Camilli Nicolii ex cler. reg. scholarum piarum Rhetoricæ institutiones ex optimis latinis, græcisque scriptoribus quoad præcepta, & quoad exempla collectæ, atque illustratæ

발행: 1736년

분량: 531페이지

출처: archive.org

분류: 연설

41쪽

Cap. XIV. Confutatio : ejus necessias , cIa a vatuae refutandi ratio es. 348.

- LIBRI OCTAUI.Cap. I. uuid sit elocutior quantae utilitaris: θ quam esse δεέως. 3s3.

p. II, Latini sermonis genera: aetates rvis r ortus et interitust instauratis. 3 S.Cap. I l. Verborum delectus et ellus varias res varietas . 3S9C p. IV. Au liceat 'geνe nova verba: θquae in iis adbibendae cautiones. 362. Cap. W Tmpi: eorum genera: utilitas, pulchritudo. - 364. Cap. VI. Tropi verborum; eorum pulcbrio' monita . 3 66. Cap. VII. Iγορι sententiarum: eorum diis nitas: in linque monita . 373. Cap. VIII. Figurae εἶ earum generar diguitas e vis: caussae . 377. Cap. IX. Figurae verborum: in ii se monita . 3 79.

42쪽

INDEX CAPITUM. XXXIX

LIBRI NONI,Cap. I. Caussarum genera: quid 'gula bi

i ituant: ct quae Orationes ad singula re ferantur. Αο9. Cap. II. uuaesio, o flatus rerum: eorum que genera. 4II. Cap. III. Orationum ad exornationem pertinentium naturar propriae aliquae leges: exempla. AI 3. Cap IV. Orationes ad genus deliberativum pertinentes. 4I6. Cap. V. Orationes in emus judiciale rejectae. 433. Cap. VI. Variorum Carminum generarmaterra: aliae ιτυ . 637. Cap. VII. Concipiendae orationis, silvae rerum parandae, propriaequescriptionis ex minandae brevis forma. 4 3. Cap. VIII. Memoriae, prouociationis, actionis utilitas, adjumenta. 436.

43쪽

Digiti oti by Corale

44쪽

RHETORICARUM

INSTITUTIONUM

LIBER PRIMUS: Qui Rhetoricae summam , indolem, ossicia , exercitationisque initia complectitur.

Pudeatne me ἰn ipsis statim elementis etianta brevia doeendi monstrare compendia 'QuinctiL Instit. Orat. l. I. c. a.

C Α Ρk I. Hetorica est ars dicendi: eius eium dicere apposite ad per suasionem R , seu docere, dein lectare , ac permovere di finis ipsa persuasio, aut ad persuadendum vis et materia res Omnes , de quibus diei potest: partes vero inventio, dispositio, elocutio, me. moria, & pronunciatio. A a. Pe.

45쪽

a RΗΕΤ. yN S Τ. x. Periodus est iustis finibus conclusa , iussisque spatiis producta & ampliata oratio:

ejus partes incisa , & membra i incisum est imperfecta sententia perficienda reliquis et membra sunt persecta quidem sententia, non autem Omnino, concludenda periodo et ubi oratio aut paullulum , aut omnino quiescit breviori praecedente desinit commode in longiorem. Eorum esto exemplum hoc Cic. pro Arch. c. 6. Nisi multorum praeeeptis mihi ab adolefeentia fuasissem, nibiI esse in vi-

ea maenopere expetendum, nis laudem atque honestatem ; in ea autem persequenda omnes

erueratus eo oris , omnia perieula mortir , at

que exilii parvi esse dueenda ; numquam

' Nec Cicero . nee Caesar, nee Nepos . nec Salis lustius, nec serme alii veteres Scriptores in capita libros distribuerunt; quoniam vero hanc partitionem in probariminis Scriptoribus solertes viri induxerunti ad commoditatem eorum . qui illarum editionum libros habeant. & conferre velint , ita dimibutos eos aderam. ' Diphthongos omnes integras scribendas esse iis piarum natura & vis postulat; diptibovus enim, ut vere inquit Aldus de vitiata vocalium ac Diphthongorum prolat; dicitur quod uos sevus ha- eat , sive ut Terentiam apud eumdem Aldum , quod duae t vocales 3 iuinae simul si labam Iouaue

. . m. vique Eemina ννaeditae. Quare ut integrasas, es, & ei pronunciamus & scribimus, ita M.&oe integras item proferre& scribere oporteret; alioquin et perperam ac barbare nunc legimus , perperamae hastare selibes , ac non a bthongos, Iea mono phthongos pronunci in a facies, ut idem Aldus affirmat. Integras tamen scribo, non ut intes ras pronuncies.se.;uere enim sapientum usum , sed ut integras pro nunciatas de scriptas scias , ac scientiam tibi reserva.

