장음표시 사용
91쪽
immissoremque aliorum in alios ramorum, perapim elum vix posset ut vero jugis appropinquabant, quod rarum in aliis locis esset, adeo omnia contecta nebula, ut haud secus quam noctum itinere impediarentur: tertio demum die ad verticem perventum Nihil vulgatae opinioni degressi inde, detraxerunt: magis, credo, ne vanitas itineris Iudibrio esset, quam quod diversa inter se maria, montesque, et amnes, ex uno loco eonspici potuerint veret omnes, et ante alios rex ipse, quo gravior aetate erat, dissicultate viae est. Duabus aris ibi Iovi et Soli sacratis cum immolasset, qua triduo adfrenderat, biduo est degressus,
frigora noctuma maxime metuens, quae canici hortu
similia brumalibus erant. Muvis per eos dies di cultatibus conmetatus, nihilo laetiora in eastris invenit; ubi summa penuria erat, ut in regione, quam ab omni parte solitudines lauderent. Itaque unum tantum moratus diem, quietis eorum causa quos habuerat secum, itinere inde simili fugae in Dentheletos tran currit. Socii erant: sed propter inopiam, haud secus quam hostium fines Macedones populati sunt. R piendo enim passim, villas primum, dein quosdam
vicos etiam evastarimi, non sine magno pudore regia, cum sociorum voces, nequidquam Deos sociales,
menque suum implorantes, audire Frumento inde sublato, in Maedicam regressus, urbem, quam Petram appellant, oppugnare est adortua. Ipse a campestri aditu eastra posuit Perseum filium cum mossica manu circummisit, ut a superioribus locis urbem aggrederetur oppidani, cum terror undique instaret,
obsidibus datis, in praesentia deciderim sese iidem, Postquam exercitus recessit, obliti obsidum, Mi auste, in loca munita et montes refugerunti Philippus, omni genere laboris sine ullo effectu fatigatis militibus, et fraude praetoris Didae aureis in reum suspicionibus, in Macedoniam rediit.
XXII mimus hie eomes, ut ante dictum est eum simplicitatem juvenis ineret et suis haud inimis.
92쪽
riis auecensentis, assentando indignandoque et ipse vicem mus, captaret, in omnia ultro suam Misens operam, fide data, arcana ejus elicuit. Fugam ad Romanos Demetrius meditabatur: cui consilio at tor Deum beneficio oblatus id itur Paeoniae praetor, per cujus provinciam spem ceperat elabi tuto posse. Hoc consilium extemplo et fratri proditur, et auctore
eo, indicatur patra. Literae primum ad obsidentem Petram allatae sunt inde Herodorus prinem hie amicorum Demetrii erat in custodiam est conjectu
et Demetrius dimmulanter asservari jussus. Hae super caetera, tristem adventum in Macedoniam regi fecerunt. Movebant eum et praesentia erimina: ea spectandos tamen, quos ad exploranda omnia Romam miserat, censeret. His anxius curis cum aliquot
menses egisset, tandem legati jam ante praemeditatis in Macedonia, quae ab Roma renuntiarent veneruntdqui super caetera scelera, falsas etiam literas, signo alviturino T. Quinti signatas, reddiderunt regi. D promtio erat in literili si quid adolescens, cupiditate regni prolapsus, securi, egisset, ' nihil eum adversus
motum quemquam secrerum neque eum me esse,
qui ullius impii consilii auctor futurus videri possit. ma literae fidem Persei criminibus fecerunt. Itaque
Herodorus, extemplo diu excruciatus, sine indiei rei illius, in tormentis moritur. XxN. Demetrium iterum ad patrem accusavit Perseus. Fuga per Paeoniam praeparata arguebatur, et comissi quidam, ut comites itineris essent maximesiam literae T. Quintii urgerenti Nihil tamen palam
gravius pronuntiatum de eo est, ut dolo potius inte meretur; nec id cura ipsius, sed ne poena ejus comilia adversus Romanos nudaret. Ab Thessaloni, Demetriadem ipsi eum iter esset, Astraeum Paeoniae
Demetrium mittit eum eodem comite Did Perseum Amphipolim, ad obsides Thracum accipiendos Diagredienti ab se Didae mandata dedisse dicitur de iomedendo. Saerificium ab Didatam institutum, seu
93쪽
simulatum est; ad quod celebrandum invitavis D
metrius ab Astraeo Heracleam venit. In ea mena dicitur venenum datum Poculo epoto extemplo sensit et mox coortis doloribus, relicto convivio, cum in cubiculum recepisset sese, crudelitatem patria conquerens, parricidium fratris, ac Didae scelus incusans, torquebatur. Intromissi drinde Thyrsis quidam Stuberseus et Beroeaeus Alexander, injectis tapetibus in caput faucesque, spiritum intercluserunti Ita imnoxius adolescens, cum in eo ne simplici quidem g nere mortis contenti inimici fuissent, interficitur. XXV. Dum haec in Macedonia geruntur, L. mmilius Paulus, prorogato ex eonsulatu imperio, primcipio veris in Ligures Ingaunos exercitum introduxit.
