장음표시 사용
51쪽
quam Italiae bellum inferri audiebant, tamen, quia
vi subactos trans Pyrenaeum Ηi Spanos fama erat. praesidiaque valida imposita, metu servitutis ad arma consternati β, Ruscinonem aliquot populi conveniunt. Quod tibi Hannibali nuntiatum est, moram' magis , quam bellum, metuens, Oratores ad regulos eorum misit, colloqui semet ipsum ori cum his; et uel illi propius Illiberi accederent, pel se Ruscinonem processurum, ut ex ProPinquo congresa facilior esset: nam
et acceρturum eos in Castra Sua se laetum, nec cunctanter se *sum ad eos Menturum. Novitem enim se GaDIiae, non hostem, aduenisse: nes stricturum ante gladium , si Aer Gallos liceat, quam in Dalsiam Denisset. Et per nuntios quidem haec: ut vero reguli Gallorum, castris ad Illiberim extemplo motis, haud gravate ad Poenum venerunt; Capti donis, cum bona pace exemcitum per fines suo praeter Ruscinonem oppidum
XXV. In Italiam interim nihil uItra, quam Ibecum transisse Hannibalem, a Massiliensium legatis Romam perlatum erat: quum perinde, ac Si Alpes iam transisset, Boii, sollicitatis Insubribus η, defecerunt; nec tam ob veteres in populum romanum iras, quam quod nuper, circa Padum, Placentiam Cremonamque colonias in agrum gallicum deductas uegre patie
tam Ob Meterea in m tam romantim iras , quam tamen solan musam meis
a. miseentiam Cremonamqua esse nias . . . de vias hoe nnno. Cons. Lis.
52쪽
bantur. Itaque, armis repente arreptis, in eum ipsum agrum impetu sacto, tantum terroris ac tumultus s Cerunt, ut non agreStis modo multitudo, sed ipsi
dum , dissisi Placentiae moenibus, Mutinam Consu gerint , C. Lutatius, C. Servilius, T. Annius. Lutatii nomen haud dubium est; pro C. Servilio et T. Annio, Q. Acilium et C. Herennium habent quidam annales: alii P. Cornelium Asinam et C. Papirium Masonem. Id quoque dubium est, legati, ad , expostulandum missi ad Boios, violati sint, an in triumviros agrum metantes impetus sit factus. Mutinae quum obsiderentur, et gens, ad oppugnandarum urbium artes rudis pigerrima eadem ad militaria opera, segnis intactis assideret muris; simulari coeptum de pace agi. Evocatique ab Gallorum principibus legati ad colloquium, non contra ius modo gentium, sed violata etiam, quae data in id tempus erat, fide, comprehenduntur; negantibus Gallis, nisi obsides sibi redderentur β, eos dimissuros. Quum haec de legatis nuntiata essent, et Mutina praesidiumque in periculo esset, L. Manlius praetor β, ira accensus, effusum agmen ad Mutinam ducit. Si IMae tune circa viam erant, Plerisquo incultis: ibi, linexplorato prosectus, in insidias praecipitatus , multoque cum caede suoru In aegre in apertos campos emersit 7. Ibi castra communita; et, quia
3. Tritinwiri romani eoloniis deducendis. Coniae ad III. r. n. s. exposititandum, ad expro hiandam laetam Romanis a Boiia iniuriam . sive ad res repetendas; Doee. Trivimoiros ipsos . eolloquium postu-l inles, a Boiis eomprehensos tradit
l3h. l. i. Cotiser et in se. ad XXVII, a ι . , et XX x. I s. n. 5.5. Nili oti,iues sibi redderentur, quos Polyh. l. l. traditos dieit in axi toeius belli, quod deseripsit II, 22-35.
