장음표시 사용
91쪽
controversiarum adsertiones non semel collocare solent, cuis rus industriae, sagacitatique Hortensium Cicero commendare videtur,in prima oratione in Verrem, simul atque in Bruto. . His adde, adsertionem iudicationemq; facti propositi qua-doque ex alijs rebus duci posse, utpote ex fama,rumore&como
muni opinione: Famam quae vox communis dicitur apud In nocanc .rnquisitionis,ctucus appellamus, ct irae a certis autoribus
de re quadam fando in vulgus spargitur: id autem quam repen te fiat, Ovidius eleganter describit in n. lib. Metamorphoseos. Verum ad nostrum institutum quod pertinet,fama ortum hahere debet exprobabili causa,&in rebus modici pra iudici jbare quoque consue vi tua in Ipropriuatis. C. deprob. ct in L νω achM. C. de iure itu Alioquifama coadiuvat 3bationes nostra
di semiplene i intum,idque in civilibus, probat: adeo ut si alijs
probationibus coniungatur, caeteris, quae fama non muniuntur, veniat praserenda: quapropter usu comparatum est, ut theosibus xpolitionibus in calce ad ij ciatur,de his omnibus conationem esse opinionem, vocem, atque famam: quemadmodum detestes de fama deponentes, plus sidci iudici faciunt, quam alij. Bart. Alexant de minore.f. tormenta Is equast. SabGin L ea quidem. C. accusat. θ Bal. in du.proprietam. probatio. Ange arti in de malefici,s. verbJama.
Fama In Verum in antiquis factis, quae supra centesimum annum rectariquis petuntur, plenam fama iudici fidem facit, ut in possessorijs civili bosque iudicijs c. cum causam, detestιb Aux consit. ...pare
Per famam probamus territoria, dominia, iurisdictionem, Ius patronatus, maxime si ultra hominu memoriam ea iura extendantur. Id quod ad iuris etiam praesumptionem plerique, . ferunti absolutae probationi non ita dissimilem,Bar. inc ratactu,sdeseudo fuer. contror. Diiu cicum causam, de testibus. Bald ijd L proprietatis. C. probat. Alix.cons .in .parr. D vin Bart. in L Sighidim.
rama duo. Fama autem duobus probatur testibus, qui deponunt,atque ruisib testatur, sca maiore parie populi, illius castri, civirati vilis aut loci,tale quid audivisse, praesertim ab illo, Nillo. Et si ultra hominis memoriam petita sit,quidam addunt, nec se ab ullo cori
92쪽
trarium audivisse, aut perccpiis g in cy. . eiusdemquc g. 1 de rest. partes. f. de minore. de quast. Gi arbitersiis tesib. Innoc in cap. 4eniens, deierb.sigv c. Communis opinio ex fama publica initium capit , d maxi' GmQuhame si quae liciminis memoriam superat, probationem essicit .,i, ο firmam: ut cum omnium haec est opinio, nec audivisse, nec vidisse, cum aliquod opus fieret, neque ex alijspcepisse, qui id vidissent, vel audiassent, recteBbatur hoc opus manu ab antiquo factum, per quod aqua pluvia, alterius quoq; agro nocere possit, EII apud Labeonem inisi arbiter.1de probationib.O Unsumma.f.
pud Labeonem. f. de aquapluvia arcen. Qua ratione probamus consuetudines, privilegia, immunitates, servitutes,&id genus alia iura, praescriptione supra hominis memoriam quaesita. Cuius singulare est,ut admittat testes de auditu alieno etiam
deponentes, videlicet, se neque audivisse, qui audierint, rem se I fisa
aliter habere,atq; propositum sit. Et tune maxime locu habet, si ..
iure lit expressum, talem praescripti Onc ab eo tempor dς qum abeuk, non sit hominis memoria, locum habere, st. Opririt gili Oi-ν lanatat, 'per nova de inb.sign. Alioqui,&sine hisce circunstant ijs, in js, 'quae memoriam hominis excedunt, non probatur communisi pinio, atq; fama, testante aliquo se scire, quia publice dicitur. Bar. in L Labeoss. de suppellectile legat. ctinis. de probat. Baiani test. C. de testibae. Spec.de probat. Per. νstimo qua ritur. Fe M in s. cum oporteati accusat.
