장음표시 사용
11쪽
H I. DIPSI HONITA septem dierum induetas, ut operari saeris magni Dei possent. Maῆnus ille Deus pectus movit. nec petita modo rex indulsit: sed ipse ad ejus cultum versus, bovos auratis eornibus , magnam thuris Aeodorum vim, deduci ad portas iussit, ae sacerdoti bus tradita immolari. Quid magis mireri an victo rias interpellatae patientiam Τ an saera non solum permissa, sed i nstructat sacra, quae eontra se cona tusque suos sustipi stiebat, fortasse de caput suum iis peti. Sed fructus, ut solet, pietati adfuit. 8e Iu daei moti inopinata benignitate, finem eertaminis. initium amieitiae Reere, ac se suaque Antiocho per-
misere MON. II. Sacra nee in periculis deserenda
I. Romani in aree Capitolina obsidebantur a GaI- Iis, elausis undique viis, nee aditu nec exitu. Quem tamen Religio invenit.quae nihil deterrita, Q. FABII pectus impulit, sacra solennia de familiaria in colle Quirinali, stato die , obire. Is cum adesset. ipse cultu habituque sacro degressus , per medias hostium stationes, itum tutum de reditum habuit: sve attonitis illis inopinata audacia; sive religionuetiam motis, ne pietati intercederent, quam nec Praesens perientum,nee mors in oeulis, pedissent. II. Quid PA USANIAS Spartanorum rex, de Grociae tunc totius dux Is in pugna nobili ad Plataeas cum Persis, in qua de Graeciae saluteagebatur: in gruente iam hoste de laeessente, suos eontinuit,. donee per saera & victimas Dii consulti pugnae an nuissent. Fiebat longius, Ze hostes interea cuncta tionem pro metu interpretati, magis instare, premere e multi E Graecis eadere. nec.vel sic tamen te
Ium remitti permisit: sed victimis multiplieatis. ω-pinas denique manus ad eaelum, de preces, tulitrVt s in fatis non foret inaras vincere; at sauem ne inultis. sed farinare aliγε memorabιli edito , mori in ligerent.
Auditus est, Be statim felicia exta et inde procursus. de victoria. Sed quis ille animus quam fixus obniaxusque '
12쪽
ET ET EMPLA POLITICA. xusque in ceremoniis patriis qui vel interneeione caedi eligebat, quam Diis invitis ferrum stringere III. At vero LVDoII CVS, cui DIVI praeno men virtus & merita pepererunt, Galliae rex: per ipsa pericula. imo infortunia, religionem assertum di defensum ivit. Vita ille Princeps di moribus optimus; iustitiae tutor unieus, histrionum osor, impiorum expulsor , ab anno duodecimo rex, in annum quinquagesimum sextum quo obiit, omnia ut verbo diem eaeIo, & titulo suo digna, edidit. Sed quod meae nunc rei facit, arma pro religionebis eepit. Primo in AEgyptum trajiciens, infeliciter
rem gessit, eopiis, eommeatu, machinis amissis. nec tamen animo. Iterumque magno exercitu in
Africam ivit, uxore, liberis, regno relicto e sed nec ibi felix, una re se putavit, quod vitam si non in acie, in expeditionditamen Muuit: id est. religioni donavit. Μortuus enim in ipsa Afriea r sed in sti m diu vixit, & vivit. e qua HENRICUS QUAR TVS Galliarum nune rex imperat: quem proavi illos animos. sed felleius sumere, bellis & victoriis
clarum, tacitummultorum est votum.
IV. Quid ante Ludovieu GODEFREDUS Loth ringiae re Bullionii Dux quam acres illi in pectore
stimuli, qui adegerunt rem tentare atque aggredi, vix Europae viribus patrandam Iudaea & Terra Sancta v profanis de impiis tenebatur: qui loca illa Christ Deo caleata , aut eruentata, illudebant ae profanabant. Perdolitum est piissimo Heroi s sienominandus est . di homine in eo aliquid majus: . militem eollegit. opes suas di avitum patrim nium expendit, fratres ipsos duos impendiL Deus autem coeptis quam palam adfuit ad sexunta millia
peditum, equitum eentena mastia armavit et exercitum.
