장음표시 사용
581쪽
intelliget ξ Quis enim portatur in man1bus suis' hmanibus aliorum potest portari homo, manibus sitis nemo portatur. Quomodo intelligatur in ipso David secundum literam non inuenimuS: in Christo autem inuenimus. Ferebatur enim Christus in manibus suis quando commendans ipsum corpus suum, ait, hoc est Corpus meum. Ferebatur illud corpus in manibus suis, ipsa est humilitas Domini nostri Iesu Christi, ipsa multum commendatur hominibus. Et post pauca
ait: Accesserunt enim ad 1llum Iudaei Vt cruci- , figerent, nos ad eum accedamus ut corpus , dc8, ' Sanguinem eius accipiamus. Illi de cruc1fixo contenebrati sunt, nos manducansso de bibem
do illuminamur. Al1b1 dicit: Qui manducat
devesb. meam carnem, & bibit meum Sanguinem in domini, me manet & ego millo, quomodo intellecturitimus hoc nunquid etiam illos poterimus hic accipere de quibus dicit Apostolus , quod i dicium sibi manducam dc bciunt, cum ipsam
carnem manducent, Zc ipsum Sanguinem bibanti Nunquid Iudas magistri vendator dc tra- Cditor impius quamuis primum ipsium..manibuSeius confectium Sacramentum Camis , 8c Samguinis eius cum caeteris discipulis, sicut apertius I ucas Euangelista declarat, manducaret Sc bitaberet , mansit in Christo, aut Christus in eos Item Augustinus; f Hoc totum quod Dominus de Carne, & Sanguine suo locutus est, Sc quod
hinc voluit intelligi manducatores, dc potat res carnis ,& Sanguinis sui: hoc ergo totum ad hoc nobis valeat, Ut carnem & Sanguinem Christi non edamus tantum in Sacramento, quod de multi mali ; sed usque ad spiritus participationem manducemus, de bibamus; ut in Domini corpore tanquam membra mangamm, de non scandalisemur etiamsi multi modo no- tbiscum manducent, ec bibant temporaliter Sacramenta , qui habebunt in fine tormenta. J
Ioa.tract. caelo descendi. De caelo descendit 8c manna, δε x0 ' Sed manna umbra erat, ista veritas est: Siquis manducauerit ex hoc pane, vivet in aeternum; dc panis quem ego dabo caro mea est pro mundi vita. Hoc quando caperet caro, quod dixit panem carnem Vocatur caro quod non capit caro, & ideo magis non capit caro, quia Vocatur caro: hoc enim exhorruerunt, hoc non
posse fieri putauerunt, Sc paulo superius: Nun-IH3ς non morimur fratres, qui manducamus panem de casso descendentemὶ sic sunt illi moria tui , quemadmodum nos sumus morituri. Nam temporaliter δί hi prosecto morientur , qui ibi lem in Christum manducant, sed vivent in aeternum, fi te quia Christus est vita aeterna. J In eodem:
ih 4 noti prodest quicquam, sicut illi intellexerunt ; non sicut ego ao ad manducandum Ibidem carnem meam. Item : f Vitam habes aeternam in ministrat1one corporis, & Sanguinis tui; δί nos credimus, Sc cognouimus , quia suis Christus filiuς Dei vivi, idest, quia ipse vita
aeterna tu es, & non das in carne, & Sanguine
tuo, nisi quod cf. Hic stercorianistae audiant, quid tantus Doctor dicat, non das in carne, de Sanguine tuo , nisi quod es. J Vita aeterna
ipse es, dc vitam aeternam, quod es, das: non stercora quod non es , in carne, ec Sangui qui ex te est. Item Augustinus: f LocutUS est s ies nobis Dominus de corpore & Sanguine suo, de vel b. quorum corpus dixit escam, & Sanguinem po PQq ' tum. Sacramentum fidelium agnoscunt fideles cum ergo commendans talem escam, dc talem potum diceret; nisi manducaueritis carnem meam , debiberitis Sanguinem meum , non habebitis vitam in vobis; δί hoc diceret de Vita, quis alius quam ipsa Vita Z erit autem illi h mini mors non Visa, qui mendacem putauerit vitam. Scandalizati sunt autem discipuli eiu non quidem omnes,sed plurimi quibus respon-d1tDominus;Hoc vos scandalizati putaris quia de corpore hoc quod videtis partes facturus sim, & membra mea conscissurus, de vobis daturus Z S1 ergo videritis filium hominis ascem
dentem ubi erat prius 8 Quid sibi vult hoc 3
Certe qui Intcger ascendere potuit, consumi non potuit. Ergo de corpore, & Sanguinc suo dedit nobis silubrem refectionem, dc tam magnam breuiter soluit de sua integritate quae- si1onem. , Item Augustinus; Ille tuus Vm-cus redemit me Sanguine suo , dc cogito pre- 3.lom. I.
Ium mcum , dc manduco , dc bibo. J Alibi: s recte ergo sub ara Martyres collocantur, quia ib. superaram Christus imponitur, recte sub ali rio iustorum membra requiescunt, quia supelaltare corpus Domini offertur: nec immerito illic iusti vindicta Sanguinis postulatur , Vbi etiam pro peccatoribus Christi Sanguis effvn ditur.J Sanctus quoque Cyrillus cum.C L.apud Ephesum congregatis: f Annunciantes inquit, secundum carnem mortem unigeniti fili j Dei, id est Iesii Christi, dc retarect1onem eius δc in diini ad
caelos Ascensione pariter confitentes incrue tam celebramus in Ecclesiis sacrifici j sciui zu- sed . .lo. tem.Sic etiam ad mysticas benedactioneS acc - , dimus,&sanssificamur, pallaci peS sancti cor- Regiae. poris,dc preciosi SanguimsChristi omnium nostrum redemptoris effecti: non Vt communem carnem percipientes, quod absit, nec ut vhi sanistificati Jc Verbo comunisti secundum dis-ξ nitatem unitatis, aut sicut diuinam possidentis habitationem, sed vere vivificatricem, Zc ipsius Verbi propriam factam. J Et BeatuS Am- Lib. de brosius, Caro mea vere est cibus, dc Sanguis meus vere est potus: Carnem audis, sangui s. itiitio. t. nem audis, mortis Dominicae Sacramenta coagnoscis, de diuinitati calumniaris ξ Audi dicen tem ipsum: spiritus carnem, dc osita non habet. Nos autem quotiescumque sacramenta summus, quae per sanctae orationis mysterium in carnem transfiguratur,& sanguinem, mortem Domini annuntiamus. f Huc usque Beatus Ambrosus , in cuius verbis conssiderandum
582쪽
De Corpore & Sanguine Christi.
