장음표시 사용
101쪽
ad essitium,eontiaqueinfiteoni iratio,scribi, et in tractui non intersierint. Qui omnia expressini constituuntur, Ethuiusmodiitterariini eomparatione incassum sat, a M
edi doque Heneprobativi siquando scriptura,ex qua sumitur,
3 -- paratio non solum est approbata, sed etiam si,bscriptionibus
testium suffulto,& hoc propter multorumadminicula, quorasngulasdes non ita peromnia patrocinantur, c tandem eo iuncta,plenam faciunt,' ι .cquiis muri trium Franc accursolam e ma,per ινφω- Qqui ρο-ρουεν. ba Sem, plenam facit probationem,quando subscriptionem testium non habet,& se testimonio plurium scripturarum a pluribus per senis sumtarum destituitur, uniusque testis loco erit et Aute iam si subleriptiones labeat,sed in comparationem sola prinopalis seriptura est producta,&non etiam sebscriptiones. Vnde altero, ,vel iureiurando delato,iuvanda sui ieiendaq; est probatio,visaiplena,Minotaturini Go--id inde iureiunc. ara asteriam quod comparatiotiterariam, neque plene,nequetistiiὸνa semiplenelbet, sed indicium saltem, qualem qualem pra, rem quo sumptionem inducat, quod tam crin poenalibus locum sibi, vi iudici tissimum vendicat. Porro qui dicitur tib cllum famosum stir avis limississe,&id negat, potest cogi, ut praesentibus restibus τοπι ἀ-
γρα- edat, unde comparatio literarum sumi possit,tantum ab. elt, ut in hoc negotio curemus, quid in ea seriptura contineatur, unde comparationem petimus sed duntaxis investigare est,si ab eodem sitscripta,contraquem producitur, se itu elegater Barr.Saliora. ---- σπιπιανα . doctissuum. Si tamen per testes probatum aliud deinceps fuerit,quam ex comparatione litorarum constabat, testium depositionem praepo-Hexcepti nendam Iustinianus statuit, usuιι mrtae castuto sis instrum. nes paran spero. contra De exeeptionibus contra instrumenta illa, non tam certia
instru liquid scribi potest: Nam vivaria sunt res, quae per instrume--
102쪽
PR A EXERCIT AMEN TI LIB. IL, a perpetuantur,ita quoque non una est ratio illa impugnandi, aliter enim Tabulas testamentarias,aliter codicillos, aliter in strumentum emptionis&venditionis, aliter donationis , ali i: . . ter aliorum contractuum monumenta subvertimus, quod is com nrodeatque recte faciet, qui ex iuris cognitione eo est gressus, ut sciat, quibus modis,quibus formis, singula debeatit constare. Unde si informa, substantialibus solennitatibus, a lis sve Ceremon ijs aliqui desiderari viderit, iam prompte ha beri poterit, per quod impugnetur. Nam qui instrumentum solenniter factum confitetur, aut Chirographum agnoscit, aut quamvis aliam scripturam, ut producitur ita sese habere,vclnon, it inficias, vel testibus aut literarum comparatione convincitur, non statim etiam admittit contenta in eo sic esse, Sa ', probandam rem controversa in aliquid momenti adserre, sed , . . Oppositis ex coptionibus ostendere poterit, per hoc non esse 'i indubitato probatum, quod proponitur, cum is dicatur pro bare, qui fundamentum suae intentionis iacit, tantum abest, ut
dubia probatio relevet. I.neque natales. C. deprobat. 9l.pen. C. unde cognatι. .in prasentia, deprobat. Abb. in c. bona. de electio. Non secus
atque si contra testis personam, propter fidei excellentiam nihilo bis ciatur;dictum tamen eius quasi rem controversam noita probans, convclli potest.
