장음표시 사용
21쪽
Ruamquam multa sn , ad ipsas artes proprie non pertinentia, tamen eas adiuvant excitando adii eis ingenium. Itaque ista qκoque naturae rerum contemplatio quamvis non faciat medis eum, aptiorem tamen medicinae reddit . Pro
fecto veri iis ιβ , 9 HIPPOCRATEM 9 ERASIST ATUM 9 quieumque alii,
non contenti febres di ulcera agitare , rerum quoque naturam ex aliqua parte rerutati sunt, non adeo quidem medicos fuisse, verum ideo quoque maiores medicos extitisse.
22쪽
de singularium quarundam corporis humani partium vita propria tum alias , tum Praesertim in Institutionibus Phyfiologicis a me disputata sunt, uti pluuium virorum egre gie physiologice doctorum uffragium, ita alio
rum noi mullorum censuram tulerunt. Eminent in his postremis duum virorum Italorum DO
LINI b , Medicorum celeberrimorum: quo rum maxime huic vitam istam propriam brevi manu ad qualitates occultas referre placuit. Quae quidem cum legerem, neque mi ratus sum, neque indignatus.
23쪽
Haud insuetam enim esse eam loquendi aut comparandi formulam quibusdam Italis physiologis , quando de aliorum circa vires vitales laboribus iudicium ferunt, pIidem no ram; cum vel ipsus HALLERI de irtitabilitate sententia itidem a binis Italis, iisque non infimi subsellii physiologis, Io. Bapt. BIANCHI dc Io. Bapt. FΕ' expretiis Verbis qualitatibus occultis accensa luetit ta) .
Immo vero Iecte Sc vere eos loquutos esse, lubens concedo, dummodo occultarum qualitatum vocibus eo sensu usi fuerint, quo unice has de quibus agimus virium vitalium
species iisdem appellari posse sanus quisque dedoctus Sc aequus fatebitur, ut scilicet determinationem aliquam corporis notet, cuius ratio sussiciens ex partium componentium indole, structura , dc mechanismo reddi a nobis ne queat b . Id solummodo tunc non capio, quomodo tantum vitam propriam aut irritabilitatem eo referre potuerint , cum me qui dem , cum aliis candidis naturae cultoribus . in ea opinione semper fuisse profitear, quicqquid est virium vitalium , quod nempe caussas a) U. opustoli di va0 datori sulla irritabilita Halleriana , rucretii da Giae. Bart. FABRI T. II.
b) V. HOLLMANNI primae limae philosopbiae
24쪽
ic naturam earu in speetat, si quas unquam, in universum pro longe maxime occultillimis
Eidem doctae ignorantiae tribuendae tum multifariae id mirifice ab invicem disΙerentes notiones & desinitiones. quas de vi vitali ipsa vita exhibuerunt physiologi; tum vero infiniti eorum dissensus circa sedem vitalitatis, num V. g. unice solida corporis humani eadem praedita sint , an quoque fluida ; & posito hoc , num
tantum sanguini insit , an vero quoque reli quis humoribus ; quod vero solida attinet , cuin .am eorum parti constitutivae proxime in haereat, num V. g. glutini item, num omni bus corporis nostri solidis conveniat, nec ne porro, num unica saltem sit vitalitatis species,numve plures ab invicem distinctae vires , vitalium communi nomine comprehensae dc
Similes aliorum eonfessiones citavi in L. siber dea
25쪽
quae sunt id genu L problematicae questioneqaliae, nimis sane aperte demonstrantes, quam occultae adhuc lateant , tanquam in DEMOCRIΤI puteo , qualitates ipsarum de quibus
agimus virium vitalium. Minime vero obscuritas ista, qua haec summae dignitatis doctrina adhuc premitur, quenquam absterret veri cupidum, quin diversissimas hypotheses super qtiaestionibus istis formatas, ponderet: iis autem, quae ipsi prae
reliquis rerum naturae eiusque phaenomenis CC nsentanea Videatur , tanquam verisimillimis calculum suum adiiciat, id quae ipsi tum observando , tum meditando ad illustrationem eorum facientia occurrerunt, suo iure liceat defendere . Qua quidem licentia Sc ego utar, Sc quaedam tum de vitalitare putativa sanguinis , tum de vita propria in quibusdam Corporis humani organis, ut mihi quidem videtur , haud inficianda, proponam . Quae tamen cut summi HARVAEI verba quodammodo mea faciam a me super hac re dicentur, non ita accipi velim, quasi ea e tripode
prolata existimem, aut aliorum omnium suffragia extorquere cupiam e sed libertatem illam, quam aliis libenter concedimus, nobis etiam iure merito poscimus; ut, quae in Obscuris rebus veri fimilia videntur, ita offerre
diceat, ut , quod CICERO ait , refellere sine pertinacia de re Pelli sine iracundia parati simus.