est quod ait, Sacramenta, idest panem , Eu vi-
num, quae a sacrando ita dici patet, per san Orationis mysterium in carnem rransfigurari, Sanguinem: quia profecto, ut supra ait Augustii Post verba sacrae orationis non iam panis & v1num,ut pote in aliud casesti virtute translata, sed caro, & Sanguis Christi creduntatur, per quae mortem eius an nunciamus, hinc
I etiam Eusebius Emisenus: I Recedat, inquit,
Biblio omne infidelitatis ambiguum , quandoquidem qui auctor est muneris, ipse etiam &test1s i est veritatis. Nam inuisibilis saccidos visibiles creaturas in substantiam corporis , de sanguinis sui, Verbo suo, secreta potcstate conuer t1t ita dicens: Accipite ,& edite , hoc est cor pus meum, & Sanctificatione repetita accipite, es bibite hic est Sanguis meus. Ergo ad nutum praecipientis repente ex nihilo sabstiterunt ex celsa caelorum, profunda suctuum, Vasta terratum : δί pari potentia in spiritualibus sacra mentis verbis praecipit Virtus, &rei seruit esse
plicatur, cum panis & Vini creatura in Sacra- sancti mentum carmS, & Sanguinis eius, ineffabili '' δ' spiritus sanctificatione transfertur: sicque corpus, dc Sanguis illius non inter infidelium ma nus adpernicie ipsi rum occiditur , & funditur, sed fidei sum ore si iam sumitur in salutem. Pas.chasius vero: Ergo cum dominus, ait, hoc est corpus meum: Sc hic est Sanguis meus , non m ialiam puto insinuasse carnem, quam propriam,& quae nata est de Maiia V1rgine, δί pependit initio. in cruce : neque Sanguinem alium quam qui iustis est ex latere, x runc Crat 1n proptio compore. Amalarrus etiam in libro ossiciorum: In pane, inquit, commendauit Christus corpus suum, & in calice Sanguinem suum dicens: comedite, Sc bibite; haec quotiesci inque feceri tis , in me1 memoriam facietis: Hic credimus naturam simplicem panis, & vini veni in naturam rationabile, scilicet corporis, & Sanguinis Domini. Mira ergo, & magna est sanet Ecclesiae fides, quae spiritualibus videt oculis,
ctus. J Et post pauca: Nec dubitet quisquam C quod mortalibus deest. Credit sacrifit
primarias creaturas nutu potentiar, & pra tentia majestatis in dominici corporis , Sanguinistrasire posse naturam: cum ipsum hominem vita dear artificio casestis misericordiar Christi co pus essectum. Et beatus Gregoritus: debemus, inquit,pra sens seculum, vel quia conspicimus defluxisse, rota mente contemnere, cotidiana Deo lachrimarum fictas cia, cotidianas carnis eius, tu Sanguinis hostias immolare Haec namque 'singulariter victima ab aeterno intericii animam saluat, quae illam nobis morurem unigeniti per mysterium repraesentat: qui licet surgens a mortuis iam non moritur , dc mors ei ultra non dominabitur, tamen in seip----so immortaliter, atque incorruptibiliter vivens, o duntur esse, non aliqua tantasmatis a praesens per Angelorum manus deservi, &sentit mandendum esse humano ore. Credit quoque corpus , SI Sanguinem Domini esse , eoque morsu repi ri sumentium animas benedictione coelesti, J Vbi notandum quod priorum patrum secutus auctoritatem dixit simplicem p nis, re vim naturam in rationabilem dominici corporis, Sc Sanguinis demutari naturam, quod enim in aliud vertitur, aliud proculdubio quam fuerat repente habetur; proinde panis, & V num quae deferuntur ad altare , verbi quo consecrantur diurni sacerdotis ore : et ii videantur in priori qua deferuntur specie, Christi tamen substantialiter corpus δc sanguis cre- pro nobis iterum in hoc mysterio facrae oblationis Immolatur: eius quippe ibi corpus firmi tur, eius caro in populi silute partitur, eius Saniri, tib Sul S, non tam in manus infidelium, sed in ora
Ch fusost. fidelium funditur. In dialogo quoque Basilij, atque Ioannis ita legitur: qui sitissim sedet in
eap. . dextera Patris, sacrifici j tamen tempore hominum manibus continetur , traditurque lana bere cupientibus eum , Sc cum veneratione
complecti. J Sed &Doctor Leo : f Tunc, ait, sacrifici j munda est oblatio, δί Misericordiar
sine, sed quemadmodum Beatus Ambrosius,& sanctus Gregorius, atque Eusebius, sanctu Lque Beda sitis scriptis tradidere, rerum temporalium m vivificam carnis,& Sanguinis Veram que naturam caesitus mutatione : cuius perceptio, quae fit humano ore, cum interiori sensia mediante fide, animas sinceriter accipientium dc corpora caelesti venustat benedictione. Sed hoc nonnisi a sapienter fidelibus valet ad liquidum capi, quibus id Deus per Spiritu sanctum suum, sine quo nemo potest d1cere, Dominus sancta largitio , quando hi qui ista dependunt, ξ Iesus, J dignanter reuelarit, gl
quid operentur intelligunt, nam dicente do-m1no ; nisi manducaueritis Carnem filii hominas, & biberitis eius Sanguinem, non habeb1tis vitam in vobis, sic sacrae menta communicare debetis, ut nihil prorsus de ver1tate comporis Christi , & Sanguinis ambigatis. Hocentin ore sumitur, quod fide creditur: & fru-ub d iis illi amen respondetur, a quibus contra Ei i=han. Id quod accipitur, disputatur. Beda nihilomita
mil. Lib di, lauatque nos a peccatis nostris in Sanguineuntes. de suo: cum eiusdem beatae passionis memor1are-
Deo fideliter dantibus, ac firmiter credentibus, quia quodcunque Voluerit potest operar1 fidelis ipse in omnibus verbis suis , qui ut scriptum est, facit magna, & mscrutabilia 1 quae si non valent ad plenum comprehendi , debent i men sine aliquo mentis scrupulo credi ad int
Licet igitur haec sum cere crediderim , quae de antiquorum Patrum dictis excerpta hic congerere curatu , adhuc tarnen quid Fulbertus Epist. ad
Carnotensis Episcopus, nostri temporis fastax, V 'in E acer philosophus; sed fide, vita , moribus
583쪽
que discipulorum Christi discipulus , hac de re 6 sturn crucifixerunt, & tamen ille effusum San
senserit, δί scripserit adnotatum ire non Ingratum duximus. Ait enim inter caetera : Quia corpus suum quod semel pro nobis Christus offerebat in precium, paulo post a nostris visi bus sublaturus erat in caelum, ne sublati corporis fraudarcmur pra eriti munimine, Corpori S SI Sanguinis sui pignus salutare nobis reliquit: non inanis mystcrij symbolum, sed compaginante Spiritu Sancto corpus Verum, quo co ' t1diana veneratione, sub visibilis creaturae forma, inuisibiliter virtus secreta in sacris sollentanibus operatur. Quid autem indignum Deo
ta. y'' iudicari potest, qui uterum Virginis subiit, si
j lux virginibus creaturis 1nfunditur m & licet simplicis naturae paulo ante preserant imaginem, postmodum canestis verb1 sanctificatione inspiratis majestas vera diffunditur; & quae sub-
statia panis, ec Vini parebat exteriuS, 1am corpuSChristi, de Sanguis sit interius. Gusta Itaque, dc sume panem vitae interioris alimentu, non arte pistoria fermentatum, sed incarnatae Deitatis vitale pulmentum. Sumenichilominus vinum, non sordido cultore calcatum, sed de tonculari crucis expressum. Gusta inquam caelestis fercutari nem ad salutem eorum, qui effuderunt, laraga pietate lagitur. Ad Neophizos quoque ait;
Mortuo Iesu, Sc adhuc in cruce pendente approX1mat miles, lancea latus percussit, de exin
de aqua fluX1t, & Sanguis, unum baptismatis symbolum, aliud sacramenti. EX latere igitur suoChristus ςdificavit Ecclesiam,sicut de latere Adae eius coniux Eua prolata est; & sicut in s pore quiescentis Adae Deus lateris membra patefecit : sic modo post mortem, aquam nobis donauit 55 Sanguinem. Videte ergo quo nos cibo satietati enutrit. Ipse notas cibi substantia st, atque nutrimentum, nam sicut mulier affectionis natura cogente, genitum alere sui
lactis cunditate festinat, sic de Christus quos ipse regenerat suo Sanguine se per enutrir. Et alibi s Mortuus est, inquit, Christus ut tibi imia mortalitatem donaret. Esuriit Vt te sua carne satiaret.Sitivit viteSanguine proprio potaret.JItem Manducare voluist1, factus est tibi mentas a. Bibere voluisti, factus est tibi poculum,sicut ipse ait; qui manducat carnem meam, & bibit