quem raro Europa nostra vidisset. Scio esse, qui numerum minuanir sed suisse eertum est , etsi non
omnes pervenici. Venit igitur in Syriam. ει ut Iulianis olim verbis dieam) midit, virit. Rex Terrae Sanctae factus . victoriis & vita illustris obiitrquem mirari aliquando subiiti non & ipsum res
13쪽
tum in Divorum numerum, tam elaris testatisque
V. CAROLVS QVINTUS Imperator , multa 'vitae sanctimonia. praesertim iam senior, fuit. Pr ces ipse componere, noctu surgere & ad Deum funderer sed ardorem praesertim di studium intuenda religione profiteri. Voluisset & propagari dat aequerentis eius vox sepe audita . Quod per hella interna , di eum Christianis Prineipibus, Iaurea eriperetur, quam de veris profanisque B stibus posset referre. Sed quod in tuendam, novi tum quid in Germanico bello fuerit e quam 'periculose susteperit , animose gesshrit, feliciter consummarit. In eo , dum Saxonem pers
quitur', ad Albim fluvium t sub ipsum praelii tempus observavit imasinem Christi, in eruce adfixi, elumbea glande ab impio milite recenter trajectam. Stetit, re ingemuit: atque alta voee ad Deum clamavit . Domihis , si vis injuriam hane missis , Dres: etes utem me vindItem imum paratum. i. . Certe audivit.
di iuvit. fuga re dissipatio hostium ad ejus adspe- ωim facta, Dux ipse saucius in manus venit, do bellum uno praelio confectum. HON. III. Tuitia sariorum famam opotentiam donas.
I. Cuius civissimum exemplum est PHILIPPvs MACEDO r qui tenuis adhuc viribus; neque inclytus nomine, gradum ad illa utraque fecit sacro rum tutela. Phoeenses in Graecia. eum Delphie templo praeessent. bello impliciti. thesauros ejus Dei veteres di fama celebres tangere ausi, di muα tui titulo. quid nis spoliare resin odio & ex- lsecratione omnium eum esset, solus ipse non iram. sed vindictam etiam ων arma sumpsit. Contra su munt Phocenses, Onomarcho quodam duce e re iuncti exercitus, re praelio instruuntur. Ibi Philippus, pulcherrimo astu , suos omnes lauru eor
nari jussit s saerae Apollini eae sto est atque ita luelut Deo duce, α Deo dicatum exemitum,manus '
14쪽
ET EXEMPLA TOLITIC Meonserere. Factum re alacriter, & felieiter. eum, Phocenses ipsis insignibus violati numinis eon spe etis . in fugam eons emati, armis abjectis abeunt. α temeratae religionis poenas multo sanguine suo 'pendunt. In gratia & gloria ab hae re Philippus. auxit opes & regnum , quod obscuruiri & modi cum . validissimum Europae effeci tr & filio male riem ad illud Asiae quaerendum reliquit. II. CONSTANTINVΜ MAGNUM Iieet addere et eo justius , quod verae pietatis praebuit se asisertorem. Quam ea ad id aevi Iacebat oppressa ea dibus, ignibus, aquis et & caput aut vocem attolle re in ejus professionem nonierat. Ille ante Prinei patum affectum aliquem, & iam Prineeps amorem ostendit: templa Diis elausit , Christo aperuit. Se omni vi atque arte hoe nomen & numen ivit propagatum. An non se una imperium turbidis illis temporibus, & sed itioni factis, firmiter ad senectutem tenuit, & suis adeo reliquit. Prospera multa bello gessit, veterem Romam tenuit, fle novam struxit. Haec omnia cui accepto, nisi Religioni a que ejus tutelae, referat III. CARO L VS deinde MAGNUS iterum novi auctor imperii, qui id a Romanis vel potius Barbaris nam ii dominabantur in Italia ad Francos Ger manosque transtulit: is, inquam, palam hunc titu Ium debet inscripsitque tuitioni saerorum. Ter in Italiam copias duxit, & victrices reduxit r ut laborantem a seditiosis aut ab hostibus Pontifitem maximum , in libertatem assereret, atque etiam dignitatem. Eumdem potentia & finibus auxit. Ravemnate Exarcha tu , atque aliis in Italia, perpetuo do minii jure eoneessis. Alione etiam suo fructui alio. nam iam Imperator victorias inelytas peperiti deo laudabiles contra hostes fidei bellis fere lusceptis. Mauros in Hispania fregit & eomminuit; Saxones, Danos, Avares in triumphum,nee suum, sed Chri ni duxit. Plerisque enim errores detraxit, & lumen
veritatis nostrae infudit. Magnum Principem l dcunde. dixi.