Rumor minus est quam fama, Vt qui Acilius nascitur, atque umbrietiam citius perit, repentinus si quidem est,&incerto autore, quare salsior est saepe, quam verus, ut non semel rumor sparsus
crat, Paulum Pontificem maximum Deo naturaeque concessisse, Innocentio itaque voco obstrepentium multitii do dicitur, in cadpetitionem de accusat. SpeΩde not.criminibvi. g. nunc de rum re. Bald.in Rub. I. IxueFb.ctitem in margaritasua, verb. umor,oc. ν- Iini,deriere. Rumor autem, quae particularis est adsertio, sola suspicione proveniens minus probat qua fama, neq; plene, neq; semiplene, sed qualem qualem suspicionem dissipans, homini nonnihil vel addit, vel detrahi Habet etiam d. Amadein, in Dunditatu. m.1ι. Sm. ς notor.crimi.F. .
93쪽
De Instrumentoriim Vsi. QVandoquidem,si quod iudicio susceptum est, neelum ut
evidens iudici fidem induxit. tue oportet domi tuae quaerere, quibus intentionem corrobores, atque opus illiid tuum ruinae proximum, magis subsulaias: Ex quibus maximae autorio I raris habenturchartacea documenta. quae&instrumenta dici M. nius,ab eo quod causam instruiunt, factoque ost ei luna: Timetsi Paulus lurisconsultus omnia, quibus cauta instrui potest, cuiusmodi sunt testimonia,quam scripturae, instrumentorum nomine significari respodeat, ni is de is framentcrum, quamobrem Vlp. recte aitiinstramentorum appellatione quae com-. prehendantur,perquam dissicit erit separare, alia MDηm.F. ηρ- gramen3or m. de Hrbβροφατ Sed ut in praesentiaram eius usus est,dicitur scriptura, ad rei
os inter homines gestae memoriam perpetuandam, testimonium que facta:Et proprie appellamus instrumentum, quod vel P-pter personam inoellionis,&testes requisitos, suis numeris lo-lennitatum constat, fidemq; praealijs rerum gestarum prabe Instrumen quod propterea Ninstrumentum publicum appellamus, a ta-rampialia bellione puto, qui personam publicam in istiusmodicitibus conficiendis, firmandisque proautoritare Gagerit,uti sinite' stamentorum tabulla, rerum dotalitiarian ,emptios una&ve ditio jum,do nationis, man datorum iudicionim, aliarumque rerum inter homines gestarum monumenta,quae etiams,nem
tabellio,neoue testes coram mitiquibus activisse adseratur,e eo quod vel leges, vel consuetudo,vel etiam magistratus -- dum probat,quo est consectum, nitoritati in fidemque recipiunt,quod propterea αυλ'nων tuoque ellatur. Ad cuius formam haec requiruntur:Λb initio nomen Deiopi max in-s ,- vocatur. II. Annusa nato velinearnato Christo, ut vias locia, Misa est,inseritur.IILIndictioRomana IlILDies mensa quo gestannuam est res.V. Nome Imperatoris.VI cus. VILRerum gestarum M itii. series. III.Nominates im motoriim adhibitorumque'
94쪽
PRAETER cI TAMEN Tis etra. II. M 'bitur,qui signum quoque suum apponere longo via est edoctus,ut si opus fuerit,exfgno ipso collationis ratio promptiuφ
hil inglog. t. n. de regulis iuris,in o magis abunde apud Dec. de edit .
