장음표시 사용
21쪽
Sosia, ut est veritus, ne Patae eo, cui dissidit, auctore obsidione Polemo desistat, quo iat, ut dolo ac fraude de eeptus erus detrimentum aetat ei. v. 217 sq.), ex inopinato ad Abrotonum uel lam quandam se eonvertit intericitque v. 226 'AppOTOMOV, 7riση laravov. Quarta igitur persona hoc loco rebus interest agendis muliercula, quae et in iis, quae antecedunt, et in insequentibus fabulae scaenis, quas tenemus, non modo n0 introducitur, Sed ne commemoratur quidem Itaque quaSnam egerit partes, versibus 226-235 tantummodo ponderare licet. Nostrae vero quaesti0nis quasi card in eo Versatur, mirum pSaul negotiis et colloqui se immiseere hie diiudicemus an mutam ad moduni
e88 eum Roberto l. s. s. p. 266 sq. aliisque qui missi eius
aecedebant sententiam, l0namus Ac primum quid sibi velit Sosiae illud Apporovov. inmoris i avov ), clueuienter de ornim
est quin qui hie de pace ae quiete e0gitat Pataeeus in iis versibus qui sequntur 228 sqq. impugnatus sit. Sed quaeritur, utrum per duas personas, id est Sosiam, Pataeei adversarium, eiusque Soeiam ante invocatam, Abrotonum disto, vel Sus dispertiamus in uni attribuamus Sosiae. Ne vero hoc eum
Roberto l. s. s. p. 26 sqq. ampleetamur, vel gravissimum illud
1 Gerhard l. s. s. p. 24 not. 2; oerte in edit alter. quem Gras l. s. s. p. 60 secutus est.2 Quod Roberi l. s. s. p. 267 interpretatur montanuου ' OUT- έστ c tiaraphou, hoe perbene ad AriStophanem, minime vero ad Menandream quadrat elegantiam.
obstat, quod in versu 230 post vocem Eoλλυσi et Cairensis et Lipsiensis charta puncta geminata ), id est Signum personae commutationis, exhibent, tu e0die Lipsiensi praeterea p08tκptiroi v. 29 exstat spatium ), ubi vestigia punctorum viri doeti detexisse sibi videntur legentes ). Sane Roberi l. S. S. p. 268 punetis ante υκ G0' Υεμ v v. 230 positis orationis
intervallum signi si dari ideoque quae offendant obrui censet. At neminem fugit, quam debili undamento nitatur hae ratiostinatio. Nam si ponimus totaui partem pronuntiaSSe Sosiam, e re ip8a patet Servum pro irae ardore, quia nihil aliud Pa-iaecus agat nisi ut eum depellat loco, verba edidisse neque pro animi 0neitatione respexisse artis pronuntiandi ullum intervallum. Ne magis huius ipsius eaenae cohaerentia nexuque Roberti probatur sententia. Etenim Polemonis illud arpoς J v0ε v. v0puiar', Πελ0'ε ad eam, quae ante locuta 8t, per80- nam attinere luee est larius. Quod dietum ad militis servum reserendum esse Roberi l. s. s. p. 26 8 l. eontendit, cum ratus
sit militem hie auetoritati paruisse ipsius Pataeei, qui monuit
236 0siae abeunti dedit ). Sed eum cum famulis, quibus
praeeSt, 0n reliqui88 Seaenam e versibu8 276 sqq. Sati superflue cognoseimus. Nam ubi Polemo miles eum Pataeeo discessit v. 275), Mosellio progreditur gregemque adversarii pellit sine proeliis ae negotiis v. 276-281)q). Quapropter Robertic0mprobare opiniones lagis magisque prohibitus Sum.1 Quae Sudhaus Menandri papyris detiuo examinatis dispexit
6 Moschionis verba v. 276-281 primus r. Leo De neue
22쪽
Supra commemoravi in geheda Lipsiensi utra versum 29post vocem puro: puncta verisimiliter exstitisse seminuta: certe dispicitur spatium quoddam. Sed per80nae quae loquitur, commutationem hie eo qu0que perspicimus, qu0 antea, qui eum- nn verba adit. in lataeenm quietis inuet0rem invehi r v 28 sq. κακῖς dioiκεi To Πολεμ0W iuλυεTui bleo λα-gεis in phroo, tum subito alter ad militem ipsunt se onvertit atque eum insidiis Palaeci ac sallaciis exacerbatus sit, iam iociseratur: Hic mempe Palaecus lenitum me pessum
issum sine lataeens doco movete M0litur ei. v. I Sq., 226 sq.) Quaes ergo et antecedunt et sequuntur alteri Pataeei adversario, id est Abrotono servi sociae, attribuenda esse liquet, ut non iam in medio relinquatur, qualis it nexus huius loci, de quo valde ambigunt critiei. Sosia inditata v. 226 Appor ov cmσm vov)obrotonum Pataeeo, quippe qui ut Sosia eiusque dimittantur copiae moneat v. 226 sq.), audet obloqui v. 228 sq. :
militaris est ignarus. imperitissimus vero tuendi exercitus re
confirmatur. quod antea Pataeeo ipsi exprobravit muliercula v. 228 κακiii biotκεii το πολεμου). Itaque vel e sabulandi
Menander Herm. 43, 1908 p. 156 sq. recto iniserpretatus est sic DioΚerte dio uns dio Glycera in dem Haus holen sollen, in nichi Mannes genug, in Schwalbennes augetunehmen Aber nos Rgi, sie atten a Soldne gur Vorsugungi die berulimten Ecvo Sin dereine Sosias hier. Iosias . . . st de ein gigo, de nichi uor Moschiondavongelausen ist. Robert quidem sibi constans p. 278), quem neScio quo pacto Sudhaus in edit alter not. ad . 276 secutus est, Moschionem, qui hie prodit, servos suos alloqui arbitratur; at nusquam audimus militis aemulum copias coegisse ad aedes defendendas, contra Polemonis satellitum satis saepe mentio fit v. 20 sq. 218, 227, ut vel inde cognoscatur hunc quoque locum ad militis mancipia attinere.
