장음표시 사용
21쪽
Romae erant P. Cornelius Scipio et Ti. Sempronius Longus: qui quum , legatis in senatum introductis, de republica retulissent Α, placuissetque mitti legatos in Hispaniam, ad res sociorum inspiciendas, quibus si videretur digna causa, et Hannibali denuntiarent, ut ab Saguntinis, sociis populi Romani, abstineret, et Carthaginem in Africam traiicerent, ac sociorum populi romani querimonias deserrent: hac legatione
decreta, necdum missa, omnium spe celerius Saguntum oppugnari ullatum est. Tunc relata ex integro res ad senatum: alii, provincias consulibus Hispaniam atque Africam decernentes, terra marique rem gerendam censebant: alii totum in Hispaniam Hannibalemquo intendebant hellum: erant, qui non temere
movendum rem tantam, exspectandosque ex Hispunia legatos ConSerent. Haee sententia, quae tutissima Vi
debatur, vicit; legatique eo maturius missi, Ρ. Valexius Flaccus et Q. Baebius Tamphilus si, Saguntum ad
4. Da republiea , de re ad rempuh. peetante. relialissem ad senatum. Cf. ad XXVI, 2. n. 3. - Ad res socio
orum coram cognoseendam, reique veritatem penitus ita explorandam, ut res socio m amisere. XXXII, 48;
XLIl. 5 ε; XXXVII. 67; et Misere. XL, a. n. 9; XLI. I9. N. 3. Sie et tiliae res inspici dieuntur III.
at. n. ε ; XXVI l, 36, i; et legiones ins ei. XXIX . I. 2έ; ut al. lustrati
re ιι iam regionis, XXX il. 5. Mox quatis at inderettir ete. i pro qui, si
iis videretur ete. Apodosis est hae Iagari ne deerela ete. I unde mireria, Omnes editores ante DOer. ante hau posuisse distincl. mai. 5. Omnitim spe celeritis: vide ad i. 5. n. 8. - Tune relata ex integro res ad aenistiam ς ni. de integro , non male.
tit eap. s. I 8. 23. 53 al.; sed perperam delatia. Cons. ad Tae. Anu. XIV. I, D. I. - Intendebant hetium , pro inlotidemtuna. h. p. dirigcndum, convertendum eensebant; vid. ad III, al, n. 3; lv. 39. u. 3; XXVIII, A . n. 4. 6. P. Volerius Praeetia et Q. Ba ιitia Tiam initis. qui ei iam ni noran- lue Cie. Phil. v. io; sed bitis quem novae legationi intersui,se dieii Li, ius
22쪽
Hannibalem, atque inde Carthaginem, si non absisteretur bello, ad ducem ipsum in poenam foederis rupti deposcendum. VII. Dum ea Bomani parant consultantque, iam Saguntum Summa vi oppugnabatur. Civitas eu Ionge opulentissima ultra Iberum fuit, sita passus mille sermo a mari δ. Oriundi a Zacyntho insula dicuntur, mixtique etiam ab Ardea Rutulorum 4 quidam generis : ceterum in tantas brevi Creverant opes, seu ma-
Titimis , seu terrestribus fructibus, seu multitudinis incremento, seu Sanctitate disciplinae, qua fidem so- Cialem usque ad perniciem suam coluerunt. Hannibal , in sto exercitu ingressus sines , pervastatis passim agris, urbem tripartito aggreditur. Angulus muri
erat in planiorem patentioremque, quam Cetera Circa, vallem vergens: adversus eum vineas agere instituit,
Per quas aries moenibus admoveri posset. Sed ut I Cus procul muro satis aequus agendis vineis suit, ita haudquaquam Ρ Vere, Postquam ad effectum operis ventum est , , Coeptis suecedebat. Et turris ingens
Cap. VII. r. Sagunttim, seti Sagun- stri5 Imetiatis, honis et eopiis, quae tus, oppidum Hispaniae Tarrae. tibi Saguntinis, vel ex navigatione et mer
nune Morinedro. h. e. muri veterea eatura, vel ex agrorum cultu et sarti- in regno valeneiae. - Cioitas, urbs. litate amoebant; Doer. - Ridem avi- CL od Nep. Hanniti. Op. 3. eialem usque ad perniciem suam e
