장음표시 사용
61쪽
υγus competere culpam pass,non bona fide cultae , quia non destiterit poli bellum compositum tu,stilia in Romanos moliri. qii re neminem tei xi exspes ire primum ictum, sed licere inunici molitiones, anisqiram proveniant,quacunque via intervertere. Distinguenda quoque esse negotia. Sicut enim sortEspeciem artis illaudatae haberent illa mandata, legatis Carllaagurem missis data; ita nullum ius impedite, quo minus ab Antiocho victo imiet conditiones pacis Annibalem dedi sibi postularent. A P sa autem optimo liue potuitia petere me amicus P. R. in in cuTmum Romano nomini secum naberet: Praesertim cum Annibal nova subinde adversus Romanos molimina exerceret. Maquidquid sit, tamen Romani non in totum excusari posse vide tur , cum non omnia prae timore , sed parum ex invidia de odi. adversus Annibalem egerint.
Aita ut inter maxima regna, quorum pauca numerantur,constitueretur.Quod autem suo Perseo rege,devicta a Romam vix per bina iaculasub re fuit. ut Iumnus narrat. Operq pretium eri erit,de interitu eiusque causis aliquid dicere; inue melius intelsi non possunt,quam ii comp'rentur rex Perseus , & ultimi iMacedones iam Alexandro Magno, de priscis Macedonibus. . In Alexandro ergo sim ma prudentia militaris emicuerat comstiaque prompta & salubria nunquam desii errant; sertitudo eiu . , ius nis quoque erat,quod sitis ex ipsius filmsegre is capi γυ In. Perleo intas vigor mlita in iusta prudientia, deius loco se
Macedoniae retexugens torra 2 hiculta lypeu basi immobiles cuneos ct conserta robora viroruM rexit. Vlumi v rb hi Macedones cum his compositi silere tyrones de calones, at que ut verum dicam, vitia, quae olim Persae tempore Alexandri Milli hoc tempore reserebant
62쪽
Q orabile-3e callidum Ronianorum construm In dis
selvendo Achaeorum corpore. quod Pomodo perfecerint, ex oratione magni viri repetemus, si de republica de statu
Achaeorum aliquid dixerimus. qui hic filii. ACH EI, licet per tueri , M. civitates velu. per membra diviti fuerint,unum tamen corpus,dchmum imperium habebant; singulatumq; urbium pericula m tuas viribus propulsabant et eratque tanta contoederatorum conspirati ut iisdem imperiis,iisdem legibus, eadem rebaiolari eadem disciplina,iisdem moribus,tisdem numis,iisdem mensuris, iisdem ponderibus uterentur. ntum autem ad artes,quibus Reipubl.n corp issetverunt,attine Ampliss- vir Iacobus Gottiostedus in orati Achaica eas satis disisera ptoponit. Nimirum cum Romani cura Flaminii & Alistaeni Praetoris favore Achaeos primbri secietate Macedonica
vulserant,sibique adiunxerant isdere exitiabili, lege tamen ea ut deinceps La armonii, quos ab Achaeorum imperio Romani quodammodo distinerant. Achaeorum fide ει. vitione essent; nisi de capite ac fortunis omnibus Lacedemonii civis lageretiit. verum haec unio apud discordes illos incitamentum irarum filii. Lacedaemonius enim gravis ab antiquo dc assiduus Achaeorum hostis: tiret Achaico nuper Concilio pernilopamenem nuper uniim
nondum tamen aemulationem reterem posuerat: aegri igitur ferens Achais exules quosdam aRomanu traditos,nocte adoram vicum maria
rimum . quibusdam casis improviso occuparit. T im decretum huius rei autores nisi dederent violatum mus videri. Hoc stipe bo impcrio Lacedaemonii ostensiueo. hominibus ex furione Philopaemenis exulumque interfectis, secietatem Achaeis renunci runt ue Romanis in ditionem obtrulerunt. Romani controversiae destinati arbitri perplexo resi,mna acrius iri arunt Lac daemonios. Res tandem ad Romanos frequentibus utrinque legationibus relata. Subiit inter haec discordiarum domi s aves, luc Ashaei ipsi inter se dissimiliae,& in factiones partesque didiici coeperimi. Pars quippe Romanae potentiae admiratione capti,mollitibus deinceps colafili agendum, manisque comtroversiae disceptationem permittendia, imperata denique saetae a censere. Pars contra patrue amantes, palam obnunciare,
63쪽
