Camilli Nicolii ex cler. reg. scholarum piarum Rhetoricæ institutiones ex optimis latinis, græcisque scriptoribus quoad præcepta, & quoad exempla collectæ, atque illustratæ

발행: 1736년

분량: 531페이지

출처: archive.org

분류: 연설

511쪽

De e de quoquam quidquam bene velle me. reri,

Aut aliquem fieri posse putare tuum . Omnia sunν ingrata . Nihil Deisse benigne est :Immo etiam taedet , taedet , Obesque magis rin mihi, quem nemo gravius, nee acerbius

urget. Quam modo quἡ me unum, utque uni eum amicum habuit.

Alterius vero hoc Mart. l. 4. epigr. 32. de apeelectro inclusa. Et latet, O Iuret Phaetontide condita gut

Ut videatur apis nectare clausa 'o Dignum tantorum pretium tulit ilia Ia- . borum:

Credibile est illam sie voluisse mori. 3. Materia autem epigrammatis est omnino infinita , de omni enim re haberi potest hoc carminis genus, & quidem modo ab historia, aut sacto , quod contigerit suppeditatum, mOdo ex ingenio fictum describit et atque adeo ex magnifica, aut humili , aut temperatare , quam agat, grandem , aut humilem, aut medium stilum assumit, saepius tamen tem .peratum , & breve etiam sere melius est;

hinc illud 4

: Omne epigrammam istar apis; sit aruleus illi , Sint j Ma mella, ω si corporis exigui . . 4. Elegiae materiam primum quidem res bigubres, tristes, ac luctuosa. fuisse constat, s ve illae tandem amicorum ,: parentum, prae stantium virorum interitus. , ea silia, aut solitudo uerint, si ve alia commiserationis, &

512쪽

LIBER IX. 449

quasi luctus caussa a : deinde etiam res iucundae , laetae , secundae , felices, ut assirmat

Horat. l. a. ep. 3. V. 76.

Versibur impariter junctis querimonia pri

mum ,

Pos eii m inelusa es voti sententia eom. por ;ac demum res plane omnes elegia scribendas excepit. s. Elegiae indoles, ac forma propria est insignes permotiones suavissime excitare, sive illae ingentis maeroris sint, si ve ingentis gaudii, atque jucunditatis, easque ipsas suavi praesertim, ac delicato versu exponit. Si ampla, & magnifica argumenta suscipiat in. . signes motus subinde admiscet, & suavi Ieni , juxtaque grandi oratione persequitur. Similitudines, & comparationes multo libentissime advocat. Ad carminis sita vitatem Ovidius raras potius litterarum elisiones adhibet, &sere sempςr trium sillabarum voce exame trum, duarum pentametrum concludit. Contra Catullus, Tibullus, ac Propertius amant saepe litteras explodere, & longiori voce concludere diligenti quadam negligentia , &suavi quodam asperitatis quasi studio . s. Odae argumentum potius sublime, a magnificum , saςpe varium: nam mihi ita

videtur; quaeeumquo in breve poema cadere possunt , ea θνicis numeris eolligare ius esse . Lauder, amores, iurgia, insectationes , vota , ad indu stendum genio exhortationes , sobrietatis eommendationes h , praeclare factorum , fortium, ac sapientum virorum,& publicae E e 4 tran. a Vide Scaliger. Poet. lib. a. cap. ars. h Id. l. a.

513쪽

gredimini memores pristinae viνtutit. Semper,n yraelio iis est maximum perieulum . qui maxime timent et audaria pro muro habetur . cais vete ne inulti anamam amittatis, neu rapti futi peeora trueidemini. De hortatur vero a discordia Iupiter lo. Aen. V. 6. CaelieοIae magni quia nam sententia ναι is Versa retro Mantumque animir certatis iniis quis

abnueram bella ItaIiam eoneurrere Teueris: Ωuae contra vetitum discordia r Quis metus aut bos,

Aut hos arma sequi , ferrumque Iacessere

Adveniet iustum pugnae, ne accersite , rem puνν cum fera Carthago Romanit areibus olim Exitium magnum , atque alpes immittet a

pertas.