2. Sisa passus miti Ierme a mari, ot Lemni, servarunt. Conser ad Sil. I. ως tineat σταδια ap. POh h. III. ir; 323 sq, 48o sq.; et tu ven. XV. 3 4. at 3 mil. pass. apud Plio. III. 3, seu A. Postquam aut secum operis sen-4. - Orsinu scilicet eisitas, h. e. in- eram est; quum Optis essicere vellent; colae eius; vide ad III. n. t)a Ern. Baueri nota est: vi Potest discime tho institu vid. ad X XII. is. signiscare . vel , p. perseetum fuerat n. 2 dicuntur, Mitieet ob nominis opus , Milicti muniendi, immo vi
ai militudinem, et quia Romani origi- Bearum muro admovendarum ἔ vel, nem populorum urbium ine a Graeeis ad usum rei uentum est. vi iam vim repetere solent; vide ad sit. I. 2 o. suam atque omeaeiam , eui es ent de-3. Mixtique etiam ah Araeci Ruti-- stinatae , machinae ostenderent. Iloetorum quiuam ceneria ; vide ad Sil. l. praepiaeeti neque enim in vineis 23 . H. - Seu martiimis, seu terre- . agendia multum erat operis adbiben-
23쪽
imminebat: et murus, ut in suspecto loco, supraeeterae modum altitudinis emunitus erat: et iuventus
delecta, ubi plurimum periculi ac laboris ostendebatur , , ibi vi maiore obsistebant. Ac primo missilibus submovere hostem, nec quidquam satis tutum munientibus pati ; deinde iam non pro moenibus
modo atque turri tela micare, sed ad erumpendum etiam in stationes operaque hostium animus erat: quibus tumultuariis certaminibus haud serme plures Saguntini cadebant, quam Poeni. Vt vero Hannibal ipse, dum murum incautius subit, adversum semur tragula graviter ictus si cecidit; tanta circa fuga ac trepidatio suit, ut non multum abesset, quin opera a
m. obsidio deinde per paucos dies magis, quam
oppugnatio suit, dum vulnus ducis curaretur. Per quod tempus ut quies certaminum erat, ita ab apparatu operum ac munitionum nihil cessatum. Itaque acrius de integro obortum est bellum , pluribusque partibus, vix accipientibus quibusdam opera locis , vineae coeptae agi, admoverique . aries. Abundabat multitudine hominum Poenus; ad centum enim quin-
dum. Denique esse a o eris eat res ipsa. . - coemia auceaAefiat . M. res,
.imum ab hoste timendtim, et eo Aristiua ecintra eum ptignandum esse in- alligebant. - E quisetiam satiam1- munientibus pari, nee quidquam
tam pro eooratim : sed oboriri notat rem inopinatam . turhantem eoepta . eerte sperata r hie tertium quoque ae-eesserit . ante moenia Ohaeasorum;
24쪽
LIB. XX , CAP. 8 a 3quaginta millia habuisse in armis satis creditur 3. Oppidani ad omnia tuenda atque obeunda multifariam distineri coepti sunt: et non sussciebant iam enim seriebantur arietibus muri , quassataeque multae
partes erant. Vna continentibus ruinis nudaverat urbem: tres deinceps turres, quantumque inter eas muri erat, cum fragore ingenti prociderant: c Ptumque oppidum ea ruina crediderant Poeni; qua, velut si pariter utrosque murus texisset, , ita utrinque in pugnam procursum est. Nihil tumultuariae Pugnae simile erat, quales in Oppugnationibus umbium per occasionem partis alterius conseri solent: sed iustae acies, velut patenti campo, inter rui-
a. Satis creditur . satis terio. non temere. Voc. satis admitterem . si eonis stat . non credidiar, sequeretur: Aed et
vix tintis liber habet; Baver. Hahel m. Flori et optimus Creu.; illud quaarii, Livio in delieiis fuisse, doeent Din. ad h. l. et Drah. ad XXVI, 5a . n. v. - Multifarium c aL multimodis arce distineri, distrahi, vel impediis
