Lex Frisionum sive Antiquae Frisiorum leges, a reliquis veterum Germanorum legibus separatim editae et notis illustratae a Sibrando Siccama ICto

71쪽

Homicidia vero, & laesiones, seu iniuriae aliae clericorum in decupla poena, dummodo in sacris fuerint constituti, Iegitime puniantur.

Quicunque puerum, vel masculum, vel scembnam intra legitimos annos ad contrahendum ac ceperit ves tradiderit, sine scitu proximioris,& tu. toris, vel haeredis, paena centum marcarum puniatur, & puerum restituat, & eidem puero secundum antiquum milleliear, & novas constitutiones satisfaciat.

Praedia emenda, vel vendenda cedant viro. vel mulieri a cujus partibus vel avis processerunt: nisi alius illu in consanguinitate praecellat proximior. Successiones haereditatum, quocunque modo evenerint, proximo secundum Leges & Canones succedant successori, nisi discedens cum consilio Retioris in uItimo testamento aliter duxerit ordinandum, transgrediens autem in contrarium, de violentiam faciens, poeni viginti marcarum a judi-ςibus puniatur. m. l. omnes sententias diffinitivas, quae vulgo ferir-band nuncupantur,inviolabiliter statuimus obser, vari, nisi per iudices successores, & quatuor clericos meliores, & ditiores, & unum praelatum distriistus illius necessario & necessitatis evidentia justo tamen modo fuerint transmutandae.

si quis

72쪽

Ssquis autem homicidium post eo ositione&osculum pacis perpeuarit a patria sua per ann proscriptus maneat: Papam. &non alium visitet absolvendus. Castrum autem, si quod habet, destruatur, domus vero lignea, quam habui entea-tia judicum publicetur.

Mutilationes membrorum volatilium ex indignatione factas, utpote oculorum, pedum, manu.um, vel labrorum puniantur, sicut de homicidiis in praemitam.

. Conspiratores contrainempublicam, didrd, nationes praedictas pinna viginti marc um puniantur, δρ conspiratumes eorundemi sub em po ria praeeipimus aboleri. M . : . Fratres ordinis prmicatorum, & fratres minorum,di Fratres de STAVRIA,dumodo discretos Maere Pholhema penitus exeluso,, admittere decrevimus, de statuimus ad petendum, nec alios admittimus, nisi completa petitione praedictorum.

XXI.

De moneta Thuringenses de Anglia sterlingos, Monasterienses seu om rugenses, Dordracenses. Hallenses, & Cophi si argenteos. & rotundos milites, vulgo & volucres vulgo Ulte- denarios admittimus. Thuronese pro quatuor M asteriensibus, seu osnaburgensibus, vel pro tribus Stertingen novis de Anglia computatis. solidam autem Sicilingorum vel quatuor Thuro-

73쪽

nenses proquindecim monasterlansbus seu osna- brugenubus, qui vulgo nite penninsiissen nunc

pantur, computamus. Duodeeim antiquaetitia pro sex uidderentvel sex ollegerentpro quint tecim monasteriensibus vel osnabrugensibus ve, quinque Comini pro Stertinge decrevimus comis putare pro quatuor mlders pro milite. Tres codiloli scire pro uno i illitisthe: Moneta autem nu- morum denariorum, qui vulgo et ne perutingennominantur,in pondere admittimus decem & se' tein computandos & numerandos. Si quis in pomdere deliquerit, &huiusmodi denarios portaverit, falsarius computabimr, & per judices furti judicio corrigetur. Quantum autem ad aliam monetam, quod ad partes Phrysiae, communi decreto Frisiorum interdicimus, & sub interdicto poni- mus, & penitus aboleri decrevinaus abde nunc in perpetuum per praesentes. XXII. Si quis Zelandinus in aliam Zelandiam per quo rimoniam pecuniae, vel rei cuiustibet venerit, infra triduum finem negoti j sui per iudices consequatur- Sin autem, in expensis judicis, &Grielman- ω, &conii dicum suorum maneat, quousquemnem sui negotii per judices consequatur.

XXIII.

Ad robur autem, & roboris diuturnitatem constitutionum praedictarum decrevimus , & statu, mus, ut quilibet iudex Zelandinus in Festo pasciis noviter electus sub iuramento suae commissiqnis jureiurando deponat, de affirmetpacis, ct ordinationis

74쪽

is .

tionis praediistae articu os se cum si is subditis perpetuo observate, &in idipsum plebs vel populus suae juris diistisitis q.dsunt, vel existant jurejurando, vel fide media id obligent & astringant. XXIV. Iudices seculares e rebus, &personis ecclesiasticis se non intromittant: sub poena viginti mar

XXV. rClerici si pro electione iudicum secntari si munera acceperunt, in quadruplum rcstituant, si de hoc convicti fuerint: de caetero electione carituri, ipsa electione ad communitatem disti ictus devoluta. XXVI. Si aliquis alicuius districtus oer contumaciam a communitate se separaverit, per judices redirc compellatur.

