De spectris, lemuribus et magnis atque insolitis fragoribus, variisque praesagitionibus, quae plerunque obitum hominum, magnas clades, mutationesque imperiorum praecedunt, liber unus. In tres partes distributus. Omnibus veritatis studiosis summe util

11쪽

maximorum dolorum Purgatorii liberentur. Μulti non plebeii solum homines, sed etiam excellenteS Viri, mirantur an sint Spectra,& quidnam sint. Rogarunt etiam me amici non semel ut meam eis de his sententiam declararem.

Operae precium igitur facturus esse videor, si ex verbo Dei & probatis scriptoribus,quid de his rebus sentiendum esse videatur, breviter& perspicue exponam. Nihil enim utilius ministri Ecclesiarum facere

possunt,quam ut homines de rebus necessariis, quae in controversiam Veniunt, ex verbo Dei, quod Lucerna est ut Psaltes dicit pedibus

nostris, & lumen semitarum nostrarum, pure & persipicue doceant, eosque ex erroribus & superstitionibus liberent,omnemque dubitationem & haesitationem eis eximant. Illorum quoque studium& diligentia summopere praedicanda est, qui ab aliquot anniS contra varios errores, libros ex sacris literis

12쪽

E p i s T O L A. literis concinnatos, Germancicaaliisque linguis ediderunt: illorum item qui nostro adhuc tem' pore rudes & imperitos editis Ibbris docent, erudiunt & confirmant. Nam inter multa alia ex

cellentia beneficia, quae Deus pater noster caelestis humano generi contulit, hoc quoque magnum & praeclarum est, quod in tenecta illa mundi, cum tot bonos libros, tum sacras literas veteris & novi Instrumenti, va' riis linguis arte typographica in lucem protulit : quibus nos nDn tantum plenissime docet quid Credendum, quidque faciendum sit : sed varios quoque & multiplices errores, qui paulatim in

Eccletiam irrepserunt, Vehemen tissime oppugnat. Omnes certe

illi erga Deum valde ingrati sunt, qui ingens hoc beneficium ipsius

non agnoscunt. Hanc Vero meam tractationem

De Spectris & ostentis, ad meliorem

13쪽

r intelligentiam in tres partes distinxi. In prima parte ostendo, Quod Spectra & spritus existant, & interdum hominibus

occurram: quodque multae mi randae res praeter naturae ordinem' eveniant. In secunda parte, Quidnam sint: non animae vita de

functorum, ut quidam opinantur, sed vel boni aut mali angeli, vel alioqui arcanae M occultae Dei operationes. In tertia, Quare Deus interdum Spectra appareresinat, & varia praesagia accidere item quomodo homines sese ad occursum illarum rerum gerere clabeant. ΙΛ his capitibus cipuee res continentur, de qui bus, quod hoc negotium attinet, dismutari potest. Caeterum ex sacrae Scriptura: Oὲ actinis, quibus niti possumus, ex vetustis Patribus, probatis Himitoricis&aliis bonis Scriptoribus,r em experientia, rem obscuram

multis quae stion ibus in volti

Partes

14쪽

t Is, Ut spero, tam perspicue & dilucide explicabo, ut studiosi &mantes veritatis divinae , intellecturi sint quidnam de illis apparitionibus rebus ue mirabilibus judicare debeant. Stero quod etiam adversiarii nostri, si affectus paulisper deponant, dicturi sint, me argumenta ipsorum bona fide adduxisse& consutasse, omus sis convitiis & maledictis. Nam secundum doctrinam D. Pauli, finem habeo mihi propositum AEdificationem, non Dissipatio

nem.

De divinationibus, siuperstitionibus, adjurationibus, benedictionibus, praestigiis, incantationibuS,& variis veneficiis, aliisque diaboli operibus in genere, nostro tem pore aliquot doctissimi viri scripserunt, nempe Gasparus Peuce' lruS, Joannes Viera, Ludovicus Milichius, & fortassis alii quoque, quorum labores nondum vidi. Joannes Rivius vit doctus & elo-

15쪽

EOs ToL A. quens, ante annos aliquot Latina

lingua libellum de Spectris Msuperstitione edidit, in quo breviter quidem , sed ut solet, eleganter admodum & facunde de hac materia aliisque superstitionibus tractat. Etsi vero ego de hac materia multo copiosius scribam , nolui tamen omnia illa quae de hoc argumento dicere &afferre potuissem , colligere: sed quae praecipua videntur, partim ne Lectoribus fastidium afferrem , partim ne hic liber nimium excre

sceret.