Et paulo post. Sanguinem meum, In m C manet'Cgo in eo.J
Et Beatus GregoriuM Quis, inquit, sit Sanguisti suavitatem, sed ne nausees diupensatorium c agni, non iam audiundo, sed bibendo didicistis. germinis terrini saporem. Dubitari autem ne- QuisSanguis super utrumquc postem ponitur, Homil
fas est, si terrena materies natur , 8c generis immeritum transcendens, in Christi substantiam commutetur; δί si creaturas . quas de nihilo facere Deus potuit, has ipsas valeat in excellentioris naturae dignitatem conuertere, ae in sui corporis substantiam transfundere. Ecce quid supradictus, vir secutus per omnia Patros anti quos dixerit. Haec quoque sunt Ioannis Chrysostomi de re cadem sens a. Prasens Iudas erat Christo dicente; hic est Sanguis meus, qui pro
quando non solum ore corporis, scd ctiam ore cordis hauritur In utroq; enim poste agna San- suis est positus,quandoSacramentum passionis illius cum ore ad redemptione sumitur, ad imitatione quoque intenta mente cogitatur. Haec igitur& superius annotata tantorumPatrum di dia diligentissime perpensa, omnem de tantomysterio soluunt ambiguitatem : haereticamque refellunt impietatem. Mirum autem V iahementer, cum dominica per se sessa c1ant verta
multas effundetur, Dic Iuda quem triginta de- o ba,quod alia eXtrinsecus Myamus ad fidei liv. nariis vendi isti s iste est sanguis, de quo cum Pharisaeis pacta fecisti. O Chi sti misericordialo Iudae dementiat Ille eum triginta denariis paciscebatur ut venderet & Christus ei San guine quem vendidit offerebat. Et post nonnulla Nunc ille praesto est Chr1stus, qui illam
ornauit mensam; ipse quoque consecrat istam Non enim homo est, qui proposita Christi cor pus facit, & Sanguinem, sed ille qui crucifixus pro nobis est Christus , sacerdotis ore verba proferuntur, δί Dei virtute consecrantur, gratia, hoc est, ait, corpus meum, hoc Verbo proposita consecrantur, & sicut vox illa, quae dicit: crescite, & multiplicamini,semel quidem dicta est, sed omni tempore sentit effectum ad generationem: ita 8c vox illa semel quidem dicta est, sed per omnes mensas Ecclesiae usque ad hodiernum diem, & vsque ad eius adue 1 tum p estati acrificio firmitalcm Et post nono nullae Ad sanctum, & terribile sa 1ficium properas, erubesce oblationis arcana , Vbi occisus propositus est Christus: & cur occisus est 3 ut caelestia pacificet.Item post pauca. Iudae1Chri-1us firmitatem exempla, qu1 enim dicit: Caro
mea vere est cibus, & sangu1s meus vere est potus. Et: Qui manducat carnem meam,& b1bit Sanguine meum Fit pan1s quem ego dabo, caro mea est; Et Qui manducat me , ipse Vivet propter me .Et, Accipite, & comedite , hoc est corpus meum accipite,& bib1te hic est Sanguis meus,qui pro vobis effundetur, &caetera talia, nimirum huius re1 firmitatem sacit, & omnem dub1etatis errorem plenissime absoluit.
Erum quia nonnulli sunt, qui hac fide
liter expendete nolunt, ad exemplorucopia redeundum esse decernimus: Vt qui forte rationi non credit, saltem auctoritate multorum Opprimatur. Ait igitur Eusebius
Doctor Vere vesica,& perfecta hostia, fide
aestimanda, non spec1e, nec exteriori censenda bibliot: visu, sed interiori effectu: unde merito callestis confirmat auctoritas: quia caro mea Vere est cibus, & Sanguis meus vere est potus. Itaque
584쪽
de Corpore & Sanguine Christi. 90
ibidemque quando benedicendae verbis caelestibus creaturae sacris altaribus imponuntur, antequam inuocatione summi nomini S consecrentur, substantia illic est panis, dc vim; post verba autem Christi, corpus est, & Sanguis Clm-sti. Quid autem mirum est, si ea quR Verbo
potuit creare, Verbo possit creata conuerteret
mino minoris videtur miraculi esse, si id quod
ex nihilo agnoscitur condidiste, iam condit Iim in melius valeat commatare. Praeterea Hinc-marus Praesul in illa mirabili descriptione, quaversifice ad Regem Carolum edidit, quamque ferculii Salomonis vocar1 instituit, de veritate
tanti Sacrament 1 caeteros secutuS Patres, ita ait: Agnus lux mandi, promo nos corpore pascens,
in nobis maneat, mansio nostra fiet. Agnus fons vitae proprio nos Sanguine potans Semper moresuo debriet, atque regat. HicDeus omnipotens per quem Pater omnia fecit, Naturas rerum mutat, ut ipse volet. Hic cruce nostra creat, propriis es munera verbis Fitque caro, ac Sanguis, pane, liquore suus. In cruce nam corpus βxum est , Samiis quoque
Christi, quae in clama iam dedit ante suis. cum nos indigna haec memoramus iuga Redemptor Emptorum pretium munera nost facit.
Et in Epicolumniis ita ait. t sacrificium corporis, & Sanguinis Christi Domini de pane, Stavino aqua mixto, ineffabili sanctificatione, cru ce , verbis ipsius consecratur ; dc verum, ac proprium corpus ipsius Domini nostri Iesu Christi, SI Sanguis eius veras ac proprius esticiantur, sicut ipse protestatus est, hoc est corpus meum, hic est Sanguis meus. J Competenter autem praelustas vir sententiam suam dixirma auctoritate statuit firmam; unde velut ex quodam fonte tota consistit Arma veritatis, atque traditionis ecclesiasticae, quae uniformiter serauatur Vbique terrarum ; unde & Apostolus ait: r. Cor. ii, Tradidi vobis in primis, quod N accepi quo-ς niam Dominus Iesus in qua nocte tradebatur Accepit panem, bc gracias agens benedixit, refregit 4icens accipite, i manducate ,hoc est cor. pus meum,quod pro vobis tradetur. Perpe de quaeso prudentia ac ei pientis, auctoritatemque considera tradentis, nihil namque eorum qua
acceperat immutauit, nih1l noui, ut recente Sschismatici,annexuit,sed ea ipsa que acceperat, salua sensuum integritate,ac verboru dignitatevt veritatis discipulus contexuit ubi nullam fi gurae, vel similitudinis mentionem interposuit; quia non quid stagnificarent sed quid essent dominica sacramenta proposuerat intimatum ire male tractantibus ea Corinthiis. Qu9 circa non sua, sed dominica verba ponere statuit, ut sibi pondus auctoritatis, dc tanto sacramento debita comparare T reuerentiam: de nomine Magistri dicetis, s hoc est corpus meti. Vere etenim hoc diuinu sacramentum corpus est dominicum, in quo vita manet perenn1S omni u. Vade Angustinus ait: O sacramentu pietatist 5 signit umi cist 5 vinculum chacitatis, qui vulc Uiuoce, habCL Ioan ubi vivat, habet unde vivat, accedat, & credas,
incorporetur,ut vivifice rur. J Sed mulxa coni de ratione dignum est, quod dicitur, si ab et v bivivat; i quia reuera Christius inlocalis est vitae locus, in quo uiuat Christianus; habet unde vi-uat,quia non aliunde, qua ab ipse est Vita, accedat ergo fide non pede,& credat corde, qui vult
vivere. Incorporetur Vero sacramentorum virtute , ut vivificetur caritatis veritate, ut per ii gnum unitati S pertingat ad praemium incorruptionis, quod nemo aliter cosequitiar, nisi eo, in quo consistit plena veritas sacramento pietaζIS. De cuius sinceritate Calliodorus inPsalmo centesimo nono prosequitur: f Tu es sacerdosii aeterniim secundum ordine Melchisedech. Cui enim potest veraciter aptari,nisi Domino saluata tori: qui eorpus, de Sanguine suum in panis, ac vini erogatione falutariter cosecrauit,sicut ipso ait,nisi manducaueritis Carnem filii hominis, biberitis eius Sanguinem, non habebitis vitam in vobis. Sed in ista came, & Sanguine nihil cruentu,nihil corruptibile, mens humana concipiat, ne, sicut dicit Apostolus, qhii manducatc corpus Domini 1 digne iudicui sibi manducet: sed vivificatricem substantia, atque salutarem, ipsius verbi propriam sectam: per quam peccatorii rem1llio, dc a ternae vitae dona prς statur.JBene autem dictum est,nihil cruentii, nihil co ruptibile mens humana concipiat, quia nimira, qui in dominico aliquid sacramento cruentum seu corruptibile athuc suspicatur,ex Illis est qui idcirco refugerut dicentes; f quomodo pO est Ioan . s. s.
