Camilli Nicolii ex cler. reg. scholarum piarum Rhetoricæ institutiones ex optimis latinis, græcisque scriptoribus quoad præcepta, & quoad exempla collectæ, atque illustratæ

21쪽

Praeceptores poa tantos praeceptivos eloquentiae Patres se mihi te concessurum sperare videor . Cum enim ita multi se Graeci, ct Latini, aliarumque gentium homines de eloquentia praeclara scripserint praecepta , eorum autem alii diserte quidem , imgeniose, se cumulate, sed paullo ea uberius complexi snt, , in ipsa copia praceptionum suarum exempla in scholarum usum necessaria omiserint,

alii peculiares tantum, non univer fas dicendi partes attigerint, cum de nique tot Iraeclara consecutis .aetat

bus summis ingeniis cogitata , ct con-mtuta sint, vetusta enim pleraque rudi ora sunt novis quod iure quidem de veteribus Majores, de Majoribus nos , de nobis poriri norit afrmabunt , nova enim in dies prodit a ras , qui ex omnibus his praecipua eloquentiae capita tibi selegerit, qui non pauca aut addiderit , aut cer te iliu auerit , ei gratiam ali quam flerare licere illiberale min

mea. Arist. Polit. l. a. e. s. ex interpr. Leonardi Aretini.

22쪽

me videatur . Quoniam vero ut se eommendent O vere doceant , Prae cipienda sunt optima', ct ipsa praecepta seminis modo spargenda sunth, haec ipsa omnia praecipua dicendi capita ex optimo quoque Doctore operose colugi, atque ea ubi expedire intellexi . non meis quidem ,sed singularium illorum Praeceptorum verbis tibi exhibui, non modo ut tectarer quorum

ope a Fuius fum , est enim henignum , & plenum ingenui pudoris fateri per quos proseceris', sed ut illud is m tibi eruditioni atque arijumento foret, ut altius institutiones claris nominibus commendatas suspiceres ac teneres. Ea etiam, quae in pra ceptoruis exempla advocantur curavi ut essent non modo fere semper ex a rea Latinorum Graecorumque aeta e , sed ut praeclarum scientiae, eruditionisque caput, ct omulum maxime ut aliquod incorruptae pietatis mon tum continerent, ut uni incumbens

23쪽

plura addisceres , O plura agere conE rueres, dum egregia tua conspecta mirabiles amores excitent sapientiae atque honestatis φή tuqae hoc pacto benedicere ac bene vivere a teneris annis

assuescas , ct mature assuefactus per

petuo retineas, nos vero parti no Israemature satisfecisse vere gloriemur , ac tibi Praeceptores a Parentibus qua sitos, ut ille Phoenix apud Homerum, qui se a Peleo Patre Achilli juveni comitem esse datum dicit ad hellum , ut illum essiceret Oratorem

Verborum,actoremque rerum b. Equi dem non pauca exempla , quae eloquentiam simul se probitatem traderent , de induisia adduxi ex Sebolis His 'Inctitutor ad mentiam , ct pietatem instillandam vocatus, tu ea libens excipe, e enis, imbibe, sequere. Omissam ob caussam beneflcium sane maximum existima, cum Praeceptores tuite aut ex his Institutionum exemplis, aut altioribus e fontibus repetitis, in

signi

a. Cic. r. Ossie. e. s. & Plato in Phedro. b. Cic. 3. de Orat. c. locus Homer. est io. Iliad.

24쪽

signi etiam sanctissimi alicu us uiri

facto, dicto, sensu commemorato, accurati que commendato ad vitae sanctimoniam brevi subinde excursu , cohortatione inflammabunt. Pari intelligentis , gratique an nu significatione facies , ut adcepta audienda, addiscenda bonam in scholas indolem asseras, Pra ceptorumque animum, of tum percipias,insequaris virtutis indole incitatus , non verberibus prope δε-cendus. Timidum animamus, dissicultates horrentem eonsidere cohortamur,

Diis ad sapientiam inflammato viam commonstrantes expeditiorem facimus, scribere, se dicere jubemus, quae Hiquo pacto digna μι commendamus eo tempore, quo praecipue alenda ingenia, atque indulgentia quadam nutrienda sunt , liberali Adolescenti audium atque eloquentia lusus sit, etiam rogetur, & laudetur, &nonnumquam scisse se gaudeat, aliquando ipso nolente doceatur alius

9 3 cui

a. QuinctiI. prooem. lib. g.

25쪽

cui invideat, contenclat interim, &saepius vincere se putet . Idcirco etiam sedulam operam navanti quae

multo fuissent meliora signi amus , iterum poβ eam lucem interdum incudi reddere, O perficere praescribsemus, cum iis quae simili quas in re

immortales doctrinae viri reliquerunt conferre atque expendere docemus, ut

quae dici, quae addi, quae ampliari , quae adhingi , quae cogitori, quae animadverti, quae excitari ornarique debuere Adolescens intueatur se sentiat: ita fui aliquid eum optimis convenire praegestiat, rudia perpolire, imperfecta corrigere ultro cupiat nullo dolore, incredibili fructu : quae cum 'laude scripserit per Das caussas offendere ex iis, quae in praeceptis tradendis , interpretandisque Scriptorum monumentis ipsi fecimus ceteris audientibus jubemus: deinde nos quid melius, quid optimum fuisset, quemari modum etiam ei quid malum , quid

humile , quid frigidum , quid tumi

dum g

a. Qunctit. lib. I. e. a.

