장음표시 사용
301쪽
284 DiogsT. PARs III. Ian. XIX.ptioni & venditioni proxima est , aequaliter utriusque contrahentis utilitatem comtinet. tit. a. Locati conducti . 3. Item Hiimatae rei venditae traditio , nam & hic contractus emptionis similis est, unde aestimatoriae actioni nomen. tit. 3. de Uimatoria. q. Rerum permutatio itidem aperte utriusque contrahentium utilitatem continet. tis. q. de rerum permutationibus . Denique in uominati Contractus quidam sunt , qui utriusque contrahentium utilitatem continent , & permutationi accedunt ,& ex quibus incertum petitur, unde interii Cioilis actio ex iis competere
dieitur. l. 7. f. a. in fin. δε Pastis veluti hi quatuor , do ut des, do ut facias facio ut des , facio ut facias : Ex quibus quae actio competit, praeseriptis verbis dicitur ; ideo scilic. quia negotium , quoduerto nomine exprimi non potest , per rei - gestae notationem, narrationem , verborum
que circumscriptionem , exprimitur ubdenda est lex ε. de transa ictionibus ). tinuit. de praescriptis verbis , O in factum .ctionibus .
302쪽
CESSORIIs rerum creditarum lib.
2. De NUPTIIs lib. 23. 24, 23. 3. Et de TUTELIs lib. 26. O a .E x LIB. XX. De Adminiculis R/rum Creditarum , ae primum de PIGNORIBUS: 'pothecis .
ADminacula , seu pedissequae actiones,
z - -κOga, rerum creditarum seu contractuum, nunc tribus libris interjiciuntur a Juithiiano e interrupto , quod ipsemet profitetur, duabus constitutio-
nibus de confirmatione Disesorum , Edicti perpetui ordine . Nam
303쪽
286 DioEsT. PARs IV. Lia. XX. Nam ni de duobus libris, puta et O. Retr. dicam, in Edicto post titulos de Actio. nibus empti, locati , de aestimatoria: subjiciebatur statim tractatus de Nuptiis ; de longo post intervallo in Edicto actum de Astione Serviana , & de Salviano interdi-eto pignorum nomine : in trict tu videliincet de Interdictis: de Edicto vero militio nihil in Edicto Praetoris continebatur, cum de eo proprium esset Hiilium Curulium Edictum . De Exce Ptione rei venditae , actum in tractatu de Exceptionibus . De evictionibus actum suo , & con- tinuo loco , in trastatu de empti , &venditi actione . Tandem de duplici stipulatione in materia de stipulationibus. Igitur haea omnia hunc in locum a Iustiniano compulsa , congesti , eo fine ut tra-dsitus de pignoribus & hypothecis longe distaret a tractatu de pignoratilia actione: quia caetera Emptionum & venditionum consectanea essent , & actiones hae quasi pedusequar illarum , ut ita quae de eodem loquuntur, iungerentur. Q aae omnia Iustinianus ipse praelatur . Quod librum
22. attinet, non aliam Iustinianus ordinis
rationem reddit, nisi hunc librum seu tractatum excogitatum de Usutis , Probationibus , Praesumptionibus , & iuxta tra-dlatuin de rebus collocatum. Nihil scilic. de
304쪽
DE PioNORIA. ET HYPOTHEC. 287 de his in edicto Praetoris comprehensum fuerat, & visus hic locus opportunior Iu stiniano huic tractatui interjungendo: NO'l bis interim haec series placet, ad tuendumi Iustiniani institutum. Adminicula , seu pessissequae actiones re-
Ium creditarum varii generis sunt : Histi enim vel securitas creditori conciliatur , F vel Indemnitas emptori , vel lucrum ad- , Ventilium quaeritur , vel denique mixturae
quid ex his omnibus est. I. Securitas creditori conciliatur Pigno-ὶ ribus & Hypothecjs , quorum tractatus ad F sex capita refertur . Primo de his agitur, in genere, a. ut&de modo pignoris con-
γ trahendi , tit. r. de pignoribus o Dp i, thecis . Inter quae & illud est , quod pi-
gnora & hypothecae, non expresse, seu ma- nisectarie tantum, verum etiam tacite quan-