hic carnem suam dare nobis ad man candu i J Π cum nisi manducaueritis carnem filii hominis non habebitis vistam in vobis, audirent : arbi-b trabaritur enim dici ut christum quem inlaetabantur membratim essent divisuri, de morsibus corrosuri .Quod abhorrentes a consectatuCh sti se subtraxere, quia quod audiebant nullomodo intellexere: tantique Tertute sacramen ii ,&vim dictorum non potuerunt penetsare:
ideo scandalizati dixerunt: duo,s est hic se . ' mo. J quibus Augustinus eo loci ita dicit: Putatis quia de hoc corpore qjod Videtis partes facturus sim, de membra mea costissurias, & vo bis daturus f Certe qui integer ascedere potuit,co sumi non potuit. Ergo de corpore, ec Sanguine suo dedit nobis Dominus salubrem refectio' nem, ec tam magnam breuiter soluit de sua integri rate quaestionem. J Bene plane dicitur magnam soluit quaestionem, sed illis qui non refugiunt veritatem atque dominici venerantur, de capiunt sacramenti virtute: nam illi qui adhuc erronei dubitant, ali adque quam veritas habet, sentientes, contra ipsam disputant, nodo tantae quaestionis necdum soluta errant, quibus Dominus dicit, Spiritus est qui vivificat, caro non I i , ε g prodest quicqua. Vere enim nihil illi prodest, qui diuiau hoc mysteria non vult intelligere ut M
585쪽
oportet. Caetersi recte credenti, & digne percipienti per omne modum prodest;Vnde Augusti ΕΨptis. In nus: Domine Magister bone, quomodo caro Euang. non prodest quicquam, cum tu dixeris,nisi quis manducauerit carnem meam, id biberit Samguinem meum, non habebit in se vitam ξ an vita non prodest quicquam λ Et propter quid sumus quod semus, nisi Vt habeamus vitam aetemnam, quam tua carne promittis' Quid est ergo non prodest quicquat Caro non prodest qui qua . Sed quomodo illi intellexerunt Z Carnem quippe sic intellexerunt quomodo in cadauere
dilaniatur, aut in macollo Uenditur, non qu
modo spiritu vegetatur. J Quibus proculdubio sim ites moderni existunt haeretici, qui non dissi m1li errore possessi veritate denegant domin 1 cisacramenti: illi ipsi repugnantes veritati, quaed1xit; hoc est corpus meum. Qui dum al1ud qua
quod veritas habet sibi fingant, ab ipsa penitus
Ver1tate extorres fiunt, SI Vera dominicae communionis, cuius fidem refugiunt, salutem amitatunt nec immorith: caecitatIs namque suae tenebris undique obuoluti, ideoque Odib1lis vitio
obstinationis, quod proprie haereticorum est, pr occupati, dum scientie singularitate si1b1 applaudunt, diuinum dominicorum dicto
rum lumen non attendunt : neque tot tantorum doctorum sententiis adquiescunt, Pl-huse diuerso cum ipsit miserabiliter errent, CNroris notam ascribere audent, in morem V1-
delicet freneticorum, qui Violentia pastionis cum per omnia desipiant, omnes ips1 infamia e contra putant. Quod si prudenter, atque humiliter inter caeteras reliquorum doctorum sentetias, hoc quoque quod praedictus vir Cacssiodorus dicit, voluissent aduertere, ad erroris Vs h sui probarent correctionem satis superque sius ficere, ait namque: Nihil cruentum, nihil co ruptibile mens concipiat, sed vivificatrice sub
stantiam, & ipsius' verbi propriam intelligat. JSubstantiam, inquit,non umbram,&ipsius Verbi propriam, non figuram; quia reuera millo specie tenus pane vera probatur substantia carnis dominicae ; SI cum Vera sit caro verusque Sanguis, nihil tamen corruptibile, nih1l cruen tum in tanto mysterio oportet credi, ne iudicium sibi, non alutis opem percipiat,qui tali sersorte sentit, non diiudicans salubriter corpus Donum, quod maximi genus est flagiti 1. Vnde Lib. i. d. acerrimus disiputatorAugustinus in libro de dota
i trina Christiana dixisse inuenitur ital f Nisi
16.to. s. manduraueritis carnem fili j hominis,& biberi ris eius Sanguinem, non habebitis Vitam in vo bis, facinus, Vel flagitium Videtur iubere, sed infidelibus, qui quod dicebatur nolebant credere: qui cum audirent nisi manducaueritis carnem fili j hominis,l beberitis eius Sanguinem, non habebitis vitam in vobis, refugerunt: quia sacramentum quod d1uina parabat sapientia, sed interim differebat , non poteran z Vtpote carnales intelligere,sed possient nimiru cum Pe-4 tro & caeteris Apostolis, qui perstiterunt fideliter,si vellent credere quoVsque cum illis glorificato Iesu,Wdato Spiritu confirmar1 mererentur m omni Veritate. At quia in audiendo in considerati, in non praebendo dominicis verbis fidem facti sunt indisciplinati cont1git illis non bene a bono Magistro recedere, 1n cuius discitipulatu noluerat firmam constantiam retinere, offensi verbo equidem duro, Ut sibi videbatur, sed temperando post non multum simplici fata, cramento, quod iam, licet non manifeste, praedicabatur. Veruntamen taliter his a consectatu Domini recedetibus facilius indulserim, qui adhuc carnales carnalem hominem Christum Iesum Dominum cernentes, ad superna oculos cordis mysteria contuenda erigere necdum poterant , quam nostri temporis hominibus, in quibus per baptismatis effusa est Spiritus sancti gratia, qui sacro sancta mensis caelestis mystcria diuinis formata oraculis, sanctorum quoque Doctorum declarata, atque lucidius expo- sita doctrinis, apertis roborata ostentis miraculoriam, nec vereri dignantur, nec credere, sed potius peruersa dicendo contradicere : ac
multa verborum turpium impi Ctate, quia penitus nequeunt eversere, nituntur Infamare; ac
per hoc ubicunque possunt aliquam,vel in ve bis, vel in sententiis Maiorum occasionem reperire, iniustam non delinunt calumniam concinnare ; sicut in hac sancti Augustini, quam proposuimus sententia noscuntur facere, quam accirco gratius amplectuntar, quam caetera 1ll1us de diuino Sacramento documenta, quia d1cit, D flagitium, vel facinus Videtur iubere. Sed horum perfidia studiosius repudiata, quid me moratus Doctor dixerit, vel quid in suis his diuo ctis senseri perscrutates fideliter expendamuS. Facinus, inquit, vel stagitium videtur iubere. Jubi in primis considerare placet quod dictum
est, videtur iubere, non iubet.Videbatur namque intolerabile esse facinus, vel flagitium carnem homin1s manducare, vel Sanguinem bibere viventis, quod non rubebatur, sed in fa-cramento , quod iam praedicebatur. Videtur, inquit, iubere non iubet; vb1 Iudaeos tangit,&eorum sequaces erroris, qui grade flagitium in his Domini verbis esse arbitrat1 sunt: Ec ideo eXhorruerunt, & retro abierunt, quia dictum; ita acceperunt, quasi dentibus voraturi essent
Christum, sicut canes vivum atque cruentum cum comprehenderint vorant leporem , aut ceruum. Quod non procedat, neque ratio ad
mittit. Facinus enim est & grande flagitium, hoc ita sapore, quod aliter est sentiendu: Videta 'licet ut caro Dominica ita putetur accipi, Ut caro communis hominis,vel alicuius animalis, cum potius per sacramentu spiritualiter sumi credenda sit, Sc tamen non alia, qua quae passioni sibi acuit,licet oblati species videatur pani S; quod ita diuina utique dispensatione procuratuesse, oportet fideliter credi vi&fragilitas huma-
586쪽
na quae suis carnibus non consueuit vesci, ipso δε quin potius designasse per omniavere esseChri
visu relati hauriat quod horreat,& de caetero ni hilominus quam veritas habet carnis Domini
nostri Iesu Christi in sacramento percipiat: de quo Apostolus ait; Etsi noueramus secundum
carnem lesiamChr1stum,sed nunc iam non nouimus JUbi veritatem asia piae ex nobis non
denegat naturae, sed incorruptibilitatem signi ficat in Deum per resiarrectionem glorificatae substantiae nostrae, quam, sicut est incorruptibialis in Deo, ita nimirum sub visibili. & usitatasti corpus naturale;&Sanguinem si1bstantivum,
