장음표시 사용
91쪽
ANnoDomini, m. ccc. III. Casatius conumto iterum exercitu copioso, cum magno apparatu
peruenit us' ad flumen Eustaten, intendens Remura 'Syriaeintroire, §am Mahumeti totaliter dini uendo,terram sinetim liberam restituere christianis. Sara lcmi uero Casani timentes aduentu,& in bello non con itiderentiaessepares, totam terraeorurn combussci ut, ante ficiem T artarorum, ita quod colle iis si imbus , l&aliis in terra cres entibus,acanimali bus, in aris& imgitionibus cou us,residuum totu ignibus de Nauarunt, utcumTartari uenirent, non inuenirent ui qualia, neo pabula pro iumentis. Q ndo Casanus intellexit,ea quae secerat reni, &qualiterdis aue irant totam toram, cogitatis quod equi illis in terris, ta li ter deuastatis,non possentrustentari, accepitconsilui t cinantat super littora fluis Eufrates illa hyeme, dc ris Goreueniente,du herbae inciperent pullulare, per scereitersuum . maiorem enim curam habebantTartari de equis sui uamdes sis,quia dum modico sc uili cibo sciant esse contenti, de seipsis quodammodo noncurabat. TuncCasinus misitprore Armeniti qui sinetarditateveniens, superflumines locauit. Et tantasuit ibi gentis multitudo, quod exercitus insani,
Per παdicias extendebanir in longum, a quodam uis
92쪽
rarenorum, sed abs insultu aliquo reddiderunt secasino. Cun Casanus taliter moraretur, tempus con/gruum expectindo,utposset deSaracenis perficere uota sua,et terram sanctim de ipsorum manibus liberare. Et ecce,Diabolus obstaculum interiecit. Nam Baydo superius nominatus,terras Casani iterum introiuit, Mintulit damna multa, sicut Casano extitit enarratum.
Vnde consultum fuit Calano, quod ad propria remearet. Caunus quidem plurimum perturbatus, pro eo quod tam diu inflerebatur nRotium terrae sanela iubsit Cotulassar, Duci suo, quoa cu H. milibus Tartaris, RU num Syris introiret,&ciuitatem Damasci caperet, Nomnes perderetSaracenos. Rex Moch Armenia eum gente sua, praefato Duci Cotulosis eri iubesatus . Casano ita ad propria redeute, Cotulossicum xl.-libus Tariaris,&Rex Armeniae cum suo posse,Regna Syris inuoluerunt,& omnia deuastantes, quous p per Menerunt ad ciuitatem Hames, ibi'crediderunt, sicut alias secerant Ampiti exercitum inuenire, sed reos intelligentes rumores de Sestino,quod esset in ciuit te Garae, inde nullatenus messurus . Obsiderunt
e go uiriliter ciuitatem Hames,quam postpaucos dies violanter ceperunt, & indisserenter omnes Saracenos
aio peremerunt, ibi ν inueneruntdiuitiarum copi
am,8c magnam multitudinem armatoria. D inde ue/ro se transtuleruntia ciuitatemmata,uteandem0s obsiderent diecta,ciues suos miserum nuncios,suppu
93쪽
pAs SAGIUM eanao,quod his concederentur induus triduans, quas
indutias habuerunt. Praecursores uero Tartarorum,
qui sere per unam dietam transiuerant iam Damascit .
