장음표시 사용
411쪽
supra totum corpus dispersioni, Ionioqu discessui salu
tem dobebant. Alvi fluxus supervenienS, laneStuS, Inno Praecipue 1693 per auctumnum frequens quo tempore dysenteriae graVes Judaeos potissimum veriarunt. Culpa tribuebatur fructuum horraeorum usui immodico, etsi
aliae causae altiores SubeSSe poterant.
Parva orat sebris, sed satis frequens Singultus, non minus molestus, quam xitiosus quibusque is adfuerat, his post mortem ventriculus operiebatur nigris notis compunCtuS. VermΘS, paSsim comparentes, quibuSinitio morbi ors prodisrant, asgri omnes fero exstincti Sunt. Nonnullis urina secretio plane SuppreSSa, VeSica Vacua, Praecipue quibus pulsus parVi erant se sere ex Stincti. Non pauci post xantiatum morbum stupidi a
Cubant et Veternosi, rerumque peractarum prorSUS im memores, ne nisi post multos dies mente compote Ted
debantur; etiam surditas aliquanto fuit SuperSteS. Intercurrente morbi occurrebant multifarii, non ab epidemico immunos. Frequentiora funera in urbe, quam in proximis agris et felicius Isbs rustica sine ullo ut Plurimum remediorum genere morbum superabat, Sive quod aere Salubriore uterentur, ius quod medici care rent. Nobiles plures occubuerΘ.
Tot tempore morbi grassantis in vicinis collibus nulli fere aegrotantes; tantum in ditioribus locis et ipsis Apennini iugis, voluti humiliora transsili S, OP-bu Vim suam pariter atque in planitis urbi exercuit. Sangui Vctna secta Vel cucurbitulis stractus in uni VerSum bonu apparebat, quantum quidem oculi assequi 1iceret, satisque floridus et rubicundus, multoque magis qui a natura de naribus ossundebatur, ne in ullo tem
Peramento Crustam aliquam prae se serebat. Tam improspere Vero venae SeCtio cessit, ut Omnes vulgo Ahorrescerent, quoties Proponeretur Magna PΟ-pulo si modicis fidos in cucurbitulis cruentis et siccis, quibus praemissis nihil timebatur de eXanthematis re-
412쪽
ti OcessionΗ, nunc etiam inebant venam secari, ob ple thoricam dispositionem sorte obtinentem. Duae reliqua pra scribebantur remedia, ad humoros versus ambitum corporis promovendos, quibusque salvolatile si alcati inerat, diaphoretica Vix quidquam pro- sicere videbantur. Nihilo nim felicius maculae prodi bant potius augebatur febris excandescsntia, et distra hebatur natura facultas modicatrix intus jam quidquam moliens Acidorum non improbandus fuit usus humo rum Orgasmum aliquantispo sumaminando. Nec plus Seniores et longo usu Qxperti silici profecerunt in morbo OVO quam juniores, quippes utrique in tenebris
Frictions ΑΕΥ11 ad elochias provocandaS, Qt Θ sicatoria adhibita sunt, sed incassum intendebatur febris, nequo Npediebatur eruptio. Quin etiam forte haec se tardabatur, facta materiae Serosae per urina PraePOSterct evacuatione. Si omnibus remediis, tum internis, tum ΘXlernis parum juvantibus, satius erat lente festinare, et maturationem humorum Xpectare, preti querelis ad
Ubi solicitor petechias erupserant et stadium Suum absolverant, blanda purgatio bono forobatur. Ubi sta iit ab initio sordes in primis viis aderant, eVis uva ha purgatio, unde tanto Apeditior evasit eruptio. Cori ' peruvianus iis praecipue conducebat, qui evaSerant ex morbo non bene, uti par fuisset, judicato per debitam eruptionem et docessionom, diuturnis sobri bus EXati; sed parum idem profuit in stuporem ac soporem delapsis Dysenteriis, quae auctumno 1693 petechiis SuPerve niebant, egregium auxilium tuisrunt optata largius ad ministrata, araclis quidsm o iser attritis viribus.