qui fusus est in cruce, munera quae consecrantur in altare; licet nonnunquam videatur ci' probare innui nobis ipsi veritate aliquid, per quod eidem prellius informemur, de arctius in haereamus, opere faciendum. Ita namque ait: ρ Anceps factus sum, is meo adorare terram, ne Pial , 8. damnet me qui fecit caelum&terram: rursus ti
meo non adorare scabellum pe3um Domini mei, quia dicit mihi psalmus , adorate scabel stoecie incorruptibilem sumimus m sacramen- a lum pedum eius. Quaero quid sit scabellum petato. Sed huic tanto sacramento percipientium consormandae, te coaptandae sunt mentes , ut
quod simitur in mysterio, effectu proficiat 1nterno , videlicet ut quisquis tantae participat
sanctitati, mortuus mundo, de Varais, in nouita te vitae de caetero studeat conuersir1. Ideo nanque signum, vel figura ab eodem dicitur Au gustino in supra memoram libro, ubi ait: f Fi-Vh'Ryia gura is ergo praecipiens passioni Domini esse
dona municandum , de suauiter atque utiliter recolendum in misericordia, quod caro Chri sti pro nobis crucifixa, 8c vulnerata sit. Passoni
dum eius, 3t dicit mihi scriptura: Terra est ista bellum pedum meorum i iluctuans conuerto
me ad Christum, quia ipsum quaero hic, dc inuenio quomodo sine impietate adoretur terra, sine impietate adoretur scabellum pedum eius: sescepit enim de terra terram, quia caro de ter ra est, dc ipsam carnem nobis manducandam ad salutem dedit; nemo autem illam carnem
manducat, nisi prius adorauerit. Et paulo post ' cum dixisset: Nisi quis manducauerit carnem
meam, non habebit in se vitam aeterna, scanda
ligati sunt discipuli eius quidam septuaginta squidem Christi communicat qui se crucifigit c sermo, dc dixerunt, durus est hic sermo, quis
mundo, & concupiscentiis, Ut non quodcim quelibet faciat, sed de ut1liter recolit crucifixam, & vulneratam pro nobis carnem domin 1
cam, qui proXimi necessitatibus benigne ina pendit misericordiam , ponendo de ipse pro fratribus animam suam. Hoc profecto significare, cum talia diceret praefatus Doctor, attenderat communionem Hominicam: quanquam
secundum naturae proprietatem nihil aliud sit quod percipitur, quam vera, ac naturalis Chri sti carn1s, & Sanguinis substantia proinde quo potest illum intelligere 3 Et recesserunt ab eo,
amplius non cum eo ambulauerunt, durum
illis visum est quod ait , nisi quis manducauerit carnem meam, non habebat vatam aeter
nam , acceperunt illud stulte, carnaliter illud cogitauerunt, de putauerunt quod praecisii rus esset dominus particulas quasdam de corpore suo de daturus illis; Dixerunt, durus est hic seriamo. Ipsi erant duri, non sermo Etenim si duri non essent, sed mites essent, dicerent sibi: non sine causa hoc dicit nis quia est ibi aliquod satiens in voluminibus Beati Augustini domini- D cramentum latens, manerent cum illo lenes 3 mysterium figura, vel signum, siue typus
reperitur appellari: non debet inconsiderata te meritate accipi, sed diligenti opera cur ita nuncupetur ventilari quia reuera sibi ipsi tantus Doctor contrarius esse nequit; si enim ea quae alibi dixerat, alias aliter sentiendo destrueret; praeuaricatorem se proculdubio constitueret,ac per hoc nullus dictis eius accommodare fidem deberet. Verum de errore dictorum eius ause
renda est omnis suspicio post ea, quibus propria ipsius prospexit correctio, de diligens erosique a3hibenda intentio , ac locorum , stiquibus videtur diuersa posuisse,sacienda discus sto, ne alia accipiantur pro aliis , sed sua suis lenietur dictorum proprietas quibusque locis.
Nam ut caetera praeteream quae de veritare dominici corporis approbatur sensisse ac Sanguinis , illud quod contra omnium haereticorum
argutias, dc versuta argumentorum iacula prae
cipuum sumc1ensque decernitur, quodque in explanatione cuiusdam psalmi edidisse cognoscitur inseram, unde luce clarius patet eum in sacramento Dominico nihil inane, de veritatis vacuum, nihil sensisse umbratile & lacatum :non duri, ut discerent ab illo, quod illis disse dentibus qui remanserunt didicerunt, nam cum remansissent duodecim discipuli illis receden tibus suggesserunt illi tanquam dolentes illo rum mortem, quod scandalizati sint in sermo De eius & recesserint. Ille autem instruxit illos, δε ait illis, spiritus est qui vivificat, caro autem non prodest quicquam : verba quae locutus sum vobis, spiritus, & vita sunt, spiritual1ter hiatelligite, quod locutus sum, nam hoc corpus,quodv1detis, manducaturi estis, bibituri Sanguinem, quem fusuri sunt illi, qui me crucifigent, x sacramentum vobis aliquod commendaui, spiritualiter intellectum vos vivificabit, de si ne taeesse illud visibiliter celebrari, oportet tamen
inuisibiliter intelligi J Quid hoc apertius, quid planius potuit dici ξ hoc corpus, quod videtis,
manducaturi estis, & bibituri sanguine, quem fusiri sunt qui me crucifigent. Hic nihil ambiguum est , nihil quod accipi valeat aliter, quam corpus illud Domini , quod vissebatur comedendum , Sanguinem qui sundendus erat bibendum Hoc plane est quod ipse Dominus dixit: i acc1pite, Zc comedite, hoc est cor
587쪽
pus meum, quod pro Vobis tradetur , hic San guis qui provobis essundetur sed ad superiora redeamus : f Suscepit, 1nquit, Christus de
terra terram, quia caro terra est, & ipsam nobis non aliam plane,sed ipsam quam suscepit de terra nobis carnem ad manducandum , de ad salutem dedit. Ecce quod al1bi ceme gratia rationis figuram dicit, de signum. Hic carnem Christi de terra sumptam aperte pronunciat datam nobis ad manducandum, nec aliam sane, quam quae de Virgine nata est, quaeque crucis si ispendium perpessa est, quae aethera transmisit, atque in paterna sede locata ad decus humana naturae, orbis imperium pro arbitrio disponit diuravi per omnia consors maiestaris, nulli vita terius obnoxia corruptioni; quae eo si1mentes se prouehit, ut deuicta quandoque molestia naturae mortalis consortes, de participes promereantur emci beatae 1mmortalitatis. In suae igitatur persistens integritatis ancorruptione nihil nostro vit1o pati creditur corrupt1bile, licet V1- sibili mysterio nostrae videatur ossicio seruitutatis non deesse. Veritas ergo credenda est in proprietate substantiae, & sinceritas in ipsius sacra menti inaestimabili dignitate, ac sic vera caro, verusque Sanguis sentienda sunt sine qualibet corruptione, licet panis, ac vini species dispensatorie reseruata ministrorum deuotioni famuletur temporaneae,qua percepta, & ipsa in nos, he nos ipsi mereamur in Christi mem bra trans formari , per veritatem videlicet communicatatae utrimque naturae, nostrae scilicet, ac suae, quam dignatus est ex nobis habere, ut illius nos emciat parti capes, & modo utcunque, &hoc remoto,perfectius quandoque in qua semper manet de Patre, atque in Patre. Quanam autem ratione sanctus V1r, qui carnem de rerra Christum tam manifeste definiuit assumpsisse, easDque nobis ad manducandum, & ad salutem insinuat contulisse, contra suam sententiam potuit aliter alibi, quod absit, docere, & ex abrupto Dominicum sacramentum figuram dun taxat aut si1gnum,nihilque aliud esse,imprudenter atque impie dogmatigare 3 Attamen veritatas ipsa, aliquid per mysterium nobis agendum notat. Vnde apostolus, quicunque manducatis hunc panem, mortem Domini annunciatis. J, cis, tis. Et Petrus: Christus, inquit, passus est, vobis . relinquens exemplum, ut sequamini vestigia eius Ecce signum,ecce figura, quam tangit Au gustinus; videlicet ut sequamini vestigia eius, idest ut qui creditis in eum fide, quem de sumi tis in corpore suo,acsanguine,imitemini illum
operum bonorum executione, & morum sin is a . ceritate, qui peccatu non secit,necdolus inuenti. tus est in ore eius, qui cum malediceretur non maledicebat, cum pater tur non cominabatur.
