Institutiones juris naturalis

81쪽

xero, OSSidere, ii uti, a quodcunque jus connatum defendere volumus. Et iam generatim omni externa conformatio uri altorius TePugnanS , Pro in Omnis transgrossio officii uri lcsio Hris vocolur; ideo actione , ad Ver-Sus jura Connata directae, merito a Si rict jurium oriri citorum a Pestici ratiar, quo Pro diversitate jurium connatorum a ph 45- Ο. S-que Phum O-um expo Sitorum, di erSae Surit. Possibiles laesio nos uris connati, perSonam in

toto pro objecto hahontis , indopondentiae)SU propria nomina ab orato Suot suMu α-ti , G tu , Siri jures secta GyiiDiatio ο- minis c. laeSiones autem reliquorum urium Connatorum materialium , arto corpori humani reSpicientium , vocantur homicidium Dialia erati , mutilatio , tu rum Distentum,

omni indigna meracatio, C.

g. 63.

Jura connata materialia non tantum CorpuS, Sed etiam animum Pro objecto ab orat 3 46. ideo etiam actio De , uri Coo SerVaD-di, is orsiciendi animum repugnante , Sunt

laesione d tale sunt, quae ad intellectum , Voluntatem corrumpendam diriguntiar. XPeri sentia enim o docet, a Cultatem repraeSentandi, judicandi concludendi per alionas

actione posse Usso cari, impediri, in erro romin duci, ora Sequenter intellectum Corrhampi. ac ab his actibus intollectu de peradentem O-Iuntatem ad illegatos actiones lecti, quidem partim per media PhySica, ut Per otias Darcotico S, partim, frequentiu per diversas in animum facta impreSSiones, Per saIS a re-PraeSentationeS, irritantia exempla , omnis

82쪽

generis seductio uem ). Interim e eo , quod qui per alienam actionem in viribus animi Iahosactatu Sit, non sequitur neceSSario adeS-so laesin nem. Quia prim Sciri non Pote St, Π, et in quantum qui ad talia pronus fuserit jam ah in dolo . . ad homicidium ex Vindictae Studio Dei Si Sus ponatur Su rationi praedituS fuisse , Potuit actioni noXia ConSectaria Praevidoro debui SSet itaque contradi Cero . g. Ο- tui Darcotico Sume id , aut hSCoeni reprae sontationibus audiendis , vel Videndi , non autem S SenSum Praebereri Proinde in certis casi hii Plane non , vel saltem difficultor potest de torminari, an non tali labefactatio animi otiam citra influxum alterius VenissEt ex variis internis , Vel externi cauSis. Attamene his rationibus non omni PoteS Semper OXcuSari PraeSertim, Si X cirCum Stantiis per- Sonarum , loci , temporiS, adhibitorum mediorum c. noxii influXu Pateat, COASequeritor otiam jus ad praestationem damni, vel justa ordinatione contra id genu Seductores C. g. Corru Ptore morum juventuti , amorum conciliatore , Primi Pilo clare agnOSci OS , Sit, ac debeat.

Ut docidere poSsimus . an menda Cium Pro laesiori juri conranti, set acquisiti habendum Sit 2 nece S Sum S scire, quid mentem declarare, Seu loqui significol is quid veritas Sit cum in noti mendacii dependeat. Qui

actionem animo internam , veluti cogitatio-anem, aut Volitionem , alteri notam facit, meri- Cons. Crix Aug. Titim an dissori de delictis in

83쪽

tem suam declarare dicitur. Est aulem mei 1- tis declaratio alia ex reSS , Si verbiS, Seu Ο- Dis articulatis, Scriptura , Vel quibuSCunqueatii certis , ac determinati Signis veluti ma- niloquio , pedi loquio utamur , alia a Cita quando ea facta ponuntur, ex quibus habita loci , em Pori , ac reliquorum adjunctorum

ratione agenti intentio pro habilito colligitur, juXta id, quod Plerumque accidit Verita generatim Si acuita a repugnantia, Contrarium est falsitas. Utra De Vel Si objectit G Vel subjectiDa , prout deSt ΟΠvenieritia, Vel disconvenientia locutioni ΠΟStrae cum objecto, Vel Cum mente no Stra. Quibu praemissismondacium est falS declaratio menti HOStrἐe

