장음표시 사용
61쪽
IS DE PIBLIOTH. AUGUSTAE ctos egregiam Pergami Bibliothecam ad communem
lectationem instituisse . Taceo & Elianum paritet & S. Hieronymum epistola adChromatium , diserte aemulationem illam Attalo adscribere, primo scilicet id nominis, Eumenis filio, Euergetae compari. Quid, quod fortassis ad Co pias illius libra rne supellectilis etiam sacerdotes iuverintὶ Galenus certe cum in VI Epidemio-xu m co in metario, tum tertio de fractura ossium libro, memorat, sacerdotes Pergamenos colle
gisse medicorum antiquorum inprimis libros, parti m in membranis parti m in corticibus tiriliae exaratos. Quin igitur & Alexandrina &Per gamena Bibliotheca a non uno sit structae reges non esse dubitandum videtur. Illa quoque Con. stantinopolitana, quam cuni centum eu viginati millibus librorum constaret, conflagrasta
jam tum diximus , multorum cura ita excrevisse, iidem qui conflagratione narrant prodiderunt, Zonaras pariter ac Cedrenus ' Praeter ha sce v vo in Veteri aevo nullae summae quidem notae
Bi bliotheca,quaeRegum studio sit collecta,commmdatur.. D: Sarracenicis, Bibliothecis parca
62쪽
EpIsTOLA AD BOI NE SURGIUM. v ad nos memoria pervenit: eoque non etiam est
quod alterutram in partem disseri de iis possit.
Ex recentioribus Regiam Gallicanam utique sensiim crevisse, per varias diversiis temporibus ac Regibus factas accessiones, vel ex iis quae non
multum ante adduximus a Thuano commemorata, de antiquae Mediceae in Regiam translatione, abunde palam est. De Oxoniensi itidem jam innotuit, ex iis quae jam tum narravimus non semel. Scoriacensem Regiam Hispaniae
Bibliothecam incepit quidem Philippus II: sed
pbst demum excrevisse in eam quae hodie admirationi est magnitudinem, docebunt quae non. multo pbst adferemus. Qua celebriorem nullam Germania olim habuit, Palatina originem quidem sitam debuit Ottoni Henrico Electori, sed justam amplitudinem post demum accestae , itidem brevi apparebit. Ad Vaticanam complures Pontifices operam suam contulisse , n tissimum in vulgus est. Angelus Rotalia, qui singulari libro Bibliothecae illius historiam tradituru sese professus est, etsi nihil habeat dignum memoratu , praeterquam quod ex compilatis
63쪽
Onuphrii Pan vinii hactenus latent bus monumentis, illaudabili facinore est subductui scut Bibliothecam, scribit, Vaticanam iam inde
SPetro ortum traxisse, ita etiam ab eodem de ea
conformanda euram successori fiso fuisse demand tam , conjectari licet: ut ex inscriptione quae infra tegitur, videre eH. Exspectaret prudens quisique inscriptionem ex primo Ecclesiae Romanae sevo: ut hominis judicium autem videas, adfert aliquid a Sixto Vto parieti inscriptum, haec &alia quidem nonnulla referens sed aeque ridicu la atque inepta. Equidem haud negaverim fidiperesse in Bibliotheca illa monumenta nonnuula vetustatis eximiae, & a nonnullis Pontifici bus sensim quaedam illi addita: ipsium autem sanctissimum Apostolum Bibl iothecae struendae dedisse operam, ejusque curam successoribus mandasse, non dubito, absTe etiam febri culosis Curiat adulantium somniis adscribi .Quid λquod nullo testimonio aut indicio sit probabile, R manos Pontifices ante Nicolaum Vtum Bibbiothecae librariae curam magnopere habuisse Z Libraria inquam ι in alioa enim usus ab eorum
64쪽
nonnullis aliquid collectum, haud nego. Ipse mel Roccha Volaterranum laudat testem, qui in haec verba de Nicolao V scribit I. ar : Bibliothecam Vaticanam instituit. mi is quaquaeter d insetiris comparandorum librorum gratia Pri mus nostrisculi literas pen/ extinctas excitamitir miis omiabus hominibus mirtute praeditis inmitatis
Onuphrius in libri nondum publicati de Bibli