Quicunque enim corpori Christi, di Sanguini, qui per passionem fusus est,communicar debeteiparticipare,&per sinceram in proximos beni- gmtatem, & compatientis animi suavitatem
Hoc quippe est, quod Augustinus ait, D Figura
ergo est praecipiens passiOm Domin 1 ese com municandum, & suauiter, atque Utiliter reco tendum, in miseracordia, quod caro Christi pro nobis crucifixa sit, & vulnerata. J Ac si diceret veritas quidem est, quod an sacramento percipitur, ac vera caro verusque Sanguis quod suta matur ; veruntamen ipsius veritatis indiculo, nec ne passionis dominicae, quae ibidem recoli tur,eXemplo commonetur omnium percipientium deuotio,vt ad illius agni per simplicis vitae A meritum contendat innocentiam, ac per com passionis fraternae misericordiam, eius sufferen tiae aemuletur vestigia,qui pro nobis nec opprobriorum contumelias, nec passionum refugat iniurias, & omnibus tam credentibus,quam incredulis singulare mortis suae dignanter impendit remedium, ac vitae procurauit beneficium, quod ita se idemDoctor nec aliter amrmat pro
secto senssse, in praecedenti, idest in secundo de Doctrina Christiana libro liquidius dum dicit
inter caetera. Nam Odore Unguenti DominuS Cay1. quo perfusi sunt pedes eius signum aliquod de C dit, & sacramento corporis, & Sanguinis praegustato significauit, quod voluit. J In quo loco simul posita licet aduertas, odorem Unguenti, quod Ac verum secundum gestorum fidem fuit,& tamen aliud iuxta tropologiae rationem significauit,&dominaci sacrameri praegustatione,
id est corporis, & Sanguinis Christi perceptionem,quae nihilominus iuXta integritate rerum
vera esse constat, & tamen a significationis gratia non vacant. Vnde & alibi de sacramentis fetaria secunda Paschae disputans a1 Vnus panis, 6 Vnum corpus multa sumus, omnesque de uno pane, & de uno calice participamus, quia qui passus est pro nobis, commendauit nobis in isto sacramento corpus sium , & Sanguinem, quod etiam fecit & nos ipsos, nam & nos corpus ipsius facti stimus, sed per misericordiam ipsius. Non fuistis , & creati estis, ad aream Dominicam deportati estis a laborantibus bo num , idest annunciantibus Euangelium. triturati estis, caepistis moli ieiuniis & exorta cismis : postea ad aquam venistis , & conspe si estis unum facti estis: accedente seruore S titus sancti cocti estis , & panis domini- ζ chs facti estis. Ecce quod accepistis. Quomodo ergo videtis unum esse quod factum est,
sic unum estote&vos, diligendo Vos, tenendo unam fidem , unam spem , indiuiduam charitatem. Haeretici quando accipiunt hoc testimonium,contra se iaciunt, quia illi quaerunt diuisionem, cum iste panis indicet Unitatem. Sic& Vinum ex multis racemis fluit, &modo
in uno est, unum est in suavitate calicis , post presibras torcularis. Et vos post illa ieiunia, post labores, post humilitatem,& contritionem iam in nomine Christi tanquam ad cal1cem
588쪽
Domini venistis, & vb1 vos estis in mens a ubi Λ tur Ecclesia quandiu bibitur quod de Christi
vos estis in calice, nobiscum estis. Simul enim hoc sumus, quia simul bibimus, quia simul vi. Ulmus. Sic nimirum praefatus Prassiuisc multis in locis, sic in hac sentcntia, sic etiam praeimsio in capitulo dominicum sacramentum non abrogata veritatis fide aliquid signare indicat. Sed dum scribendis libris operos insudat, minus se quibusdam in locis explicat, ac per hoc nonnullis minus eruditis, atque in sacris scit pluris apprime nequaquam elimatis, aut dissitacilis videtur, aut non recte intellectus, erroris
latere 1 nanauit, sed iam in ipsa persectione sa. lutis aeternae cum traditur regnum Deo &Pa
tri. IItem in primo libro de symbolo, Quan-
tum nefas est occidere Christum J Iudas tamen Α, boi eum occiderunt, & multi postea in cum credi- a Cate-derunt, δί sanguinem eius babcrunt, dc dimis 'bsum est illis peccatum quod commiserunt. In seculo quoque, spercussum est enim latus, dc ibid. . statim emanauit finguis,& aqua,aqua in qua est sponsi purificata sanguis, ex quo inuenitur dotata.In isto finguine sancti Martyres stolas suas
seminarium fieri probatur. Oeterum si aliter it laverunt, dc candidas eas secerunt, ad nuptias
quid intellexisse hac de re, ec ab integritate tanti mysteri j alienum probaretur dixisse,quod absit, ex dissinito proferendum erat, quod Apo- stolus ait;Etia sit Angelus de caeso annunciauerit vobis preter quod accepistis anathema sit Porro ipse hac de re quid docuerit quid senserit Apo-3 C' - φ. sstolus, cui nec Angelus de caelo si contraria ssense fit suscipiendus sit, audiamuS. Calix, in quit, cui benedicimUS, nonne communicatio est san minis Christi panis quem frangimus agni inuitati venerunt,calicem accepe ni, biberunt, eique propinauerunt, sanguinem nam que eius biberunt, sanguinem suum pro illo derunc In libro de quarta feria. PrimuS, in- Cap. 3. to. quit, homo de terra terrenus, quid dicit omnis ' homo tCrra, quando accipit sanguinem Christi Amen dicit. quid est Amen 3 verum est: quid est, verum est 3 Quia fusius est sanguis Christi quo facienteῖ Discipulo tradente. Amen dicendo, verum clamando, dicit hoc omnis homo
in C ό terra. Ecce Iuda vox sanguinis fratris tui clamat
absit ut vir tantie in Ecclessia Christi auctorita- ς ad me de terra. probauimus quia eius sanguinetis de factamento corporis, & sanguinis Christi rigariS.Vide terra, quomodo accipi ab hunc san- 1ό a. tas aliter quam ipse Dominus tradidit, Vel ipse guinem, quia quicunque accipit, accipit bene-e1us Apostolus docuit, sensisse putetur, qui tot dictionem. JItem in eodem: Responde sicut ac tilia senae fidei testimonia in diuersiis libris, respondit Cyprianus , Laurentius, caeterique ovibus nemo valet restagari, reliquisse mirem- sancti, qui percipientes sanguinem Christi protur quae ne dicam scribere, sed ne legere qui- sanguine quem biberunt, sanguinem suum cap. 1. ' I Roh instilli et iri fundere non dubitauerunt. Et post pauca. Vide ne deseras mensam sponsii tui, ut pulchra permaneas. Carnes eius cotidie manducabis, Ni anguinem potabis, re vitam aeternam habebis. Mensia sponsi tui panem habot intcgrum, ZI ca-
dem quisquam occurrat. Ex quibus est illud in libro quarto de sancta Trinitate: Quis ergo tam iustus sanctus Sacerdos, quam Vincus Dei filius, non qui opus haberet per facta ficium sua peccata purgare, nec originalia, nec ex hu-
gruenter ab hominibus sumeretur quod pro eis offerretur,quam humana caro 3 Et quid tam aptum huic immolationi, quam caro mortalis3 Et quid tam munJum pro mundandis vitiis
mortalium, quam sine Vlla contagione carnalis concupiscentiae caro nata in utero, δί ex utero virginali 3 Et quid tam grate offerri, & susci pi posset quam caro sacrifici j nostri, corpus es secta Sacerdotis nostri3vt quoniam quatuor conssiderantur in omni sacrificio, cui offeratur
