Scipionis Capicii De principiis rerum libri duo. Eiusdem De vate maximo libri tres.

발행: 1546년

분량: 141페이지

출처: archive.org

분류: 시와 노래

61쪽

DE PRINCIPIIS RERUM.

Mensi rat ac 'ecie ut certum est cxlestia constant

Decrerunt naturam ius non mutarier uni Pratere e motu rationes sumere quidam

coelesti atque alias tentarunt tradere causas, Quis liqueat coclum esse aliud differreq; rebus reliquis longe, e quod non mutetκr,idemq; Permaneat siemper,clinetis praestantius unum Q ius tenor haud certus nec status contigit idem. Maxime enim cum sit perfectus motus in orbem Quod si cunci agitur natura corpiis, id ipsum corporibus dicunt reliquis rastare, feruntur

Quae recto per si motu seu Amue deo umue Atque ipsum circunduci uoluici suapte

Natura coelum, diuersio caetera motu

corpora si tolli leuitate aut pondere labi, Cum tamen haec uni nequeant contingere coelo, Quod minime fusum redia ferrive deorsium Sed suo agi tantum motu contingat in orbem Proptereaq; ipsium propria constare,allaci; reliquis fore natura, di berrect longe Corporibus,reari quae obitu mutantur mort . Praeterea nlin coelum corrum' er sum Posse creatumue halide ire genitismue fuisse, Quyd rebus relictua ex aduersiis omnia constet corpora produci,atcllie eadem in contraria solui: Coelestis uero naturam hanc corporis esse Non ullum ut corpus queat aduersarier idi quo uel primos ipsem deduxerit ortus, Vel quod in extremum possit tandem ire solutum, Quod natura intersese contraris QP eius

62쪽

s CIPIONIS CAPICII LIB. II. Motibus aduersiis omnino corpora Manili Altera dum tendunt in praeceps, iter surgunt coelesii autem cui proprium est ut Malli in orbem Motui fit minime motus contrarius alter In rectis ueluti contingit motibus, ut sit

In praeceps motus surgenti aduersius illi Is qui sursum agitur ligne contraq; feratκr, Quod detur nequa ipsa in uertigine , qκα sit

Talis ne motus sit ei contrarius ullus. Sic itaq; ex motu quo moles illa rotatur

Corporibus coelum censin dioerre , procul I; Distare a reliquis mundi quae adsumma feruntκν latura motu redio,aut labuntur ad ima, Et quae mutari passim, corrupta renasci Insi aliud transire lici: et simperci novari, Proptereaci esse haudquaquam mutabile coelum cui natura infit non uni obnoxia snt. Qualia sint ergo haec uideamus undis, prinsci; De si cie est illud constanti ac mole uidendum, Quis cadistatuere orbes constare profundi An ne ideo haec liqueat non immutarier uni His uero in rebres quis non mireta alto

Non putet ac longo oppressio statuisbe sopore

Talia de prima nascentis orgine mundi Solertes tot patrum animos , errasseci uera Abatione procul,quaeuis dum sterna putarκnt Ex hyatio ac forma longo constantibus aeuo corpora,nec proprilim haec uni uariare tenoremi

Qus si certa putent,plura hoc terrestria pacto corpora constarent non ulli subdita labi,

si ul

63쪽

uaDE PRINCIPIIS RERUM. 27

ae longum s ecla ac me=sura prorsus eadem Inconsumpta manent, haec sed tamen omnia certu est Vi quavis correpta μα decedere forma, Aut ualidis tandem corrum' uiribtis aeui. Nam duri quam silices frangantur,e auram Succumbat ferro rutilans,atque igne inlaesiat, Saepe tamen manet his eadem natura,silioq; Persistunt longum statis, formavi per Am Et fragiles conchae durant Arendoq; , proclilis Undarum rabie integraeseruantur,is illas Non etiam crescens circlim uis saxea mutat Saepe etiam molli durata coralia cocto Et nitidas constat longo post tempore gemmas Non immutari , ' sanguis quem mitigat hirci Non longinqua modo solis est excedere sicla, Sed ferro haud uni cedit nec uincitur igne