413쪽
De spidemico quidem febrium nostrarum imperio
Bh GLivus illi nostrae memoriae prodidit tanto prae stantius on demi cum Valetudinis Statum, quippe Romanis Olennem, noto ingenii acumine perScrutatus. Splendidas quidem aud0 SYDENΗΛΜ Us Commeruit epi demicarum rerum sagaci perceptione; sed non minor est Virtus Romani medici, qui civium corpora a mor
bos ipsis familiares, ut loco Vs regioni perennes, in defosso si solici studio cognoverit. De contagiosa quidem morbi indole nusquam apud eundem invenio relatum ne ius de sobribus typhodibus
generatim Praecepit, neque Circa earundem Curam
SeorSim, quemadmodum d pormultis morbi fecit, e culiares leges promulgavit haud dubie igitur operam
iisdem sanandis navavit oneralem febrium curandarum usum C rationem secutus. Est autem haec methodus non alia quam qua HIPPOcnΛΥΕ usus fuerat et YDEN
HAMUS, mutati Scilicet, qua ex populi coeli, aetatis, vitae, generis te divsersitate conditiones Profectae fuerint. De hac igitur nonnulla, certe quae nostr febrium generi convenire Videantur, praemittantur, TiUSqu mspecie morborum pervestigemus, quae dicto generi, sicut a nobi constitutum est, vindicari possint. Ubicu que Ver re et locus ferobat, Romanos incolas noster ante oculo habuit, quibus curam gereret, URPB, quae universo generi humano ut communia adhiberi possint, Caute Sejungantur ab iis, qua Bornanis istis , tum locitum aetatis ratione privatim observata, competerent. Me morabimus autem ex hisce etiam nonnulla, ut Xemplum edatur, quomodo endemica morborum natura a perspicaci
medico intellecta sit si ab universali ingeni distincta.
414쪽
In principiis obrium acularum unis octavum diomCave a purgantibus, cave praetersa a remediis nimium volatilibus si vehementibusa crudo enim existente morbo vel educes quae educenda non sunt, vel augebis febrem, Vel jugulabis asgrum Morbi materies quae bonis humoribus adhucdum Θmixta sest, non auscultabit talibus Temediis, priusquam coctio peracta fuerit. Si nimius adsest vasorum turgor impetus Sanguinis ad partes nobiliores, imminetque phrenitis, et juventus, calida temperies etc. concurrunt, in Cuti Semper Rnguinem mittas in principio, idque ante diem septimum, detractionemque repetas, prout Symplomata urgeant, Nam spistis hac rations vasis, Iaxataque quasi sangui Di massa, iam sternes diaphoreticis, purgantibus, aliis
qne hujusmodi praecipitantibus, in statu morbi exhi bondi8. Si si minima suspicio adsuerit febris malignae NCOagulationse cave a Venae sectione tamquam funestis
sima Coagulatio nostro idem dicitur quod aliis, a xime recentioribus, STOLLIO putredo, aut dispositio
ad putredinsem, humorum prava temperieS. mitoria pulcherrime observavit magis aut minus Prodesse Vel nocere pro Varietate regionum et Coeli. Minus in sobribus conducunt Romae sunt enim Romani habitus strictioris a melius in septentrionalibus regionibus usurpantur. Itaque locorum haec et popularium tempe Tie medico usque ante CuIOS Versetur. Curam instam maiorias febris cujusvis apud Romanos noster auspiCatura BUR SeCtione, Usquam a purgatione, nisi quando Vel nimius urget vomitus, Vel repletio praecessit immoderata. In acutis nimia atque tumultuaria sedicaminum far Tago et intempestivus promiscuorum usus Vitandus alio quin multa incommoda aegris, Varia et inconStante morborum periodi et sermutations multifaria efficientur, qua rudes medici naturas morbi perperam attribuunt,
minim ver, ineptis imputant suis insilendi mothodis,
415쪽
quippe a speculatione profectis. - Pauca vero Sunt ii
randis morbi necessaria remedia , Si curam morbus ad mittit; si vero refragatur, Su remediorum Vires acqui
xit, aegrotumque in discrimen conjicit. Incongruis enim remodiis digostionis facultas attenuatur, et in dis novus morbi somos in strimentum segri comparabitur. Cum Lbros aliiquo morbi in longum DPOtrahuntur tempus,
nulla est ratio medendi melior, tram a pharmaCis ab stinere, adhibito tantum conveniente ictu, quo fovea tu natura to. Semper tamen in morborum diuturni late consulendum est dio estioni.