ratione, quo m0d versu sint dissiertiendi inter Palaec adversari0s, significanter apparet At miles Abrotono acriter agenten0 modo non Xoratur sed etiam meretricem, ut cuius im
seses nihil gratia valeres intellegat, abrotonum statim eaenam parat relinquere meque resp0ndet Jam quicquam nisionεpxo aut v 23 l). In papyro Cairensi p0st πεpχομα puncta geminata se dispexisse Lesebure η contendit, de unetis dubitat quidem ensen ), sed ex argument ipso intellegitur eo qui sequuntur versu. 232-23b Sosiae esse attribuend08. Iphe enim antea Abrotonum adiit, ut Pataeei qui turbas Sedare
vellet, perimeret con8ilia mune ero, cum Spem abiecerit, ad abeuntem se convertit mulierculam v. 232 υμμη V σε Ioiησεiveti qui x etsi tibi L iam merseuerit, inini eos deserat et
derelinquat, obscaenos simul sermones addit de artibus meretriciis v. 23 Sq.). Ut igitur breviter repetamus, quaenam personarum diStributio nostra indagatione sit essecta, totam partem placet e X- Scribere ε):
1 In Samia Demeas similiter in Chrysidem invehitur v. 173
2 CI. oerto edit prior. p. 118 odit alter ad V 231. 3 Christian elisen De Menandri codice Cairensi. Lectiones n0Vae et coniectanea Mus Rhen. 65, 1910 p. 575 not. ad . 231.4 Quam eodem modo dispertivit de Arnim l. . . p. 4 exceptis vorsibus 232-235, quos Polemoni militi attribauit Sud hausnutem in editione altera eo discrepat, quod versus 28 sqq. oKuin . . . E6λλυσi uni Sosiae dedit atque illud irpo . ut θε v, siv09 Π dπελθ' Pataec vindicavit.
23쪽
silentio sane ex illa lege Horatiana ad tragoediam referenda perperam petat, statuit a de p. 60): ber sie Abrotonum isthier nur die typiselle Fl0tenspieterin uni ha deshall, nielit meli Bedeutun ais eiu eW0hniicher klave. Reden dari si natilrliel auel aus dem Grunde nielit, ei si mit rei redende Pers0nen Pataik0s, Polemon, Sosias Zugleicli uideri u line ist. Contra hie re vera et Sona easque quae On- fabulantur quattuor rebus interfuisse agendis iis, quae expedivimus, confirmatum esse arbitror Sed pergamus, ubi substitimUS. Postquam brotonum devenit ad . 235), eum famulis paulimi Secedit Servus milles autem non modo Pataec suadente vi atque obsidione desistit, sed etiam illum obseerat, ut re cibus sibi Glycerae gratiam animumque reconciliet Denique domum digreditur seeumque dueit Pataeeum, eum ei splendidissima VeStimenta Glycerae eiusque ornatum ostendere velit v. 236-2 b). Ut primum remoti sunt, d0mo prostedit Mosellio, cuius adventu perterriti militis mancipia praeter unum Sosiam e regi pere pr0perant v 276-28 l). o quoque loco evidenter cognOS- eitur tres histriones non ussedisse ad res agendas. Etenim M0sellionem eontinuo post Patae eum et Polemonem digre8808proee88i88 in con8peetum ex ipso argumento patet, neque quiS- quam est qui neget. Mutandae igitur personae ne tempus estne e0pia. 0Siam vero Servum in eaena remanSiSSe Supra diserte exposuimus. Quapropter admirari Sati n0n OSSunt, qu0d Gras in hae rerum continuatione omnino non haeSit, Sed Scaenarum cohaerentia nimis neglecta et Sosiae ei Mosellionis
partes uni eidemque attribuit histrioni l. s. s. p. 47). Adversarios ubi pepulit, quid sibi intus evenerit Mosellio multis enarrat v. 282-300). Sed iterum hiat lacuna non minus 160 versuum, ut de exitu huius quoque fabulae partis divinare tantummodo liceat. Qui equuntur versus v. 301 sqq. reliquias praebent eius
Ac primo Pataeeus cum Glyeera confabulatur, quam Olemoni reconciliare studet. Tum vero, ubi fortasse menti facta