53쪽
Gallis ad tentanda ea defuit spes, resecti sunt militum animi. quamquam ad C cecidisse ' satis constabat. Iter deinde do integro coeptum, nec, dum Perpatentia loca ducebatur agmen, apparuit hostis; ubi
rursus silvae intratae, tum Postrem OS adorti, cum magna trepidatione ac Pavore omnium, octingentos milites occiderunt, sex signa ademere. Finis et Gallis territandi, et pavendi Romanis suit, ut e saltu invio atque impedito evasere. Indo. apertis locis facile tutantes agmen, Romani Tanetum. Vicum propinquum Pado s , contendere. Ibi se munimento ad tempus, commeatibusque fluminis et Brixianorum Gallorum x pauxilio, adversus crescentem in dies multitudinem hostium , tutabantur. XXVI. Qui tumultus repons postquam est Romam perlatus, et punicum insuper gallico bello auctum Patres acceperunt, C. Atilium praetouem cum una legione romana , et quinque millibus sociorum, delectu novo a Consule conscriptis, auxilium ferre Manlio iubent: qui sine ullo certamine abscesserant enim metu hostes Tanetum pervenit. Et P. Cornelius , in locum eius, quae missa cum praetore fuerat, transcripta legione nova , prosectus ab urbe sexaginta longis navibus η, praeter Oram Etruriae Ligurumque,
ae disse. vicereidisse. Meldisse , o iis disse , vicerasisse. In edd. Med. aecisus
ad V, 35. n. t. Cap. XXVI. r. Vna legione semiana altera earum, quae Scipioni erant datae vide ad cap. ar )e unde in to meitia transeripta translata titisti nista . novo deleeiti habito. nisi leg. conservi a , veI serii ta ) legis no m. 2. . Proseetias ab riba LX loris , naHbus cons. ad cap. 7. i. 5 . i m
54쪽
proximum ostium Rhodani pluribus enim divisus
amnis in mare decurrit castra locat: vixdum satis credens , Hannibalem superaSSe Pyrenaeos montes. Quem ut de Rhodani quoque transitu agitare animadvertit, incertus, quonam ei loco occurreret, necdum satis resectis ab iactatione maritima , militibus trecentos interim delectos squites, ducibus Massiliensibus et auxiliaribus Gallis, ad exploranda omnia, visendosque ex tuto hostes praemittit. Hannibal, ceteris metu aut pretio pacatis, iam in Volcarum pervenerat agrum, gentis validae β. Colunt autem circa utramque ripam Rhodani: sed, dissisi citeriore agro arceri Poenum posse, ut numen pi o munimento haberent, omnibus serine suis trans Rhodanum traiectis, ulteriorem ripam amnis armis obtinebant. Ceteros accolas numinis 7 Hannibal, et eorum ipsorum quos
3. Sta cum monias ; vide ad V, 34. n. 7 , et eouser Strabonem. IV, i, p
4. Ad mox tim ostium Rhodani , Tu Naraa leuetivos apud Polib. IlI . 4 x. De ostiis Rhodani. in aestuario divisu . parvasque sormantibus insulas . conser Plin. III. 4, aeti 5, et Sirah. IV. r . g. 8, p. 183. s. Ab laetationa mnritima . navium in mari, quae et satigaverat milites, et nauseam iis ereaverat. Conser ad cap. 48 , n. 5. - Treeentos delaetos eqvires. CCCC NM. Hori. et Phlγb.lli. 4t , ex quo etiam Meluetis Massi-Iιensium auxiliaratis Giatiis coniici posse monet Drah. s. In Volearum agrum , sentia Mati eivoli Voleae netosagos et V. Arecomisi, seu Arieomiei et Arieo-misei. Illorum oppida Narbo milius
T lotiso P. Leueato , Carcasso, et, cap. 24 memorata, Illiberis et Bu,etiatio: horum Nemausus hodie Fime, . et Vindomagus. Conser Strab. IV. t.