Ibi primum in hostium finibus castra posuit, Iemti
ad eum, per speciem pacis petendae, speculatum ven run Negante Paulo, nisi eum deditis paeis se Pacem, non tam id recusabant, quam tempore opus esse aieban ut generi agresti hominum persuader tur. Ad hoc decem dierum induciae cum darentur, petierunt deinde, ne trans montes proximos castria pabulatum lignatumque milites irent culta ea loca suorum finivi esse. Id ubi impetravere, post eos ipsos montes, unde averterant hostem, mercitu omni coacto, repente multitudine ingenti castra Roman rum oppugnare simul omnibus portis aggressi sunt. Summa vi totum diem oppugnarunt, ita ut ne es rendi quidem signa Romanis spatium, nec ad expiacandam aciem, Iocus esset. Conferti in portis, o, stando magis, quam pugnando, castra ut antur. Sub occasum solis cum recessissent hostes, duos equiates ad Cn. Baebium proconsulem cum literis Pisas mittit, ut obsesso sibi per inducias quamprimum suta aedio venire Baebius exercitum M. Pinario re tori, eunti in Sardiniam, tradiderat caeterum, eis
natum literis certiorem feci obsideri a muribus L. AEmilium et M. Claudio Marcello, cujus proxima inda provincia erat, seripsit, ut, si videretur ei, exem
94쪽
T MVII iam XL CAP. T. 8s:estum ex Gallia traduceret in Ligures, et L. mu
Iium liberaret obsidione. Haec sera futura auralia erant Ligures postero die ad castra redeunt. A milius, cum et venturos scisset, et educere in aciem Potuisset, intra allum suos tenuit, ut extraheret rem,in id tempus, quo Baebius cum exercitu venire a Pisis
XXV Romae magnam trepidationem iterae Ba, tui fecerunt eo majorem, quod paucos post dies clareellus, tradito exercitu Fabio Romam cum v nisset, spem ademit, eum, qui in Gallia esset, exemeretum in Ligures traduci posse, quia bellum cum Istris esset, prohibentibus coloniam Aquileiam deduci: eo profectum Fabium, neque inde regredi, bello imehoato, posse. Una et ea ipsa tardior, quam tempus postulabat, subsidii spes erat, si consules maturassent in provinciam ire. Id ut facerent, pro se quisque
Patrum 'ociferari consules, nisi confecto delectu,nmare Se ituros, nec suam segnitiem, sed vim morbi, in causa esse, quo serius perficeretur. Non tamen potuerunt sustinere consensum senatus, quin paludati exirent, et militibus, quos conscriptos haberent, diem edicerent, quo Pisas convenirent. Permissum, ut,
qua irent, protinus subitarios milites scriberent, duc rentque meum. Et praetoribus, Q. Petillio et Q. F hio, imperatum est, ut Petillius duas legiones Hinum
Romanoriam vinultuarias scriberet, et omnes minores
aquinquaginta annis sacramento rogaret Fabio, ut a iis Latini nominis quindecim millia peditum, octingentos equites, imperaret. Duumviri navales creatio Matienus et C. Lucretius, navesque iis ornataemni Matienoque, cujus ad Gallicum sinum proin
Cia erat unperatum est, ut clamem primo quoque
tempore duceret in Ligurum oram si quo usui esse Lia milio atque ejus exercitui posset. . XVII. Amilius, postquam nihil usquam auxilii
aestend-tur, interceptos credens equites, non ultra iusserendum iratus, quin petrae fortunam tentaret, P
95쪽
usquam hostes venirent, quidam segnius socordhisque oppugnabant, ad quatuor portas exercitum instruxit, ut, signo dato, simul ex omnibus partibus eruptionem lacerent. Quatuor extraordinariis cohortibus duas adjunxit, praeposito M. Valerio legator erumpere e
traordinaria porta jussit. Ad dexaeram principalem hastatos legionis primae instruxit; principes ex eadem legione in sub cliis posuit M. Semrilius et L. Sulpia eius, tribuni militum his praepositi. Tertia legio a
versus principalem sinistram portam instructa est id tantum mutatum principes primi, et hastati in suis.
