장음표시 사용
31쪽
ginem haec est nota et si ex Pliari auctoris nomen non erat ascriptum . Idem carmen eodem titulo reperitur Post Iuvencum
in editione Basileensi Sedaeii , et Iuvenci per Bartholoinaeui Πwesthemerum anno I 54 I. Videntur ergo hi versus in veteri aliquo exemplari eadem forma , ac Iuvencus , marati : qui tamen in collectione poetarum christianorum Fabriciana, aliisque praetermissi Sunt. Ratio metri, ac latinitatis non miae constat in hoc carmine : Sed Subuereor , ne opus recentioris alicuius sit, qui .eculo XIV. vixerit , et hanc appendicem Historiae euangelicae Iuuenci subnectere voluerit. Non enim satis milii li et de antiquitate codicis , is quo huiusmodi carmen cum Iuvenco Eκ- tractum est. Interea illud inter opera dubia , aut supposititia ImMenci reponere minime pigebit, praesertim quum obuium non sit. In codice bihliothecae San-Germanensis num. 43. describendo indicatur carmen Iuuenci de ascensione; quod nihil puto Pe tinere ad hunc triumphum Christi, linino neque ad Iuvencum. Fortasse enim versus aliqui sunt ex primo Ithro Aratoris excempti , et Iuvenci nomen pro Aratore positum est. Eodem num. 43. codex alius San-Germanensis Iuvenco amngit prooemium in Opus Paschale , quod Sedulio restituere oportet. uo. Post opera Iuvenci descripta eius aetatem sic statuit Hieronymus: Floruit sub Constantino principe. Mendum quis Pe est, quod in nonnullis editionibus legitiar sub Constantio. Historiam euangelicam sub illo principe a Iuvenco consectam suisse diserte tradix idem Hieronymus in epist. 7o. H. 8 q. ad Magni moratorem urbis Romae , cui rationem reddit, cur in opusculis suis secularium Iiterarum Ponat eκempla , ostenderi S , qriorum exemplo id faciat, et Post multos egregios viros lati latos Sic Per git : Leucus presbyter stib Constantino historiam Domini Stilucitiaris Nertibus e si uite nec pertimuit eua velit messestatem stib metri lectes mittere . De ceteris vel moritiis , DEI Di tibias
lacro et quorum in scriptis suis et vires in festae Srarit , et υOmnias . Sic auctoritate Iuuenci sese tuetor Hieronyir US.
ar. Quo in elogio notatum inuenio apud Ariat entiam Misceli. cap. s. ex Heumanno in Poecil. t In. 2. I r. 3. Pag. 3q9
32쪽
tem. Hoc tamen praefert Arnigenius ; et Uallarsius nullam v rietatem lectionis agnouit: neque porro solicitanda est scriptura vulgata , quam multi alii retinent, qui eadem verba Hieronymi , ut Iuvencuiri Iaudent, usurpant. Hoc ipsum innuit For- tonatus libr. t. Uitae S. Martini initio rmiestatis Uus metri canit arte Iuuencus . II. De anno etiam, quo carmen stium in euangelia scribebat Iuvencus, Hieronymus testimonium reddidit in additione ad Chronicum Eusebii tot n. 8. operum col. 737. , ubi ad annum Domini 332. ait: fruencus presbyter, natisne hisParatis , ωGH-ctelia heroicis versibus explicat . Mirifice haec omnia confirmantur is epilogo Historiae euangelicae;
Haec mihi pax Christi tribuit, pax haec mihi recli,
Quam fouet indubens terrae reΗuator Uertae Constantinus , adest cui ctrcitia distia merenti.
Id de Constantino eo potissimum tempore praedicari Potuit, FOLicinium debellatiit, nimirum anno 324. , quem anno Sequenti occidi iussit. Ex eo enim tempore sere ad obitum Usque pacem Per Universum orbem roinanum Quit Constantinus , dictus Pro- Pterea secraritatis aeternae fundator , ut notat Fabricius in Coin-ment. Poet. Christ. , cpii, nescio , quid si hi velit, dum ait, Iuven- cum Constantini imperatoris suorum temporum meminisSe: Pontificis Siduestri mentionem omisisse, quia eius nondum fuit regia in imperio , aut in orbe christiano potentia, atque auctoritas. Nae vehementer ille errat, si colligere ex silentio Iuvenci vult, nullum suisse tunc Romani Pontificis principatiam in o be christiano. Nihil eni in erat causae , cur Iuuencus Pacem Secti laudaturus , ex qua otium vacandi musis sacris nactus suerit, auctoritatem Romani Pontificis in toto orbe christiano commemoraret. Conser notas ad epilogum Historiae eUangelicae.
