interrogari non potest. Et si ultro de domino aliquid dicat, domino non praeiudicat. text. indubius tollens illam distinctionein Ioan. Andr.Pctri, Cini, Ang. Ioan. F ab . oc aliorum in
diuus Antoninus ec diuiis Adriamis. is de
'ua ii. ibi:cuin serui pariter cum domino aurum
5c argentum exportasse dicerentur, non esse de domino interrosandos: nec quidem si ultro ali quid dixerint,obesse hoc domino. An vero seris uiis ex laeta suo, ubi ad utrun* tendere potest, interrogatur. 5c illa interrogatio sit, ut ea serisui saeto dominus lucrum percipiat,scilicet dupli
poena,quae poena illi est lucro,ut inquit ille text. quem text. volo te singulariter notare. Aliud igitur est, si saetum serui interuenerit, ut lucrum ex
suo laeto dominus consequatur,et alius P ii
76쪽
5 Claud. L. i. g. Serui appel.
suo delirio patiar, di de eo seruus pateticri s sit. In eo ei delinquit seruus,quia dolose hoc ant, ut ex dolo acquirat domino licet et illius doli sit ιι 6 dominus particeps. t Secundo fugiendo delin, quit quia cor plus a domino,suhit: ec illa cor
ruptio consideratur, argumento a contrario ex I. si quis seruo. c. desur. vi inquiratur de causa,
Propter quam,is qui detinet,duplo veniat mul elandus seu puniendus, quod duplum exquiri tur a domino. Et hoc in tantu inquirere de qua,
Iitate deliditam aggravame. l. si non conuicii. c. de iniuriis. c. licet causam. iuncta glo in vo bo, se astrinxit ubi plenius altero Feli. extra. de probatio. per eundem Feli. in. c. cum ordinem. in princi p. extra de rescriptis. Nec hoc modo interrogado seruum, dicitur seruus de saeio domini, necppro domino, neque contra dominum interrogari, sed tantum de lae o suo. tex. est in die a. l. cum probatio. is de probatio. quae lex est clara, dum
dicit: cum .pbatio prioris fugae deficit, serui quaestioni credendum. in se enim interrogari,no pro domino,aut in dominum videtur. Dicitur,& bene in illo text. Cum probatio prioris stipae desicit. quoniam non constat,an servus consilio do mini dolose fugerit, ut alium sua fuga de crimi ne faceret suspeeium. Et ille tex. est declarativus
dictae. l. quicunque. s. sane mancipium. c. de scr.
fugiti. Cui expositioni addet t. simili interpre
ratione victem in. l. etsi ccrtus. s. si Unus infra eo. in ratione. l. ibi:magis viatim de salute aut ultione domini no comparetis, quam in caput Priscntis
torque butur. ubi alia ill hic dicam. Sic magis est hoc modo exquirere de causa dimo delicti seriaui, quam de domino,aut de facto domini interrogare: licet ex quadam cosequentia sequatur de claratio facti domini: sicut dicitur in dicto. s. si unus. dum dicit: magis de salute domini no comparentis, quam de ultione domini.-tamen cla rum est ex illa serui interrogatione dominum puniri sic idem in casu dictae. l. quicunqxie. Et quicquid dicat glo. in dicta. l. quicunque. ec alq do ctores ad istam. l. puto non esse verum in casu ii si lius tex. et illa inlicia cotra ipsum seruum ad ea torquendum pro illo delicto desiderari, quimipsiimmet delictum in quo reperitur. Et ut intel Iigatur an is, qui cum recepit, scienter ec dolose cum receperit. Secudd, de modo & forma sugae, an sciente vel consentiente domino fugit. l. quis sit fugitivus. g. Caelius quov. ff. de aedili edicto. ibi: consilio suscepto a domino. Quid enim si seruus aufugerit non malo animo, sed ut seruorem domini aufugeret,ut inquit text. in dicta. l. quis sit fugitiuus J. idem ait interrogatus. m. de aedit. edicto. ad puniendum ergo receptatore torque
diis est seruus: ec si sua interrogatione comperiatur dominu malitiose hoc fecit se, priuandus erit seruo dominus di fisco applicandus, Ut ca pena Puniatur dominus, qua puniretur receptator serui fugitivi,si in ea iuga dolus domini non inter uenisset. Caeterum, ut prius dixi, ubi de delicto domini,vel serui oc domini simul comissi inter
rogandus esset seruus: non nisi tribus aut qua tuor concurrentibus interrogari ec torqueri potest in dominum. Primo, quod delictum de exceptis sit,indicta. l. hc. de qua tio. N alijs legibus supra relatis. Secundὀ,ut serui consessione prae cedant alia indicia. l. quino. T. de aedili. cdicto. Tertio, luando ex qualitate criminis,loci, oc te
Poris veritas facti aliter haberi non potest quam per interrogationem serui re quaestionem,ut dixi. l. serui responso isde testib. I. diuus. N. l. edi ctum. oc. l. . f. m. de qua tio. S aliis. I l. supra notis latis. t Sed si de facto suo interrogandus est, tuc secusetia sine indici js, dicta. l. interrogari. c. de quaestio. N puto verum dicere illam glos .ec quae similiter distinxit in dicta. l. serui responso. 8c bene, licet glo. in dicta. l. cum probatio. variaverit.
