장음표시 사용
41쪽
M foedus fieri. Itaque quoniam discerni placet, quid, publico consilio, quid sua sponte imperatores sa-
ω ciant; nobis vobiscum foedus est a Lutatio consule M ictum : in quo quum caveretur utrorumque Sociis,
is nihil de Saguntinis nec dum enim erant socii ve- is stri) cautum est. At enim eo foedere, quod cum. Hasdrubale ictuin est, Saguntini excipiuntur 4: ad- is versus quod nihil ego dicturus sum, nisi quod ais vobis didici. Vos enim , quod C. Lutatius consulis primo nobiscum foedus icit, quia neque auctoritatre
is vos eo teneri: itaque aliud de integro foedus pu- . blico consilio ictum est ε. Si vos non tenent vestra is foedera, nisi ex auctoritate aut iussu vestro icta; is ne nos quidem Hasdrubalis foedus, quod nobis in- ,, sciis icit, obligare potuit. Proinde omittite Saguntiis atque meri mentionem 7 sacere et, quod diu paris turit animus Vester. aliquando pariat 8. M Tum Romanus , sinu ex toga facto ', α ΙIic, inquit, vobis bel-M Ium et pacem Portamus; utrum Placet, Sumite . U
. Sagunti atque neri mentionem; vide ad eap. a. n. s. s. Et . quoa iam diu parturit animus Maiae , tanquam fetum maturum in lueem edere enititur. aliquam pariar. hi ap. Cie. Phil. 2 extr. titinam rei h. ἁolor paria . quia iam diu parturias Doer. I tit, quod diu e te. ἔ
pae ita eollectis. ut sinus, vel gremium
seret; Doer. Cf. Appian. Hisp. XIII; Salmas. ad Flor. II. ε; Sil. II, 38έ sq. in pr. Polyh. III, 33, n. a seq. ubi
eons. schiseigh. . et Zonar. Aon. VIII. 22, qui eopiosius apertiti ne Atest Μαρκος ο ιος, τὰς χεῖρας vim M
έμ-tos υπαεα ωου, ναὶ ὐ-άσας αυτας ete. - Iterum , quia signifieat Meundo, altera vice. non rursus, retereo dum ad dixisses, non ad sinu essor nee enim antea effuderat alnum . neque iterum pro eoni , vel rtirsias diei potest; Bauer. Idem mox Tu se ante gesturos delendum putat.
42쪽
Sub hanc vocem haud minus ferociter, daret, utrum pellet, succIamatum est: et quum is iterum sinu effuso bellum dure dixisset, accipere Se omneS Sponderunt, et, qutibus ac perent animis, iisdem se gesturos. IX. Haec directa percunctatio ε ac denuntiatio belli magis ex dignitate populi romani Visa est, quam de foederum iure verbis disceptare , quum ante, tum maxime Sagunto eXcisa. Nam, si verborum disceptalionis res esset , quid foedus Hasdrubalis cum Lutatii priore laedere, quod mutatum DSt, comparandum erat' quum iti Lutatii foedere diserte additum esset,im id ratum fore, si Populus censuisset y in Hasdrubalis edere nec exceptum tale quidquam fuerit, et tot
annorum silentio . ita vivo eo comprobatum sit laedus, ut ne mortuo quidem auctore quidquam mutaretur. Quamquam et, si priore foedere staretur Α, satis cautum erat Saguntinis, sociis utrorumque exceptis: nam
Cap. XIX. r. Directa peretinetritis, quum sine ambagibus rogaretur, uistrum pacem tin hellum vel leui; Siroth. s. ad I. tr . n. s. a. Si o Phortim disce talionis res esset ele., si verbia contendere volis is sent Romani. ne sie quissem causa Poenorum ertit aequior eie.; Gron.
