Ioachimi Fortii Ringelbergii De ratione studii liber, vere aureus

271쪽

DE RATIONE STunii. a y 'ismata scripsit Aphthonius. Ali- .no quando laudem, vituperationem, 'bulam, similitudinem, compa rationem. liquando figuram, vel descriptionem , distributio- .nem,sermocinationem,μbjectionem,notationem. Aliquoties j beantur carmen aliquod solvere. liquoties plutam orationem pedibus alligare. interim Pliniam . Ciceronis epistolam, verbis ac figuris imitentur.Non nunquam eandem sententiam variatis verbis ac figuris fuimesserant. Nynnunquam eandem Gracesimul ac Latine metro in oratione prose varient. donnunquam eancem quinq,aut sex carminum generibus, qua dotIor prascripserit explicent. No

272쪽

a o En As RO T. nunquam sententiam eandem per locos quam plurimos ac sche- amata disetant. Plurimum amtem fructus est in fraeco vertendis. Suare convenit eos, hoc in

genere sissime ac diligentissime

exerceri. 'simul di exercetur ingenium in deprehendendis sententiis, s utriusque sermonis vis ac proprietas penitu. inspicitur , quid nobis cum Graecis commune fit, quid non,deprehenditur. Denique ad reddendam gracanicam emphasim , Latina lingua opta excutias' oportet. Hac si initio pueris HS cilia videbuntur, tum usi sient 'ciliora , tum praceptoris in Mnium,ac studium, bonam negoc, partempueris adimet , indicatis

273쪽

c DE RATIONE STvDII. et illqua putre esse supra vires illorum. tque his interim exercitamento crebra perlectiones at mae thorum misceantur, ut suppetat quod imitentur. uanquam is, qui docet, proposito itemate, simul verborum quoque S Hurarum copiam debeae indicare. Sub hac ad inveniendi quoque

laborem provocentur, ita propositis nudis argumentis , uisuo quisque Marte reperiat,qua peditinebunt ad rem tractandam, ornandam, locupletandam. Et hic delectum ac varietatem re quiram a praeceptoris eruditi diligentia, gustum interim exhib M. Sapim argumentum epistola

proponet suaseria , dissuasoria,

e hortatoria, dehortatoria, nam

274쪽

rta ERA S. Ro T. i. ratoria, gratulatoriae,expostulatoriae, commendatoria, consolato-

m. Et uniuscujusque generis nais lturam, locos, ac syrmulaue qua

commvn,s, margumento

propo ito, etiam peculiares indicabit. Aliquando ceu declamato. rium thema dabit , in dioersis generibus,putast jubeat eos vituperare Iulium Castirem, aut laudare Socratem, in genere demo strativo. Item statim optima discenda, si opibu. non esse felicitatem. Matiram proprio lacte nutrire debere quodpeperit. Literis, Graecis non esse dandam operam, aut esse dandam. Uxorem

esse ducendam , aut non esse du- cendam. Peregrinandum esse aut inon esse peregrinandum, in i

275쪽

DE RATIONE SIunii. 2 3 resilastrio. Item M. Horatium, indignum esse supplicio, in genere juridiciali. Veru hanc palaestram primum ingredientibus non gram' vabitur is , qui docendi provinciam suscepit, primum indicar quot propositionibus id argumentum tractari possit. Praeterea propositionum ordinem demonstrabit, O quo pasto alia ex alia pendeat. Deinde quot rationibus unaquaque propositio Alciri debet, quot confirmationibus unaquaque ratio. Tum circumstantio ac locos , unde ista peti pose sint. Meinde quibus similibus,

di similibus,exemplis, collationi- bus sintent,s,proverbi3s,fabulis, apologis , unaquaque pars locupletari queat. Osendat Ursche

, mala,

276쪽

tur incidere posse, qua vel acrio- . rem, vel ampliorem, mimagis . dilucidam , vel jucundiorem reddant orationem. Si erit amplificandum , rationem demonstret, sive per locos cpmmunes, stie per eas rationes, quas in

quatu' 'rmas distribisit aulatilianus. auod si qui inciderint assectus , hi quoque quo pasto

tractandisint,admonebit. uius connesiendi rationes prascribat,quis sit optimus Aturris trasitus. Ab exordio ad narratione, a narratione ad divisionem, a ditiis sione ad argumentatione, a propositione, ad propositionem,λra

tione ad epilogum, aut peroratio -

277쪽

Da RATiONE STUII. assnem. Ostendates 'rmulas alia quot,quibu/ ibi commode possint

exordiri,aut etiam perorare:Postremo,s potest, locos aliquot in

autoribus indicet, unde valeant

aliquid imitandum sumere, propter rerum affinitatem , id ubinties,aut octies erit Actumdam seripient(quod ait Horatius inecortice nare , O satis erit nudum thema ministrasse , nec . necesse ferit , semper velat infantibus cibum praemansum in os inserere. Psec mihi displicet illud exerci-iasionis genu , quod apud antia quos in usu video fuisse , vir ex Homero, Sophocle , Euripide, . Vergilio, ex histori s. aliquando legantur themata. Puta t Menelaus apud Trojanam

conm

278쪽

ERAs. Ro T. concionem repetat Helenam.

ut, Thoenix suadeat Achilli, ut redeat in prauum. Aut T lis sit si adeat Trojanis , Helenam reddant, tallum experiantur. in genere extant aliquot Libani3 ct Aristidis declamationes. Trater ea, uti si adeat aliquis amicus Cic roni ne ea aditionem ab e tonio oblatam ccipiat , quod arg - 'mentum est apud Senecam , Uti Phalarissuadeat Delphis , ut taurum aeneum Deo fiso con crentem hoc genus pertinent epistolae,quaPhalaridis,ac Bruti nomine circum 'runtur in emen

dando collaudabit , s quid flu

ctus inventum, tractatum, aut .

279쪽

Da RATTONE STvDII. 23 Ttermissum, aut nousso laxo posse tum,si quid nimium ,-remis sui, si quid obscurim, aut etiams quid parum eleganter dictum erit,admonebit. Et quo pasto mutari possit ostendet, ac mutari, ct sapius jubebit. Exstimulabit autem praecipue discentium

animos, comparatione presectus, velut amulatione quadam inter ipse excitata Iam in priaegendis autoribus nolim te 'cere , quod prauea quadam ambitione val-

gm profissorum hodie 'cit , ut

omni loco coneris omnia dicere; sed ea duntaxat, qua explicando,

prasinti loco sint idonea , ni quando de Standi cause digrediendum videbitur. Suodsi hu-

jm quoque rei rationem a me re- . quiris,

280쪽

ERAs. Ro T. quiris, hac mihi quidem videbitur optima. Primo loco ad conciliandos auditores , laudes ejus, m praugendum sumit,paucis explicet. Deinde argumenti jucunditatem, utilitatemque ostendat. mox vocem argumenti, iserte ut 'ciunt plerique) varios habeat upus, explicet, ac distinguat. Veluti comoediam (ut hoco exempli loco Amamus Terentianam interpretaturus , in primis de auctoris fortuna, de ingenio, de sermonis elegantia paucisae serat. Deinde quantum habeat ct voluptatis, ct utilitatis comoediarum Delio et deinde quid significet ea vox, ct unde tacita, O quodsint comoediarum generare qua sint comoedia leges.