ceperunt quosdam Saracenos, quos transmiserunt ad Cotulossam, ut per eos inquireret certa noua . Cotu
losti ergo per illos Saracenos rumoribus intestis: s, inibi prope circa duas dietas erant, M. cc. equites Saracenorum qui aduentum Soldani quotidieexpectabant, cum sestinatione equitauit, ut improuiso illos cap i et, & teneret. Einuando Cotulossa &Rex Armeniae,
Perueneruntad locum,ubi erant . . equites Saracetiorum,erat quasi hora uespertina, 8c paulo ante pliacueratia Soldanus. Cotulossa ergo & Rex 'meniae, qui credebant occupare solos illo cc. Saracenos,uidentes se in sua opinione deceptos,steterunt utcon Olim caperent. Consultu ita fuit Cotulossa , v requisiesceret nocte illa, Rinimicos in crastino impugnaret, cum dies iam ad uesperam declinasset. Cotulossa uero qui vilipendebat Soldanum. Notia gentem suam, no luit in hoc casu quiescere cosilio alicuius , imopcepit sestinanter acies ordinari. Saraceni uero hoc uidentes, steterunt, quia a quodam lacu, & quodam monte erat et duabus partibus praemuniti. Et scientes quod Taratari absin eorum discrimine ad eos accedere non uale hant, noluerunt exire ad pugnam, sed ibi firmiter expectauertit: Cuia Tartari crederent abs obstaculo invadendos Saracenos,& ecce quendam ante se riuulumi inuenerunt
94쪽
inueneriant, qui in certis locis transitum non habebat, unde tardaveruntTartari multum ,antesi possent tran
sire riuulum supradictu . Sed post Cotulossa, d Rem
Armenis cum maiori parte suorum, rivulum transuerunt,in inimicos uiriliter insultarunt. Soldanus stetit, nec de loco quidem, ubi erat, inter lacum& montem, uoluit se mouere. Nodiis uero calfine appropinqua te,dumvideret Cotulossa Soldanu stantem, & nolen/tem ad pugnam egredi, ut sperabat, congregatis suis iuxta montem,nocte illa quieuit, Veruntamen circa M. Tartarorum, qui non potuerunt dedieriuulu periransire non suerunt cu aliis nocte illa. Veniente uero die. ρd pugnandum sed artari parauerunt,&in Soldanum uiriliter insultarui, sed Soldanusnoluit in campum ue nire more bellorum,sed stetit in illo tutiori loco, gen. .ese,quantu poterat,defendendo. Tartari uero con batur extrahere Saracenos, sed nullo modo potueruta Durante uero insultu, a maiie Q ad nonam, prupter desectum mus, qua non inuenerant nocte illa, nec die,
taedio & siti nimium Lugau,retro cesserunt,& dimissis. Soldano,recesserunt unus post alium paulatim pertur. Has 8cacies ordinati, quousq; perueneruolad planitiam Damasci,ibim inuenerunt abundantiam magnani. pqus,&pascua ualde bona, Nordinatum suit ibi stare. i suolus P hominibus 5c equis daretur requies opportu aa,ut postmodum melius po it redire ad pi u cu
95쪽
ercitus Tartarorum erat in illa planitie collocariis,qua dam noctiaquas fluminis, per quosdam meatus & rse litulos discurrere permiserunt, & antequam octo horae lnoctis illius pertransissent, aquae in tantum creverunt ubi , quod Tartari coaeti sint surgere,& recedere se funanter. Cuiam nox illa esset multu tenebrosa,&sose sata forent omnia plenaaquis,& nulli tramites appare rent, omnes suerunt quali confusi, &multa animalia. larma,&arnesia, amissa suerunt in illa planitie, propter laquas,&etia plures homines susserati,&inter caeteros l
Armenis plura dicit amisisse. Veniente uero die,
Per grauam Dei aquarum pericula euaserunt. Sed cuarcus &pharetraeTartarorum, cum quibus praecipue praeliantur, acalia arma ipsorum essenitotaliter madonela,quod illa non poterant exercere, undemerunt in