Ti. quo minus omnia possent tueri, ete. Conset ad II, II, n. 3. et III. Σ3. n. r. - Et non stimi ani muri, sellici ad omnia luenda; Do.ie. In edd. ante Drah. legitur; et non a ciebam'. iam enim Ieriab. ariet. muri. Quassa lae quoqua multae. etc. Quum Praecedat distineri eoepti sunt . ego verba et non friebant pro glossemate dudum habui. Geon. per parenth. legit. Ineptum sane videtur; nee enim dixeris i muri sussietebant; nee, at ariete quassati sunt, statim non suffecere. Dere . si rectum , ad homines utique reserendum . qui sane non a eiebant. si non armis tantum Pugna inhalur, sed et muri quatiebantur. Oppouitur et , quod aute est: a Mabae mutit udine; . Bauer. Vulgala distiniaetio placebat etiam Din. qui monet. vethum s.cere etiam simpl. ale dieis vide ad X , 38, n. s a. et h. l. apectare ad praee. ad omnia tuenda vique Me da. 3. Continenlatis minis uide ad IV. 4 n. 4. . Qua . eum ea, Melial si paria rvirosque murus texisset: bene tenenda ι est vis plusquam per .r velut si pati ratione murus utrosque antea textaset nune vero amplius non tegeret, ita
eadem alaeritate Saguntini in Poenoa ineuerunt, haud aliter ae si hi obses iasis similes antea muro tecti suissent, qua Poeni in Saguntinos; Stroth. Qua, Per quam.
5. Per Measionem partis alterius. quum para altera occasionem aut praehet aut nanet seitor; Eeo. Prout altari parti opportunitas pugnandi est; Str. Conser ad I. it . n. r. - rem exorte Poenortim ) apes, hine . illine , ex parte Saguntio rum . des eratio. Conter ad I, I 3, u. 2.
25쪽
nas muri tectaque urbis modico distantia intervallo constiterant. Hinc spes, hinc desperatio animos irritate Poeno cepisse iam se urbem, Si paululum adnitatur, credente ; Saguntinis pro nudata moenibus patria Corpora opponentibus, nec ullo pedem reserente , ne in relictum a Se locum hostem immitteret. Itaque quo acrius et conserti magis utrinque Pugnabant, eo plures Vulnerabantur, nUllo inter arma CO poraque vano intercidente telo. Falarica erat Sagun-
praeterquam ad extremum, unde serrum exstabat. Id, sicut in pilo , quadratum stuppa circumligabant liniebantque pice. Ferrum autem tres longum habebat pedes 7, ut cum armis transfigere corpus posset. Sed id maxime, etiamsi haesisset in scuto, nec Penetrasset in corpus, Pavorem faciebat, quod , quum medium accensum ' mitteretur , Concepturnque ipso motu multo maiorem ignem servet, urma omitti cingebat, nudumque militem ad insequentes ictus praebebat. IX. Quum diu anceps fuisset certamen, et Saguntinis , quia praeter spem reSisterent, crevi SSent ani-
telum eu.; quod putatur dietum a falis, aeti phalia ; h. e. turribus ligneis. e quihos emittiaolebat eatapulta. Cons. ad Sit. I. 3So sq. . el IX . 339. - maliti obiegno e HS. Cantabr. recepit Drah. suadente Iae. Cron. In pleris que NM. et edd. anti. alligneo. in aliis allinato , abligno. ligneo, tigno et iligneo quod placebat Mitreio et I. Fr. Cron. . sed displieehat Iae. Cron. . quia in edd. Mogunt. et al. Glongo, non ligni eius gravitas inepta mis,ili telo ; improhb. Lips. Et B.- uero, si oblongum sit praelongum , quia formam, haud materiam. d
scribat Livius , et postea memoret sertim tres longum Pedes. . Ferrtim utilem tres longum pedes
B Ma. Milieet salari . Sie reete NM Cantabe. nee non Flor. et alter Crev. . et malo in longum alii, qui ferram