Et Cin. simpliciter amplexus est eam parte, Post Petrum oc lac. de Aretio, in dicta. l. quicunque. ut dixit Petrus,5c hene,illam. l. inverti. sane mancipium. debere intelligi de seruo de facto fugae suae interrogato: quae fuga, quum illi imputetur ad delicitum,sufficiens est ad eum torquendum,oc interrogandum de modo ec qualitate ec causa fugae, similiter de autoribus seu complicibus
in genere, non aute in specie, an dominus autor
fuerit, nisi aliis indiciis iudici constet, dominum illius fugae in suspicionem venisse: ut dicam in illa. I. ec si certus. infra eo. Et in his terminis etia loquitur lex, qui ultimo. iuncta glo. si . illius. l. ffide P n. l. struos. c. de testib. Ubi idem tenet glo. Naddit idem esse dicendum in aliis casibus, in qui
bus cum quaestione venit interrogandus, Per ca
My sum. I. Ob carnae. s. h. is de testib. dixi stupra. t Tu igitur diligeter nota hunc tex. dum dicit,nisi particeps sceleris fuit.ut ista sola qualitas participa tionis sceleris susticiat ad torquedii cum cui Persideicommissium relicta libertas est: licet in multis, praesertim quatum ad qua tionem, habeat priuilegium liberi hominis. Et poterit itide cuquaestione eum interrogare non tantum de s
isto suo, sed re de qualitate oc autoribus vel par ricipibus sceleris. Ide in . c. si res. xiiij. quaest. . etc.j. extra de deposito. in verbo, qua monibus. Nin. c. qui iuxta. in principio. ec. s. presbyteris . .
quaesti. . simile de clericis de presbyteris dicit, ut interrogati de facto suo S de crimine conuicti possunt ab episcopo quaestionibus exponi ,etsi appliciis emendari de quo plenius in dicto .c.j. extra de deposito. Θc ratio est, quia viles sunt ocinfames per conuictionem effecti, dicto ca. qui
iuxta. Oc dicto .c.j. extra de deposito. de quo etiaper omnes in dicta. l. presbyteri. c. de episcop. et cleric. et in. l. nultu. c. de testib. praesertim st Bal. Haec omnia locum habent cum tales personae derio suo facto aut participum interrogantur. et Siverὀ in testes producantur ut de alias interrogei
tur: oc distinguit. aut enim clerici sunt seu presby
77쪽
teri vel nobilcs, aut alias in dignitate positi, ectabsque quaestio e corum testimonium recipitur, dicita l. milites. . diuo c de quaestio. Excipiutur illi tres casu, supra memorati. Primus,nisi vacillent, aut falsum aeponat, dicis. l. nullum. c. de testibus. dicta. l . presbyteri. c. de episc. Oc cleric
dicto. c. qui iuxta. v. q.H. Vel aliqua causa esse citi sint infames, dicta. l. milites. vcrsi. ceptis. 5 I. si N. l. moris. si .is de pori .didio .c., cxtra de
deposito. Vbi plenius per Hosticia Io. Andr. NAnto de butrio. sed quod de presbyteris & cle
ricis supra dictum esit intellige quando a suo iudice examinaritur, dicto. c. si res. xiiij. q. vi. dic di cto. c., extra de deposi. auth clericiis. c. de epis.
