장음표시 사용
521쪽
4so R Η Ε Τ.: IN ST. tranquillitatis commendationes, alia si quae
sunt eiusdem indolis. . Ex dicendi forma sunt varia odarum genera. Pindarigum, Alcaicum , quod grave, magnificum, grandium rerum . atque . imaginum plenum, quale Auctores illi genus
secuti : nam Monte decurrens velut amni , im bres Ouem super notas aluere ripar, Fervet, immensusque ruit profundo Pindaeus ore R , ut in Horatio Guem virum. aut Oeroa ως. Pastor eum traberet oee. Odi profanum vulgus oee. Quiaem minis iam fulminis Θe. aliae . Asclepiadaeum, & Anacreonticum , & Saphirum, seu temperatnm , ac suave , blandissimis, mellitissimisque rebus redundans , ut
mellitissimi illi vates, & quales in Horatio
sunt Rectius vives , Litani De. Integer vitaecla r. Maecenas atavis oee. aliae. 8. Duo vero sunt omnino odarum propria: graves sententiae interdum brevi comprehenissae , in Vitae summa brevis spem nos vetat ineboare Iongam b et Permitte Divia retera cῆ saepius multa, sed ample complexae, ut Tune quaesieris scire , nefar, quem mihi, Memtibi, Finem Dii dederint o e: Maior quidam
dicendi spiritus, ardor , alacritas, & impetus, quos etiam Lyricos volatus vicimus, qua de te aliqua dicta sum Iib. a. c. t Dithyramborum materia varia est, sed potius tamen inusitatae res inopinatae, &quasi praeter consuetudinem , ac praeter li Him agendi modum, ad quem quasi improviso impetu afflatus,& abreptus fuerit: ad eaque carmine celebranda inusitam etia
522쪽
LIBER IX. 43 ardore, & impetu dithyrambici ingredi solent vates , & procedere. Dithyramborum stilus sublimis, magnificus, impetuosus, aserue audaX est: novorum verborum fingeno, & conjungendo liberior: ex re ad rem devolat magnifico incessu satis tamen apte eas conjungens. Vix Latinis celebrati certo carminis genere, certo etiam versu Itali, alii
deinde celebrarunt. Re Horat. l. a. Od. I9. Baeehum in remotis earmina rupibus
Vidi doeentem , eredire postem , mphasque discentes , ω aures
Capripedum Satyrorum aenius . Evoe recenti mens ιrepidat metu,
Plenoque Barahi pectore tuνbidum Laetatur, eme parre Liber, Parce gravi metuente i mo . Far pervisares est mihi Thyadas, Vinique fontem, Iactis uberes
Cantare rivos, atque truncis Lapsa eavis iterare mella .
1 . Satyrae materia sunt hominum vitia Mspere, vehementerque traducta,& tamquam mulctata. Vehementissima quidem verba, a cerrima, ac prope cruenta, sed potius popularia , & multitudini familiaria sunt eius pro Pria. Ita etiam rationes, similitudines , historiae etiam in satyra eo meliores fere sunt, quo plebi, communique populo accommodatiores . Eius stilus humilis , & quotidiano sermoni finitimus est optimus: atque adeo multo majori judicio usus est Horatius jocosus, plebeius , ac prope ridiculus in Satyris factus, quam Iuvenalis magnifico , atque elato dicendi genere incedens, crebric
523쪽
si RHET.sΙNST. que illis sententiis redundans, praeclaris quidem , sed satyrico stylo non accommoda i issi.