primo casu aeeipiunt; lae. Grov. g. Modium accensum . stuppa et pix. - Arma mitii cogehar pro omia rere, DemPe nemiue nominato, qui
omitteret; Bauer. M. IX. I. Praeter Uem , maiori
26쪽
mi, Poenus , quia non vicisset, Pro victo esset, clamorem repente oppidani tollunt, hostemque in ruinas muri expellunt; inde impeditum tropidantemque -- turbant; postremo susum fugatumque in castra redigunt. Interim ab Roma legatos venisse nuntiatum est: quibus obviam ad mare missi ab Hannibale, qui di
cerent, nec tuto eos adituros inter tot tam esse ratarum gentium arma; nec Hannibali, in tanto discrimine rerum, Operue esse legationes audire. Appare
bat, non admissos protinus Carthaginem ituros: literas igitur nuntiosque ad principes factionis Barcinae 3 Praemittit, ut praepararent suorum animos, ne quid Pars altera gratificari pro Romanis Posset ε. X. Itaque, praeterquam quod admissi auditique Sunt, ea quoque vanae atque irrita legatio fuit. Hanno
unus adverso Senatu 3 causam foederis, magno silentio propter auctoritatem suam, non assensum audientium , egit. Per deos, sederum arbitros ac testes, mo-
In enatria reu una, repellunt. u. Inter tot eam GPenialarum R. a.. sorte ister lor et tam . ete. - Sig
nius e vetere libro legit esseratarum ;etii assentitur Vielorinus e dex; sie alibi ossa Ioa militia animost dixit
Livius. LEM. - Tanto in uiserimina rerum . quum tam gravia et periculosa tractaret; Bauer. - Sed vide ad Vl. r7, n. r. - Hannibali non operae esse Imationes audire ; vid. ad I, 24, n. Io. Legatos tamen ab eo admissos tradit Polyh. III si . sed antequam Saguntus oppugnari coepta. 3. Metionis Bare. ἔ v. eap. 2, D. 5. . Ne qtiid pars altera xenatus, Iactio ruaruonis vide ad cap. a. u. 5 P,
gratifieari Romanis posset: sorte P. Rom. ι h. e. populo romano, quod eoni. Perill. prob. Drah. Cap. X. I. MDerso seriam; vid. ad I, 6, n. 4. - Magno ademto quum
magnum silentium esset Propter viMeloriensem mam , non propter assen atim audientiam ἔ ita e coni. Buhen. Eleel. I. 8, pro cum assensu. Possis et legere non assensti. Conser III, 72. pr. - Walchius. Emend. p. 78. non assensu enm Vossio revocandum ceu-set, quia exquisilior est illa constructionis variettia . et Livio impense adamata. - Paris. eodiem oram assem au. Nox: per deos fea. arb. ae testeszoratio niannonia suadentis. aeria tim
bie laniis, ne romanum crum saguntino
27쪽
nuisse , praedixisse Se , ne Hamilcaris progeniem ad
exercitum mitterent. Non manes, non stimem . eius conquiescere piri: nec unquam, donec Sariguinis nomia
nisque Barcini quisquam superrit, quietiam romanas dera Iuvenem flagrantem cuΡidine regni, viamque M unam ad id cernentem, si ex bellis hella serendo is succinctus armis legionibuSque vivat, velut materiam M igni praebentes, ad exercitus misistis β. Aluistis ergos, hoc incendium, quo nunc ardetis. Saguntum vestri
is circumsident exercitus , unde arcentur foedere tis mox Carthaginem circumsidebunt romanae legiones,
is ducibus iisdem diis, per quos priore bello rupta
ri foedera sunt ulti. Vtrum hostem, an vos , an soris tunam utriusque populi, ignoratis 2 Legatos, ab M sociis si et pro sociis venientes , bonus imperatoris vester in castra non admisit, ius gentium sustulit. . Hi tamen, unde ne hostium quidem legati arcentur, is pulsi ad vos veniunt, res ex foedere repetunt, Puri blica fraus absit 7, auctorem culpae, et reum CPLI. Monuisse. praedixisse se; vide ad II o. u. 4.