instrum ct Lanstancum Ortaneum,deside instram. αρ actione. aut a: ut raponitur nomen Imper. Et ut huiusmodi instrumentum fidem habeat,oportet testes sesqualadhibeantur secundum rei gestet naturam atque conditionem: adhibendi. Porro pro testamentis ordinandis septem testes, quia subscri bant, signa sua apponant, rogantur,adhibenturque, per I. hac conbustissima. C. detestam Plerunque sufficiunt duo, qui tunc si . dem faciunt, si quando lege aliud no sancitum,ι. I. I. quanquam. Od. ubi numerus estium. f.de restibus. Proinde oportet Notarius rei, quae peracta est, intersit,ut sic quae testari debeat, viderit, audieritq; eorumque omnium
annotationem quandam concipere, conscribereque debet, ne ut ista sunt, excidant, quam ob id et ιτώωλον, hoc est, primam πωτοκω concinnationemri scripturam raptim confectam, appellant, λονθημε quae extensionem, melioremque compositioncm citra tamen cencipieη- substantialium immutationen si opus sit,desiderat. Nonnes dum. Iese ποπου κολλοι ,quod loten est,derivant, quasi primam congi uti nationem vocantes,annot ιι Barbariαι ad PliniumSecandum, estglans. ris sui de tabessio. Osariini. Gast.*.idem credendum de lib. opo ib. Cumque neωτοκωλον succincta sit annotatio,vulgus - breviaturam quoque appellat,&probare non solet, nisi omnia contineat, quae adsolenne instrumentum requiruntur. peralb. ad i. contractus. C. deside inst. Fald. ibidem,in Rubricam. Quia vero instrumentum propterea fidem facit, quod aper .
na publicam autoritatem habente sit c 6 scriptum, qui ij quae gesta sunt interfuit,&suas solennitates adhibuit, si postmodudescribatur,inque exemplum transumatur, maxime per alium Q. .
tabellionem, vel scriptorem, illud non probat, nisi exemplatio ' illa accedente iudicis autoritate, fiat.Porro qui convenitur, noe iudice & exemplo alicuius scripturae, sed ἐκ του αἰπογρα λώ μογρα- αυλντμου con Veniendus estaubahia in Lquuans.f. delis instrum. φιν Gria
95쪽
hoe tamen vulgo distant, quod exemplar pro originali habemus, vel ea scriptura, unde exemplum transumitur: Bar. in I. sem
. proniae. delegat a. Balanthi anitatu; de: mpub. alijs substiti Exemplatio a uic ut fiat,&quod excplo ex iudice de scripto non sit fides, est fin C. de precibump. a Dr. O in Auibsquu in aliquo C. de edend.per Isnci . C. de divers. refriptiis humen . Porro si instrument lim, quod ad probandum aliquid usu ve'
immurpis ni re debet, non tuto per longinqua deferri metuis, impetrare η fide δε poteris, ut vel illius is ci iudici, vel tabellioni, vel alias aut hora- scribin ' tae personae id describere committatur, atque etiam si penes alium fuerit, qui tum literis compulsorijs, ut vocant, speciatim emissis adigi dcbet, utilliid describendum edat eiusq; copiam commissario faciat. Et tunc recte ac sub plena fide exemplatur, si adversarius quoq; vocatus tam scriptura, quam sigilla originalis instrumenti inspexerit, atq; agnoverit: Et demis non subis stantia vel sensus, sed de verbo ad verbum, adeoq;totus tenor colus transumi atq; describi,&iudici vel sub rotula, vel alio modo fideliter inclusum,involutuq; transmitti debet, quem id, se troclilitigatore praesente, aperire, petcnti copiam eius facere convenit, ut versantibus apud tribunalia magis est comptum.