S. I 2 - έ, pag. 48ε - 389. Is et pag. i 86 , dicit, Volcas non circa uir anDitia ripam Rhotiani, sed ultra illum , arriοατερα μέρη του ποταμos e lare, aeti. agetis, h. e. habitare. Cons. ad I, r. n. 3. - Mox sorte leg. utieriorem ripam amnis armali chlinebant; Cron. rvet vox amnis del. Drah. et Siloth.
quos eortina imorum, vel es hia ipsi, eoniae Drah. et ad XLI, s. n. 5 3.
se. Voleis, non traxerat iusania popu- Iaritim in ulteriorem ripam ad resi- alendum Hannibali. sed sedes stiria lentierant , detinuerat eaκoc viane, οικος αρ coc. qui volcarum remanserant eis sitimen, sedis amore reten
55쪽
sedes suae tenuerant, simul perlicit donis ad naves undique contrahendas ' sabricandasque: simul et ipsi traiici exercitum, Ievarique quam Ρrimum regionem
suam tanta urgente hominum turba Cupiebant s. Itaque ingens Coacta vis navium est, lintriumque temere ad vicinalem usum paratarum; novasque alias primum Galli inchoantes cavabant ex singulis arboribus η :
deinde et ipsi milites, simul copia materiae, simul facilitate operis inducti, alveos informes nihil,
dummodo innare aquae, et Capere onera POSSent, curantes quibus se suaque transveherent, raptim faciebant. XXVII. Iamque omnibus satis comparatis ad traiiciendum, terrebant Ex adverso hostes, omnem ripam quis virisque obtinentes δ: quos ut averteret, Han
nonem , Bomilcaris silium , vigilia prima noctis , Cum Parte copiarum, maxime Hispanis, adverso numine
n. I. Qiaras sedes stino tenuerant inversa constroetione dieium putat Doer. Pro vulgari r qui sedes suas tenuerant. h. o. qui in sedibus suis permanserant. Libri variant. et pronom. stiae ex opti mis NM. primus addidit Siroth. suadentihus Cron. et Drah. S. Ad naMes undique eontrahendas , etα; eoniae Polyb. III, 42. s. Tanta timenta hominum tarba, tanquam grave otius Premente inc las, qui victum et res necessarias lanialae hominum multitudini suppeditare debebant: Doer. - coaeta ris Mitim; vide ad XXXII. a. u. 4. - Temere , sine arte et certo consilio. ad Misina iam tisiam m Iartim , quibus non. ad longinquam navigationem. sed ad res In vieitia loea deportandos ule huntur; Siroth. ad merees in pr. tilio citroque devehendas; Sigou. Cous Polyb. I. l. Lintres sorte pontones Callorum . noti a Caes. B. C. III, 29. o. C abant ex singulis ar ratis Μυόρυ s πλοια apud Polr h. quali hias halbati a meri ni et insulani Oeeatii meridionalis uitinior; Siroth. i. ADeos informes; vid. ad I , ε .
Cap. XXVII. r. Omnem ripam emis Mirisque tit mox equi. Misi e , at vita onera oblinentes ex editti quia Busdam anti. restitui; vide ad V. n. 3. equis Mirisque immonium oti nentes Dei ). Alii e NM. equites se rique. Quae voees sorte glossatori de hentur: nam Livius seripsisset politis
omnem r. equitibus inrisque iatinent bus , vel per exegesin hostes . tiitea Misique, omnem ripam obtinenlea ;
56쪽
ire iter unius diei iubet; et, ubi primum possit, quam
oecultissime traiecto amni, Circumducere agmen, ut, quum opus facto sit, adoriatur ah tergo hostem. Ad
id dati duces Galli edocent, inde millia quinque et
viginti serme supra, parvae inSulae circumsusum um-nem, latiorem, ubi dividebatur, eoque minus alto alveo, transitum ostendere. Ibi raptim caesa materia ratesque labricatae, in quibus equi, virique, et alia onera traiicerentur. Hispani sine ulla mole 4, in utres vestimentis coniectis, ipsi cetris suppositis incubantes, numen tranavere. Et alius exercitus, ratibus iunctis traiectus, castris prope flumen positis, nocturno itinere atque operis labore sessus, quieto unius diei reficitur, intento duce ad consilium opportune exsc-
quendum. Postero die profecti ex loco edito sumo significant, se transisse β, et haud procul abesse. Quod ubi accepit Hannibal, ne tempori deesset si, dat signum
a ersa ripae si pr. Stroth. Der unatia diri iubes ... duces Catii Moeene, inuemiuia quinqua et riginti ferme passus v. ad IX, 2 . n. 2 supra supera parie,
ot ia sne e. parte superiore, et Conis. inura ) , par e institie e. amnem .... transitum ostendera. ete. I es. Omnino
recepit Drah. pro vulg. educunt, quod delendum putahal Gion.; ut ostenderediettim esset pro ostendemni. ω Αt du. ea non Ostendunt transitum , sed peratim ducunt. Quod ineommodum etiam gravitis premit to edoeene, ut ostendera ait insultivus. Et quid redundantius diei potest, quam diaeea
dati eamen , amnem transiliam osten-
ro p Non vidi ineptiorem verbositavilem. Ego edtietini simpl. intelligo: Aorstim dueunt adverso sumine. Sed nee placet loliorem transitum ; quin Alei mix potest. Quid . si transittimostendere glossema sit . . Perturbato librario vel leviore additum p ratioraeerte malim, quod alom iungatur. Forte Et Ieg. Ostendantem , scilicet
' 3. Sine titia mora, dissimitate. CL.d I. 38. n. 4.
