장음표시 사용
281쪽
U1cTOR Vitesis . VIGILIUS VINcENTIus Lirinensis WITILINDus ZENO Rigallii primis Vicibus, Pamelii, Rhenani, et nuperrime Semleri Sociniani. Halensium ab an. I 769. Joannis Christophori Wolfii, vel Ducaei re petita Oxoma I 68 Mitie, Vel potius Raynaudi.
apud Scholium Tomo M. Hispani et inScaligeri
Chlstetit. Cassandri, qui putabat
esse Tridentinum. et ipse plures, eOSque Probos editores est
Poteram plures cumulare, si haec res num ro absolveretur. Verum ego ut aliis in rebus delectum malo , quam copiam. Hic autem tanto magis, quod lectori non possum ubique securia
282쪽
talem praestare; quod in reliqRis nec memoria me, nee quorumdam judicium fallat. Dissidentiae ea fas nolo expromere; satis sit pronuntiasse me de istis, quae proprio , praesentique usu habebam ex plorata ; non nixa conjecturis popularibus, aut laudibus domesticis, quae in periculum fraudis . adlueunt. Neque est cordatus quisquam, qui velit mihi vitio vertere, quod neminem jubeo , . . securum esse, ubi ipse non sum. Nam vidi oculis meis , complures de his scribentes non Ver sari diligenter in negotio, per se dissicili, ac implexo , quodque temporis partem magnam auferat eo unice intentis.
Cognitio Codicum Manuscriptorum.
Equidem video hic lege mecum acturos non νι paucos. Sed maxime conclamabunt Fribvr- istis Huia genses, et Salisburgenses et Viennenses , ceterique minutorum Criticorum ' , qui, sicut a celeia di*rriris imparati, sic in ipso hospites gravissimam quamque quaestionem temeritate sola absolvunt: conclamabunt, inquam, quid ego hic de manu- seriptis praecipiam, quando mihi ex hac tota suppellectile nil sit ad manus, quod possit quid ju-xis tribuere ad pronuntiandum de tanta re; ut is ideo in ventum abeant, quaecunque per loquacitatem,
u Deleri naee vole amlevs. quod dicet et, securum me is , his . otiam diu Latina friMνem. In quo ille non fallitur. Nolui tamen indueere; quod esset jam liturarum Plu - . quain satis in . mplari. γ λ '
283쪽
tatem, et insemperantiam linguae nune chartis iblevissem. A quibus, si fieri potest, bona verba postulo I non utique mea causa, quam de integro thi rejicerent jure levitatis; sed viri ejus, qui
Vere φριτικατατος vocetur; Videlicet CHRisTOPΗ , NI AUGUSTI HEUΜANNI. Sic autem iste Comia inentationes de Arte Critica 2 XXII e illud unum his objici mihi posse videtur, me stora de uo M. SScodicum disserere, cum eorum copia nemini si, nismi Ilustres Bibliothecus adire permissum OL Ac fa Dor Iane Iiberaliter, me nec ipsum ejusmodi antiquit
tis reliquias po=dere, nee in B/hliotheca versaei iis Uructa. Ceterum et me et alium quemvis hanc ino piam accusandi magnopere causam habere. prorsuF ne go. Quam multa enim Extant auctorum veterum ea eiones , in quibus varire iectiones ex M. SN eouectae iniexhibentur P Has qui ob Oealos ponit, an non manum scriptos eodices confusit 8 Ranum enim interest, utrum se ιibrum oculis usurpem, an alter, quid ibi Iega tur, mihi patefaciat. Equidem varias illas lactiones intueor , quotiescunque aqua mihi haeret in perlustrati
ne auctoris cujuspiam: idque eum mihi haud raro pro-
'erit ad veram seripturam inveniendam, tum maxi mae voluptati est, seisi ante in veram sectionem med tando incidi, quam eodicum script-am vel plane con sentientem, vel non multum diversam , notam habui.
