장음표시 사용
71쪽
atque multae illationes, quae pollunt deduci ex una rogula, pollunt etiam deduci ex alia uel aliis. Sed e enim multae aliae sunt illationes, casuumque determinatione , quae ex una regula deducuntur ex alia non, perinde prout ex sublesis apparebit. Quinta regula. Inuentariu pr summitur omnia bona continere, seu haeres tot bona censetur habere, quot sunt deseripta in inuentario. Proinde si creditores, uel alii plus dicunt esse in bonis, debent illud probare. Ita subtiliter notat Bartolus, S inmuniter alii ind.f.licentia danda. Facit Glossa in l. cum de lege. Edeproba. Qua Glossam simpliciter non admittit Socinus Iunior in cons. 26.hb i. & in Rub. T. de ope. nov. nuntia. post 1 molam. sexta Regula. Heres non seciens inuentariu, prae summitur dolosus.d. f. sancimus & s. si uero non fecerit. Sed lixe regula, uel praesumptio non usquequaque uera est, ncc procedit sine scrupulo, ut liquet ex eleganti consilio Aucharani AEt i. Attamen generaliter est admit tenda. Septima, & ultima regula. Non succedens ut haeres, licet sit successior uniuersali,,lion icnetur sacere inuentarium, seu . i succedit alio iure quam haereditario, non tenetur de suo licet non iaciat inuentarium. Iac. Butr.& Saly. in l. r. C. ad i. Iulian. de ui. Corneus Perusinus post alios, quos refert in nostra.l.fin. iii principio &ς si
Aia num adhibe diligenter , quia hae septem Regulae seu Termini, seu Positiones amplum tibi suggerunt lumen circa uniuersam hanc tractationem, it ut tuto nauigare, dc excurrere huc illuc possis, atque oculi minime conuiuentibus adde Η'a am metam
rc spicere. Mirabiles enim,& quam plurimae inde deii illationes; quarum aliq uot ad . citanda ir na 'Pan et
72쪽
tem uniuscuiusque subtexere non grauabor. Prima regula. Haeres Aciens inuentarium, nullu o damnum sentit.' Inde sequitur quod non tenetur ultra uires nec creditoribus, nec legatariis d. l si . f. dc si praelatam. & d. g. si uero non secerit. Item actiones , uas contra defunctu ni habebat, adi tione non con unduntur, quin imo quasi nunquam adluisset quantitatem sibi debitam retinere potest, ut tanto minus si in calculo bonorum d. l. s.f.in computatione l. debitori. C. de pactis. Item si haereditatem reperiat Merosam, poterit illam dimittere .s.l.fi. g. Et haec quidem ubi textus uidetur idem dicere licet haeres adiuerit. Quod non est ita expeditum. Item rem suam uenditam per defunctum poterit retrahere, seu uindicare,
si ex defuncti haereditate nihil sit habiturus. Quos subtiliter examinat Glossa & Doctores in d. g. In computatione.& in l. cum a matre.C. de rei uindi. Item damna contingentia post mortem, & fatalitates non oberunt haeredi, licet antea oberant. l. in r*tione. 2.ia prin.&g. diligenter. ubi Bar. f. ad i. Fal. Item haeres uendens haereditatem non conuenitur a creditoribus haeredita iis, neque a legatariis, sed loco eius couenitur emptor. l. quam uis. & ibi Salyc. dc Corneus
C. de legatis. Vulto magis indemnis, seu illaesus cori seruabitur haeres si uniuersam restituat haereditatem cum fideicommissarius sit loco haeredis . l. si filius. 6.j. Quod cum eo. Quid si haeres retineat Trebellianicam:an pro parte retenta conuenietur a croditoribus,& legatariis Vide textum cum ibi traditis olenissime per Doctores in l. i.6.liis qui Had Treoellianum. Expendit subtiliter, dc sententio se Crauetia, in consi. i5. R consi. I 86.' Secunda regula. Hae res faciens retinet omnia i lucra iuris communis. Hinc infertur contra comensem & Alex. in l. in ratione. i. g. Quod uulgo. st ad L Falc. quod incrementa post mortem defuncti pro
73쪽