23. Sextus Rusias in Epitom. haud dissimili modo hanc
temporis illius pacem eκponit: Consta tintis rerum clyminias eo tremo Suae Nitiae tempore e meditionem partitiit in persas : toto
enim Orbe Pacatis sentibus , et recenti de sothi floriosior Dires νria , multis ira persas descendistit uminibus . Apud Carolum
Palinum Numisin. Imperat. pag. 65. seqq. plures videre licet Disitigod by Cooste
33쪽
nummos Constantini, qDorum inscriptiones pacem a Constantino fundatam testantur: UBIQUE UICTOR. FUNDATOR PACIS . BEATA TRA VIL AS . In Historia eccles. N
talis Alexandri, et in Dictionario apparatias ad eam Historiam aS- seritur , Iuvencum Constantino suum carmen nunciapasse. Sed quum solum fiat mentio Constantini, ut indicetiar temPus, quo Poema conscribebatur , eiusmodi assertio imbecillo nititur fundamento . Sic Virgilius in fine libri g. Georg. , quem singillaturi
cum tribus aliis C. Maecenati consecrarierat, se canere ea notat, Caesar dum munus ad altum-Fu inat Euphratem etc. 24. Petrus Crinitus aetatem Iuvenci sic definit : Praecipue sortiit, imperantibus Constantis , et Constante e graia temPestate in eloquentia apud latinos clari Derrant Tiberianus, Na rius , et Flavius GPiscus , qui de Aestis romanorum PrinCoram libros composuit. Sed quo auctore aὸ imperatores Constanti iam , et Constantem Iuvenci tempora differat, non explicat Crinitus , neque Puto , vllum esse eius rei idoneum testem . Solus Senensis libr. 4. Biblioth. Sanct. facilius ad Hieronymi sententiam trahi potest: Iutieticus poeta sui aeui celeberrimus . . . . COHStantino principe , et 'liis eius imperantibus anno 33o. Qui aut id
exprimit, quod Hieronymus dixit, aut exprimere certe voluit. Alioquin anno 33 o. filii Constantini Caesares quidem erant, non vero imperatores . 25. Incerrum ergo est, quem ad annum iuuencus vitam prodinerit. Incertum Pariter , an alia mUnera Praeter PresbΠeratus ossicium gesserit. Ah Alcvino , qUem Dum. 94. allegabo , Presbyter , et scholasticus vocatur . Scholasticus olim dicebatur is , qui in forensi exercitatione versatus erat, in Probaui in Prolegom. ad Prudentium nrain. 48. Pag. 3 I. QUO Sen Su non puto Iuvencum ah Alcvino vocari scholasticum. Tribuebatur etiam ea voκ rhetori, et erudito ; et id magis conuenit Iuvenco . Episcopatum Salmanti censem , quem PseudomaisertUS ad ann. 337. Iuvenco amnxit, nemo iam non irrideat cum Nic. Ant
nio et qui pariter innuit, Iacobum Philippum Bergomen sein ,
Marinaeum Siculum, et Eisen greinium RSSerentes , Iuvencum
S. R. E. Cardinalem suisse, nullo inniti fundamento . Neque Diuiti by Corale
34쪽
enim ullo modo colligi potest, eum romanae ecclesiae presbyteriun fuisse , aut Romam aliquando venisse, ut nihil nunc dicam de titulo , aut appellatione Cardinalis , quae multo recentior est. Sed exponendane a nobis sunt alia mendacia , qUae in Commentitio Chronico Deriri reperiuntur 3 Nemo certe fidem illis Praestat; Sed exponenda tamen sunt, qUoniam late ea in Pr hos alios scriptores manarunt, et multi incauti decipiuntur , nisi periculi admoneantur; ut non multis ante annis Poeta n hilis hispanus Gregorius Salas , dum conterraneos SMOS, m S-que , viros scilicet illustres Prouinciae Extremadurae recensebat, nobis adiudicauit Iuvencum tamquam in oppido oliva natum ἔquod , ut puto, in aliquo bono auctore reperit, sed ex inquinatissimis sontibus derivatum. Dexter igitur Commentitius ad annum 337. sic habet: Salmanticae in Vettonia S. Iuvencus Pres,ter moritur , qui iuxta nonnullas interfuit concilio Rib ritatis . Idem Pseud Dexter ad annum 4o7. iterum Iuvenci mentionem iniicit. Caesarobrictae , quae nunc Pro e Ambraciam in Vettonia initia dicitiar , Itinencus aliquot annos vis, et natus