est Glyceram originis esse hi erue - desunt enim post v 318 versus sere sedestim , Doris anellia arcessitur Pataeeo auctore v. 33 sqq , ut crepundia, quae illius rei praest sint testimonio, apportet in istella servata. Quae mandata p0St- quam X8ecuta est Doris iterum discedit, sed paulo p0st Mosellio furtim progreditur ad . 344 et, dum Glycera eum Pataeeo inspieit ornamenta, Stat quaeque iunt verba auSeultati). Dum ero sermone proste dente Glycera a patre agn0Seitur, M08chi ipse magis magisque sibi persuadet e quoque Patae ei esse ilium, summo denique animi motu assectus proruit es. v. 397), ut eiseitando de origine sua ertior fiat. Etsi Arienae fragmenta hie defieiunt intereiderunt enim vixti nus 100 ei Sus - , lana in sine dubi ovaiv picitio ita contaminatur, ut Mosellio Glyeerae inveniatur frater. Restat, ut de fabulae exitu, quantus et Vatia est, iam disseramus. In Senena eum Polemone agit Doris ancilla 59 sqq. Miles, cum quaenam asu evenerint, certior factus sit, diffidit desperatque suis rebus. At 0ris non modo illi persuadere conatur Glyceram redituram 88e, si in posterumh0nores ei velit habere ae praestare, sed etiam ut expediat res ad eram ipsa properat ad . 40b . 0lus qui remanet Polemo vehementer agitatur iniuriarum a facin0ris paenitentia, sed paulo p0St, eum Glyceram Vere reversuram esse Doris renuntiet v. 12), gaudiis elatus dis sacrifieiuna parare vult vix autem Pataeeum quoque, Glycerae patrem, audiebat ad fore, eum domum
introire festinat v. 25 . aueis tantummodo verbis saetis etiam ancilla, ut neg0tin intus curet, illum sequitur v. 27). Ubi primum digressa est una cum ilia, quam agnovit, procedit Pataeeus v. 428). Qui Polemonem arcessi iubet v. 431 eique desp0ndet Glyeeram, quantum dotis it daturus, in pactione nuptiali faetenda adieit v. 434- 437). Saerificiis autem perpetrandis ne intersit, Pataeeus reduv' quia Mosellioni, quem invenit silium. Philini natam in matrimonium sit petiturus V 446 8qq.: Πα. ετε poli Zη TητεοVJ
1 Moschion om totam sere per Senenam VerSuna, ut ita dicam, loqui primus intellexit de Arnim l. s. S. 8 suci). . At Solus introducitur, nec vero Davo comitante, quod illo arb- 'R'ur; nam nihil hic Davo negotii St.
24쪽
Verba, quae sequuntur, v 448 a ' κα θεοi Polemonialii, alii Glycerae a88ignant. Quaui ex elauiatio uuin mihi quidem Capps euius sententiam Κelley-Reesy qu0que defendit, multo aptius Mosellioni videtur attribuere putavit enim hoc etiam l0eo si eut antea v. 344 sqq. M0Sehi 0nem, qui a nulla conspectus Sit persona, auSeditaSSe, quaenam agerentur reS, tum Vero, ut primum sese Philini filiani uxorem dueturum 8Se comperisset, pr0siluisse Verbaque illa edidi 88e. Neque vero dubium est, qui maxime e0nveniat cum arte Menandrea, si hunc qu0que nodum M08chione ipso ad fabulae exitum praesente expeditum esse ponimus. Sed hae de re nihil nisi opiniones assere licet, qu0niam comoediae ultimi versus desunt, neque ulla ex parte p08sunt duci argumenta satis valida. Quamquam et aliud obstat, quominus hae in scaena non plus tres histriones ad res agendas necessarios suisse statuamus. Iam enim Wilam0witZ- aeut perspexit Pataeeum atque Glyceram, qui ad versum 42 progrediuntur, et Polemonem ad . 25 digressum et Doridem, quae ad versum 427 abit, tam exiguo sequi intervallo, ut mutandae quavis ratione personae tempus nequiverit intercedere. Hae in dissiduitate tollenda Gras quoque l. . . p. 45 sq. angustii premitur. Qui postquam subsidia petivit, ut quae ossendant labefaciat, iam de spatio, eum nihil aliud in promptu sit, cogitat inter versus 2 et 28 intermisso, ut idem histrio, qui antea Doridis parte egerit, Glyceram possit induere. At neminem fugit intervallo hiep08it totius argumenti nexum dirui. Etenim ancilla et Pole-m0nem doeuit Patae eum eum silia iam iam egressurum SSe ei. V. 424 ui ait εμελλε εξiεva b ε09 6 τε ΠαTripl)ε), et ipsa dum discedit 0res onerepare pronuntiat v. 426 q) ut
1 Cl. edit. Supra commemorat not. ad . 907 418).2 L. S. S. P. 296.3 Scribit enim in commentatione De Menander Von atro Neu Jahrb. ii das lass. Alteri. 2l 1908 p. 60 haee Die Schau-SpielerZalil be Menander War gwar schwerlicli austare beSchrankt; . . . . die UmkOStumierun in or letκtoti gene de Periheiromene Murde chleelit gehen. Conser quae de hac re exposuerunt et Le- and Daos p. 368 et elley-Rees l. S. A. P. 2973. 4 Versum si expis vi Sud hau in editione altera. t Optimo iure omnes quantum video editores OS UOCEm0 ulpa suppleverunt vocabulum ψοφε iv vel eiusdem formam ψοφεi. Nam hoc modo personas indici progressuras in OnSpectum eSeeu ties invenimus Exempla Menandri ipsius collegit Grai l. s. S.