dicebat ipse: panis quem ego dedero caro mea est: calix quem sanctificauero sanguis meus est.JIn tertio libro de Symbolo: Prostratus ad terram 8 effectus discipulus coelestis Archiatri; antistotum confectum ex sanguine medici prior ipse bibit, & bibendum amatoribus propinauit, Hoc antidotum de finguine crucifixi confectum etiam ipsi Reges biberunt, & qui erant Ecclesiae persecutores, eius facti sunt deffenso res.' In libro de cataclismo: Comeditur enim' 'Ξ quo G atur pro quibus offeratur ;idem ipse agnus per noctem huius iaculi, ut mane unus verusque Mediator per sacrificium pacis L illud venerit, quod vesperum non habebit,
reconcilians nos Deo, unum cum illo maneret iam non offeratur lacrificium imaginis agni; cui offerebat, unum in se faceret pro quibus on sed ipsum agnum, quem cotidie comedimus, ferebat,unum ipse esset qui offerebat. J Et in li- & cuius sanguinem bibimus, inueniamus ill1cbro contra Faustum : Habet magnam vocem Sacerdotem perfectum quem hic pio salute Christi sanguis in terra, cum eo accepto ab om- nostra constat occisum. J IIJ Euangeliocloa , ib., .nibus gentibus respondetur Amen. Haec est Verba quae locutus sum vobis spiritus & vita clara vox sanguinis quam sanguis ipse exprimit sunt, spiritualiter intelligite quae locutus m, ex ore fidelium eodem sanguine redempto- nam hoc corpus quod videtis manducaturi
rum Utem quod post septem dies dimissa co- estis ,&bibituri illum sanguinem, quem fusuri lumc reuersia non est; stigmficat finem ciculi sunt qui me crucifigent. Nimquid haec
quando erit requies Sanctorum ,non adhuc in ac talia,tamque per picua sancti Augustmi 1- sacramento spei, quo in hoc tempore consocia- pta non possunt nobis sincere ad plenam eru-
589쪽
ditionem de veritate, quae est in secram latis Cluisti, de ei dona ad evidentiam sincerat fidei testimonium sisFragari, qui licet figuram ob certae rationis gratiam Dominicum dixerit fi-cramentum, nil, i tamen aliud si cundum vel 1-tat m, quam veram carnem, quam verum sas
guinem csso vel senserit, vel sentiendum do currit Nam vide quid dixerit; flaoc corpus quod videtis, manducaturi estis, S sanguinem bibituti, quem fusuri sint qui me crucifigent.
Quid apertius quid lucidius dici potuit Ideo ubi figuram dixit, non quid esset, sed quid significu et sacramentum dominicum inccndit. Sinistra Verum quia quidam peruersi ex hac tanti Do- hἡ ctoriS sententia in erroris labyrinthum prorue i octri si runt ,δί alios post se pertinaciter inducere nisi
sunt; sciendum est plerosque subtilia eius dicta
nequaquam in elligere,quod eo precipue comprobatur accidere, quia ea non causa discendi,
quae ignorant legunt, sed Vici potius, in quoiata pridem decepti languen d, errori patrocinium tanti viri comparent,alusque laqueos deceptionis racilius innectant per eius auctolitatem,quam peruersitati suae coaptant. Vnde studiosius potiuadendum, monendumque videt- a , tur, Vt quicunque codices diuinorum tracta
gentioni torum offenderit, ac legendOS r uoluerit, cauta
- ό''' tilis singula percurrat,dc v bi aliqua sibi ob scura gendum rei oborta fuerit dissicultas, suae tarditati non tibisti sit doctori imputet errori; ac proinde aut suo, i id oeerihil. processeri studio quae dicuntur elaboret intel ligere, sin minus Catholici magisterio Dodioris maturet addiscere;aut certe si assequi unde agitur nequiverit, reuerenter discat honorare, ut pro huiusmodi humilitate, aut illud capiendi quod sibi arduum, & dissicile erat, aut aliam diuinit is adipiscatur gratiam, quam necdum Humilia habebat. Humilitas enim sicut Virtutum emo-esscitat. lumenta, quae non erant,adquuit, sic adepta ne amittamur agit, proinde fine cum in omnibus sit necessaria humilitas Christianae Rcligioniscarismatibus, in hoc praesertim Dominicae tr ditionis Sacramento utilis & admodum opportuna comprobatur, in quo tam a diuinae Virtutis refulget gratia, ut humilitate potius quam humana capiatur industria. De cuius magnitudine terribili, magisque reuerenda quam Ioan . . discutienda in dialogo Ioannis de Basilij val-DEs,dε 'ς mpQtCnter disiputatum est, inueniri sielib. s.cap. namque inter caetera reperitur scriptum; Fue runt quidem terribilia atque horribilia etiam sea quae in veteti testamento ante gratiam gerebantur in lcge, ut puta tinzinabula. malogranata , Lapides in pectore ordinati, superhumerale, Mitra, cidaris, vestim nrum t Iare, Lamina aurea, Sancta Sanctorum,intusque silentium & solitudo reuercnda. Verum siquis ea quae sunt ingratiae ordinatione consid ret, parita esse illa quae praecessierimi terribilia, iudicabit, quodque de lege pronunciatum est, etiam per haec Vzrum probabit, quoniam non
δε sit glorificatum id quod glorificatum fuerat,
propter excellentam claritat . Nam cum imia molatum Dona1num nostrum, &inccnso adstantem videris ficet lorem, azque ina precanten omnesque pariter pretios, illo imbui sanaguine, adhuc te esse cum hominibus arba tracis, S non concinuo animo translatus in caelos, omnemque de mente sensum carnis eaecludens, nuda anima, sensuque mundiisimo ea quae sunt
in caelestibus contueris ξ Et Item: Hoc igitur ministerium ita reuerendum , quae despicere debit infinia J Et paulo inferius : Cum vero I ib g. des xcerdos Spiritum sanctum aduocauerit, δ re uerendam illam immolauerit hostiam ' eoi r ' munemque omnium dominum subinde conti gerit,ubi illum dic mihi nostra aestimatione ponemus Tunc enim etiam Angeli circumstant sacerdoti, & tribunal, atque altaris locus caelestibus virtut1bus adimpletur in honorem ipsius, qui immolatur, quod quidem eX ipsis etiam quae aguntur, Ostenditur. Ego autem audiui r ferente aliquo quoniam presbyter quidam vitatae sanctitate mirabilis, 3c qui reuelationes se teret videre, retulisset illi tale spectaculum ali quando vidisse , 1 dest sacrifici j tompore con-C spexisseAngelorum multitud1nem sicut ei pocsibile erat 1ntueri,stol1S fulgentibus circundaniatem,& altare coronantem, cum ossicio, quocirca Regem suum milites stare consaeuenmt.a Haec autem illo exarata in libro, ita se habent, in quibus quia reuelatio diuinitus ostensi con
tinetur , alias etiam diuersis repertas in loci narratum ire , Operaepre Cium duYImus maia Xumam enim legentibus utilitarem pollicen
Fuit nanque Matrona nobili S genere,mori' 1 ,,hhe, bus proba honestis , remporibus sancti istaeotii Papae Gregorij, cui aliquando ut consile erat in lib. i. oblationem aci altare detulit. Quam cum idem Gre. Pp. Ponti X manibus suis consecrasset, ad horam i, cap. i, communicanda ventum est. Cumque singuli pro ordinis sui dignitate dominicam communionem accepissent, inter caeteros praefatae mulieri portio Dominici sacramenti manu eiusdem P esulis porrecta est: ipso dicente; corpus domini nostri Iese Christi prosit tibi invitum
aeternam; ad hoc illa recognita panis quem obtulerat particula, subrisit.Quamobrem Pontifex commotus manum continuit,oblationem
in ara reposuit, sermoncm de re ad populum fecit, deinde preci cum fideli clero incubuit, surgens quoque a terra, panem illum vi erat carnem famam reperit, quam mulieri dubiae,& caeteris ostendit, quibus ea reor admodum in ' fide robori profuit. libHis itaque succincte decursis aliud nihilo p . minus mirabile non minus utile dignum vide
tur 11 ad memoriam breuiter litteris mandetur.