Quid Dodia, Mosdriacilis ete., e NSS. Flori et Vos . suadente Cron. recepit Drah. pro uti ig. quod foedias II. etim
muraltim sane loeum non hahel, si signiseat, in locum alterius venire: at ego eommti altim accipio , compa Talum, mixtum eontasiam, pro altero
positum. quasi idem, aut simile, quod Leerant Poeni, cum stiportori; Boiaee. Exeeratim inle Pisitiam, diseriis verbis desti itum, uel paetum; talis conditio expressa , ut passim ap. Cie. foedere, vel lege exeipitur. Cf. in pr. Cie. p. Batho cap. 1έ, sup. ad e. 18. u. 4, et mox not. 4.3. Tot annorum silentio; vide ad
Si priore foedera, icto a Lutatio, si retur vide ad III, 3. 6, n. x .
satis eatitum erat Saguntinia, sociis titror timque Populorum exceptis; es. not. Σ , ei ad eap. 2. n. s. Priore Deindera non eo, quod mutatum est. sed eo, quia validum fuit, adeoque alter et nouos Gron. Contra Bauer. moneta. Falsti: nam neqne prias diei hoe potest . neque etsi straretur diceret Liv.; steterunt enim altero foedere. Intellig. prius. quod, evm Naiatu te iaettim. socios utrorumque excipiebat. . Beete, si pro NasArMale scribere voviluit Lutatio. - Tanitim, tantummodo. Mil. id, aequum eenseret quis, ne, Ut Carthaginiensium socii non aut sortiis
43쪽
neque additum erat, iis, qui tunc essent, nec , ne qui postea assumerentur. Et quum assumere novos liceret socios, quis aequum censeret, aut ob nulla quemquam merita in amicitiam recipi 2 aut receptos in fidem tiron defendi 8 tantum , ne Carthaginiensium socii aut sollicitarentur ad desectionem. aut sua sponte desciscentes re i perentur. Legati romani ab Carthagine. sicut his Romae imperatum erat, in Hispaniam,ot adirent civitates =, ut in societatem po Hicerent, aut averterent a Poenis , traiecerunt. Ad Bavgusios primum venerunt: a quibus benigne excepti, quia
taedebat imperii punici, multos trans Iberum populos
ad cupidinem novae fortunae Erexerunt. Ad Volcianos . inde est ventum: quorum celebre per Hispaniam responsum ceteros poΡulos ab Societate romana ave lit. Ita enim maximus natu ex iis in concilio respondit: u Quae vorecundia est, Romani, postulare 7 Vos, B uti vestram Carthaginiensium amicitiae praeponu-
D mus, quum, qui id fecerunt, Saguntinos crudelitis, a quam Poenus hostis perdidit, vos socii prodideritis ZM Ibi quaeratis socios, censeo, ubi saguntina clades, ignota est. Hispanis populis, sicut lugubrΘ, ita in-
M signe documentum Sagunti ruinae erunt, ne quis G sidet romanae aut societati considat. D Inde extem
dam putant ab hoe opp. ncin dissere Vergiam xx lv. αι, vel ab eo comtionem in Suessettinis XXXIX, 4M
44쪽
plo abire finibus Volcianorum iussi, ab nullo deinde
concilio Hispaniae benigniora verba tulere. Itaque nequidquam peragrata Hispania, in Galliam transeunt. . In his nova terribilisque species visa est, quod armati ita mos gentis erat) in concilium v nerunt. Quum, verbis extollentes gloriam virtutem quo populi romani, ac magnitudinem imperii, petissent, ne Poeno bellum Italiae inserenti, Per agros urbesque suas tranSi tum darent; tantus cum Demitu risus dicitur ortus, ut vix a magistralibus maioribusque natu iuventus sedaretur. Adeo stolida impuden que postulatio visa est, Censere , ne in Italiam transmittant Galli bellum, ipsos id avertere in se . ag Mque suos pro alienis populandos obiicere. Sedato tamen fremitu, responsum legatis est. neque Romanorum in se meritum esse , neque CarIhmginiensium iniuriam, ob quae aut Pro Romanis, aut aduersus menos sumant arma. Contra ea ) audire sese, gentis suae homines
vris finibusque Italiae pelli a populo romano, st*-diumque Pendere, et celera indigna pati. Eadem serm in ceteris Galliae conciliis dicta uuditaque: nec ho-
Cap. XX. a. In his, seli. Callis. vel Galliae popillis. eixi praededit G. Iitim: Sietilli. Sed Collias soria I
denuo . dietum aeeipii Dcier. Superis vaeanetim illud esse, et deletidum po-iabat Cron. 3. Contra ea; vide ad II. go. n. 1. - Catoria inius . alia L. ut passim CL Deah.