de Glycera et Pataeeo, quin post Doridis discessum continuo introducti sint, dubitari non possit. Itaque hoe etiam loco vestigia ex8tant, quibus satis apertum sit ad Cireumtonsam peragendam haud satis suisse minus quattuor histriones ). Neque vero Gras, euius ieet de tribus Diseeptantium Samiaeque aet0ribus, quatenus e reliquiis patet, iudicio facto assentiamur, re auda eius pertraetata satis caute hae Statuit l. s. s. p. 49): Mi genugi es hier' Zeigen das sicli die the0retigeheb orderuntdes Hora und eines ommentat0rs ), die doelisielier aus rieehiselle e lilii Amarine guru elige hi, mi der Praxis Menander naehrausWeis de Papyri vertriigi Profestio quam perverse et alii viri do et e Gras Horatianum illud de art. Dei. V. 192 sine quarta loqui per80na laboret', quod ad Graecorum tragoediam Speetat, eum Menandrea arte plane congruere contenderint, infra clarius apparebit; nam Menandrum et tres et quattuor quin immo quinque adhibuisse histri-
70 Sosin 52 70desunt versus fere 79
2 Porphyrio annotat ad Horat epist de ari poet. V. 192: Si tamen quarta interponitur persona , non loqui debet, e adnuere statimque dimitti. μ
25쪽
si ones iiivestigatione hae per evictum iri. Qua in re abs0lvenda quanam via progrediendum 88et, idem Grai monuit, eum in
fabulas Terentianas inquirendum esse d0euit ita tamen, ut siti gularum scaenarum partibu8, quae eumque pro contaminandi ratione insertae essent, disiuncti nexus atque comp0sitio ipsius
Menandri exemplarium Graec0rum patefiant δ). Sed antequam ad quaesti0nem ab illo relictam accedimus, iam de sabulis, in quibus Plautus Menandrum vertit atque expressit, de Stielio Cistellaria Baeehidibus agamus op0rtet, quand0quidem inde argumenta haud leviora ad firmum undamentum ponendum
luid ex palliatae sabulae exemplaribus Menandi ei ad
desiniendum actorum numerum eruatur.
1. De Plauti fabulis. De Stieli 0. De Stielio Plautina dissicile est diiudieatu. Etenim fabullae comp0sitio tot aenigmata videtur exhibere, ut in iis olvendis viri doeti sere desperaverint. Controversiae an de exemplaris Graeei nomine olim ortae, iam dudum abhine diremptae sunt riderie Seh0el auctore, qui didasealiae verba ἡGraeea delphoe Menandru non corrupta esse eertissime
dem0nstravit ) Quapropter de his longius disserere non iam
119, 1879 p. 44 sqq. usus scholio ad Platonis Phaedrum 279 C: olvu
neceSSe St, quoniam eum hae quae8tione actorum numerus
artissime cohaeret. Exordiamur igitur ab argumento enarrando, quod leve et sutile' esse Camerarius suo iure statuit. Duae sorores amore fideli proSequuntur marito absentes duos fratres , qui et Iamiliaris angustiis oppressi triennium abhinc iam profecti sunt. Quo ne repudient, Xores relictae obsistunt patri quamvis aeriter instanti eum filias denuo nuptum studeat collocare. Iam vero ipsi revertuntur
mariti divitiis et opibus onusti animumque soceri sibi recon-elliant, ita ut omnes laetitia esserantur summam ob elicitatem. Parasiti desessi fameque defatigati per80na comicae praecipue artis gratia immixta est. Cuius eurrae ab omnibus illusi partes pectatorum caehinno excutiunt. Fabulae sinis nihil praebet nisi embolium illud se urrile servorum, qui potati0nibus
saltationibusque inaediei una cum amica eommuni diem festum ineolumis agunt reditus. Itaque i tecum reputaS, quonam nodo argumentum eontineatur aut ad quemnam finem res agendae processerint, iam haerebi neque quicquam invenies, quod singulari ratione aut implieatum aut expeditum sit Fabulae nexus omni caret opere atque artificio alia iuxta aliam ponitur Aeaena, permulta eo tantum in8erta sunt, ut spectantes inde obieetationem apiant laxissim vinculo Singulae partes ad unum astringuntur. Compositio huius tam levi nodo vinetae e0nexaeque tabulae eriticorum diversas atque adeo eontrarias movit suspiei0nes. lii posuerunt Stichum Plautinam haud integram sed magna ex parte lacunosam diem tulisse, alii fabulam ab iis, qui eam iterum iterumque Oeebant, valde immutatam atque retraetatam esse quo faetum Sse, ut ipsius Plauti reliquias tantum exiles teneremus alii contra rati sunt Plautum ipsum e Menandre exemplari nonnullas tantum partes hausisse atque ad eam quae exstet fabula eonglutinasse ). Quae
τὰ ut miλu v. a Vεvavdpo . t 'Abελ poic cf. Bekker comment in Plat. ΙΙ , 3l 9). Verba commemorata reperiuntur apud Terentium in Adelph. v. 801 commutila esse amicorum inter Se Omnia ' Plautus
igitur priorem Menandri sabularum vertit, 'Abελφους α' dico. Neque intelligo, eur r. relin Quaest. Plaut. Diss. ratistav. 1916 p. 51n0t. 1 f. p 61 statuerit: Stichus in Abελ pol 'μ. 1 Singula hic asserre haud libet. De quibus obiter disseruit M. Schan in hist liti Rom. Io , 190 p. l.