hoc secto Achaiae Graeciaeque satum acceserati, suis denique te gibus ex foedere legem hanc discingendam contendere. Cum iam igitur nosi ullae civitates secessionis ab Achaeis cupidae essent. Romani optio illius mari, denunciarunt, si qui vellenta consilio seu unione Achaica recedere id per Roma nos licere. Iidemque qui sectandum Redus Achaeis auxilia mittere debebant,vel saltem impedire ne ex Italia Messena marina frumentum ve importaretur,nihilominus Mellentos non repreLsere, imbresponse filo secessionem Melseniorum non improb
vere, quasi ea res nihil ad se pertineret. His discordiis civilibus in factiones diductaichaia, tandem per proditiones in potesta
Insignis verb inter alios proditor Callicrates memoratur, cui cum patriae defensio Romae adversiis Lacedaemonios mandata sinitet, clam eam eiusqne ius optimum prodidit, Romanis omni ope in Achaeos concitatis. Qui patriae remissiis , Roma-Misq. commendatus, cum summo mox Praeturae honore augere
tur ; admoto ad gubernacula patrae proditore,certissima Reipubl. labes consecuta. Huius etiam opera cum bello Macedonico Perseos Achaeis reconciliari quaereret, postularetque armorum cietatem per uidem elusus: hincque Macedonia Perseo viticho, stibam & in provinciam redacta sitit. Nec minus huius proditoris impulse deneagia ab Achaeis foederatis AEgypti Regiabus auxilia, itemque Rhodiis ; sicqueti pus etiam vetustis sit doribus labelaebita est resp. Per idem quoque tempus a Sulpitio
Callo indultum 2 olis, ut uncti ad Achaeorum concilio pt ptiisque auspiciis Legatos Romam submitterent. Eaq; defectio ab senatia probata est,mandatum que Sulpitio , ut qium posset cibvitates plurimas ab Achaico conventu disiungeret. Collisi tandam inter se Achaei & Lacedaemonii per nonnullos etiam praei res, quorum fides auro victa vinctaque fuit: unde post demum a Romanis per L. Aurelium Orestem eo misitan cum multis mamdatis avulla. Hunc in modum concilio Achaico siauto & tamdem bello inter Romanos Achaeosque orto, occupata, direpta, dirutaque Corintho, populi is omnis ibb corona venditus, Emni que Graecia libertate exuta est. Magnum igitur documentum, quam
64쪽
quam malὸ canthun sit uni tis corporibus, ubi sunt, qui non incommune consulere amant, aut civilibus discordiis civitates militas distrahi patiuntur. -
DEmetrius Orofernem a fratre per iniuriam regno pulsiim,ut ad ampliandas fines regni honestu belli titulum haberet,ilip plice recepit Qui ingrato animo inita cu Antiochensib qui tune Demetrio offensi, pactione, pellereipsam reano , quo remtueb tur,consilium cepit. Sed adiuvantibus & Ptolemaeo rege AEgypti,M Attalo rege Auar, & Ariarathe Cappadociae, bello a Demetrio lacessiti Antiochenses,subornant propalam quendam sertis extremae iuvenem,qui Syriae regnum veliat paternum armis repet rei ; ac ne quid contumeliae deestet, nomen ei Alexandri inde - , tuta Tales larvae principum omni aevo spectatae. Sic amad T citum Pseudo- Agrippa,Pieud Druses,apud Suetonium Pseud Nerones,apud Valerium Maximum Pseudo Ariarathes. Etiam in Floro, & praesertim Lipsit monitis Politicis, aliisque scriptori- bus talia exempla plurima occurrimi: S ab eo,quos sibi accom- modaverunt schemate,signantur. Huius commenti origo,pa uin est ab ambitione propria eiusmodi scelestoriim hominum, qtiae maximorum malorum magistra δc artifex ; partim ex artificio,& veluti Magia aliena,cum aemuli aut inimici principes po- ulive,in alium principem eiu modi larvam adornant,& tanquarectrum emittunt. Memorabilis cum primis est Pectini historia,qui se Richardum IV. Angliae Regem ferens, miris turbis r inmirigniim, regemque legitimum Angliae Henticum VII. adiutus magnis principibus,diti vexavit. Vindicita autem plerumque trox & mantiasta sequitur,partim Deo non ferente suae imasinis insignia larvis & spectiis astari; partim iacipibus ipsis sacra maiestatis violata, prudenti severitate ulciscentibus. & rem cera indignam iacit princeps,qui in alium principem tale prodigium sibornat.