4. Cetria avpositis; vide ad eap. 2r, not. ε. S. Ea loeo Milo fimo signo antae transisse r sie et Polyh. III. 43. non vero ex Deo editor nam ita aeripsi, suadentibus Cleri et Str. pro rproferii ex Deo. prouito mo s. s. l. In uno MSS. ext eae loeo debito: et propinquo fumo coni. Gmn. s. Ne rem ori deesset; vide ad III. 4ε , n. 3. - Naritim agmen, maiora navigia, ot λέκοι. transmit ena equit/s sis impositos, propter prope. iuxta. neten, ut IX. a; XXV. M ;
57쪽
ad traiiciendum. Iam paratas aptatasque habebat pedes lintres: equites sere propter equos nantes navi uinagmen, ad excipiendum adversi impetum fluminis , Parte Superiore transmittens, tranquillitatem in atraiicientibus lintribus praebebat. Equorum pars magna nantes loris a puppibus trahebantur , praetereOS , quos instructos frenatosque , ut extemplo egresso in ripam equiti usui essent, imposuerant in
XXVIII. Galli occursant in ripam cum Variis ululatibus cantuque moris sui, quatienteS Scuta Super capita , vibrantesque dextris tela: quam seram et ex adverso terrebat tanta vis navium cum ingenti sono fluminis, et clamore Vario nautarum et militum, qui nitebantur perrumpere impetum fluminis , et qui ex altera ripa traiicientes suos hortabantur a. Iam satis paventes adverso tumultu terribilior ab tergo ad omtus Clamor, castris ab Hannone captis. Mox et ipsonderat β, ancepsque terror circumstabat, et e navibus
XLIV, 3, et aliis loeis, quae laudavit
Conser Polyh. IlI. 43 . qui etiam
equos nantes a m rei a tem horum, et ex utroqne earum latere loris tractos dieit ; ut mox Liuius: Equorum pars magna nanles ns ad I.έι . n. s), quae verba suspecta reddunt superiora proPter equos nantes. Cap. XXVIll. i. Gulli Metir ani in ripam; Geon. Sed et quo et tibi Meutaurini, quaeri dieique potest ; Bauer. r. ctim Mariis titilatatis cantuque
3. Qui ex altera ripa l. stios hortabantur . postquam duce Ilantione iam fluvium iraiecerant. . Adseerso itimtiliti, qui ex adverso . vel in conspectu , et ante oculos erat. Di eoulta elamor ab tergo. Si militer a Mersa DiaInerti et al. . quibus aDersa opponuntur. Cotis ad Il. 13. N. 5.5. Mox et ipse aderat Manno. ω sed et ipse ea tra ceperat. Cur ergo additiae ipse ρ Forte i. g. ipsis. Mi LGcillis: tetit eastra eorum eeperat . ita nunc ipsoa. tu ripa flavus, aggrediebatur .
