De ablativi absoluti apud antiquissimos Romanorum scriptores usu

1쪽

ΡVD ANTIQUISSIMOS ROMANORUM SCRIPTORES USU.

SUMMOS IN PHILOSOPHIA HONORES

, PUBLICE DEFENDET

BRANDENBURGENSIS.

MDCCCLXXVII.

5쪽

P0stquam Π0stra aetate ad antiquissim08 R0ma 110rum s ripi0res adcuratius c0gn0scend0s Viri d0cti studia c0ntubrunt et Plautinas inprimis fabulas diligentius tractaree0 perunt, quantum inde ad hi St0riam linguae latinae rectius in ellegendam pr0stei p0ssit multis atque praeclariS pate- saltum eSt d0gumentis. Qu0d n0n 80lum valet de metricae ac pr080dineae Verum etiam de syntacticae rei legibus enendis. Itaque mihi qu0que 0perae ViSum eSt pretium, si ZX exempliS quae apud pri8008 Seript0res latin08 invenintur 0mnibus ablativi abs0luti qui uSus quaeque rati0 si primaria, quaererem atque exp0nerem, qu0niam de hac si uetura viri d0ctissimi pr0pterea inter Se diSSentire vi dantur, qu0d de ablativi abs0luti apud p0Steri0reS Scrip-we8 usu diiudicare Vix p08Sumus nisi antea pri0rum tem-

Quaerentibus ver0 Π0bis 0riginem Structurae de quagimus praefandum eSt ab80lute p0Situm eSSe eum URSumui n0n a certa enuntiati parte regitur, Sed libere atque h80lute ad t0tum enuntiatum adnectitur. Ita abS0lute

jui dativus in lingua latina p0nitur, si distinetius rem

6쪽

tractamus, qu0niam hid caSuS 00mp0Sitne et Structae 0r a-ti0ni aggedit. δ)Sed abs0luti casus n0ti0 ea etiam lege determinalta est qu0d eiuSm0di casuS semper enuntiati vige fungi deb ad quam rem Signifieandam 80lus fere aptus erat ablativilis in lingua latina. In qu0 quam Varia elementa c0ntineam tur etiamsi iam Quintilianus instit. 0rat. I 4 intellexisn0stris demum temp0ribu8 00mparatiVae grammaticae 0Ρ e patefactum est h00 ca8u tres diver808 linguae ind0gerni

cae casus: ablativum instrumentalem l0cativum eSSe 0011- ω80S. Atque eX 00mparati0ne ceterarum linguarum ind. germani Ustrum ad praeSertim SanSeritae linguae certa di

Jam ver0 quaerentibus 110bis ablativus abs0lutus uti uinablativus genuinus sit an l0calis an instrumentalis inprimis examinanda eSt ea quam Dei brueckius hae de re pro-p0suit sententia. Videbat enim in lingua satisci ita l0calem caSus ab80luti vige fungi unde c0nglusit hunc l0ealem ah 80lutum in graeca lingua a genetiv0, in latina a l0eativ 'qui p0Stea in ablativum transierit exceptum esse. Dicit enim de latinis ablativis abs0lutis haec l. l. p. 43) ἡWelche bedeuiungen gang in Wegsali k0mmeu, iSi ieielit

7쪽

v0m instrumentalis liber ging. Sed haec sententia maximiS milii videtur esse 0bn0xistdubitati0nibus. Primum enim Dei brue e tu S ips cedit p. 43 l00ales ab80lut08 in RigVedae carminibuS 110 ita crebr0 inveniri multaque exempla aliter explicari p08Seet extare tantum in Drmulis quibusdam 80llemnibus. Itaque hac de causa ex lingua Sansdrita de ceteris linguis parum Videtur 908Se 00Π0ludi, quamquam ipSe huic argument0 n0n nimiS magnam Vim tribuam, praeSertim dum grammatissae c0mparativae g0gniti0ne 11011 Satis instructus

Sim. Mult0 mai0ris Ver0 e8t m0menti qu0d genetivus qui in graeca lingua ab80lute usurpatur n0n tam l0calis eaSuS, in euius l0cum dati VuS p0tius graeeuS SucceSSit, quam ablativi genuini vice fungitur unde per se fit Verisimile ex anal0gia linguae graecae latin0rum ablativum ab-S0lutum eSSe ablatiVum purum. Qu0d ali0 e0que certi0ri m0d000nfirmari p0test; nam si Del brue et ii Sententia vera e8Set, apud antiquissim0S R0 man0rum Script0re8 ablativ0rum ab80lut0rum plurimi l0cali esse deberent natura. Reeen- Sentibus Ver0 110bis exempla quae apud priScae aetatis Seript0res extant apparet ablativ0rum ab80lut0rum qui plurimi in ill0rum scriptis leguntur ex n0mine et participi0 perlaeti passivi e0mp08iti pler08que pur08 ablatiV08 temp0rale8eSSe, qu0niam enuntiatum bello confecto id fuctum est idem Significat ae: postqvrem bellium confectum est, id fuctum est. atque dictum est pr0: illud fuctum est eae temporρ