26쪽
mare studuit ui opinioni praeter Theophanem akridis )
ut de quaestione de pr0fligata amplius disputare Supersedere iam possimus. Quod vero idem eo ad Sententia Suas confirmandas id ut gravissimum perhibet, quod res agendae ineunte sabula, quam solam Menandri esse cenSet, uberrime X-plicatae omnino non prostes8erint ), cum alii tum reseoti )atque Prelin y reetissimae monuerunt si argumento primis
1 Prescoti Tho interpretation o Roman comedy. Classical Philolog 11, 1916 p. 125 sqq. 2 Enk Do Stichi Plautinae compositione Mnemos 44, 1912 p. 24 sqq. 3 Explicat haec Naehr Gott Ges. 1902 p. 376): Die Telle des Stichus sin soli hubseli das Gange unmoglich so dichtet ei atti scher Di amatilier. Die Expositio en twielieit rei und liebevoli die
Charaliter de Schwester in larem Vortilliinis egeneinander, imVerkel, mi dem Vater, die Art de Allen solbst, die gange Situation die aut die Ruckkeli de Manne gugespitet ist. Die Mannerkehren uruch, die Frauen in Vergeli unden, de Konflikt Wischen Schwiegervator uti Schwiogersolinen is gelost, he dieSe austreton es teibi ei de Vorbereitian einermandiun .... 4 Prescot suo iure contradicit haee l. s. s. p. 138): The reason sor the existene os these Wo inorgani roles, Gelasimus and Stichus, and the wealiness, consequently O Leo' entire theorytha three Gree plays urnished the three hapter os the Stichus)is immediatet apparent ust so oon as o ut ursolves in thoplace of a playWright ho ad deviso the bro ad exposition 1 thosr8 tWo cenes uss. 1 - 154 as a completo utroductio of a Greekplay. Leo . . . t absolutoly unable to thin out to the en the Greehpla Irom hicli came the Menandria exposition os the Stichus. Cau there e any the conclusion utiles Menander' imaginationWa more fertile than Leo's, than lint Menander imself, havingconstructe the exposition hiel, o find in the Stichus, ould bolarce to devolo in organi clistracter an a relativel in organie play a the result o Such ara exposition P5 Prelin hae scribit l. s. s p PSq.: At Si requiramUS, UO- modo aetio Menandrea in fabula processerit, iam haeremus neque certi quicquam officimus. Sod coniciat quispiam, quod facile invenitur, litem illam, quam intendit pater in filias generOSque, Oetam plurimi verbis persecutum esse Attamen eam non fuisse fabulae argumentum luculenter erui potest. Ut se. Ira I 2 repraesentatur Seni ingenium, poetam Spectatoribus iustam rixam non probaturum fui SSO apparet .... vεpΥηTiκος, ut ita dicam, non St SeneX filiae, praecipue maior natu, hac virtute longe o praestant. Et, etSi materia rixarum excitandarum adsit, tamen Senex Omi est, qui per- Vincat aliosque cogat sibi obsequi. Quotiens filiarum animum Ilectere conabitur, Similiter naufragium quasi faciet. Generis vero
27쪽
scaenis exposito nequaquam exe0gitari 088e, qu0nam nodo turbae implicandae fuerint, praesertim eum indoles admodum infirma mollisque, qua pater praeditu pingitur, apta n0 sit unde is vehementisSima Oriatur. Sed in Sticho Plautitia alia cernuntur Vestigia XpreSSR, quae a critieis neglecta esse miror, quibus et totius fabulae compositio erumpit atque illustratur et integram fabulam Menandro fluxisse maxime comprobatur. Numerum die histrionum. Res enim ratione et consilio ita esse institutas, ut omnes parte a tribu aet0ribu possent suseipi, persaeile tibi persuadebis. Nam ne longius exponam nullo videlistet oeo plus tres pers0na simul confabulari, id praeeipue Gndit, quod duae sorores, qua initio maritis absentibus sollicitas poeta depinxit, eum revel Sis viris omnino n0 in conspectum introdueuntur neque ipsae felici eorum reditu gaudentes speetantur. Optimo iure riderieus Selim id y iam m0nuit, quam pulchram praeclaramque in Sticho poeta inserere p0tuerit scaenam, Si cum maritis reducibus duas uxore convenientes sedisset. Sed idem Selim id quaestionem, qua in solvenda satis multi viri do et haeserunt, sine dubio re et diiudieavit, eum docuit iisdem histri0nibus et sororum et coniugum Sse agendas partes ). Neque riderieum Leo hic fugit nexus. Verumtamen is rationem persona introducendi illam non modo non ad Menandri rettulit artem, sed etiam inde mirum in modum contestit apparere, cur Plautus fabulam singulari ut ita dieam arte c0ntaminaverit. Profert enim haec': Viellelelit stiliri in andere Beobach tun aueli araus, in besondere Ver- antassun datur angunelimen, das Plautus dem Stilehe eine
eum imparem SSe, cum ne filias quidem Suam ad Sententiam perducere poSSit, qui est, qui eget γ'
1 Selimidii be dio ali de Seli auspieler ei Plautus undTereng. Erlangen 1870 p. 9. 2 Scripsit enim Selim id ibidem So ann Plautus in Stichus
Plautus etWa voiden momentanen Forderungen undanregungende Theaters das heissi vo demalement, das ungis meisten Lebendiges elire Wilrde, en Wir tWas irektes darliberei salire honnten Leonis Verba e0nsulto exseripsi. Ipse enim opiniones suas hic redarguit. Nam apud Romanos praeeipue Plauti temporibus res eaenistae haud perinde se habebant atque apud Graecos. Ut gravissimum quoddam in memoriam reVOeem, Plauto vivo atque vigente actores n0ndum personat prodibant in conspectum. Testimoniis' enim satis e0nstat e Terentii aetate aut, quod verisimilius, R0sei histrione demum auctore invaluisse ei Sonarum usum. Qui quanto opere in ornatu mutando histriones adiuverit, sati perspicuum est. Itaque eum Plauti certe temporibus aet0res larvis eaenicis, quae imprimis idoneae aptaeque erant alium atque alium habitum estinanter