58쪽
tanta vi armatorum in terram evadente, et ab tergo
improvisa premente acie. Galli, postquam, utroque vim sacere conati si , pellebantur, qua patere visum maxime iter, perrumpunt, trepidique in vicos passi in suos diffugiunt. Hannibal, ceteris copiis per otium
traiectis, spernens iam gallicos tumultus. Castra locat. Elephantorum traiiciendorum varia consilia fuisse
credo: certe Variata memoria I actae rei. Quidam,
congregatis ad ripam elephantis, tradunt, serocissimum ex iis, irritatum ab rectore suo, quum resu-gientem in aquum nantem Sequeretur, traxiSSe gregem, ut quemque timentem altitudinem destituerat vadum, impetu ipso fluminis in alteram ripam rapiente. Ceterum magis constat, ratibus traiectos .
Baiaer. Conserati V. 43, n. S. - ΑΛ- rat, ira aquam restilentem . et ibi e Ps iereor, v. I, 25, n. έ. nantem s sed tu nantem est potius 6. Vtroque Mim furere eonati in glossa ) persequeretur. reliquum post eos. qui iam transierant eum Hannone se elephantorum gregem traxisse. es- Rhodanum . quique nune transibant) seeisse, ut sequeretur, ita ut , proute NSS. Cantiabr. et Crev. reeepi eum cuique , altitudiisem aquae resorini Siroth. suadente Iae. Grou. pro viil g. danti, υadiam . quo pedea fgeret, re-utiro Mimi. e. In NM. Flor. iatroque. eesserat, eum ipse suminis impetus in Bauer. et DuL. iungunt utir pellebania alteram ripam sponte raperet; Doet. Id tur, et ille ultro aeeipii pro ipsi. vel non mis patet, quum potius verisi ita , ut et notio instiper in eo lateat mile sit . eos hoe impetu secondo stis non modo vim facere non poterant, mine delatos esse ; Stroth. Sed cogita sed iustiper, ipsi qnoque . econtrario impetum suminis navium equorum- pellebatitur ); hie pro instiper . non que aetatine staeium, et ad ripam ul- exspectantes , Mi v. 37, not. I, et teriorem impulsum. verba autem apud Suet. Tib. ii. Conser supr. ad quemque timentem altitudinem noni, S. n. s. Contra D L. ultro Mimh- salis eleganter dicta videntur; et proeere diei li. l. monet, qui hostem pri- nantem eum Bauero sorte leg. nando . mi aggrediati itie. vel nans: et si participia saepe ασυ - . . Certe Moriata varie exposita. iunguntur, quod monet Selicie- varia et diversa est conser ad I 43. ser. n. zo ), memoris , narratio, historia . s. Ceterum magis eonstat. ratibus actae rei. Similiter XXVII. a , n. s. traieelos esse elephantos. ete. ; eam Quae variane atietores , hoc est varie que rationem solam, sed non eodem tradunt. - Fer issimum ex iis, tim modo, tradit Polyh. lII , o. - m, cistem suum . a quo irrituitia fue- quemadmodum, id consilium totius
59쪽
Ι l ut tutius consilium ante rem foret, ita, acta re , ad fidem pronius est. Ratem unam, ducentos Iongam pedes ', quinquaginta Ialam, a terra in amnEm Porrexerunt: quam, ne secunda aqua deserretur, pluribus validis retinaculis parte superiore ripae religatam, pontis in modum humo iniecta constraverunt, ut belluae audacter velut per solum ingrederentur. Altera ratis, aequo lata, longa pedes Centum, ad traiiciendum flumen apta, huic copulata est: et quum elephanti, per stabilem ratem, tanquam Viam , ΡTaingredientibus seminis, acti, in minorem applicatam transgressi sunt; extemplo resolutis, quibus leviter adnexa erat, vinculis, ab actuariis aliquot navibus 'ad alteram ripam pertrahitur: ita primis expositis, alii deinde repetiti ac traiecti sunt. Nihil sane trepidabant, donec continenti velut ponto agerentur: Primus erat ΡaVOr, quum, soluta ab ceteris rate V, informet , non tum . quum Hannibal id ageret, sed omnino . si quis alius tale quid moliretur; Bauer. - Ad fidem pronius est. faei litia ad eredendum , ..t ad probabilitatem propitia aeeedit, ut Cie. Natura Deor. III, . et Di τ. I. S. dieit, ad Meridialis similia
etidinem Propensius est. s. Radam tinam CC longam miles .