diis Iocati Sex Iulius Caesar et L. Aurelius Cotta, tribuni militum, huic legioni praepositi sun Q. Fu
vius Flaccus legatus cum dextera ala ad quaestoriam portam positus duae cohortes et triarii duarum I gionum in praesidio castrorum manerens . Omnen portas concionabundus ipse imperator circumiit; et, quibuscumque irritamentis poterat, iras militum acu hat; nune fraudem hostium incusans, qui, pace petita. Induciis datis, per ipsum induciarum tempus, contra jus gentium ad castra oppugnanda venissent nunc, quantus pudor esset, edocens, ab Liguribus, latronibus verius quam hostibus justis, Romanum exercitum Maideri Quo ore quisquam vestrum, at hinc alieno
praesidio, non vestra virtute, evaseritis, occurret, non
die eis militibus, qui Hannibalem, qui Philippum,
qui Antiochum, maximos nostra aetatis reges duce que vicerunt; sed iis, qui hos ipsos Ligures aliquoties, pecorum modo fugientes, per aestus invios eonaeetati reciderunt Quod Hispani, quod Galli, quod
Macedones, Poenive non audiat Ligustinus hostis vallum Romanum fiant, obsidet ultro, et oppugnat quem, scrutantes antea devios sinus, abditum et I tentem vix invenietam . ' Ad haec eonsentiens rata batur militum amor, nullam militum culpam esse, quibus nemo ad erumpendum signum dedisset. Daret signum intellecturum, eosdem, qui animis Ent, et Romanos et Ligures eam.
96쪽
xxHIL Bina cis montes eastra gurum erant. Ex us, primis diebus, sole orto, pariter omnes compositi et instructi procedebant: tum, nisi exsatiaticiis vanoque, arma non capiesrint dispersi, inordinati exibant ut quibus pro spe eertum esset, hostes
extra vallum signa non elaturos. Adversus ita imcompositos eos venientre, clamore pariter omnium ui in castris erant, calonum quoque et lixarum sum
isto, simul omnibus portis Romani eruperunt Lia guribus adeo improvisa res fuit, ut perinde ac si insia diis circumventi forent, trepidarent. Exiguum temporis aliqua forma pugnae fuit fuga deinde estum, et fugientium passim iam era Equitibus dato signo,
ut conscenderent equos, nec effugere quemquam Sin
Taent, in ea ra omnes trepida iuga compulsi sunt: nde pias exuti castris. Supra quindecim millia Ligurum eo die occisa, capta duo millia et quingenti. Triduo post Liguriun Ingamorum omne nomen, Maidibus datis, in ditionem venit. Gubematores nautaeque conquisiti, qui praedatores fuissent navibus, atque omnes in custodiam conjecti et a C. Matieno duumviro naves eius generis in Ligustina ora triginta duae captae sun Haec qui nuntiarent, literasque ad senatum ferrent, L. Aurinus Cotta, C. Sulpicius Gallus, Romam missi simulque peterent, uti milio, confecta provincia, decedere, et deducere secum milites lireret, atque dimittere. Utrumque permissum ab senatu, et suptilicatio ad omnia pulvinaria per triduum decreta jussique praetores, Millius urbanas dimittere lagiones, Fabius sociis atque nomini Latino
remittere delectum et uti praetor urbanus consulibus scriberet, senatum aequum censere subitarios milites, tumultus causa conscriptos, primo quoque te ore
XXIX. Colonia Graviscae eo anno deducta est in agrum Etruscum de Tarquiniensibus quondam RPtum. Quina jugera agri data tresviri deduxerunt,
et Calpumius Piso P. Claudius Paecher, et Tere
97쪽
m T. LIVII Liae XL. CAP. s. tius Istra. locitate et inopia frugum insignis annua
fuit. Sex menses nunquam pluisse, memoriae Pr