sumentibus, carerent, earum autem Oe galearibus e SeX gra duque aetatis uterentur diversissimi coloris et alia, ne per8Onarum indole ae naturae inter se e0nfunderentur, subsidia
peterent, Velut 08trates pigmentis quibusdam impositis aut abstersis lineamenta oris varie exprimebant' - fastillime perspicies pro condicione seaeni ea illa non modo Stichum fabulam a tribus histrionibus non dari, sed ne Antiphonis et Gelasimi quidem partes ab uno protagonista potuisse suseipi. Etenim ut alia omittam, eum potissimum locum in diserimen vocare liceat, quore omnibus consisti numeris certissimum est. Qui ad versum
569 abit Antiph0, Pamphilippum atque Epignomum generos in
scaena relinquit. At vixdum 80ee digressu erat, eum illius vice Gelasimus in conspectum procedit fratribusque intervenit
1 Donat de comoed. VII Wessiter Comment Terent. I p. 26ὶ:ἡPersonati primi egisse dicuntur comoediam Cincius Faliscus, tragoediam Minucius Prothymus.' Diomed. GL et I p. 489 10sqq.):,Antea itaque galearibus, non personis utebantur, ut qualitas coloris indicium faceret aetatis, cum essent aut albi aut nigri aut usi. personis Vero uti primus coepit Roscius Gallus, praecipuus histrio, quod oculis perversis erat et Cie nat. deor 79), nec Satis decorus sine codices habent in ' personis nisi parasitus pronuntiabat. Cf. Dκiaigkο-Haule in Phorm edit. Lips. 1913 praes. p. 41 et Teussel-Κrol in hist liti Rom. p. 31 not. 13. 2 Cf. χiaigko-Haule in Phorm edit prRef. P. 41.
28쪽
dolloquentibus v. 577 cf. Epignomi verba: Atque eccum tibi
lupum ii sermone: praesens esuriens adest μ) Quin igitur spatio tam exiguo interposito ille histrio. 8 non personatus agebat, qui ante seni sustinuit partes, alium, id est parasitum,aeturus prodire nequiverit, nemo vocabit in dubium . in quisquam putat temporis intervallum suffecisse eum ad galea tum ad oris habitum nescio qua ratione mutandum ' Minime redo. Quid insanius atque magis ridiculum illa opinione Ornatus
scaenici commutatio tam velo perSonarum tantummodo usu poterat persi ei, quippe quibu non 80llim 8 Sed etiam aput undique esset 00pertum, ut neque in galearibus recte induendis tempus tereretur neque pigmentis ra tum illinenda aetoribus essent, eum alias suseipiebant partes Quapropter contendere 0gor Plautum et Antiphonem et Gelasimum peculiaribus attribuisse histrionibus ). Praeterea nihil omnino excogitari poteSt eur p0eta Latinus, etiamsi strasiti socerique partes ita ipse instituisset, quae ab eodem protagonista ageretitur. tamen nullo Oeo una eum maritis uxores introdueturus, sed id etiam fuerit observatu- . rus, ne plus tribus histrionibus ad Stielium opus esset doeendam. Nulla enim testim0nia exstant, nulla in ipsis fabulis iuveniuntur vestigia, quae palliatae actorum numerum ad certum aliquemna Odum umquam redactum esse probent. Immo vero contrarium
fabularum in dieiis evine itur ita, ut ad unum omnes viri doeti palliatae poetas in aet0ribus adhibendis Grae eorum ineulis pror8u8 non ni8se coercitos onsentiant. Neque Friderieus elimidi, cum histrion uni numerum ex ipsis sabulis Plautinis Terentianisque quam parci8Simum eruere studeret, faeere potuit, quin una Cistellaria excepta, de qua infra disseremus, nonnumquam quattu0r, plerumque vero quinque aut ex modo etiam septem et Octo necessarios fuisse statueret ) Quod si igitur Plautus in aliis abuli maiore aetorum numero usus est, quidni cum haud minus Sexet praesto essent histriones eique bene instituti, ad reliqua qu0que sabulas doeendas eos aseiseere potuit Cum vero Terentium fabulas ea maxime de causa eontaminasse liqueat, ut per80nis
2 Summam indagationis Schmid breviter repetivit in sine opusculi p. bb sqq.
magnopere auctis iam plures histriones induceret in conspectum itaque praeeellentem et peritur rei eaeni eae se praestaret ), ipse diiudices quaeso, num per se probabile sit Plautum Stichi fabulam e duobus vel etiam tribus conflasse exemplaribus Graecis atque sedulo ita instituisse res, ut non solum Antiphonis et Gelasimi partes unus protagonista ageret, Sed etiam nane personae a tribus susciperentur aetoribus, quamquam Stichus quinque Vel ex aet0rum opera poterat dari De tali sententia talibus argumentis undata quid sit statuendum apparet. Res ipsa elamitat. At longe aliena εα temporum erat ondieio. Qua aetate Dionysiaeorum artificum viguisse collegia haud pauca, quorum greges e tribus tantummodo histrionibus constabant, titulis ante allatis evidenter patefit. Vides ergo in Plautum minime, perbene autem in ipsum Menandrum quadrare fabulam ratione et consilio sie eompositam, quae a trium histrionum grege potuerit agi. Iam vero intellegitur, quam irrita opinione nisus .