ibi dicitur . Inde petit Salmanticam , Dbi foret impense docti ,
sanctique viri memoria .a6. His duobus testimoniis inter se collatis , videtur D ter sibi esse contrarius. Sed occurrit interpres Biuarius , et ni net, ad annum 4o7. referri Praeclaram memoriam, quae tunCerat, Iuvenci, Cuius alia gesta obiter enarrantur . Haec Eadem confirmat Talna s de Salazar in Μartyr. Hisp. ad diem Ist. Sept. CPigrammate, qUod ex ms. codice apud se extante Producit r
IN LAUDEM S. NUENCI PRESBYTERI , ET CONFESSORIS EPIGRAMMA.
Caesaris ecce micta DrMPost haec veneranda Diamcum Fres terram noscit pistius et esse suum . Hic Uittir natum tetiuit Salmantica clamum, Doctrinis sanctitin et pietate Uiriam. Illiberis coetus Patrum coonouit et illum Decretis doctam achinisse manum . Detiique confessor saracius Conscendit Olympum,
35쪽
27. Pemulgatuin est, Talnayum nullam fidem in his mereri , qUae Prosere ex mss., qllae penes Se esse affirmat: Siue huiusinossi Meterum scriptorum opera ah aliis conficta bona fide acceperit, Sive mala ipse confinxerit. Caesarobriga , quae nUnc oliua dicitur, oppidum est a Placentia B. milia passurim distans . Ratio coniiciendi, in Vettonia Iuvencum natum, aut inde originem traxisse , commemorata a nobis est num. 4. Poruit illa ipsa ratio architectis falsorum Chronicorum ansam Praebui se , ut oliuam natale Iuuenci solum suisse comminiscerentUr . Accedit peculiaris coniectura , quae ex inscriptione RPUd Gruterum Pag. 938. NUm. 7. desumi Potest: nam in ea in Scriptione,
quae in pago Oliva reperta dicitur , et ex Resen dio Prosertur, Vettus quidam laudatur :L. DOMITIUS T. F. GAL. . VETTO . O BESANI . H. S. E. S. T. T. L. DOMITIUS FORTUNAT . PATRONO . D. S. F.
In indice nominum Gruteri clare Vettus nomen in nominandi casti enunciarur.
28. In Antiquitatibus vero Lusitanis Resendii , quae in systemate Hispaniae illustratae insertae sunt , duobus tantum versibus eadem inscriptio concluditur, et ita a Resen dici explicatur et Gestis Domitius Titi Uius Galeria Vetto inobesani hiesitus est. Sit-Tibi terra lenis . Domititis Fortunatus Patrono Hesuo fecit. Sane eodem Ioco Resen dius aliam inscriptionem euingat ex ruinis Caperensibus in eodem oppido oliua , in qua sine ulla controuersia quidam Caecilius Vetto , non Vettus nominatur . Utrolibet modo id nomen in olivanis inscriptionibus aratum reperiatur , Vettus , aut Vetto, suspicio aliqua , leuis certe, inde oriri poterit, ut originem Cai Vetti Aquilini Iuuenci ex eo oppido repetamus et fingendi vero , aut certo asserendi , quod ignores , nulla unquain subest ratio . 29. Accuratius disserendum est de religioso cultu, quem olim in Hispania Iuvenco Praestitum n nulli literis consigna
36쪽
runt. Ita enim negare huiusmodi cultum in animo habeo, ut non aegre seram , si aliqua saltem dubitatio de eo in Hiorum mentibus excitetur, ac resideat. Ut enim hispani aliqui scrimores seculi prorime elapsi nimium se ingeniosos prae erunt
in catalogo Sanctorum Hispanorum augendo , Sic contra Censeo, maiores nostros non miniam adhibuisse diligentiam, ut mem riam virtutum, quibus primi Patres ecclesiae hispanae claruerunt , Posteritati mandarent . Quam am minis Primitiuae e clesiae monumenta temporum non tam vetustate , quam in se tunio, et mirabili quadam rerum, regnorumque conuersione