eccleric. c. si iudex laicus de sentc. excommuni. lib. H. plenem. c. decernimus. c. clerici. S. c. cum
non ab homine. extra de iudic. τ In militibus vero armatae militiis, si desier ut in expeditio e mili tari este, positim coram quo sue ordinario iudice,& non solum incidenter, sed ec principaliter conueniri. l. co. c. de agentib in reb. l. sin.
c. de descr. Noccult. lib. xij. vel si vocati ut per hibeant testimonitim tempore expeditionis co
ram alio iudice quam magistio militum salsum
dixerint testimonium: per eum, quem testificari clo offenderunt poteriit puniri, dic a. l. nullum. c. de testib. licet iudex eorum ordinarius no sit. l. magisteriae. c. de iurisdi omnium iudi c. tamen
iudex eorum erit si facie eius illudat salsum ponedo. Naira oc latrunculator iudex,qui de pecuniar as causis non cognoscit. l. sol us. g. latruculator. E. de iudic. si tamen incidens sit crimen, cognoscet. I. sed ec loci. g. si dicantur. T. s. regundo. l. u. c. deside instrv. Mod. notamin. l. quo
ties. c. de iussi. Idem si de mendacio reprehendatur, diei a l. unius. M.t. ff. de quaestio. versi in depositione sua nimis praecipites sunt, ut dixi supra. g. si ver ὀ ignoti. in auth de testib. colla. vij. et dicto mc. illi. v. q. v. t Idem dicas deliberis hominibus, per dicta. l. ex libero. T. de quaesito. S similibus personis utentibus beneficio Iiberorum homi num vel quia i Ne pro liberis habentur dicta. l. moris. . n. in f i. is de poen.& hic, dum dicitur, de eo, cui per fideicommissum relicta est Iibertas,
ut nisi vacillent, vel de mendacio conuincamur,
vel praecipites sint in testificando, vel participes
sceleris reperiantur, non torquentur. De seruis
dicas,nullo modo recipiendos esse in testes, siue causa ciuilis sit,sive criminalis, siue pro domino, siue aduersus dominum, vel extraneum, dicta. l. iii. T. de testib. conditio enim eoru aduersatur. Et
interro ii in nullo fide iaci sit,nisi sit talis actus qui probari aliter non potest quam per seruo rum depositiones, dicta. l. serui responso. T. de testib. In hoc tamen causae ciuiles distinguutura criminalibus. Nam si ciuilis est, oc testimoni si serui si potest iuuari aliorum testimoniis vel aliis mediis seu indiciis vel praesumptionibus nullo modo torquendus est: subsistentibus autem alij x indiciis, habet Bitiar ratio suae depositiois, dicta l.
quino. ff. de sili. edicto. dicta. l. diuus . vos. sed hoc ita cum versi. smum. T. de quasionib. Nec alias O fides adhibenitur. l. qua restanae .s.so. uus. st de testa. glo. notat in dicta. l. scrui respon- a3 so. raliquado autem ex necessitate facti, ubi n5 potest veritas aliter haberi, quam per seruorum depositione, tunc cum quisione examinari po terunt. Tolle exemplum: si per creditores dica, tu res haereditarias substractas ine, quae substractio non misi per eos, qui in domo crant, haberi Potcst,torquentur. l. si. g. licentia. c. de iure deli. berandi. l. cum salsum. ubi vide Ang. ff. de quae stio. l. hoeditarii. Nili hic Bar. T. de quaestionib. ita debet intelli si dicta lex,diuus secundo re sponso. is de quaeuio nib. In causa vero criminali nullo modo sine quaestione recipiedi sunt, per dictam. l. ob carmeia f. h. m. de testib. sed nec aminandi sunt nisi cum aliter delicta manifestari nopossum, di delicta atrocia sunt, per dictam. l. edi ctum. m. de quaestio dicta. l. consensu. . super plagis. S. s. seruis. c. de r Mid. l. i. c. de quastio .co tra dominum non recipiuntur,nisi in casibus -- ceptis, ut dini supra.