Numquam . quamquam, tamquam . ac similes voces

cum in scribo cum Aldo. parisque antiquae eruditionis viris, facile manus daturus dissentiem, ac vera monstranti, cum nemine pugnaturus .

46쪽

me pro salute vestra in profligatorum Bomi. num quotidianos impetus objecissem. '3. Amplificatio verborum est copiosior rei explicatio ; eamque epitheta, atque ampliores figurae maxime conciliant et rerum vero est multarum, magnarumque rationum quasi acervatio; & rerum enumeratione, ac Pe motionum vi potissimum comparatur. EXemplum habe hoc virg. 3. Georg. v. 66. Optiama quaeque dies miseris mortaIibus aevi Pri.

ma fugit, subeunt morbi , tristisque fenectus ,

Et Iabον, ila durae rapit inelamentia mortis a 4. Elocutio est cogitatarum rerum idoneis verbis ac sententiis expositio . s. Tropus est verbi, vel sermonis a propria manimatione in aliam eum virtute mutatio a . Alii verborum, alii sententiarum. X Metaphora est ex alio ad aliud translata vox. Caes. Bel. Gal. lib. 6. cap. 34. Providebatur , ne noceretur , eι si omnium. animi aduleiseendum ardebant.

Synecdoche est tropus, qui rem ponit prore ei maxime assine,& conjuncta. Cic. 3. Ver.

c. lo: Veniat, experiatur 3 tecto recipiet nemo.

Metonymia caussas. pro effectibus ponit . aut effectus pro caussis . Catul. Carm. 63. v. I s. amat victoνia euram . h. e. vigilias, ac labores curae effectus

Quinctil. Inst. Orat. l. 8. e f. ' . Catullum affero ex Asdi editione a Mureto illustratum ἱ nam aliis hoe sve epigramma, sive carmen est qa. aliis s8. '' Tertiam Verrinam illam nuneupo . quae est secunda post eam, quae Divinatio dicitur : alii pii mam vocant eam . quam tertiam dixi, quod in ea Verrem accusare ceperit. ι et

47쪽

nit pro rei aut hominis nomine. Liv. I. I. c. ult. Liberatorem Urbis i Brutum Iaet

castra aecepere . . '

6. Allegoria est continuata translatio , quae aliud dicit aliud intelligit. Cur t. lib. 6. C. 4. Parva saepe scintilla contempta ma

gnum excitavit incendium ,

Hyperbole rem supra veritatem vel auget vel minuit. Virg. 8. Aen. v. 223. Fugiι oc or

Ironia contrarium intelligit atque dicit . aut irridet quod vere dicit. Turnus belli cupidus 1 i. Aen. v. 46o. Cogite concilium, o parem laudate sedentes . Periphrasis pluribus dicit quod pauciori. hus dici potuit. Uirg. ecl. 3. V. AO. Quis fuit alter Z Deseripsit radio totum qui gemsibus orbem . h. e. Archimedes. . Figura est ornatior dicendi serma vi communi. usu paullum remota. Aliae ex ver- his, aliae ex sententia suam habent digni.

Repetitio figura est, quae repetit eamdem

. Livius, ut Cl. viri Franciscus Petrarcha epist. addo. Certaldensem, Carolus Sigonius Schol. an Liv. adverterunt, tantummodo in libros opus suum distribuit, in deeades vero Grammatici quidam rotunda illa CXL. librorum partitione adduincti invexerunt ; quare libros , non decades novi

minabo .. Emtus , coemtus, redemtus, contemt is, promtus, sumtus, ut emtor, redemtor, eontemtor , sumsi .

eontemsi, ac similes voces sine ρ scribi oportere erudite monet Lambin. praef. in Hor. ex Mario Victorino veteri & gravi Grammatico ἱ quod sit tela illa e non est in emo, sumo , comemno, nec ex alia In eam mutata , ut in scribo . sculpo, nee supinorum , aut participiorum propria ι imperitorum ergo arbitrio obtrusa.

48쪽

vocem sententiariim initio . ovid. I. Tristis

eleg. I. v. 41. Me mare, me venti, vie feraiae at hiems . . t

Conduplicatio eamdem vocem ad vim aut permotionem geminat V Virg. 3 Geor. v. 184. Sed fugit interea , fugis 1νreparabile, tempus in Τraductio eadem verba geminat immutato aut genere aut iam episti to3- Ab homino; bomini quotidianum perieulum . Adiunctio ad idem verbum refert plura incisa. Virg. ecl. v. 34. Ipsae te , Tit re , pinur, 'Ipsi te fontes, ipsa haec arbusa πολ

cabant . . l.