Periisse , nemo est, qui ambigat. Illi praeterea viri , Damuis sanctitate conspicui, qui eo tempore floruerunt , quo evit martyrum vel solum , vel potissimum in usu erat, Praesertim si episcopali honore non praesulserunt, non ita facile venerati nem , cultumque Publicum adepti sunt. 3o. mayus de Salagar in Martyr. Hisp. commemora tionem B. Iuvenci, ut vocat, diei ra. Septembris assignat, re- sellitque Hieronymum Roman de la Higuera, qui in Martyrol gio suo Hispano ins. die r. iunii Iuuencum coli voluerat. Haec duo martyrologia hispana Tamayi, et HiFerae, uti etiam epigramma Ins. Penes Tamayum, de quo pacio ante duci, et Deriri
Chronicum eodem in loco omnia ponenda sunt ἔ quae Causae cultus Iuvenci magis obsunt , quam Prosunt e certe cautiores nos reddunt, ut alia monUmenta , quae Pro eodem asseruntur,
3r. Philippus Ferrarius in Catalogo gener. Sanctorum ad diem Ia. septembris sic habet: In Hispania S. Iuvenci presbyteri , et in nota est, eum scripsisse nobile illud poema in euan- sella etc. Sanctitatis Iuvenci testes Iaradat Franciscum binur lycum , et Constantium Felicium in suis Martyrologiis, necnon Petrum de Natalibus episcopum Equilinum in Catalogo Sanct
rum . Bollandiani ad diem ra. septembris inter praetermissos Ιωuencum reserunt, quamuis eum Sanctum in Hartyrologio Germanico vocari fateantur. Addunt, Μaurolycum, et Felicium aliaetate auctoritatem non habere ad vetustum cultum stabiliendum . Maurolyeus quidem nec cultum Iuvenci presbyteri asse-Diuili od by Corale
37쪽
rere voluisse mihi videtur . Sic enim ait ad diem II. sePtem-hris r sud Ticiniam , quae nunc Papia dicitiar , Sanctorum Syrimmensis miscopi, et Lunenci , qui mox Syro successit Mumma αutem Pres,ter, qui metrice scripsit euanselis , Cla- it in Hismnia tempore Constantini. Obiter igitur Iuuencum
Presbyterum Commemorat , non in eum Sanctis annUmeret ,
sed ut a Iuvenco episcopo distinguat. Felicius in sUO Calendario, siue Ephemeride Urbini Is r. ad ra. septembris sic habet:
GDuenco I' altro si nomina , che era prete , quale scrine in Verristi Euaveli, e fa chiam in SIκsna al te O di Constantino. 32. Maiorem dissiccitatem creat episcopus Equilinus rquem Satis esse ad antiquum caelum confirmandum , Bollandiani Stentur. Reponunt vero, eum in catalogo Suo non S los Sanctos recensuisse , nec tam accuratum esse , Ut neceMesit in eius verba iurare . Prima ratio idonea non est : nam Episcopus Equilinus de Iuuenco perinde ac de aliis Sanctis loquitur. Bis eum memorat, primum cap. 69. libr. 8. sis hoc titulo rm Sancto reuentis presbytero . inuentius presbyter in Hispania
claruit suis tempore Constantini imperatoris . Qui vir sanctittite infimis , et saPientia clarus, rhetorico stilo PDSUS, Fenere No bilissimus , quatuor etianFelici heroico metro questi Or hbris Penead Derorun transtulit, et Uud Hispanias claro Me in pace quierit. Iterum libr. XI. Cap. I 2I. De Scincto Iuvenco prestylcro . M Deucus presbyter apti l Himaniam claruit. Hic sanctis pollens Ueribtis quatitor enavelia etc. Et GPud Hispanicis co/ fessoris
nomine celebris habetur. mec ubi supra Hieron Finus De vir. illustr. Ita legitur in editione antiqua sine loco, et anno et in
alia vero similiter antiqua sine loco , et anno: Hic sanctus PO lens Ueribus . Prior lectio magis placet. 33. Dubium ergo non est , quin Iuuencus ab episcopo uilino inter Sanctos reserator , cuius scilicet memoria confCS- fioris nomine in Hispania celebrata suerit. Aliud sentiendum cst
de Petro Crinito , quem ait Tama s de Salapar inter sacei dotes Catholicos , hoc est, confessores sic enim interpretatur locum Iuvenco dedisse . Accipe Criniti vecta . Neque drabirem est, fuisse illum Iuuencum inter socerdotes christianos , De micres Disit irod by Gorale
38쪽
auctores testantur. Quid haec sibi volunt 8 nihil aliud, nisi Iuuencum fuisse Presbyterum , Ut Passim auctores Veteres narrant.