ix. Eclogae materia sunt pastorum facta,
more S , verba ipsa, atque Omne eorum ingenium; quare quodcumque argumentum tractetur, puneque omnis capaκ ecloga est,
pallorum more tractandum est, & perpetua translati piae a pastorum rebus ad id , quod contenditur, significandum est . Dicendi genus eclogae seriue humile est . interdum ad temperatum , nec semel ad sublime provo. lat , praesertim ubi Poeta personam suam
gerit, non alienam. Sunt etiam eclogae pis catoriae ad piscatorum omnem indolem es. fictae: sunt etiam aratoriae ad aratorum , bubulcorum, agrestium hominum ingenium accommodatae, quae ultimae id ilia vocantur, universae autem 'sunt eiusdem ingenii part cipes, ejusdemque artificii. xx. Poema principum virorum, ut Reges sunt, belli Duces, grandium gestorum au.ctores, praeclare aliquod factum argumenium proprium habet. Duae sunt eius partes,
propositio , & narratio . Propositio brevi proponit quid canendum sit; tum divinam opem implorat ad praeclare canendum , &res maximas, vetustas. & pulcherrimas commemorandas; ac demum opus suum principi alicui viro consecrat : quam tamen dedicationem etiam in medium, aut productum Opus trans seri . Narratio tres habet partes. perturbationem , episOdium , & complementum . Perturbat lo rem magnam , reique ingentem dissicultatem aperit , ut principis poematis viri virtutem suspiciendam e XOrnet.. EP -
524쪽
. LIBER IX. 4 3Episodium, seu digressio talem dissicultatem
interpositam, ac tot casus consecutOS commemorat, ut summo illi viro ab incepto opere aberrandum fuerit, etsi ille non cesserit , nec despera verit; ut ita eius virtus exstet atque emineat. Complementum denique, seu rediustio summa virtute absolutum opus exhi , bet; ideoque in magno aliquo laboris, &virtutis facto , non in parta quiete, mulio optime poema terminatur . x3. Tragoediae argumenta sunt praecipue Τyrannorum facta,& poena improbe iactis consecula . Aliquando etiam proborum imselices, & immeriti casus; utrumque enim eodem spectat, ut nefarios ab improbe factis ex supplicio serius ocius consequente deter reat , & probos aut soletur , aut confirmet . Dicendi formam non adeo magnificam , ut poema, gr/ndem tamen, & gravem flagitat magnis viris in tragoedia agentibus convenientem : licet Et Tragicus plerumque dolet sermone pedesri a.
Concipiendae orationis , si ae rerum Parandae , propriaeque scriptio
oratori aqua haereat , cum M a- liquid scribendum est, Silva rerum sententiarumque eomparanda es b . Nam cum
525쪽
scribas paratus sis oportet, & omnem dicendi copiam in promtu habeas, ut rem continuo complecti possis, & tamquam currenti calamo perscribere . Itaque jam nunc hum inniora studia ingressus, continuo praestanti O rum disciplinarum curriculum absolvens, ac deinde scientiarum omnium orbem conficiens magnarum rerum , utilium , popularium , animos assicientium , ad persuadendum :maxime idonearum intuere , suspice , animo committe, & plane teneas, aut in adversaria
refer , si memoriae diffidas. Hoc praesertimessicias in praeclaris historiarum exemplis, in maximis doctrinarum documentis, in sin. gularibus, ac prope divinis Scriptorum dictis, ac factis. Haec in tempore parata incredibili tibi erunt utilitati dicturo: tum enim seges
Verbaque provisam rem non invita sequentura
a. Ubi autem ad dicendum , aut scribendum aliquid tua sponte , aut alieno jussu ad Voceris, materiam omnem pertractandam , &persuadendam diu multiarnque accurate te cum versa , ex ea qiae bene , ac sapienter ammadversa orationis, quaecumque illa sit aut pro se , aut versu, propositionem constiis tu e , & rerum capita, quae illam vere con
firment, elige ii ve ex iis, quae parata ha beas, sive ex iis, quae stativa cogitabis, &requires . Etsi enjm utile est etiam subito D pe dicere, tamen illud utilius , sumto spatio
ad euitandum paratius , atque aecuratius diacere b . Tum demum cogita quid ample, quid presse , quid ornate , quid aspere , quid suaviter, quid germane, quid elaborate dictum permovebit.
526쪽
LIBER IX. . 4ss. 3. Denique ubi orationem, aut aliam scriptionem elaboraveris, atque absolveris, eam tantister depone, nec de illa cogita : tum illam iterum tamquam nun tua expensuru S assume , ut refrigerato inventionit amore tamia quam Iector perpensas 4 : ita multa corrigas, quae alii iacile criminarentur . Immo tuo non credas judicio , at vere sapienti, vere amico Doctori ea legas, vera illo monstrante emendaturus: nam. Vir bonus, edi prudens versus reprehendet
Cialpabis duros , neomtir allinet atrum Transverso ealamo signum , ambitiosa recidet ornamenta , parum claris lueem dare coinget , Arguet ambigue d/ctum, mutanda notatis Fiet Aristareίus b . 'Cave vero ne aut plausum quaeras, aut errata defendas, tum enim te plane perderes, nec sanus Doctor tecum pugnaret, sed, ut
ille apud Horatium, te in tuo iudicio, immo errore desipientem dimitteret. Ait enim Quinctilio si quid νecitarer, corrige fodex , . Hoc ebat) ω hoe s melius te pube nega
Bis terque expertum frustra et delere iubebat , Et male tornatos incudi reddere versus. Si defendere delictum quam vertere malles , Nullum ultra verbum , aut operam fum bat inanem ,
527쪽
16 R Η Ε Τ. I N s T. Memoriae, pronuntiationis , atque
r. riss Emoria est firma rerum , O verbo-L 'I rum pereeptio a , oiusque duplex vir tus, Deile percipere, fideliter eontinere h. Eam adiuvant facilis, ac nativus scriptarum rerum ordo, quo inter se omnia apte copulata sint , & ex aliis alia orta ἔ opportunum ac tranquillum discendo tempus, aut prima lux sit, aut obortae tenebrae, aut solitarius locus; mens quieta. integra , & vere libera ; parcior cibus, obruunt enim mem Ooriam immodicae comessationes, ac liberaliores perpotationes; certarum rerum , ac nM-ximarum quasi localis memoria, ut advertas, ubi tempestatem, ubi seditionem , ubi totarentis impetum, ubi veris amoenitatem sis di.cturus ; denique omnium maxime memori
firmatur, utque aIitur exercitatione C; nihil enim aeque vel augetur cura , vet intercidunegligentia d . a. Pronunciatio est eκ rerum , verbo. rum dignitate voeis, eorporis mederatio e .