Analus Asiae rex ante mortis obitum P. Romanum heredem I s. ι ast Mutuit,regnumque Romanis tradidit. .
65쪽
Quaestio super haere politicis nascitur; an rex alteri regnum testamento possit tradere, alteruE iusia accipere possit. Ex parte Attali respondetur,verum quidem pauca dari regna, quae pleno iure proprietatissunt, sed interim illos plane errare,qui oppugnat, nullum regnum testamento posse tradi, quod IIugo Grotius cis . i, ita tis accurateque ostendit. Nam Attali regnum proprii iuris ni-it,ut pleiorum que orientalium imperia : in contrarium autem non potest ostendi,quod regnum non plenissimὸ possederit A inis sua talus. Valerius Maximus ait: Attalus testamenti aequitate gra tus Asiam populo Romano legavit. Qupd autem nic Iustinus de eo narrat,quasi non fuerit satis compos mentis, videtur potius ad acerbitatem animi referendum, nam legitur aerariae artis sa bricae se tradidisse,inatri sepulchrum iacere instituisse, quae sine hominis sunt ratione utentis. Ex parte autem Romanorum ne mo dubitat,quin iustὸ acceperint regnum. Si enim Attaliis ii ste potuit regnum tradere, mutili m gis illi meliore iure accipere potuerunt. Vnde gloriati sivit Romani, quod sub bonorum nomine etiam regnum complexi sint. Quod autem Spurium reliquerit,nihil ad rem ficit,nullibi enim nisi legitimus haeres ad mittitur. At enim ipse eventus potest arguete Romanos Z quod rem non minuit,nihil enim ex eventu iudicandum, & praeterea non haereditas, sed Romani ipsi in culpa,qua talem exitum 1
thridates. I s . t ina egregiis observationis Erecentioribus proponit Thu
V nus: cuius in apparatu Historici operis,de temporum regia Iumque,qualis tum erat,statu, praeclarum est iudicium: Ita dirino con ibo prorsum arbitror, ut tot magni Principes eodem tempore orbem terraru moderarentur,ut quus eo amulatione aut metu muli in Osscio se contineret, herius Urius centraria alterius vi tute quo minus licentios evagatione se effunderit, inhiberὶtur. E
emplum hoc loco in autore nostro occurrit Mithridates,qui quasi fualis aemulus Romanorum ortus. Nam eius magnitudo ea fili
66쪽
sest ut non sui tantii temporis,uerum etiam sapetioris aetatismnes reges maiestate stiperaverit, bellaque cum Romanis per c. annos varia victoria gellerit. Sic in Germania Ariovistus Rc .manos magnitudine uia ac opulentia ita vexavit, ut vitiis imbuti, virtutis admonerentur. Sic Maroboduus gravis hostis, ad s-- lim massitudinem potentiamqpe evectus,illis multum terr ris incituit. Haec autem eo pertinebant, ut punixentur vitiaRO.manorum. Nam in exemplo Mithridatis Romanoriam vitia
partim 'inita sint successibus regiis : partim fragilitatis humanae eos sic admonere oportuit, ut crederent, se non invii tos '