Indomitus limaxus adamas,ac permanet idem Sic cy' naturae ars imitatrix plurima monstrat ualeant longa siclorum uincere metas. Saepe etiam tenui ex argilla cernimus urnas

Annorum contτα ili a persi ter cursius Quin m maiorum furanti e marmore, lius Et fabre incisis lapides grandesci columnas, Pluraci de genere hcc quandoq; excedere longam Annoram feriem,nec tempore labier allo. Haec tamen extingui, qu is terrestria certum est, Et ueniente suo solui tantum omnia ne Ergo quod forma si alio coelisti certo Corpora consstiterint longa haκ mutata per suum, Non ideo efficilli certo ne tempore solui

64쪽

SClPIONIS CAPICII LIB. II.

Mutarive queant )aud unisubdita leto, Q urendoqisidem sipe annos si plurima siclis

corpora permaneant eadem,cum haec ladie ulla Vi non contingat,nun , alberia nouari Q uero immensio torquentur Isidera mundo Par fuit ut puro constarent corpore,totalim Mansiuro, tali cilio essent motu i locoq;

Dist si tu,q icerent ne siesubito, atque uicissim

conficitarentur, sed longos serius annos Durarent eadem, quo perfectis ima mundi ipsa diu moles statu duraret eodem Quare quod certo haud mutatκ tempore cilio dam, Nequa certum est id non mutarier uni Nam complura quibus prosum est mutabile corpus Nil mutata diu mansura insecula durant.

Ergo quod statio obstruarint sidera certo Incorrupta diu, forma persistere eadem, Non ideo efficitur,ne sit litabilis uni,

Et nus coeli natura obnoxia ini. Qt d superest nunc de motus ratione uidendu est, Anne fit immensium minime mutabile coelum Infima mutari olli aeuis ut corpora consitat. Idos anima diserti in primi nostici necesse est, Non eadem coeli corpus ratione rotariCaetera qua motu recto surguntue cadunt: e Quandoquidem rectum non ullis cernimus es,e Corporibus motum, diis et etiam per si altero MAntur Nequa recto,ut motus in corpore eodem Natura pro res uarios contingat inesse; Propterea haud steri ne clim,ertigine recina tri ' 1 ps Et lia

65쪽

P aetas DE PRINCIPIIS RERUM. 28 Esse etiam nequeat , elesti' corpore motus Vt quodvis redia aut μ um leuitate fera inrAut ruat in prisceps depreolim pondere corpηs, Et plerisqκ etiam motus,quod diximus, alteν Ex ui corporea forma cuiuslibet infit cum reclum minime ex forma fit corporis ac Mi Sed leuiore idem aut grauiore ex pondere constet, Quod subiecta in materia consistere certum est Quare ex ui propria coclum formaci rotat: r, Corpora cum recto contingat caetera motu Ipsa e materia reducenti pondere ferri Et coelum praeter nonnullis motus in orbem

Aut alius rectus inest,natura sua ui Quem facit, improprio 'bie lo in corpore forma, Atqκe ideo propter motκm haud dilberre putandi est

dira tura coclum a reliquis quae tempore tandem Mutari liquet, fimortali lege teneri. Soluero praeter motum qui ex pondere constat Atque e materia altero item non tilla ferantur Ac proprio Vis, formali corpora motu , Narurae Topria ni ex multis nosce licebit, Omnia quae dulci musco intincta liquore Pandere suaviloquo com sedlans carmine pergam. Non ne Ardesignans adsolem ut ferreus horas cum magnetessus libratus uertat ad crem Se boream, propria, iritum certa citi ferentediicilira, geminasci; inter transiuersius Eoi

OccidAtq; horas, signo con stat eodem ille idem in rabido est deprensis aequoreiscutis Dux iter ad Atlim certisset errantibκ index,