26쪽
De vi vitali sanguini deneganda. Vae argumentum de vi vitali sanguinis,
antea iam a me singulari libello tractatum, recognoscerem , praeter alia inprimis me movit Claiscum, quod nuper ad manus venit , desideratissimi Ιo. HUNTER de sanguine opus post humum a , cuius non exigua pars iuvindicanda sanguini vitalitate versatur. Operae pretium itaque duxi , intactis iis , quae iam ante Ochennium super ea re a me dicta sunt, principalia ex iis enarrare , quae me ab eo inde tempore magis magisque in ea , quam tum defendi, sententia ultro confirmarunt. A priori ergo quod aiunt , nullam in universum patere rationem, quidni Be fluida vitalitate praedita esse possint , id quidem eo lubentius Concedo, quo magis ipsae de suiditatis essentia notiones relativae di ambiguae videantur ; quodsi v. g. fugacitanos mucores
27쪽
miliaque vegetabilia humidissim et tenerrima
eum tenacibus resinis compares, aut pulli in ovo recenter incubato prima rudimenta gelatinosa , immo vero de in ovo in ecundo cica
triculam a cum picea a murea, quae in follieulis mose hi aut castorei secernitur . Ita dc cruoris glcbuli quod soliditatem attinet vix ac ne vix quidem tot animalculis infusoriis
cedere videntur : etsi neminem unqliam vel
ex strenui sit nais vitalitatis sanguinis defensori in 'hus eam ob speciem aliquam soliditatis istos apsos globulos vivos dicturum aut cum vermiculis quos diximus comparaturum confidimus , cum non nisi inactuose de fingulatim
in Hane enim ei catriculam aeque ae membranas peculsa res in ovo conspicuas, pro solidis, & quidem in recenti ovo, etiamsi cynosurum fuerit, pro solidis aliquamdiu vitalitate quadam praeditis , habendam esse puto ; quod sane nemini absonum uidebitur, qui re centis ovi interiorem fabri eam subtilius gerutatus meminhianas eius eum similibus simplicissimorum animalium ,
. g. cum vesiculoso sacco vermium ex hydati dum genere tem paravit. In primis vero illud memorabile, quod neglexisse videntur qui ovo uuper ad vitalitatem mu-puinis demonstrandam usi sunt, etsi iam a magno HARVAE O annotatum fuir, putridam in ovo corruptionem in ipso cicatriculae loeo incipere, documento, tamdiu solum integros manere ovi suecos quamdiu solidis quae diximus vitalitas inelt, quae quidem in cynosuris ovis minor & fugacior quam in foecundis, quod ipsis uni esa matre absque masculi seminis contagio vita ista m nona cara rnu, eata fuerit .
28쪽
reliquae sanguinis massae eos innatare autopsia
doceamur . At vero sanguineum suentum materiem tamen continere contendunt, ex qua Omne so
lidum vivum nutriatur. Quam parum autem roboris insit eiusmodi ratiocinio, vel hya Cinthi me monent , quos, dum haec scribo , ante oculos habeo, laete iam virentes , et sthulbi eoium a pluribus retro generationibus Unice aquae sontanae superficiei impositi sint; quod quidem aqueum elementum itidem male Diem plantae suppeditare lubens do, etsi nunquam mihi persuaderi patiar, ideo θί vitalita tem ipsam eidem sontanae aquae inhaerere.