Nemo curationem sesbrium feliciter absolust, nisiant quaelibet adhibita semodia sertior factus fuserit ssanguinis statu, scilicet an sit nimium Concitatus, tenuis, Phlogisticus etc., si contra in putredinem Pronus Coa gulabilis , lentus malignuS. In sthalibus pulmonum morbis cum febre et sine
Isbre noster sere Semper, ut jam ridem HIPPOCRATES, circa nom observavit capitis asseCtiones, Sopore nempe, Iethargum, oculorum Caligine etC.
Roma familiaris os inde ex 41 Εs temporibus febris semit ortiana, quas singulis diebus habet ac
Cessionsem, sed altero die intensiorem eamquo cum hor Torct, altero Ver mitiorem morbus longia est, Pericu Iosias, ad tabem vergens, Viri maxime infestuS, et u Ctumno potissimum adorisens Rarus extra Italiam, testsBALLoxio Ventriculus in hoc praecipue laborat, maxime ju Parte nervosase, et spar interdum accedunt
lethargi vigiliae, ingua arida elo.
In aer Romano por adhibita phroniticis Vesica toria plures vidit mortuos, quam sanatos Mulieribus Badem magis profuerunt, quam viris delirantibus. Do lirantibus enim cum sebro acuta, lingua arida, et indi ciis magnas vis serum inflammationis aestatis tempore, constitutioni biliosi, siccae, Vesicatoria Summopere nocent, Plurimique inde moriuntur convulsi , iidem vero
416쪽
vona frontis si brachii secta, et largo diluentium usus acillim suissent sanati. Juvant autem Vesicatoria tan tummodo in diathesi sanguinis crassa, Viscida et in sta gnationes Prona. In febribus, quae exilissimo pulsu, Oxtremis frigidis, anxietate, in sopore propensionis aliisquo putredinis indiciis stipantur, admodum prosi oua sunt, potisSimum tempore hi mali, in semperamento asgri humido, habitu pingui etc. Solvunt stagnationes in quocunque morbo incipients. - Similis usus fuit
Oio BASIO , ArabibuS, et recentioribus, ut ΕΡΥΛLIo etat. Falso sequentis aetatis medici ad Qxtrahendum e Donum febrium malignarum promiscue contra OmneScujusCunque naturae febre Vesicantia adhibebant, magna pernicie. Cf. d. usu et abusu Vesicant.
Malignas febres raras esse BAGLivus CenSet, ne QRS sic vocari debero, quae a Viscerum Phlegmon ACCen
dantur i. e. a CauSa evidentiori Et manifesta. Omnium autoni perniciosissimas esse febres lymphaticas me Senterica S, Praesertim si lympha, qualem ipse saepissimctobservasse Vult nimium Viscida st concreta fuerit, et putris cacochylia in mesentsrio haerons Aegri ense
sibi vi dolitur valere, quia hostis in lympha est magis,
quam in sanguine Sed mors superusnit citissima, ino Pinata, tracto demum in consortium sanguine. Adest in inundationibus epidemica, exitiosa. Multae earum, quae malignae vulgo perhibentur, sunt sactitiae, medic Perperam curante, non PPOPter Daturam morbi primitivam. Itaqus bonis medicis raro ipSA Occurrunt, si quidem morbos soli et ab initio
Ejusmodi obros noster pendor potissimum bSΘrvavit ab inflammations viscerum et ab apparatu PRVΟ-rum, rudorumque humorum, tum in primis viis, tuin
417쪽
in sanguine haerontium. Quando enim fiunt in hypo chondriacis, studiosis et stomacho infirmis ab intem poris biliosa tali modo corrumpitur rerum ordo et in
tegritas in corpore, ut Statim appareant lingua ariditas, PulSu exiguus, anXietaS, extremorum frigus etc., quae malignas febres indicare videntur, sed re vera maligna Non sunt, set ab irritato stomacho provocata cessant, hau ipsa cessante irritatione.