45쪽
spitale quidquam pacatumve satis prius auditum, quam Massiliam venere. Ibi omnia ,, ab sociis inquisita Cum cura ac fide , Cognita, praeoccvatos iam ante ab Hanni le Gallorum animos esse. Sed ne illi quidem ipsi salis misem gentemfre adeo ferocia a Igue indomita ingeniti esse) , ni subinde auro , cuius auidissima gens est β, princ*um animi concilientur. Ita peragratis Hispaniae et Galliae populis, legati Romam redeunt, haud ita multo post, quam consules in provincias
profecti erant. Civitatem omnem in exspectationem belli erectam si invenerunt, satis constante fama, iam nerum Poenos transmisisse.
XXI. HannibaI, Sagunto capto, Carthaginem nOvam in hiberna concesserat: ibique, auditis. quae Romae, quaeque Carthagine acta decretaque soront, seque non ducem solum, Sed etiam causam esso belli, partitis divenditisque reliquiis praedae , nihil ultra differendum ratus, hispani generis milites convocat: M Credo ego vos, inquit, socii, et ipSOS Cernere, P is catis omnibus Hispaniae populis, aut finiendam is nobis militiam, exercitusque dimittendos esse, aut M in alias terras transferendum bellum: ita onim hae a gentes non pacis solum, sed etiam victoriae, bonis, florebunt, si ex aliis gentibus pracdam et gloriam a quaeremus. Itaque , quum longinqua ab domo in- , stet militia R, incertumque sit, quando domos Ve-
aἰhua, de quorum s de eon . cap. 26,
alta . cognita a Romanis. - Prae eupatos ante: quod ante e l ISS. ad- seeii Deah. CL ad IX, 23, n. r. s. cultis aindi,sima gena est; dehe-hat poni a te aut ex Livii ore, quasi per parenthesin die iam accipe; Baver. 6. In exspeciarionem belli Ereciam :vide ad II, 5έ , n. a. Cap. XXI. i. mapani generis milites , praestantissimam exercitus partem. Cons. XXVII, aέ, et ad Sil. I.