liter stupeiam, inimici eos persecuti fuissent, nutilus penitus euasmet,imo illos uesutaues caperepotuis/sent. Post haec uero paulatini Tartari ,rpter illos qui equos suos amiserat,incedentes,ad littora fluminis Euphrates sunt reuersi, necaliquisinimicorum ausus scit illos sequi,siue inuaderequoquomodo,quandoquideheruenerunt ad flumen, quod transire oportuit natalirio,& sicut melius fieri poterat sup ' equis, dum flume Rud esset turbidum 8cinflatum, propter abundantia pluuiarum. multi Armeniperierunt in illo,euam Tartari &Geoigiani, ε multi equi semitatin flumine sublati di Maccidit, quod non perpotentia inimicori sed ca
96쪽
T E R R D S A N C T s. sed rasu & malo consilio tanqconfusi, ad propria redierunt. Hocquid dicitur euenisse,eoq, Cotulosa nolebat acquiescere consilio alicuius . Nam si sapientibus credidissset,illa potuisset pericula faciliter euitasse. Ego enim Er. Harthonus, huius historiae compilator, praemissis omnibus praesens sui, sorte super hac maioria loquor prolixius quam decet,mihi quaeso uenia tri buatur. Nam hoc ficio ut in casu simili similia diseriamina ualeam reminisci. Rebus enim consulte a stis,consueuerunt fines laudabiles obtinere,& econtra,qusim Quae Inu, Provide sut,optatis successibus saepius carent . Postuita Rex Armeniae flumen Eus talen pertransiuit, non Ossibus suesne damno suurum decreuit iread Casanum animadRegnum Armeisiae remearet,unde recto tramite, per i rexitad ciuitatem Nititue, inqua Casanus tunc reside
bat,&Casanus Regem suscepithonorifice & benigne, εc superamissionibus atm damnis, RQ plurimum est compassus,unde eidem seditgratiam specialem. Namsbiconcessit milleTartaros , qui suis Emisius semper essent,istantes incustodia RQni sui. Ecdemvis Turquiae praecepit Casanus, certam quantitatem pecuniae I i dare, de qua possisalios millaequites stipendi rios,adis placitum retinere. Rexigituraccepta liceri: ti d Regnum Armeniae es reuersus,& Casanus esisti Iunxit, quod prudenter uigilaret circacustodiamRm nisul,quous ad subsidium ter san personaliter,
97쪽
. PAS RAGIVM is maliter Casanus antemonem suam Cassiman cian suum Datrem, succestarem in Rinnota constituerit. Cap. XLV. Exitam Armeniaead terram suam riant sed postu, Postheciam,sicut Dem Placuit,tasanus fuit quadam grauiinfimmitiuedetentus. Eiquia Epicter multa sua in Gu didiaestimentum,&sibrinstituithaeredem&succes lorem Carbarandan fiatrem suum. Pomordinauit. ό --erant ordinanda, irca n ociu Resini tui,α domus sua fecit pulchras constitutiones &l
ges,csuas suis dimisitin memoriam,qusquidem a r
ris firmiter obseruatur. Post haeccissianus diem claudit extremum, & successit sibi in Carbastandan ter tuus. Iste r unda, fuitfilius cuiuissi bonae memorisdomina quaesiit uocata Eros inton,quaesustin fide Christi deuotissim ,&fidelis,&quamdiu uis rhraciebat sibi diuina ossicia quotidiecelebrari et tenetia Christi nummes rerum &Sacellum arb nda fuit baptisatus, &nominatus insito tapin Nicolaus, & quamdiu mater eius uixit, in fide Ehristianorum permansit. Sed post obitum dominae' pruin xii visocietatemSaracenorum, undesides liristianorum relicta adhaesitsed perfidi humeli, R u o Armeniaede itu anisuitplurimum
98쪽
TERRE SANCTA.perbia leuati. Vnde accidit quod Soldanus, qui Rogem habebat ualde exosum,&etiam gentem suam. per totum illum annu, sere mense quolibet, Soldanus tabcloniae misit magnam copiam armatorum,qui to tum HKnum Armeniae depraedabantur, & praecipue planiciem circundabant,damna mulin saepius insere do,&sic nuna scitur,Regnum Armeniae tantam habuisse molestiam temporibus retroadiis, sed Deus omni potens 8c misericors, qui sperantes in se nullatenus doreliquit,compassus est miserabilibus Christianis. Vnde accidit mense Iulii,ut septem milia Saracenorum,de melioribus domibus Soldani R gnum Armeniae suo runt ingressi, 8c luerunt omnia de stando,us ad suitatemTarsensem,in qua B. Paulus Apostolus natus fuit. Et cum multa damna intulissent prouinciae,&r, dirent, & ecceRex Armeniae, suis undicu congregatis,' Saracenis depraedatoribus obuiauit, &propeciuitate