15쪽
α I. LIPSI MONITAIU. At Hispaniae mentio ALFONSUM . sive ADELFoNsvΜ ut prisci ferestribunt, ejus regem mihi suggerit , ab ista hae radio florentem. Hispania scissa tune varie,de Μauricis armis regnis. que ineessa erat: multa recepit, iunxit: & semper in istis prima et eura, templa instaurare; vasis vestibusque. ad sacrorum cultum exornare. Memu ham agenti favor numinis adfuit, ut sale, cum antimosa audacia an temeritate diem, mura hostium explorabundus, atque id solus adieriti solus redi rit ae sese explicarit. idque eum agnitus interdum ab iis fuisset. Miraculum hie quis non agnoscat
Isto fervore i sie appellare debeo CATHOLICI
regis agnomen meruit et quod idem antea Recare datum ineoncilio Toletano, cum Gothorum gentem abjectis Arii delirii , , .in Ecclesiae eastra reduxisset. Ac tertium. idem in Fredinanda rege, Parrum memoria, a Iulio II. Pontifice renovatum . qui
Mauros tota inmania rimite di ab eo posteris su cessoribusque ad nune diem, gloriosum id di sole
V. Tene ego hie RUDOLFE AUSTRIA CEPraeteream te, qui fluctuans per dissidia Imperium stabiliisti. & gentem fatalem sceptris regnisque propagasti. Quo merito inquirere in Deum
re divina consultanefas, nec faelo r sed non est i quisitio, quae in aperto sunt memorare. Tu in m dira adhue fortuna, nee nisi Comes Habespurgensis, Pietatis multiplex studium praetulisti: & illi sequentem magnitudinem tuam vaticinia & divinae voees adscripserunt. unum videamus. Venatum forte, ut nobilitas illa & nostra solet, eum paucia in equo exiverat. Pluvius dios erat, re viae fractaedi sortentis: mee occurrit laeerdos , venerabilem di mystieam hostiam . extremum solatium, aegro laturus:& oecurrit pedes. Is adspectusPium pectus rerculit. nec sine indignatiuncula aliqua equo desiia
t: AE, Me vehi, te qui servaserem meum portas, pedibus . incedere ' in rerum, mele sum βις conscende, di equum
bisne cape. Iussio , non preces erant: Paret ille, Mi ste
16쪽
ET EXEMPLA POLITICA. I iste eapite revelato humilis sequitur, ad ipsas sedes aegri dedueit, ab iis eodem habitu reduei: Iam d mi & apud se sacerdos erat. qui ossicio attonitus, ω mente a Deo mota , bene abeunti dixit, & simul Imperium ipsi posterisque praedixit. Alii tamen ad Suevicam vatem hoc referunt: quidam & somnio sequentis noctis edoctum ipsum volunti undeundo' praedictio: & res illa certa, & rata ista fuit, isdem etiam nune ab eventis habet. Sed haec narratio Μ
NON . IU. Sacrorum antistites aut administros honorandas, audiendos esse.