mando Quibus adde,licet obiter, si ab aliquo petatur edi scriptura, cu pars instra ius plura sunt capita, totam quidem scripturam iudici exhibe- menti Hi dam esse, sed petenti id tantum , ad ipsi im spectare iudex dis
lai ereverit: Sic illi, si a tutore inventarium exhiberi contedit, ea solum particula editur,quae ipsum tangit, per c. contingit, de fido in D. refert Bal. ut singularet d. lin. de precib. Imp.cfer. c.,fracta tandem fidem babent instrumenta,&scripturae contractu u, xmfriptu transactionum, di id genus aliarum rerum inter paciscentes ge. starum, ubi sigillo alicuius magistratus,iudicis, ossicialis, eiusve qui publicam autoritatem eo loci habet, sint munita Non enim semper tabelliones ad manum sunt:quare surpatum est, atque obtinuit, ut vel iudicis,vel alterius publicam eo loci fu-ctionem habentis autoritas adhibeatur, cuius tum sigillumindicio est, tribun M. F. .detestamcntimist riol.inter procuratorem
96쪽
es sentc .f. deprocvr. Baldanet rauconsultissimax. qui testam. Dc. pes Ouo. And.in c. a. deforo comper. Similiter acta iudiciaria semel edita, adeoq; inpii blica ino Acta tuta numenta transata, perpetuam firmitatim atq; fide babere Im claria. peratores rescribunt,in Vin. Cire itid ubi Dd. E contrario instrumentum privatum dicitur,qilod sola scri Insirum abentium aut contrahentium a litoritate sit,a: i; ccnssnsu, absq; tim pri eo, ut forma eius a legibus, consuetudine, vel lud Nesit appro tant.bata, quare etiam scriptura talis privata vulgo appellatur, apud
Card. Zabar. in c. a. VcV. quaero qua dic uur, de demsi uva. Cuiusmodi sunt Chirographa, oem c c ,αντα παῖ ,cautiones,
libri rationum, epistola,&id genus scriptura An hoc ab instrv. mentorum publicorum fide distantia, quod nisi alijs probatio.
num adminiculis iuventur, non tam experim fidi habeant, praeterquam adversus eum, quo scribuntur,auieteηr.de instrum. cautela.f.Ied si quis. Ol.gιnιraliter Cino num .pet. Oliorum. C. deprobat. Contra alium vero instrumcntum privatum dem ira non Iamin, sin venit, nisi alioqui illud approbas et, agnovissetque, unde re taxi reco-cepium cst, sigilla instrumentorum exhibi 'Drum coram iudi gnoscenta. cere cognosci, idque si sponte non stat,medio iureiurado, ne silcmere negeritur, producens ea vel iubare cogatur, vel instrumentorum ius quodammodo periclitetur,per ι.pubna ubi Dad
Scriptura privata iudicialiter producta, si nihil contra ea ex Scriptam cipiatur, tacite recepta Videtur, probat,per Ent.Γutr. atsHost.in privatac.quonia mιρη ra, de pri bat quando Et ut scriptura privata probet, Oportet causam habeat inser probat. tam, unde obligatio capiat ortum, Bar. in ιη udad deprciat Alex. consua a .payre. OFelin. in c. a.desdei istr. Mcrcatorum quoq; scripta causam continentia contra ipsos scripturarccta probant, alioqui coniccturas faciunt tantum Bald. in Rub Mercato-cde de In Irnw. Insuper libri antiqui scripturae, lapidibus,aere, aut colu innis incisae, quodammodo probant,iuxta c.cum caussam deprobation Oc e rixa. o. q. l. L/. albosribendo.
97쪽
r Miner Minit quandoque negotiis librisinses bereso quosdomi ustodiunt,recepta, α expensi aliiquein quibus negotiantureontinentes Unde rationes suas peteresesentiqui de contra scribentem, inter sectos plen es robant,maximedelis quaeverisimiliavidenturos rebus gestis conneia sunt, quodextudiosarbitriopendent quatiam 3 η- - ... i. -Nisi Arte exciat isti statutoaesive consioudineioci aut etiam statutosi receptum,utpleneprobentio sau iac stivos stans σε id, covuetudo Deci Minest abiunde apud lasenem in repetitionet, amo si re frenum principaliscalis eurmis actis a. stripis o A xiii deprompta ob eustodiam iIIam
aestu ar mentum,deficientibus inimi inis mini,Indicti alijs solennitatibus,riisent libri censuales rationum, statutorum,privilegiorum onsietudinum,d in quibusannua contributiones,seu onet. trimonialia,atqueitem exactiones,&eonectae extraordinaris aik-Ψ- Qui&li,nGEsti.