Tum certare odiis, tum res rapuisse Iicebit. Nunc sinite , placidum laeti componiισ

6. Monitoria oratio, brevi ante animis admonitioni comparatis , lacti aut criminis laeditatem , perniciem , & vastitatem aperit: tum summa ope ad ea, cavenda, & emendanda impellit. Si admonere , iuxtaque non irri. tare velit moritoribus verbis, vehementissi. mis tamen , admonitionis asperitatem tempe.rat; si nihil curat a se alienare, modo adminnuerit , asperrime etiam commonefacit, atque invehitur Caes. Bel. Civ. l. r. c. I. Lenim Ius co 'I Senatui Reiquepublieae se non dein 'turum pollicetur , se audacter , ae fortiter sententias dicere velint e sis Caesare respiciant

514쪽

eiant, atque ejus aratiam sequantur , D sbi

consulum capturum.

. Consolatoria oratio apte initio satetur dolendi legitimam caussam maerentem habere , & interdum auget, ut in animum ejus invadat . Tum quasi . dominus remedia salubria adhibet. consolatuique ab humanae conis ditionis, humanarumque rerum indole, quod fluxa omnia in terris, quod ad virtutis lau dem , quod ad meritorum incrementum . quod ita divinitus constitutum , aut permissu in , quod ita necesse sit. Varia itaque malorum genera , de quibus soleris, varia dici varia in re jubebunt. Praeclare consolatur Ciceronem in morte filiae eius Sulpicius l. 4. epist. s. Posteaquam mihi renuntiatum es de obitu Tuιliae filiae tuae , sane quam . pro eoae debui, graviter moleseque tuli et communem. qtie eam calamitatem ex simavi . Etsi genus hoc confo Iationis aeeνbum es, tamen quod in praefentia oeceutat, quid fuit qαod illam hoc ιempore ad vivendum magnopere in Ditare posset , quae res ' quae spes quod animi sol

tium p ut eum aliquo adolescente primario com iuncta aetatem ageret y An ut , ,er M. liberos florentes videret , laetaretur ρ at vero, malum est Iiberos amittere . Malum nisi hoc peius sit , haec fu ferre , i ' perpeti . Guae rei mihi non me diocrem consolatronem artialit, volo tibi commemorare , si forte eadem res tibi minuere dolor em possit. Ex Asia redrens, eum ab Aegetna Megaram versus navigarem , eepi regιomes ei eum eirea prospicere : pos me erat Aegina, ante M gara , dextra Piraeus, stafra Corinthus; quae oppida quodam tempore florentissima esue runt , nunc profrata O diruta ante oculosia.

515쪽

iaeent e Icepi egomet merum sie euitare . Hem, nos homunculi indignamur ,s quis nostrum interiit , aut oecifur .s , quorum vita brevior esse debet, eum uno Ioes tot opprdorum eadaveopa projectis Uaeeant. Vis ne tu te , Servi , eobi-bore , ε' meminisse , hominem esse natum Uno tempore tot viri elarus i interierunt et de imperio praeterea tanta diminuιio' facta est , omnes provinetae eonquassatae sunt: in unius mulieretilae animula , si jactura facta sit , tantopere rommoveris p quae si hoe te fre non suum diem obtuser, paucis post annis tamen ei moriendum fuit , quoniam homo nata fuerat . Uideo missa. Et Virgilium Horatius I l. Od. I 4. Quis isderio sit pudor, aut modus Tam eari capitis 3 praeeipe Iugubrescantus Melpomene , eui liquidam Pater Vorem eum eithara dedit .