ditum est. Eodem anno in agro L. Petillii scribaa sub Ianiculo, dum cultores agri estius moliuntur temram, duae lapideae arcae, octonos ferme pedes longae, quaremos latae, inventae sunt, operculis plumbore vinctis Literis Latinis Graecisque utraque arcari scripta erat in altera Numam Pompilium, Pomponia filium, mem Romanorum, sepultum esse in alter libros Numae Pompilii inesse. Eas arcas cum Tamicorum sententia dominus aperuisset, quae titulum sepulti regis habuerat, inanis inventa, sine ullo vestigio corporis humani, aut ullius res per tabem tot annorum omnibus absumtis in alter duo fasces, candelis involuti, septenos habuere libros, non integros
modo, sed recentissima specie. Septem Latini de jure pontificio erant; septem Graeci de disciplina sapientiae, quae illius aetatis esse potuit. Adjicit Antias Valerius, Pythagoricos fuisse vulgatae opinioni, qua
creditur, Pythagorae auditorem fuisse Numam, me dacio probabili accommodata fide. Primo ab amicis, qui in re praesenti fuerunt, libri lacti mox pluribus legentibus cum vulgarentur, Q. Petillius, praetor, hemus, studiosus legendi, eos libros a L. Petillio sumsit et erat miliaris usus, quod scribam eum quaestor Q. Petillius in decuriam legerat. Lectis rerum summis, cum animadvertisset, pleraque dissolvendarum religionum esse, L. Petillio dixi Sese eos libros in ignem conjecturum esse prius, quam id faceret, aeri permittere, uti, si quod seu Jus seu auxilium se hahere ad eos libros repetendos existimaret, experiretur: id integra sua gratia eum facturum.' Scriba tribun plebis adit ab tribunis ad senatum rea est rejecta. Praetor se jusjurandum dare paratum esse aiebat, vibros eos legi servarique non portere. Senatus censis Satia habendum, quod praetor jusjurandum polliseretur libros primo quoque tempore in comitio cremandos esse pretium pro libris, quantum in P
98쪽
T. LIVII Lis XL. Captas i. stimo praereri mitiorique pari tribunorem pietas vid
retur, dommo esse solvendimi. Id seriis non Me
pii libri in domitio, igne abireminis diato in comvectu populi eremati sunti xxx. Magnum bellum ea aestate mortum in Hispania iteriore. Ad quinque et triginta millia hominum quantum nunquam ferme amea Celtiberi
eo araverant. Q. Fulvius Flaccus eam obtinebat provinciam is, ma armare juventutem Celtiberos au rat, et ipse, quanta poterat, a sociis auxilia eo traxerat; sed nequaquam nimis militum hostem
aequabat. Principio veris exercitimi in Carpetaniam et, et matre loeavit ad oppidum baram, modicoraemissio in urbe posito Paucis post fistus Celtiberi, millia duo germe inde, sub colle posuerunt castra: quos ubi adesse praetor Romanus sensit, M. Fulvium
stratrem eum duabus turmis sociorem equitum adrea trahostium spreviatum misit, quam proxime sum dere ad vallum dissum, ut vireret, quanta essent; Pugna abstineret, reciperetque sese, si hostium equitatum exeuntem vicisse Ita ut praeceptum erat,
secit. Per dies aliquot nihil ultra motum, quam ut hae duae turmae ostenderentur, des subducerentur, in equitatus hostium eastris proe invissenti H tremo Celtiberi, omnibus stati peditum equitumquempiis castris egressi, acie recta messio ferme spatio inter bina castra constiterunti Campus erat planus omnis et aptus pugnae et hi stet emispani, hostem
exspectantes Romanus intra vallum suos continuit
per quatriduinti continuuaeri et illi eodem Ioco aciem matruetam tenuhrent. Ab Romanis icti motum rinde quievere in castris Celtiberi, quia pugnas copia non fiebat equites tantum in stationem egredieba tur, ut parati essent, si quid ab hoste moveretur. Pone castra utrique pabulatum et lignatum ibant, neutri alteros impedientes. XXXI. Praetor Romanus, ubi satis tot dierum Nuiete credidit spem laetam hosti, nitu se momini s
99쪽
moturam, L. Aellium eum ala sinistra et sex millibus