I. ALEXANDER SE UER VS Imperator tanti eos Deit, ut iudieatas a se mussas, 1 Pontificibus atque Auguribus retractari, arque aliter quam ipse ee
sui siet terminari,aequo animo pateretur. Bona su
missio. non minuit, sed auxit Principale eulmen, imfra ReIigionem id posuisse. II. CONSTANTINUS MAGNVS, eum initio, ut fit, libertatis, fervor & fluctus, re eontentio ali-ctua , inter Ecclesiae proceres esset: indicto eonei lio Ni eno, ipse interfuit, & auctoritatem accommodavit. Ecce autem libelli plures, qui mutuas criminationes eontinerent, ad eum delati fuerunt: quos omnes quasi lecturus cogniturusque accepit. in unum fascem eollectos, in ignem statim, nee inspectos quidem , eoram omnibus jeeit. Duo videlicet eo facto signifieans, di indignum illis esse, tertare aemulatione aut odiis r nee se dignum, qui de iis iudiearet. quos Deus iudieare vicem suam in terris justahi. III. Iam ROBERTVS Galliae rex quam eos dem honoravit . di misceri iis honorem suum p tavit Seholas di templa adibat, loeum inter eos suismebat r nee orabat solum eum iis, sed in publieo Isallebat. Quin & cantica ejus saera, quae compta uit ediditque, Ecclesia etiam nune usurpat. Vir de mim & rarae sanctimoniae. eui Deus etiam mir culo attestatus est: eum, Mallonem urbem eo o a sidente,
17쪽
et 8 r. L IPSI MONITA sidente, muri sponte corruerunt. ipso interea Iaudes hymnosque cum sacerdotibus in tabernaculo
Iv. Sed hoe mirari quam imitari plures volunt. sicut & illud quod de os ΜANE . UR CHANE. Μ v RΑΤΕ . a quibus Tureicum hoe grande imperium fundatum coeptumque est , Annales ejus gentis hisipsis verbis c digna enim ea prodi in tradunt.
23uties convivas vocabant, vescebantur adhibitis Tati a nis sita Sacerdotes dicunt: P quorum praeceptis sadmο- nationibus inter convivandum arem praebebant, ct Assara- inum legi jubebant. De Principibus, an de Monachis
V. At submissionis exemplum etiam unum, quod horridae & , ut quorundam deliciae sunt, sordidα Pietatis videbitur, in HENRICO II. Anglorum rege. Ille suspectus in caede beati Thomae Cantuariensis Antistitis , non facto aut manibus eius , sed jussu consensuve patrata a de saepe admonitus, i renitens semper aut abnuens, ad extremum ipsa conscientia salutariter adducente, ad iplam locum sepulchrumque beati viri, Cantuariam venit. atque ibi statim in terram , simul & lacrimas, effusus Ue . niam paeemque petiit. Sancto deinde a poenitentia, limpetu, ad eoetum monachorum pergit, di multis. precibus impetravit, ut a singulis eorum ordine virgis vapularet. Nid dicam i stupeo. rex fecit.
sponte feeit; sui oblitus, dum Deum cogitat; iudi cit hominum , dum eoeli praemia. o si hic vilem, ibi beatum l imo & hie, dum Deus ipsa illo tem lzre eum attollit de magnifieat, Rege Seotorum ldueibus suis victo, capto ι di per triumphum a ducto. Plura in Religione liceat: sed seorsim jam Dei in libello, quem De una religiam vulgavi.
18쪽
, tam Religioni esse , ct in vanitatem , vilita
Eligio igitur Iaudabilis r sed sita velut inter
I duos scopulos, Superstitionem & Impietatem. quem utrumque suademus, & opus est, vitare. Subit miserari humanam eonditionem, sive ut Plu tuehi verbis esseram , , ερον ἐκ ζκου--, α ' ἐκφερ α , μου ictu trς δstri δαιμονίαν κέ νύτον, erra δε ἐις ὀλοω6- τῶν Θείων κη mea θ - οῦ humanam imbe- cimtatem , quasnem aut modum non habet, sed alias abripitur in Superstitionem se vanitatem , alias in Neglectum verum divinarum aut Contemptum. O utraque magna
pestis i sed illa erebrior, haec deterior: atque illa Pietatis ipsa imagine se commendat. Sed imagine.