Ergo Quinctilium perpetuus sopor Urget ρ eui pudor , Θ justitiae θνον

Ineorrupta fider , nudaque veritar, Ωuando ullum invenient parem pMultis ille quidem flabilis oecidit, NulIi flebilior, quam tibi Virgili: Tu frustra pius, heu non ita ereditum Postis Quinctilium Deos. Quod si Threisio blandius Orpheo Auditam moderere arboribus fidem et Non vanae redeat sanguis imagini .

Ora i

516쪽

Orationes in genus judiciale

rejectae.

C A P. V.

a. A Ccusatio, sive oratio alterius factum reo prehendens, non ab hominis odio, sed a facti scelere , ac pernicie, se ad duci testatur . Τumi iacti illius iniquitatem , laedita. tem , in aliosque perniciosa exempla, audendi impunitatem, aut oppressionem, vallitatem , silitudinemque prosectam acerrime urget. Denique acrius εtiam contendit, ut nefaria haec puniantur facta. Belle Mopsus, & Damoeta sese accusant apud Virgilium ecL 3.

Mo. Die mihi, Damoeta, cuium pecus, an Me. - I ιλ. Da. Nan , verum Aegonis I nuper mihi tradiadit Aegon. Mo. Infelix o semper ovis pecus i ipse Nea

Dum fovet , ac , ne me sibi praeferaι illa

veretur s

. Hie Hienur oves custos bis mulier in hona . Et Decus pecori, ω Iae subducitur agnis. MO. Tum credo , eum me arbustum videre conis , Atque mala vites incidere falae noveIIas. Da. ADt bie ad veteres fagos, eism Daphnia dis arcum iFrusi, Θ calamor et quae tu perverse Me ualea

Et eum vidum puero Gnata dolabar , E e Et,

517쪽

3. Conquestio ab illatae iniuriae, aut calamitatis acerbitate ingressa rem argumentis omnibus eam exponit , expostulat, conque ritur , ac tolli obsecrat. Pulchre Ovid. r. Τrist. eleg. 7. v. et r. in infidelem amicum. Tantane te fallax evere oblivia nosrip Nictumque fuit tantias adire timor in neque respirarer , nec solarere iacentem

Dure, neque exequias prosequerere mear

Quid fuit ingenti prostratum mole soda

Vi fere, alloquii parte levare tui Inque meos si non lacrimam dimittere ea-

Pauea tamen ficto verba dolare' qui Idque quod ignoti fariunt, vale disere Dia

tem s

Et vorem populi , publieaque ora sequi 'Denique Iugubres vultus, numquamque vi dendos ti, I . a

Cernere, supremo , dum Ileuitque , dis Dicendumque femel toto non amplius aevo Aecipere , ω pariti reddere vore , vale Purgatio, si ve oratio se , aut factum suum aliquod invidorum , aut inimicorum calumnia, aut iniquitate tradu inim excusans certe, vel rectum ostendens ab ante actae vitae, aut ab agendi integritate orsa ; & brevi calumnias questa sui facti veras, & incorruptas rationes summa ope demonstrat; ac denique precatur, ne deinceps temere credatur, aut alio pacto se facturam pollicetur, aut communi quieti sua permittere profitetur. Ita Eex POm.

518쪽

Pompeius se Caesari purgat apud eumdem Caes. Beli. Civ. l. r. c. 8. Ne ea , quae Rei pubIleae ea sa egerit, in suam eontumeliam vertar: semper se Reipublicae eommoda priva. ris necessitudinibus sabuisse potiora ; Caesarem quoque pro sua dignitate debere Θ sudium .er iraeundiam suam ReipubIDae dimittere , neque adeo graviter irasci inim eis , ne , cum il-ιis nocere se speret, Reipublicae noceaι , ε e. s. obiurgatio , sive increpatio , aut invectiva in gravissimas statim querimonias irrumpit, quas majori ope, & acrius deinde a spe .rat, & confirmat, maxima minitans, nili iactum emendatur. Hor. EpOd. Od. 7. Ouο quo scelesti ruitis p aut cur dexteris tantur enses conditi Parumne campis, atque Neptuno super Fusum est Latini sangMinis Mon ut superbas invidae Carthaginis

Romanus arres ureret et Intactus aut Britannus ut descenderes Sacra catenatur via ἔSed ur feeundum vota Parrborum, sua Vrbs haee periret dextera . Neque hic Iupis mos , nee suis leonibus

f Umquam , ως. . .