Ad formam instrumenti pertinet,quod negotio, super quo Formalia
conficitur, ut legibus, consuetudine, vel statuto introductum torvmem est, respondeat: Rerum enim varietas facit, ut formae instrum e torum. torum quoque varient; aliter enim concipitur scriptum,in co-- . tractu emptionis&venditionis, aliter in contractu permuta tionis, locationis,mutui&conducti. divisionis, familiae erciscundae, testamcnti, codicillorum, appellationis renuntiationis, investiturae, emphyleusios, societatis,ac aliorum, quae taliter edi oportet, ut nihil in jsdus dera i possit, quod ad contractus spectat, de quibus singula conficiuntur. Eorum formas qui habere velit, apud Speculatorc sunt,in tit de empl. Olend.
derer permut. de locat .alsique cis, ubi istiusmodi mgotia rerum contra Mctusque docentur, ut alios interpretes praeteream,qui sparsim,&Vt . . . vi A
103쪽
rabstantia tib stantiam instrat metiti solennitatcs constitutInet, quas di' tia instru ximus ess in nominis Dei opi max. lnvocatione, ut nomen Imperatoris, dies,locus desidienus alia adscribantur, ex quib. se coniunctis maiorem adem inveniat. In quibus omnibus et- iam to ei consuetudinem ob oculos habere debemus, quae aiu-.ris scripti observatione quandoque desciscit, tu quamvis con istitutio septem exigat testes, ad confirmandas testamenti tabu , ' Iis,per t. hac consulii ι na. C. O est tamen privilegio, statuto, vel
longaeva consuetudine fieri poteli ut testamcntum paucioribus testibiis sublistere queat,in Linoo, eciali privilegio C. eod. BalLSatic. O Dd. 1xceptis E quibui non fuerit dissicile exceptiones adornare, ut in-
πιινton strumentum, etiamsi descriptura, notario,sgillo, alijsque cau- 'ν instru telis nihil sit quastionis, modo propterea, quae ex formalibus, menti8pa modo quae ex substantialibus desiderantur,convelli possit, quae νοις etiamsi omnia subsistant, in hoc iam rei cardo vertetur ut ex pendas, nunquid intentionem actoris instrumentum indubi estato, atque uti convenit, probet. Ex quo tum potissima pars de di moliendi instrumenti pitetur, quod in fundanda intentione actoris, vel eius qui actoris partes subit, non minus conveniens esse debet,&relevans, atque testes, utroque si quidem modo fa-
inum, seu causa ipsa praestari debet,apud calcis ratum,in si res st-
de instrum.ctest in Lin exercendisae. eos it. 9 c. r. ubigi. decensibus lib. o. quam probationem,& necessariam illationem dicere solemus, ne ob ij ciatur,Non probat, hoc esse, quod ab hoc contin-,
ut abesse. l. nis natales. C. de probat. Postremo sunt&aliae causa , unde probationes petuntur,vtpote antiqua monumenta inscriptionum, literarum, armoru,
confinium, sepulcrorum,aliaque id genus, quorum multa a pud IEmilium Probum, aliosque antiquitatum investigatores est invenire.Scripturae si quidem in lapides,in muros, imas , - : iam verem, etiam ebur incisae, ex partium voluntate, indubitam i
idibus. Alioqui nonnullis in dubiu vocantur,propter L monumentorsi,
104쪽
Ibidem Inscriptio erat: Mihi, liberis, libertisq; meis. Sed liber
tis nulla contingit traditio Caeterum liberi occuparunt mo 'numcntum, tamen magis est, ut istiusmodi monumenta anti 'qua in suo probationis genere fide faciant, citra aliquod praeiudicium eius, qui iustam possidendi causam habet, Bart. in I. I.
O l. monumentorum C. de reιgios ubi Bald. adferri, talis modi anti inquitates notorium quoddam inducere,per LintesMη.IO demonser. Innoca rubric. consecrata cus Tel alta Pesinus in c. cum causam, de probat. Oc.ex parte,de rescript. Sic quandoque inproba Qdis monetis ad antiquia nomisma recurritur, quod alioqui ap - έ, pellatione argenti venit,sarr.ini. Quintus. f. d. de aur. O aQ.l gat. de quare apud Franc. Curtium, Fabianum de monte S. Sabini,nem Regnaui Avimonensem, Ioannem aquilam, qui omnes de monetis scribunt.
