장음표시 사용
241쪽
Insi. de poena temere : qui qui ialem etiam Tractatus Personas litigatorum respicit. Hac vero parte, haec generalis regula tenenda est, in jus mcatum quemcum
que sub eodem Romano videlicet Imperio consti tu tum ad eum qui iurisdictioisi praeest venire debuisse , vel hoc ipsum sciatur, num Iurisdictio eius esset. Hinc adeo
ux illa ra. tab. Si tu ius iscat , atques i. e. statim incunctanter I eat. tit. 4. dein ius mcandyCuius quidem regulae tum ampliatio. nes , tum excepti meς quaedam subjiciuntur . In genere quidem praemittitur rat. .
S; qaiis in ius vocatus non ieris, sis qui
eum vocamrit , quem ex edicto non δε- luerit. Speciales vero exceptiones sequentes
septem proponuntur, quibus, & singuli se me tituli destinati iunt , quibus scit. iajus υocatus a vadimonio deserto excusatur. Primo in ius eundi necessitate in ius vincatus liberatur , si vocatus sit , qui vocari non debuit, i. e. qui jure non potuit, veluti fine permissu Praetoris parens & patronus, Rc. ditit. . op.: imo & Rubrica d. tit. 3., I nam in nigro seu in ipsis legibus sib eo titulo positis nihil tale nodie continetur.J Sectinia in ius vocatus ab in jus eundi necessitate liberatur , si idonee satisdet, sita caveat et quo purtineat quatuor tituli
242쪽
Da Iu 3us V e A Do . 227 sequentes: Idoneti l .e. si de cautione fide tutaria agatur , u idoneis & locupletibus fideiussoribus, seu vadibus datis, non quibuscunque , nisi qui in ius vocatus est ex necessariis per uis sit , ibi enim qualiscunque fideiussor accipiendus est, veluti pro parente & patrono. Quod etiam
lege I a. tabularum eautum fuerat: tit. 6. In fus vocati , ut eant , aut fatis vel cautum dent . Caveri scilicet hoc casu opo tet, non etiam vi reum eximi , alioquin vi eximens poenali iudicio quanti ea res esset, de qua ageretur , tenebatur. tit. 7. Ne quis eum qui in ius vocabitur, vi exir
Porro Arma cautionis iudicio vel potius in iure sisti non unius generis erat verum quadruplex, pro diversitate scitiset reorum seu personarum . Alii quippe satisdare tenebantur fideiutaribus datis, puta caeteri omnes praeter sequentes et Alii iurato tantum promittebant , ut Persenae -Clarissimae . 3. Alii nudae suae promisi Onicommittebantur puta rerum immobilium possestares , & Respublicae . Quae quidem personarum & cautionum diversitcs obtinet & in aliis cautionibus , & stipulatio nibus Praetoriis. l. a. f.3. J. de ripam ηie tit. 8. Ωινἐ satisdare cogantur, vel 1ηrato promittant , vel si ae promissioni com mittantur. Κ ο 4.Ad
243쪽
etr 8 DI EsT PAR s I. Lra. II. q. Ad formam quoque seu diversitatem cautionis, seu satisdationis , pertinet illud, quod si ferri nomine noxalis actio de qua alioquin agitur lib. 9. ab aliquo
intentaretur , dominus servum defendens, um in eadem causa , in qua tunc erat,
donee iudicium acciperetur , iudi vio sui
promittere tenebatur : In eadem causa si-si: i. e. sic ut ne ius actoris ad experiendum deterius interea fiat. tit.9. Si ex no-xali ea a agatur, quemadmodum caveatur 3. Tertio . Imo & post cautionem quoque quandoque ericusatur Reus quadan- tenus, puta si sine dolo eius, per tertium
siquem, eiusque dolo factum fuerit, quominus Judicio sistat in tum enim actoritu Letum actio convelit, quanti ejus in- terfuit reum sisti: & eo demum seluendo non existente, in ipsum reum actio restituitur , ne propter dolum alienum reus lucrum faciat , & actor damno assiciatur. tit. Io. de eo per quem factum erit , quan i ιus quis is Judicio spat. q. Excusatur vocatus in ius, si, fin-rica causa , veluti morbo , aliave qua simili , in Iudicio se non steterit , seu v dimonium deseruerit. tit. II. Si quis cau
tio uibuae in judicis sistendi causa facti,
5. Item si eum in diem. tempusque uoue
244쪽
Dx Iu Ius UOCANDO. 229eatus sit, quo in foro Iustitium est veluti si feriatus dies sit , item si messis,
vindemiaeque tempore, quibus sora silebant, ut & die pridie Kal. Ianuarii, quo die vota pro Principis salute fiebant , vel si dilationem quis impetraverit . Neque enim alio fine hic positus est . tit. I 2. de feriis, dilationibus , o diverss temporibus. Ubi verba illa o diversis temporibus non sunt accipienda de temporibus dilatio, num, quod aliis visum eii , quique adeo putant , hunc titulum quod pollicetur non praestare , verum pro diversis temporibus, praeter ferias scit. Et hactenus quidem quinque Exceptiones . Sequuntur nunc duae aliae , quae in Edicto perpetuo ipsum titulum de in ius
vocando praecedebant, tanquam in ius vocationem vel eundi necessitatem praecedentes : nempe titulus edendo , o de Pactis .