provincialium a filiorum circumire montem jubet, qui ab tergo hostibus erat inde, ubi clamorem auclasset, decurrere ad castra eorum. Nocte profecti sunt, nae possent conmes Flaccus luce prima C. Scribonium, praefectum socium, ad vallum hostium cum equitibua extraordinariis sinistrae alae mittit; quos ubi et propius accedere, et plures, quam soliti erant, Celtiberi conspexerunt, omnis equitatus effunditur castris: simia
et peditibus signum ad exeundum datur. Spribonium uti praeceptum erat, ubi primum fremitum equestrium
audivit, avertit equos, et castra repetit. Eo enusius aequi hostes primo equites, mox et peditum acies aderat, haud dubia spe, castra eo die se oppugnatum
Quingentos passus, non plus, a vallo aberant. It que, ubi Flaccus satis abstractos eos a praesidio m trorum suorum ratus est, intra vallum exercitu i structo, tribus partibua simul erumpit, clamore non tantum ad ardorem pugnae excitandum sublato, sed etiam ut, qui in montibus erant, exaudirent nee m rati sunt, qui decurrerent, sicut imperatum erat, ad castra; ubi quinque millium armatorum, non amilius, relictum erat praesidium quos cum et paucitas sua, et multitudo hostium, et improvisa res terruisset, prope sine certamine capiuntur castra castris, quin
pars maxime a pugnantibus conspici poterat injecit Aellius ignem. XXXI Postremi Celtiberorum, qui in acie erant, primi flammam conspexere deinde per totam aciem
vulgatum est, castra amissa esse, et tum cum maxime
ardere. Unde illis terror, inde Romanis animus er vi , Iam clamor suorum vincentium accidebat, jam ardentia hostium castra apparebant. Celtiberiis rumper incertis animis fluctuati sunt: caeterum, pos quam receptus pulsis nullus erat, nee usquam, nisi incertamine, spes, pertinacius de integro capessunt innam. Adie media urgesiantur acriter a quinta I glaueta adversus laevum cornu, in quo sui gen
100쪽
mmesalia mutilia instruxisse Romanos cernebant, omni ore fiducia intulerunt signa. Iam prope erat, ut sinistram comu pelleretur Romanis, ni septima legio successisset simul ab oppido bura, qui in praesidio relicti erant, in medio ardore pugnae adven runt, et Acilius ab tergo era Diu in medio caesi Celtiberi: qui supererant, in omnes passim partes, pessunt fugam Equites bipartito in eos emissi, magnam caedem edidere. Ad viginti tria millia hostium eo die caesa capta quatuor millia et septingenti, cum equis Plus quingentis, et signa militaria octoginta octo Magna victoria, non tamen incruenta, filiti Romani de duabus legionibus milites paulo plus d centi sociita Latini nominis octingenti triginta, e temorum auxiliarium duo millia ferme et quadringenti
cecideravit. Praetor in astra victorem exercitum roduxit. Acilius manere in castris ab se captis jussus: Postero die spolia de hostibus lecta, et pro concione donati, quorum virtus insignis fuerati
XXXII Mucii diunde in oppidum murmae
vectia, per Carpetaniam ad Contrebiam ductae legionem a vita circumsessa, cum a Cestiberis auxialia arcessisset, morantibus iis, non quia ipsi cunctati sunt, sed quia profectos a domo inexplicabiles continuis imbribus viae et inflati amnes tenesmi desperato
auxilio suorum, in deditionem venit. Flaccus quoque tempestatibus foedis coactus, exercitum omnem
in urbem intraduxit. Celtiberi, qui a domo profecti erant, deditionis ignari, cum tandem superatis, ubi mum remiserunt imbres, amnibus Contrebiam,
mallent, postquam castra nulla extra moenia. viderunt, aut in alteram partem translata rati, aut recessisse
hostes, per negligentiam effusi ad oppidum accesso-rent. In eo duabus portis Romani eruptionem lac mint, et incompositos adorti fuderunt. Quae res adamistendum eo et ad capessendam pugnam impediit, quod non uno agmine nec ad signa frequentes veni