Cum episcopo minen mullino facit Iacobus Faber, qui in epistola acl Fabrum Stapulensem praemissa Aldhelmo De virginitate edito Dauentriae IIII. in A. ait: Considerans ectoniactum illum, qui emersit ex editione ilia mis Iuvenes etc. , ut refert Fabricius in Biblioth. vet. lat. libr. q. cap. 2.34. Quod attinet ad episcopum Equilinum , certa est ratio illa secunda Bollandianorum , eum non ita accUrarum esse, Ut in eius verba necesse sit iurare : qui animaduertunt etiam, non Percipi, quo pacto cultus Iuvenci, si tempore Petri de N talibus viguisset in Hispania , non Perseuer set ad nostra USDe tempora . Illud praeterea considerandum , Petrum de Natalibus secundo loco, ubi mentionem Iuvenci facit, Hieronymum a Ctorem laudare, apud quem certe nihil de cultu Iuuenci reperitur. Quum autem ille seculo XIII. extra Hispaniam scripserit, et nulli auctores Ilispani eius temporis, aut quod Proxime SUccessit , venerationem Iuvenco in Hispania praestitam testentUr , Π que in ullo Breuiario ecclesiae hispanae ex liis , quae ad nos Pese uenerunt, eius memoria recolatur , nullum solidum argumentum ex episcopo Equilino, aliisque , qui eum secuti Sunt , erubtur ad cultum veterem Iuvenci stabiliendum .
33. Re vera in primis Bibliothecis Patrum , in quibus Diui titulus vulgo , et temere multis scriptoribus tribuebatur , quem proinde deleri pluribus in locis in Indice Eκpurgatorio
Brasichellensis iussum est, Iuvencus tamen nunquam Diuus , aut Sanctus appellatus est. Nonnulli scriptores virtutem quidem Iuvenci laudant, sed de cultu eius Publico omnino tacent, ut Franciscus rapha De regib. Hisp. sub Constantino, Duem S his anus poeta, et presbyter , ctenere quidem nobilis , sed vim rure , et coctrina nobilior per hoc te us admodum clarus extin tem . Ea quidem pietas, ac religio in Iuuenci carminibus eluiseet , in virtutis laude eum soruisse consentaneum Sit credere . Vellem tamen posse id certioribus auctoribus, et qui ad illius te Ora propius accessissent, confirmare.
39쪽
Codices mss. Iuvenci recensentiar.
16. Ι n Dissertatione Isagogica in 1. tom. Thesaur. AnecdM.