, doque , seu Justa quadam praesumptione ,r praesumptaque partiam voluntate , vel le- gis seu iuris dispositione, potestateque coni trahuntur, unde duae pignoris & hvno thei cae species enascuntur , expressuit. & tacis tum ). titui. 2. In quibuς causis piguως velis theca tacite contrahitur. Et haec de modo contrahendi pignoris, eiusque adeo speciebus. q. Nunc de rebus,
. quae pjgnori obligari possunt: scilic. non
305쪽
a 83 DIOEsT. PARs IV. LIB. XX. omnes res pignori obligari possunt , neque ab omnibus . rit. 3. res pignori vel hγpothecae datae obligari non possunt. q. Jus in pignore saepe evenit ut plures habeant: Sic quidem , ut quia modus ejus non omnibus sussicit, alii aliis potiores sint pignore vel hypotheca et veluti. I. Tempore prjores, quive in priorum locum successerunt. 2. Priυilegio potiores, seu privilegia i i . tit. 4. Qui potiores in pignore , isthypotheca habeantur. 5. Superio ibus ita constitutis , utilitas iam pignoris haec ei , ut distractio ejus, debitore in solutione cessante , permissa sit, solennibus tamen iuris praemissis. tit.
6. So itur denique pignus certis modis, puta satisfaciente quoquo modo debitore.
rit ult. qui us modis pignus , vel Opothe ea solvitur. Ex L1B. XXI. De Adminiculis , seu Remediis EMPTO
a. π Ndemnitas emptori nominatim , con-I ciliatur . seu quaeritur remediis, seu adminiculis sequentibus, &actionibus
306쪽
DE ADMINIC. EMΡΥ. COMpgr. 28, pedi quis seu Ministris πρακολουθημα TIAc primo quidem AEduitiis acti ibus arbitrariis quae proditae sunt ab Κdilibus
Curulibus penes quos cura fori rerumque venalium erat, & ut venditiones rite celebrarentur, fraude omni submota .) Nam
si damnum sit in re empla , puta si vitium
aliqci d in ea sit animi aut corporis , aut morbus occultus, ob eam venditoris reticentiam, emptori actio datur. Item si venditor aliquid dixerit promiseritve circa rem venditam, duplex his casibus aedilitii Ediam remedium competit . I. Redhibitionis , i. e. ut Venditione in totum rescissa, venditor rem refuso preto recipiat . 2.Mlimatoria quanto minoris : qua quidem astione venditio non rescinditur , Verum ex pretio tantum detrahitur redditurque Emptori, quo minoris res est, & quanto minoris is emisset , si vitia illa scivisset . t r.
1. de AEdilitio Edicto, redhibitione ,
quanto minoris . Si vero Extrinsectis damnum accidit' , ut quia res empta a tertio revera evicta fuit adversus yenditorem actio competit, modo in smplum , modo in duplum ex aedilitia stipulatione . tit. E.
307쪽
:qo Dro. PARS IV. Lrs. XXI. . nectitur & continuatur: non quasi AEqilisco Edicto appliceatur aedilitiae stipulatio
Adversus evincentem alioquin quemcunque emptori competit exceptio rei venditae & traditae. tis. ult. de Exceptione rei menditae traditae .
Et hactenus quidem de iis adminisulis, quae rebus creditis propria sunt. E x L I B. XXII. De Tribus aliis Adminiculis , puta ae
SEquuntur deinceps tria Adminicula
alia , quae ut rebus creditis quoque competunt, ita ad personarum quoque nexum , & ad causas alias imo & Criminales ambitu suo pertinent . Unde hoc loco posita sunt quasi in confinio , inter tractatum de actionibus descendentibus ex rebus creditis, seu contractu , & iis quae
descendunt ex personarum credito. 3. Lucrum igitur adventitium creditori cuicunque , seu ex quacunque causa , sive eX contractu , quod frequentissimum, siue ex personarum nexu, quaeritur , extra seu praeter rem ipsam , vshris , fructibus &causis
308쪽
m ΤRrgus ALIII ADMINIC. 29 Icausis , & omnibus aliis accessionibus; Quae ex sola mora quandoque debentur. rit. I. de Ufuris Frustibus , causis, o omnibus accestonibus , o mora.