66쪽

5ClPIONIS CAPICII LIB. Ita Tempestas cum caeca diem, solemcl fugaAit Aut ubi per nocilem fulgenti sidera nubes Et fida tenebris abdrent pallentibus arctos, Ipse uae regit ignaros casumat per undas Dirigit incertas propriae Amsemper eodem Vi naturae adlus certa in regione locatur Idos etiam in rapidi miro est cognoscere motu Fulminis,insuper qAoties regione aere inrSpiritus ille furen coeli qui caerula templa Impete percurrens magno perq; et era circlimVersabundus agens vacui, late intonat oris, Horrendumq: fremens obtutucit Ocyor ipso Acra per liquidum uolitans bacchatur, e curas Diuidit obstantes,atque obuia nubila tranat; Saepe etiam ingenti petit idem murm Are terras,

Pertenuici licet fit corpore, densa fragore Robora terribili,annosasq; stirpe revellit Et ualido quercus perfringens dis pat ictu

Excelsasq: arces, a cacumina indesu Disi cit, hucq ruens atqκ illuc turbine u lo Fertur, horrision conuoluit cunctit: multu. Tali inest illo natura in corpore motus.

Non ne sua, etiam, o propria uertigine ferri licimus uentos,qκoties sest impete miro

conglomerant,terrasci; rotanti turbine uerrunt,

Idq; etiam fieri coelo plerκγ:ci fereno Ventorum obstrictis reliqai perq; antra sepultis Vt liqueat tales nulla rationes: apte,

Sed tantum natura illis contingere motus.

Porro estimis sua uis est in ita uentis

67쪽

DE PRINCIPIIS RERUM. 29 tum uolitant rapidi, laxusi feruntur habenis Hac illuc,magno' inter si praeli mistent concursu, Malido complent coelum omne tumultui Aeciliora qz0 Merilint motu atque e luctibus imis Educiam Endarrem tollunt adsidera molem Hinc nemo; a lapsi in terras ac robora dura Prosternunt,cam Posci minaci murmure complent, Quaci ruunt fabris pernicibus omnia turbant Atque illis propriae naturae is motus inest ut,

Nam propria est illis regio, in partesci ferZntκνQuiq; fuas,notnssi illas has tendit in oras Africus ain auster, boreas hinc perfurit acer, Atque ali terras eodem sapumq; profu=; dum Tempore,co inni ali statiosa 1 nubila perflant

Naturae ut pateat propristi ciliemci molieri Praeterea stellae, nobiis ciκα R e per umbram Tranquillo asticimus celeres excurrere coelo, Longius in girum tendunt,curlioq; feruntur Flammarum ductu, donec solliantur eundo.Quydsi aliquandiu eodem perdurare tenore Currendo pos en coelum circlim ire uagantum Stellarum ritu tales contingeret ignes sed licet in tenues soluant si si cylis auras , Qtuam uolitare diu tamen, π durare meando

Possunt, pars illis rectissima ducitur orbis Quare hos ut propria liquet impellente moueri

Demum quae caelo fulgentia crinibus ardent Siderasammiuomis,errantAm more agant f Ac propriae immensium circumda cuntur olympum Narura ui,sisse ethereis auantur in oris ,

68쪽

sci plo Ni S CAPICI LIB. II. Verum diuerso quo errantia lumina motu, Pr sertim quod signifero procul orbe ferisntAr, Inque illam declinant partem qua ardua mundi Venitur aethere Ablimi cardine moles. Ergo ferunt rutuli errantum se more cometae, ded proprio ac uario sessorum fingula motu . propter multis quoniam ratione probatum est corporibus natura alium contingere motum cum recto qui ex materia ac pondere constat, Atque ille alter non nullis est motus in orbem