6. Sexto igitur excusabatur Reu, si Actor actionem ei prius non edidisset , i. es actor non demonstrasset reo, sive in albo Praetoris sive Lisello, quanam actione e X- periri vellet. tit. de Edendo. In VO-caturus scit . alium, vel qui adver/ar: C necessiitatem in jus eundi imponi re vellet ,
245쪽
ago Diogs T. PARs I. L s. II prius, vel simul actionem edere debebat ,
ut sciret reus , atque apud se decernere posset, utrum cedere an contendere ultra
deberet: & si contendendum putaret, ve iniret instructus, alioquin nihil agebat actorreum in jus vocando qua causa ipsa &in Edicto perpetuo, R in Codice titulus hic de Edendo praemittur titulo de in fususcando . Caeterum edendae actionis occasione, hoc ipso titulo agitur & de editio- lne Instrumentorum litis , ut & de edendis rationibus ab argentario his, ad quos ieae pertinent.
Tandem a vadimonio deserto excusatur lReus , si interea de re vel negotio litigatore 3 inter se passi fuerint, vel trans lgerint , quod honoraria ferme amici ope- ira intercedente , ubi bellum quodammodo indictum est , fieri solet: Ecquis enim ide poena laboret , post transactum nego tiumi inopertinebat etiam Lex XII. lata lpost alias de in ius vocando, rem uti Pa cunt , orato ; ni ita pacant , in comitio ,σc. Atque hoc respectu , seu hac in occasione , subiiciuntur hic duo isti tituli, D utetis et ostendit lex z. is pr. β quis cauri mbus J: etsi latius sese alioquin illi porri-gmi , puta tit. I . de Pactis, O titulus ult. de Transactionibus4
246쪽
Ubi agitur de Personis', qua liti prosequendae
Iri. Asiae coniectis , seu litis apud mgiserarum contestatio ad Iudicium accipiendum, tertium momentum est in actionibus: quando videlicet post fundatam Magistratus Jurisdictionem , postq ;rei in ius vocationem , partibus iam cominus pro tribunali constitutis, Praetor coagnitionem suam & audientiam praebere ia-cipit. Nam & ita lex xii. tab. Nisi ita pacunt in comitio aut in foro , ante meri diem casiam concito , cum perorant ambo praesereres , Et quisq; pro se quod a Magistratu desiderat , postulat . De quo hoc libro agitur, servato in hoc quoq; E- dicti perpetui ordine. Hac vero parte spectanda sunt duo, i. Personi liti subsilientes; r. Deinde Cavo controversaeq; adeundi Praetoris , seu quλrum causa Praetor adibatur. Primo de Persenis .. Ad litem igitur contestaadam, atq: adnegotium traitandum , litem
247쪽
DIGEsT. PARs I. Lin. III. ii temque prosequendam, pro tribunali Variae personae interveniunt, ut Postulatores,
qui si pro aliis postulent Advocati dicuntur, de quibus est tis.1. de Petulando: po-βι lare en ini est desiderium suum, vel ami ci sui, in iure exponere, vel alterius desiderio contradicere . J Pintro non omnibus, vel non semper postulare , vel Advocatis quibusq; esse licebat, imo tres ordines Edicto suo Praetor complexus fuerat, eorum quibus postulare vel omnino non liceret , vel non promiscue o de quibus in genere, disto titulo . Quo sane quoq; numero sunt infames : Neque enim infames advocationis munere pro omnibus fungi possunt: Qua quidem occasione seu respectu inseritur , ut in Edicto perpetuo , ita & hic quoque tit. I qui sese alioquin latius porrigi I J , at de his qui notantur infamia . Quo