De domesticis famulis dicitur in dicta. l. et ita c. de tefitib.&dicto. c. super prudentia.xiiij. q. q. a4 I. si. g. sic ubi. c. de his qui ad eccles. coli sug. r se licet Iac. Butri in dicta. l. etiam. intelligat talum de his quibus imperari potest: pro quo est l. idonei T. de testib. vel his qui reueremiam debet. Lui .s lege Iulia. in si in verbo, propter reuerentias . de testibus. Ego vero generalius dico dome sticos eos qui de domo sunt producentis, Per. I. testes. m. de testi. S. l. pronunciatio. g. familiae. T. de verb. signissi. l. unicam. c. si rector prouinciae. de abus dixi in capite huius. l. in verbo, domus supra eo. Caeterum virorum testimonium ubi ra
tione Ioci aut temporis oc qualitatis delicti non
potest aliter haberi veritas, in subsidium tantiani recipitiir,oc non alias, ut dixi supra post Anto. de butrio in c. tertio loco. extra de probatio. Foli. copiose notat post Hostici em, Inno. Io. And.& Anto. in . c. in literis . extra de testib. Et si ex necessitate cogimur corum test intonium admitte re iudex faciliter no debet ad quaestione eorum procedere. to est hic,&an. l. i. g. ad quaestionem.
E de quaestio sed tunc si participes criminis inueniantur,aliquibus indiciis praecedentibus,ct de lictu de grauioribus sit,ut hic, ec dicta l. edictu. Et in hoc pondero tex. dictae. l. consensu. s. super
plagis. c. de repud. dum dicit, Quum iacile quae
domi gerutur per alienos non possunt probari, qui text. non tantum de seruishancillis loquit, sicut prius Iocutus erat in . s. seruus. sed etiam de quibuscunque famulis domesticis,ut cum quae stione cxaminantur, de quo etiam in dicto. c. si per prudentia. xiiij. q. h. Et ratio colligitur ex. l.
data. c. de donatio. quia familiares ec domestici faciliter singunt pro dominis N alijs condome sit eis:
78쪽
sticis: non mirum si facilius contra eos,concurrξtibus his quae supra diximus, .pcedatur. Dixi in principio liuius. l. super verbo,domus. Addo. l. unicam. c. si quacunse praedit. potestate. In tex. ob hoc,qu0d sub eode tecto sitit. Barti Bal. Ang. 5c Roma singulariter inducunt text.
iis ad decisionem tertii articuli supra relati, rut is qui praesens est tempore homicidii commissi noteneatur de homicidio, licet tueri poterat occi sum. Hoc modo inducas liue textum: Seruus cui per fideicommissum i elicta est libertas,iure spe,ciali tenetur hoc senatusconsulto si praesens erat cum occisus est dominus, eum non iliuit, vesnon prohibuit quo minus occideretur. Igitur in contrarium ius commune in. quibus adde quod in simili notat in .l.i. E. ad municipat .ec Dinus declinans a fixa petra in . l. non est sine culpa. ita
hunc textum interpretatur: sed melius conueni ret. . eodem tecto. insea eadem. l. quam huic tex.
quonia vult seruum excusari a pena 8c quaestio ne, licet sub eodem tecto fuerit cum occisus est dominus vere enim praesens aestimari no potest, neque ob id criminis particcps, quamuis stub eo dem tecto suerit,nisi aliter constet cum participe dine criminis. Licet verba senatusconsulti praeiantem cum existimarent, qui sub eodem tecto erat cum dominus occisus est,ec ob id de niorte domini participem: sententia vero senatus suuti, et quae aequitati innitis,desiderat ut in eo loco
fuerit, quo potuerit dominum exaudire re iuva, re, ad hoc ut particeps existimetur,et ex loci vicinitate ignorantiam causare non possit, dicto. g. Eodem tecto infra ea. l. ec. l. u. c. eodem. Et Di, nus in regula,no est sine culpa.dercg. iur. in . q. varius est. Et dicut Har. Bal. Ang. 5c Roma. hsiet t. facere in argumenti uri,ut si quis alium me Praesente occidat, quamuis eum non adiuue quuPossim non teneor,nisi alias conscius sim. Sed Ditius in regula, non est sine culpa. de reg. iur. in . dicit contrarium esse de iure canonico deci suin in .c. dilecto. extra de senten. commimi. oc de iure ciuili per regulam, culpa caret. m. de tes. iuris . per argumentum a contrario sensu. 5 . l. i. in princip. ε de noxa. actio. l. omne delictum. . qui propositum .isside re militari. Et Bart. in .l .ut vim. st de iust Θc iure. dicit Dinu in hac. l. moue
re quaestionem sub alijs terminis,videlicet an asteneatur eum, qui nulla necessitudine conluctus
est, fendere quem ab alio videt offendi. sed n5 comperio Din. hic quicquam de ea dicere. si Di nus hic in lectura mea imperfectus sit, prorsus
Ignoro: neque Din. in dicto. c. no in sine culpa.mouet argumenta quae Bar. in illa. l. vi rim. dicita Dino hic iacta est e post Iaco. Butri. Et ipsemet
Bar. in dicta. l. culpa caret. Hde reg. iur. lira ea
uae hic scripsi S in . . occisorum . infra ea l. it prius dictis per eum hic unum, quo omnes ar qui eum sequunt praecipuo utuntur, τ videlicet licere pecunias accipere ut alium defendamus. ι
metum. g. licet. T. quod mei causa. si non liceret accipere, datae repeti possent condictione ob turpem causan .l pen.& si . ff. de condictio. ob tum causam. hanc rationem dicit Bar. esse Iac. Butri. in. l. ut vim. F. de iusti.& iure. N ante Butri. glo. quae plenius disputat in . c. quatae. extra de sentc. excommuni Alleg. c. abbate sane de senten. ex communi. in . a. di dicit canonilias latius legistis loqui.& ex verbis Bar. satis coniecturari potest,
no ex suo stylo haec dicta suis sedit dicta l. vivim.