Proinde in quaestionibus finalibus,Ubi definibus regundis, F ηαvel discriminandis agitur, vetera monumenta sequenda esse'Muttv Papinianus respondet,in L sinat. f. n. et quorum multa esse, δεηιμνα Aggenus Vrbicus,in Iulium Frontinum, de eontroversajs stria adiit, his verbis:Finuenim multu documenti repabitur,terminu θών - tiribus ηοtatis, ct fulis,oujsi rivis,o vepribus, ct saepe normalibus,
o, ut comperi. aliquibus Diis, interiar marginιbusquibusdam, tanquampulvinis,sape etiam limitibus rotem pernas norataι, qua in sim hussunt,pro rerminis habebitis et Si arboribus natatu sine obserνabun ικν,τidendum, qua partes arborum noratasint; Nota enim inproprijs ara oribassaras ponuntur,ut a bore1 liberaν,x partea nota derelinquant: Si en ums sunt arbores, miria notantur, o adistrissaeFerri '
105쪽
momorum nerosior, quo instrumenta alioqui agnita S recta proba ' tia, minori sumptu atque taedio proferuntur Atqui intestimo' ui bus, ut inquit Modestinus, sidcs, dignitas, mores,&gravitas ex aminanda sunt, tunc enim testimonium est admittendum si careat suspicione, propter personam aqua frtur, quae honesta
sit, vel propter causam, quod neque lucri, que gratiae, neque inimicitiae ergo fiat,Lin testib. 2ι.rist. viii Id s j stibis. D testibur qui bii, examinandis non minimus testimoniorum suc-
ex mina cessus consistit, quare iudicis est eos recipi re, atq; examinare, quid οθε de non id cui lib. talato, aut tabellioni, qui vix unum, alit alte ser η' rum instrumentum, etiam ab alio compositum , transcripsit, μm committere, sed ijs potius, qui eruditione, fide Minorum con-- stantia sunt eminentes, qui magis scire poterunt, iuxta rescii pium divi Adriani, quanta fides habenda saltillibus, qui,&cu εius dignitatis, S cuius aestimationis sint,&qui simpliciter visi
sunt dicere:Vtrum unum eundemque prae in ditarum scrmonem attulerint, an ad ea, quae interrogati erant, extempore verisimilia responderinti incitata Destium. f. eiusque.I. de restibus, Oelegat si me apudCiceronem in rati ne pro L. Flacco versquodsi testium nudium. Bart. o Paul. de Castro in i Lucius.g. de infamibus of lume Dancis Curtius in de issibus conclus .ao ct . quiescamtic a distin c. 'squitest um detestιbus. Oca.de testib. cogen. Ex eo enim, quod testimonium verisimile non est, inconveniens dicitur, S: falso proximum liabetur,quemadmodum MPontifices testimonia adversus Iesum quaeribant, ut cum morti traderent, nec inveniebant:Sic Marci ι . Multi enim salsum testimonium dixerant adversus illum, nec crant satis idon a testimonia. Interroga Pro qua re etiam interrogatoria persutia, contra quem straria νι examen, dantur, S. hoc secundum causae, xpersonarum, testia danda circunstantias, quae duobus nominibus instaurantur, partim ut testimonium suspectum reddatur, partim, exceptionibus instruendis senestra aperiatur; in hoc enim pro utraque parte debent deponere, nisi super uno duntaxat capite recipiantur. per tali et,ci probett. c.per tuaέ, de testibus, ct c. praesentium,dete II. bus,
106쪽