Heumanno LucAM FRUTERIUM jungo , multo priorem, qui Libro I Veri illum norum cap. 2, se habet in rem nostrame Din oras hodia conquiristitit pasim Ariptis codicibis auctoriivis honis eandem ἀigni
284쪽
Cognitio Codicum manuscriptorum. 273
dignitatem reddunt, quam suis aIsquando temporibus Aabuerunt: aut, si id saIlit, ingenio suo ad eam rem predenter tractandam utendum judicant. Quae ratio mihi saeam omnino sibris manuscriptis careo peno semper sequenda fuit. Nec poenitet tamen eonfilii; imo interdum juvat intelsigere ab amicis meis, quibus m Ruseriptorum sesima est copia, iocum aliquem , quem ad illos miseram, ita se habere in scriptis libris, tilante multo cofeceram legi debere. Sed et alii codicibus carentes, aut certe deserti ab his, cum in mendὐ omnes consentirent, ex ingenio sunt ag
Est vero aliud quid addendum justissimae era
cusationi, quod video, et Fruterii, et Hetimania solertiam effugisse; videlicet litteratis esse copiam multorum librorum, quos qui scripserint, conet triverunt annos in omnibus Versandis, quae pertinent ad auctorem emaculandum. Tales sunt Petrus VICTORIUS,
285쪽
μινtis Danies HURTIUS,Poannes Georgius GRIEVIUS, BuuΜANNI duo, Pisa es CLERICUS,Poannes Augusus ERNESTI, praeter sexcentos alios; nam hic Omnes recitare velle arduum, ne dicam ultra Vires. Ecce, quomodo nugas agant, qui nos postulant nugarum; quando qui codicem in manus non
sumunt, levi brachio possunt ostendere, quomo do sint naevi ejus tollendi. Quid quod una opera, qua instituo lectorem in scriptis abstergendis,
simul doceo corrigere typo excusa. Ρar est utriusque ratio; quia iisdem de causis in editos libros irrepunt gravissimi errores I debentque Ope earumiadem regularum emendari. Aut quo alio hie opus, quam ut operae ex ossicinis in locum jam negligentium, jam rudium, jam audacium librariorum succedant 7 Experientia diabeo, in typis non pessimae notae interdum ea legi, quorum nec Ob- via, nec inutilis sit emendatio; p sertim in propriis nominibus 7 Ad quaedam hodieque haereo, qua lectione accipiant sensum commodiorem. γ Imo
286쪽
, Cognitio codicum Manuscriptorum. 27s Imo in pluribus frustra sudavi: non habens, quod
quaerentibus reponerem, praeter ingenuum illud: Non perspicio. Nihil Iuccurrit. Vix conjectura his
Deus. Discessi igitur a per sanando loco desperato; illud Poetae reputans: Non es in medico semper relevetur ut aegerrInterdum docta plus valet arte malum.
Aut dicet quis, omnes, qui excudunt, illis imperitiores esse, qui exscribunt 3 Quod non video; superlationem saperet, et quidem ejus generis, quod habet summam invidiam. Redeo jam, unde digressus suin ; et quidquid his videatur, magnopere contendo, lieere cuivis lectionem scriptam, et editam, nec inspecto autographo, ex aequo cor rigere. Quod si interest aliquid, mihi melior via detur onditio typorum; quia liber excussis, aut exemplari auctoris exceptus ignotae manui muti tum praestat opinione fidei, et diligentiae. Quod ergo ius est regularum in libros recentiores, cur non sit in monumenta vetera; quae debebant uti
que injurias plures subire, dum ad nos perve mssent 7 Si exemplaria e manu auctoris in manus alienas Veniunt, Veneruntque semper, securius est illud , quod venit in pauciores. Scilicet, quod rursum moneo, moderandum est tantisper novae
sapientiae: ut qui accingunt se ad judicaodum de
287쪽
ssim . . . . Capus XV. omnibus rebus, sibi nusquam hoc sumant, ut loquantur, priusquam cogitent.
Cum ergo, quod codices spectat, me satis puroraverim , nil obest, quo etiam deinceps hos apis pellam per decursum, atque commendem lectoribus, qui sacram antiquitatem nosse, trac areque per se ipsi constituerunt. Quamquam hoc ita me faeer profiteor, ut demptis, quorum id proprium institutum est, malim recte impressa consuli, quam tot horas, Vel dies prodigere lectione scriptorum; praesertim quia plures sunt, quorum oculi obhebetudinem minime ferunt laborem, fugientes, insuetasque litteras diutius contuendi. -t Dicam ergo, quantum satis est, ne nostri lectores prorsus hospites sint in illa re, quae cum studio antiquitatis habet plurimum commercii. Etsi vero hoc genus litterarum numquam attingent , laudandum est tamen, vel summam ejus in eapita digestam in promptu habere. Sunt enim quidam eventus fortuiti, certe improvisi, ubi magnopere quis Vellet habere, quem consuleret absque temporis dispendio.
Nomine Manufer torum, quod omnes sciunt, hie non intelligo libros chartae simplici, Verum membranis mandatos. Nam illa apographa sunt, quae magni non fiunt, velut partus saeculorum P
288쪽
i Cognitio codicum Vanuscriptorum. 277
stremorum. Referendi quoque ad membranaceos sunt papyracet e papyro Nilotica, cujus usus ad
usque Saeculum nonum Permansit. . i.
