Ioannis Fredrici Schreiber Regiomontani Observationes et cogitata de pestilentia quae annis MDCCXXXVIII et MDCCXXXIX in Ucrainia grassata est : accessit adpendix continens observationes de eadem lue de [i.e., quae] iisdem annis Odzacovium vastavit

21쪽

ius initium uel finem comitata obferu es o

Adpendo.

Confectarium V. Atque ita Bilis est ille Lquor humanus, cui caracter pestilens omnium profundissime impressus est siue consideres eius naturalem in alcati procliuitatem, siue orium in homine pestifero, ex multiplici sanguine, iam mutato per ipsum spiritum pestilentem, omni sua ui inexsistentem, et perfecte commiX- tum particulis sanguinis. Hoc confirmatur e perimento DEI DIER, qui peste bubonacea ac carbunculosa uiuos canes adfecit, uenis pirum iniiciundo bilem, aqua dilutam de solliculis peste demortuorum.

Ο vis est 3. Peste iam inualida, ut Ierpaucos tantum corriperet, sicque fere sporadica dici mereretur, qui ea ad ci antur, se omnino habebant, ut sani. His derepente oriebant&r bubones, aut carbunculi, aut utrique. st febris omnino nulla. Confectarium Io. Adeoque seminia pestilentia, gradu virulentiae, inter se differunt. Aliud naiasina est magis alcatinum aliud minus Consect. a. . Adtamen utrumque pestilentiae ueneno est tinctum. Confectarium I. ro hac diuersitate millim tum ipsaelestes inter se differunt. Alia Pestis est magis maligna, alia minUS. Confectarium a Constat simul certissime, in Pse nou multum maligna, seminium huius

22쪽

16 ops g vATIONES AEE PESTILENΤΙΑ, non adeo alcatinum, introire uenas cutis, atque in corpore humano morbum pestilentem in- Choare, cum aliquo signo externo. Idem illud seminium, eo tempore, sine damno deglutitur, quoniam in uentriculo corrigitur per ea, quae in Confectar I7. adduxi, ut intus nocere non possit.

O V IM 4. est in statu constia tuta, quibus bubones ante duri, aut carbunculi, die morbi quinto, insumpurationem tendebant, ac postea suppurabantur; in iis omnia leuiora fe-bant; et denique conualescebant omnes, interuallo

hebdomadum quinque uel sex, ab essibus recte diuque Mentibus. 9uos per parotidas iudicatos notarunt, illis, ad

haec loca, nascebantur ueri carbunculi uellarotiades in cancros muralantur. In cadauere adolescentis, die morbi quinto, exstincti, lustraui uerum carbonem, ad locum snistrae parotidis. In alio, iliter iudicato, obstructio parotidum degener

uit in ulcus cancrosum, per aurem integram et diamidiam maxill serpens. Eo exscisse,sanabatur

aeger. OBsERVΑΤ Io II. Initia, incrementa et

status carbunculorum docent sequentia Sub cuticula promicabat Πιnctum rubrum, quod totius carbunculi centrum postea futurum. Idicircumpo libuebant, infectione in omnem ambiatumsen in latescente. Tandem nigricabant, amque tumebant. Sicque toti carbunculo nascebatur

23쪽

furafere essiptica, cuius circumferentia rubra, populis interstincta. Nonnumquam pustulae cum apice albido elatae, quas iurastes uariolas, serpebant in latum, tandemque mutabantur in carbunculum uerum, eumque vitae proscuum. Exciderunt autem integra scrota phacelata maribus, aliaque cineritia, ad librae pondus. Immo uero a L post risim excisus carbo, brae pendens, ut intestinorum motus persalticus cerneretur aegro adtamen per nato plerumque in siderunt loca culanea, obducta clauiculae, Una dorsi rotulam ac parti superiori et posteriori tibiae s nec non abdominalibus, supra annulum, uersus lineam candidam. Per ipsorum anatomen constitit, omnia, inter inculos et cuticulae supersciem interiecta fuisse mortua. In Peste Mouismagens, carbunculorum simi limus fuit ortus. I. de DIE MERBROECΚl. C. Lib. L Cap. VII. Annot. VIII. Nec non in

Confectarium ab Carbunculi eXtemi, O bi cutis, fiunt, dum seminium pestilens infe tur tunicae cellulosae uasis. Hi enim illa per corpus uniuersum distributa est: ita et carbunculi nusquam non sunt. Ob eru. I. Appendico Vt eadem fabrica fatui facillime cedit, nisi inuola manus et planta pedis, siue, ob Angularem duritiem et crassitiem eius, siue, quod ibi magni,

B contia

24쪽

continui, 'nguedinis globuli in areis retis cuiusdam tendinei firmiter conrinentur iunde aer, tunicam cellulosam immaniter expandens ubique, his tamen duobus locis excluditur. MERY

Hs de Placademi Rouale des Sciences 171 ita

haec duo loca numquam patiuntur carbunculOS OUeru cirὼ Consectarium et . Seminium pestilens , Uentriculo immissum, debilitatum uomitu, et denique illatum humoribus CirculantibuS, CongregatUr Ope naturae corporis humani, in locum Omnium maXUme Cedentem, id est, tunicam cellulosam semper ; unde migrat uel in loca Cutanea, num, uel aliqUa, quae enecat, O- nec suppuratione, arte promota et continuald, salubri vacuatione eiiciatur, cum omni sua praua soboleri uel in glandulas serosas parotidum, maxillae inserioris, ceruicis, alarum et inguinum simili modo, ibi exterminandum. In peste bubones interna a uenen praeseruant.