3. Non manes. non alimem, etc. ἔ
eonser Sil. II . 296. Stirps Flamitearis siti eius. Hannibal, Hasdrubal et
Nago. - mn . quamdiu. 4. Qiaetam Rom. foederia, non tur halum . violatom iri. tuta et saneta fore. - Ea bestia Bellis aerendo; vide ad II, 3 . n. s. - α inertis armis. armatis estietus et instruetus. S. Aa exercitus misistis , ela. I vide ad I . t 3. N. 4.ε. Logatos ab sociis . Romanis. et pro a ita Romanorum . Saguntinia . Menientes . hontia imperiator vester. elo; vide ad v. 5. n. a. - Unde . . quo. Milicet Hannihale. Cl. not. xi.
. Publi frutis civitatis culpa, iniuria, absit: id eonradendum ipsis est. ne etiam. praeter Hannibalis privatam fraudem, publiea ipsis fraudem faciamus ; Stroth. Nolunt nos publiee Inevsare fraudis , aut rupti foederis . nos publiee innoxios putare volunt Ia republiea nostra nihil repetuni. mentionem iniuriae a nobis publiea
acceptae aeponunt: tantum, solumaticiorem evilma deposetine; Bauer.
Vulgo minor distinetio ponitur post
absit, ei Deah. supplet si I mee. autem vi, hoe sensu: ut toti populo pareatur, ne poena illatae Romanis iniuriae a toto populo exigatur. Unum Hannibalem Aeposeunt ad poenam ah eo sumendam. Male Em.: non aecusetur, nulla eius mentio sal. Forte Ieg. res ex foedere rem sit, ad iure
28쪽
is minis deposcunt. Quo lenius agunt, segnius inciis piunt, eo, quum coeperint, Vereor, ne perseve- ω, rantius saevianti Aegates insulas η, Erycemque anteis oculos proponite; quae terra marique per quatuoris et viginti annos passi sitis. Nec puer hic dux erat, is sed pater ipse Hamilcar, Mars alter a , ut isti vo-is Iunt. Sed tunc Tarento, id est, Italia non abstiis nueramus ex foedere ; sicut nunC Saganto non arusa stinemus. Vicerunt ergo
contra Lilybaeum. inter Siei iam et Alricam , sitas , ad quas C. Lutatius
Catulus anno Vrb. fixo, tam splendidam ge classe Poenorum . eui Hanno Praeerat, victoriam reportavit. tit heIIum punicum primum eouseeret I vid.
Polyh. I. 6o sq. . et ad Sil. I. 3έ. et 684 sq. - Εσα Stelliae mons et opinpidam ntine Moneo di S. Gitiliano. et vaporio dei monta . ad Drepanum. M. Drepana. hod. Tramni modo
a Romanis. in ci a Poenis occupa tum , unde Hamilear , post vietoriam Lutatii. praesidium Hausum pretio redemplum deduxit; v. cap. 43 , et
monte suit elatissimum Eercina v neria leviplum . de quo vide ad Tae.
I. 3 et duo Romae. in Capitolio e
extra, vel ad portam Collinam a videod librum X, cap. 38. n. s. s. namilcaer. Mart alger. Apateat κως ut te litia Cato apud Iuvenis
apud Hor. Sat. II. 3, 236. M al. . titisti Molunt, δειωτιν- , saetio Barcina Io. Seu tum quod ex optimis NM. inseruit Atrot. Tarento . id est. Milia , ut senatus . id est, Pompeius ap. Flor. IV, 2; et addita vox Latia . quoniam expressa erat in s dere , qua paetum. Ha μαλυς μυωἀθλα Σιχελtac ibia c. Καρχη- λυαυe δι μοι M. teste Philino: adis versus quem etsi dispulet Polrh. III.
26 , tamen . quasi fuissent, sive revera . live interpretundo, hie loquitur Nanno; Gron. Poeni autem hoc foedus mox violarunt a ilio Tarentinis misso adversus Romanos. qui ann. Vrh. 482. areem Tarentinam . a Nilone. Pyrrhi legato. Meupalam, oppugnabant ; vide Oros. IV, 3; Epiti Liv. lib. 14. et ibi Fretninem. Suppl.