sunt haeredi non autem creditoribus, & legatariis , praeterquam aliquando in fructibus, ut liquet ex Arige in d.6. Haec fit putatio. Hinc similiter insertur et haeres duplum detrahit, uel plus, prout detraheret sanunquam extitisset haeres, secundum Glossam, & Cynum in d. g. in computatione. quicquid ibi dixerint Tigrinus, Bar. Bal. Ang. Raphael, Castrensis, Salycetus,& alii. Haec illatio derivari potest etiam ex prima& quarta regula. Insertur quoque, quod Falcidia utetur heres in omnibus casibus ia quibus ante Iustinianum utebatur. Non tamen utetur in illis casibus, in quibus prius non utebatu Gueluti in legatis ad pias
causas, m prstio seruorum manu nussorum Auth. Similiter.Cadi. Falcid.g. cuin autem. inst. De lege Falcidia. Ergo nec computato aere alieno haeres maiore Falcidiam reputabit legatariis,quia antea non reputabat. d. f.cum autem. Multo minus detrahet haeres
Falcidiam creditoribus hereditariis, quia nec ante detrahebat; Quod tenuit Glossa in duobus locis hoc est in s. si uero absunt. Scin g. si uelo non secerit. authen. de haered. dc Fal. Et hoc probatur in d. g. licen tia danda. ut in fine ostendam. Ex quibus non incongrue pollet poni regula hoc modo. Heres faciens inuentarium non percipit lucra ultra ius commune. Quae regula mirifice prodest ad hoc, quod si haeres nouam iubeat obligationem etiam super rebus, recontractibus haere. litar is,lao uuatur inuentario. l.
Tertia regula. Inuentarium secernit bona hςrs idis ab illis defuncti.' Sequitur ex hoc quoil creditores haereditarii tangere non poterunt bona haeredis licet dei uncius illa cxpressim obligallet. l. Paulus. T. de pig. Ergo creditores ipsius haeredis praeserentum. creditoribus desuncti quantumui, hypothecariis , ii cet alias hypothecarii praeserantur ch rographariis.
74쪽
. d. eos.C.qui potio. in pignore hab. De hoc per Dynam, R Bariolum in l. Debitor. . de separ. Item sequitur quod inustatarium facit cessare in plerisque titulum de separ.ubi per uarias ambages bona haeredis,& defuncti aditione commixta officio iudicis s parabantur, Nam quorsum bona separanda iudici. πιbiicere, si semel sunt descripta,& separata in inuentario λSed an filius separabit per inuentarium suam legitimam a caeteris bonisλBaldus in i .unica. C. quan Monon pet. partes. Interdum citra inuentarium filio
separationem tribuit.Aduerte quia multa sunt implicita;Vide Glossam Abbatem,& alios praecipue Gulielmum de Benedictis in c. Raynutius. Extra det stamen Bar. comensem, utrunque Imolamini. gerit. V. de acqui . hqred Ruinum cons.s .libro. a. & adde quae infra dicam. Quarta regula. Inuentarium saeti censeri hqr
dem extraneum ,seu non adluisse. Hinc infertur i l li res quandoque poterit dimittere hqreditate quanuis aditam, quod &.ex prima regula fuit illatum pertextum in d. l. s. g. Et haec quidem. Item haeres credii tor defuncti suum creditum consequetur perinde ac si nunquam adluisset: quod & supra suit illatum: ueluti & hoc rem suam uenditam a defuncto poterit retrahere cum cesset ratio illa. Hatres, & defunctus sunt una, & eadem persona. Item haeres non improbat factum defuncti,ex cuius persona lucrum sentit
l.cum a matre.C.de rei uindi. l. ex qua persona . der .iuris.Item cessabit terminus ille iuris nostri Semel haeres non potest amplius desinere esse haeres. l. . qui soluendo.sside ac l .haered.Item filius non censebitur suus h res,neque continuatio dorninii censebitur perseuerasse.l.in suis. isside lib.& posthu.j. Qui se patris C. undeliberi.Sed hoc ultimum non assero rquia inuentarium, quod in saliorem haeredis suit introductum in eius odium retorqueretur prout in ter . 2 4 mini.