A N liceat oracones Historico operi suo Interponere extra du--obium sese: exempla enim antiquissimorum historicorum in promtu sunt,quorum silmmus est 1itus Livius, qui copia comcionum caetetos exsuperat,iam obliquarum quam directarum. HEt licet Trogus directas in eo reprehendat, tamen facile a Vollio defenditur. Hoc tantum Dreviter notandum occurri' in orationibus se oribus, obliquam haud serme admitti post cum gravior&asserior esset alteia. Ceterum hinc contilium natum est convertendi orationes: cuius exercitii mentionem facit Cicero de QuintiI quos hac vice in convertenda Mithrida tis oratione sequar. raperam, ut de eo consuIendi licenti, daretur, bellone Romani petendi sint,an p se iungendi et an verbilus quinos impugnant reustere debeant,neque illi dubitant,quLbus nulla s viciariae. Nam adversiis latronem 'serrum ab in mnibus, licet non ob salutem,tamen ob ultisnem stringitur. Ca rerum cum non id agamus,an quiescere siceat, cum illi non in tum animo hostili in nos ferantur , sed etiam praelio congressi sint; consili debet,qua ratione ac spe coFin bella ab ipsis no deserantur. Si autem illi animum, ego victoriae fiduciam habeo. 'nam quod Romani vinci sila noti ego magis quam Ipsi m lites certum habent, a quibus de in Bithynia Aquilius & Mest in Cappadocusui sunt. Maudiops quia sorte alieni mar
67쪽
gis exemplis,quam seis experimentis movetur , Pyrrhum spiri
regem non amplius quam quinque millibus Macedonum instru- ωim,Romanos tribus praeliis stidisse. Etiam Annibalem se decim annis Italiae victorem incubasse, ita ut haud procul abesset,quin ipsam urbem caperet; quod etiam Romani non suis viaribus averterunt, sed domesticae aemulationes, ac invidiae studia.
Memoratur olim ingressis Italiam transalpinae Galliae populis, maximas plurimasque urbes ab ipsis pollesias, latiusque aliquan- . do selum finium quam in Asia alias imbelli,ut appellant,eosdem Gallos occiipasse. Nec victa tum Roma a Gallis dicitur,
etiam capta, ita ut unus tantum mons intactus relinqueretur. Hostem illi non bello,'pretio removerunt. Gallorum aure iam meia,quos perRomani deterrebantur in partem virium mearu
coniunxi. Hi enim Galli a quibus: Asia in colitur, ab illis,qui btaliam Oe paverant, sedibus tantum distant, neq; enim origine ac virtutem genusq; pugnae mutarint Taulo hi uagaciora quam
illi ingenia sortiti,quanto longiori ac difficiliori spatio, per Illyr,
cum Thraciam mi progressi, cum penὸ operosi transierint eorum fines,atque possederint, quam istas ubi contaerunt. Iam audio, ipsam Italiam ab urbe condita nunquam satis Romanis pac tam sitisse, sed assiduis bellis per omnes annos alios pro libertate, quosdam etiam pro iure imperii continuξ pugnasse. Multas
quoque Italiae civitates Romanorum exercitus ferro cecidisse, quasdam novo ignominiae ritu sub iugum misite. Ac ne vel
ribus diutius inhaeream exemplis, hoc ipse tempore universa Dialia belloMarsico arma corripuit; nec iam pro libertate quidem, sed impetii civitatisque consortio. Grave esse vicinum Italorum bellum riterum actius principum factionibus distrahi, maiusque discrimen a civili, quam Italico imminere bello. Praeterea ΣGermania Cimbri , innumerabilis saevissimarum gentium multitudo,turbinis modo in Italiam irrupit. quociam singulis besiis licet Romani pares essent, universetanaeuobriai indeque a mis in me expediendis minimὸ vacatiari. Tempori igitur de occasilani praesenti inserviendum , rapiendaque virium incrementa , ne si dum occupati sint, quiescamus, mox quietis maiori negotio occultendum sti Non dirim quaeritur an arma capi
68쪽
nim bellum mihi indixin videntur, cum pupillo maiore Phi3