II. v Horum pretium non est in ornatu: nee etiam 'et iam. a fama, vel infamia ejus, qui scripsit Haec eratrinsecus adveniunt, neque pertinent ad usum inde petendum In quam sententiam prudenter Hi C.
RONYMus Prassatione ad. obum, ex Hebraeo con 6 μfum : Habeant qui voIunt veteres IIbros uel in membra. nis purpureis , auro, argentcque descriptos, Uri unca tibus, ut vulgo fune litteris ' onera magis exarata, quam codices; dummodo mihi, meisque permittant pauperes habere uia dulas, et non tam pulcros codices, quam emendatos. Quod ipsum repetit Prassatione alia in nrim g obum versum e Graco, ac emendatum. a
Sed neque vetustas sola manuscripto pretium custos sinconciliat. De FRANCisco TOLETO, Ecclesiae purpurato, qui vir doctissimus et sapientissimus fuit, fertur multorum sermonibus, cum ei Fulvius Ursinas, vetustatis ultra modum studiosus, ostendisset Terentium summae aetatis, exesum tineis,ae temporum injuriis aliis sic assectum, ut legis 3 . - Vix
Uneiales litterae non sunt eaedem rum is tutibus, quas c nt, verum maiusculae quaevis, quibus non sola initia li-hrorum. sed etiam integra vomitra scribebant r. Indeast, quod onera HI IOnymus P uata . at
289쪽
vix posset: adderetque, codicis pretium tantum, ut par nemo foret illi redimendo, si pro gestimatione cognitorum statueretur, respondisse non sine furtivo risu : se quidem in suos usus malis exemplar
Terentii probe excusum , ao mendis carens . Sed
nune non loquor de libro impresso. Est enim saepe in scripto antiquissimo mendorum magna copia; e diverso sunt chirographa juniora valde emendata. Iam sua aetate Au Lus GELLI Us L hro ML Noctium Atticarum cap. 2O. est questus de corruptis exemplaribus: et ut specimen demus Ecclesiastici Seriptoris LuPUS SERvATUs Saeculi IX. notissimus scriptor, Epistola I. ad Einhaesum ait, se Tullii de metorica Iorum tabere quidem , sed in plerisque mandosum. Addit dein, quod maxime
notari velim: Quare cum codice biis reperto iIIum contuli: et quem certiorem putabam , mendosorem imveni. Hunc locum cum allegasset Clariss. HRu-NANNIIs Commentatione de Arte ostiea 9. X. sule
ter subjecit: Pam cogita lactis, s duo hi codices,
statem minimum nongentorum annorum habentes, A
die exsarent, quantos plauseus excitaturum si Critis rum viamsi quod quid esset aliud, quam admirari carbones pro thesauro. Nempe et librarius auctoriaequalis, plus dicam, auctor ipse, potuit abe ranie calamo aliud scribere, quam volebat; ut quidem videmus, et experimur quotidie, praesertim
290쪽
Cognitio codicum manuscriptorum. 279
sertim eum labor urget, et valde festinamus. Si ergo quis describat primum exemplar, possunt irrepere nova menda; dum sensim deseriptione
alia, atque alia menda cumulantur majorem in modum. Nempe hic eadem ratio, quae librorum excusorum. Illi, quamvis veniant e manu auctoris, sintque curate excepti; tamen, quod RutO-
graphum haberet vitia, post omnem et auctoris, et correctoris industriam hare redh1bent legentibus.
Qui si sint acuti, ae perspicaces, sibi minime ducunt religioni ab illis discedere.
Rationi tam manifestae nemo repugnet, ut maxime superstitiosus cultor scriptorum codicum, quique aegerrime se patiatur ab horum verbis dimoveri. Ipsi Critici, qui lectionem quamvis re cipiunt, quae sit in chartis antiquissimis reperta, deprehendunt nonnunquam sente tiam auctore indignam , neque negant fuisse aliter ab illo seriptum. Horum unus PADLUS MANUTI Us Commentario ad Ciceronis Librum V. Epistolarum ad familiares 2. Epis. vidit se eo redactum, ut fatereis tur ingenue: Nee vero ιorum ullum tam antiquum esse arbitror, qui omni prosus vacet mendo. Quinscum ne illa quidem interdum, qua a nobis cogitata ipsi nostra manu scribimus, amendata satis videamus.
Evidentia rei etiam JOANNI GREGORIO GRAEvi Oeonfessionem similem expressit, quando in Libros ejusdem Ciceronis da metis praefatus ita se ab 1sta religione expedivit: Sunt, qui malunt ineptira miser