Nequa es citii coelesti ut corpori inesse Is tantum post quis uertigine motus, Sed liquido constat motum hunc uertiginis esse Vi propria Mi sua coelestri in corpore forma,

caeter ut ex motu praeter rectum altero agantur Nec pote perpetis rectum contingere caelo 'Motum ex materia atque ex odere,ut omnibus illum

Corporibus certum est reliquissenitalibus esse cauapropter rebus nil motum propter ab imis Natura cocti corpus difberre putandum est; Atque ideo esse creatum coelum itidemq; caducum Atque illi esse ortum reliquis qui est omnibus unus Principiumq; illud D ad diximus esse eleme, tum Iam uero id jalpum est, positum in ratione quod ipsa ut motus,cuncta ex aduersi corpora rebus In lucem gigni,atque eadem in contraria solui illud item,quiuis quod si uertigine motus Fia ut huic alius non sit contrarius ullus Nam late ostensium est undas atque aera primis

corpora nequa aduersa ex asse libui se lapis

69쪽

to DE PRINCIPIIS RERUM.

Frigida quod prorsus natura atque humida utrisci est Et tamen riten vi manifestum est aere lympham Produci,atque in eundem illam transire solutam

Ac etiam in giram motu contraria cliiq;

Vertigo est alia occurrens,contingit in ipsis Motibus, reelisculas aduersitur ut alter Qui si illi opponit signoq; occlirrit eodem Sunt etenim aduersei quos sic occκrrere monuEuenit interse,quod pugnent mutuo, alter Se occurse alterius sistat,nec liber uterus; Fiat, e in ullo nequeant persi ter pacto. Ergo non Aera patuit ratione prcbari Materiae non Vbe eadem primordia coelo Corporibus reliquis ut contigit omnibus esse clausa igitur reseranda uia est,inq; arcta latentis Naturae penitus fabelin dum claustra novisq; Pandendi situs coeli est natκra repertis Idus ego dulciloqκis exponens Mersibus edam

crediderunt , huius si alia immensasa cauernas In plures dilifer orbes, ilii ordine siese contigli ambirent,circam per mutua ducti Nam uagas per se, proprios nec tracta per orbes Sidera ferrentAr,uehemens contingeret Vis singula inaeqMali uarians mutatio gressu, Semper nunc moin intensio,nunc uecia remisso,

Cursus enim nun est i is deq; abilis a tris,

Sed semper celeri incedunt tardoue meatu i

At uero cxl moles si immensa probiindi

70쪽

SCIPIONIS CAPICII LIB. II

ccmplure, illos non esst scisi per orbes, Sidera quae proprio ducuntur singula motu Per coelum incessus agerent conuersa suopte Alii ipsium suauis esset penetrabile mundi corplis, huic tenor haud unolsam persi teret idem. in propter ne quis forte tranabile Mum Crederet lacci iter astris incede=mbus esse Proptereaq; solubile corpus, peruiκm inane Materiaci ipsium penitus constare caduca constitueresuis uaga orbibus astra, Quis perpetuis ducentes motibus isdem Fixa sibi ueherent per magnum lumina mundum V sic αἴ cier nunquam coeleste daretur corpus eo si si pacto uoluentibus astris. Ergo ut inaequalis motus,cilio sidera duci cernimus,l orum auferretur ab orbibusillus Finxerunt tales,ut motu semper eodem Sest agerent cum ipsa ut certum est palantia coelum Iunc celeri ambirent nunc tardo lumina gressis Porro ipso orbes talessiatliere,quibusdam Vt medium haud fit idere cum mundi moli,ali usImpar sit statio ambitus,atque hinc crassio Orbi, Illinc tenuior, t ali sint corpore parui Prae reliquisse uolutaries intra a locati Id statium ci extenditur ambitus orbium ab imo Mundi dechnantum snsivit quis singula amis Sidera quos graio dicunt sermone epicyclos. Hoc uero positu qui constituere tot orbes Tam uane,ex hoc cursus decreuere uagantum Sideram inaequales constanti posse rotatu

SEARCH

MENU NAVIGATION