am eripueriint, quam pater meus loco praemii oblatum adversus Aristonicum auxilium,ab iis acceperat ; quae gens dc proavo meis
1 sthridati a Seleuco Callinico in dotem oblata est. Et quod me
regno Paphlagoniae cedere iusserunt, nonne alterum bellum no minari merettir. Hanc certEnon vis,non arma, adoptio testata
menti,& regum domesticossi interitus,hereditate patri meo relinquit ; clim inter tot acerba decreta parendo nihil proficere,ut eos mitigarem,sed iit acerbius indies se gererent,as itus sum. quα
enim in re obsequens illis non sui ὶ non Phrygiam Paphlagoni amque dimis 3 non filium Cappadocia eduxi , quae uire mauum a victore occupata fuit. Illi tamen victoriam eiusuesbi eripuerunt, qui nihil nisi quae
bello acquisiverunt,possident. Non Chrestos Bythyniae rex,ia quem .senatu arma decreta sitiit , in gratiam illoriam occisus fltamen nihilominus facta Gordita est Tigranis mihi a stinguntur. Ubertatem in contumeliam mei senatus ultro Cappadociae o tulit,qua reliquas gentes privarunt: Deinde cum populus Cappadocum,lo libertatis oblatae Gordium sibiRegem dari oraret, non obtinuit, quia amicus meus erat. Iulsi illorum bellum mihi a Nicomede illarum est, cui, cum iniurias ultum irem, obviam processimus , α causa bellandi mecum haec erit. quod ego me
non impunε Nicomedi saliatricis filio praebuerim diripienduis:
quippe non peccata regum,sed vires ac maiestatem insequuntur: ntque in me uno,sed in aliis omnibus hac arte grassandi seni peculi senti Sic cognationum arbitriis avus meus Pharnax regis Pergameni Eumenis succeilbr destinatus : Sic miliis Eumenes, cuius classes eos primum in Asiam transvehebant,cuius exercita
magis quam suo, & Magnus Antiochus, de Galli in Asia.dc mox in Macedonia rex Perses domitiis est; huic tamen ut hostili lia interdicebatur: & quod ipsos patrem invadere pudebat, pos ea filium bello petebant. imb nullius maiora merita esse quam Masilissae regis Numidarum ipsi serentur, aded ut etiam victoria am de Annibale huic assignent, huic captiun Syphacem, Carthaginemque deletam acceptum serant. Hic licet tertius ser
69쪽
vator iubis inter duos Africanos numeratus fuerit, tam exr Ct in nepote eius bellum inexpiabile gesserunt,ut ne victo qoidem otmemoria patris parcerent, quin carcerem & triumphi spee tacitillam experiretur. Haec lex odioriun omnibus regibus est scit. quia ipsis tales reges erant,quos etiam nominare illos Pudet nimirum aut Pastores Aboriginum,aut aruspices Sabii riam , aut exulesCorinthioriun , aut servi vetaraeq; Thuscorum , a Ut qui omnium honoratissimus titulus est, SuperbL atque ut ab illis L psis traditur ubera lupae conditotes sitos aluisse: sic omni illi populo luporum animi sunt, qui sanguine atque imperio, divitiarumque avida tale,expleri nequeunt. Ego seu nobilitatis genere,. cum illis conseroticlarior illa colluvieconvenarusiim v qui, quos paternos maiores attinet, stirpem di Cyro Darioque Periaci regni. conditoribus traho ex parte autem maternorum maiorum g nus meum ab Alexandro Magno, Nicatore Seleuco, quom peri um Macedonicum condiderunt, duco: seu populum Toriam cum meo comparem , &par Romano imperio invenietur,& Macedonico obstitere