, Disjunctio singulas sententias suo et audit

verbo . iΗ r. l. 3. Od. 24. v. 3 . Uirtutem ineolumem odimus, Sublatam en OeMIIs quae .rimus invidi . t

Synonymia plura, quae idem serme significant, coniungit', ut rem eκplicet' atque,

augeat . Gic. pro Mil. c. 37. Haec tanta vim rus ex hae urbe expelletur y exteνminabitur e

Gradatio ex re ad rem progi fidiens superiorem vocem aliquam repetit. Cic. Att. l. a. . ep. 13. Si fas ingredere , si ingrederis curre,s eurris advolac fri Incrementum exornando augendoque o rationem evehit. Cic. a. Cat. c. Intue insidiae sunt, intus inclusum perieuIum es , tus est hostir . . iCompar sere pari numero sillabarum orationis membra distinguit . Ne p. in Datame. c. I. Qui , eum cogitasset, facere auderet g ω priur cogitare , quam conari consuesset.

Ira exvet. lib. Iesit Lambinus , quod vultati est.

49쪽

Similiter desinens aut voce, aut exitu si. mili orationis membra concludit. Cic.. 34.

Verr. c. I t. Semper ita vivamus , ut rationem reddendam nobis aνbuνemur.

. 8. Antithesis contrariis contraria concinis uat. Thuς3d. Hist. lib. r. Vbi minimum tum pitudinis ι ibi.utilitatis. est pIurimum . Apostrophe sermonem gut exemplo ad aliis quem, aut ab eo , quicum loquebatur, ad alium convertit. Uirg 6. Aen. v. 882. Heu miserande puer , si qua fata aspera rumpas, Tu Mareellus eris, manibuν date tilia plenis . Charientismus est cum singulari amoenitate, & gratia facetus sermo. Cic. 2. Agr. c. H. Adoleseena non minus bene nummatus, quam

bene capillo ius Comminatio grave incommodum intentat, ut ab incepto deterreat. Mart. lib. s. epig. 33. Carpere Catis teus fertur mea carmina , quisit Nescio ι si fetero , ve, tibi Cau iee Communicatio audientes ipsos consulit quid

faciendum fuerit, aut sit. Virg. ecl. 1. V. 41. Quid facerem y neque fervitio me exire Iiseis hiat, Nec tam praesentes aIibi cognoscere Diis

Concessio minus quiddam veluti donat, ut gravius insistat Catul. epigr. 78. Di ile essiongiam subito deponere amorem et Di ile es avertim hoe qua lubet escias. Conquestio alienam improbitatem incusat,

atque eXprobat. ,Virg. I. Aen. v. 343. Quae ve hunc tam barbara morem i ermittit patria hospitio prisibemur arenae . Correctio aut verbum, aut sententiam superiorem corrigit, ut acrius contendat. Cic. . Philo. ' Ex interpr. Jo. Casae.

50쪽

stetere felicitas . Deprecatio alienam opem ad sui praesi- dium implorat. virg. Aen. v. 689. Iupiter omnipotens , precibus si flecterit ullis , ADDe

nos , hoc tantum .

Distributio rem in principes partes dividit . Sall. Con. Cat. c. a. Quae homines a νant , navigant , aedifieant, virtuti omnia a parent.

Dubitatio quid, aut quo pacto dicat se is

ambigere simulat. ov. 4. Pont. el. 4. V. 1. Conquerar, an taeeam y ponam sine nomine

erimen ' an notum qui sis omnibus esse velim y Emphasis vehementissimis verbis plura complectitur , quam exponit. Hora l. 3. Od. 3. Iu tum , vir tenaeem propositi virum , Si fractus illabatων orbis , Impavidum ferient ruinae . Epiphonemae est ad rem narratam , aut statim narrandam summa acclamatio. Liv. l. at e. a. Adeo varia beIIi fortuna , aneepsque Mars fuit , ut propius peνDulo fueνint qui virere . Ethopoeja est accurata morum descriptio. Liv. l. r. c. to. de Romulo. Ipse eum factis vir magnimus , tum factorum ostentator haud minor. Exelamatio ad animi permotionem, aut rei magnitudinem significandam exclamat. Cic. E. Phil. c. Quam miserum est id negare non posse, quod sit tiavis um eonfiteri lExecratio ex aliena aut turpitudine , aut improbitate, rem aut hominem detestatur . Hor l. 3. Od. i. odi profanum vulgus, ω areeo. Hypotyposis est rei ob oeulos positio . Uirg. s. Aen. v. 147. de aurigis. Pronique in verisbera pendent .

SEARCH

MENU NAVIGATION