Sic omnes scripserunt de Pse. Consectarium I. In loco carbunculi est obstru fio maiorum asorum, quibus membrana cellulosa eius loci donata est, facta a seminii pr uis esseCfis in humores, una cum pQ eo delatis. Etenim carbunculi ortus profundior est 'Ob erv.s Append0. Inde uasa minima, ad superficiem

Conterminam eXternam euntia, et ComprimUI tur, et inaniuntur, et abscinduntur. Sicque

intelliguntur phaenomena Vesicula ab effusis

25쪽

humoribus ex rhiptis vasculis Rubedo, liuedo, nigredo ; Subsidentia centri; apulae in cimcumserentia ; Tegumentorum Communium mors ; et ab aere factitio ex stagnantibus putrefactiisque tumor flatulentus. Qua de caussa, membrana cellulosa tota flatibus repletur. Hi clare adparuit in pessimis Variolis suppuratione ipsarum absoluta. IOANNE FRIDERI CVS HERE LIVS de usu primario lororum corporishwnani. OBSERVATIO IS sui carbunculi non febant carbones , Discendo i ii, ut et carbones bruno- rubri lethales fuerunt , dissecundo uel tertio, cum petechiis.

9uibus die quinto, bubones adsuppurationem non est gebant , eos adfigebant tensones inguianum, instar tensiae chordae s unde agri, sc a Liecti, fere claudicabante et bubones profundetumentesta atque eodem, uel die sequenti, deturpabant petechiae liuidae , atrae, lethales. Paucis imis bubones resoluebantur. Postquam in

his mortas per nouem dies decurrerat , ardores fentiebant per totum corpus, praecipue ad tambos uel brachia, tumque uelles uel brachium moueri non poterat. Tunc, post decursum aliquot horarum esserebantur pullulae, cum apice albidos quae serpendo degenerabant in carbunculum, bonum. Sin minusta moriebantur, die nono, uel tertio et decimo. a Gn-

26쪽

Confectarium K. Nisi seminium pestilens, receptum in humore Corporichumani, per huius naturam amandetur, et Cum prauis suis effectis omnibus colligatur ad loca descripta in Confectar et , ibique sistaturri illud cum cohortesii dispersiim per minimas, subtiles, tomento as,

renues culaneas arteriolas, qtiae tanta copia papillis cutis datae lint, illas obstruendo, dii tando, uel perrumpendo, lethales ubique producit petechias, quod pars papillarum eruea inde non adfici non possit. Inde toties adfecti cerebri signa Deliria Mania Conuulso. Ex sexcentis peste laborantibus, uix unus emergit, cui talia in cute ex themata. I. de DI E M CR- l. c. Lib. I. I. XIV. Nota 7. Confectarium 27. Dum ex his ipsis arteriolis uasi perspirantia eXeUnto non Vana spes est, per perspirationem uel sudorem expelli posse seminium pestilens uti omni tempore fuit creditum. Enimuero hoc emcere uelle per usiim repetitum stimulantium ac ualidissimorum sudoriserorum, hoc saepe si essicere lethales petechias, quas tunc, praeiudicio consormiter tribuerunt malo , medela maiori, dum haud dubie id, quod tunicae cellulosae inhaerens, fecisset carbunculos, aut bubonas, nunc, ut si1-doriferi adactum in tenerrimas cutis arteriolas, lethales produxit petechias. Nam resoluti limmores, in aliena loca pulsi, acerrimiFe, Om- primunt

27쪽

primunt et adurunt tenerrima VasCula, pulpamque medullossem papillarum utanearum. Consiectarium 2δ. I. DE DIEM ERBROECΚli L IV. Hist. XXXIV scribit, se reperisse in pestiferorum cadaueribus, quod exanthemata haec oriantur a perisse uel tendone alicuius magni musculi, donec in cute terminentur, Aura pyramidis nec non, IACOBUM BONTIVM Ntum illorum ab ipso ossibus deriuasse. Hi fuere trunci tumefacti neruorum, in papillas cutis finientium, quae morbo et frigore, pyramidalem figuram nanciscuntur. IACOBUS 4 Ἀ-GNV w1Ns Lo Exposition natomique de a structure u Corps Humain. De Tegu

Confectarium N. Maculae liuidae pulmonum, ab immisso in ipsorum fabricam cellulosam seminio pestis, secundum Ob erv. K. sunt petechiae pulmonales, effectae per idem semi

nium.