26쪽

dum , denique quid vitiosum copiosius

ac pleniori magisterio aperimus, Adolescens enim audire debet non tantum quid sibi praecipiatur , sed etiam quare . Haec ipsa non semel vel oblata , vel jquaesita occasione rursum

commemoramus, nam ne primae quidem memoriae temere Credendum,

repetere & diu inculcare fuerit utilius h. Idem in Scriptorum interpretatione facimus , ut summo Doctorio uinctiliano visum est, nam mihi, n-quit, cum facilius, tum etiam multo videtur magis utile, facto silentio , unum aliquem , quod ipsum imperari per vices Optimum est, Onstituere lectorem, ut quod in inventione , quodque in elocutione annotandum erit, quae conciliandi Judicis ratio, quae narrandi lux, hr vitas, fides, quod consilium, quam occulta calliditas , quanta in dividendo prudentia quam subtilis., &Crebra argumentatio , quibus, viribus inspiret , quanta jucunditato

a. Sen. epist. Μ. b. Quinctil. lib. 2. cap. a.

27쪽

Permulceat, quanta in maledictis asperitas, in locis urbanitas, ut dominetur in affectibus, atque in pectora irrumpat, quod verbum Pro Prium, Ornatum, sublime, ubi amplificatio laudanda , quae lenis &quadrata, sed virilis Compositio verborum'. Tu itaque facies, ut quo baec consilio flant intelligas, excipias, pro

moveas , quantum in te eff. .

Nec Praeceptorum iu eertos Adolescentes studia esse arbitreris, sed ministerii conditionem , ct docendorum cum multis puerorum indolem , si alios alio pacto inEituant atque tra Eent . Etenim ad pietatem, ct ad Mentiam alius laude, alius virtutis dignitate, alius objurgatione, a tire non

nise flagris O poenis adducitur. Sunt enim quidam nisi institeris remissi. quidam imperia indignantur, quos

clam continet motus, quoidam debilitat, alios continuatio e X tundit,

in aliis plus impetus facit h. Γuamobrem diligentissime hoc est eis, qui insti

a. Quinctil. Instit. Orat. l. a. c. r. b. Id. l. t. cap. 4. ν

28쪽

instituunt aliquos atque erudiunt Vi dendum quo sua quemque natura maxime ferre videatur; cujus est vel maxime insigne illud, ut cetera S ar tes omittamus, quod dicebat I crates Doctor singularis, se calcaribus in Ephoro, contra autem in 'I he pompo frenis ' ut; solere ; alterum enim exultantem verborum audaciare Primebat, alterum cunctantem, &quasi verecundantem incitabat . Pro Adolescentium ergo indole Adolescentes ducimus. Ex naturae ac minisse

rit ingenio habemus quod erementes Iu mus , ex aliorum focordia se scelere quod severi, O virisque in tempore scias nos uti velle. Via certe fatis es

una, quae nos ducat quo contendimus: tu liberalem ama . At, ut ruditatem toleramus , inscitiam docemus , doctrinam

que tradimus, ita desidiam plectimus,

Frenum sine diphthongo serihendum ex vet. codic. confirmat Manut. in orthogr. a. Cic. l. de Urar. cap s idemque repetit in Oratore cap s. quod

ipsum dixit Plato de Aristotele & Zenocrate. Ara stoteles de Theophrasto & Callisthene, ut auctor est Laert. in Theophrasto .

29쪽

audaciam vero, ct im etatem nedum

repressam , sed propul tam profliga

tamque volumus. Utinam cerae mihi

ille detur puer, quem lauS excitet, quem gloria juvet, qui victus steat ut qua Iubemur lenitate O mansuetudine doceamus ' . Si qui vero Iapientiae ampliturinem nec aestiment, nec quaerant, cum iis ita clementiam temperamus , uι perniciosa indulgentia ad improbe agendum nullum aditum permittamus, ne ignostendo malis honos perditum eamus h : quis enim ignorat maximam illecebram esse peccandi impunitatis spem ς Θ Haec habui, quae te admonerem, ut Seholarum Harum auditor rerum omnium caput pietatem intestigas,

eam multo sane diligenti ime perfe-quaris ut functimoniae ae scientiae ex ejus dignitate, laude , ac praemio

aeΠιmator , amans, quaesitor aut accedas , aut evadas . Ut ex his . meis

a. Quincti I. lib. 8 cap. 4. Iustruiso, ait Apostolus ad Galatas C. v. r. i. oit eu iratis. h Sall.. Beli. Juguri. c. Cic. pro Mil. c. s.

30쪽

Institutionibus si oscias id modo ef

flce. Summa ope nitere, ut eas plane assequaris, teneas, discendo tuas feceris , ct in tua prose converteris, nec admodum labora, ut alias nunc perlustres : non raro id fassidientis, non discentis eff. Cum Ilane tenu ris , praeclaros eos Patres, unde accepta sunt, diu multumque dicentes potissmum lege , in iis eam vim Fercipies, quam plane habent in te gra , atque in fonte, non auricta , ut praecipienti necesse fuit, ne essem

longior ; multa tum addes. Quod in praesentia reliquum ea, rogo re, malorum tu maximum inscitiam, suppliciumque acerbissimam a studiis proh beri exHima. Praeceptores tuos dilige,

ac venerare, ut apud cultos mortales omnes factum esse ac seri accep musinihil enim, ut Attica Musa ait Xenophon , neque Pueri, neque viri ita ut suos Magistros vereri 1 olent . Eorum certe cura Civitatum est bene-- flcium,

a. Xenoph. de Rep.Lacedaem. ex interpr. Francisci Philelphi .