otheca Vaticana iis fragmentis, quae post Roccham protulit l. r. Itinerarii Italiae c. x. Fran. ciscus Schottus, scribit: ante Sixtum I Utum cou- fusos sparsosque libros neque uilo certo aut digno loco interclusos: Sixtum vero indigne ferentem libros illos partim metustate, partim hominum iniuria consumi, certo re oportuno loco digesisse, armariis pluteis ceteriris instructa O bese culta Bibliothecae necessariis ornasse, atque Bibliothecam G ticanam multis additis molaminibus, Ecclesia deco- ri, fisi catholicae ampli casioni, publica erussitorum hominum commoditati ae honori e secrassi De eodem Sixto referton lirius:quod deniquet anno ab olbe redempto M CCCC LXXV perpetuum custodem ta teluti Bibliothecarium. V
65쪽
ca Da s Istro τα in GVsTA sicanae Bibliothecae tum asese erectae, bulla stlumbea instituerit BartholomaeumPlatinam Idem Onu-phrius vitam Sixti describens e Bibliothecam, inquit , Palatinam in Vaticano, toto terrarum orbe celebrem , Palatino praefecto, adductisque ex omni Europa libris contraxit, certoi uc proventus,
eustodes er librarii, Graeci Latini ta Hebraici, men- salaria quibus alipossent haberent, libris emerentur, a ignavite opus omnium praeclari linum S Pontisce maximo dignum . Ipsemet etiam Platina de Nicolao: e cisis er literatos viros per.omnem Europam, quorum industria fibri conquirerentur , qui maiorum negligentia π bapbarorum rapinis jam perierant. Nams Ponius 2uintili ntim tum inlenit , N.A M AO anus Marcum cibum pictum G Pomponium Porphyrionem in Horatii opera scriptorem egregium. A quo Nicolai ingenio quantum abfuerit tamen Paulus II dus, prolixe idem narrat, hoc etiam ad jiciens : Hu- 'nanitatissudia ita oderat π contemZebat , ut ejus studiosos uno nomine hareticos appellaret Hanc ob rem Romanos adhortabatur, ne flios diutius infudiis liter arnm paterentur satis esse si legere cr. seri,
66쪽
scribere dulicissent. Verum haec obiter tantum adjicero placuit , ut magis appareat falsitas ineptarum narrationum Angeli Rocchae ct inscriptionum quas ille rζcenset. Cum vero constesi,
jam ante Nicolaum fuisse aliquod Romae in- Conditum chaos librarium,& jam a Nicolaolpi, antequam Sixtus formam aliquam Bibliothecae Vaticanae indidit, undique vim eximiam librorum congestam fuisse, idemque egisse Six tum, neminem etiam fugiat fallim illud Biblio thecae istius ingens incrementum quod ex spoliis Germanice nostra memoria partum est.: nota. uni alicui Pontificum posse omnem illam Bibliothecam referri acceptam, vero utique est verius. rustra fuerim, sit alliasetiam bibi lothecas nobiliores fortunam suam itidem multorum studiis debere, demonstraveto. Et vero illam Matthiae Hunniadis Pannonicam , aς recentissi' mam Magarinianam si excipias ,i fortassis nullam, quae quidem Regum' aut magnorum Principium auspiciis ceperit, laudare licuerit l, quα eodem a Store ortae pariter sit atque ad fastigiaeum pervencrit.. Contigic vero haec felicitas . AVGφ
67쪽
ει D a stat roτH. AVGUITA A USTI: nostrae, ceu ante diximus. utpote quamoptimus idem Princeps nulla plane adjutus a maioribus jam parata supellectile, quali ex nihilo novamomnino exorsus est, sensim auxit, di denique in hanc magnitudinem quam admi- famur perduxit 3 quamvis ne nunc quidem ma- is magίsque eam perficere negligat. Unicam dicere liceret hanc etiam AUGUSTAE laudem inisi Pannonica illa & Cardinalitia venissent in partem. Id tamen manet, plaerisque omnis arvi Bibliothecis maximis etiam hac in re AVG STAΜ antecellere. -- - Subjungam nunc,quo si non magis certe non minus priore, A VGV ST A Bibliotheca jactare M sese potest, anquam aliquo praecipuo, quodque a suo conditore nacta est itidem vere admirabile,