Spero clarissimum virum Joachimum Camerarium, qui vete res scriptores Graecos & Latinos singulari judicio evolvit , magnumque rerum usum habet, de hac materia, & aliis quae cum hac assinitatem habent, ornath & copiose scripturum. Hoc enim in suo prooemio ad libellos Plutarchi, De desectu oraculorum, & figura E I consecrata Delphis cin quo de 7 natura

16쪽

eis.

R P Is Υ Ο Liratura& effettionibus daemonum tractat & in aliis sivis scriptis vide rur promittere. Ego hane tractationem populari lingua scripseram: Jam vero, quia aliis quoque utilitatem allaturam confido, utrumque

in Latinam linguam transtuli, hinc inde quibusdam additis.

IIunc vero librum , quem ex multis scriptis magno labore & lo collegi , tib , claris sint edomine Consilii, more & in sirstuto veteri offero & dedico. Non quod ti bi de his rebus, quae in hoc libro tractantur, mea institutione opus esse Iudicem non enim ignoro quibus praeceptoribus veram doctrinam didiceris : quodque peritus mu tarum linguarum, bonos autores evolveris, & hodie quoque evolvas sed partim ut huic meo libro apud alios, quibus tuati des pietas & constantia, quam imi tenus in propaganda vera do-

tinna defendendisque bonis Iezi

bus ostendisti, atque etiamnum

17쪽

ostendis, cognita & persipecta est, autoritatem conciliarem : partim ut me aliquo modo tibi gratum praeberem. Nam multa in me tibi de facie ignotum, aliosique Ecclearum ministros t ua beneficia x-siant, quibus me tibi ita obstrinxisti, tui luendo non sim.

Proinde etiam atque etiam rogo , ne hanc qualemcunque grati& benevoli animi significationem , resipuas: sed aliqua ex parte liberatus a Reipublicae negotiis & laboribus, hunc librum perlegere digneris: sipero enim illum propter dilucidum ordinem, & multiplices historias quas recito, lectu tibi &aliis non iniucundum fore. Deus optimus maximus, qui suis dotibus te. ita cumulaVit, ut

propter illas, licet juvenis adhuc, ad summos dignitatis in amplissima

vestra republica gradus promotus sis, te una cum tuis ad conis servationem amplissimae, urbis

& ditionis Bernensis diu Salvum ;

18쪽

EPISTOLA.

& incolumem tueri suisque donis augere & locupletare dignetur. Salutant te domini & fratres mei, ministri ecclesiae Tigurinae: item doctrina, virtute atque gernere eccellens vir Georgius Gre-belius vetus tuus contubernaliS. Datae Tiguri, mense januario, anno a nativitate Christi I 17 o.

19쪽

PRIMA PARS

HUIUS L I BRI

In qua ostenditur spiritus & spe

dira apparere, Variaque portenta accidere. C A P. LDe vocabulis qua in materia de spectris ta variis praesagitionibus

sepe occurrunt. Vae ad vocabulorum& vocum proprietatem in hac de spectris materia pertinere videbuntur, initio breviter exponam ut qui in hoC

20쪽

Σ PRIMA PAR sin hoe libro, & praecipue in veteribus

authoribus legendi8 occupantur, Omnia melius intelligant. Dectrum apud Latinos significat limulaclirum seu imaginem oculis se- Douerentem. Scaliger dicit Dees; umelle quod se offert, aut vel E aut corrupta imaginatione. Theologi accipiunt pro subit antia incorporea, quae conspecta vel audita, hominibus ter

rorem infert.

Visum significat Spectrum sive spe-

cmn aliquam, quam dormientes &etiam vigilantes videmur videre: ut oe Bruto legitur,qui Genium suum vidit. Ci: I. I. Acad. quaest. visum scribit phantasiam a Graecis dici. Vsone, etiam Latini appellant.. qu Oct G ci phanta sinu. sunt phantasmata

leu Spectra terrorem incutientia, terriculem etiam vocant Latini quod terrorem incutit. Quod D. Matthaeiu i q. 9Marcus 6. cap. Vocat, Erasmetu Con- vei tit Spectrum. Vetus interpres G Cam vocem Ietinuit. Φασμ quoque larvam, visum vel earum significat. Suidis inter phan

tal ma& phantasiam distinguit, quod