Requiritur quidem humiditas in solido
vivo , ut vitalitatem suam actu exerere pos sit. Tantum vero abesse , ut humidum illud ipsum vitalitate praeditum elle debeat, notis fimis exemplis viventium ex utroque regno Qxganicorum corporum docemur , quibus mera aqua eo scopo sufficit , immo quae deficiente ea , exsucca quidem & exficcata omnis Vitae orba Sc expertia videntur ν attamen Vitale Principium eatenus conservarunt , ut . aqua tantum denuo irrigata, reviviscant , dc tan Chiones oeconomiae suae organicae denuo con tinuent Idem testantur semina plantarum , quae, etsi per integra secula sicca servata fuerint ,
29쪽
nihilominus priret pium vitale ita retinuerunc
in temeratum, ut postmodo terrae gremio colu
missa, rite germinarint a) . His ergo vitale principium tenacissimum 6c quod & in ex-
Succo Corpusculo alto somno sopitum, simpli
cis aquei stiaeuli accessu denuo excitari potest. a U. Generosi R docti immi viri de St. SIMON
egregium opus, des lacinies . I t. SUI ETENII Comment. T. ΙU. capite de podagra. Non zolum propriae speciei vitale principium plantarum semina retinent , verum parentum imaginem reviviscunt; quin immo quod alia occasione nota υivide meum Programma de Nitae vegetabilis ac animalis analogia. Titini i706. 8.' pag. I 3. , quum eX asino & equa , aut ex ea & asino, mulus seu hybridum nascitur animal , quod dissimile quidem in toto eit parentibus, & aliquid a matre, & aliquid a patre tantummodo accipit; sic etiam plantae hybridae ex utraque Specie plantarum parentum aliquid peculiare retinent. Semina collecta Nicotianae rusticae, cuius pii lilium apolline Dieotianae panniculatae conspergebatur, nata, Nicotianam producebant hybridam, quae nee rusticae, nec panniculatae similis erat. Nilotiana enim rus ea gaudet foliis ovatis, & corolla breui viri do- lutea ', econtra Nicotiana panniculata foliis instruitur lanceolatis, corolla longiori, luteo- viridi, & caule longissimo : m trana vero υbrida in omnibus hisee partibus medium tenebat. Huiusmodi plantarum hybridatio etiam in alii vegetabilibus contingit. - Animalium ad instar plantae monstra quoque producunt, quae ex nisu formativo erroneo, ut in illis, non solum . verum etiam a telluris calore, frigore, , elimatis natura, ab humi cultura, ab insectis, aliisque caussis ignotis pendere videntur.
30쪽
' Perfectioribus contra animantibus, ut Vul go. VOCantur, vitalitas maxime mobilis a , de quae humore stimulante longe magis compo sitae indolis, sanguine nempe , indiget. Atta men neque ratio , neque experientia illum ipsum humorem, etsi magis compositum, re apse vitalitate praeditum et Ie , demon: hrant. Immo vero si a simplicissimis corporibus organicis per animalium exsanguium c ut antiquitus appellabantur ordines progrediaris , de in his praesertim ea cogites animantia, quae, ut tot erucae, omni syrtemate arteri OSo aut Venoso plane destituuntur, hincque ad frigidi, sed iam rubri sanguinis classes, demumque ad ipsa calida pergas, nullum in ea scala terminum figere licebit, ubi primum vitalitas humoris, animale solidum vivum irrorantis, sive
a In organi eorum entium ordine conveniunt pleraque telluris corpora . sed diverso modo a generaliori recedente varia se habent ita , ut miras inde exceptiones functionumque modificationes nostri aevi maanorum Observatorum, uti eeleberrimorum BR UNONIS, ΜΟ
HUFELANDII industria edocti simus. Differunt hinc eorpora viva ab effectu eommuni virum excitantium,& in ei tabili rati; gradu, in his maioribus, sublimioribus, & perfectissimis; in illis minoribus, debilioribuet,& pene confusis. Ad primam classem animalia, ad alteram vegetabilia pertinere videtur. BRER A.