vii Alex. meminit in . l. . m. solii. matrimonio. notantum quae milia. l. in vim. scripsit, sed pene in toto Digesiorum libro primo, excepta repetitione. l. omnes populi. T. de iusti.& iure. glo. plura alia refert in dicto. c. quantae. Bal. autem dc Mo der post eum in dicta. l. ut vim. praedictis addui, si unus se mediu inier duos rixates offerat si occidat no teneg occides .mouetur autoritate glo. in I. in .in verbo,alium. c. ad. l. Cor. defica. dum auIeg. l. siquissumo . . R. is ad . l. Aquil . quam glos. sic ill hic Ans .indiicit ex argumento illius. l. si s s.s fumo. g. u. t Si aedes vicini mei incenduntur, possum medias aedes destruere ad conseruationem mearum,ubi aliter ignis extingui non potest vel incendium tolli. Similiter licitum est medium occidere,si aliter vitae periculum emines vitare nopositim:quum secudum eum bonum sit argumetum de persoliis ad res. Decius in dicitii. I. culpa
carci T. de reg iur. dupliciter conatur responde re ad. l. metum. g. sed licet. ff. quod metus causa. Prim ὁ,dicit. l. metu. g. sed licet is quod nict. causa. intelligi debere quado quis generaliter defensionem alterius suscipit,vi eum a vi hostium seu
latronum liberet. hoc modo locando suas ope Tas pecuniam licite accipit. secus vero quado agitur de aliquo casu particulari occurrente. Secundὀ responde aut quis rogatur alium a vi hostiuprohibere & tueri: si sine maximo vitae periculo
non potest, gratis tunc defendere non tenetur, vel se subiicere peric ulo. c. ex parte. extra de ad
Pella. secus quado absque periculo tueri potest. Et ita dicit notare Alberi in dictio. s. sed licet. θί Bal. in. in c. deser. fugiti. quae declarationes sucrunt glo.& IO. And. in dicio. c. quantae. extra de semen excommuni. Mihi autem no videtur persecta inducti , Ange. ex doctrina glos. in . l. h. c. ad i. Corne. de sica. neque concludens argumentum glo in dicto. c. quatae N Cano. post eam,sis militer Bar. in diei a. l. ut vim. de dicta. l. metum. s. sed licet. 8 quamuis Decius opportune casus aliquos illi accommodet,non tame perfecte, sed melius eo locutus est Amo. de nutrio in clicto C. nuanta . oc post eum declaro. In primis si verare Dona esset induistio Ange. dietis glo. in .l. h. c. ad. l. me de si .in vo bo, alium . de. l. si is quis fumo . . fili. m. ad. l. Aquiliam et quae vula licere mediam domum destiuere ne ignis alteri domus superioris mea incedat: ut similiter absq; eetii liceat hominem medium se opponeten
79쪽
inter rixantes occidere,qiu: neque causa est rixae neque appetes rixae,ut inquit. d. l.metu.s.sed Iliacet. ibi: tibi hanc vim submisi. vel culpa seu in se ipsius aggressi commissa est,ut in. l. in his re bus. in princi. T. solu matri. Non puto licere. Et l. q. c. ad.l Cor. de sicar.si recte legatur,de eo tatum loquitur,qiii insultum passus est,aut in rixa in dubio vitae discrimine constitutus,non desiderans medium se opponentem rixae occidere, sed eam qui insultu secit,licet fortuito medius se opponens Occidatur, non tenetur occidens. secus autem in eo est, qui hominem vult ex proposito Occidere,vtpote Gaium, si Seium mediu se offeretem loco Gaii occidat, de homicidio tenetur, quamuis intentio eius non fuerit Seium occide
re Consideratur enim tantum Q hominem conissulto voluit occidere,licet unum pro altero Oc ciderit. l. elim qui nocent .s.si. it. de iniur. glo. est in.cisi vero alius. in verbo, ignorauerit. ex tra de senten. communi. mota dicta. l. cum qui nocentem. Et idem notat Cin. in. l. quonia mul ta facinora colum .ij. c. ad. l. Iuliam de vi piibli dum quisit de eo qui sanguine colunctam car naliter cognouit,qua coniucta esse non arbitrabatur. quibus addo. l. si cum seruo.&. l. pater cu 3o ias filio. T. de inuir. r eo autem qui medium se opponentem casu occidit, non intendes cum,