xxVII. Si quis hominem occiderit,ab ingressu EccIesis, 'iuxta consuetudinem antiquitus observatam, per annum integrum arceatur,alioquin in decem masecis judicibus maneat obligatus. Si vcio idem plenam emendam haeredibus non. potest praestare, captus eiusdem haeredibus tradatur. Si velo alius eum contumaciter detinuerit, pro eo fatisfacere compellatur: Iudex vero in cuius territolio detentus fuerit, si conscius fuerit, & ipsum repetore negligat caeteris iudicibus in viginti marcis m, at obligaturi

xx VIII. Ha Nulli

75쪽

Nulli eleri eo solun testamento& ultimis v luntatibus absque duobus vel tribus testibus fides adhibeatur.

Si quis sidui judici infa/erminum suae juris. Simonis injuriam gravem vel mortem irrogaverat. in decuplum puniatur. IXX. Quicunque in iudicio debitum, quod ab eo petitur, se asserit solum, assertioni suae nisi duobus testibus fidedignis praesentibus de specie & quantitate debiti exprimentibus, non credatur qu

quo modo.

xXXI. Si quis clericorum sine consilio aliorum , quorsi

interest. aliquem nominaveriti in perpetuum voce . nominandi sit cariturus. Si vero nominationi taliquis consenserit, poena viginti marcarum iudiciis . bus mane:κ obligatus de electio maneat irrita. xxXII. Iudsces retussibet districtus compellant electores judicum secularium sub poena viginti marcar si eligant iudices Dominica in albis vel saltem in illa septimana: Et si quis singulariter et Prit poena viginti marcarum puniatur. Uectus 1imiliter si in electione consenserit, de illi, qui sibi juramentum ordinaverit, k quicunque electus fuerit, a maiori de saniori parte proferatur. Si vero judeκ seculinis electionem praedictam promoverit infratres dies, uti contra homisidam est pro dendum, sic contra ipsum procedatur et Grielmannus ille' ά . nestigens

76쪽

regligens milibet orie antis de suis iudicibus cuiusti e districtus viginti marcas persolvat. xxxm. Iudices terrae nostiae in antiquo dis, ictu stat,

iuxta multitudinem juramelorum e hibitoruit, causas non definiant, sed secundum j ramenta, & ab anteceslaribus nostris antiqui constituta stu consueta. Et nullus sacerdos ad j randum admittatur,nisi juramento suo deponat se fuisse praesente di oculis vidisse, vel auribus suis rem gesta perso ter audivisse. υε nullus Sace diis at tenus extra congregatione coetus in iuramentis audiatur, nisi factum sumrie extra nutusmodi districtum per petratum, tur mentis nihilonusius,quae sime cines vulgo nuncupantur n tuo robore duratur is, M.

xxXIV. Si quis asserit se habere caput graviter laesum. letetit incidi, obliget se iudicibus pignore octo e

eatorum, quod admittatur, si testa illaesa reperi tur. Si vero Iaesa inventa fuerit, de consilio, quorum interest. primo, secundo, 3e tertio transfodi tur. Primo laesus habebit plenam emendam, S cundo plenae emendae medietatem, Tertio quartam partem plenae emendae consequatur. Et si pluries testam transfodi contingat, laeso exinde nihil tribuatur. diim ex una inciis ne & unius vulneris hoc accidat permissione.

77쪽

xxxv. . silvaiseonmilium querimoniam depotuerit. Actor in principio litis omnia iuramenta seu pro- . bationes allegando proponat, ad ampliora non audiendus, ut reus plenam se deliberandi habeat sicaetatem.

78쪽

SIBRANDI SICCAMA

ANTIQUAS

LEGES.

TATUTA

80쪽

MBRANDI SICCAMA,

IN LEGES

RISIONUM.) Similiter leg. R ipuartit. 3 3.' I S RVuaritu advenam, Alemannum,siu Frisiionem,uel Baimarium 'seu Saxonem interfecerit, CL. Sol. culpa-., bilis iudicetur. leg. Francic. lib. 4. Tit. Io6. Excepto ubi contentio inter Saxoneso Disones exorta fuerit. Romani scriptores, & sui Romanos imitantur, Frisios nos appellant, Dion Ptolomaeus per synaeresin quod prinime accedit ad med ij saeculi scriptores germanos, qui nos passim fresios, fresones, fresiones,provinciam fresiam, mare freseum vocat. Majores nostri ante Saxonum,& Geldrorum tempora, quando seisica linguae illibata in usu erat, mutuose salutabant icta scis fresena vel fresa id est Nobilis, liber freso: Nec aliter in libi is manu scriptis, &

seisin scribitur: ut vera & genuina pronunciatio per e dici possit,quam idiotismus adprobat. Nam qui nos Disios i libertate dictos putant, non ani-- I madvertunt