Ioachimi Fortii Ringelbergii De ratione studii liber, vere aureus

251쪽

Da RATIONE STvDII. 23Zque natura, propterea quod hinc similia,epitheta, comparationes, imagines, metaphoras,atque alia id genus schemata silent mutuo Amere. In primis autem omnis tenenda est historia , cujus uses latissime patet , non tantum in Poetis. Iamsi quis Prudentium, unum inter Christianos vere 'eundum Poetam secet enarrare, Ateras etiam arcanas calleat oportet. Postremo nulla disciplina est, nec militia,nec rei rustica,nec musices,nec architectura, .

non sit se Poetas,

Oratores antiquos sesceperint enarrandos. Sed video damdudum frontem contrahis. Natu,inquis, imme m onus imponis ut eratori. Onerosve,

252쪽

unum,ut qμam plurimos exonem rem. Volo ut unus evolvat omnia,ne singulis uniuersia sint evo, venda . Iam vero de 'rmando puerorum ore , deque tradendis ceu per lusum , jocumque litera rum uris , satis praecepit Fri ius. Equidem posI tradita elementa prima,malim ad usum Doquendi statim vocari puerum. Etenim cum intra pauculos mensis,quamvis barbaram linguam aetas ea sinet, quid vetat quo mimnus idem flat in lingua fraca, e Latina 8 verum id nec in magno puerorum grege locum habet,ct domesticam praceptoris conspetudinem requirit. Istuan quam in ludo quoque dabit operam , ut e pluribus loquatur,

253쪽

Da RATTONE STvDII. asysiue seorsim uni , quam potespemendatissime dicat. uaedam obiter interpretetur , S ut imis

tentur,admoneat. Loquentes illos

aliquoties collaudet , si quid dictum erit aptius , aut emendet, cum errabunt. Ea res esciet,ut

illi quoque cons escant circum-yeectius S accuratius loqui, est praceptorem loquentem attentius observent. Iuvabit O illud, si propositis pramiolis, aut poenis, velut ex lege provocentur,ut ipsi quoque inter sese alius alium emendent. Porro praeceptor erum ditiores aliquos deliget, comtroversiam finiant. Neque suerit inutile,ceu formulas aliquot pro ponere pueris quibus orationibus in lusu, quibus in congressu, quiet ,

254쪽

a o E R A s. R o T. bus in conpidi s uti debeant. Nastic oportet esse doctas,ut simul raFaciles sint ct jucunda. Torro doctor ille diligens ct doctus, acrique judicio non gravabitur,

collatis omnibus Grammaticorumpraceptis, excerpere quada,

Ssimplicissima , quod quidem feri potest, ct brevissima,

ii m maxime commodo.

Posteaquam ea tradidit, statim ad autorem aliquem ad id accomodatissimum,ac loquendi scribendique consuetudinem vocem tur. Hic praceptiones ante tradistas ut incident, exemplaque diligenter inculcabit, quibus etiam addet nonnihil , velut jam tum ad mojora praeparans. Hinc jam thematiis exerceri debet. In qui-

255쪽

DR RATIONE STvDIT. a Xbus illud inprimis catiendum, ne

inepto, aut sermone insulse , sed

argutam aliquam,aut venustam habeant sententiam, quc tamen ab ingenio puerili non nimium abhorreat,ut interim aliud agentes , ut O aliquid discani, in Bravioribus studidis uini Athrum. Habeat igitur thema, quod puero proponet , aut hiLtoriam memorabilem. I uod genussisnt illa : Agauelli praceps calor rem Romanamsi bvertit. Fab, prudens cunctatio restituit. uam

quam hic subest uiam senten-

xia, nimirum , praecipitata comflua parum 'liciter evenire sit re Item,dissicile judicatu sit,uter altero fuerit stultior , Crates, L qui j

256쪽

air ERAs. Ro T. qui aurum aberit in mare es an ut 3 , ,qui exstimasit nihil auro melius esse. Item , Memostheni ac Ciceroni immodica eloquentia exitio fuit. Rursumnuliti l us. Codri regis meritis par. CD potest , qui citiium salutem propria vita dissendio redimendam putavit. Sed non magni negocii ferit huiusmodi vim ex historiographis,pracipue Valerio e saximo,colligere. Aut 'bu-

iam habeat, ut illud et Hercul expugnandis monstris immorta

litatem sibi paravit. Musae'

tibus ac nemoribus unice gaudent , a si molis uisibus abhorrent. Aut apologum, ut, Recte docuit c sta non esse commit- tendum amicu negocium , quod

257쪽

DE RATIONE STvDII. - 263 - , , per te possis conficere Item,man- iticam per tore propendentem via dent omnes,eam , qua a tergo pendet, 'idet nemo. Item sapiebat vulpes, qua maluit musia jam prppe situras retinere, his expunctis, vacum ac sitientes admittere,' quicquid reliquis esset panguinis,epotarent. Aut Apophthegma et ut, Longe dissentiebat a vulgo nosFra at a- , iis, qui maluit virum absque pe- cunia,quam pecuniam fine viro.

Item , Iure Socrates contemnit . eos,qui non edunt ut vivant, sed .viount ut edant. e uerit o non

probavit Cato eos , qui pluus, piunt palato,quam animo. ut . proverbium: ut, Ne putox ultra crepidam .Es;Non cuiustiae est

. L a b i

258쪽

2- . ERAS. Ro T. hamam corinthum Odigare. Ut nos quidem aeditis tot chili

dines, ecimus, ne dissilis esset

haram in Uentio. qui sententiam. - ψ , Nih;I caram conj at quam rausia pracilus emitur. Et: O OR tam amicos , veritas odium parit. .e mi qui procul a l-ι , amici non sunt. M ut rei De uitiam in nem naturam,

ut icta et ad est ferrum attra--, Naphtha ignem. Item, Pa

. x me ea est natura,ut pondere imm .pollo. nan modo non deprimatur . M terram, verum etiam sui sem titatur,et altius emat se e. Item

mirum Polrpi ingenium, qui adjeciem s. em fili mutat colo rim , questilat insitata pilicato-- ni figuram eximiam prum

259쪽

DE RATTONE STunii. ait ta gradationem. Diditiae luxum pariunt, luxus sturitatem,st . rugis stracia, strocia biuium mul- torum,odiumperniciem. Aut s- militudinem, ut quemadmodum 'rrum ti exerceas, . atterituris non exercear , exeditur rubigine: Ita ingeniums exerceas, labore lavumitur si non exercem,magis octo ruq adituri Aut allegoria, se ut non eti addendus ignis igni, est addendii oleum incendio. Aut - . commutationem; ut nou ideo te talem judico , quod vehementer

amem foed ideo vehementer amo, ,

. quod talem judicarim. Aut diastributionem; Stultior est.quam . ut possi tacere, infinitor, quam . post loqui. Simplicior in, i. qWam qui tist mentiri gravior, L 3 quam

260쪽

quam ut resit. Sed mihi si est imdicasse tantum. Aut exquisitam aliquam elegantiam. Cathra mnon est necesse ponere exemplum. Nihil autem obstat, minud plures commoditates, in eandem . incidant orationem I veluti sintentia, historia, proverbium, refigura. Ergo praceptor , oportet assidue in bonis autori-

--obνerseri , huiusmodi ceu fastulas undiquaquei colliget,

easque delectos proponet , - etiam in eam 'rmam demut bit, ut puerorum ingeni3ssint ae- commadati Postiquam his rebus ad aliquantam sirmonis peritiam pra velim erit puer, tu, bi videbitur , ta majora gramatices pracepta e Vocetur, locos,