alteri facta. Et cum falsita alia Objectiva, alia subjectiva Sit cori Seque HSeSt, mendacium quoque aliud SA Objectibum, aliud rabjectiDum, Prout loque D DOD Scien , Vel Scio os falsa dicit. Sine dubio utraque Specie mendacii Potos deteriorationem Sui interni extorni Procurareri ut Pote afflictionem animi ob s- lusionem nostri si bona fide in Sistamus salsiloquiis, ammissionem fidei HOStrae, Vel X-

non ab aliiS, Vel ab appareritia objectorum decipiamur ; sed tale officium ex lego juris funda montali non fluit, Siquidem dentur adhuc alia media ConceSSO etiam mendacio objectivo, ad Suum cujuslibet inviolabilo reddon--: nempe Providentia audientis. Imo O

periculo Objectivum mendacium committendi,

84쪽

non Mobo pro ciniusta ructione haberi; cum . possit tamquam Su libertati Cum iniversali conciliabilis, tamquam irae Cipuum medium ad conSequendos, Promovendos io-minum justo sine cogitari. At ne omnes subjecit Dum Erida Cium Pote8 ut inest, juris considerari. Quia Praeter id, quod certum non

sit, ruri error etiam Si loqueri mentitus nota fui Sset, non VeritSSet, dantur etiam tale casus in quihu mentiens fundate Se ad consensum audienti Provocare PoteSt . . Cui Praedi Lit o falsa locuturum, vel fieri potest ut ab inchoata laesione laeden aStu hoc St mendacio, jure Contineatur, Q. . Si furio Sis Obis, vo sibi nocere volentibus falsa loquamur. At ubi auctor damni i. g. errori S Certii QS provocati ad con Sensum in idem damnum Ut apud homineS, qui hu Potentia Cori Sentiendi ossi, vel Saltem demonStrari ori potest, quod voluerint, lociam Hori habet, tunc omnino subjectivum mendacium AES L laesi jurium connatorum. Et Si Per uridicum factum non1-pe XPreSSum, Vel tacitum actum V. cum Praefecto , magiStro &C. generatim jus ad subis joctivam Veritatem loquenti acqui Si tum sit, tunc subjectivum mendacium AES laesio juris acquisiti. Hinc suapte fluit, an, ω quatenus jus connatum ad Veracitatem detur , an non

potius idem hypotheticis uris relationibus innitatur.

g. 65. Jus Connatum bonae Xistimationis 3 46

laeditur imprimi per Calumniam Seu ma' festationem qua e Pro Po Sito alicui injusta actio false inSSignatur Quamvis enim Demo

85쪽

impediri possit, ne interne malum quid de

nobis cogitetri tamen falSum suum judicium manifestandi us non habet S autem talis sit manifeStatio, qua nobi non tantum laesiones uri , Sed etiam morales vel physici defectu Seu e Pro POSito, Seu e non PropoSit in detrimonium nostri falSe SSignantur, injuria committitur. Si haec manifestatio sit vera, nulla de S laeSi , quia materia , ohjectum juris non XStitit. De caeter Seu realES, in ignominiosi actibus, corpori illatis, seu Dorbiales , in ignominioSi Verbi consistentos, seu symbolica, Per Sigri diverS declaratae, injuriae fuerint, nullum discrimen faciunt respectu laesioniS. GraViSSima autem eorum At calumniandi ratio, qui Vaga utuntur criminatione , ac Vitia generatim, indo finito alicui attribuunt LaeSione denique positivae existimationis efficiunt injurias ad jus hypotheti-Cum naturale pertinenteS.

g. 66.