Maxima est eius utilitas, nam pronunciatio babet miram quamdam in orationibus poteis satem, neque enim tam refert qualia sint quae
a Cie. r. Inv. e. 7. b Quinct. l. s. C. s. C Id. i. r. c. a. d ld. ibi e Cic. 1. Inv. Rher. c. 7.
528쪽
cogitavimus , ac dicimus , quam quomodo
erantur, nam ita quisque ut audit movetur s quare neque probatio tilla tam firma. ut non perdar vires , nisi adjuvetur iner eratione dicentis. assectus omnes langues ant ne-ese es , nisi voce , Dultu , totius prope labia
tu eo oris inardeseunt a . Vox autem, varia ipto argumenti varietate esse dubet; in tem petato exordio , in uetae narratione, in gra. vi rerum expositione clara , plena, sit avis , aequabili Se in vehementi contentione incitata , & in acri , mrmctione , nam tracandia
sibi sumit vocis tenvis aeutum onertia iam , ere bro in eidens ; morat o , ae maenor siexrbile , plenum, interrosum; metus demissum , haes tanx, abjectum ς vis contentum , vehemens M. imminens quadam Fucitatione gradiitatis ἱ νο
Iupta' est sumi lene, tenerum ε hilarum, Oνemissum molesta grave quiddam , ω uno pressu , ar sono Obιluctum b . Ubique. autem ,
auditorem varietaι maΜime delectat e r nam ut criba raedus Ridem', ehorda qui semper ober .rat eadem d, ita Orator, qui uno eodemque vocis sono incedat. 3. Aetio denique totum corpus, manus praecipue, Oculos, ae vultum moderatur; ac bene ea moderata , agens, inardestens Orationem , eiusque omnem vim ipsa promovet; nam gestu prope loquuntur Oratores , nam i pso pollicemur , voeamus , dimittimus , minamur , supplicamus , abominamur , timemus, interrogamus , negamus, gaudium , tristiι iam, dubitationem , confessionem , poenitentiam , copiam sa Cie. r. Inu Rhet. c. 7. b Id. 3. de Orata c. 23. e Au t. ad Her. l. 3. d Hor. l. a. ep. 3.
529쪽
piam, numerum ostendimus a . Quamobrem. suo iure ait Cicero, actro eis quasi eo oris quaedam eloquentia b s ac Demosthenes tri- .uir ω primar, fecundas, se terιias a.
. Haec tibi, optime Adolescens,ut ad eloquentiam aggrediaris, complexus sum . Praeiscipua hic capita aussisti: non exigua lux ad dicendum, nec tame-nnis vis sunt ; nec enim omnia bic praecipi potuerunt. In ea profi. cies atque excelles, si te exerceas dicesi.
dor nam nemo expectet, ut alieno tantum Iahora sit diserius ; vigilandum ducat, iterum enitendum , patiendum , facienda es sua cuiaque vis, suus usus,fua ratio , non respiciem dum ad haec , sed in promptu habendas do. Eo magis , quod longum iter est per praecepta, Breve Θ e ax per exempla o , & usum . Plura itaque per te lege, plura in legendo expende, plura meditare , & omnium maxime fac , ut rationes praecepιionis diligensia consequaris , cs' exercisatioue f. a nyinct. l rr c.. a. b Cic. in orat. c. 17. Id. ibi. d Quinctil. l. r. c. ro. e Seneca epist. 6.f Auct. ad Her. l. 4. c. 36.