Caetervm ad consciendum istiusmodunterrogationes inauditoriis iudiciorum usu comparatum est, ut probandi arti latringac I Re exhibeantur, qui pro examinatoris insormationes timesis ne primogεnerales quaestiones proponit, videlieet de aetate statu, fama. conditione,fortunis sitem, si datum aliquid sit aut ρ- missum, i odio vel gratia itinductus, vites ilicetur: Item, si aliqua necessitudine producenti sit coniunctus, familiaris, ut domesticus: item,si instructus veniat,aut cum reliquis suis colo legis dea stificandis contulisset,is demum virum cupiat,actooremne an reum victoria potiri, quae omnia generalium interis rogatori tu nomine veniun adeo ut etiam ut ullae interrogationes per reum sint propolitae, iudex ipse vel examinationi destinatus. pro sagacitate. prudentia sua, de his similibus, wstes, sigillatim tamen,d. beat interrogare , inque acta referre, nam personam resoiciunt: l einde ad speciem descendenda est,&singulaeapira,super quibus fit examinatio, ubi ea rei 'bandat circunstantijs quaestiones sumuntur,ad testimonium i psum etiamsi personas testium nihil desidcretur convellendum iniemadmodum in probando emptionis ac venditionis contractu,si articulum vescaput aliquod verum dixerit te laterem stis,quaerendum, unde id sciat,si contractui inti fuisset,&qui taria oo. bus praesentibus,ubi locorum cotractus si Leelebratus,quantu cura. st pretii,vel cuius monetae,&ici genu, alia. quae eonventioni bus illis aecedere solint. Ex quibus facile exceptiones adversus testificationem di peti&initio rari poterunt, ea si quidem istiusmodi quaestionibus ex teste venari licet,quaecunque verita item cuius simplex est oratio manis stare, &qtio falsum est detegere valεt, in c. am a sam,de resurive ει o. δε---
Quia vero huiusmodi interrogationes adhoe potissimum osm in sunt,ut inpiopatulo sit,quid celendum de persona, atq; item Ia ores ipsaledicto ipsius testis,unde exceptiones re in actori confirma rastes lutertiones,atque sulcimcnta parari queant, ea propter olim peri νου --
107쪽
tione pro L. Flacco Accusator interrogat testes, cuius haec ssit verba An quisquam testis esse potest, quem accusator sine cura interrogat, nec metuat, ne sibi aliquid, quod nolit, respon-. deat Sic in postulatione occisi Clodi j Annius contra Milone
reum, testes una cuin M. Cicerone,& M. Marcello interrogassς, ..., Asconius quoq; Pedianus scriptum eliquit. Sed ne testes prat- sentia Litigatorum, aut non tam libere S candide deponant. aut alio flectantur, introductun est, It singuli seorsim per iu-- dicem, aut cum, eul examen commissum est, tam ex parte acio'ris, quam rei, interrogentur, idque ad exena plum Danielis Pro. phetae, qui sacerdotes illos contra Susannam testificantcs,sgillatim separatimque examinavit, falsosque esse comperit Dani L .ctgiluc. a super Terbo, audite, detestιbus.
τιstesis Atqui magnum est, quod in controverso negotio testibus
rari duo creditur, puto,veritas rei, netcstimonis temere recipiantur,&alter alterum ex insidiis circumveniat, recte est constitutum, testes, priusquam examinentur, iurisiurandi cligioni adstrin- i, ut de veritate totius causae, quam ipsi no Verint, etiam pro P traque parte dicant,&nihil falii interserant, aut a veritate deis sciscant: item, quod neque lucri, neque gratiae, neq; amoris, neque odi causa id faciant,& quod Durandus ad ij cit, se dictum, suum nemini revelaturum, id quod examinator post testificata exigere latua risiurandi C. de testib. c. staternitatu, bigi. in de testib Asib. de sac.epis p. g. nue vero. l.presbyteri. Cis sop. O BI.OIM me c. hortamur.3 q. q. Tantum abest, ut restis non iuratus Inveniat ho. tosti dem, utcunque etiam magnae existimationis, utcunq; relictiosis potest rem sit vitae, nisi forte ab utraq; parte, praesertim reo, plim iusiura- μιιιλ dum remissum quod accipimus, quoad corporalem praestationem, alioqui non secus atq; si iuratus, candide& Hic crite testi sic tiar. in c. nuper, o cauis, detes.s in D Uerjs,ctgl . Dd. incitara λινψiurandi