8쪽

isso quo bellum c0nfectum est. C0ntra hane argumentati0nem iure aliquis dicat ablativ08 pur08 ea significati0nequam m0d0 ablativ0rum ab80lut0rum pr0priam esse diximus praeter ip808 ill08 ab80lut08 rar0 inveniri apud Script0res latin08 nisi addita praep0siti0ne, Velut: si ex e0 die qu0 in aedem telluris c0ΠV0cati sumus Cic. Phil. I. I, l) ' Attamen ablativi nudi usus n0n pr0rsus ins0litus. Asserunt grammatici: hQuadridu0 qu0 haec geSta Sunt res ad Chrys0g0num in castra L. Sullae desertur Cic. pr0 Sex. R0sci 0 A mer. 7, 20); Tum Ver0 barbari c0mm0ti, qu0d0ppidum et natura l0ci et manu munitum paucis diebus

J0cundum cum aetas st0rida Ver ageret,

Multa satis lusi;

et VerS. 25 eiuSdem earminis: Cuius eg0 interitu t0ta de mente fugavi Haee Studia atque 0mnis delicias animi qu0s l0e0s mihi indicavit Κies S lingius SumuIn qua Semper erga me fuit humanitate. Praeterea ex CaeSariS 00mmentariis de bell0 galli00 ad haue rem quadrant': IV I8: Diebus decem quibus materia 00epta erat c0mp0rtari, 0mni 0pere essect0, exercitus traducitur; V. 26: Diebus circiter XV quibus in hiberna ventum est initium repentini tumultus ac defecti0nis 0rtum est ab Ambi0rige et Catu-

Neque est qu0d exempl0rum huius uSuS paucitatem miremur. Nam qu0 temp0re ablativus et l0ealis du0 erant diverSi CASUS, utriusque etiam pr0prius erat usus in tem-

9쪽

m0numenta Π0biS Suppetunt, ablativus nudus abhibebatur ad significandum l00ativum temp0ralem, CuiuS uSuS ΡΓ0 rei natura mult0 erat crebri0r, temp0raliS autem ablati Viis

diseernebatur.

Plerique igitur ablativi abs0luti ex partieipi0 perfecti

c0mp0Siti larmantur pur0 ablati V0 temp0rali, cuiuS exempla apud Plautum Terentium Cat0nem Oeter0Sque Script0reSpriS00S qu0rum fragmenta tantum Supersunt extantia h00l000 enumerare mihi liceat: q)Plaut. Men. 989: Sed metu0 ne sero Veniam depΠgnato proelio. ἡ Pseud. 1269: P08tquam opus meum, Ut V0lui, Omne pertravi h0stibus fugatis, Ill08 accubantis, potanti8, amantis cum Sc0rtis reliqui. ἡ Cistell. I. 3, 14: Illa quam compresserat Destumo p0St mense exacto hic peperit filium. ἡ Bacch. 97l: Nuuc alteris etiam ducentis usus est, capto Ilio Qui dispensentur ut sit mulsum qui triumpat milites. - u in .ic undis locis adscribam Plautinos versus ex eis fabulis quas misi Delius et Flecheisenus ediderunt secundum eos nilmeros quibus illi viri usi sunt, Casinae autem et Epidici Poenulique secundum Gepperti, Aululariae secundum Wagneri, Truculenti secundum Spengelii editi0nem, in ceteris fabulis secundum actuum et Scenarum descripti0nem vulgatam. In Terentii comoediis adhibui Umplatibachii editionis numeros. Cat0nem autem laudabo secundum Jordani Lipsiae

10쪽

His l0cis patet temp0ralis significatio ex additis par

ticulis temp0ralibus velut sero post postquam. TaleS par- ticulae temp0rales quamquam desunt i idis Sequentibus, tamen de significatione temp0rali ambigi n0n p0test pr0pter verba ipsa quae in ablativi abs0luti c0nstructi0ne extant et propter rerum conneXum. Atque hi sunt:

Plaut. Trin. 701: Profugus patriam deSeras, Cognat08, affinitatem, amicos factis nuptiis. ἡ Men. 469 : Pallam ad phrygi0nem fert, c0nfecto prandi0, Vin0que exp0t0, parasit0 exclu80 foras. ἡ Pseud. 1028: Tum metuo ne erus redeat etiamdum a 10r0: Ne capta praeda capti praed0nes fuant.

ἡ Stich. 8l: Quid mihi opust decurso aetatis spatio cum meis Gerere bellum qu0m nil quamobrem id faciam

ἡ Amphitr. 390: N0n loquar nisi pace facta quand0 pugnis plus

ἡ Rud. 581: Tibi ego nunquam credam quicquam nisi si accepto pign0re. ἡ Amphitr. 188: Victores victis h0stibus reveniunt domum Exstincto bell0 maximo atque internecatis h08tibus. ibid. 654: Edep0l me uxeori ex0ptatum credo adventurum d0mum Quae me amat quam contra amo praeSertim regesta bene Victis h0stibus qu0s nemo posse Superari ratuSt. ἡ Trin. 59l: Di v0stram fidem, Edep0l re gesta pessume geStam pr0be, Si quidem ager n0bis SalVOS BSt. si ibid. 1182: Bene re gesta SalVos rede0. ἡ Stich 402: Quum bene re gesta salvos c0ΠVOrtor d0mum Neptuno gratis habeo et tempestatibus.

ἡ ibid. 506: Ut mihi v0lup est quia vos video. Pamphile in patriam domum Bene ge8ta re rediisse ambos temet et fratrem tuum.

si ibid. 411: Qu0niam bene gesta re rediisse me Videt. ἡ Τrucul. II, 7, 58: Quid nunc ergo odio's c0nfectis omnibus rebus tuis 3 )M) Haec Spengelii coniectura pro c0dicum Scriptura: hc0nfe88U8 omnibus teus' pr0babilis videtur.