eoque tertio loco numerandum. Pertinet autem
etiam illud ad comparationem tantae librorum copi ae,& quidem ad ipsam mei comparandi rati '' onem , in qua itidem optimum Principem siesingularem praestitisse, nisi fallor , palam fui rum est. Apparebunt autem omnia etiam haec, si praemisero nonnullis,quemadmodum&olim &
68쪽
nostro aevo maximae quaeque Bibliothecae sinti Regum Principumque studiis natae & conquisi- 'tae. Qua in re placet initium nunc facere a Latianis antiquis. IsidorusHispalensis l. s. Originum ita loquitur: Romaeprimus librorumcopiam AE exie milim Paulus, Perse Macedonum rege demino deinde Lucullus et Ponticapraedά. De Lucullo nonia
nihil aliterPlutarchus, quasi scilicet aere suam psraverito Laudanda ejus impensa oe studium iu libris o nam oe multos N eleganter scriptos com quisimit, eosque ut liberaliter para vit ita etiam utendos dedit Sed utraque narratio facile conciliatur, si dixeris, aes illud quo parata Bibliotheca est ex praeda Pontica esse acquisitum. Post Lucullum Isidorus statim narrat, quid molitus' sit Iulius Caesar . non debuit vero praeteriri Cae sare prior Sulla. Hunc captis Athenis avexisse
inde Romam Bibliothecas,non unus memoras. Luci anus adversus indoctum : ει Hrο- ε ναι τὰ βιγαὶ ic ση, αρτα ὀ Αθηνηθεν τις Ιταλίαν H αν - τλου πλέον παμριπι κτησα ο; Si omnes eos libros Hibeas,quos Athenis in B liam avexit S la, num ideo eruditior es futurus p
69쪽
Has inter fuisse & Apelli conis Teji locupletissi
mam librariam supellectilem,cujus pars erat ipsa Aristotclim, de cujus amplitudine multa habet
etiam Athenaeus l. s. cap. 13.) luculente narrat Strabo l. 13. &Plutarchus in Sulla,& Aristides rhetor in Panathenaico: qui eleganter τοὶ μιμβλώωντα πιεκα fuisse ait μαλα φ A αι-ν κοσμον κῆον. . Hi tres igitur construxerunt Romae Biblis Othecas ex spolijs. Pergit vero Isidorus: PrimuRoma Bibliothecas publie it Pollio , Graeas si mutatque Latinas, AEdditis auctorum imaginitas in atrio, quod de manubi, munificenti imum instruxerat. Perquam autem verisimile est, ut atrium ita etiam Bibliothecam ipsam ex manubijs condiatam. Dio Cassius I. s. scribit Augustum ex ma- ωubiis Dalmatarum paulo ante subactorum, porticuser bibliothecas, Octamias dictas, exfruxisse . Ejusdem vero gentis manubijs usum &.Asinium Pollionem dixeris, quoniam & ille Dalmatas bello superavit. Templum Pacis a Vespasiano esse constructum, Iosephus , Tranquillus , Dio, S. Aurelius V.ctor,& alij referunt. Estque uitam misimile, ex manubiu ludaicis id structu '
70쪽
gpIsrota an Soram in rc Iru esse: utpote cum in aedem illam vasa & donaria templi Hierosolymitani sint deposita, ceu prodit s. Hieronymus. Quidni ergo liceat suspicari.'ex ijsdem manubijs etiam Bibliothecam templi illius celeberrimam esse conditam, quamvis lasete demum a Domitiano Fuit autem templum hoc quotidiano etiam conventu litteratorum nobile: quantum ex varijs Galeni locis colligore est: non ta men de aegrotorum, quod Gyraldus credidit, cujus errorem docte coarguit Hier rnymus Mercurialis l. i. Variar. lectionum cap xxii. Ulpiam Bibliothecam itidem ex manubi- iis Dacicis prodiisse haud immerito quis suspice tur, si ab ip mei fuerit Trajano condita. Atu trosimile saltim jam fecimus, deberi illam potius Hadriano. Hoc itaque esto incertum. Post, hunc vero Bibliothecae caussa Imperatorum n mo inclaruit. Gordianum duntaxat juniorem, lIulio Capitolino teste, Bibliotheca, in qua sexa
ginta duo millia librorum censebantuν, adcaelum tulit.siquidem tanta Bibliotheca copia Er L lendore donatus in famam hominum ore biteratorum deco- repermenit. Illius autem structae laus non Cordiano , sed Q. Sammonico sereno debetur: a cujus