590쪽
De Corpore di , anguine Christi. 1 os
Quidam Presbyter electus, vita & moribus 4 Deo. Tunc senes, i Deus, inquiunt, scit hu
uotione facraret, praesumpta tandem spe impetrandi tum de diuina pietate, tum de merito sedulae seruitutis suae, inter agendum diuina Mystei in poposcit humiliter, uti sibi res, quam frequentabat, diuinitiis reuelaretur. Cui humistrato, lachrimisque misi, Angelus repente apparuit,ut surgeret actui sim imperauit ,& quod petierat obtinuisse innotuit, ad cuius imperium 1llici, surrexit, puerum ubi panem reliquerat sanctificatum certissime Vidit, quem, o mimanam naturam non posse humanis carnibus vesici deo proprietatem sivi corporis, & sanguinis, sub figura panis, ec vini a dispensationa
latere voluit. JIllud praeterea quod in libro de vita sancti Basili j legitur, quia soluendo dubietatis nodo
plurimum opitulari credimuS, narratiunculae
nostrae oportere inseri censuimus: quod ita se habere probatur. Hebraeus quidam necdum in Christo renatus, sed diuinorum mystcriorum
, - 1M, ML111- admodum curiosus, fideli populo latenter ad
raresitremulis manibus accepit, pectora proprio B mixtus Ecclesiam aliquando subintrauit, quae pressi his applicauit,&os erus orismo osculaturus ibi agerentur subtilitcr eXploraturus. Cele
flebilis pie admouit, sicque diutius desiderio
ardenti Christum cernendo , osculando, &am plectendo satisfecit ad ultimum vero Dei fi lium altari restituit, precibusque ut in pristinam redire formam dignaretur, obtinuit: ac sic fictis ex more mysteriis participauit. Nequaquam vero praetereundum videtur, quod Beatus Ieronymus cuius praecipua inter ecclesiasticos Doctores auctoritas habetur, in libro quem vitas Patrum nuncupari placuit, Darrasse repetitur. Quidam seniorum magnus quidem vitae merito, sed idiota, minusque intcripturis eruditus de mysterio Dominico et rabar; Verum magis,ut dictum est, inscitia, quam malitia. Quod cum aliis duobus patriabus innotuisset, & ipsis magnis virtutum gratia & sapientiae doctrina, ad eum ex condicto Venire maturant , cumque de veritate Dominici corporis,& sanguinis ei persuadere Vellent, nequaquam adquieuit, sed nisi rem videro, in quit, non credo vobis. Quo audito qui convcnerant, & sinceritatem rustico illi seni insinua
bant, tridui ieiunium secum cydem indicunt; D spiristus Sancti gratiam praeter spem indultam
brante autem B. Basilio Sancti Sanctorum, cum ad horam distr1buendi corpus Domini cum populo esset peruentum, inter caeteros ad altare accellit, portionem de sacro mysterio carnem factam de manu ministri accepit; cumque ad Calicem sumpturuS de eo Vens Tet, Cum quoque sanguine repletum vidisset, tanti miraculi stupore attonitus domum rediit, igno
Qua credente, die postera ad Basil1um destina uit, acta visaque diligenter exposuit, sinctum Baptisma prudenter virtutem Christi ini nominis expendens sibi dari poposcit, de citius obtinuit. Si cui autem mouet scrii pultim acta res dubietatis , quod pagano immo Iudaeo portio Dominici corporis, δί sanguinis dicitur reuelatata necdum credenti, idque inficiatur pomissio fieri, perpendat alia Saluatoris longe fortiora insignia pietatis. Quomodo ignoranti mundo carne velatus apparuit, qualiter pro impiis δίpeccatoribus mori pertulit. Attendat etiam in actibus Apostolorum paganis , δ Gentilibus
ac super hoc negotio Dominum rogaturi comuentum soluunt; sed statuto tempore una con ueniunt: deinde ad Eccl. stam, ubi diuina agebantur mysteria, contendu t, ibi rei quam coim ceperant me Te praestolantur exItum. Quibus solis quae agebantur collata est intuendi gratia, aperte videl1cet intellectualium luminum acie reuelata: Sc quando politi sunt panes in altare visus est illis tantummodo tribus tanquam puerulus iacens super altare: cumquC eXten disset Presbyter manus Vt frangeret panem, este, ammaduci tet quo nihil noui, nihilque inta credibile hac in re accidis , quod aut veritatis caecedat fidem, aut fatuatoris non deceat pietatem. De quo scriptura contulet: f Sic Deus di lexu mundum, ut filium suum unigenitum data ἔβret: in Videlicet ut crucis suspendium, mortis Macth. is. que supplicium pro redimendo mundo perfer- ς --ret. Qui de Iudaeus ortus, quibus Vt repromissus
fuerat a Patre, missi is est, sicut ipse ait: Non sum missius nisi ad oves quae perierant domus Israel. J Non ergo miram, si suorum illis facta-
descendit Angelus de coelo habens cultrum in mentorum arcana retexit, corporisque sui ac manu Ss iacrificauit puerit m illum, sanguinem y Sanguinis proprietatem reuelauit, pro duo se
vero eius excipiebat in calice. Cum antem Presbyter frangeret in paruis partibus panem,etiam Angelus incidebat pueri membra m modicis partibus. Cum vero accessisset senex Vt acciperet Sanctam communionem, data est 1psi soli caro sanguine cruentata,quod cum vidisset peratim uIt, δί clamauit dicens Credo Domine quia panis, qui in altare ponitur, corpus tuum
est;&calix tuus est Anguis; J δ statim facta est
illa particula m manu e Ius panis secundum mysterium; δί sumpsit illud in Ore agens gratias
ex repromissione haereditaria impendere red1- mendo Voluit.
Cuius da quoque Iudasi filius, cum inter Chri- Euang. I i. stianos pueros liberalium studiis litterarii exerceretur, quadam die ad Basilicam gloriosae Sc in- Op. temeratae semperque Virginis Mariae, Vbi mis sarum agebantur solemnia cum coaevis sodalita Tri. libus accessit, participationemque corporis δί lib i.
Sanguinis Domini nostri Iesu Christi ibi cum FVRςψlse
infantibus infans ipse accepit; sicque domo re- pio. ditpatris, cui inter amplexus,& oscula simplic1