Jura connata nobi respectu alienarum PerSonarum competunt 3. 47.). Qui itaque nostrae liberae activitati impedimentum ponit, dum alio in con Servatione, perfectione corporiS, ac animi, in conservatione negativae MacquiSitione positiVae xistimationis juvare volumu , committit laeSionem Persona- Iium jurium connatorum, quorum obje Ctum sunt nostri coli omineS. Ita etiam , qui impedimentum Ponit , quominu rebuS ut , eas habere is possidere PoSSimus , violat jura corinata realia 3. 480. Denique si impediamur ita coordinationibus pro Securitate jurium nostrorum faciendi , aut Si denogetur nobis praestatio damni, laedimur in jur PerSequen-

86쪽

di. g. 49. Generatim Vero violantur jura conis nata, Si tat Sibi Praerogatibam , as uniuSPraeci Puum , Seu quo qui Prae aliis , Pari cae- toro qui jure utentibu , gaudet, aut ProeCE-dontiam , jus Prioritati in ordine a pluribus simul observando, Vindicet cum jura connata ab Stracte ConSiderata omnibu aequaliter

Quoniam vero in notione juris etiam exercitium ejUS dem, proinde remotio impedimentorum Continetur, Patet eum quoque S- se ledentem qui alterum impedit, ne jure Suo utatur ovare, Si uSti SSe Volumus , ne quiSquodcunque u Suum Xerceat, atque aliquam acquirat Perfectionem, non Simu impedimento , neque illorum, qui PraeStare alii auxilia aut mala ab iiS Vertere Student, Conatu remoremur. Verumtamen , qui ab eo, cui infertur, non Pro Pul Sat injurium , non e S injustus. EtSi enim cuilibet opem ferre, &-a-Ia ab eo avertere omnium Sit officium , id tamen caritati eSt, non juStitiae, cui jam Satisfaciunt, qui abstinent ab alieno. Atque Propter hanc PSam causam, qui alteri u imperfectione Sermone ali OV Signo arcere Ο-torat, Si tamen id facere Praetermittat, caritatem quidem Violat, Si Propterea actionis injustae auctor nequit declarari.

g. 68.

Ad haec officia adimplonda gravissim impellimur motivo Laedens enim tribuit u Co-gondiciae S adVersu Se. 33. 12. 14. An autem qualiacunque media coactiva adverSUS lae-

87쪽

sum adhibero sit licitum , dicetur alibi, ubi

otia es ostendetur, jus Persequendi cum suis consectarii S OBPOSSe Pro jure per Se SuhSistente, haberi.

Acquirere jus significat , nostram uris sphaeram ampliare aliorum reStringere. Quod, nisi Velimus SSe injusti, non DiSi ΟΡ- Posito quodam facto fieri potest hinc Graia CVMiSita Sunt , quae homini competere sola ratiora intolliguntur posito quodam facto, Systematica eorumdem expositio est hjectum juris hyothetici citurialis. Qualibus oro factis acquisitio juridice possibilis sit,

ostendit nobis natura objectorum huju mundi, quae Sunt PerSonae, beS. PerSorim Pro-Pte jus Personalitatis , utpote inalienabilo Sunt inacquiri biles. Proinde omne acquiribile tantum re os Se pote5t. Sub re jam viros ΠΟStrorum coli omin Um, ear Umque Productum actiones , jam entia irrationalia , Seu res Sensu stricto intelliguntur. In VireS, Clion ΘS-que nostrorum o homi Dum Per no Strum arbitrium unita torale factum jus acquirere non POSSumus propter u independentiae . Sed requiritur otiam illorum consenSUS E contra iri e SODSu stricto per Dilaterat factum

occupationesm jus acquiri potest. g. 48. Du-

88쪽

quiri bile in factitium is actitium, utrumque distincto capite extractandum , dividi

g. O.