sed aggressiorem occidere, iusta defensione ut e do,impune occidit,etiam si cum aggressore mi occidat. Ratio est, si licet aggreisore impune occidere,dicta.l.is qui aggressore. 5.M.si percussbrem. in verbo venientem. cad. l. Cor. de sicar.I.
qui quum aliter. .scientiam.vbi per Flori. T ad i. Aquiliam. Et utendo defensione alius,qui me dius crat, a me Occidatur,quem non interidebam occidere, sed inopinate cum aggressore occisus est non potest dici ex animo occisus. volutas emta opinio non autem iactum spectari seu considerari debet dicta. l.eum qui nocentem. s. sin. Ede iniur.5 .l qui iniuriae. ff. de furtis. l. h c. ad. I. Corn. de sicci l si non conuicii. c. de iniur. l. . . diuus. Ead. l. Corn. desii .m line, tui arci liciatae tunc operam dabam : ideo de homicidio accusari non possum I si quis in colluctatioe. Tad. LAquiliam si tamen immoderata defensione usus fuerim,tenebor tantum. l. Aquilia,dicta l. ita p. ff. ad. l. Aquiliam. quibus adde quodnotat Cinain dicta. l. quoniam multa sacinora. c.ad. l. Iuliade vi publi quum disputat cana quaestionem de eo qui causam aggresaloni praebuit,si praeter ani
iniim N eonaeiciat iam aggressioris homicidium sequatur: in teneatur de homicidio. Et dicit non ut teneri, dicta l. ij.c ad. l. Cor. sica. rvte eni, secundum eum .actu licito desensionis non poetes aliter periculum cultare,iure occidit, dicta. I. itaque T. ad i. Aquiliam c. interiecisti. extra de
homicid.8c dicta. l. si percussorem. Sered quia Praeter contra voluntatem Sc opinionem occidentis secutumaest homicidium. unde quum non fuerit animus occidendi,non potest dici homicidium cum iniuria occisi factum esse, licet re vera occisus sit:ideo homicidium puni bile non est,cicta. l. si cum seruo .isside iniur. quod volo te sin gulariter notare in his verbis: In proximo te statem inuitus percus Ierim. Secundo, alia ratione quam sumo ex argumeto. l. qui bona fide s. qua inter aedes. T. de damno insecto. dum inquit ille tex.de eo qui aedes no vitiosas habet sed sint mediae inter meas ec alias aedes vicini mei omnino vitiosas: ille qui medius est, non tantum sibi, sedec mihi cauere debet, quantumcunque stare aedes vitiosae non sint:& ideo si facto vitiosaru aedium contingat iactura in domum meam,licet ille me dius vitiosas aedes non habeat,tamen aeque tenebitur mihi de damno facto occasioe ruinae , sicut 131 ec dominus aedium quae ruerunt. et Similiter diaco in oblata quaestione, licet ille homo medius se opponens volutate corruptus non sit, nec intedat simulate se opponere animo me offendedi: ut in simili notatur in. s. pen.infra cade. l. re me
minit glo. indicto. c. litantae. tradessentcn. communi c. Sin. l.ij. c. ad. l. cor. de sicar. in verho,alium. in hexpositide:sed magis pro viribus me liberandi ab insultu aduersum me facto non debet se opponere nisi putet se oc mς salvos facqre.alias si cocingat in caput cius sabam retorqueri, quum sibi primum,domu mihi cauere debuit: in culpa est, quae mihi non potest imputari. prius, enim cogitare tenebatur periculum, se periculo offerre. Et ad. l. metu. f. sed licet. st quod met. causa. dum in ca dicitur,licere pecuniam accipe re ad alium defendendum. dic hoc argumentum nullo modo cossiderandum ciue in quaestione occurrente. Lata est enim disterentia,an loquamur de eo qui inopinatae rixae occurreti asit aut, quam sine vitae suae dis crimine faciliter dili blucre vel non dilibluere potest:an vero loquamur de eo qui consulto periculo se osse ri:veluti sunt hi qui operas suas locando pro rege bellum aduersus alium regem mouente stipentur, vel melius ad alium tuendum mercedem accipiunt. Primo cae
33 su et si is Di casu proiens est rixa faciliter poxest
rixam dissoluere absque suae vitae perio lo. se netur si non prohibuit. Et hoc mod puto Proe
cedere. .quantae. trade sentcn, excommuni
c.sicut dignum extra de homicid. oc caetera lux canonica, quoru meminit Petrus de Anch in.