ausus . Nullae ex subicisti:s mihi gentibus expertae stant exterorum imperia Nullos enim nisi domesticos reges habuerunt , sive dicatur MCappadociae aut Paphlagoni aut de Ponto aut Bithynia: itemque Armenia maiore minoreque,quas nec Alexander ipse; a quo tamen Asila pacata stit, nec quasquam ex succestaribus eius attigit. Duo omninὁ recensentur Reges,qui Scythiam non sit bisere,sed intrare tantusus,Darius scilicet de Philippus, qui aegre saliui suae fuga consi- Ierunt: haec vero magnam mihi vicium partem in Romanos si peditat. Multoq; maiore tim timore ac dissidentia bella Pontica ingressus sum,cum nidis adhuc ac tyro essem. Scythis non stalium arma, sed etiam virtus animi cs,quibus se instruunt: Acccidiant locorum quoq; munimenta, loliti: dines nimirum ac frigora. quae magnum militiae laborem ac periculum significant: quarum difficultatum praemium nudum esse cum hostis vasns pecuniaq: de sede inops sit. Adiecit,muic diveriam j lii conditionem se ingredi. Asia enim,inquam bellum transferendum, coelitem. petie, seli sertilitate urbiumqtie multitudine nullam regionem conseviros ibi eos magnam temporis partem, non ut milia
70쪽
iam , sed ut talum diem amiros, bello dubium facili magis an
uberi si modo de proximis regni Attalici opibus aut veteribus Lydorum Ioniumq: quid audierint; has non ut expugnet, sed ut
possideat is venire. Tanta cum cupiditate Asiam se desiderate, ut etiam vocibus appalet: rapacitatem Proconsulum, sectionem stablicanornm,calumnias litium,huius inRomanos ii semites. Nec quidquam aliud exigo,quam ut fortiter me sequamini :pra, stabo sane ut intelligitis, quid me duce tantus exercitus possit, qui vidistis meametunius opera sine ulla militum manu Cappadociam caelis rege captam , i me selum mortalium pontu Scy-ethiamque, ius necetransitus,nec aditus ulli tuto paredat, pavicae, scite potestis. Nam iustitiam S liberalitatem meam,qui ac tertuit, nulli magisidoneitcites, quam ipsi milites,qui eam quo-etiale experiuntur. Praeter hos autem & haec indicia sitiit,quod unus regum omnium non paterna selum, sed etiam externa regna per hereditates ob munificentiam delatis acquisverim, acuunc possideam olchos, Paphlagoniam, Bosphorum. Et haec Milthridaticae orationis conversio est, quae licet exigua, tamen Primitiarum veniam facile tinpetrabit.
DEmetriussyriae rex cum Egypto bellum inserre stituisset SP M.
ria defecit,regemque accepit Alexandrum negotiatoris filia 3' cs --um, quo victo iterum deiecere. Deniqueipsa assiduis praeliis ita consumta, ut in contemtum finitimorum vellerit, & ab imbelli antea gente, Arabibus nimirum infestata fuerit. Harum discordiariim cause scelera silere, quae ut perpetrata, ita etiam punita sunt. Sic enim Demetrius restitimis in regnum dum aliena affectabat, ipse sua amisit Alexander Heli de negotiatoris AEgyptii filius a Ptolemaeo AEgypti rege si mutus,quasi ab Antiocho per adoptionem Teceptus,regnum invasit. Mox verd ut meruerat miserabilem poenam luit. Postea Grypo qui regnum Syriae destriaere conatus est, aemulus est natus Cyzicenus frater, sui secunda congressione victus ab eo, victor- que uxorem Grypi Tryphenam,quae pauid ante serorem inteis