Inutiis ost, in curandis 1sbribus his mesentericis
die criticos sp sectare, sed tantummodo vehementiam et remissio sin hasnomenorum. Cruditas morbi in e hementia eorum cernitur, coctio in remissione. Itaqua ab hac incipioni statim purgationem noster instituit, etiam ipso dis scrotorio , humorumque apparatum Θ ΘSΘnterio quam citissim educit olysmal simul bis quotidis injecto, et totus os in vacuation hae repetenda post habitis diaphoroiicis et inutilibus, sereque noxiiS, teSta-CeiS, absorbentibus ulvoribus. Solida scilicet nimium intenta, laxanda nimium laxata, intendenda humores magis justo inspissati, solvendi per intervalla Vero, quae SeCreta sunt, expurganda. Conducunt itaque fomenta tiones adissent rem, balnea, juscula digerentia, aperientiae vegetabilibus, ad cichoroi, graminis etc. educta in terpositis eccoproticis omni cacochylia, serum lactis ci choriatum prodest, orba stomachicae leniter marae et
operientes. Ab initio sic rasparati humores singulis diebus mox purgandi voniunt leniter. Etenim in nullo
morborum genere tanta opus est patientia, XSpectatione et cunctatione ad stis et eliciter curandum. Gla dulae mesoraicae nimium spleta non nisi lente ac paulatim crudos humores dimittunt in intestina Communis enim omnibus glandularum morhis est diuturnitas. inc
Stomachicorum usus necessarius et repetita purgatio.
cortios fruviano in his febribus apud cives suos NOSter non ita felices xpertus est eventus, quam in aliis
regionibus alii. Nocors eum vidit corpori impuro in
418쪽
principiis morbi, nullis praecodentibus signis coctionis, Purgationibus minim praemissis Raro eum adhibuisso satetur quippe Se curare febre per leges COCtionum Ccrisium abii PPOcn ΑΥ demonstratas. A cortici autem vel testaceorum usu, non prius depurgat mesenterio, ex levi febre sic gravom, continuam longam, dissicilem. Ubi febris levior, . etiam lsviora medicamina adhibenda. I efert autem BAsLivus ad familiam sobrium mesen tericarum, quippe quae tantum negotii ipsi facesserent, Praecipuas febres malignas a veteribus dictas Tritaeo Phyas, Idemitritaeos, Typhodes, Assodos, Elodes, Lipy viam, piatam, graves profscio et lethalos, nisi doctissi mum et Cautissimum medicum nactae fuerint. Propensi in semitertianam, utpoto Romanis re quentem, Sunt Cclesiastici, nobiles, aulici juvenes, Otiosi, lauto Viventes, quibus cacochylia utris innata et ventriculi vires laesa fuerint Lipyria cum inflamma tione vel erysipelate ventriculi inc0dens in principio non
fert venae Sectionem nec purgationem. Quae ero ex fructuum intemperante esu Contrahebatur, cholera Supe Veniente Sol Vitur, test HippocRΛΥΕ 'b. Cura optimo
incipietur clysmatibus mollisentibus, bis de discingostis,
Purgantia omittendo, sero lactis tamarindinato, vel .su C. OnChi depur. mane hauriendo Suppeditetur gela tin Corn. ΘΓV. C. q. Violar Usque ad diem Septimum, tunc demum tuto admittetur purgatio. Typhum Ascivus dicit ardontem febrem ab in flammatione totius ventriculi, Conjunctam cum Vomitu, Singultu, ten8ione et dolore praecordiorum, Calore jaCta tione, nulla tamen partis laesae pulsatione. Convenit venas sectio in brachio, dum necessita urget, ut abs-CeSSUS et gangraena avertatur, eaque repetenda, Si non CeSSerit morbus. Nitrum Hrlatum vel antimoniatum
cum decocto hordoi Fugisnda nimia copia remedio
419쪽
rum, Praecipvs Saccharatorum lago purgantia φ . Si sordibus copiosis morbus ovetur, clysmata, et semen lationes xhibeantur; quas i non sussciunt, detur potio tamarindorum lenis, dumn ardor gravi refragetur. Epia Ia o syncopalis sobris froquentes habent synco Pas a sordibus ventriculum VeXantibus, Corde e ner os in consensum tracto. Si laborantibus consestim Prima Via blando sunt spurandae, dein stomachica Suppeditanda, aqua theriacalis si similia. Cortex eruvianus in hisco sebribus non conducit, Propter vitiosum mesentexit apparatum firmius indo im
Oui nocis transigunt in agro Latino austris Per sato, febr maligna corripiuntur febre sui generis, Spe ciem putridas diatheseos prae se ferente ideo obsserva
tur usus Vesicantium et alexipharmacorum eidem Sum mos er ProdeSSe Contra, sanguinis miSSionem SSe quam maxime pernicioSam.