75쪽
minis suitatis Tradit Bariolus in l. si filius qui patri.
Quinta regula. Tot censentur esse bona,' uot sunt descripta in inuentario. Hinc insertur quod si creditores ,& legatarii dicant plus esse, debent illud probare Gl. in l. cum de lege. U. de probat. Bartol iis ,
ec communite alii ind.f.licentia. Vbi tamen Co neus adducit authoritates quorundam' tenentium contrarium.Idem Bar.Bald .Raphael, Castrensis, Ale man.Iason,Ripa in t .si constante. f. soluto matrimon. Guido Papae in tractatu de praesumpt. Alciatus quoque in suo tractatu de praesum p. Regula 3. praesumptio.Xx. Et haec praesumptio non solii in proderit hae' redi contra alios, sed etiam aliis contra haeredem,cutale inuentarium sit instrumentum publicum, cui in dubio tredendum est, et dicitur probatio miraculo. se in c. cum P.Tabellio. De fide instrum.l. cum prsci'bus.C. de probationibus.Barto. in l. chy graphis. F. de admin.tutorum.Item insertur, qudd bona quomodocunque haeredi obuenientia non censentur haer ditaria, sed prospera fortuna, uel industria conquisita l. si defunctus.C. Arbitrium tutelae. Item insertur creditores haereditarii,& legatarii non tenebantur facere excussionem in bonis haeredis, antequam con- s ueniant tertios possessiores. ' Quam sacerent si ha res non secisset inuentarium. l. t. C.de reuocan. his quae in irati. cres. Nota mirabilem effectum inuent
rit,qui quotidie posset contingere, similiter creditores ipsius haeredis non facient excussionem de boni defuncti,cum ea iam per inuentarium sint separata. Ad hunc effectum, seu illationem facit alia regula. ita uentarium secernit bona haeredis ab illis deiuncti. Vides ergo in quam tenui labor est, & quanti reserat primos terminos collere.Hoc autem de excussione intelligo, quando euidenter bona haereditaria esissent intricata, ita ut nec haeres nec creditores ip- sius
76쪽
Sexta regula. Haeres no secies inuentariis, psum itur dolosus. i. psumitur res haereditarias subtraxisse, aut ueste subtrahere. Hinc infertur, et tenetur insoli dii de suo creditori b. Sc legatariis. d. f. si uero non se ceriti Item P haeres petita deliberatione, non pol .rit transacto tempore deliberationis amplius repu- dilare,nisi inuentarium secerit. d.l.si. g. sinautem hoc. Item si bona contrectauerit etiam citra nomen haeredis, contra eum iurabitur in litem. Quod non feret confecto inuentario .d. l. s. s. si quis autem. & ibi subtilis Raphael. Caetervmlhqc regula, seu praesumptioi periculosa est,& consulatur ab Ancharano in consi. praeallegato hi l .Quid enim si haeres esset uir probus, Nobilis, religiosus, an praesumetur dolosusλ Minime.Cum nec quilibet alius prqssimatur malus, nisi
probetur.l.merito. f. prosicio. Item in dubio nonia praesumatur culpa, multo minus dolus. l. exceptione. ubi Barisi .de fideiussAlex.consi. o. lib. I. Cephalus: consi. 23 o. Sc consi. 1 I. Et in terminis inuentarii lhaeres omittens inuentarium non praesummatur omnino dolosus,tangit Mantua cons2i 8. lib. 2. septima,& ultima regula. Noni succedens ut haeres non tenetur facere inuentarium.i. non tenetur de suo ultra uires. Hinc insertur u fiscus occupans bona uacantia, uel delinquentis, non tenetur ultra uires i.