6. Deprecatio, aut tolaratae in urae, vel calamitatis indignitatem vivide ob oculos ponens relevari postulat , aut admissi erroris veniam per suavissimas permotiones condona ari postulat. Hujusmodi est haec C. Claudii pro Appio Claudio apud Livium l. 3. Sordrdatus, ait , cum gentilibus eIientibus e in foro pre

Bensabat s gulos , orabatque, ne Claudiae genti eam inustam maeuIam vellent, ut carcere , O vinculis viderentur digni e virum ornat 1 simae

519쪽

LIBER IX. 437simae imaginis futurum ad posteros, Ietum M

torem , conditoremque Romani juris , iacere vinctum inter fures nocturnor, ac Iatrones verterent ab ira parumper ad cognitionem , eo-gitationemque animor, tir potius unum tot Clam diis depreeantibus condonarent, quam, propter unius odium multorum preces aspernarentur .

Variorum Carminum genera et materia : aliae leges.

C A P. VI.

T Pigramma est poema breve eum si In Lia ei euiuspiam rei , vel personae , vel facte indieatione , aut ex propositis aliqui/

dedueens a.

a. Duo sunt eius genera. Unum quod sim plex , aut narrationis appellant, & factum aliquod , aut animi sensum , aut quamcum que aliam rem complectitur quasi narrans. Haec autem narratio venusta , vivida, elegans , ornata esse debet, est enim maxime ad delectandum: & hujusmodi sunt plurima Catulliana epigrammata . Alterum , quod mistum, & compofitum vocant, aliquid velut narrando exponit, atque ex re illa exposita aliquid ingeniose concIudit: quam Pa tem epigrammatis argutiam joeum, & sales dicunt; quam interdum Catullus, optima rumque aetatem alii , fere semper Martialis, Ausonius, ceteri adhibent. Prioris exemplum sit Catullus epigr. II.

520쪽

LIBER IX. 449

quasi luctus caussa a r deinde etiam res iucundae , laetae , secundae , felices, ut assirmat

Horat. I. A. ep. 3. V. 76.

Versibus impariter junctis querimonia pri

mum p.

Pos etiam inelusa es ποιi sententia eom. por ;ac demum res plane omnes elegia scribendas eXcepit. s. Elegiae indoles, ac forma propria est insignes permotiones suavissime excitare, si valliae ingentis maeroris sint, sive ingentis gaudii, atque jucunditatis, easque ipsas suavi praesertim, ac delicato versu exponit. Si ampla, & magnifica argumenta suscipiat in. . signes motus subinde admiscet, & sua vi Ieni, juxtaque grandi oratione persequitur. Similitudines, & comparationes multo libentissime advocat. Ad carminis sit avitatem Ovidius raras potius litterarum elisiones adhibet, &fere sempςr trium sillabarum voce exame trum, duarum penta metrum concludit. Contra Catullus, Tibullus, ac Propertius amant saepe litteras explodere, & longiori voce concludere diligenti quadam negligentia , &suavi quodam asperitatis quasi studio . 6. Odae argumentum potius sublime, a magnificum , saςpe varium: nam mihi ita

videtur; quaecumqua in breve poema cadere possunt , ea θνDir numeris eoiIigere ius esse . Lauder , amorer, iurgia, infectationes, vota , ad indu stendum genio exbortationes , sobrietatis eommendationes h , praeclare iactorum ,

furtium, ac sapientum virorum,& publicae

E e 4 tran. a. Vide Scaliger. Poet. lib. 3, cap. ars. h Id. l. a.

SEARCH

MENU NAVIGATION