Fositur ἀenta deponuntur, Archeio forte,Vel Grammatophylacio. Diximus instrumento publico per omnia fidem adhiben ' dam, verum quia nullum monumentum adeo firmum potest seri,ut non quandoque autoritas eius convellatur,inlaepius ab ijsiqui cuncta inquietare,non sine temeritatis ausu haud des νε hi a sinunt,quibus obviando receptum est,ut monuimus, usurpam βινὸ turque in Auditoriis Iudiciorum, ut is, contra quem instrume---- ΗΠ Prosertur,Vrgente actore cogatur scripturam,sgillum,si- I suum
98쪽
RhsxERCIT AMENTI LIB. II. Ignum Notarij aliaque ad fidem eius facientia, quae Iustiniano cautelae instrumentorum appellari videntur,extrinsecus recognoscere tiamsi opus sit,ad prascriptum urisiurandi, quo casu sancte iurare cogitur, quod propositum instrumentum eis iusque sigillum credat, vel non credat eius esse, cuius dicitur . incidii recognoscendo dicat, se credere scripturam eius esse, aut sigillum, cuius nomen prae se fert, platrunque ad ij ci solet, phoc se tamen non agnoscere seu recipere tenorem instrumcnti, vel quae in tro continentur, ne citra omnem controversiam
videatur victus, porro non permittatur scriptum impugna inare, quamvis ad cautelam id fieri plurimum solear, non ut multum momcnti habeat : Sin vero ad praestitutum iusiurandum instrumento viso, eiusque sigillo,vel signo considerato debet enim proferre, ipsique colluit randum coram exhiberi hespoderit, se non credere illius esse,cuius dicitur, tunc producenti, di instrumento ad roborandam instruendamque causam usu la Urg ro, incumbit, quicquid non creditum est, probare,tantum ab ri in qu do est, ut instrumentum,& sigilla, neque cognita neque probata, Ἀρ=M ιβ' 'fidem faciant, per Innoc. e. . deflde ιnstrument. Bartan siprocuratorem . . de pro ur. O lau=nab ιmiso Pbιgi g. st quemadmod testament. aper o Specul de instrum edit.3.restat. vers sed quidsi Eroducitur, cum
Quare testibus opus est, qui producendi sunt ad deponendu, dato iures urando super recognitionibus, lapprobationibus ta
sigillor u scripturarum, seu αυτο ροπων, Notorio ru,lurium,&monumentorum in praesentiarum exhibitorum. Quitcste no
de credulitate, sed de veritate testimonium ferre debent, idque Utraque parte tam actoris, quam rei praesente atque audiente. in hune modum: Novi sigillum,&scio id illius esse, euius esse ηδε dicitur: Et si de causa scientiae interrogetur, respondere debeti actis, Qtiandoquidem me praesente,& vidente tale sigillum apposi, sitas tum est, vel : Saepe vidi illius, culus esse fertur, i mile suillum./bamur. De instrumento approbadose dicati Novi illum, qii lubscriptionem fecit, que in utique scio Notarium publicu essi: Causa autem scientiae, quia eius in hoc usus est publicus, me praeseno te, atque vidente hoc instrumentum consecit:Vel quia non se
99쪽
sas Io ANHis p ERRARII DEIvD C. mel vidi in strii menta, eadem eius manu scripta eodemque signo munita.Bayt. O Paul.de Castroaucitata Lprocuratoremst depro- cur. ODum ab initio ubiII . ad uim m. J. Mina inodum testam aper. capit. .σcap. a.decur.peregrι. nostrι in μiam Coae de sectibus inton. Tabellio ut Batri. θPanormit. in cap.quodsuper bis, des instrum.Tabel fici quo- publici a que publicus esse probatur, si privilegium suae functionis, seu parat Notariatus in publica&legali somnii exhibeatur. Dctri L Barba rius.Τ. deosc.prat. Infitrumen Vbi vero instrumentum aliquod, neque cancellatum, neque tum exter abolitum, aut a sum. ex longinqua rcgione, utpote Italia, Fra num eia, Anglia, Dania, alijsue peregrinis locis assciatur, cuius ne- que notarius, neque sigillum commode agnosci, vel probari poterit, Minterim negatur: Licet Speculator intit. de instru edit. tunc ei idem adhibeat, ii producens sit probae fidei, di famae ita libatae,&iuret instrumentum esse verum atque a publii a perissona confectum, quare& Aro in summa deside instr. Instrumen- tis standum tradit: Tamen magis tutum est, disputationibus non tam expositum, ut is qui instrumento ex longinquis uti