Bernardi Perii nurn. 28. inter libros manu exaratos monasterii Tigurini hic memoratur ; Iuuenci liber quartus forte libri quatuor Historiae euanselicae , Μ icrisii Sattirnalia , Ciceronis in-tiectivae in Catilinam a septinsentis annis. Videntur liaec mnia opera uno codice, qui septingentos annos habuerit, contineri . Ceillierius tom. 4. laudat codicem ms. Iuvenci hibliothe- eae Abhatiae de Monstier amoe in Champune: qui non videtur diuersus ab eo , quem memorat L heus De script. Eccles. , qui ait, in veteri exemplari Areinacensis in Campania coenobii
scriptum haberi, Gai Vecti Aquilini presbyteri maveliorum Imri 4.37. Marten ius in Itin. liter. tom. I. Pag. 65. in monanerio S. Benedicti prope Ligerim codicem ms. Iuvenci extare memorat, aliumque Similem tom. 2. Pag. II 2. in abbatia Metensi S. Arnoldi. Goldanus in epistola ad welisium , quae editioni Dracontii ab hoc Procuratae Praefixa est, sic habet: De Pru-Hentiis rescribam, ubi plus otii nactus fuero . Q. Vetti Aquilii Iuuenci , et Aratoris membranas non habeo intesms: tamen grataeas a me tanto contendis Uere , addim , et Ctim Occiasione iaci te perferendas Cura . In catalogo codicum mss. , Di in mona sterio Bohiensi assemabantur , seculo κ. circiter exarato apud
muratorium tom. 3. Antiquit. italic. medii aevi Pag. 8I3. seq. inuenio ex hibliotheca veteri Librum Iuvenci I., nempe Codicem Iuvenci unum: ex hibliotheca vero noua, seu libris , quos Dungatus obtulit beatissimo Columbano, scilicet monasterio Bobien- si , a S. Columbano fundato , Librum Fortuniati Dratim , in quo est Paulmus, Arator , Iuvencus , et Cato . Ibidem ex libris Ben dicti presbyteri, Iuvenci unum . . . . Sedulii, diuerarii, et Prosperi , ac Prudentia, et aliorum versis tortim lifer nutis .
40쪽
ex hibliotheea Cassinensi indicat Iuvenci presbieri poema XI.
secum. Item eiusdem carmina 6oo. annorum . Et Pag. 225.
num. 326. m eadem hibliotheca poema heroicum Iuvenci pre-Sbyteri in IV. eua velis , et pag. 229. num. 5o9. Iurames Ucraus SMPer quatuor et Felia et qui duo codices diuersi non videntura duobus supra memoratis hiulio hecae Cassinensis .
39. ει bibliotheca D. Ualletiae Neapoli idem Montiauconius Pab. 232. notat codicem ms. membranaceum C. Vettii
Aquilini Iuuenci in IV. eum lia . 4o. In bibliotheca S. Marci Dominicanorum Florentiae Montiaraconius Pag. 425. col. r. indicat: C. Vectit Aquilini si-uenci V. C. presisteri Carmina in membr. In fine : Vmbiae cento ex carminibus P. Vioeilii . Ad calcem libri r Cosmae ne medicis Daunes Aretinus hunc libriam Florentiae idib. februtirii absomit feliciter. Annum non inuenio. Codex alius eiusdem hil,liothecae Pag. 497. Monifauconii sic commemoratur : Expositio Aqni-liui Iuuenci presbyteri super eua velia hexametris versibus . Εκ quodam Bibliothecae S. Marci codice Reinestus , ut SchoettgCnius notauit, talem titulum excripsit: G. Metti Aquilini L nenti V. C. presbyteri . Hic est cod priori loco a Monifauconio expositus , Ut arbitror. 4r. Inter libros bibliothecae Patauinae cathedralis Mont-sauconius Pag. 483. resert codicem Iuvenci hispani super IV. mavelis , cui alius addi potest in bibliotheca, qtrae tunc erat Canonicorum Lateran . ex Thomasino De Biblioth. Patauin. In Ambrosiana vero hibliotheca pag. 3o8. Aquilini Mumiis poema de Actis sostolorum pomam. bis . In indice tribuitur Iuuenco hic Codre , qui, ut puto , Iutiencum , et Aratorem complectitur 4 VLde Supra num. I 3. In eadem hi liliotheca Ambrosiana pag. 519. Dueraci presbyteri in euanselia lib. IV. Perctam. antiq. bis bomb. 42. ta bibliotheca regis Angliae Pag. 639. memorat Montasmconius : Iuuenci presbyteri enauselicae histomae Poemiatum libr. lv. Ex Bodleiana pag. 656. Iuvenci poema de IV. marmeliis .
Ex hibliotheca Collegii S. Benedicti apud Cantabrigiam Pag. 67 I. COI. I. diem Iuvenci , aliumque pag. 68 s. in Μss. Eduardi Be nardi, et in Aedibus Iacobaeis Pag. 68 6. Dueraci IV. euartaelia m Diuitiaco by Corale