Inter jura acquisita primum est jus dominii, quod St u exclusi viam de re aliqua, hoc Si de substantia ejusdem is conSectaritSpro arbitrio disponendi. Re S quae Si objectum hujus jurr , Vocatur domiti tum , jus ha-hons dominus Jus domitii non SS Connu- tum , Sed aequi Situm, patet. Num jus domini cum juribus connatis stat in contradictione muta vi urium connatorum quilibet qualibet re externa Pro arbitrio uti PoteSt, Vi juris domini autem domino competit ju omneSroliquos ab usu rei excludendi. PS Vero acquisitio domini duplex cogitari OteSt, Zm- rnediata Ioriginaria h. e. acquisitio rei ex manu naturae mediata derivativa , Seu acquisitio e manu illius , qui jam in illam

romouue XCluSivum habuit proinde ex Secunda , aut ulteriori manu . Haec Sitati S Sima St, Propterea tamen in urisscientia illam praeterires non debemu , tam ideo , quia etiam riginaria ira terdum occurrit quam, quia in riginari a justa existentia derivativae acquisitionis sita St.

g. i.

Pene omnem juris acquisitionem duo dem OnStrari de boni primo sufficiens ratio OS- Sibilitatis acquisitionis quia impossibile exi-

89쪽

6 ait possibile, non equitur secessario xiStentia jusdem hanc rationem uri Sido Vocant modum acqui Sitioni S. Hinc circa originariam

acquiSition in duae maXimi momenti quaeSti Ο- De Oriuntur. Uriar an OSSit sitigii laris homo propter jus ad VSum rerum nulliuS, equδ-liter omnibus hominibu Competen , CertaSTe auctoritate Pro Pria in con Sen Si aliorum

occupare 2 seu quis titulia originariae acqui Sitionis 2 Aliseri per quale factum acquiritur dominium rerum nullius: Seu quis moduS

Originariae acquisitioni 2 Titulum Originariae acquisitionis Hominii

futuro ita , sicut ad praeSente , generatim itaque ad arbitrarios, non tantum ad commune , Sed etiam ad privatos sine consequenter EXCIuSiVe applicari io 8Sint , Sola ration in agnoscimus. Ergin ratio 'ufficien Pos-Sjbilitatis, seu titulus originariae acquisitionis objectivo in primitiva de Stinatione aerum Positus est Dein vi uri personalitati S com P tit nobis iis connatum se hus externi Utendi. g. 48. Proinde liberta re Spectu Su rerum EXternarum , Si haec cum univerSali libera acti-Vitate ost conciliabitis atqui usus arbitrarius

eS cum omnium libora X terna activitate Conciliabitis i Si Dim contrarium affirmetur, res ΘXterram Sui homilium subtrahentur, taliter- qui libera extorna activitas sine DeceSSitat.

90쪽

rostringetur cum hoc SuhSiSter nequeat, quia juri Daturae objectis ad arbitrarios sinos utendi, Omnibu hominibus a ratione conceSSO, adVerSatur contradicit, alterum Verum Sit , eCeSSe St. Verum igitur est titulum originariae acquisitionis Subjective consideratum remo te in jure PerSonalitati , ProXime vero in jure connato rebus uteridi Si tum eSSe.

g. 73.

Modus Originario acqMisitionis dominii

in artes consiStit in Aserehensione. Rem a Pyrehendere est illam ita suae potentia Suhji-Cere, redigere in suas tres h Siccis , ut Sui POSSit Servire cum aliorum exclusione. Quia Si qui contra voluntatem ejus . qui Semel Tem tenebat , qualemcunque dispositionem SuPer eadem re faceret, apprehendentem in executione uri connati rebus utendi impe-

'diret, Win jus connatum , quod quilibet ad

Sua SVireS, earumque Productum habet, involaret Cori Sequenter laeden evaderet. Ergo P Prehensio saltem tamdiu, quamdiu re ab PPrehendente tenetur, pro modo originariae acquisitionis domini ha hori debet. Interim apprehensio sola non sufficit ad dominium fundandanis cum per dominium intelligatur jus exclusi vis, S arbitraris dispositioni Super aliqua re, Mullatenus ad tempus detontionis, OSSeSSi Ο-Mi Physicae restrictum, sed ultra durans. deo OStendendum est an quomodo illud per apPrehensionem ad rem acquisitum jus quin

sit re in Physica possessione, durare quomodo qui S si alter re eadem utatur, laedi POSSit licet res jam non sit cum illo DeXa, et Raltem non apparpat in nexu 2 IUS e G Prehen .ionem inchoatum tamdiu durat, qua yra -