j.6.an bona. T.de iure s sci. Nec Monasterium occupans bona ingressi Auth. ingressi. Sc Auth. si qua mulier. de sacros .eces e. Nec ille cui bona libertatis casunt addicta. Ang. in d. g. Harelli putatio. Vbi idem dicit de executore ultimae uoluntatis. Nec pater arrogator.f. fin. inst.de acqui per arrogat Baldus in l. iubeo mus. C ad Trebell. ubi idem dicit de patre Occiaean
te Castrensi a, uel quasi Castrensia filii l. i. ff. de Q aastrensi peculio. Quae omnia an itera sint, paulo posto arvnzam.Tulade eptum haru illationu, alias com
77쪽
miniscere, pro comperto habens φ ueritas rerum , . t α articulorum a modicis, & angustis primordiis det. Nuatur, si quis ea perstrutari,& ex propriis sedibusi educere didicerit. Non enim uera, exactaque in ligentia consistit in argumentorum,&decisionum My friadibus,consistit in quibusdam terminis, & regulis generalibus,certis, indubitatis, & facile numerosis , quas nemo inficiari potest,cum ex naturae sontibus confestim sponte sua proueniant philosopho quoqρ ρ dicente.Virtus consistit in paucis; cui ad stipulatur uox Imperatoris in I.i .Q si minor ab haered. se abstin. Fides ueritatis non eget uerborum adminiculis. Enimuero simulatque harum regularum,& terminorum vim,germanamque orisinem inuenisti,& inue i tam menti protinus, memoriaeque tanquam simulachrurn infixisti; a unquam aut raro a copo aberras. nunquam factorum,& casuum diuersitates mente
tuam obruunt quin scias ubi sit consiliendum, &yo quo tandem perueniendum. Atque utinam artificiumeum iuris, quod rude, & informe, & impolitum inchoaui, non tamen estinxi, nec expolivi in titu. Insti. . de reb. corp. & incorp. explere aliquando possim.
Ostedam nisi fallor quam breuis, facilis, smplex sit discendi, intelligendi,&docendi stilus. Sed quando
id erit)Contremiscunt mihi sensus,& uix animum , .iuiresque loquendi nabeo,quandoquidem & his die. bus tantum absit, ut quod debebam, & sperabam adei plus fuerim,ut immo quod in stipulatum deductum credebam euolauerit, nisi prospero Fortunae flatuit retro feratur, & infimum ultro labatur.
t Inuentarii tractatio diuis in decem capita.
a Inuentarii definitio. , InMentarium non ualet etiam raptumper haeredem, uel
78쪽
defunctum. Iuventarium ripto a defvuso cur non ualeat. Patris scriptura,edi diuiso inter fisos au ualeat. Am uero propius accedamus ad materia' inuentarii, super qua polliceor ingenue, o omnia me seriatim expositurum seruato ordine naturae, atque interim ad intelle Lis norma iuris terminos,articulos, &qustiones redacturum,sine fuco,& fallaciis; quapxopter uniuer-s iam hanci inuentarii tractatione distribuo in decem classes,sue capita principalia. . Primo quaeram, quomodo definiatur inuentarium. Secundo unde dicatur inuentarium. Tertio quo iure sit inuentum. Quarto qua de causa suerit introductum inuent
Quinto quae personae faciant inuentarium. . Sexto quae res inserantur in inuentario. Septimo quae serma, & solennitas scruetur in in
Octauo quando incipiat esse inuentarium. Nono qui sint effectus inuentarii, & hoc opus hielabor erit. Decimo, & ultimo quando desinat esse inuentarium. Quoniam autem omnes, qui de re aliqua suscipi ut dedisceptatione debet a definitione proficisci, cu definitio uniuscuiusque rei substantiam pona ideo talem trado deninitionem. x Inuentarium haeredis,est scriptura publica sub prat. sentia legitimaru personaru , in qua res singulae defuncti,mortis tempore existentes, describuntur.Scio conuelli facillime posse hanc definitionem, partim quia nuper a me fuit excogitata, partim quia Onans sdefinitio in iure nostro citi periculosa.l omnis definitio.u de regulis ivr.Nihilominus dicant alii quid voci Iuni
79쪽