2. Longinqua ah domo inseri miliatia ; vid. ad III. 6, n. S. et XXXVI.
46쪽
M Stras, et quae. cuique ibi cara sunt, visuri sitis, si is quis vestrum S uos invisere Vult, commeatum do. D Primo vere, edico, adsitis , ut, diis bene iuvantiis bus , bellum ingentis gloriae praedaeque suturum is incipiamus. D Omnibus sere visendi domos oblata ultro potestas grata erat, et iam desiderantibus suos et longius in futurum providentibus desiderium. Per totum tempus hiemis , quies inter labores , aut ia inexhaustos, aut mox eXhauriendos, renovavit corpora
animosque ad omnia de integro patienda. Vere primo ad edictum convenere. Hannibal, quum recensuisset omnium auxilia gentium, Gades proscctus Herculi vota exsolvit 4; novisque se obligat votis, si cetera P Spera eveniSSent. Inde partiens curas simul in inserendum atque arcendum bellum, no , dum ipse terrestri per Hispaniam Galliasque itinere Italiam peteret, nuda aΡertaque Romanis Africa ab Sicilia ι esset, Valido praesidio firmare eam statuit. Pro eo supplementum ipse , ex Asrica , maXime iaculatorum
levium armis petiit, ut Afri in Hispania, in Africa Hispani , melior procul ab domo futurus uterque miles, velut mutuis pignoribus obligati =, stipendia lacerent. Tredecim millia octingentos quinquaginta pedites cetratos si misit in Africam, et funditores Ba-
O , N. ε. - commeatum do; vide ad
3. Gades proferatis Her Ii Dola ex-aiaria; vid. ad Sil. III. 3 - έ. Cetera prosperia menissent. ut XXXVII. 4r ; XLli. 28 . et apud Sall. B. Cat. 22. probb. Cron. et Drah. ut adieci. Pro adv. pυaitum sit. Si eetera quae meditaretur. prospera e MM. Bec. et Pal. III. sorte rectius. Prospere Me nassent ; Flor. . Petida aperi qtie Romonis AF te M Sieitia; vid. ad VIII. I . n. S. Nox firmare et eam . vel Metago meam eoni. Gron. Confer Dolrh. III. 33. unde et sequentia sunt hausta. 5. VHM -rtiis ignoratis olligati. tit apud Polyb. I. I. ἐν Jeva v
ε. Pedites eetratos al. eae ratos ), agiles . levisque armaturae , qui Graeeia peltastae dieuntum nam cetra parvum erat Hispanorum Aliorumque 1eutiam loremta, peltae simile: Slloth.
47쪽
liares 7 tingentos septuaginta : equites mixtos ex
multis gentibus mille ducentos. Has copias partim Carthagini praesidio esse, partim distribui per Asricam iubet. Simul conquisitoribus β in civitates missis, quatuor millia conscripta delectae iuventutis, praesidium eosdem et obsides, duci Carthaginem iubet. XXII. Neque Hispaniam negligendam ratus catque ideo haud minus Α, quod haud ignarus erat, circumitam ab Romanis eam legatis ad sollicitandos principum animos Hasdrubali fratri, viro impigro , eam Provinciam destinat, firmatque cum aDicis maxime pPamsidiis, peditum Afrorum undecim millibus Octingentis quinquaginta , Liguribus trecentis , Baliaribus quingentis. Ad haec peditum auxilia additi equites Libyphoenices mixtum punicum Afris genus) quadrim
Iu a 8; IX. 23 i. et de laetiis. Mutis parvis, in pr. Amoetonum, sorniam mediae , vel eoruieulatae lunae reserentibus, ad Sil. il, s. IIt τατα. me. dii inter leveni gravemque urina lu-ram apud Polyb. V, 2a. ii. 9 ; v, a 3,3-8, luersi ab age mala ibid. v, 25. n. a; a phalange et equitibus in exercilii Nae. it. thid. lI. 65. n. 2; IV,
Ceilaiis opponuntur es rea i. seu G- glaspidea . seu choleras 'ide l. gravia
θρώπωω ole. . et Strab. III . 5. p. 367. 368. et lib. XIV, p. 4 So. Aliis diei nislue Baleares. ut plerumque Cron. Βα)tαρεῖς et Bat aαριδες, sed et ρm: alque Βαυιαράις. Ipso nomina unditores iaculatoresve designari,pl rique tradunt: aed alii illud graecum esse putant .s Βά/ὶatu : cons. Strab.