Constitutiones opidemicas typhod statu infostas dum nobis hic reliquit descriptas, quodammodo compensaVit, quod apud ΛGLivula d sideratum fuit. Simul accura tius quam antea factum erat, de singulari aliqua causa sobris typhodis pidemica perscrutatuS, nimorum at isntionem, quae tunc forsan impensius ad aeris superio rem natUram ConVersa erat, ad inferiora deflexit, torras ipsi propiora, in morbis illius modi gignondis non mi nus ossicacia ad aquas scilicet stagnantes et paludum graves exhalationeS publicam non minus quam priva
65 Convoniunt haec si reliqua multa, quae hic omittuntur, cum HIPPOcn ΑΥ do victu in acutis praecipiente. 6s De noxiis paludum 1lluviis. i. Id. d. Rom. 4.
420쪽
tam salutem tuendi studiosus. Nos autom hic morabi tu succincta constitutionum, quibus febris nostra, quam castrensem sive malignam ille vocat, adumbratio.
Epidemia prima Grassabantur Romae in Leo Dina dicta civilat finitimisque urbis partibus, febres
castrenses perniciosae, ex Corrupti sossarum CoenOSa
rum et cloaCarum aquis oriundae indes ab initio aesta tis usque ad auctumnum anni 1695. Scilico ineunts Junio prop0 sossas illas coeperunt tertianae febres, vi mum simplices, benignae, dummodo a Venae sectione me dici abstinerent. Alioquin in continuas et maligna Sta
tim eae convertebantur. O in conspectum VenΘrunt febres natura Sua pernicioSae ac pestilentes, ContagionΘsimul propagatae. Species morbi duplox, aliis illico ab
initio intermittens, tertiana, sed omnino exitiosa, eaque froquentissima aliis, Sic vero Tarius, Statim Continua, non minus funeSta. Tortianas febres potissimum corripiebant, qui bus, utpote ictu improbo Sis, antelia Viscera jam obstructa essent quinto die plerumque pessimo mors in continua Versae non raro Septimum inter et undoci mum jugulabant, nisi in dysenteriam aut diuturnam sobro morbus concessit. Facies primum subflava iis promiscue, qui ad fossas proximi habitabant; subindodolor capitis gravativus rigor ingeUS, Tepent Superve niens, cum omitu bilioso pituitOSO, Verminos plerumque mox calor et Sitis. Post alterius accessionis sudorem saepe insignis remissio, Valetudo fallax uri na Vero CraSSRe, Croceae, Subjugales, ac di quinto no vus rigor cum ingenti anxietate et jactations, ingua arida, subfusca nulla sitis, quippe mente non amplius Constante pulSu Varius, parvus, inaequalis, Subsultus tendinum, papulas in cute lividas, facies tetra collapsa, animi deliquia crebra meteorismus, Saepe OS Sextum disin alvi fluor pallido-biliosus, foetΘnS, non Tar CPuen tus Lumbricorum lex notum morbum magna copia,