que assen8 sunt, eontenderit exempla Menandreum exisse in convivium hilare, eui 0 servi, sed eri ipsi reduees eum uxoribus fidelissimis interessent. Talia autem pro numero atque
tini seriptores complures personas in sabulas introduXerunt, ut Speciosiores frequentia facerent.'2 Tousse in libollo, qui inscribitur Studion und Charaliteri- stilien Loipgig 1871), habet hae p. 277sq.: in heitere Mahi mit
3 Sehan in hist liti Rom. II p. 91 scripsit: o si nichiunWahrscheinlich, as . S. Teusset sermut i, das das Herrentia alii de Originals dureli in Stilavenmali in letκten Alite erseigi urde. 4 ΕΠ l. s. s. p. 42 haec profert veri simillimum est Teut- selium verum vidisse, cum coniceret Plautum pro dominorum convivio, quod fabulam Menandream iniret, et in quo etiam XoreS denuo prodirent, sub8tituisse servorum συμποσiou quare id secerit,
relegas velim apud ipsum Teusselium.
29쪽
ordine actorum inseri nequivisse diserte Supra expedivimus. At ensse considentius quam profert opinionem eo assatim censet comprobari, quod media in sabula pignomum elidem
ob reditum affinibus cenam esse daturum crebro commemoretur
Persaepe autem ea, quae agente per80nae ibi prop08uerunt, non in scaena sed extra scaenam perfecta esse audimus. Nec
secus res hie instituuntur, quandoquidem ipse Stichus in fabulae fine spectantes facit certiores V. 663 sqq.:, apud n08 8t 0nvivium: ibi vester cenat cum uxore adeo et Antipho: ibidem erus est n08ter. μHuc quoque spectant Stephani ancillae partes . 676 sqq. ubi
exponit, eur e vieinis aedibus progrediatur: domo dudum huc arcessita sum. nam quoniam nuntiatumStipsarum ventur08 viros, ibi festinamus omnes lectis sternendis studuimus munditiisque apparandis. μΕ Prehn l. s. s. p. 55 rectissime monuit hos versus admodum respondere verbis illis, quae pign0mus fratri eum d0mum suam uxoris salutandae lausa introire parat. dieit v. 36:,Apud nos eccillam festinat cum 80rore uxor tua μ. Insuper etiam spectatorum animos ad sinis convivium iam . 41 8qq. distinete praeparari atque sub ipsum exitum v. 674-682 a dominorum cena ad potationes servorum traduci neque ideo has scaenas ab exemplari Graeco abiudicandas atque Plauto ut dimidiam Stiehum eum extrema fabula conglutinanti attribuendas esses idem Prehi p. 52 sqq. uberius explicavit.
Quantum clandem Menandreae comoediae inetorum numerum inisse cogitat Teusset, eum ponit praeter fratres ambo eorumque uxores Antiph0nem quoque una eum amica, quam 'ibi antea petivit v. 539 sqq.), convivio Paterfuisse atque parasitum etiam, postquam satis diu malitiose sit illusus, ad cenam denique ree8Situm esse, ut omnes facetiis eurrilibus oblectaret δ)l
Sed de his pinionibus satis iam verborum est. Contrairehnoptimo iure hae perhibet p. 54J: Cena ipsa intus' habetur;
sed eum dominus et domina eum affinibus intus cenent, Stichus eum amisto et amica in eaena morem sibi gerit itaque apparet potationem servorum subditam esse pro cena dominorum, quae h0 modo qua8 Speeulo concavo, quo Omnia distrahuntur et deformantur iocularem in modum, peetatorum oeulis prop0nitur μ.