Boetiarii Plialeg. ad Epit. Liv. LX, s Baliores a reti misso appo Iali. ati a Baleo. Heretilia eomite ete. , et Cellae. G. A. II. I, pag. Ioa. 8. Conquisitoribus ; uide ad eap. II.
recensio summaque desumpta est. pro
48쪽
genti et quinquaginta , Numidae Maurique accolae Oeeatii ad mille octingentos, et parva Ilergetum manus 4 ex Hispania, ducenti equites, et, ne quid terrestris deesset auxilii genus, elephanti quatuordecim. Classis praeterea data ad tuendam maritimam oram quia, qua parte belli Vicerant , ea tum quoque rem gesturos Romanos , credi poterat ) , quinquaginta
quinqueremes, quadriremes duae, triremes quinque: sed aptae instructaeque remigio triginta et duae quiu- queremeS erant, et triremes quinque. Ab Gadibus Carthaginem ad hiberna exercitus rediit; atque inde, prosectus praeter Etovissam urbem, ad Ιberum maris
i isse. et tu quibusdam NSS. repetiti CCCC. Ex eodem Polyh. mox leg. e- Dphanti XXI. Ateiea inter quatuor Populoa erat divisa. menos, Libs phoenises qui Byetaeium et maritimas oblinebant tithes; es. Plin. V, έ, et Strab. XVII. pag. 835 . Alios, seu muros, et Numidias. Diodor. 5b. τέτtαρα v Λiqυηv αιχηρε γενιε,
amnis; eonfer Pol3b. III. 33; ubi Seh.eiph. haee notavit: a Militin utiqtie debet .icleri. qui sal, ut me dios inter Amri e populos . e quilius equites relieti Hasdrubali, una gens
nivanieri mem retor, et quidem trans Ibertim inter Iberum et Drrenaeum incolens. posteaque demum subacta
at Liu. XXI, 23): praesortim qnnmeonsentaneum sit. hispanos equites plures sane. quam CC. uel CCC. si h Hasdrtiliolis i inmeio fuisse relietos Nine apud Pol3h. prolλεργχ v, quo ex Livio substitui, e MSS. Λrργη υ restitutum velim, etsi populum huius nominis in Asriea nulli alii aeripioia memoratum novi. Livius, quutn Λερ- γν xtiiv . aut aliud hiatu modi nomen. quo Libyae populus aliquis designahatur, np. Polyb. legis et . perperam sorte. similitudine nominis deerptus, de salis noto alioquin Hispaniae pruinpulo cogitavit. . Forsisti Pol1hitis seria psit 1 Niγριτῶν. - Ducenti equites , sorte tresenti ex Polrb.
. Qua parie belli vide ad e. x7. n. Miceroni Romani hello puniea
primo. 5. Praeter Et issam , Breget usa Edetanis apud Ptol. -Dtiete; vid. ad I. 23. 4. Atque inde prosectus.
praeter mosissam urbem ad uertim maritima Ora dueit: eoni. lae. Gron. quia maritimtim omnes paene NM. sine copula que exhibent. Elovis m, vero non maritimam, sed mediterra Neam nrbem esse, monet Drah.
49쪽
timamque oram ducit. Ibi, suma est si, inquiete visum ab eo iuvenem divina specie, qui se ab Iove diceret
duoem in Italiam Hannibali missum: ρ inde sequeretur, neque usquam a se desecteret oculos. Pavidum primo, nusquam circumspicientem aut respicientem, Sequutum; deinde, cura humani ingenii 7, quum, quidnam
id esset, quod rcspicere Votitus esset, agitaret animo, temperare oculis ' nequivisse; tum vidisse, post Sese Serpentem mira magnitudine cum ingenti arborumnc virgultorum strage serri, ac post insequi cum sca-gOro caeli nimbum: tum, quae moles ea, quid e Prodigii esset, quaerontem audisse: Vastitatem Destiae CS3e ; Pergeret Porro ire, nec ultra inquireret, Sinervique fala in Occullo crae. XXIII. Hoc visu laetus tripartito Iberum copias traiecit, praemissis, qui Gallorum unimos, qua traducendus exercitus crat, donis conciliarent, Alpiumque transitus specularentur. ΝOnaginta millia peditum,
duodecim millia equitum Iberum traduxit Ilergetes
vat. Nax. I. et exir. I; Cie. de Div. I. αέ ; ad Sil. III. I 28-uis, et, quiliane similesque sabulas ridet, Pol b. III. 8.