dilecto. de senten. excommunia.m.vj. Feii , alqin. c. i. extra de ossic. dei maii.Si vero sine discri mine vitae non potest quis homicidium prohibere,vel dubium illi est si se offerat: ec no puto te neri se offerre dc tentare anceps vitae periculumς neque silade homicidium sequatur,poterit in soro conscientiae vel contentioso argui .ecita puto ei L Ipa caret. T de regaur.ec similes, debcre in
telligi. Et ratio est quia qui tali dubio S gladiis
ancipiti se exponis,inoilpa est.l. qua action αμ m.
80쪽
ma est in his verbis: Aquilia Jocum habet. suit
enim in ipsius arbitrio ita se no onerare. oc in his verbis: Pe iis ait Iine Aquilia eum teneri, ita demum si plus iusto se onerauerit,uel negligenistius per litoricum transierit: Ideo se opponens tali periculo, si offendatur,in culpa est. Et ad id eoa34 dero versi. proinde. in eadem l dum dicit, τ a mnii datem alterius impulsu, neque eum qui impulit teneri,quia non occiditui sue qui impulsus est,quoniam damnum iniuria non dedit. ad ditur ratio per gloCin verbo,in saetiim. quonia
pulsus sua sponte non fecit. l. si ex plagis. g. in clivo. snad. l. Aquiliam.Similiter ec is qui insultatus est ab alio impulsus est se defendere in duo
bio vitae periculo. I i. c. unde vi. l. ut vim. m. de iu
cidit vita cum iniuria hoc non secit, ob id no te netur licet iis,qui impulit, teneatur actione in tae tam loco actionis linis Aciuiliae, non autem. l. Cornelia de sicariis. Ratio illius t . est, quia nooccidit. ec alia ratio est, cuius supra meminimus:
quoniam ille qui medium se posuit, periculu ele
ras culo absorbetur. τ Hinc solet dici de eo qui per vias opacas ambulat 5c prohibitas:si quid illi eo
tingat,tenetur. l.no solum. . annus autem copia
Iatorsi. is de ex . tuto.I. qui fistulas. c. de naui cula. lib.M. Feli. plenius extendit in. c. olim. col. h. ec. iii .extra de exceptio. similiter is, qui non cauit sibi, in culpa est,eligens aut expectam periculum. l. ii. g. pen.&sin.ubi per Bald. Sc Al a s Lliquis cautio.Si verὁ de eo loquamur, qui offert operas suas ut alium a periculo liberet seu prohibeat quem in illo non reperit,& n5 tenetur quisse offerre: ec si se obtulerit, licite pecunias acci pit. Et de his loquinii dicta lex,metum. F. sed ii
cet. T. quod metus causa.non autem o. quantae.