Ayath,bellum iniit cum hisdem,sed nutu Des potius silaonitate nostra, praedicti Saraceni fuerunt totaiter do Bellati, quod de illis septem milibus Saracenorum, noeuaserunt trecenti,qui non essent capti, aut diro adio . interempti, licet serocitate sua Gederentinuadere totuRegnum,& Christianos R ni Armenis,in uno hiatu gutturis absorbere, Zc hoc actum suit quada die Dominica, xviij.mensis Iu . Post illud conflictum,Saraconi non fueruntausi Regnum Armeniae introire,&mi
sit Soldanus Alyptiac treugas cum regeArmenisini
99쪽
De distinebonibus huius operis,&qualiter habuit originem. Cap. XLVI EGo uero A. Haythonus, intersui omnibus praesia batis,qui dudum proposuera habitum sumere Rogularem, propter inconuenientia discrimina,&ar dua n gotia Regni Armeniae, cu honore meo, non poteram in tantis necessitatibus derelinquere consanguianeos & amicos . Vnde postu Deus sua pietate mihi cocessit tiam dimittendi Regnum Armeniae,&popu/him Christianum, post multos labores meos, in stitit pacifico&quieto, confestim uotum quod diu uouera. Molui adimplere. Accepta ita* licentia a domino meo Rege;&ab aliis Ei nsanguineis &amicis,in campo illo. ubi Deus de inimicis triumphum concederat Christianis,arripuiiter meu,&perueniens in Cyprum ,in monasterio Episcopis Praemonstratensis Ordinis,suscepi habitum Rigulareth, utqui in iuuentute m ea militaueram mundo. inserititiis Dei residuum uitae meae, ponapis huius seculi reliditis,consumerem. Anno Domin M. ccco V. . Gratias igitur ago Deo, quoniam Reg num Armeni ae hodie min stitu aequo, bono,&paciam reformatum.praecipue per modernum RT ,do ininuri Livonum, filium quondam domini Theodori, qui tam indolis gloriosae, uirtutibus illustratus,oninibus entibus est speculum gratiosum. Et firmiter
creditur&sperat,quod in diebus istius Regis iuuenis
100쪽
T E R R E S A N C T M. qui bonitate suos antecetares praecellet,cu auxilio Des num Armeniaead statum pristinum reducetur. Praeterea huius operis compilato ea qus narrat et scribit in isto libro, tribus modis asserit se iciuisse . Na ab initio Changius Can, qui fuit primus Imperator Tam inrorum,u ad mango Canisui fuit quartus Imper' mr,narrat ea fideliter, quae in Tartarorum historiis cotinentur . A mahgo Can uero, ad mortem Hao loni, ea que narrat discribit,sciuit & audiuit per domi num Avunculum suum, quod dominum Flaythonu, Regem Armeniae rescribere fecit, qui praeisis suit illis temporibus, omnibus praenotatis,&cum magna dili gentia narrabatharcfiliis & nepotibus, &faciebat redigi in scriptis,ut melius memoriter tenerentur. Ab initio quidem Ab a Caia,us' ad finem tertiae partis holus libri, ubi finem capiuntnis orisTartarorum, sciuit ipse, tana ille qui praesens suit,undede his, quae suo toPore evenerum perhibet testimonium ueritati. Etli cet hucus p narrauerimus dehistorijs et gestibusTartarorum, adhuc restat de ipsorum domini' & potentia, Praecipuequi nunc uiuunt,aliquid reserandum, ut me
DeTamor Can, cto taperatore Tartarorum, &depotentia sua,&subietiorum suorum.
I K Agnus Ita ImperatorTartarorum,quinunc L 1netimperium, uocitura amor Cm,S inserius