neque aliud est, quam humanarum mentium traiibrium, Superstitio. Quae rudes, barbaros, & malefactos ania mos maxime tangit: κη ἐυάλωδον ait idem Plutar-ehus) ἐκ σβωμοi- φύο τὸ ςαρἔας ocis: Premum natu a ad Superstitionem genus barbaricum. Ea autem non aliud est, quam cultus Dei, quem, aut cui, non de hei; aut aliter,ac debet. Errat in eligendo : vel modum excedit in colendo, & serviliter, muliebriter, pueriliter se gerit. Proprius autem ei timor, & in quietudo et quae animos deprimunt, & ad nullam rem seriam aut altam patiuntur aptari.Itaque Principi fugienda maxime: etsi NON. I. In trist/bus aut a/versssape se insnuat: I. Quod in ALEXANDRO MAGNO notatum. qui omni quidem vita religiosus, in extrema ea adnane declinavit. Nam ita a limi re eo oris aeger jam se gessit, ait Plutarchus . . t nihil esset tam parvum
19쪽
rium regia erat plena: & plenus ipse malis euritque, mortem dum fugit, accersit. I I. An non in LUDOVICO XI. rege Galliae simile qui aetate & valetudine iam inelinante, me- dieis blanditur. & auri montes promittit aut d nat: deinde &sanctos viros evoeat, & e silvis ed cit, quibus vitam suam non emendandam, sed pro pagandam commendat. Tanto interea metu, ut marce munita, & fenestris ipsis atque omni aditu ci thris ferreis obstructo, sese includeret: id est, quid nisi in spontaneum earcerem daret o miser, hoe assidue times. quod semel faciendum est i hoc times , quod in tua manu est , ne timeas Pietatem assume, Superstitionem omitte: mors tua vita erit, di quidem beata atque aeterna. NON. II. In frivolis ast parvis se ostendit. Cujus rei cottidiana, paene dicam, exempla sunt. Illustre in magno Α v G V S T O. qui Auspicia ct amina , ait SuetoniuS, proceri yms observabat: sed nee Somnia sua. aut Hiena dese , negligebat. ne peregrιnavum quidem reluronum contempιον , cum Cereris Attata oste
vias instrari maluerit. Quid ei quietum , in talibus oc
QVAES TI UNC VLA. An inpopulo non utilis Superstitio, o Primipipermittenda'
A Prineipe igitur ipso removemus et imo ausim dicere , nimiam Pietatem. Munus enim ejus inestueor. quod a Divinis ad Humana etiam vocat: in quo ipso est Dei quidam cultus & honos. Nicephorus Gregoras stite hoe mihi diκisse videtur:
20쪽
ET EXEMPLA POLITICA. irexereuit Θjunxit, quique notitiam paνavit rerum varia. rum; ille vero populum regere . di ducere ad optima θιimus
est. Sed hoc eum ita sit: quid igitur inquiunt. an non populum saltem in Superstitione habere .Prin-eipi utile . & optandum est l. Sunt qui asserant, ω praestrtim e pristis. Nam mitigati ita animos, re faciliores reddi ad parendum. Livius Numam, qui Romam superstitionibus replevit , spectasse hoe
vult: θ omnium primum , rem ad mustam inem imperi stam, re istis temporibus rudem, efficacissimam, Destrum motum injecisse. Et vero facit ad ingenio m multitudinis. quae alioquin impotens ,sava , mutabilis, ubi vana religione eapta ess, melius vatibus suis sive & Deerdoribus j quam ducibus regibusque paret. Quin & Polybius Romanos laudat, re prudenter fecissis autumat, quod partem eam , qua Religionem ct Deos spectat, in republica sua se conformarim ct pane tragice extulerint, ut nihil sit addere. Quod mihi quidem videntur, inquit, PLEBIS CAUSSA feeisse . nam si de Sapientibus viris Rempublitam fas constituere I nihil opus sit tali ista inductione uti: at cum multitudo vana sit, is varia prater teges appetat, iratunda ae viventa , utile fuit interno hoe terr re, di Superstitimis velut tragoedia eohiberi. Haec isti: at
nobis non persuadeant, in bona republiea vitiorum put te fontem approbare. Mites animi fiunt, in quiunt. Imo viles, de istae persuasiunculae, ut cum Poeta dicam,
faciunt animos humitis formi ine Livum, Depressosque premisnt ad terram.
Nemo magnanimus, & alta meditans Princeps, ta res subditos suos velit. Obedientiores etiam sunte nuo, imo ad motus aut rebellionem proniores. Quoties olim, di nuper visum, pravae aut nova Religionis titulo, populum concitatum unus aliquis conesonator, sanctimoniae fama, ut telo , armatus . &eloquentia aliqua ornatus, quid non pserrat omitto vetera, aut exterae ante annos circiter centu HIERONYMUS SAVANAROLA Florentinus , religiosi habitu cin Divi Dominiet ecet a Matὶ tum vi----Minanctimonia, adhaec facundia, Disiligod by Cooste