p. 44 1q. x x. Meertina ergo ait, foederam ar-hitri ae testes , hominesque a et quod attinet ad id, de quo Merias ambiga bour vide ad e. 3 a. n. 6 ), tiler ρ mitis foedus rupisses, utrum Poeni
Tarentinis tu Italia, an Romani Ma-
29쪽
ri de quo verbis ambigebatur, uter populus foedus
is rupisset, eventus belli, velut aequus iudex, undesis ius stabat, ei victoriam dedit. Carthagini nunc Han-M nibal vineas turresque admovet: Carthaginis moenia is quatit ariete. Sagunti ruinae salsus utinam vates,, sim I nostris capitibus incident et susceptumqueri cum Saguntinis bellum habendum cum Romanis is est. Dedemus ergo Hannibalem 7 dicet aliquis. Scio, is meam levem esse in eo auctoritatem propter a ateris nas inimicitias. Sed et Hamilcarem eo periisse laeis latus ) sum, quod, si ille viveret, bellum iam cum o Romanis haberemus; et hunc iuvenem, tanquam is suriam facem quo huius belli, odi ac detestor. Νegis dedendum solum piaculum rupti foederis sed, b, si nemo deposcat, devehendum in ultimas maris is terrarumque oras , ablegandumque eo *β , unde
ete. Conser ad eap. 3, n. r. 32. Carrhagini ntine Nannibal Oin os .... incident; vere et oratori et
3. mmitiarem eo periisse laetatusatim; vide ad I, i , N. 6.iέ. Id pia iam repti seueris. eum, uantithalem tauquam piaeolum rupti foederis, tit xii pro piaetilo rupti foederis , quod eius violationem expiet: alii ad pia tim: sed rutilunt veteres in talibus epexegesi uti . quam Praepost l. interponete , ut nos vulgo δε- Emtia ; Gron. Beele I nam gemPerpron. demonstr. et relat. inter duo nomina sequitur posteritis : alioquin legeris in pio iam; Baver. Confer 'ad
as. Abimanatimque eor oblitus est Li.. addere eenses : nisi supplere malis est: quod tamen non plaeet, aenintis praestae e dieitim sIta senatote censente pro virili parie; Bauer. Folle
ad veteris poetae illud saepius a Ci
diam : Str. Nelius sorte aeetaere squasi aura ventoque allaium auribus accidere 1 sed et araedera pro perve uire. perferri, probetur; Bauer. -- ridere malebat Gron. , et ita aeridie
30쪽
is nec ad nos nomen famaque eius accedere, neque is sollicitare quietae civitatis statum possit. Ego ita is censeo , legatos extemplo Romam mittendos, quiis senatui satisfaciant: alios, qui Hannibali minitent, is ut exercitum ab Sagunto abducat, ipsum que Han- ,, Dibalem ex laedere Romanis dedant. Tertiam Iega-M tionem ad res Saguntinis reddendas decerno. MXI. Quum Hanno perorasset, nemini omnium ce lare oratione Cum eo necesse suit. Adeo prope omnis senatus Hannibalis erat ; in sestiusque loquutum urguebant Hannonem , quam Flaccum Valerium R, I gatum roInanum. ResponSum inde legatis romanis est, Miatim ortum ab Saguntinis , non ab Hannibale esse. Populum romanum iniuste facere, si Saguntinos retustissimae Carthaginiensium socia ali) Wa onat. Dum
Romani tempus terunt legationibus mittendis, Hannibal, quia sessum militem Proeliis operibusque habebat, Paucorum iis dierum quietem dedit, stationibus
ad custodiam vinearum aliorum quo Operum dispositis. Interim animos eorum nunc ira in hostes stimulando, nunc spe praemiorum accendit. Vt vero pro concione praedam captae urbis edixit militum so De adeo acCensi omnes sunt, ut. Si Extemplo signum datum esset, nulla vi resisti videretur posse. Saguntini
citare quietae cisi vitis statum ; aut pro sollieisare istam cisautia statum, per hypallagen. ut eap. aeq. structurae an
tiquae genere pro iantiqvio vide ad I, , n. s. et ili, 8. n. t 3; ntit atotum intellige . vel ut cum emphasi. Pacem, ordinem, securitatem, ut III, 38.
omnia senatus Hannibalis erat. plane ut 23, 3s extr. Noliae s attis Romanorum . plebs Hannihatia oras; vide