extra de sententia excomunic. sed de his tantum, qui in ah. insultationis praesentes sunt,uel cor, qud orta est discordia vel rixa inter duos, quos faciliter potuerunt diuertere, ne mutuo se offenderent: si id non faciunt,in culpa sunt, non in do
Io:5c tenentur actione in factum loco aetionis lex,6 gis Aquiliae. τ Et in hoc ordinata est communis totius Galliae praxis, s in conspectit multorum
qui rixantes prohibere potuerul,quo minus mutud se offenderent tomicidium sequatur,terienea principe literas innocentiae obtinere,2 quas oponent se non esse criminis participes. alioquin
cdtra eos praesumetur,ipsos scilicet in culpa tuisse, dicta.l. culpa caret qui scit ec prohibere non potest.a cotrario sensu, qui scit,& prohibere potest,ec non prohibet,in culpa est,dicto. c. quatae. I. liberorss. ecf. in verbo,passius. Ede his qui no taciti infamia. Nec in hoc discrepare puto ius canonicum a ciuili seu forum contentiosum a po nitenti ali,quicquid dicant omnes:sed intelligantur haec verba : prohibere potest. id est, sine vitae
suae distrinune:vel nisi ivire dubitare potuit de vita vel graui offensa si semedia exponeret.Μoueor ex. l. eius. ibi: si hae sint quae quando honeste oc sine periculo vitae prael tur. ec. l. nec a diendus. ibi:vel propositum vitae minuatur. ecl. hae demum impositae. ibi: quae sine turpitudine praestari possiunt,& sine periculo vitae, ec ibi: nec arenarius manumissus tales operas,quia istae sine periculo vitae praestari non possunt. E. de operis 3ν liberto. t ubi is qui non tantum naturaliter, sedec ciuiliter est obligatus operas patrono praesta re,nsi tenetur eas praestare quae sine vitae pericu lo dare non potest,quantumcuque vilis sit persona, quae similes operas debet. Nam ille tex. deli heria meretrice 5c liberto arenario loquie: quantominus is qui obligatione naturali tantum pr ximo subuenire obligatur, potest astringi auxialium proximo serre, vel eum defendere ab inii
ria, si sine dubio vitae periculo hoc facere no potest. Adde tex. in. c.si.xxiij. q.viij. Vii nec in istor tu potest probari quaestio prius recitata post Bar.ec Bal. Ang. ec Rom. 5c quam omes doctores ad id quotidie reserunt,videlicet in illa. l. vivim. T. de iusti. 5c iure. in. l. . c., de vi. Angriu I. unica. c. denili aggerib. non rumpend. Feli. in dicto o. quantae. extra de senten. cona. posthmoc. Hosti m. Io. And. Anto 5c alios: per eondem in. c.i .extra de ossi c. delegati. Pet. de Anch. in. c. dilecto. de senten. excommunicatio. in. i. Bald.in. l. i. c. deser. fugiti. Bar. oc Modo. in docta. l. culpa caret. T. de reg. iur Floria. in dicta.l. qui mali ter. . scientiam. Fad. I. Aquiliam. Et idem tenet Innoc. in . c. si vero alicuius. in verbo, inferentem. extra de senten. excommv. ubi dicitias si viricus ibabiliter dubitat offendi a clerico, iam semel ab eo offensus,oc repercutiat eum, noincidit in canonem,siquissuadete.xvii. q. iii . ec est ill hic bonus tex. Addit meta. l. ij. c.ad. l. Cor. de sicar.&. l. qui cum aliter.s. scientiam. ff.ad. l. Aquiliam. l. i. c. quado liceat unicuis sine iussi. se vindica. Et pro hac nostra conclusione pondero dictu.c.si vero alicuius. in his verbis: nisi sor te turbam arcedo irruentem, non ex deliberatione, sed fortuito casu clericum laedata facit. c. ipsa pietas.versi. item si duo. ec versi. porrὀ.xxi l. q.
Dii .ubi per Archi d. oc gl. in verbo, sed quare.&in verbo, non nostra. super verbis illius tex. ibi: non nostra culpa,sed sua potius interire perini teremus. quibus adde quae notat Archi d. in o. non in inferenda. ec. c. ii.xxiii. q. iij post Inno. mosi vero aliquis.extra de senten. cxcommunica.
ubi Inno post glosin hac nostra consideratione ponderauit dictam l. eum qui nocentem. s. si T. de iniur. Nec est tam restringenda haec regula, ut de his intelligamus tantum,qui potestatem iurisdictionis habent. de qua glo.mei vinit in dicto. c.
quantae extra de senten. commv. ut dicit flosi glo. ec bene in dicto.c. non in inferenda. an. q. in .in verbo, potest. per Lex in dicto.c. sin. cadent