Neque euiusdam ponderis est argumentum illud, quo nimis fretus En ultimam Stiehum ex alio quovis exemplari fluxisse Graeco vinei censet. Haeret enim l. s. s. p. 39 in eo, qu0 Sagarinus, Pamphilippi servus, non iam cum
ero ipso prodierit ad . 505), sicut ante ad . 402 Epignomus Sticho comitante sit ingressus in onspectum, Sed multo post ad versum 49 demum a p0rtu revertatur. Sed En non vidit rei nexum prorsus dirutum esse, si poeta Pamphilippum una cum Sagarino redeuntem fecisset. Nam qui ab Antiphone dedueitur Pamphilippus, primo adventu ad . 23 ante aedes suas in Epignomum incidit, quo facto sermo instituitur inter fratres s0eerumque deinde postquam Antipho discessit, Gelasimus parasitus illius loco progreditur, ut hic quoque tres personae rebus intersint agendis. Itaque Sagarini prius introducendi pro histrionum numero poetae data non est copia. Ceterum eum fabulae argumento perbene convenit congruitque, quod servus negotia nescioquae expediendi causa prius a portu nequivisse reverti ponimus. Sed non libet ad omnia explieandi temptamina enarranda longius X spatiari, praeSertim eum etera argumenta, quae Leo et D ad gententias suas stabiliendas e Stichi fabula ut mire composita elieuerunt, Summa ex parte eum alii tum reseoti et rehnpenitus iam infirmaverint: at satis habeo id tantum ommemorasse, cui revera aliquid momenti tribuendum 88 autumo. Plerique enim viri doeti in Stieli sine offenderunt, quia nihil praebeat nisi emb0lium ut ita dicam nimis eurrile eius modi, quod nos P088e' appellamus, ideoque exeuntem fabulam a Menandro elegantia atque urbanitate praedito abhorrere arbitrati sunt ). Ἀ iudieium. quod illi de arte Menandrea ut
30쪽
apparuit pervestigati0ne. Suo enim iure uitelinus Suess ), qui primus quantum video Stichi exemplar Graecum inter priores Menandri fabulas docebat numeranda esse, ostenditvέας poetis non tam Euripidem quam Aristophanem suisse exemplum, ne igitur scurriles para8iti partes p0tationesque servorum Plautinae Stichi, quae vestigia expressa cxvit antiqui0ris exhiberent eo moediae ), a Menandro esse abiudicandas. Et ipse eo, quamvis ex Euripide potissimum poesi Menandream pendere pro certo affirmaret, agere tamen non potuit, quin artificia quaedam Plautina, etsi e Menandro fluxerint, opxatu spirare rationem sapereque coneederet ). Etiam Enhsententiam uilelmi ues in eo saltem comprobavit, quod ipsis e parasiti partibus pro Arist0phanis quasi olore pietis coniecit exemplar Stie hi Graeeum Menandro iuveni attribuendum esse ei p. 43 sq.). Via si munita relin quaestionem sunditus denuo pertractavit in opusculo illo quod ompluries
I. Abi p. blbsq. , po8tquam de Persae Plautinae disseruit ompositione cuius sinem antiquiorem quam etiam sabulas qua8dam Aristophaneas esse arbitratur, his pergit Selariegreislich, das aucti solche Stuck sie aus de Buhne rhielten, di dem roben aumen Ieter Theaterbesueher in selima liliastere os lieferte als Menanders Feinheli. O at es en Plautus au gestrissen; er a aue ei ne Ahniiche arce dem Menandri schen in gan se in e Stichus angelii gi humano capiti cervicem equinam. 1 Sues in commontatione, quae inseribitur Zwet Bemerkungenetur Techni de Komo die Mus Rhen. 65, 1910 p. 41 sqq), 0eet hae p. 452 Die Annalime einer ontaminatio sim Stichus istmede noti no et nuch liberdies ahrscheinlich, enn es elingi, de Komposition dieses filiore menandrischen Stiickes die reclite Stelle, gebeu. Idem in line commentationis haec statuit p. 460): Zuaristophanes, nichi u Euripides suhr die EntWicklungsgeschichte des lassisehen Charaliter uni Intriguentu Sispieis. 2 Cl. Verba illa Plutarchea, quae legimus in vita Luculli
iam supra omn)emoratum est. Indagationis aput hoc fere statuit et pxcitat et acGrac et εας quosdam Oetas conViViorum, quae in eaena agerentur, arti si ei atque aliis iocularibus semper e8se usos. Quae etsi Menander aetate maturiore omnino non inseruisset in fabulas, tamen illius artem nondum expolitam haud abhorruisse a μεσης poetarum ratione non Solum e0ΠSentaneum 88e, Sed apparere quoque eum ex aliis indieiis
tum e Perinthiae Andriaeque dissimili stilo Teient Andr. v. 12 atque e Colaeis fragmentis servatis ). Hue etiam speetare similitudines illas quae inter Stielium et Persam pro
comp0Sitione prorsus monstruosa intereederent. Tali ratiocinatione relin adductus est, ut 0ntenderet et t0tius Stielii nexum haudquaquam artifieiosum et parasiti partes et ervorum in sine potationes saltationesque ipsum indieare Menandrum iuvenem ); quapr0pter nihil esset, en aut in On-dieione Stielii universa argumentoque non ita subtiliter X- cogitato aut in emboliis illis eurrilibus ut Menandro indignis ossenderent eriti ei ). Quibus argumentis ea apte firmata Suntq), quae ante de compositi0ne Stichi reet aestimanda explanavimus. Itaque eum indagatione nostra fabulam integram e Menandro fluxisse esseetum sit atque simul apparuerit in Graecan0n plus tres histriones egisse, videamus iam, quom0do in
1 Cf. relin p. 25 sqq. et Arthur Saehel: Quaestiones comicaede Terenti exemplaribus Graecis. MisS. Berol. 191 p. 35.
Huessiae resutaverunt, qui in dissertatione De Plauti comoediarum eXemplis Attieis quaestiones maxime chronologiae Gotting. 894p. 46 'Abελφους fabulam initio anni 30 esse datam ponit. At Euli p. 43 Adelphos priorem interra II et 312 doctam, relin autem ante annum 3IT aetam esse contendit. 4 Vel veteres Optime vidisse Menandrum haud eodem stilo fabulas ab aduleseontia composuisse sed progrediente aetate in arte processisse testimonio sit Plutarchus, qui do Menandro hae scribit comp. Aristoph. et Men. cap. II p. 853 Moralia d. Bernard.
5 Conferatur, quanam ratione Schwering l. s. s. p. 181 Sq. contaminationis opinionem a critici dilatatam repudiaverit. De quae8tione sic proslignia novissime scripsit . . Sonnenburg in commentatione Plautus und sein Originale. Ocheuschr. . lass.