Consiectarium So. Conuulsiones ac petechiae, die morbi quinto uel sexto lethales , post emetiacum, die morbi tertio degluti tum ob eru II. , partem debentur copiae naiasmatis hausti ac , in tegra sua ui humoribus immis i Confect. 7.), et adacti in minimas arteriolas cuti. Confect aes.); partem emetico , inflammatum ventriculum Confect IN. in gangrenosum Cyia mutanti. Hic videtur esse casus, ubi carbunculi fiunt in uentriculi tunicis l. Q On-

28쪽

Consiectarium II. Bubones profunde tumentes sunt glandulae inguinales imi ordinis , inter fasciae latae membranam et musculos siti, infamctae sero sanguinis coagulato, uel uiscido, una cum incola seminio pestilentiae Confect Τ.). Adeoque ille conatus in excernendum non sum-cit. Sed bubones saluberrime iudicantes Obseeru I . sunt glandulae inguinales omnium Ordinum, similiter adsectae Confectarium 32. Seminium pestilens, bubones emciens, nil uidetur mali patrare in systemate sanguineo, sed in seroso coagulare proprium illi humorem, et ab eo irretiri uicissim Inde uirium desectus, quasi ab aucto corporis ponde

cit, uidetur sisti ad subculanea uasa Confect as). Petechiae fiunt, dum si ibtilissimum uenenum transit in minima cutis arteriolas, cum solutis sanguinis particulis Confect 2C . Consiectarium M. Glandulae serosae conglobatae, molles, in tunica cellulosi usquequaque cedente sitae colli axillarum, sed in primis imguinum sunt locus aptissimus, linameque innoxius, semini pestilenti recipiundo, denique e cludendo, ita quidem, ut, ubi natura non sussicit illi, in omnes inguinales pellendo, semper tamen obstruat infimas usque nitendo in altius sitas.

Namque tensiones inguinum et chorda tensa notant, Uaginam tendineam femoris inflammari astro sanguinis uiscidiori, atque ipso seminio.

29쪽

Confectariums . Seminium pestilen maenesi bubonis inguinalis persecti, quo tempore pestis furit, ab intimis corporis extrorsim pellituri Uect.s primum inserciendo glandulas descriptas insimas; a medias inter duplicaturam fasciae latae: 3 externas, quae inter pinguedinem S primam eiusdem fasciae lamellaria collocantur uel omnes infarciendo, eodem quasi tempore, ad tamen semper seruato illo Ordine. ii tempore Pestis inualida, bubo augetur, modo contrario, ab exterioribus introrsum Consect. 22. . Confectarium T. Simul perspicitur, Uantum praesidium sit positum in magnitudine ipsius naturae, pro felici persanatione pestis. Confectarium βε. Bubones sponte resoluti non possunt denotare, nisi debilitatem ueneni,

copiamque quidioris lymphaeri quae illud duiuendo plane neruet.

Confectarium 7. Compaestiores glandulae conglomeratae Parotides ac Maxillares, seminio Capto extricando longe ineptiores sunt, et locus numquam Caren discrimine. Interim, in hoc falsiis est FRANciscvs DE LE BOE SYLVI quod illas non admiserit bubonum pestilentium sedem. Prax Med. Adpend. Tract. II. g. I. Confectarium sy. Miasma pestilens, humoribus corporis humani uiui receptum, per hu- tu naturam ita non mutatur, quin aliquas, defru

30쪽

nito semper modo, nocendi dotes retineat, donec alicubi congregatur totum. Hoc qui negat, dicat cur in insitione pestis, in canibus, ope bilis uesicariae peste demortuorum, per Xper menta DEI DIER: ut et ab exhalante spiritu siluestri de bubonibus et carbunculis apertiS OUeru. . , sermentur praecis bubones atque carbunculi Immutabilis haec natura per corpUS humanum, inest et ceteris contagiosis ia- sinati S.

Confectarium . Ea de caussa, in Peste, nulla fit coctio morbidi sola euacuatio critica, sensibilis, uel insensibilis. Vti in omnibus contagiosis ac malignis morbis. Confectarium o. Innotuerunt plura Coni giosa iasmata omnia, definito quodam modo, damnosa. Et dantur malignitatiS gradus in actitis, uti uel in ipsis pestibus Confect aro. Adeoque est oppido falsa sententia Pathologi , introcepto sorte stimulo, ab eodem in corpore animali, saltim patrari effecta quaedam determinata, stimulo interim sic mutato posito, ut stimulus esse desinat; Dum e. g. in peste bubona- Cea atque carbunculosa, Variolis, atque lue Ceutica, singulare singulis seminium, per determinata quaedam ab ipso in animali effecta, per huius

naturam, Omnino perstare tenax Caracteris gentilitii sit clarissimum inque aliis febribus, Vere malignis, nil repugnet, inesse ipsis seminium proprium, magis uel minus stimulans, hos uel illos