Et quamvis postlitis contestationem ad testium eXamen se eundu iuris regulam lcedi debeat, sumatam ea qui latis ratio ' ne factum est, ut quandoq; ante iudicij ingressum id quoq; fieri possit, eo instituto, ut intra annum oblato libello litigaturus iure Lxperiri, eandem aue causam apud tribunal disi. cptare non delinati
108쪽
untur, quando vel ob decrepitam aetatem, corporisque gritu adperpetudinem mortalitati proximi ne iudicantur, vel oblongam per am rei me/egrinationis ab scntiam suo tempore haberi non postant, ut sic moriam. veritati testimoni una phibeanti Quo casu, si futurus litigator, sive aetor is iit, liva reus, huiusmodi testatione opus habeat,iuρ dicem illius loci,quem testes agnoscunt,adire dc betaeique articulos proba tortos,una cum testium nominibus,offerre:Et ex quo sibi negotium sit cum L. Titio controvertendum articulis hisce comprehensum, cuius testes designati sint conscij. sed ta men quod cnio, corporisque valetuatne adversa detineantur, iis
veli utina peregrinatione sint abfuturi, ut, demu morte prae- Venti, long .ve absentia impediti, suo tempore haberi commo.
dum non possint, ne, desiderata talismodi probatione, iuris sui dispendiu subire cogatur, supplex petat, ut testes illos pro ossicio suo evocet, adque perpetuam rei gestae memoria&recipiat,de, diligentia sua examinet: id quod Miudicem, propter testium ortalitatem, diutinamve absentiam facere oportit, citato ad hoc adversario, citi&articulorum seu capitum probandorum copiam exhiberic si venit, pro interrogationibus, ubi fuerit visum, super his conficiendis,pponendisq;. Quod examento ro apud iudicem remanere,&occultari debet, partibus in ter- mino probatorio id petentibus demum communicandum: Est in c. quoniam requenter. ubigi. Inn. 9 Dd. vilitemn comess.l. fi ubi Sas. C. do Muris pupissigcs Dd. in auth.de est in veris,prastutem .coLI. Spec. detest. β. nunc trahe min. 9Fιrrarunsis euanter inpracticasua, quan .
Et ne ignores, quia actus ille recipiendi testes iudiciarius est, τιθλιε. di bus festis, aut ijs, quibus causarum strepitus silent, non sunt ii,idii. iureiurando onerandi, scd quandΘdi cudi iuris est facultas: iu disi hac
rati vero quocunq;tempore,ctiam diebus altissimae Maiestati dicatis, examidari poterunt, id quod extraIudiciu fit.gl. or Paul. de Cas. in ./.f. defer ijs. Dd n . Omnes CAeser.ctgl. in c.quia propter.in
verbo,secrete, de electione. ' Vtcttestes..i Testis n5 debet se obtrudere sua spote, sed iudicem vocari; ctutu topsit in fieri, ut 'baturust items csta educat,quem si iudex re client
109쪽
sos Io ANNI FERRARII DE Iu D re Vbi tamenne eessarium est, ut utraq; partium citetur, quo in in tersit testium iuramento, atque receptioni, alioqui proccssus irritabitur, nisi forte probaturus, quia testes adducit per se , etiam non vocatus, adiit, ut saepenumero fieri solit in auib. δε testib I Motat. . Spec. in detest. I. rualiter. Postudex erg=.c.in n. min/Domini, de testi Oglos inus quando. C.der stib. B ducia Probaturus autem dilationes suas atque inducias habet,quia adproban bus testimonia expediuntur, quae ex statuto nonnunquam m. nioribus iudiciorum praestituuntur, quod si non, conititutionibus tempus definitum est intra quod vel instrumen. tis, vel testibus probationes fieri debeant, quod ipsum non sicile amplius,quam semel ellaribuendum:Porro si ex ea pro vincia, ubilis agitur,vcl testes, vel instrumenta petantur, nona amplius quam tres menses indulgentur; si vero ex