Caeterum uberrimae maximaeque usurae
permittuntur, quoties pecunia L i .e .res qua libet credita J periculo creditoris est , veluti si navigaturo ea conditione Credatur, idque est, quod nauticum foenus, & pecunia trajestitia dicitur. tit. a. de Nautico
. Mixtam causam superioribus omnibus, obtinent sequentia adminicula & accidentia rerum & actionum, non tantum in actionibus, quae descendunt ex rebus creditis, verum etiam in iis, quae descendunt ex nexu personarum , imo & in criminalibus. I. Primum Probationes & Praesumptiones . tit. 3. de Probationibus σPraesumptionibus : quae quidem fiunt vel per instrumenta r tit. q. de Fide Inserumentorum amissione eorum : vel per testes . tit. 3. de resib. 2. Item Ignorantia, cuius in contrahendo , Vel quasi contrahendo aliisque iuris materiis, seu articulis saepe ratio habetur. Ignorantia enim, quandoque lucro captando , modo ad damnum saltem evitandum,
prodest . Qua parte , t ut breve iaciam Jtenenda est Papiniani regula : Errorem fae-N a ti
309쪽
D ne maribus quidem in damnis vel comispendiis obesse e Iuris autem errorem uequidem foeminis in compendiis prodesse rCaeterum, omnibus Iuris errorem in damnis amittendae rei , non nocere . tit . ult. de Ju-ji, o fasti ignorantia. Hactenus de rebus creditis , & admini culis seu pedissequis actionum, quae ex iis descendunt , sive propriis , sive communibus cum iis, quae descendunt ex person rum nexu, de quibus mox statim.
Nunc ad ordinem Edim perpetui reditur . Ex L Ia. XXIII.
De NUPTIIs . Ac primum de tempore Nuptias praecurrente. 6. Exium civilium controversiarum ge- O nus nascitur ex quodam Personarum nexu, seu credito, sic ut dicam , seu ex quasi contractu, ob aliquod scilicet anim xum & pesonarum vinculum , quandoque etiam , nulla re intcrcedente . Hujus vero generis sunt duo sequentia . I. Nuptiae seu Matrimonium. 2. Tutela. De quibus deinceps agitur , libris sequentibus quinque, servato hac quoque parte Edim perpetui ordine . Nuptiae inquam , cre-
310쪽
Ds N u p T I I s 293diti, seu nexus personalis species est , Mideo de eo hic agitur per se , non occasi ne dotis dictionis tantum , quod. non nul l parum apte censebant. I. In Nuptiis tria tempora spectand sunt . I. Praecedens eas . 2. Intercedens, .& constantis Matrimonii . Succedens1 seu tempus contrahendi, constantis, soluta
tertium vero, μιέσον. I. In contrahendis nuptiis hae tres visi nes Occurrunt . I. Sponsalia , quae sunt mentio & repromissio futurarum Nuptiarum . tit. I. de Sponsalibus . E. Rit&s
Nuptiarum , verbo Pontificali i. e. quomodo seu qua solennitate, & ' er qua ηpersonas rite , seu secundum leges nupVM contrahi, vel consistere possint. tit. de Ritu Notiarum . 3. Datis ab uxore datio, dictio , vel promissio. Cuius sane ius varium admodum est & multiplex , imo& singulare. m. 3. De Jure Dotium. Sed& aliquando , prout pacta datalia intercesserunt, quae utique admittuntur, si modo dotis conditionem deteriorem non sa-ciant , neque bonis moribus, aut Iuri Cia vili adversentur . tit. 4. de Pactis dotalmsus. Illud Dotis inaestimatae singulare est, ex L. Italia, ut ne maritus, licet dominus