. cura humani ngenii; pro ea. qua duri solent homines, res vetitas novas quoque , insolitas et ignotas)Miendi eupiditate ; mer. - rmapisere Mellitis esset, de qua superstitione; vid. Sil. III, is i. 8. Tem e re Octilia ; es ad lI, 23, D. 8. - Ferri; vide ad Vs, 3o, n. 2. CAP. XXIII. t. Nonaginta millia peditum, XII millia e litim tria δε-xisse uertim tradit et Pol, h. III, 35;dcinde eum Hannoni reliquisse decem millia peditum, et millia equites; domum remisisse parem numerum; iasubigendis populis intra Ibertim Ps.
retraeumque maximam exercitus par tein amisisse; quum Pyrenaeum trans
ierit, reliqua habuisse L init. peditum. IX mil. equitum, et, superat
Bh atio . XXXVIII millia peditum; equitum paulo amplitis vlli mil.; iis
Alpium transitu harum eopiarum dimidiam sere amisisse partem; et . quum ex Alpibus in eampos ei reum-padan Adeseenderit. reliqua habui se
50쪽
inde, Barga istosque, et Ausetanos, et Lacetaniam, quae subiecta Pyrenaeis montibus est, subegit: oraeque huic omni praefecit Hannonem, ut nuces, quae Hispanias Galliis iungunt, in potestate essent. Decem millia peditum Hannoni ad praesidium obtinendae regionis data, et mille equites. Postquam per Pyrenaeum saltum traduci exercituS ESt Coeptus , rumo
que per barbaros manaVit certior de bello romano ;tria millia inde Carpetanorum peditum iter uVerterunt. Constabat, non tam bello motos, quain Ionginquitate viae, insuperabilique Alpium transitu. Hannibal, quia
revocare aut vi retinere eos ancePS erat, ne Ceterorum
etiam seroces animi irritarentur, supra septem millia hominum domos remisit, quos et ipse gravari militia senserat φ, Carpetanos quoque ab se dimissos simulans. XXIV. Inde, ne mora atque otium animos sollicitarent , cum reliquis copiis Pyrenaeum transgredi
tur, et ad oppidum Illiberi castra locat. Galli quam-
petes a Laeetanis dividit. Cons. Ind. et Seb.eigh. ad Polyh. III, 33; III. 35; IX. ii; X , 38. - Bargusios;
vide ad e. s, Dol. 5. - Ausetianos, quorum ager XXXlX, Ss , minus recie ad therum ponitur, quorumque oppida eraui Aiasa seu Ausona. et vicus Ausotiensi hodie me de O- ama. vulgo mch, seu Vi ea, et certinia. hod. Gerona. - Laeetan iam ex emendat. Sigon. pro Aquitaniam . quae est pars Galliae eitra Pyrenaeum. Loeaetani. de quorum situ vide eap. so, diversi sorte a Iaeeelania Strab. non vero Piol. Eorum
in plerisque MM. cap. so. legitur
Missis. et eoiis. anox ad eap. 2έ, n. a.) Pro Ausetanis ei Lacetanis Polybius IlI, 35 . n. a , habet Aυλσιυους et Ainae voσιους. Ignota aliis Domitia, pro quibus Cron. eoni. Aυσοδιους Ausetanos, ni Καρπησιοι Carpetani et Λαρνησαυς. a. Quos et *se gravari militia senserat, imo ipsos g. militiam s. Grou - Carpetanos ; vide ad cap. S, D. 7. CAP. XXIV. i. Animos sollicitarent
ad 1editionem; Doer. a. Ad oppidum Illiberi; ita in optimis NSS. sed mox ad Illiberim. Nam Bliberis, ut plura Hispaniae oppida, v. e. Illittimis, seu Iliturgis . oris sis, Antromis, Anningis . et quae modo in nota r . ad eap. 23, mem ravi: sed et neutro genere Illietimi