continenti bus provinciis, sex menses: in transmarinis autem dilationem novem mensium dari est rcscriptum in D. Cin dilationibinio estre tuum Linducia gilstarium vero. Loititi. Eas inductas iudex, rebus exigentibus. abbreviare quidem ua datur poterit, sed non producere aut extraherc, nisi probabilis emeris serit causa, propter quam plus temporis oporteat indulgere. Secundum iuris enim regulam, quia interest publice quoque, ut negotia inter cives controveris, mature expediantur, non nisi semel, maxime in causis pec uniarijs, aut civilibus tribui diaiatio debet,apxd Paulam in L n.fdefers, Odιlationib-. Quia vero artem Ninsidias exit ahendi tempus illud Legis, Iatori mnt dire voluit, knelcgi Daus strua: ur, providere, ludi cino neu facile permisi iam, inducias illa prorogare, sed tunea. Dilatis demum,quando lagi trina di probabili causari Ovetur: Adeo,ut, santi prius uam prima detur dilai o, lud cx articulos probatorioa exant Iare debeat,si sint relevantcs, ne calumnios inducias posnulet adprobandum id quod etiani probatum ni que prodist, nequeri lavat. net ratales. C.defrob.c ,.sumem suar ubialsis da
c. vi IC. Secundaver dilatio tuae poterit concedi,si iudex viderit λοιμε avstum isse,quod impedimentum intercassit, iureiurando
quo prasum,iam malitiam, cessationisquc culpam purga st
110쪽
PRAEEx ERCIT AMENTI LIB. II. go . id obstitisse. eriis obitum Patrocinatur Urire oportet si itigdeaccusaraui, o Dd.ι ι n. infer,s. At,qui secunda dilatione probare impeditias est, non audi nitit tur amplius, Nisi ad maximam causae cognitionem, ostendisi , interra, quidem debet,fuisse obstaculum in secunda dilatione, propter itur 'quod non fuerit permissum probare, quod si testibus quoque
corioboratur,tam tertia dilatio indulgebitur,per Bart. ii r. ι in. f. defer s. Pascia Cast.in Loratione quid /.Marci,eoaiι.ctantisBviripae νθυ νοιι vae testib. Caeterum quia probationes non debent eoangustari,I.ge .. D ut oneratura. bι Rala. α de rab. ιredit qui in tertiis induciis legitime η Dis est praepeditus, aut tissimonia sint subtracta, ne&tunc veritas sub opaco maneat,quartam dilationem petere valet, sed eum
solennitate legali,&hoe expressim. Est aurem solennitas lega solanistis iis, ut sancte iuret, neque per se neque per advocatum , aut κώ- Procuratorem,amicumve testificata esse,aut didicisse, quidna, aut qualiter testes deposuerint:Proinde quod neque dolo malo, neque arte aliqua mala, aut machinatione hae dilationεpe tat, sed quia testes,quos nunc producere desiderat, prius habe ire non potueriuEst in auth de resib s. quia vero,Or fruηιH .Pan. Caraei bar.cum alassis d.αvltra rotiam,detestιb. Quae si iudic rivi tribunalium prasides secundum iurision- stiriitionem Obsi marint,&promptiorem rerum expeditione haberent,& minus laboris, sumptuumque litigatores devora I
Quibiis adde,eurrentibus adhueprioribus indueris vite quistia Horcs posccndas,viqiliseeundam diutioncm petiturus est,in lationes aistra prior s spatium,&quitertiam,intra secundae terminum id i a minis faciat st necessum,&ire deincepszProinde ad eos solum lcstea ruri
produecndum induciaeprorogantur,qui propter contumacia, aut emanent am,aliamve lagitimam causam hactenus no po- oterant haberi ad illos vero rapetendos, quos socors interim absque ligitimo impedimentovocari g, exit, nulla amplius datur dilata ,sed imputet sibi, quod tutis benefletum neglexit,& rebus sui, in tempori non prospixit,petu ceram ODιαν i/AEOLia diata)inor...La. jora nymm D ct in cavi εο-πέα