Iunt,ita mea fert opinio satisque me tuetur uetus adagium, suum cuique pulchrum. Declaremus uerba huius definitionis, dixi haeredis , ad differentiam aliorum inuentariorum , quaae non conficiuntur per haeredem. Item quia hqrcs om. nino debet interuenire dum conscribitur inuent rium ut infra patebit. dixi scriptura, ad denotanda ς, inuentarium omnino desiderat scripturam; Regulariter secus est, Tam in contractibus, quam in ultimis uoluntatibus, ubi scriptura non requiritur, & licet . assidue uideamus in rebus, & negociis quibuslibezscripturam interponi. Illud fit ad maiorem cautionem, utque diutius rei memoria conseruetur, fragilis est enim hominu memoria. l. Peregre. E. de ac qu. Sosses. non autem de necessitate. Hinc emnauit uul- gare dictum, scriptura fit ad probationem non autem ad obligationem. l. publia. s.fn. T. deposit.l. contrahitur. ff. de pignor. sed quoniam omnis regula patitur exceptionem ; Q nidam casus speciales reperiuntur - tibi scriptura exigitur, inter quos est inuentarium , iuxta glo. ind d. contrahitur.Tradit Alciat. in l. Pacta
quod bona fide.C.de pact. Dixi Publica, ad disserentiam scripturarum priuatarum quae neque per tabellionem, neque per iudicem fiunt. Ergo uox haec
Publica, significat, qudd inuentarium non posset fieri per priuatam scripturam etiam manu haeredis, nol que destinisti: sed sortiter in contrarium urget, Nam testamentum in scriptis In cuius celebratione plurimae solennitates requiruntur, Valet siue scriptum sit a publico tabellione, siue ab haerςde, aut a testatore. aut a quolibet alio, ut notant amplissime Doctor. in l. 1. Sc l. Hac consultistima. C. de testam. Cur similiter non ualet inuentarium a quolibet conscriptum
S prassertim a defuncto λ . Respondetur: diuersitatis ratio illa est quod is flamentum pendet a mera uoluntate, atque liberali
80쪽
te testatoris, siue habeat creditores, siue non, cum eis, maxime si habeant hypothecam, nequeat ullo modo praeiudicare.l.j.C debitorem uend. pig. Non sic in inuentario, ubi praesummendu est haerede fraudem commissurum, nisi manu publici notarii co scribatur authoritate iudicis intercedente, Quis est. n. ille, Sc laudabimus eum, qui non caecutiat in proprii
compendii perceptione, si solus ip e sibi minister si
Et qua nuis plerique ex noli ratibus in eam sententia tuerint, inuentarii formulam, qua praescripsit Iustinianust citra iudicem fieri posse, quod iuris subtilitate non inficior, tamen de aequitate contraria Opinio obtinuit, ut iudex debeat interuenire ; Et haec opinio sui t Martini de Fano eamque usus, stilusque iudiciorum approbauit Ang.in l. t .s . haec stipulatio. E. sculpita squam per t. Fal. Cagnotus Vercellensis in
l. si quis maior num. zio. C. de transact. Dixi, sub praesentia una testes debet esse plantes in inuentario, licet alias in publica scriptura, & monumento frustra adhibeantur testes. l.in donationibus.C.de donat. sed etenim Iuliiniasos, quo plenius robur adiungeret, haereduq; compesceret malitiam, teites intereis e uoluit
tutantum ut aliqui uoluerint res cunctas oculis testium esse subiiciendas, licet alias in contractibus uiso, dc conspectus non uitiet actum, dummodo inuicem se exaudiant testes & contrahentes Glo. in l. a. f. idem labeo Σ. Se ibi Bar. Imola. V. de aqua plu. c. De quo nonnihil infra. Dixi legitimarum pers narum ad denotandum quod plures debent esse praesentes & i iidex & tabellio quandoque unus, quandoque duo, Et testes quandoque duo, , qua coq; quinque Et creditores interdum, nec non legatarii, & fi deicommisarii si uelint. s. sancimus.& b. seq. Auzh de haered.& Fal. Dixi Singulae co et sigillatam res omne , non sub inuolucro, Si ueluti in aenigmate in inventario sunt laserendae. ixi defuncti, non testat