titulo ostenditur , ex quibus causis infamia irrogetur, quomodo etiam titulus iaCodice concipitur . T. Praeter Advocatos sunt & aliae personae, quae liti peragendae supersunt & accedunt : Puta Procuratores defensores;
Illi Actorum , isti Reorum de quibus hoc loco ordineq; agitur, pariter ut in Edicto ) tit. a. de Procuratoribus de-
248쪽
DE C A u s ae C o v I E C T I o N. 233 Qui quidem titulus , etsi ad quoscunque Procuratores negotiorum pertineat, proprie tamen ad Litium procuratores spectat : Sic quidem, ut eo inter alia agatur de compellendo procuratore , qui in se litem suscepit, iudicium accipere, & retro, de mutandis quandoque Procuratoris causis : tandem de Procuratore dato ab actore ad actionem exercendam , cogendo ad eundem defendendum viri boni arbitratu. Neque tantum huiusmodi privatorum procuratores exiliunt , ut defensores ; verum etiam Giυerstatiam si .e. Societatum,
Collegiorum & Corporum sui Procuratores quidem existunt e qui quidem res & Undiei vocantur, qui scit. Unive sitatum nomine actiones movent , seueXercent, easdemq; defendunt; qui quidem vel a lege designantur, vel lege deficientea duabus, ut minimum , partibus ordinis seu corporis constituti sunt . tit. q. cujusque Universitatis nomine vel contra
Et hi quidem omnes ex mandato alienas Actiones exercent . Alii 'quippe sunt voluntarii , qui sine mandato , seu , alienis sese negotiis litibusque offerunt, &iainrveniunt, eaque exercent, vel excipiunt,
249쪽
qui negotiorum gestores dicuntur ; de quibus tit. 3. de negotiis gutis. Qui & ipse titulus , pariter ut titulus
de procuratoribus , etsi ad quorumcumque negociorum, etiam extra Iudicium, gestore' pertineat , attamen hoc loco propter lites positus est. Ab his autem omnibus, sive pro se agentibus, postulantibus , sive pro alio in tervenientibus , Calumnia abesse debet, alioquin is , qui ut calumniae causa negotium faceret , vel non faceret , pecuniam accepisse probatur, peculiari actione in fictum tenetur: intra annum in quadruplum ejus pecuniae quam accepit ; post anuum
in simplum . Et haec quidem muli ultim de Calumniatoribus tum ordinis ratio, ad exemplum quoque Elicti perpetui. tum sensus est. Hactenus Praeparatoria Iudiciorum; nunc
250쪽
stratus aditur ; ac primum I. RESTI TUTIONIBUS: Σ.-RECEPTIS.
a Asiae, seu lilara, resque &contruUe siae ipsae , earumque differentiae, ex quibus , vel ob quas Praetor aditur, in actionibus quarto loco spectandae sunt. , Causae igitur resque, seu Controversiae sunt vel Civiles, vel poenales, seu crimi .nales. Civiles intentantur triplici fine apud Praetorem , puta ut vel I. Restituat amis Iam actionem, ae proinde & rem : a. ut Recepta , ossicio seu Ministerio quodam publico praestato, restitui iubeat et 3. ut novum nunc primum Iadicium constituat. I. Prima causa resque civilis, ob quam Praetor aditur , est in integrum Resituris i. e. redintegrandae rei, vel cauta actio,
auctore Paulo . Cuius proinde tractatus , ut in Edicto perpetuo, ita & hic quoque, hoc ordine,
hac ratione positus est , non ea, quam reddunt alii , occasione tituli de postulando, quo infamia notati, nec in integrum restituti, postulare pro Oainibus prohibentur, quod