δυο σαορα apud Polyh. Ill. 46, qui
pro a ratibus memorat 3 pontes ex ratibus itinetos. - Per solum; vi Forte leg. per solidum, et mox transgressi essent. nisi e sudit tempora . tit ita
imili re Thue1d. II. 3έ; tibi et, quid
tiam in sepelietidis militibus laetum. et uniuerse ae semper laetum sit. mixtis temporibun narrat. Loquitur, aesi rem omnino, ut fieri soleat. non , ut tum gerebatur, deseribat, et tamen reliqua tempora adnexa erat, ele.. aliud suadent; a Bauer. o. Ael riis aliquor UDA . h. e. quae simul velis remisque aguntur. aut quae facile remis poterant agi v. Non. ). et vel maiores erant. vel mi. Dores. Vid. Sehesser. de Re nau. II, α. - Ramliti, post alios petiit, Bauer. t r. Solusa ah emeris riner a a quia husnam 8 Λ celerisne elephantis' Non patitur voe. soluta. Ah hominibus ergo ; etsi alios non posuit: qui tamen in verbis priori hus subintelliguntur quae ab aliis aeta exponant. An a ceristis, Mil. hominibus, quibu1 id datum negotii esset y Vtrumque otiosum videtur. Ati soluta altera rore legim
Miser. Si Polyh. III. 46 . eontuleris. probabile sit, non in his verbis. sed in superioribus vitia Iolere, et Iegeno
dum esse: at quum elephanti, Per stri
bitis raros cillas duas ) tanquam Diam. p. f. iacit, in s duas minores appli--gas non flabiles, sed mobiles . sir-
60쪽
altum raperentur. Ibi, urgentes inter se, cedentibus cxtremis ab aqua, trepidationis aliquantum edebant; donec quietem ipse timor circumspectantibus aquam secisset. Excidere etiam saevientes quidam in flumen; sed, pondere ipso stabiles, deiectis rectoribus, quaerendis pcdetentim Vadis, in terram evasere. XXIX. Dum elephanti traiiciuntur, interim Hannibal numidas equites quingentos ad Castra romana miserat speculatum, ubi et quantae copiae essent, et quid pararent. Huic alae equitum missi, ut ante dictum est , ab ostio Rhodani trecenti Romanorum
equites oecurrunt. Proelium atrocius, quam Pro numero pugnantium, editur. Nam praeter multa vulnera
caedes etiam prope par utrinque suit: fugaque et pavor Numidarum Romanis , iam admodum sessis , victoriam dedit. Victores ad centum sexaginta , nec Omnes Romani , sed pars Gallorum : victi amplius ducenti ceciderunt. Hoc principium simul omenque belli, ut summae rerum prosperum eventum 4, ita haud sane incruentam ancipitisque certaminis Victoriam, Romanis portendit. Vt, re ita gesta, ad utrumque ducem sui redierunt, nec Scipioni stare sententia poterat nisi ut ex consiliis coeptisque hostis et ipse
miter quidem inter se eolligatas. ad ceteras vero, inive duas stabiles. ita. ut Minctilia. quistis Dinter iis essent annexae, extemplo resolMi possent transgressi atini. etc. Forte et Livius per errorem , aut alios aequutus auctores, uuam lanitim ratem suisse mobilem putavit. ideoqtie dixit minorem afri eruam . et deinde soluta rate ab eeteris , Anabtis stabilibus. - In alitim v. l. de sis. io, proprie de mari. Aliquantum eRebam iunge. Donee quietem ipse timor feria-ael. seeisset, ut quies reni. quieti consisterent; Doer. - Malitia; vide ad eap. 5 . n. Io. Cap. XXIX. r. m arua dictum est,
eap. 26. - Proelium vir tua quam pro ntime . ete.; v. ad VII, 33. n. a.
a. Via res ad CLX. immo CXL. Cons. Pola b. III. 45. - Vieri a titia dueenti: vide ad III. εέ, not. S.
eum i vide ad III, 5, n. s. 4. Nee et non Seipioni stare senis tenetia poderat; vide ad IV, I3, u. ε.