velit,etiam in rei fidem testimoniale scriptum secum adferat, publico aliquo sigillo munitum, per quod testis cetur, eu qui instrumentum illud, talem rem comprehendens, scripsit, publicum Notarium, atque legalem, eiusque id signum esse. Bal. o
antiqκ Antiquum tamen instrumentum&supra hominis memoria instrumen porrectum, indubitatam facit fidein, modo sit solenne,&ex oris credi mni parte illaesum,&hoc propter tabellionem,atque etiam te ruri stes desideratos, quibus mortuis,quia corrumpi amplius non, poterui, plus si dei adhibetur, quam viventibus. Et publice utile est, admodum antiqua in dubium non vocari, nercs a maioribus nostris gestae, testimonio destitutae, perpetuari non possim.per rinem insumma, deside inlirument.accedit Celsus Digestis iis probatu iubemus. detestament. Igessa. C. de re iud c. authent haec
constituit .isnον du.Ba ct Sauc.in .comparationi C. Oct instrum. Et
100쪽
PR. .sXERCITA MyNTI Lla II HEt potest fieri, utanstrumentum neque antiquum sit, neque ex longinquis ad latuin, scd quia negatur, probari debeat, non tamen sint testes, qui biis id commode fieri possit, ne ioc casa in spongiam eat, nihilq; prosit, recurrendum est ad suffugium et, dicimus, Comparationem literarum: Et hoc si prius eam pe Compar tcns iureiurando adseveraverit, se aliam ibationem no habe-tio litera re secundu Bal. an ob id subsidiaria inibatione vocant, quod rum subsead eam non rec irritur, nisi aliis probationibus desideratis, ut in duria' auth. quos. deiHir.cauDI. ct id. I.si vero nullis.collat. b. balis , Est autem comparatio illa,diligens literarum iuxta sese positarum inspectio,&earundem peritis facta collatio, quam quilibet e lapide emptus,&sese obtrudens facere debet, Sedit li tantum, qui inpingendis literis peritiores sunt,&de lituris, 'duetibusque earum exacte iudicare possunt. Quod tunc ipsis facere licet, si prius iusiurandum praestiterint, quod neq; lucri
causa, neque ullis inimicit ijs, neq; gratia capti, luerarum comparationem facere ambiant.
Neve adhuc impost uris fenestra aperiatur, Comparationem Compo illam non ex qualibet scriptura,quam forte urgens eam fieriR tio exqui- ponit, petere est missum, sed ante omnia ab instrumeto pub bis clinis lico, si ea se exigente fieri possit, aditidem publicum vel priva petιnda. tum ineomparadis literis sit progressus,&collatio. Deinde ab instrumeto privato ad publicu, aut et privatum: Vtq; ex privato scripto, ut est Chirographum, comparatio iteraru recipiatur,oportet ut prius sit probatum, vel P adversarium agnitum Probatur aut&tertio ex trium testius ubscriptione: de respo demus, si scriptura iudicialiter sit facta, qua ob id forense Iustinianus vocat, cuiusmodi sunt acta iudiciaria,PTabellione c5- scripta; na&exijssumitur c6 paratio literaru, ad eiusde notari, instrumentum, aut scriptum probandum. Quarto ad hoc valet seriptura instrumeti, quo adversarius in iudicio e vias. Quinto . ex Chirographo adversari prius c5tra meiducto&agnito, atque et ex charta, qab Archivo publico si id cpr5pra. Sexto Vte scheda super contractu in civitate, excedente libra auri cel brato, literarum comparati peti possit, in casu quo negatur, ,